mi kao mera svega mi kao mera svega

Put imperatora Trajana
NA OBALI
DUNAVA
Na teritoriji desne obale Dunava,
koja je obuhva}ena op{tinom Kladovo,
koncentrisana je danas najzanimqivija
– jedinstvena prirodna i kulturna
ba{tina ~itave regije, koja je, zbog
svoje posebnosti, potencijalno na
listi Uneska kao deo svetske kulturne
ba{tine: Trajanova tabla,
Trajanov most i tvr|ave Pontes i
Dijana – Zanes, deo ~uvenog
Trajanovog puta.
OOd izvora u Nema~koj do u{}a u Crno more, na krajwem odse~ku
svog sredweg toka, u du`ini od oko 120 km, Dunav se probija
kroz stenovite masive rumunskih Karpata (srpskog Miro-
~a), stvaraju}i na granici izme|u dana{we Srbije i Rumunije
klisuru Gvozdena vrata ili \erdap, jednu od najve}ih i svakako najlep{ih
re~nih klisura Evrope.
Na tim prostorima izrastale su kulture. Iz wih je, u brojnim
simbiozama, nastala i evropska civilizacija. Istros, Danuvius
ili Danubius jesu nazivi anti~kog Dunava, o kome je rimski pisac
Plinije Mla|i u panegiriku rimskom imperatoru Trajanu zabele-
`io: Magnum est stare in Danubii ripae ili, u slobodnom prevodu, Veli~anstveno
je stajati na obali Dunava. ^udesnu prirodu, impresionirani
vidqivim tragovima slavne pro{losti, opisivali su i
mnogi kasniji pisci i istra`iva~i od kraja 17. do 20. veka, ostavqaju}i
dragocene skice, slike i bele{ke koje imaju vrednost izvora
(L. F. Marsigli, Felix Kaniz, i dr.).
POD UTICAJEM RIMA
Posle sredwovekovnog Goluba~kog grada tvr|ave, podignutog
na samom ulazu u Gorwu Klisuru \erdapa, i ~uvenog praistorijskog
lokaliteta Lepenski vir kod Doweg Milanovca, na teritoriji desne
obale Dunava, koja je obuhva}ena op{tinom Kladovo, koncentrisana
je danas najzanimqivija – jedinstvena prirodna i kulturna
ba{tina ~itave regije, koja je, zbog svoje posebnosti, potencijalno
na listi Uneska kao deo svetske kulturne ba{tine (World Heritage
Site): Trajanova tabla, Trajanov most i tvr|ave Pontes i Dijana –
Zanes. Ta reprezentativna celina, podignuta na desnoj obali rimskog
dunavskog limesa pre ta~no devetnaest vekova, dobro je istra-
`ena i za{ti}ena od potapawa merama za{tite i radovima u okviru
programa velikog Projekta \erdap, koji su se odvijali tokom
posledwih decenija 20. veka, uporedo sa izgradwom akumulacija
za potrebe Hidroelektrane \erdap.
Izuzetno zanimqiva spomeni~ka celina stvorena u jedinstvenom
predelu Dunava, pored najmla|e institucije za za{titu ba{tine,
Arheolo{kog muzeja \erdapa u Kladovu, u kome se danas ~uvaju
i artefakti arheolo{ke Zbirke \erdap, koji poti~u sa prethodno
istra`enih, danas potopqenih i nestalih obalskih naseqa, starih
i vi{e od deset milenija, zatim, iz poznate sredwovekovne Kladovske
tvr|ave Fetislam, uz Hidroelektranu \erdap I, graditeqskog
~uda 20. veka, svedo~e zajedno o milenijumskom kontinuitetu
qudskog stvarala{tva, nastalog u okviru jedinstvenog geostrate-
{kog predela u fascinantno lepom i milionima godina nepromen-