DITURIA

QKSH 

“Migjeni” 

Revistë mujore për fëmijë, të rinj dhe prindër, Nëntor, 2011 

DITURIA 

E boton QKSH”Migjeni” 

Borås-Suedi 

Viti V , Nr. 9 

PJESËMARRËS SË FESTË LOJËS PËR FËMIJE E TË RINJ -DURRËS 13 TETOR 2011

JAM I IMPRESIONUAR NGA AJO QË KAM DEGJUAR PËR PUNËN QË BËHET NË SHKOLLAT SUEDEZE THOT MINISTRI SHQIPTAR 

Dr. MYQEREM TAFAJ 

Pritje madhështore me rastin e vizitës së delegacionit suedez në Ministrinë e Arsimit të Republikës së Shqipërisë nga ana e Ministrit të Arsimit 

Dr. Myqerem Tafaj në Tiranë. 

Ditën e katërtë të qëndrimit të tyre në Republikën 

e Shqipërisë pedagogë nga Fjärdingskolan 

e qytetit Borås të Suedisë të prirë nga nënkryetari 

i distriktit të Lindjes ku graviton Fjärdingskolan 

Petter Löberg vizituan Ministrinë e Arsimit të 

Republikës së Shqipërisë. 

Këtë delegacion të pedagogëve suedez në 

përbërje Per Kettisen, drejtor shkolle, Annete 

Ekelund mësuese e klasës së gjashtë, Sonja Persson, 

mësuese parashkollore dhe Sokol Demaku, 

mësues i klasës së dytë në Fjärdingskolan e si 

thash më herët nën udhëqjen e Petter Löberg i 

priti dhe u uroj mirëseardhje Ministri i Arsimit i 

Republikës së Shqipërisë Dr. Myqerem Tafaj. 

Në këtë takimin morën pjesë edhe Drejtori i 

Drejtorisë Arsimore të Durrësit Filip Gjoncaj, 

pastaj drejtori i shkollës nëntëvjeçare Demokracia 

nga qyteti i Durrësit si dhe koordinatori dhe 

organizatori i këtij takimi mes delegacionit suedez 

dhe Ministrit Tafaj shkrimtari dhe publicisti 

nga Tirana Viron Kona. 

Në fjalën e tij në gjuhën angleze mikpritësi 

Tafaj u shprehu falënderim miqve suedez me 

rastin e vizitës në qytetin e Durrësit respektivisht 

shkollës nëntëvjeçare Demokracia të Durrësit, 

me të cilën shkollë Fjärdingskolan nga Borås i 

largët është e binjakëzuar që katër vite. Tafaj në 

fjalën e tij tha se është i impresionuar nga ajo 

që ka dëgjuar për punën që behet në Suedinë e 

largët kur është fjala zhvillimin e arsimit dhe 

demokracisë në shkollë. 

Në vazhdim ministri Tafaj përmendi se edhe ai 

sikur edhe shumë bashkëkombës ka përjetua 

mërgimin sepse ky me familje ka qëndruar në 

përendim dhe se edhe fëmija e tij kanë pasur 

rastin të jenë pjesë e shumë projekteve të 

binjakëzimit mes shkollave gjermane dhe atyre 

franceze gjatë kohës kur ata ishin nxënës dhe 

kishin qëndrim në shtetin Gjerman. Ndjehem i 

lumtur që sot jam në mesin e atyre që janë realizuesit 

e një binjakëzimi dhe me siguri do marrë 

informacione të mjaftueshme se si realizohet ky 

binjakëzim mes shkollave tona, sepse ne kemi 

nevojë për bashkëpunim dhe binjakëzim e unë 

jam shumë krenar dhe i lumtur kur shkollat tona 

arrijnë të kenë kontakte me shkollat e Suedisë, 

vendit ku lulëzon demokracia sot. 

Në përfundim të fjalës së tij Ministri Tafaj shprehu 

mirëkuptimin e tij dhe shprehu gatishmërinë e 

Ministrisë që ai drejton të mbështesë këtë projekt 

dhe të ndihmoj shkollat shqiptare që edhe tjera të 

jenë pjesë e projekteve të tilla kur fjala është për 

bashkëpunim me shtetin Suedez. 

Në emër të delegacionit suedez u falënderua 

Petter Löberg dhe pastaj ai paraqiti disa të 

dhëna mjaft interesante lidhur me angazhimin e 

2 

Suedisë në ndihmë shtetit Shqiptar në realizimin 

e aspiratave të shqiptarëve për të qenë sa 

më shpejtë pjesë e bashkimit Evropian. Ai në 

mes tjerash përmendi se Suedia momentalisht 

ka disa projekte madhore në shtetin shqiptar si 

në përmirësimin dhe ngritjen e nivelit të punës 

së sistemit tatimor në Shqipëri, realizimin e të 

drejtave të grave dhe përfaqësimin e tyre në 

jetën politike si dhe kjo e qe ne jemi sot këtu 

këtu pra bashkëpunimi mes shkollave tona dhe 

sistemit shkollor ne dy shtet. 

Lidhur me realizimin e projektit në fjalë punuar 

nga pedagogë të Fjärdingskolan në Borås me 

emrin 

“Udha e shkronjave” i cili projekt ka filluar 

rrugën e tij të realizmit para katër vitesh, foli 

drejtori i Fjärdignskolan Per Kettisen i cili mes 

tjerash tha se ky projekt veç ka dhenë rezultatet 

e para në jetë dhe s ene te dy partneret jemi të 

kënaqur me këtë. 

Projekti “Udha e shkronjave” sipas fjalëve të Per 

Kettisen në fillim dertohej mbi tri këmbë të cilat 

ne kemi mendua se do jenë efektive në punën 

tonë dhe këto tri këmbë ne i kemi paramendua 

në bazë të nevojave dhe kërkesave të shkollave 

tona. 

Këmba e parë ka të bëjë me zhvillimin e 

demokracisë në shkollën Demokracia të Durrësit, 

pastaj ne e shohim mundësin që në suedezët nga 

kolegët tanë shqiptar të mësojmë më shume në 

zhvillimin e mësimit të lëndës së matematikës, 

sepse ne konsiderojmë se koleget tanë janë në 

një nivel me të lart se ne dhe këmba e tretë është 

se ne në shkollën tonë në Borås kemi një numër 

bukur të madh të nxënësve shqiptar e interesi 

ynë është këta nxënës të mësojnë Gjuhën shqipe 

ta ruajnë kulturën dhe traditën shqiptare dhe nga 

kjo ata të ndihen krenar që janë shqiptar edhe 

pse ata jetojnë në Suedi. Por më duhet të them se 

projekti ynë gjatë këtyre tri ditëve të qëndrimit 

tonë në Durrës u pasuar edhe me një këmbë dhe 

pra fitoj edhe këmbën e katërtë e cila ka të bëjë 

në bazë të propozimit të Drejtorit të Drejtorisë së 

Arsimit të qytetit të Durrësit Filip Gjoncaj e cila 

ka të bëjë lidhur me vlerësimin e njohurive të 

nxënësve në shkolle, sepse koleget nga Shqipëria 

kanë nevojë për përvoja në këtë lami të punës 

edukativo arsimore e që sipas drejtorit Kettisen 

është shumë me vlerë dhe me rendësi në punën e 

pedagogëve dhe nxënësve në shkollë. 

Sipas fjalëve të Minsitrit Tafaj, nënkryetarit 

Petter dhe drejtorit të Fjärdingskolan del në pah 

se ky projekt do ketë përkrahje të pa rezervë nga 

te dy shtetet dhe kërkesa e palës shqiptare ishte 

që ky bashkëpunim të zgjerohet edhe me shkolla 

tjera në shtetin Shqiptar me ato suedeze.

Nga Kadri Tarelli 

Suedezët në Durrës 

Durrës më 18. 10. 2011 

DURRËSI PRET MIQ NGA SUEDIA 

Javën që shkoi, duke filluar nga data 10 tetor, kolektivi i shkollës 9-vjeçare “Demokracia” në Durrës priti miq nga Sudia. Ishte një grup i madh prej 

njëzetepesë vetësh, ku prfshiheshin, drejtues institucionesh të pushtetit vendor, drejtues shkollash, mësues, njëmbëdhjetë nxënës dhe gjashtë prindër. 

Delegacioni kryesohej nga. z. Petter Lövberg n/kryetar i Komunës Bramhult në Borás. 

Një ditë më vonë grupit i u shtua edhe znj. 

Kadrije Meniqi, drejtore e shkollës Vushtri në 

Kosovë. Drejtori i shkollës “Demokracia” z. 

Avdyl Buçpapaj, i cili shoqëroi miqtë gjatë gjithë 

kohës, që nga pritja në aerportin “N.treza” e 

deri në përcjelljen e tyre tregon: Para gjashtë 

muajsh një grup mësuesësh dhe nxënësish ishim 

për vizitë miqësore në Suedi, në qytetin Borás, 

ku u pritëm mjaft ngrohtë si nga komuniteti 

shqiptar, por edhe nga vetë suedezët. Iteresante 

ishte, dhe ne na pëlqeu, se vetë fëmijët suedez na 

kërkuan që të kishim marë më shumë nxënës nga 

shkolla jonë, për t’u njohur dhe miqësuar. Për 

ne ishte hera e dytë që shkonim dhe kurioziteti 

i fillimit i a la vendin diskutimit dhe shkëmbimit 

të përvojës mësimore - edukative, organizimit 

të jetës së shkollës dhe elementëve të sistemit 

arsimor, sidomos në mbrojtjen dhe zbatimin e 

të drejtave të fëmijëve, ku suedezët qëndrojnë 

në majat më të larta dhe duhen marë si model. 

Më vjen mirë ta shpreh, por edhe të falënderoj 

kolektivin e shkllës që u tergua shumë i gatshëm 

jo vetëm për t’i pritur, por edhe për t’u krijuar 

miqëve kushte pune dhe frymë bashkëpunimi. 

Interesi është i përbashkët: shkëmbejmë përvojë, 

kemi ç’të mësojmë nga njëri - tjetri. E them këtë, 

pasi mësuesit suedezë vëzhguan orë mësimi 

sidomos në matematikë, dhanë vetë mësim dhe 

si kolegë diskutonin lirshëm. Mbetën shumë të 

kënaqur. Grupi suedez erdhi në Durrës me një 

synim dhe program të menduar mirë: shkëmbimi 

përvojes në zhvillimin e mësimit dhe të edukimit 

të fëmijëve në shkollë, zgjerimi i bashkëpunimit 

mes njëri – tjetrit dhe mes shkollave, njëkohësisht 

takimi me drejtues të pushtetit vendor, për 

të vazhduar më tej me takimet me drejtues të 

arsimit në Qark dhe në dikaster. Ata përpiqen 

dhe këmbëngulin të vazhdojnë projektin “Udha 

e shkronjave”, të hartuar në vitin 2007 dhe 

miratuar edhe në Program Kontoret në Stockholm 

që para katër vitesh. Z. Petter Lövberg n/ 

kryetar i Komunës Bramhult në Borás, në fjlën e 

tij shprehet: Një arrësye më shumë për të ardhur 

në Shqipëri. Në Suedi sot 

jeton një komunitet i madh 

shqiptarësh, afërsisht 

50.000 vetësh, vetëm 

në qytetin Boras jetojnë 

2500 shqiptarë, të ardhur 

kryesish nga Kosova. Shteti 

dhe shoqëria suedeze u 

ka krijuar kushte për t’u 

integruar sa më shpejt në 

jetën e vendit, sidomos 

duke nisur nga kujdesi për 

fëmijët, të cilët në shkollë 

mësojnë veç suedishtes 

edhe gjuhën shqipe. Ata 

duhet të ndjehen krenarë që janë shqiptarë, edhe 

pse jetojnë në Suedi. Ne po përpiqemi që të shtohen 

vizitat e ndërsjellta, me këtë rast të shtohet 

edhe numri i pjesëmarrësve. Me interes është 

edhe binjakëzimi me shkolla të tjera. 

Z. Per Kettisen, drejtor i shkollës “Fjardingskolan” 

në Borås, i cili vjen për herë të dytë në 

shkollën “Demokracia” në Durrës, vuri në dukje 

se projekti i tyre është i thjeshtë, si të thuash me 

“Tri këmbë”, por gjatë vizitës, gjatë bisedimeve 

me kolegët durrsak u bë me “katër këmbë”:E 

para: Shkëmbm përvoje në matematikë, pasi 

shkolla shqiptare ka arritje më të mira. Forma e 

punës së mësuesëve dhe e kërkesave ndaj nxënësit 

është vërtet interesante dhe me vlerë. 

E dyta: Të drejtat e njeriut. Suedia është vendi 

që ka 200 vjët që nuk ka njohur luftë, ndaj edhe 

demokracia ka ndjekur udhën e zhvillimit të 

pandërprerë, sidomos në mbrojtje të të drejtave 

të fëmijëve dhe të grave. Mjafton të përmendet 

se vetm në shkollën “Fjadingskolan” ku mësojnë 

rreth gjashtëdhejtë fëmijë shqiptarë, veç suedishtes, 

fliten dhe mësohen tridhjetëenjë gjuhë të 

komuniteteve të emigrantëve nga e gjithë bota. E 

treat: Mbrojtja e Mjedisit. Suedia është kampione 

e mbrojtjes së mjedisit, dhe mund të meret 

si model, pasi e gjithë shoqëria është e interesuar 

për një mjedis të patër e të shëndetshëm. Ky shtë 

një problem mjaft i mprehtë dhe shqetësues për 

gjithë vendin këtu në Shqipëri, e sidomos tek ne 

në Durrës si qytet turistik. E katërta: Vlerësimi 

i nxënësve. Një fushë që ha shumë diskutime, 

sepse ka dallime mes dy sistemeve shkollore. 

Problemi i thjeshtë në dukje, por me vlera, sidomos 

në cilësinë e të nxënit dhe të njohurive që 

merren në shkollë. 

Gjatë këtyre ditëve pati veprimtari të shumta 

si për mësuesit, për nxënësit, dhe sidomos për 

drejtuesit, aq sa nuk premtonte koha. 

1 -Takime me qverinë e nxënësve të dy shkollave 

respektive. Me interes ishte diskutimi 

mbi rolin që luan ky organizëm në jetën dhe 

3 

veprimtarinë e shkollës: Sa dëgjohet fjala e tyre 

nga drejtoria dhe mësuesit Sa merret parasysh 

mendimi i nxënësve në vendim-marrje. 

Përvoja suedeze është me interes.2 -Për herë të 

parë nxënësit nga Suedia ishin pjesëmarës në 

koncrtin “Fest Loja 2011”, të zhvilluar nga QKF 

e Durrësit. Një veprimtari që zhvillohet çdo vit, 

ku marin pjesë grupe fëmijësh nga vendi dhe 

bota. Miqtë ekzekutuan pjesë muzikore dhe u 

duartrokitën.3-Takim me kryetarin e Bahkisë 

së Durrësit.4-Takim me drejtuesit e DAR-së 

së Durrësit, ku u pritën nga Drejtori Z. Filip 

Gjonçi. Diskutimet mes kolegësh dhe problemet 

që u ngritën gjetën mirëkuptim, sidomos 

binjakëzimi i shkollës 9-vjeçare “Bajram Curri” 

me shkollën “Sandaredskolan” në Suedi.Një 

ditë para largimit nga vendi ynë, në mjediset e 

MASH-it, miqtë nga Suedia u pritën nga Ministri 

Z. Myqerem Tafaj në një takim miqësor. Grupi 

suedez kryesohej nga z. Petter Lövberg n/kryetar 

i Komunës Bramhult në Borás, ndërsa pjestarë 

të tjerë ishin, z. Per Kettisen, drejtor i shkollës 

“Fjardingskolan” në Borás, Znj. Tuulla Elfstrom, 

drejtore e shkollës “Sandaredskolan” dhe mësuesët: 

Anette Ekelund, Sonja Persson dhe Sokol 

Demaku. Grupi u shoqërua nga Drejtori i DAR 

Z. Filip Gjonçi dhe z. Avdyl Buçpapaj drejtor i 

shkollës “Demokracia” Durrës. Në fjalën e tij 

mikpritësi z. Tafaj u shprehu falënderim miqve 

suedez me rastin e vizitës në qytetin e Durrësit, 

respektivisht shkollën 9-vjeçare “Demokracia” 

të Durrësit, me të cilën shkollë “Fjärdingskolan” 

nga Borås i largët është e binjakëzuar prej 

katër vitesh. Z. Tafaj në fjalën e tij tha se është 

i impresionuar nga ajo që ka dëgjuar për punën 

që bëhet në Suedinë e largët kur është fjala 

për zhvillimin e arsimit dhe demokracisë në 

shkollë. Në përfundim të fjalës, Ministri shprehu 

mirëkuptimin e tij dhe shprehu gatishmërinë e 

Ministrisë që ai drejton të mbështesë këtë projekt 

dhe të ndihmojë shkollat shqiptare, që edhe tjera 

të jenë pjesë e projekteve të tilla, kur fjala është 

për bashkëpunim me shtetin Suedez. 

Miqtë nga Suedia, në këto dit të bukura të Tetorit 

2011, zhvilluan edhe vizita turistike në qendrat 

historike në qytetin e Durrësit dhe në Krujë. Një 

mundësi më shumë për reklamimin e bukurive 

dhe vlerave turistike të vendit tonë. 

Në fund një kafe në Tiranë me mikun shkrimtarin 

Viron Kona, autorin e librit të përkthyer 

në suedisht “Eh, More Bubulino” dhe librin e 

botuar pak ditë më parë “Bukuri Suedeze”. 

U larguan duke falëndruar për mikpritjen. Premtuan 

se më shumë vizita të ndërsjellta do të ketë 

në të ardhmen.

NJË HISTORIK I SHKURTËR PËR PREZENCËN E KANUNIT DHE ELEMENTËT PSIKO-TERAPIKË PËR MINIMIZIMIN E FENOM- 

ENIT TE GJAKMARRJES 

Nga Ma. Rezarta Pode, pedagoge në UNIVERSITETIN ‘KRISTAL” TIRANË, 

Në traditat popullore shqiptare, në atë kompleks e ka emrin etnokulturë, si trashëgimi vlerash të ruajtura e të zhvilluara në vargun pambarim të 

katër gjyshërve tanë, dalin në dukje të drejtat e detyrat e njeriut në bashkësitë e shoqërore: në fshat, në krahinë apo marrëdhënie ndërkrahinore 

Në bashkësitë e lira fshatare te kohëve të shkuara 

ka mbizotëruar mendësia, psikika e njeriut të 

lirë e të pavarur në tërë qenien e veprimet e tij 

pavarësisht nga rangu e pozita që zinte në jetën 

shoqërore. Po nga ana tjetër u nënshtrohej, në 

tërë qenien e tij disa rregullave, disa kodeve, të 

cilat ishin të detyrueshme për të gjithë për t’u 

zbatuar, qofshin këto kryeparë të fshatit apo të 

krahinës.Këto rregulla kishin natyrë detyruesejuridike, 

por dhe morale shpeshherë ato merreshin 

atribute të besimeve të lashta vendëse. Të 

tëra këto së bashku siguronin ekuilibër shoqëror. 

Ligje të forta, sidoqoftë arkaike e patriarkore 

mesjetare, mbronin apo vinin në vend të drejtat 

e njeriut, qoftë ky njeriu me i thjeshte e me pa 

vlerë. Ekzistonin mjetet detyruese për të vënë 

në vend të drejtën e njeriut të dhunuar, duke u 

ndëshkuar fajtori. Këto mjete dënimi ishin të 

ashpra, arkaike, mesjetare e të egra, por njeriu e 

ndiente veten disi të kënaqur nga që dinjiteti i tij 

nuk nëpërkëmbej.Këto rregulla të bashkëjetesës 

fshatare, me të drejta të barabarta për çdo njeri, 

janë të dhëna në të drejtën dokesore shqiptare, 

në pjesët më mirëfilltësore të këtij ligji popullor. 

Po, natyrisht, në këto norma, në shtresat e 

ndryshimet e tyre, sidomos në zbatim të tyre, 

vërejmë një diferencim social, një patriarkalizëm 

mesjetar, një burim konfliktesh, që po vazhdojnë 

edhe kësaj dite të trashëgohen dhe janë evidente. 

Po ç’është kjo e drejtë doksore shqiptare Si 

ka vepruar ajo në jetën shoqërore të krahinave 

fshatareNë rrjedhojë të shekujve e deri aty 

nga Lufta e Parë Botërore, në bashkësitë e lira 

fshatare, përgjithësisht në malësitë shqiptare, 

po diku-diku edhe në ultësira, ka vepruar një 

e drejtë doksore, para një ligji popullor, një 

kompleks normash tepër t ë përcaktuara e të 

detyrueshme për të gjithë, pavarësisht nga 

gjendja sociale a shtresa përkatëse e njeriut.Ky 

kanun në parim pësonte ndryshime e risime të 

normave të veçanta të tij, vetëm me vendime të 

kuvendeve popullore të përgjithshme – burrë 

për shtëpi. Më i ruajturi ka qenë në malësitë 

e Shqipërisë së Epërme, nder Alpe, por duke 

përfshirë këtu Kosovën, trojet shqiptare në Mal 

të Zi, e në Maqedoninë Perëndimore, në Malësitë 

e Shqipërisë së mesme dhe n ë Jug: në Labëri e 

Çamëri. Kjo e drejtë ishte e ndarë në variante, si 

ai i” dialekteve” dhe “të folmes”, sipas veçorive 

krahinore a ndërkrahinore të viseve të ndryshme. 

Me këto norma dokesore rregullohej bashkëjetesa 

dhe marrëdhëniet sociale e pronësore në 

mes të banorëve të maleve, ku ai ishte themeli i 

njëfarë vetëqeverisjeje, të thuash një “autonomi” 

në këto vise, ku ligjet e sistemit feudal e të 

pushtuesve të ndryshëm nuk mundën t ndërhyjnë 

e të zënë vend në mënyrë të qëndrueshme. Kjo e 

drejtë dokësore zëvendëson mungesën e një ligji 

ndërkombëtar të kultivuar.Duke ditur se këto 

norma ligjore të traditës kanë qenë ngulitur kaq 

thellë në mendësinë e banorëve të maleve edhe 

pas Luftës së Dytë Botërore. Studiuesja angleze 

Edith Durham, eksploruese e maleve shqiptare 

në fillim te shekullit xx, thotë se malësorët shqiptarë 

besojnë e respektojnë më shumë ligjet e 

Lekë Dukagjinit, pra këtë të drejtë doksore, sesa 

dhjetë Urdhërimet e Zotit . Pra ky ligj popullor 

kish hyrë thellë ne psikikë, në mendësi dhe në 

gjykimet e popullit, ishte bërë njësh me jetën e 

tyre….Kompleksi i këtyre normave ligjore dokësore 

është njohur në popull përgjithësisht me 

emrin “Kanuni i Maleve”, “Doket e maleve”, por 

dhe me emrat krahinore, si: “Kanuni i Malësisë 

(në Alpet shqiptare)”, “Kanuni i Lek Dukagjinit” 

(ku përfshihet zona e Pukës, Dukagjinit, Lumë, 

Mirditë dhe Kosovë). “Kanuni i Skanderbegut” 

(në Shqipërinë e mesme, Dibër), “Kanuni 

i Labërisë” (Labëria ne Jug). Gjecovi, duke 

shprehur mendimin se kjo e drejtë e themel ka 

shtrirje mbarëkombëtare, shënon se në Labëri në 

krahun e saj, në anë të Gjirokastrës, thuhet: “Me 

ba kuvend mbas kanunit të Pirrit”, pra e quanin 

“Kanunin e Pirros” e kjo ka një domethënie të 

qartë historike, ruajtur në mendësinë e banorëve 

të maleve të Labërisë.Për njësi më të vogla 

krahinore kemi ”Kanuni i Pukës”, “Kanuni 

i Lumës”, “Kanuni i Mirditës” (variante të 

K.L.D ), “Kanuni i Musë Ballëgjinit”, “Kanuni i 

Çermenikës”, “Venomet e Himarës”(variante të 

“Kanunit të Labërisë”) e kështu me radhë. 

Kjo e drejtë popullore nuk ka qenë e shkruar e aq 

me pak e kodifikuar, por është e trashëguar brez 

pas brezi me besnikëri, nëpërmjet pleqnarëve 

(gjykuesve popullorë ), nëpërmjet të moshuarve 

e kreut të çdo familje, por edhe nga çdo 

njeri i këtyre bashkësive fshatare: kjo është e 

lidhur ngushtë me jetën e tyre, me praktikat e 

veprimtarisë së përditshme, me detyrat dhe të 

drejtat e çdo njeriu e pozitën e tij në familje e 

shoqëri . Këtu ne gjejmë norma (ose ndryshe 

nene të veçanta) për çdo rast konkret ose me 

anë të përngjasimeve e të motërzimeve a me anë 

të zgjidhjeve logjike, bazuar në botëkuptim të 

përcaktuar, në mendësi të shoqërisë fshatare me 

tradita patriarkale; aty gjejmë norma për çdo dukuri 

a element të veçantë të së drejtës familjare, 

të së drejtës civile, të së drejtës së pronës, te së 

drejtës administrative dhe të asaj penale. 

Gjithashtu, në të drejtën dokësore, përgjithësisht 

në të tëra variantet, të Shqipërisë Epërme dhe në 

Jug, në ato norma juridike, që janë më të mirëfillta 

e të traditës vendase më të hershme, kanë 

si parime themelore: barazinë, lirinë, atdhetarizmin, 

nderin, burrërinë, besën, mikpritjen etj; 

ndjeshmëri të theksuar të përkatësisë në bashkësinë 

sociale përkatëse. Këto mendësi e psike të 

ngritura ne kult mbizotërojnë në tërë materialet 

4 

dëshmuese kanunore. Në këto gjykime përshkohet 

fryma se njerëzit janë të barabartë, pavarësisht 

nga gjendja sociale. Çdo burrë “peshon 400 

dërhem në kandarin e tij ” e nuk ke të drejte ta 

nënvlerësosh e ta nëpërkëmbësh. Në norma disa 

herë bëhet fjale për barazinë në gjak, pra brenda 

farefisit, po në përmbajtje të përgjithshme del 

se, secili ka një vend të caktuar e të nderuar në 

bashkësinë shoqërore krahinore. Në të vërtetë në 

banorët e maleve ka mbizotëruar te secili ndjenja 

e krenarisë, pavarësisë në veprimet vetjake e 

në vlerësimet për veten dhe t ë tjerët: çdo njeri 

bënte përpjekje të sillej e të vepronte, të fliste me 

fisnikëri, duke e konsideruar veten të barabartë 

me të tjerët. Ne jetën shoqërore krahinore të 

traditës të quheshe”burrneshë” a “burrneshë e 

dheut” , “burrë” a “burrë i dheut”, duhet të ishte i 

mençur, që flet gjithnjë fjalë të peshuara, i besës, 

mikpritës, i punës, pa dredhi etj. 

Pra njeriu nuk lind i pavlerë, por bëhet i pavlerë 

nga veset dhe veprimet e tij të panjerëzishme. 

Në kanun dhe në mendësinë e popullsisë, ku vepronte 

kjo e drejtë e traditës, mbrojtjes së nderit i 

jep një vend tepër te veçantë e çdo cenim i nderit 

te një njeriu dënohej rëndë sa shpeshherë kalonte 

deri në marrjen e jetëve, tragjedi mjaft e dhimbshme.Çdo 

lloj fyerje publike ishte marrje e nderit, 

ta zëmë: t’i thuash burrit se ti”gënjen” në sy të 

burrave të mbledhur në kuvend, ta pështysh, ta 

shtysh, t’i biesh me grusht, t’i prekësh besën, t’i 

dhunosh (ngacmosh) mikun, t’i thyesh shtëpinë 

a vathin e bagëtive, t’i heqësh kapakun e vegshit 

për të shikuar çfarë ka brenda etj (KLD fq. 65- 

66, neni 601). Nderi i gruas ruhet në mënyrë të 

veçantë, sipas gjykimit se “shtëpia, e mirë a e 

keqe asht e mbajtur nga gruaja”, “shtëpia asht 

gruaja, se burrat janë miq në shtëpinë e tyre”. Të 

tjera këto shndërrime dënohen, dikush me lehtë 

e dikush me rëndë, me ndërmjetësi, por ato qe 

rëndonin më shumë e që detyrimisht i ndante 

vetëm gryka a pushkës ishin: t’i pritej në besë 

miku, t’i përdhunohej gruaja, a vajza, t’i merrej 

arma. Këto nuk kishin ndërmjetësi e paguheshin 

vetëm me vrasje. Vrasja e babës a e vëllait edhe 

mund të falej, po miku, gruaja e arma kurrsesi. 

Të dhunuarit e gruas shndërronte, jo vetëm 

familjen e saj, por edhe tërë fshatin e miqësinë, 

po kështu dhunimi dhe vrasja e mikut. Me këto 

ligje dokësore miku e gruaja ishin të siguruar në 

udhëtimet dhe punët e tyre jashtë shtëpisë. Këto 

ligje i përkasin një botëkuptimi mesjetar, por për 

ato kohë kishin siguri e ekuilibër social me peshë 

në jetën e bashkësive të lira fshatare. 

Besa, fjala e dhënë, betimi në kanun e në 

mendësinë fshatare të lirë kanë pas një forcë 

tepër të madhe ligjore, morale dhe hyjnore. Vlera 

e besës është e sintetizuar edhe në fjalët e urta 

të popullit: “Ka del fjala, del shpirti” , thyhen 

kurrë, “Burri lidhet për fjalë dhe demi për brirë.

Një orë e veçantë mësimi 

kl. IIA 

ZABIT REXHEPI ZV/DREJTOR I SHKOLLES 9-VJEÇARE “DEMOKRACIA” DURRES 

Shkolla 9-vjeçare “Demokracia” në Durrës, prej disa vitesh është binjakëzuar me “Fjardingskolan” në Boras të Suedisë. 

Gjatë këtyre viteve janë bërë vizita Durrës- 

Suedi dhe anasjelltas nga mësues dhe nxënës 

të të dyja shkollave. Përvoja e fituar ka qenë 

ndihmëse për të dy partnerët. 

Në vizitën që bënë në tetor 2010 miqtë 

suedezë,krahas veprimtarive të tjera, bënë edhe 

një takim me shkrimtarin Viron Kona. Vironi 

u dhuroi disa libra për t’ua dhënë fëmijëve 

shqiptarë që mësojnë në këtë shkollë. Në bisedë 

e sipër ata u interesuan për librin “Eh,more 

Bubulino” dhe premtuan që do e përkthejmë 

edhe në gjuhën suedeze për nxënësit e tyre por 

edhe për nxënësit shqiptarë që ta lexojnë në të 

dy gjuhët. 

Në muajin maj 2011 një grup mësuesish dhe 

nxënësish nga shkolla jonë bënë një vizitë në 

Boras, në shkollën simotër. Suedezet e mbajtën 

fjalën, e kishin përkthyer dhe botuar në suedisht 

librin e Vironit.Për këtë ata ftuan në shkollën e 

tyre shkrimtarin. Biseda me nxënësit suedezë 

dhe shkrimtarit u bë shumë e këndshme dhe 

zgjati tej parashikimeve. 

Pas kthimit nga Suedia ne i kërkuam Vironit 

nga një libër për nxënësit e klasës së IA të 

shkollës sonë që ta lexonin gjatë pushimeve 

te verës dhe të ishim gati për të pritur miqtë 

suedezë në tetor. 

Pjesa e dyte 

Një punë e palodhur e mësueses së klasës së IIA 

Vangjeli Biti ,me nxënësit dhe prindërit i dha 

rezultatet e saj. 

Dhe ja,erdhi data 13 tetor 2011 ku nxënësit të 

preokupuar presin te interpretojnë pjesë nga 

libri “Eh,more Bubulino” në prezencë të miqve 

suedezë,shkrimtarin Viron Kona dhe mësues të 

shkollës. 

Futemi në klasë. Klasa është bërë “ndryshe” 

sot. Nxënësit si lule të bukura e të freskëta na 

shikojnë me shumë kureshtje . 

Bëjmë prezantimin e miqve suedezë. Bëhem 

gati te prezantoj “babain” e Bubulinos por 

nxënësit njëherazi shqiptuan vetë emrin e 

shkrimtarit. 

Të gjithë drejtuam shikimin nga Vironi.Vironi 

si Vironi ,qëndroi në heshtje për disa sekonda, u 

afrua prane tyre duke i përshëndetur dhe përkëdhelur 

si miq të vërtetë. 

Mësuese Vangjelia falënderoi pjesëmarrësit,foli 

shkurtimisht për punën e bërë nga nxënësit me 

këtë libër. Udhëzoi nxënësit të fillonin. 

Nxënësit kishin përgatitur për të interpretuar 

tregimet: 

1-Kush i hëngri llokumet me arra 

2-Bubulinoja bëhet doktor i famshëm. 

3-Bubulinoja shkoi të blejë një kokërr lakër. 

4-Dëshira e fshehtë e Bubulinos. 

Interpretim i shkëlqyer i nxënësve. Themi i 

shkëlqyer se janë nxënës vetëm një muaj në 

klasën e dytë,pra nxënës të klasës së parë. 

Lëvizjet e tyre,komunikimi,gjestet,mimika dhe 

mesazhi që na dhanë na befasuan shumë. 

U bënë shumë fotografi ,nga ne dhe suedezët. 

Të gjithë falënderuan mësuesen dhe nxënësit . 

Vironi qëndronte pa lëvizur .Sytë i mbetën te 

nxënësit: 

Segita Zerdelia, Endri Lamaj , Iljara Hoxhallari, 

Enkeleda Çela, Brunilda Meçi, Sergei 

Prifti, Orgito Xhemollari, Erjon Brahimi, Kejsi 

Dedej, Adelis Murati dhe grupi i nxënësve që 

shoqëronte. 

Pjesa e trete 

Pas kësaj ore të veçante u ulem për të pirë kafe. 

Drejtori i shkollës Avdyl Buçpapaj e mori fjalën 

i pari. Veç përgëzimeve për mësuesen Vangjeli 

Biti pres të me thoni mbresat tuaja. 

Fjalën e merr Sokol Demaku, mësues ne “Fjardingskolan” 

dhe përkthyes .Është hera e parë që 

nuk përktheva. Sinqerisht pashë një interpretim 

të bukur! 

Ju lumtë! 

Menjëherë drejtori i shkollës 

“Fjardingskolan”Per Kettisen tha:- Morëm një 

mësim të shkëlqyer! Sa të kthehem në shkollën 

time do të punoj që edhe nxënësit e mi të bëjnë 

të njëjtën gjë. Mbeta pa fjalë,nuk kam se ç’fare 

të them.Mësueset Annete dhe Sonja :Jemi në 

të njëjtin mendim me drejtorin!Përgëzime 

mësueses dhe nxënësve të klasës! U befasuam! 

Suksese!Po ju Viron -Unë i pashë të “gjallë” 

personazhet e mi. Ishin të përkryer! Faleminderit 

shkollës suaj,mësueses dhe në veçanti 

nxënësve që megjithëse të vegjël interpretuan si 

aktore profesioniste. Sinqerisht nuk e mendoja 

këtë orë mësimi në këtë formë. Edhe unë 

mësova shumë. 

Pjesa e fundit 

Ç’fare mungoi 

- KAMERA! 

Nuk arritëm të filmonim! 

5

Gentiana Zagoridha 

BUKURI SUEDEZE 

Një ditë vajza ime Kristina vjen në shtëpi me një libër të ri në dorë. Më tërhoqi fillimisht kopertina e librit me ngjyrë 

të verdhë në sfond e harmonizuar mjeshtërisht me një pikturë që diku e kisha parë. Lexoj autorin dhe një ndjenjë 

krenarie më pushtoi të tërën. Hape,-më tha vajza ime. Ç’të shihja! Një mbishkrim nga vetë shkrimtari Viron Kona. U 

entuziazmova 

Për Vironin më kishte folur shpesh vajza ime 

e cila ishte një nga bashkudhëtaret e tij për në 

Suedi. Ajo e përshkruante atë si një njeri të 

qetë,të qeshur dhe mbi të gjitha shumë i dashur 

me fëmijët. Fillimisht më bënte përshtypje 

të madhe mënyra se si ajo tregonte për të,se 

si entuziazmohej kur tregonte ndonjë episod 

të kaluar së bashku,se si timbri i zërit të saj 

ëmbëlsohej dhe merrte një ngjyrim emocionues. 

Mendoja me vete: Ky Vironi duhet të jetë me të 

vërtetë një njeri i veçantë përderisa Kristinës i ka 

lënë kaq shumë mbresa. Dhe kështu si pakuptuar 

kisha krijuar një simpati të veçantë për të. 

Unë sapo kisha mbaruar së lexuari dy vëllime 

të mikut tim Sokol Demakut,një në prozë dhe 

një në poezi dhe akoma isha e elektrizuar nga 

një botë emocionale plot ndjenja që Sokoli ka 

ditur ti transmetojë me mjeshtëri tek lexuesi 

i tij. Vendosa ta lexoj pa humbur kohë librin 

e Viron Konës, pak nga kërshëria,pak nga 

euforia që mu dha rasti të lexoj një libër nga një 

shkrimtar që tanimë e njihja nga”afër”,jo vetëm 

nëpërmjet rrëfimeve të vajzës sime por dhe nga 

disa shkrime të miqve të tij Murat Gecaj dhe 

Kadri Tarellit për revistën “Dituria”,lidhur me 

udhëtimin e tij për promovimin e librit “Eh,mor 

Bubulino” në Böras të Suedisë. Dhe nuk u 

zhgënjeva. Duke shfletuar fletët e librit një nga 

një,zbulova shumë gjëra interesante lidhur me 

Suedinë në përgjithësi dhe qytetin e Börasit në 

veçanti. Gjëra me vlerë që ndoshta jo çdokujt i 

bie rasti të njihet me to. Personalisht do ta çmoja 

librin si një mozaik të ndërtuar me perla,ku 

çdonjëra prej tyre,me shkëlqimin vezullues të 

ndriçon mendjen dhe shpirtin. Një ndërthurje e 

përkryer do të thoja e rrëfimit me ilustrimet. Një 

gjetje mjaft e arrirë për mua që e plotëson më së 

miri gërshetimin e teorisë me prakticitetin, gjë që 

e bën librin edhe më tërheqës. E veçanta mendoj 

unë nuk qëndron vetëm këtu,por tek rrëfimet të 

cilat sa reale dhe tërheqëse shpeshherë mbështillen 

me informacion sa shkencor aq dhe kulturor 

e informativ,të cilat shkrimtari din ti transmetojë 

edhe tek ne. Më ka tërhequr veçanërisht kalimi 

elegant nga realja tek shkencorja dhe përdorur 

shprehjen: ”Më kujtohet”duke ndërthurur kështu 

mjeshtërisht kujtimet e tij me njohuritë që don 

të përcjell tek lexuesi. Këtë e vërejmë veçanërisht 

tek pjesa e parë e librit p.sh në tregimet 

”Kur dëgjova për herë të parë për Suedinë”,ku 

autori gërsheton harmonishëm rrëfimin e tij me 

një ngjarje reale të jetës së tij fëmijërore me 

njohuritë shkencore lidhur me shpikësin e termometrit 

suedezin e shquar Anders Celcius. Pra 

lexuesi krahas magjisë së prozës merr njëkohësisht 

dhe doza të mjaftueshme njohurish. Ose 

kur na servir njohjen me botanistin e famshëm 

suedez Karl Von Linne duke e lidhur me një orë 

mësimi e duke ngritur kështu njëkohësisht jo 

vetëm vlerat e një mësimdhënie ndërvepruese 

mësues-nxënës por dhe shpalosje e njohurive 

rreth llojeve të ndryshme të luleve dhe bimëve. 

Tek tregimi “Promeksi suedez,na shpëtoi nga 

“pushkatimi” ,gjejmë të ndërthurur momente të 

së kaluarës tragjike të komunizmit në Shqipëri 

me mirënjohjen ndaj teknologjisë suedeze e 

veçanërisht për shpikjen e “prometeksit” kësaj 

makinerie të fuqishme për kohën. Suedezët dhe 

shqiptarët harmonizohen bukur dhe miqësisht në 

këtë vepër të rrallë letrare pikërisht në pjesën e 

dytë të librit. Nëpërmjet rrëfimit të emocioneve 

që autori ka përjetuar që nga marrja e lajmit 

6 

për botimin e librit të tij “Eh,more Bubulino” 

në Suedi, përshkrimit të udhëtimit, mikpritjes 

shqiptare e suedeze në veçanti të cilat i kanë lënë 

mbresa të pashlyera dhe që ai me modesti don 

ti përçojë dhe tek ne. Pjesa e tretë ndoshta është 

ajo që shpalos më së miri karakterin e vërtetë të 

autorit. Kuvendimi i tij me fëmijët e ngre atë në 

piedestalin e një njeriu hyjnor. Nëpërmjet gjetjes 

artistike por njëkohësisht dhe fakt real pasi e 

dëshmojnë dhe vetë fotot të bashkëbisedimit me 

fëmijët,ai njëkohësisht njeh lexuesin me disa 

nga “bëmat” e Bubulinos dhe i bën kurioz ato 

për ta pasur në dorë këtë libër kaq interesant 

dhe me plot mesazhe për fëmijët. Pjesa e katërt 

vjen si një parantezë që autori i bën veprës së tij 

“Eh,more Bubulino” duke besuar dhe shpresuar 

që ndoshta një ditë dhe Bubulinoja shqiptar do 

të bëhet po aq i famshëm për fëmijët sa dhe Pipi 

suedez. Në fund të fundit ç’e bëri aq të famshme 

Pipin përveçse bëmave të saj fëminore njëkohësisht 

dhe mjeshtëria e rrëfimit të shkrimtares 

suedeze Astrit Lindgrenit,të cilat i gjejmë të 

mishëruara më së miri dhe tek libri “Eh,more 

Bubulino” të shkrimtarit tonë të talentuar Viron 

Kona. Harmonishëm bëhet kalimi në këtë 

pjesë të katërt të librit nga përshkrimi i parkut 

të Lindgrenit,në të cilin takon Pipin me flokët 

bishtaleca ngjyrë karote me këpucët e mëdha 

e çorapet me ngjyra të ndryshme,majmunin e 

Pipit,Zotin Nilson,kapitenin e anijes,policët 

sigurisht të gjithë aktorë, me disa kuriozitete 

lidhur me trajtimin e të drejtat e kafshëve në 

Suedi. E meriton shkrimtari ynë Viron Kona 

shkrimin ekskluzivisht për të me titull: ”Model 

shqiptar” në një nga gazetat lokale të qytetit 

të Börasit. Në këtë libër veç të tjerash,krahas 

imagjinatës krijuese,shkrimtari të tërheq dhe 

me mjeshtërinë e rrëfimit dhe të shkruarit 

bukur prandaj dhe ngjarjet në këtë libër marrin 

karakter përgjithësues,ku secili prej nesh gjen 

veten e tij në të. Këtë ka arritur të transmetojë 

shkrimtari Viron Kona tek lexuesi i tij,dhe për 

këtë e përgëzojmë që na bëri të ndihemi dhe ne 

bashkudhëtarë të udhëtimit dhe eksperiencave të 

tij në Suedi. Përmes dëshmive ,fakteve bindëse 

autori na ka treguar se,me përkushtimin dhe 

sakrificat e tyre të shumta,me punë e dituri,ata e 

kanë radhitur vendin e tyre ndër më të përparuarit 

e Evropës,pra kemi ç’farë të mësojmë prej 

tyre,duke përcjellur kështu tek lexuesi mesazhin 

aq domethënës se me mençuri,punë,dije,kulturë 

e dinjitet do të bëjmë që të na nderojnë dhe 

respektojnë dhe popuj të tjerë të tillë me po kaq 

tradita e kulturë sa suedezët.

Kadri Tarelli 

MBRESA NGA DURRËSI 3000 VJEÇAR 

Në Durrësin 3000 vjeçar, për një javë dit, nga data 10 - 16 Tetor 2011, një grup miqsh nga Suedia zhvilloi një vizitë pune në shkollën 9-vjeçare 

“Demokracia”. Grupi prej 25 vetësh, i cili drejtohej nga Z. Peter Loberg, n/kryetar i Komunës Komunës Bramhult, kishte në përbërje edhe pjestarë 

të tjerë; Z. Per Kettisen drejtor i shkollës “Fjardingskolan” në qytetin Boras, znj. Tuulla Elfetron drejtore e shkollës “Sandaredskolan”, mësues Annete 

Ekelund, Sonja Person, Karl Hallerup, Maron Abon Nader, Sokol Demaku, prindër dhe nxënës. Një ditë më pas, grupit i’u shtua edhe Kadrije 

Meniqi, drejtore e shkollës Vushtri në Kosovë. 

për shkëmbim përvoje mes mësuesëve, pjesmarrje 

të fëmijëve në veprimtarinë ndërkombëtare të 

“Fest Lojës” që u zhvillua nga Qendra Kulturore 

e Fëmijëve e qytetit të Durrësit. Veç tyre edhe 

vizita në qendrate e shumta historike të qytetit të 

Durrësit dhe të Krujës, etj. 

z. Sejdi Muzaqi, njëri nga prindërit, në një 

nga bisedat e zakonshme që beri me z. Zabit 

Rexhepi, zv/drejtor në shkollën “demokracia”, u 

shpreh; “Qëlimi i vizitës sonë këtu është shumë 

me vlerë edhe për ne prindërit, por më shumë 

për fëmijët tanë. Unë për vete - tha Sejdiu, - nuk 

e njoh shumë Shqipërinë ,veç kalimit transit 

Durrës-Kosovë, andej nga kam edhe vendlindjen 

time. Jemi të befasuar nga bashkepunimi me 

Qëllimi i vizitës ishte shkëmbim i përvojës mes 

drejtuesëve dhe mësuesëve, por krahas tyre edhe 

përvoja e nxënësve, që në fakt isht edhe pjesa 

që e zbukuroi dhe i dha lezet grupit të miqëve. 

Më e bukura detyrë, e cila paraqet mjaft interes 

dhe njëherazi kënaqësi, ishte njohja dhe lidhja e 

miqësisë mes nxënësve të dy shkollave përkatëse. 

Është e para herë që bashkë me drejtuesit dhe 

mësuesit në vizitën që kryen në Durres, marrin 

pjesë edhe prindër dhe nxënës. Këta janë: Sejdi 

Muzaqi, Vjollca Haradinaj, Xhevdet Hasani 

dhe Hakif Jashari, së bashku me njëmbëdhjetë 

nxënës të shkollës “Fjardingskolan” të Borasit: 

Behare Muzaqi, Blerta Muzaqi, Liridona 

Rexhepi, Rezarta Rexhepi, Valentina Prenkoci, 

Roza Prenkoci, Meriton Hasani, Atdhe Kastrati, 

Habibe Shakolli, Ibadet Shakolli dhe Arbëresha 

Jashari. 

Nikoqirët, pra drejtuesit dhe mësuesit e 

shkollës “Demokracia” u përpoqën me të gjitha 

mundësitë që kishin, t’u krijojnë miqëve nga 

vendi i largët, kushte pune dhe rehatie. Drejtiri 

i shkollës “Demokracia” Z. Avdyl Buçpapaj 

shprehet: 

Së pari: Për miqtë, gjatë ditëve të qëndrimit të 

tyre u rezervuan takime zyrtare posaçrisht për ta, 

shkollën tuaj. Fëmijët tanë prekën realitetin shqiptar, 

duke parë orë mësimi, duke bashkëbised- 

si me Kryetrin e Bashkisë, Drejtorin e DAR-së 

z. Filip Gjonçi, drejtuesit e QKF-së dhe duke arritur 

në pikën më të lartë, në pritjen madhështore 

uar me moshatarët e tyre dhe kështu pasuruan 

shumë njohuritë për Shqipërinë dhe për gjuhën 

e miqësore në Tiranë nga Ministri i Arsimit Z. 

tonë të bukur shqipe.Qendrimi i fëmijëve tanë në 

Myqerem Tafaj. 

familjet e nxënësve tuaj është shumë me vlerë. 

Së dyti: U mundësua bashkëpunim konkret mësimor 

-edukativ, duke përfshirë vëzhgim orësh 

-“Lidhëm miqësi të reja. Njohëm njerëz të rinj. 

Njohëm traditat e bukura të familjeve shqiptare 

mësimore, dhënie mësimi nga vetë mësuesit suedez, 

diskutime me qeverinë e nxënësve, biseda 

të cilat bënin të pamundurën për të na kënaqur” - 

Shprehen fëmijët. 

Mbresa të veçanta na lanë vizitat që bëmë në 

qytet, ku u njohëm me lashtësinë e tij, me vlerat 

historike dhe kulturore, me amfiteatrin, kalanë 

dhe murrin e saj rrethues, institucionet kulturore 

dhe ato shtetërore. Pamë bregdetin e bukur dhe 

shëtitoret, të cilat mbusheshin me vizitorë gjatë 

gjithë ditës. 

Ju premtoj - e mbyll bisedën Sejdiu, - se 

pushimet do t’i bëj në Shqipëri, në Durrës mes 

miqve të rinj që njoha ! 

7

FAQJA E POEZISË 

BAJAME HOXHA ( ÇELIKU ) 

DASHURIA ESHTE PAVDEKESI 

Më shkruaj në e-mail: ”gjithçka je për mua!”, 

Tek unë vjen rinia sapo ti e thua. 

Me shkruaj dy rreshta se s’rri dot pa mua, 

Si flutur arrij në ndjenjat e tua. 

Më shkruaj në e-mail: “të dua, të dua!“ 

Dhe unë do besoj në fjalët e tua, 

Hop, bëhem erë dhe male lë pas, 

tek ti do të gjendem brenda nëpër natë… 

Më shkruaj në e-mail: “të dua” shpesh herë, 

Unë, hop, i ngjitem resë dhe vij menjëherë. 

Kur tis i natës afron e të vjen, 

Ti hiç mos kij frikë, jam unë nëpër terr. 

Më shkruaj në e-mail:se jam i yti, 

zinxhirët s’më mbajnë dhe vij fluturimthi. 

Dhe mallin mblidhe, mos e lerë të shkojë, 

Si lulja me bletën do puthemi njësoj. 

Më shkruaj në e-mail: “ti je kokëkrisur!“, 

Unë ngrihem menjëherë, s’lë gur pa lëvizur. 

Në rast se në ëndërr ti më sheh për natë, 

Unë, fët, kaloj malet e jam me ty në shtrat. 

Më shkruaj në e-mail: ”për ty përgjërohem!”, 

Vitet si njoh fare, në vashë të re shndërrohem. 

Kur yjet të dremisin në më të bukurën stinë, 

Ti mendo për mua e unë pavdekësinë. 

Delvina Kërluku 

Do ta gënjej 

Do e thërras me zë të lartë, 

do ta thërras si ta rrëmbej, 

më s’të dua do ti them, 

do ta gënjej. 

Më s’të dua, më s’të dua si më parë 

Ti nuk je kush me qenë, 

Unë pa Ty do jetoj, do jetoj tani e tutje 

do të të rrej Ty e vehten unë tani, përgjithnjë 

por thellë në vehte e di 

se nuk mundem pa Ty. 

Të dua, 

Nuk mundem dot pa Ty... 

Mirvete Leku-Kabashi 

Babit tim 

Gjithmonë çofsh mallkuar 

ti o dorë barbare ! 

Pse ma vrave babin 

E më le bonjake . 

Pse ma ndave babin , 

nga e shtrenjta jetë 

E mamin e dashur , 

mà veshe me t`zezë 

S`di ç ti them vëllait , 

kur babin kërkon , 

nga malli thërret : 

Po ku t`kam o shokë . 

Eja vëllai im, 

tà lëmë babin në qetësi, 

se jetën ia fali . 

të shtrenjtës -LIRI 

Kur kam mall 

Për ty gjysh kur kam mall, 

flas me lisa, flas me mal . 

Për ju motra ,kur kam etje , 

flas me lule , flas më vete . 

Pyeta malin , pyeta lisat , 

a ma keni pa gjyshin tim 

Mu ba sikur mali foli 

dhe më tha me krenari : 

Shumë të lumtur e ke gjyshin , 

se ti rritesh në liri . 

E mallëngjyer shpejt vrapova, 

të një lule u ndalova 

dhe më mall me te fola : 

Pa më thuaj oj ti lule , 

ku i kam motrat e mija 

Mù duk se , nga qielli 

folën yjet dhe Dielli : 

Shumë të lumtura me ne janë 

se dhanë jetë për Vatan . 

Sa më mall , qiellin shikova 

më zë t`madh iu drejtova : 

O të dashurit e mi , 

për ju më dogji malli 

por , do ju lë në qetësi 

se mu ma dhuruat 

të shtrenjtën - LIRI 

Linditë Ramushi 

Më lër të psherëtij 

Jam bërë si frymë 

Si grimcë oksigjeni që mban gjallë qelizat 

Ta mbaj gjallë dhe vijën e qafës tek lakohet 

Ta fashit dhe tymin e zi rreth syve të jeshilë 

Më lër 

Ma lër lotin të prek faqen deri tek buza 

Le të rrjedh sikur rrjedh në fletë vesa e ftohtë 

Mos e fshij me dorë 

Ma lër të ma çaj dhe lëkurën si valë e ngrohtë 

vullkani. 

Ma lërë të vijëzoj fytyrën një pikë e njelmët 

Se ajo shije vjen nga një burim i verbër tymi 

Oh ma lërë dhe ajrin të më hyjë ne mushkëri 

Të më këputën këmbët vrapimit maratonik. 

Ma fik dhe fijen e plotë të dritës 

Tek po e shtrëngoj në gjoks me grusht 

Veç mos më lër si pishë rrëzë malit puthitur 

Se ngjyrë e sajë humbet kur i shkulet rrënja. 

Më lër të psherëtijë dënesje në shi 

Se rruazat e gjakut marrin ngjyrë të ndezur në 

diell 

Atëherë do të ngjallem dhe njëherë nga ajo ngjizje 

Në mes zjarrit dhe frymës 

Sikur lindë një dashuri. 

Bri i rilindjes 

Le të bëhem bri i dhimbjes tënde të rilindjes 

Edhe peshën do ta mbaj në kurrizin me fije të 

sheshta 

Të të rrjedh gjaku si verë e vluar në zjarr vullkani 

Atë vend do ta njomë hukama e psherëtimës në 

zjarr. 

Ec po deshe dhe mbi plagën time 

S’je më i rëndë se malli i dy stinëve të rrahura me 

erën 

Gjersa ti ec 

bri i rilindjes tënde jam. 

Mund të tremb tufan i thatë 

Të ta marr në gjoks ushtimën e zemrës 

Aty ndër tokën e kulluar me ujë ku njomë buzët 

Do të jem bri i dhimbjes së rilindjes. 

Ti ec 

Gjersa unë do të bëhem bri i rilindjes 

Rilindjes së jetës tënde. 

8

. 

Sokol Demaku 

FAQJA E POEZISË 

Bahir Latifi 

Kadrije Meniqi 

TË FLASË TY 

Të flasë ty nga larg, 

Por si duket nuk më dëgjon. 

Është një monolog zemre 

Që vetëm ti e kupton. 

E dua vetmin, 

Si mikun më të mirë. 

Heshtja më shoqëron, 

Dhe në qetësi pyes, 

Athua kush me mua, 

Monolog kërkon. 

Flas me veten time, 

Askush s`më dëgjon, 

Por je ti ajo, 

Që mrekulli krijon. 

Nuk është çudi, 

Monologu im, 

Ty të kërkon. 

Janë si një pemë, 

Që ka shumë degë, 

Dhe jetën hijeshon. 

Ky monolog ka kënaqësi, 

Shëron plagë zemre, 

Më sjellë lumturi. 

NJË NATË E QETË 

Një natë e qetë, 

Për shpirtin lodhur. 

Jam vetëm me vargun tim, 

E rima ka humbur, 

Kohë duhet ta gjejë, 

Shkronjat janë lodhur, 

Vargu nuk ka formë. 

Një buzëqeshje nga larg, 

Në shpirt e ndje, 

E zemra ime ritëm ka. 

Në syrin e kaltër, 

Shoh lotin e kthjelltë, 

Që shndritë si kandil, 

E ky më jep shpresë, 

Për të ardhmen në jetë. 

Është inspirim vargu, 

Për të bukurën dashuri. 

Për pëllumbin krah larmë, 

Që fluturon në gjithësi. 

Eja pëllumb dua të porosisë, 

Dua të rrugëtosh, 

Fushë e male të kalosh, 

Shumë të fala vendlindjes t`mi qosh 

Zemrën time ta qetësosh. 

Shko pra fluturim në këtë rrugëtim, 

Merr me vete mallin tim, 

Shko gjej sytë e shkruar, 

Ata të qetësosh, 

Porosinë e zemrës sime, 

Atyre tu dërgosh. 

QASTI 

Një çasti i mirë 

kur të shoh 

Një çast i mirë 

kur të takoj 

Një çast i mirë 

kur të ledhatoj 

Mallkoj këtë kohë 

Shumë vjet kaluan 

Dhe ne nuk jemi parë 

Ti ishe një simbol bukurie 

Andaj edhe të kujtoj shumë herë 

Ditët kalojnë por edhe netët 

Dhe pres të shtrëngoj edhe një herë 

Kohë e lig na ka kaplua 

Dhe nganjëherë them ma mirë mos të ishim parë 

fare 

E mallkoj këtë kohë 

E mallkoj sepse as vet nuk di pse jam pa ty 

Më duket se kam hyr në gjynah me ty 

Dhe tani më mungon dhe vështir pa ty 

Kohë e vështir na kaploj 

Dhe na ndau sikur mos të ishim njohur kurrë 

Por si simbol bukurie që ishe 

Nuk mundem të harroj kurrë 

Shumë vjet kaluan 

Dhe ne nuk jemi parë 

Dua edhe një herë të takoj 

Dhe nuk dua më të tretem pa ty 

Fahrije Pallaqa 

BEJI ZEMRAT QIFT 

Pranverë dëgjuar kam, 

Zemrat ne dashuri i bashkon, 

Qetëson klithme, ofshamë, 

Por te çdo njeri nuk shkon. 

Te mendoj me suite, karvan, 

Ku kanë zemrat shtëpinë, 

Instalon një shatërvan, 

Fatlumet gëzojnë dashurinë. 

Ka njerëz qe kanë jetën ende, 

Pështjelluar, rrugën s’u shohin sytë, 

Dashurinë e presin çdo sekondë, 

Pranverë te lutem bëj zemrat qift. 

9 

Bora ndal hapin tek ti!!! 

Ti po rritesh 

Për atë varg 

I dashur 

Bora ndal hapin tek ti 

Horizonti im 

Hyra aty dhe vështirë të dal 

Bora prek flokun tim 

Unë flas me fjollat e borës 

Tek ti dërgoj këtë bardhësi 

Endem vetëm e ty të kërkoj 

Pse je larg gjithnjë mendoj 

Ty bardhësi të kam lakmi 

N`horizontin tënd nuk ka kufi 

Do shkrihet dhe kjo borë 

Që në mua sjell nostalgji 

Do të ngroh prapë dielli 

Unë pres,deri kur o njerëz! 

Bora shkrihet 

Le gjurmë në mua 

Shikoj kaltërsinë 

Dhe vazhdoj të shkruaj 

Vargu im 

Ke ngrohtësi sonte! 

Mos vallë edhe ti do shkrihesh 

Nga vargu i gjatë 

Në një të përmblidhesh 

Një varg sonte më duhet 

T`më qetësoj në shpirt 

Se pritjet e gjata 

Tash më janë mërzit 

Nisu vargu im 

Atje ku unë të dërgoj 

Prit dhe ti pak 

Dikush do të dëgjoj 

Këtë varg ka kohë që e pret 

Lamtumirë i them edhe pse shumë dhemb 

Dëgjo vargun tim 

Se tek ti ka ardh 

Pranoje dhe kthehu 

Është kërkesë e zjarrtë 

Të djeg ty dhe mua 

Por duhet pranuar 

Jeta të mashtron 

Shumë të malterton 

Dashuri e imja sonte të përshëndes 

Lamtumirën e fundit në letër po e qes.

Xheladin MJEKU 

MALLI QË PREKET ME ZEMËR 

Shadije Hotnjani: ”UJËVARË MALLI”, poezi, botim i autores-Prishtinë, 2011 

Kushtimisht e them, se poezia e përmbledhur këtu është rezultat i një pune të palodhshme dhe me përkushtim në 

një periudhë shumëvjeçare e Shadije Hotnjanit, e cila që nga vitet e saja të rinisë ka qenë e pranishme me fjalën e 

saj poetike në opinionin artdashës të vendlindjes së saj dhe, më pastaj edhe në diasporë, prej nga dërgon mesazhe 

atdhedashurie tek lexuesi i pasionuar dhe dashamirës i poezisë. 

Struktura organizative e librit flet për nduarnduarshmërinë 

e interesimeve të autores në 

shtjellimin e temave dhe ngjarjeve të rrafshit 

atdhetar dhe përkushtimit të saj për prekjen sa 

më gjithëpërfshirëse të shumë situatave, ngjarjeve, 

episodeve a ndodhive nëpër periudha të 

ndryshme kohore në trojet etnike shqiptare dhe 

sidomos përkushtimi i veçantë në këndimin plot 

afsh vendlindjes së saj për bukuritë natyrore, 

veçoritë e trevës dhe heroizmat e brezave gjatë 

shekujve, e bëjnë librin të pëlqyer nga lexuesi 

dhe studiuesi i fushës së letrave shqipe. 

Malli për atdheun si frymëzim dhe synim 

Të pesë ciklet që e përbëjnë librin dhe poezia 

programatike e epilogu poetik janë material 

që të mban peng gjatë gjithë kohës sa vazhdon 

rrugëtimi nëpër faqet e tij, duke bredhur labirinteve 

të shumta të ngjarjeve e temave që shtjellohen 

aty. Ciklet: “Ujëvarë malli”, “Pres yllin e 

mëngjesit”, “Ndjenjë zemre”, “Prekje në kohë“ 

dhe ai për fëmijë “Ti po rritesh Arian”, përbëjnë 

botën poetike të zgjedhur nga opusi krijues i 

Shadije Hotnjanit, që koinçidon me periudhat 

kohore që nga fillimet e krijimtarisë së saj, duke 

prekur tema e ngjarje nga më të ndjeshmet, por 

që gjithnjë shquhen për interesimet e autores, 

duke ndërtuar kështu botën e saj krijuese me 

karakteristikat dhe veçantitë që e bëjnë të ndihet 

komode në fushëveprimtarinë 

saj krijuese. 

Në poezinë programatike “Jetë” që është edhe 

pika e parë e takimit të recipientit me krijimtarinë 

poetike që po vështrojmë gjejmë një mesazh 

poetik me synim botën mërgimtare dhe atdhetarizmin 

e fuqishëm për kthim në gjirin e atdheut, 

si qëllim i patjetërsueshëm i autores: 

“Fjalë e urtë e gjyshërve vjen si amanet: 

Jetën borxh i kemi çdokush vendit të vet, 

Atje ku kushtrimi nuk mbaron për jetë 

Kthehuni bijtë e dheut kur vendlindja thërret!” 

Që në poezitë e para të ciklit “Ujëvarë malli”, sipas 

së cilës pagëzohet edhe përmbledhja poetike 

e Shadije Hotnjanit, i këndohet jetës me ëndje 

dhe mbetet në kujtesë si një poezi e dëgjuar 

prej kohësh, si një këngë e thënë nga rapsod të 

ndryshëm, por gjithnjë e frymëzuar nga ndjenja 

e mallit dhe dashurisë për jetë dhe atdhe, por në 

vazhdimësi të cytë ta shijosh për të satën herë, 

për melodinë dhe timbrin që krijon. Rrjedhshmëria 

e krijimit poetik në poezitë e përfshira 

këtu kthejnë në realitetet e kohës që ka kaluar 

autorja, qoftë si qytetare në moshën e rinisë, 

qoftë tash kur e djeg malli për vendlindjen e saj 

që për dekada e mban flakë në gji si plagën më 

të pashëruar. Poezitë rrjedhin nga brendësia e 

shpirtit deri në gjetjen e një shtegu të tejkalimit 

të kësaj gjendjeje dhe në kthimin përfundimtar 

në mesin e atyre me të cilët shijoi një pjesë të 

jetës së saj rinore. Këtu do të veçonim disa nga 

poezitë, si: “Gurra e mallit më djeg”, “Ritme 

jete mërgimtarësh”, “Urë plot dashuri – Luginë 

e Dardani”, “Atdheut i këndohet me zemër”, 

“Tri lulet e Luginës” dhe “Kujtesë idilike”, të 

cilat paraqesin peizazhin e atdheut dhe atdhedashurinë 

plot mall prej mërgimtareje. 

Edhe në lirikat e tjera të përfshira këtu, nga 

njëri në ciklin tjetër takojmë format e realizimit 

poetiko-artistik me motive të shumta me 

sensivitetin e hollë të temës. Receptori i kësaj 

krijimtarie, tashmë të dëshmuar veçanërisht me 

tematikën përkushtuese për kujtimet e së kaluarës, 

zhgënjimin e përkohshëm dhe angazhimet 

serioze në daljen nga ajo nebulozë eventuale 

për të arritur në gjetjen e rrugëtimit të jetës, 

sikur i japin forcën e vargut të shprehur në këto 

poezi. Mirëkuptimi për njeriun, për jetën dhe 

për synimet e një hapërimi serioz me elementet 

e virtytshme të njerëzores, për mirësinë, sikur 

dominojnë në të shumtën e poezive të Shadije 

Hotnjanit. 

Pa u rreshtuar në vështrimin e akcilit cikël dhe 

poezi, këtu do të shkëpusim disa mendime për 

tema e motive që shquhen me kreativitetin 

dhe përkujdesjen e autores për të ndërtuar një 

pasqyrë të tejdukshme në rrugëtimin e saj poetik 

dhe jetësor, paralelisht. 

Poezia “Urë plot dashuri – Luginë e Dardani” 

është lartësuar edhe si ideal edhe si qëllim. 

Përshkrim të fuqishëm takojmë në vargjet që 

e provokojnë intuitën krijuese të autores që të 

ngris zërin shlirshëm, në mënyrën rapsodike, të 

jehojnë fusha e male nga malli e dashuria me 

zërin mallëngjyes, duke ftuar njëra-tjetrën: “Dil 

të piqemi tek ajo kodër,/Me pak fjalë zemre të 

heqim mall!”. Kjo shtrirje edhe sipas titullit 

shquhet për vlerën e dëshmive të pakontestuara 

historike dhe synimeve të botës së re. 

Simbolika e titullit “Shiu ma kthen vrullin e 

këngës”, si poezi dhe si mesazh ngërthejnë më 

vete sfidimin e jetës në vargjet lirike, që kanë 

një metaforë: jetën dhe vetëm jetën. Dashuria 

për të sfiduar gjithçka në të mirë të një jete të 

ardhshme e të lumtur e preokupon vargun e 

Shadije Hotnjanit gjatë gjithë rrugëtimit të saj 

poetik 

Udhëtimi përmes ëndrrës gjithmonë synon ta 

10 

arrij cakun, por varësisht prej situatës është 

vështirësuar mundësia e realizimit për shkaqe të 

ndryshme. Ky rrugëtim sikur nuk ka orar, nuk 

ka kohë, as orë të caktuar. Realizimi i ëndrrës, 

si duket varet nga dëshira dhe përkushtimi i 

personazhit të akceptuar në ngjarjen që përjetohet 

edhe përmes vargjeve me një sens të qartë 

tek poezia “Ëndrra e gjen rrugën e vet”: “Më 

ngriu gjaku ndër deje, s’munda të lëviz tutje,/ 

Krajatat e jetës më kthyen mendimet në lutje”. 

Çfarë shqetësimi Kjo poezi sikur shpreh gjithë 

shqetësimet e jetës duke ilustruar mallin e atdheut, 

të nënës, të njerëzve të dashur me ëndrrën 

në një rrugëtim të vazhdueshëm për të dalë nga 

kjo amulli që nuk i duket fundi. Përshkrim i hollësishëm 

i jetës në mërgatë, por që jep shenjat 

e një drite shprese në fundin e tunelit shpresëmadh 

si tek çdo mërgimtar. 

Ky është synimi i tyre kryesor, me dëshirën e realizimit 

të ëndrrës së tyre për kthimin në mesin e 

më të dashurve. Për të satën herë është theksuar 

se poezia e mërgimit ka të veçantat e saj, që 

sjellin freskinë shpirtërore në trojet arbërore. Ajo 

poezi ka aromën e dheut e të mallit, njëkohësisht. 

Tek “Ritme jete mërgimtarësh” takojmë 

një ambientim tjetër në botën e mërgimtarit. 

Derisa shumë poezi kishin për synim mallin për 

jetën në atdhe, dashurinë për njerëzit e vet të 

mbetur atje, qoftë si personazhe, qoftë si kujtime 

të paharruara, në këtë poezi kemi të pasqyruar 

punën dhe jetën e mundimshme që i përcjell ata 

në dhe të huaj, ku: 

“Pa mbaruar njëra punë, rinisë puna tjetër, 

Në këto metropole gjithnjë avazi i vjetër”. 

Sidoqoftë, kjo poezi ka itinerarin e vet dhe ai 

është relacioni atdhe-mërgatë, njëkohësisht dhe 

pashkëputshëm. Karvani i poezisë me motive 

kurbeti ecën dhe nuk ndalon gjatë gjithë krijimtarisë 

së Shadije Hotnjanit, ku për synim ka 

ndërtimin e besimit dhe dashurisë për atdheun 

dhe jetën. 

Kjo poezi është e motivuar edhe me peripetitë 

tjera të jetës, pasqyrimeve të botës që e jetojmë, 

ambienteve dhe objekteve që e rrethojnë fushëveprimtarinë 

e njeriut dhe krijuesit në veçanti. 

Gëzimi për jetën, për lumturinë, për ardhmërinë, 

për të renë… kanë pikëpjekjen e përbashkët në 

vargjet e shumë poezive të tjera. Kjo vërehet 

edhe në poezinë “Jetës nuk i dihet…!”, që 

reflekton këto karakteristika të kësaj krijimtarie 

poetike: “Jetës kurrë s’i dihet,/S’i besohet dot,/ 

Befasitë e jetës/E sjellin këtë botë!”. Sjellja 

e botës sipas fateve dhe shpresave njerëzore,

atdheun, për simbolet kombëtare, për gjuhën, 

kombin, gjakun, për fushat, malet, stinët, 

gjithnjë duke ndërtuar një peizazh të bukur të 

atdheut, si frymëzim dhe ëndërr e mërgimtarëve, 

që doemos do ta ndiejnë edhe brezat e rinj. 

Krijimtaria e saj në dy kategoritë letrare sikur 

flet bindshëm se jo veç krijimtaria për të rritur, 

por edhe ajo për fëmijë e provokojnë unin e saj 

krijues. Një e veçantë te kjo krijimtari dallohet 

me ndjenjën e nënës, gjyshes dhe edukatores, që 

e prek në temat e saj duke i dhënë fuqinë poetike 

dhe mesazhin e qartë për fëmijën, si pjesë e pandarë 

e jetës dhe vlerave prindore. Tek poezia “Ti 

po rritesh Arian”, që mbulon kupolën e gjithë 

ciklit për fëmijë, paraqet fuqishëm dëshirën që 

edhe Ariani, ndonëse fëmijë, të ketë gjithmonë 

mendjen dhe synimin tek atdheu i stërgjyshërve: 

apo më shkurt, synimi si shpresë dhe si fatum i 

jetës kanë pikënisjet e përditshmërisë jetësore 

edhe në këto krijime poetike. Vargjet e poezisë 

“Shkëlqim meteorësh” vijnë si paraqitje spontane 

emocionale e një kohe të ikur, por e mbetur 

në kujtesën që gjatëjeton. Meteorët që shkëlqejnë 

në jetën e ikur, sikur rrugëtojnë të shoqëruar 

përgjatë gjithë kohës me autoren. Ky kthim në 

motivin erotik sikur pretendon ta paraqes edhe 

më komplete veprimtarinë krijuese të Shadije 

Hotnjanit, e cila ka krijuar një opus personal, 

tashmë të personifikuar. Me qasjen kësaj tematike, 

tashmë paralajmëron shtrirjen e rrafshit 

krijues edhe në pikëtakimet tjera jetësore, 

gjithnjë duke ruajtur emblemën identifikuese të 

krijimeve atdhetare-emocionuese. 

Pafundësisht do të gjenim fjalë e mendime 

nga mbresat e leximit të kësaj poezie, por në 

përmbyllje shkëpusim edhe një vlerësim nga 

poezia “Shoh një pikë drite”, ku deti si dëshirë, 

si ëndërr dhe si metaforë del i qëllimshëm dhe 

plot mesazh. Autorja gjen shpëtim në kaltërsinë 

e detit dhe në shpresat e reja për rikthim të 

lumturisë në jetë, duke dëshmuar me “një pikë 

drite” dhe “këngën e zogut” që njëjtësohen në 

një pikë shprese për jetë. 

Si gjithnjë, poezia e Shadije Hotnjanit 

pikësynim e ka dashurinë për jetën dhe atë e 

gjen në cilëndo situatë, edhe atëherë kur në 

“vend të panjohur, vetmia po më trishtonte”. 

Këmbëngulësia e qasjes së temave të këtilla e 

bën të veçantë stilin e saj krijues dhe të qëndrueshëm 

si vlerë poetike. 

Bota e fëmijës – dashuri prindore dhe vlerë e 

veçantë krijuese 

‘Ti po rritesh Arian” vjen si rezultat i ndjeshmërisë 

prindore dhe ëndrrës së pafund për t’i 

prekur me kujdes temat e botës fëmijërore. Ky 

cikël është ngritur mbi vlerat e dashurisë prindore, 

mbi dëshirat e krijimit të një fryme edukative 

tek ky brez dhe mbi të gjitha nga ndjenja 

e të qenurit edukatore e brezave, gjithnjë duke 

aluduar në pjesën e ndjeshme të botës fëmijërore 

të mërgatës. Ajo sjell vargjet më të ëmbla për 

“Vërtetë nipi im 

U rrite në dhe të huaj 

Për atdheun e shqipeve 

Kurrë mendjen mos e luaj!” 

Frymëzimi poetik sa vie e shtohet edhe mëtutje, 

derisa synimet e kësaj poezie shihen sheshit 

se kanë një mesazh të fuqishëm dhe të prerë: 

“Shumë herë kisha mendjen/Atje më pret 

vendlindja!/Në tokë të huaj të mos vdes/Për 

këtë fakt edhe unë u binda!”, (“Atje më pret 

vendlindja”). 

Mesazhi që vazhdon 

Poezia si shkrim tashmë e ka arritur misionin e 

saj, duke ndërtuar motivin e kurbetit me të gjitha 

elementet e një shkrimi që prek të gjitha pikat 

e ndjesisë së personazheve që paraqesin mallin, 

dhimbjen, nostalgjinë, dashurinë dhe brengat e 

tyre për atdheun, gjakun, të afërmit; pastaj për 

kujtesën e një jete të ikur, për dashuriçkat e para 

dhe për mallin e lënë peng diku në rrugicat, 

kopshtijet e livadhet e fëmijërisë në atdheun e 

tyre të shtrenjtë. 

Asgjë nuk i ikën vrojtimit të mprehtë të Shadije 

Hotnjanit, e cila as për një çast nuk do ta ketë 

harruar kohën mbresëlënëse, ku: “Diellit dhe 

hënës do t’i përkulem,/T’i ndezim zemrat sikur 

prush!”, (“Mall dhe prush”). 

Përveç kësaj që u tha për poezinë, si vlerë artistiko-letrare 

dhe si mesazh, këtu takojmë edhe 

një leksik të pasur, një figuracion të larmishëm 

dhe elemente të tjera ndërtimi të kësaj lënde 

poetike, duke veçuar rimën, vargun asonantik, 

metaforën e pasur dhe trope të tjera, që e bëjnë 

të qëndrueshme dhe me vlera të nivelit këtë 

poezi. 

Të shpresojmë në vlerat dhe temat e reja, që 

do ta plotësojnë edhe më fushëveprimtarinë 

krijuese të Shadije Hotnjanit, me përkushtimin e 

pandalur dhe synimin e realizimit të ëndrrës së 

saj për jetën, dashurinë dhe atdheun, si motive 

dhe vlera poetike. 

11

Nga: Murat Gecaj 

Publicist-Tiranë 

AH, KËTO NDARJET, ME EMIGRANTËT TANË! 

(Duke përcjellur kolegun Fiqiri Shahinllari) 

Ata, shkojnë e vijnë, vijnë e shkojnë, që nga 

korriku i vitit 1990, kur dolën nga ambasadat në 

Tiranë e u ndanë me Atdheun. Por edhe që nga 

6 marsi 1991, kur morën udhët e detërave me 

anije, pa ditur se ku do të arrinin! Ishin të rinj e 

të reja, por dhe prindër, me fëmijët e tyre në gji. 

Kjo “zbrazje” e vendit tonë vazhdoi dhe nuk 

ka patur të sosur edhe në vitet pasardhëse, me 

gomone nëpër detëra të tërbuar, që shpesh na 

sollën edhe kuje nëpër vatrat tona. Në mesin e 

këtyre shqiptarëve, që ia kthejnë përkohesisht 

shpinën vendlindjes ose me vite të tëra, ka patur 

e ka edhe shumë nëna e baballarë, por dhe 

gjyshër. Se janë detyruar që t’u shkojnë pas e t’u 

ndodhen pranë djemëve e vajzave të tyre, nipave 

e mbesave të dashura. Ndërsa atje, në dhera 

të huaja, ata përherë e kanë patur dhe e kanë 

mendjen e zemrën në vendlindje, në Shqipërinë 

e dashur. 

Ju kërkoj të falur disa miqëve e kolegëve të mi, 

që po ua përmend tani emrat dhe që ndodhen 

larg nesh, në shtete të ndryshme të botës. Dikur, 

ndoshta, ata e kanë ëndërruar këtë gjë, pra që 

të shkonin drejt Perëndimit. Por, më pas, kur 

këtë ëndërr e prekën, papritmas i pushtoi malli i 

pashuar për Atdheun. Vazhdojnë të jetojnë atje 

familjarisht dhe me raste kam lidhje me anën e 

Internetit, me bashkëstudentë e kolegë të punës 

ndër vite etj. dhe tashmë të moshuar: Prof. 

Remzi Përnaska (Francë), Llazar Vero e Veli 

Bici, Fuat Memelli e Ibrahim Gashi (SHBA), 

Tomson Nishani (Itali) e të tjerë. Ndërsa, për 

fat të keq, ndonjëri edhe mbeti përgjithnjë atje e 

u shkri në dheun e zi të shtetit të huaj. Kështu, 

kujtoj këtu me nderim Prof. Anastas Dodin apo 

bashkëstudentin tim e kritikun, Rinush Idrizi. 

Në Nju Jork jeton familjarisht edhe bashkëkrahinasi 

im, ish-arsimtari Pal Neçaj. Në librin e tij të 

ri, “Ëndrrën e lashë atje”, publikuar kohët e fundit 

në Tiranë, ai ka edhe një vjershë, me titullin e 

dhimbshëm,”Varrimi n’ Atdhe më bën të gjallë”. 

Ndër të tjera, aty shkuan vargjet drejtuar fëmijëve 

të tij: “Vdekja, paparitur po më rrëmbeu,/ 

si amanet kam për t’ua lënë,/ në mërgim vështirë 

m’ tretë dheu/ varrimi n’ vendin tim më bën të 

gjallë!”. Po, se siç thotë populli ynë, shqiptarin 

nuk e tretë dheu i huaj! 

2. 

Me anën e telefonit të shtëpisë, por dhe Internetit, 

kolegu e miku im i mirë, publicisti e 

shkrimtari Fiqiri Shahinllari më njoftoi se pikërisht 

nesër, më datën 28 tetor 2011, do të udhëtojë 

me avion për në Nju Jork, bashkë me gruan. 

Për t’u takuar e çmallur sadopak, u takuam sot, 

diku në një lokal të Tiranës së Re dhe pimë kafe 

bashkë. Ishte mjaft i emocionuar dhe i përfshirë 

në përgatitjen e valixheve për udhëtim. Ndër të 

tjera, kishte merak të siguronte edhe ndonjë tekst 

tjetër të gjuhës shqipe. Kjo sepse e bija, Erisa, 

banuese në Virxhinia të SHBA-së, po i meson 

gjuhën tonë amtare një amerikaneje, e cila 

përgasitet të shërbejë në një në ambasadë amerikane, 

në shtetet e Ballkanit. Gëzim të veçantë 

kishte Fiqua edhe se atje e priste mbesa e vogël 

4-vjeçare, Eliza, por dhe djali Andi, me të shoqen 

amerikane, Elisha. Këta të fundit, pata rastin 

t’ takoja me kënaqësi në mjediset e Muzeut Historik 

Kombëtar të kryeqytetit tonë, në përurimin 

e librit të Fiqos, “Kushtrimi i gjakut”. 

Por ai është edhe autor i librave të tjerë, “Lis 

në shkëmb” dhe “Seriozitet, me buzëqeshje”, të 

cilët i ka shkruar në vitet e fundit, gjatë kohës, 

kur ka jetuar bashkë me fëmijët e tij, në SHBA. 

Pra, tashmë, këta libra janë në duart e lexuesve, 

si në Shqipëri, por dhe te bashkatdhetarët tanë 

atje. Por, krahas librave të tjerë, në bagazhin e 

tij ai mori dhe librim tim të ri, “Rrahin zemrat 

arbërore”, me shënime nga udhëtimet në Shkup, 

Preshevë, Prishtinë e Ulqin. 

Kur po ndahesha me këtë koleg timin, por dhe 

emigrant i përkohshëm, i dhashë kujtim dy 

stilolapsa e dy varëse çelësash, me shqiponjën 

në to. Por i dhurova simbolikisht dhe një varëse 

tjetër çelësash, me busull të vogël. Me shaka, 

iu drejtova Fiqos: “Merre këtë busull, që të 

orientohesh në udhën e kthimit për në Tiranë…”. 

Por, ah, e kisha lënduar në shpirt mikun tim të 

ndjeshëm dhe atij i rodhën lotët nëpër faqe! Si 

në ngashërim, ai m’u përgjigj: “Nuk do të rri 

shumë atje, i dashur Murat. Pra, do të kthehem 

shpejt, se vetëm në Shqipëri më pushon trupi 

im!” 

U ndamë me përmallim dhe shpejtova për në 

shtëpi, të shkruaja këto pak radhë e nga aparati 

të nxirrja fotografinë, që bëmë bashkë me Fiqon 

dhe me të, ta shoqëroja këtë shkrim. Kur ia 

përshkrova bashkëshortes sime atë, që ndodhi 

me kolegun tim e mikun tonë familjar, padashur, 

edhe unë nuk u përmbajta e sytë m’u mbushën 

me lotë. Prandaj, në heshtje, pëshpërita me vete: 

“Ah, këto ndarjet, me emigrantët tanë!” 

Tani unë uroj nga zemra: Udhë të mbarë, Fiqo, 

me bashkëshorten Nadina dhe t’i gjeni shëndosh 

e mirë djalin e vajzën, me mbesën e vogël! Por, 

ama, ju presim të këtheheni këtu, sa më shpejt 

dhe kështu të riprovosh e ripërjetosh ngrohtësinë 

e miqëve e kolegëve tu të shumtë, të vendlindjes 

sonë të përbashkët. 

Tiranë, 27 tetor 2011 

12

Mitrovicë e dashur... 

Se shkruaj, e di që askush nuk e din, jo deri 

tani…, vërtetë as vet nganjëherë. 

Nuk është thelbi, është një fshehtësi….., 

Unë vetëm desha ta kujtojë vjeshtën pak, pa u 

lodhur shumë, në disa pika, toka ishte shtruar 

me gjethe lloj lloj ngjyrash si sot, dje 20 shtator 

dhe 20 vite tash më, isha nisur nga vendlindja 

ime për një vend të largët……, 

sonte një promenadë e heshtur, atëherë s´po dija 

se c`kisha humbur dhe c`kisha fituar…. Se nuk 

e dija ishte mirë, dhe kush më mirë se vjeshta 

mallin lexon.., ashtu ndoshta edhe gjethet luten 

që vera mos të na lë…. 

Ecja rrugës, herë prisja, herë vëja hapa të 

dridhur, përballë kisha shkollën time 8 vjeçare. 

Shikoja vendlindjen time, jetohej sikur çdo gjë 

është siç ka qenë, shumë gjëra dukeshin siç ka 

qenë shumë kohë më parë, sikur edhe unë jam 

një nga të gjithë ata njerëz që i shoh…, po gabohem, 

rëndë! 

Në vend të asaj, unë eci rrugës, shikoj, dhe asgjë 

tjetër nga ato që i mendova se si do duhej….. 

Aq sa e dhimbshme, sa edhe e bukur, më se e 

duhur për të ndodhur! 

Këtu kam lindur dhe rritur, por shtëpinë time 

nuk dita ta gjej, këtu kam lidhje gjaku, kujtimet 

më të bukura të jetës time më dalin para syve…. 

Mitrovica qenka bërë e ftohët! 

Gjithmonë e kam menduar të vdes këtu, tash 

nuk di as a do të qëndrojë këtu, të gjitha rrugët 

ku kam ecur, të gjithë njerëzit që kam parë, po 

ata njerëz, më nuk sillen aq miqësisht….. Do 

duhej të ikja nga këtu, do duhej të pushoja diku 

buzë detit, aq sa kam nevojë, aq edhe afër e 

kam, në mundësinë për të qenë çdo kund tjetër 

në botë, unë po qëndrojë në këtë vend, më me 

dëshirë se çdo kund tjetër ….., në Mitrovicën e 

dashur. 

Vjollca Haradinaj 

2011 

Libri i radhës ”LUNDRA IME ” nga Sokol Demaku 

Shkroi:Bahtir Latifi 

Këto ditë në Borås të Suedisë, e pa dritën e botimit libri i radhës nga shkrimtari, publicisti, poeti 

Sokol Demaku . 

Sokol Demaku është një personalitet i merituar, i palodhur dhe i dashur për të gjithë njerëzimin 

ku do që aj jeton dhe ku do që ai shkon. 

Vullneti që ka për punë ai di mos të ndalet kurrë 

as duke punuar as duke shkruar, andaj edhe 

kësaj radhe pas disa vëllimeve që ai bëri në 

Suedi më herët , pati fatin të vazhdoj edhe me 

vëllimin e radhës i cili e pa dritën këto ditë në 

mesin e bashkatdhetarëve në Suedi . 

”LUNDAR IME ” është një libër me gjithsej 94 

faqe , me poezi të ndryshme nga autori I cili. 

Gjithçka që ka përjetuar dhe ka ndjerë nga momentit 

në jetën e ti , e ka shkruar në këtë libër 

me poezi të ndryshme nga çasti në qaste apo 

nga momenti në moment. 

Të gjithë ata që lexon poezinë e Sokol Demakut, 

kanë për të mësuar 

diçka, kanë për të përjetuar 

diçka që të bënë të fort dhe 

të fuqishëm në rrugën e 

jetës dhe të dashurisë. 

Të lexosh poezinë e Sokol 

Demakut ,nuk dot ë kesh 

kohë të mendosh apo të 

rrish ulur së koti. Aq ma 

shumë nuk do ti besh këto 

po ta kesh fatin dhe ta njihesh 

Sokolin për së afërmi 

duke e parë gjithmonë duke 

vrapuar. 

Të gjithë punojnë duke 

ecur por Sokoli punon dhe 

vepron duke vrapuar që siç 

thash nuk do të kesh kohë 

të mendosh shumë apo të 

ulësh por as të lodhesh kur 

ke mundësi ta njohësh një 

njeri si Sokol Demakun. 

E njëjta gjë ndodh edhe kur 

ti lexosh librat që ai botoi 

deri më tani dhe po ashtu 

me librin e radhës që pa 

dritën këto ditë. 

Sokol Demaku është një 

aktivist i palodhur ,i pa pritshëm, 

jeton qe një kohë në 

mërgim dhe punon shumë 

në afirmimin e komunitetit 

shqiptar. 

Është mësues në Borås në ”Fjärdinskolan”, 

dhe pas shkollës siç thash edhe më herët i pa 

lodhur, punon dhe vepron shumë në afirmimin e 

shqiptarëve në këtë shtet Suedez. 

Në bashkëpunim me disa aktivist shqiptar ,por 

si ideator dhe organizator kryesor ,organizon 

aktivitete kulturore shqiptare me bashkatdhetarët 

shqiptar në Suedi dhe jashtë saj. 

Që nga viti 2007 e deri më tani Sokoli ka 

bërë punë shumë të mëdha në qeshjen e 

shqiptarëve,siq thash organizimin e aktiviteteve 

kulturore shqiptare, Botimin e një reviste në 

gjuhen shqipe një herë në muaj”Dituria”, transmetimin 

e një programi në gjuhen shqipe në radion 

”Radio Dituria” ,”Udha e Shkronjave”,një 

lidhje miqësore mes dy shkollave asaj në Borås 

”Fjärdisnkola” dhe në Durrës ”Demokracia” që 

nga viti po ashtu 2007. 

Si dhe shumë organizime dhe bashkim të bashkatdhetarëve 

në shumë festa zyrtare shtetërore. 

Për veç e gjithë kësaj pune që Sokoli bën, ai 

gjen kohë edhe për të shkruar vëllime që si mesazh 

kanë në vazhdimin e rrugës së ti gjeneratat 

e ardhshme. 

Një rrugëtim i mirë e jetës së autorit me shumë 

suksese dhe dashuri për të gjithë njerëzimin. 

Librat që botoi Sokoli më herët ishin si “Jehona 

e Shekujve”,”Kujtime nga Diaspora”, “Mbrëmja 

në mërgim ” dhe libri i katërt dhe i radhës këto 

ditë ”Lundra Ime”. 

Ai pati fati të përfshihet edhe në disa antologji 

me poezi ,nga botues shqiptar në diasporë. 

13

ME SHKRIMTARIN E NJOHUR NAUM PRIFTI, BISEDUAM “PËR SHKUP E PËR SHKODËR”… 

Nga: Prof. Murat Gecaj 

Publicist e studiues-Tiranë 

Ndoshta, ky titull i shkrimit tim duket pak i pakuptueshëm. Kjo mund të jetë për ndonjë lexues, që nuk e di kuptimin e shprehjes popullore, që “folëm 

ose biseduam për Shkup e për Shkodër”. Megjithëse nuk jam i qartë se si ka mbetur e tillë kjo shprehje, që përdoret kryesisht në Malësinë e Gjakovës 

(Tropojë), përmbajtja kryesore e saj është, kur dy veta flasin me njëri tjetrin për tema nga më të ndryshmet, pra kur ata kalojnë “nga një degë, në 

tjetrën”. Kështu na ndodhi edhe mua e kolegut e mikut tim të kahershën, shkrimtarit të shquar Naum Prifti. 

Pas një “odiseje” të mëparshme me anën e 

Internetit, përmbi Oqenain Atllantik, fatmirësisht, 

u morëm vesh me telefon dhe u takova 

dje në mbrëmje, në Tiranë, me këtë shkrimtar të 

njohur, aktualisht me banim në Nju Jork. Kishim 

afër 15 vjet që nuk ishim parë dhe, së fundi, kur 

unë isha për vizita atje, në vitet 1993 e 1994. 

Sigurisht, takimet e dy njerëzve ose kolegëve 

janë të natyrshme dhe nuk ka se përse të bëhen 

publike, nëqoftëse ato nuk kanë dhe një interes 

të tillë. Por, meqenëse mendova se ky mik i imi 

i kahershëm është ndër shkrimtarët e tregimtarët 

më të shquar shqiptarë, mendova se lexuesi ka 

kërshëri të njihet me të, më nga afër.Zanafilla e 

njohjes sonë është që në fillimin e viteve 60-të 

të shekullit të kaluar, kur unë mbarova studimet 

e larta e nisa të punoja në shtypin e fëmijëve. 

Ndërsa Naumi, shtatë vjet më i madh se unë 

në moshë, në atë periudhë kishte nisur të bënte 

emër me krijimet e tij. Përveç tregimeve, ai filloi 

të shkruajë edhe skenarë për filma, kryesisht 

artistikë. Jo vetëm për ata, që nuk e dinë këtë 

fakt të fundit, por edhe për ndonjë që e ka harruar 

atë, po rikujtoj këtu se Naum Prifti është 

skenarist i filmave të Kinostudios sonë: “Pika e 

ujit” (1976), “Zani, partizani” (1976), “Udha e 

shkronjave” (1978), “Era e ngrohtë e thellësive” 

(1982), “”Kush vdes në këmbë” dhe “Fejesa e 

Blertës” (1984) e “Tre veta kapërxejnë malin” 

(1988).Kur e përmendim tani këtë tematikë, 

pra të skenarëve për filmat artistikë, ai flet me 

dashuri të veçantë për atë, që i kushtoi “Mësuesit 

të Popullit” dhe martirit të shkollës shqipe, Petro 

Nini Luarasi, i cili këto ditë (17 gusht 2011) 

mbushë 100-vjetorin e vdekjes. “Ndoshta,-tregon 

tani Naumi,- këtë skenar e shkrova edhe për 

lidhjet e mira dhe respektin e veçantë, që kisha 

për birin e tij, pedagogun Skënder Luarasi, të 

cilin e kujtoj gjithnjë me nderim”. Por ai i ka për 

zemër edhe mjaft nga librat e tij, ndonjërin nga 

të cilat thotë se nuk e kishte gjetur në libraritë 

e kryeqytetit. Ndërsa edhe në vitet e qendrimit 

në Amerikë, Naumi nuk ka ndenjur duarlidhur. 

Përkundrazi, ka shkruar artikuj të ndryshëm në 

shtyp, si për shembull te gazeta shqip-anglisht, 

“Illyria”. Me rëndësi për këtë autor ishte libri 

me tregime e novela, “Gërryerja e shpirtit” (me 

tema nga periudha e diktaturës në Shqipëri). Në 

vitin 2003 publikoi librin tjetër, “Nëna e diellit”, 

në të cilin flitet për figura të njohura shqiptare, 

si S.Malëshova, M.Kuteli, K.Trebeshina, 

B.Xhaferi, T.Zavalani, S. Luarasi etj. Po kështu, 

bashkë me Nuhamet Mjekun, ka botuar librin 

me shumë interes, “Shekulli XXI dhe Kombi” 

(shkrime nga nga autorë të ndryshëm). Ai tani 

më tregon se ka mjaft dorëshkrime të vlefshme, 

ende të pabotuar, ndër të cilët disa në arkivin 

e tij vetjak, në shtëpinë që ka në Tiranë.Në 

bisedën tonë zunë vend edhe disa shkrimtarë e 

personalitete të njohur të letrave shqipe, që nga 

Fan Noli, Faik Konica e Dritëro Agolli, por edhe 

Isuf Luzaj, veprat e të cilit po i publikon tani 

shkrimtari e poeti Xhevat Beqaraj. Me të drejtë, 

për I.Luzajn tani po përgatitet një propozim, që 

atij t’i jepet titulli më i lartë, “Nderi i Kombit”, 

me nismën e shkrimtares vlonjate Vilhelme 

Vranari. Po kështu, kujtuam me respekt vëllain e 

tij, Peter Priftin dhe studiuesen Safete Juka, që 

e kanë zhvilluar veprimtarinë e tyre atdhetare e 

letrare në Amerikë, deri sa janë ndarë përgjithnjë 

nga jeta. Si kolegë të shtypit të shkruar, folëm 

edhe për disa gazeta e revista, si në Tiranë e në 

Nju Jork dhe për qendra Interneti, të cilat po 

bëjnë një punë të vlefshme për nxitjen e krijimtarisë 

letrare e publicistike të autorëve shqiptarë, 

siç janë: “Fjala e Lirë”, “Bota e Re”, “LGSHD” 

e tjerë.Të jem i sinqertë me lexuesin, ne biseduam 

bashkë edhe për tema të aktualitetit, si për 

Shqipërinë e Kosovën, por dhe për Nju Jorkun, 

ku ka një komunitet shqiptarësh, të vjetër e të ri 

dhe që e kanë gjetur aty mirë vetën, në atë qytet 

e shtet të stërmadh. Pra, në përgjithësi, pikëtakimet 

tona në bisedë ishin shumë të përafërta, se 

folëm edhe për tema “të nxehta” të politikës së 

ditës, të mbështetjes së krijuesve e botimeve të 

tyre e tjerë, por gjithnjë me frymë miqësore dhe 

mirëkuptim të plotë.Si pjesë të këtij shkrimi, për 

bisedën e zhvilluar me mikun e kolegun Naum 

Prifti, dëshiroj të rikujtoj këtu diçka nga jeta e 

krijimet dhe botimet e tij letrare, e cila është e 

larmishme dhe me vlera të shumanshme. 

Ka lindur në Rehovë të Kolonjës, në një datë 

të shënuar për arsimin tonë kombëtar, pra më 

7 mars 1932. Shkollën fillore e përfundoi në 

vendlindje dhe atë 8-vjeçare në qytetin e vogël 

të Ersekës. Me dëshirën për t’u bërë sa më mirë 

njerëzve, ndoqi e përfundoi Politeknikumin 

Mjekesor në Tiranë, në vitin 1953. Por ishte 

letërsia ajo e fshehtë magjike, që e tërhiqte më 

shumë dhe që e bëri të ndiqte më pas studimet 

në degën gjuhë-letërsi shqipe, në Tiranë. Në 

vitet 1954-1960, punoi redaktor në revistën 

humoristike “Hosteni” dhe tre vjet të tjerë 

në vazhdim, redaktor në revistën e ilustruar 

“Ylli”. I detyruar nga rrethanat e kohës, në vitet 

1967-1970 e provoi edhe profesionin e fituar në 

auditorët e shkollës së lartë, pra mësuesinë, në 

Divjakë të Lushnjës. Në vitet 1970-1972, e rikthyen 

në kryeqytet, tashmë redaktor përgjegjës 

14 

i buletinit “Skena e fëmijëve dhe dy vjet të 

tjera inspektor i degës së teatrit, në Ministrinë e 

Arsimit dhe Kulturës (1974-1976). Po kështu, 

gjatë asaj kohe ka dhënë leksionet e letërsisë 

shqipe, si pedagog i jashtëm, në Fakultetin 

Histori-Filologji të Universitetit të Tiranës.Me 

fitoren e proceseve demokratike në Shqipëri, 

shkoi emigrant në Nju Jork të SHBA-ve. Përsëri 

atje e vijoi punën e tij, në shërbim të bashkatdhetarëve, 

duke publikuar në shtyp e duke botuar 

libra. Që nga viti 1995, është zgjedhur sekretar 

i Federatës Mbarëshqiptare “Vatra”. Ndërsa, me 

krijimin e Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptarë- 

Amerikanë, e zgjodhën kryetar të saj.Naum 

Prifti ka nisur të shkruajë e të publikojë që në 

rininë e tij. Sasia dhe cilësia e librave të tij e 

rendit atë ndër shkrimtarët më prodhimtarë të 

shekullit të kaluar. Krijimtaria e tij letrare është 

e larmishme dhe shtrihet në disa gjini: tregime, 

drama, komedi, novela, skenarë filmash, 

pjesë për teatrin e kukullave, skenarë për filma 

vizatimorë, biografi, artikuj kritikë, publicistikë 

etj. Janë thuajse 100 vepra letrare, më shumë 

se vite jete dhe dyfishi i një gjysmëshekulli 

krijimtarie. Ka fituar çmimin “Penda e Argjndë” 

(Tiranë, 2001) për vëllimin me tregime “Nëna 

e Diellit” dhe “Penda e Artë” (Nju Jork, 2003), 

për librin me tregime dhe skica humoristike, 

“As Miço, as Muço”. Tregimi i tij, “Dimri i 

Urisë” ka merituar Çmim-Nderi (Honour Prize), 

në Konkursin Letrar Ndërkombëtar të “Maison 

Naaman pour la Culture”(2004-2005). Ky autor 

shqiptar është pranuar anëtar-nderi, i Shoqatës 

Kulturore “Naji Naaman”.…Ishte mbrëmja e 

fundit e qendrimit, gjatë kësaj radhe në Tiranë, 

e njeriut të mirë dhe autorit të shquar të letrave 

shqipe, Naum Prifti. Tani ai ndodhet përsëri 

në familjen e tij, në një pjesë të Nju Jorkut. 

Ndërsa unë kujtoj fjalët, që ai tha: “Bëre mirë 

ti, që nuk qendrove në Amerikë, kur ishe dhe u 

takuam bashkë, më 1993 e 1994. Se, me gjithë 

jetën e mirë, që bëjmë atje, përsëri na mungon 

shoqëria jonë, nuk i kemi pranë vendlindjen as 

Shqipërinë. Dhe, sa dëshirë kam që këtë vend 

tonin ta shoh sa më të zhvilluar, të përparuar 

e të lulëzuar! Por, kjo do të arrihet vetëm me 

mirëkuptim të plotë ndërmjet njerëzve, me 

diturinë dhe punën e bashkuar të të gjithë 

bashkatdhetarëve tanë, pa asnjë dallim partiak, 

fetar ose çdo lloji tjetër, qoftë ai”.I urojmë nga 

zemra mikut e kolegut Naum Prifti: Shëndet të 

plotë e jetëgjatësi, përsëri krijimtari të zgjedhur, 

si përherë dhe le të shohë vetëm gëzimin e 

lumturinë e pasardhësve të tij!

F A Q J A E P O E Z I S Ë P Ë R F Ë M I J Ë 

Poezi për fëmijë nga: Shahe rama 

Në Bibliotekë 

Bibliotekën e qytetit 

Me shokë, shpesh e vizitojmë 

Eshtë si një pulëbardhë buzë detit 

Eh, ç`kohë të mirë kalojmë. 

Një ditë ndodhi të hezitojmë 

Çfarë duhet t`lexojmë 

Njëri thoshte histori, tjetri poezi 

U krijua tollovi as vet nuk e di 

Njeri tjetrin lehtë qortonim 

Nuk mund të duronim. 

Xha Sokoli na vështronte 

Mendjen na e lexonte 

Sillte kokën, ngriste syzet 

Këshilla na ofronte. 

Tì lexoni tha të gjitha 

Sa shumë ià vlenë 

Mëmëdhe keni Shqipërin 

Stërgjysh Skëndërben. 

Kosova nuk mbetet prapa 

Për këtë ju bëjë benë 

Mbret të penës që të dyja 

E kanë Kadaren. 

Shiu i Vonë 

Tërë verën e lume, gjithë të kemi pritur 

Se do të mungoje, nuk e kemi ditur 

Me sa shumë durim, dielli përcëllonte 

Me vajzën e saj - verën - kuvendonte. 

Kësaj here shiun, e kemi mashtruar 

Vjeshtën verdhacake, mbase befasuar 

Por këtë lojë me qiellin e dashura ime 

Ta lëmë pak të luhet me disa ndryshime. 

Dhe kështu nga rruga, rrezet u larguan 

Shiun si një shoqe, fort e përqafuan 

Radha është e jotja, mike jonë e mira 

Shko gëzoje bujkun, me njëmijë dëshira. 

Qielli si shalle deti me gjithë kaltërsi 

Buzëqeshi me vete për këtë tradhti 

Ylberin e zgjoi me ca lot gëzimi 

Tokën e freskoi me shumë lot pikëllimi. 

Bora 

Nga dritare ime e vogël 

Vështroj borën si po bie 

Nga gëzimi për këtë bardhësi 

Më thurrë zemra melodi. 

S`mund durova dhe u zgjova 

Kapelë, dorëza shpejt kërkova 

Në tavan me shumë nxitim 

Hulumtoja Sajin tim 

Edhe Saji fort u gëzua 

Do më marrish tha dhe mua 

Do shetisim tërë qytetin 

Borës do ià dimë lezetin 

Shokët më panë me zili 

Prit, mos u bërë qilimi 

Duam të gjithë një dordolecë 

Kokë tenxhere e hund-spec. 

Do të lozim gjithë së bashku 

Unë, Ti, Loti e Miloti 

Topa bore ne do bëjmë 

Vashëzat tì ngacmojmë. 

Hëna 

Verdhacake, shpesh gjysmake 

Sa e bukur rrumbullake 

Të përcjell në rrugëtim 

Pa nda, pa nda syri im. 

Bota yte planetare 

Lakmitare, ziliqare 

Prej nga thonë kjo bukuri 

E paparë në gjithësi! 

Sa herë hënëz ti buzëqesh 

Yjet pranë sikur i ndezë 

Të përcjellin për çudi 

Në çdo hap, sikur fëmijë. 

Baresha 

Të besoj të kamë mikeshë 

Si kur qan edhe kur qesh 

Shoqe imja sokoleshë 

Në fshat njihesh si mbretëreshë. 

Qengji vogël të përcjell 

Be be banë njëmijë herë 

Me këtë qengji shpreh dëshirë 

Që ta bëjë një gjumë të mirë. 

Prehrin gati ke përditë 

Qengji yt për ti mbyll sytë 

Pula, gjeli me të tjerë 

Sorollaten si përherë. 

Besa pak ndjellin zili 

Por ti bëhesh gjë nuk di 

Me radhë t`gjitha ledhaton 

Disi me to kuvendon. 

Se më je e dashur mike 

Një bareshë shumë fisnike 

Pos luadhit grushti yt 

I ushqen ditë e përditë 

15

Hasan Gremi 

Përjetim letrar 

Asaj nate jetova me Migjenin 

…Sonte është natë. Qielli mbi qytetin tim, Tiranën, është i kthjellët, me pak re dhe hëna vjen pak e ngenë, siç është në këtë 

natë vjeshte, herë fshihet e herë nxjerrë vetullën e saj në re mbi strehën e kapelës së Dajtit. Në shtëpi, pas diskutimesh herë 

të zjarrta, herë të qeta me gruan dhe vajzën, vijnë e bëhen tek-tuk me ndonjë fjalë të vetme, se lodhja nga punët e ditës, u 

ulet mbi qepalla të syve dhe ato shkojnë për të fjetur. Gjithçka bie në qetësi. I hedh një vështrim bibliotekës. Më shkrepi një 

dëshirë që sonte të ndaja me ju, të dashur lexues të vegjël, disa mendime për poetin e talentuar Migjenin, pa hyrë në analiza 

të thella, do të shohim si kërkohet e bukura në letërsi, ajo që të krijon një situatë të veçantë shpirtërore dhe të bën të 

ndjeshëm ndaj çdo gjëje që të rrethon, Këtë do ta gjejmë të shprehur te shkrimtarët tanë, te Mjeda, Fishta, Naimi, Çajupi, 

Asdreni,Lasgushi e shumë të tjerë, po ne do të ndalemi te poeti që theksuam më lart, që ta nderojmë me rastin e 100 vjetorit të 

lindjes. 

Vë përpara librin e tij me poezi e prozë, me fotografi, kur ka qenë i ri, në seminarin e Manastirit, në Pukë e Vrakë me shokë e 

mësues i rrethuar nga nxënësit e vet, në Itali pak kohë para se të mbyllte sytë, kur shkroi “Nën flamujt e melankolisë”… 

Tani, natën, në vetmi, ndërsa në qytet dëgjohet ulërima e lodhur e ndonjë makine që kthehet nga rrugë e largët dhe sirenat 

e urgjencave që rrinë syçelë natën, që rrëshqasin me shpejtësi mbi asfaltin e butë.. Ndërsa unë shfletoj librin e Migjenit nën 

dritën e një abazhuri dhe kërkoj të bukurën në mendimet e thella të poetit, që qëndroi i paepur deri në ditët e fundit të jetës 

së shkurtër, pa iu ndarë krijimtarisë letrare. Dhe këtë e gjejmë tek e vërteta e hidhur që ai pasqyroi, te sinqeriteti i një zemre 

të ndjeshme, te fuqia e mendimit. Ndal sytë mbi poemën e mjerimit, që më trondit! Sa mjerim ka në çdo kohë! Ai shikonte thellë 

prapa atyre gjërave të sipërfaqshme dhe nuk donte t’i ngushëllonte kot dhe t’i vinte në gjumë njerëzit, viktimat e varfërisë. 

Bashkë le të kuptojmë vargun: …“mëshirë, bijë basdartë e etënve dinakë!”…., ose vargje të tjerë: “Mjerimi asht nji njollë e pashlyer 

/ Në ballë të njerëzimit që kalon nëpër shekuj / Dhe ket njollë kurrë nuk asht e mundshme / Ta shlyejnë paçavrat që zunë 

myk ndër tempuj!/ 

Sa i fortë mendimi i poetit, pa zbukurime, pa fjalë tingëlluese, po që të mbërthejnë në shpirt! Po, ku e gjejmë të bukurën Te 

“Zeneli” që pyeste pse është e vogël në hartë Shqipëria, te ai që shiste qymyr, te “Moll’ e ndalume”, te “Bukuria që vret“! E, këtë 

realitet të rëndë, të asaj kohe, ai na i paraqiti me një mjeshtëri të rrallë artistike, se ndërtoi figurën letrare me forcën shprehëse 

të fjalës së bukur shqipe, që na i bëjnë të prekshëm në përjetimin tonë atë dramë të rëndë të jetës. 

Migjeni kishte lexuar shumë, po shkruante jo nga librat, po nga jeta, me fjalë tronditëse. Ai e jetonte shpirtërisht “dhimën” e 

luleve të vocërr apo të atyre vocërrakëve që dimri i egër i ktheu në statuja të akullta të varfërisë, të atij që shiste qymyr, se 

koha ata njerëz i kishte harruar, Po vocërrakët te mësuesi i tyre gjetën dashurinë e sinqertë njerë- zore. 

Përballë këtij realiteti, shpirti i poetit me ndjeshmëri të lartë njerëzore shpërthen me sarkazmin e hidhur, duke drejtuar 

grushtin …”një grusht malit me ja ngjesh”… ndaj shkaktarëve të kësaj drame të rëndë shoqërore 

Ndonëse rrahën në shpirtin e tij të vrarë, edhe flamuj trishtimi, po ai nuk e dha veten gjer në ditët e fundit të jetës së shkurtër 

që pati. Kështu ai mbeti për ne të gjithë sot e për ata që do të vijnë një pishtar që do të ndizej në errësirë për t’u qëndruar 

pranë njerëzve, që t’u ndriçonte rrugën e ndryshimit atyre që dridheshin nga të ftohtit, që mjerimi i shpinte edhe në ç’thurje 

morale. A nuk ndodhin edhe sot dukuri të tilla! 

Ai e shkriu jetën e tij që t’u sillte njerëzve pakëz lumturi, t’u thoshte ca të vërteta, po edhe shpresë në poezinë ,“Nën flamujt e 

melankolisë”, që e shkroi ditët e fundit të jetës. 

Po e mbyll shkrimin tim me optimizmin e Migjenit që shprehet në vargjet e poezisë cituar më lart, ju ftoj edhe juve vogëlush. t’i 

lexojmë bashkë, pa zë, ashtu si po i lexoj në dhomën time …”dhe pranvera erdhi / nëpër fytyrat tona rrëshqiti një gëzim / Dhe 

ndër zemrat tona ngrehi një fole / E një jetë e bukur, e një jetë e re / Me dëshira të shumta po buzëqesh në lulëzim”… 

Ne gëzohemi që kemi poetë të tillë se na bëjnë të pavdekshëm si komb dhe do të mbetemi përherë krenarë për kulturën tonë 

kombëtare dhe bukurinë e fjalës shqipe. 

16

T R E G I M I P Ë R M Ë TË VEGJËLIT 

Lirigzona Murati, kl.6 

Gullviveskolan , Gislaved 

Pushimi im veror 

Si gjithnjë kemi qenë në Kosovë. Jam gëzuar shumë, por rruga ishte shumë, shumë e gjatë. Kaluam nëpër shumë vende e Italia më ka 

pëlqyer shumë, kishte kodra të mëdha e të bukura. Por,vazhdojmë. Kur arritëm unë dhe familja ime në Kosovë, nuk mundem ta përshkruaj 

si jam ndier. E KËNAQUR! Në Kosovë kam një familje shumë të madhe, hallat e mija, xhaxhallarët, tezet, dajat dhe gjyshja që më ka 

gëzuar zemrën më së shumti. Ditë e bukura me diell dhe me familje kaluan shumë shpejt. Çdo ditë shkoja te shtëpia ime e re. Nuk është ende 

e përfunduar krejtësisht por unë shkoja . Me kushërirat e mija, vajzat e tezes dhe axhës kam shkuar edhe në xhami e kam vizituar dhe kam 

mësuar diçka.. 

Vajza e axhës tim është fejuar dhe edhe ajo do të shkoj larg në Zvicër me të fejuarin e saj, si shumë tjerë të rinj. 

Edhe te gjyshja në Prishtinë kam qenë. Shumë e dua gjyshen time dhe më merr mali për te. E përcillja çdo herë kur dilte në qytet sepse 

frikohesha se mos po e shkelë ndonjë makinë. 

Një përshtypje të mirë nga pushimi im veror kam nga vizita që i kemi bërë shpellës së Gadimes, që ishte një shpellë shumë e mirë dhe unë 

kënaqesha duke e shikuar e duke e dëgjuar ciceronin duke na treguar për sallat e ndryshme të shpellës e figurat e ndryshme. U kënaqa 

shumë. 

Ditët e pushimit tim në Kosovë kaluan shpejt. Ne shkuam pastaj në Shqipëri, në Shën Gjin ku qëndruam disa ditë e u lamë në ujin e pastër u 

rrezitëm në diellin e ngrohtë. Prej aty vazhduam për në Gjermani te daja im e pastaj u kthyem në Suedi për të vazhduar përditshmërinë. 

Ishte ky një pushim i këndshëm. 

Vangjush Saro 

Këmbëvogli shpik kamerën përgjuese 

Tregim gazmor 

Eh, ja kjo është bota. Kështu po thoshte me vete Genc Këmbëvogli një mbasdite. Ka të mirë, ka të këqinj. Njëherë, gjyshja e Landit iu kishte 

thënë se Të paudhët nuk janë gjithnjë të këqinj. Domethënë nuk kanë lindur kështu. Ata bëhen të tillë se ashtu iu vjen jeta. Nga njëri rast te 

tjetri, ka shumë ndryshime. Të këqinjtë janë...si ta themi...Genci e ndjeu se po ngatërrohej në këto arsyetime. 

Sidoqoftë, një gjë ishte e qartë; diçka mungonte në këtë tablonë paqësore të pallatit të tyre. Ja, shkolla ishte duke përfunduar. Do të fillonin 

pushimet. Pa le se ç’mund të ndodhte, kur njerëzit t’ia mbathnin nëpër plazhe, ca andej e ca këtej. 

-Po ç’ke o, ç’ke - i thoshte Land Bullafiqi Këmbëvoglit - Je zhytur në mendime, si babi kur ia fillojnë shkurtimet në punë. 

-Po. Po mendohem. - e pranoi Genci. 

-E për çfarë po mendohesh Punët na shkojnë si jo më mirë. 

-Jo edhe aq. Për sa kohë, ende na mungon një gjë. 

-Na mungokërka një gjë! Cila na qenka kjo gjë - tha Landi, sikur po i kërkonte llogari, - Doje stërvitje, e bëmë. Kërkove një qen, s’ta 

prishëm qejfin. Plase të përlesheshe me Të paudhët, ia dolëm... 

Befas Genci sikur u zgjua nga një gjumë i rëndë. 

-E di si Më duket se e gjeta, Land. E gjeta çfarë mungon. Një kamerë vëzhguese...Përgjuese, si i thonë. 

-Një kamerë! - hapi sytë Bullafiqi. 

-Po po. Një kamerë. Ne do ta vendosim atë në një qoshe...Ja këtu. - Genci tregoi pjesën më të palyer të shkallës së parë. Pastaj, duket u 

pendua - Po pse ore, ta vendosim në një qoshe Nëc! Këtu do ta vendosim. Këtu përpara. Ta shikojnë dhe t’iu dridhen leqet e këmbëve. 

Land Bullafiqi zuri kokën me duar. Mami, ç’ngatërron ky njeri! Po si u bëkërka një kamerë vëzhguese! 

-Çfarë duhet për këtë - pyeti Genci, sikur t’ia kishte blerë mendjen shokut të tij - Një ekran, domethënë një xham i posaçëm. Pastaj një 

aparat që të filmojë. Fundja të bëjë fotografi. Kjo lidhet me një fije nga ato të telefonit, që gjenden gjithandej. Për xham si i bëhet... 

Papritur u hodh përpjetë. 

-Hë, xhamin special e gjetëm. E mban mend Xhaxhi Popi i bëri lokalit të tij rregullime. Ai pati edhe ca xhama të zinj, kështu si specialë... 

HëNë mbrëmje, djemtë i kishin mbledhur të gjitha ato që iu duheshin. Kështu që iu futën punës për të bërë atë kamerën përgjuese. Xhami, 

aparati i vjetër fotografik, një kuti ebaniti, që do t’i mbante mirë të gjitha pajisjet...Fija u zgjat lart, lart, deri aty ku fillonte tarraca. Djemtë 

u lodhën pak. Veç, gjithçka po shkonte në rregull. 

Papritur, Land Bullafiqi u kujtua se duhej ta provonin atë gjënë. 

-Po tamam! Merr qenin, Mjerushin; dhe zbrit poshtë!, - e urdhëroi Këmbëvogli. - Poshtë fare! Të shohim a do të shohim... 

Doemos që nuk shihej gjë. Djemtë u shtrënguan t’i zgjidhin e t’i lidhin fijet sërish. Dhe Bullafiqi zbriti e ngjiti shkallët disa herë. Për fat të 

keq, ajo ditë e lodhshme u mbyll me një errësim të papritur dhe të rëndë. Sikur të donte të vinte në lojë skuadrën e lodhur dhe kamerën e 

tyre përgjuese. Kështu që ata i ndërprenë provat. 

Por “kamera” mbeti e varur atje, gjatë natës dhe ditët në vazhdim. Dhe njerëzit habiteshin nga ajo pajisje e çuditshme, që rrinte mbi kokat 

e tyre, si ndonjë majmun që të përqesh. Dhe thoshin...Nuk e di sa e vërtetë është. Por thoshin që kamerën përgjuese e kishin parë edhe ca 

lugetër nga këta Të paudhët “armiqtë” e Genc Veshllapushit. Dhe kishin ikur nga sytë këmbët... 

1) Ky tregim është shkëputur nga novela gazmore “Aventurat e Polic Këmbëvoglit”. 

17

PROBLEME MATEMATIKORE - nga Bardhyl Selimi 

A është vërtet e vështirë matematika1 

Shumica e njerëzve e konsiderojnë zakonisht matematikën si një shkencë tepër e vështirë, e mundishme dhe jo tërheqëse. Megjithatë sot do të doja të 

provoja të kundërtën dhe të bëja një paralelizëm ndërmjet matematikës dhe filozofisë, në se është e mundur..! 

Kështu, prej shumë kohësh filozofi dhe matematikani i madh Blaise 

Pascal ka shkruar midis të tjerash: “Objekti i matematikës është kaq serioz, sa është e dobishme të mos lëmë asnjë rast për ta bërë atë sado pakëz 

argëtuese!” 

Nuk dua të them se gjithmonë mund të argëtohemi me matematikë por mbase, pas kësaj ligjërate, ju do ta shihni matematikën me sy të tjerë! 

Do t’ju propozoj disa probleme, enigma dhe ide filozofike që i kam zbuluar kohët e fundit në librin e vogël të Petko Arnaudovit dhe Ljudmilla Arnaudovës 

të titulluar: “Matematikë dhe lexime për të gjithë”. 

Do t’u shpërndaj nga një fletë për të bërë më lehtë llogaritje dhe për t’u përgjigjur ndaj disa pyetjeve. 

Euklidi e pyeti njerin nga nxënësit: Çfarë do kishit dëshirë të kishit: dy mollë apo katër gjysmat e tyre – 

Unë pëlqej gjysmat- u përgjigj nxënësi. 

1 (Marrë nga ligjërata e mbajtur më 18 nëntor 2002 nga Claude Pierroux nga Belgjika) 

Përse A nuk është njësoj –Jo, nuk është! Kur ato janë të paprera, si ta di unë në se ato nuk kanë brenda krimba 

Është bukur dhe fisshëm t’i lëshosh pe më të fortit dhe më të zotit, por më bukur dhe më fisnikërisht është të bëhesh më i fortë dhe më i zoti. 

(Kështu thotë një proverb popullor). Sa më shumë i mënçur dhe më i mirë është njeriu aq më shumë ai i vë re të mirat te njerëzit. (Blaise Pascal). 

• Ja problemi i parë: Një peshkatar kapi një peshk. Ai ishtë shumë i lumtur. Kur e pyetën se sa kilogram peshon peshku, peshkatari u përgjigj: “Bishti 

peshon një kilogram; koka peshon aq sa bishti dhe gjysma e trupit; trupi peshon sa koka dhe bishti së bashku.” 

Më thuaj se sa kilogram peshon peshku 

Në të kaluarën njerëzit e mëdhenj ishin enciklopedikë. Pra Pitagora ishte edhe filozof. Dikush e pyeti Pitagorën: Si mund të provohen më mirë një 

burrë, një grua dhe floriri 

-Floririn e provojnë në zjarr, gruan me anë të arit dhe burrin me anë të gruas!- u përgjigj ai. 

Një llafazan e bezdiste tepër Pitagorën dhe një herë njeriu i urtë i tha atij: “Më mirë është të heshtësh kur nuk ke për të thënë diçka që është më e mirë 

se heshtja!” 

18

ANEKDOTAT SHQIPTARE 

Anekdotat, këto thënie të mençura, këto tregime të shkurtra shpotitëse e satirike, përmes së cilave interpretohen dukurit e 

ndryshme shoqërore, ndodhi të personaliteteve të njohura etj., japin një pasqyrim metaforik por edhe alegorik të realitetit 

tonë me të cilinë përballemi çdo ditë.Këto tregime të zgjuara, që ishin karakteristik komunikimi tek shumë popuj ballkanas 

në të kaluarën, e në veçanti në disa treva shqiptare (ku akoma janë prezent, edhe pse të zbehura nga evoluimi kohorë), 

arrijnë që përmes mesazheve të japin aspekte nga jeta, në dukje të vogla, por me vlerë përgjithësuese, duke i vënë në lojë 

klasat sunduese, pushtuesit, tradhtarët, qeveritarët, personalitetet publike etj., por duke mos lënë pa atakuar as problemet 

e ndjeshme sociale, ekonomike, politike etj. 

Shkathtësia e këtij komunikimi të drejtpërdrejt me dëgjuesin dhe roli si mburojë a si shtizë ndaj kundërshtarit, i kanë 

siguruar anekdotave, por edhe aforizmave, fjalëve të urta etj. një vend të rëndësishëm në thesarin e kulturës shqiptare, 

por edhe një jetë të gjallë e aktive, me një humor të hollë e satirë therëse, edhe sot e kësaj dite.Këto anekdotave që janë 

të vendosura më poshtë janë të marra nga librat: “Anekdota 1 dhe 2” i botuar nga Instituti albanologjik i Prishtinës, dhe 

“Tregime shqiptare” shkruar nga Daut Demaku. 

Mbasi ke ngê 

Nji hallë fukarae vjen me lypë kumësht n’katundin Vuçak. Kah ngjitet përpjetë me shkue p’ej shpije për ngutë hasë n’do argatë, qi kishin kênë tue 

prashitë kallamoq rrâjë udhe. Plaka i kish dertet e veta e tue mendue s’u thot argatve “Puna e mbarë”! Njêni prej argatve, ndreqet në kambë e i thot 

plakës: “O mbarë paç, hallo, mbarë paç!” Halla e kthej kryet e tha: “Po, po, mbasi ke ngê, thuej qysh t’duesh!” 

Kur flet trapazani 

Ish nisë nji i makërmalas me shkue te nji mik i vedi në nahije t’Kaçanikut. E kish pasë fort jaran at shoqin e fort me gëzim ish bâ gadi 

me njet me ndejë nja nji javë. Kur u kthye mbas tri ditësh ish râ fort mazun. Gjindja e shpisë zunë me shoshitë tue pvetë, qysh kish 

kapërcye, se e panë, qi diçka nuk i kish pilqye, tukse ish kthye aq shpejt. “Mirë”, tha, “muhabet m’kanë bâ fort e tepër bile”. “He”, e 

ngucshin ata me kallëzue mâ shum. “O mirë, bre, mirë, po, po flitte trapazani atje”, e ju diftoj dikur plot idhnim, qi fëmijët e shpisë (qi 

ulen te trapazani nëpër oda) kishin folë shum e s’i kishin lânë mâ t’moçmit as me çilë gojën. 

19

REVISTË MUJORE, PËR FËMIJË, TË RINJ DHE PRINDËR “DITURIA” 

Revista “Dituria” 

Kryeredaktor: Sokol Demaku; koli284@hotmail.com 

Keshilli redaktues:Rrahmon Jashari, rrahmanjashari@hotmail.com; Lena Liden, lenadarlene@yahoo.se; 

Bahtir Latifi; bahtirlatifi@live.se;Hakif Jashari; hakif@dituria.se, Griselda Hallulli 

Bashkëpunëtor: Arsim Halili,Bujanoc,arsimhalili@hotmail.com; 

Adresa e redaksisë,Revista Dituria,CO/Studiefrämjandet,L.Kyrkogatan nr 20, 503 07 Borås, Suedi 

dituria@live.se 

Diturinë mund ta lexoni edhe ne internet: http://www.dituria.se/ 

dhe ne www.immi.se/tidskrifter/dituria 

20

DITURIA

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?