Full text (PDF) - Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera

More documents

Recommendations

Info

20 T. Makowiec-Dąbrowska i wsp. Nr 1Tabela 7. Wyniki wielozmiennowej analizy regresji logistycznej (ilorazy szans i 95% przedziały ufności) wskazującej na związki między czynnikami charakteryzującymi pracę i cechamiindywidualnymi a mniejszymi od mediany ocenami poszczególnych składowych zdolności do pracy w grupie kobiet — cd.Table 7. Results of multivariate logistic regression analysis (odds ratio and 95% confidence intervals) indicating associations between work-related factors and/or personal traits andlower than median values of the assessment of particular components of work ability in the study group of women — cont.Elementy zdolności do pracy / Wokr Ability elementszasoby psychicznedo pracymental resourceswłasna prognozazdolności do pracyna 2 lataself-assessedprognosis of workability for the coming2 yearsocena absencjiw ostatnich12 miesiącachassessment of sicknessabsenteeism duringthe past 12 monthsocena upośledzeniazdolności do pracyz powodu schorzeńsubjective assessmentof diseases-relatedimpairment of workabilityocena liczby występującychschorzeńrozpoznanych przezlekarzaassessment of thenumber of currentdiseases diagnosed bya physicianzdolność do pracyodniesiona dowymagań zawoduwork ability relative tojob demandsaktualna zdolność dopracy w porównaniuz najlepszą w życiuassessment of currentwork ability comparedwith the lifetime bestZmienne / Variables1,06(1,04–1,08)0,98(0,95–1,00)1,06(1,04–1,08)Cechy indywidualne / Personal traitsWiek / Age(zmienna ciągła / continuous variable)Staż pracy / Duration of employment(zmienna ciągła / continuous variable)1,03(1,00–1,05)1,05(1,02–1,07)Staż w obecnym miejscu pracy / Duration ofemployment at the present workplace(zmienna ciagła / continuous variable)1,71(1,30–2,25)1,34(1,07–1,68)1,39(1,11–1,75)Obciążenie wynikające z obowiązków w domu/ Burden related with household duties(zmienna ciągła / continuous variable)1,07(1,03–1,11)Jakość diety / Quality of the diet(zmiennaciagła / continuous variable)Tabela 8. Współczynniki korelacji między wskaźnikiem zdolnoścido pracy a zmęczeniem pracą i zmęczeniem przewlekłymTable 8. Coefficients of correlations between work ability index(WAI), fatigue after work and chronic fatigueKorelacjaCorrelationWskaźnik zdolności do pracya zmęczenie pracąWork ability index vs. fatigueafter workWskaźnik zdolności do pracya zmęczenie przewlekłeWork ability index vs. prolongedfatigueZmęczenie pracą a zmęczenieprzewlekłeFatigue after work vs. prolongedfatiguepracy). W grupie kobiet ujawnił się tylko jeden czynnikochronny. Był nim staż pracy zmniejszający ryzyko wystąpienianiskich ocen zasobów psychicznych do pracy.Poziom zmęczenia pracą i zmęczenia przewlekłegookreślono tylko w grupie 330 mężczyzn i 372 kobiet.Osoby z tych podgrup nie różniły się od pozostałych aniwiekiem, ani poziomem wskaźnika WAI. Wartość średniazmęczenia pracą w grupie kobiet nieco przekraczała50% najwyższego dotychczas odczuwanego zmęczenia.Mężczyźni oceniali swe zmęczenie pracą niżej niż kobiety,ale różnica nie była statystycznie istotna. Zmęczenieprzewlekłe w grupie kobiet i mężczyzn możnaocenić jako średnie, przy czym średnia wartość u mężczyznbyła na poziomie 5. stenu, a u kobiet na poziomie6. stenu (różnica między grupami była statystycznieistotna). Korelacja zmęczenia pracą i zmęczeniaprzewlekłego w obu grupach była istotna statystycznie.Również istotne statystycznie były współczynniki korelacjiwskaźnika zdolności do pracy, tak ze zmęczeniempracą, jak i ze zmęczeniem przewlekłym (tab. 8).OMÓWIENIE WYNIKÓWPłećGenderWynikResultsmężczyźni / men –0,127p = 0,022kobiety / women –0,315p < 0,001mężczyźni / men –0,410p < 0,001kobiety / women –0,421p < 0,001mężczyźni / men 0,309p < 0,001kobiety / women 0,275p < 0,001Badaniem zdolności do pracy objęto dużą grupę pracowników— kobiet i mężczyzn w wieku aktywnościzawodowej, zatrudnionych na różnorodnych stanowiskachpracy. Rozkład wieku badanych osób nie jestdokładnym odzwierciedleniem rozkładu wieku w populacjipracujących, gdyż starano się zwiększyć udziałpracowników starszych, by móc prześledzić u nichznaczenie czynników obciążających w kształtowaniuzdolności do pracy. Tym niemniej grupa najstarszychkobiet była nieliczna, co może wynikać z powszechnej
Nr 1 Zawodowe i pozazawodowe determinanty zdolności do pracy 21w Polsce tendencji do szybszego kończenia aktywnościzawodowej przez kobiety po 50. roku życia, wobec możliwościwcześniejszego uzyskania emerytury i innychświadczeń przedemerytalnych.Ogólnie, obciążenie fizyczne było większe w grupiemężczyzn niż wśród kobiet, gdyż ponad połowę grupymężczyzn stanowili reprezentanci typowo „męskich” zawodów,w których obciążenie fizyczne jest znacznie większeniż na typowo „kobiecych” stanowiskach. To większeobciążenie pracą było jednak przez mężczyzn dość dobrzetolerowane, na co wskazują niższe oceny niedopasowaniaintensywności wysiłku do własnych możliwości.Również mniejsze niż w grupie kobiet były u mężczyznkonsekwencje obciążenia — mniejsze zmęczenie pracąi mniejsze zmęczenie przewlekłe. W ocenie większościkobiet praca średnio ciężka, a zwłaszcza ciężka przekraczaich możliwości zawsze albo przynajmniej czasami,co wskazuje na ich nie najlepszą kondycję fizyczną. Powinnoto skłaniać do ostrożności w lansowaniu opinii, żew ramach eliminacji przejawów dyskryminacji nie należyustawowo ograniczać ciężkości pracy dla kobiet.Średnia wartość wskaźnika WAI w całej grupie kobieti mężczyzn pozwala ocenić poziom ich zdolnoścido pracy jako dobry. Jest to zrozumiałe ze względu nato, że swą zdolność do pracy oceniały osoby aktywnezawodowo. Uzyskane dane wskazują, że zdolność dopracy obniża się wraz z wiekiem, a dynamika tego procesujest większa u mężczyzn niż u kobiet, przy czymwiększe różnice w poziomie zdolności do pracy międzymężczyznami a kobietami występują w młodszych,a nie starszych grupach wiekowych. Niższe u kobiet niżu mężczyzn oceny zdolności do pracy w grupach do 40.roku życia mogą być skutkiem niepewności zatrudnieniawobec dość powszechnej u pracodawców niechęcido zatrudniania kobiet planujących rozwój rodziny lubposiadających dzieci. Nieco wyższe oceny zdolnoścido pracy starszych kobiet niż mężczyzn mogą wynikaćz tego, że ponieważ kobiety (z różnych wszakże przyczyn)częściej niż mężczyźni opuszczają rynek pracy,w starszych grupach wiekowych aktywne zawodowopozostają tylko te, które chcą pracować (na co wskazujeniewiele pogarszająca się z wiekiem ocena zdolności dopracy w perspektywie 2 lat i wzrost wraz z wiekiem ocenypsychicznych zasobów do pracy) i których zdolnośćdo pracy pozostała względnie dobra.Przy porównaniu wyników naszych badań w grupiemężczyzn z danymi uzyskanymi w innych krajach Europywidać, że w takich samych grupach wiekowych Polacymają niższą zdolność do pracy (tab. 9). Także porównanieocen zdolności do pracy grupy kobiet badanej przez nasTabela 9. Porównanie poziomu zdolności do pracy w grupach wiekowych mężczyzn w badanej grupie i w innych krajachTable 9. Comparison of work ability categories by age in the study group of men with those in some other countriesKategorie zdolnoścido pracyWork ability categoryDo 29 lat / ≤ 29 yearsniska / poorumiarkowana / moderatedobra / goodznakomita / excellentFinowie aFinland aAustriacy aAustria aNiemcy aGermany aHolendrzy aNetherland aChińczycy bChina bBadana grupaStudy group of men01,626,571,9010,939,150,010,72535,728,602,034,064,02,022,050,126,0010,744,010,330–39 lat / yearsniska / poorumiarkowana / moderatedobra / goodznakomita / excellent06,341,352,41,220,546,132,26,830,343,517,41,07,041,050,04,025,050,521,009,856,733,540–49 lat / yearsniska / poorumiarkowana / moderatedobra / goodznakomita / excellent1,211,340,946,64,425,844,525,311,224,340,224,33,014,040,044,08,030,044,018,02,028,453,416,250 i więcej lat / ≥50 yearsniska / poorumiarkowana / moderatedobra / goodznakomita / excellent9,022,342,825,99,733,333,323,719,136,234,010,62,026,034,038,013,035,040,012,04,236,645,514,0aDane wg Ilmarinen, 1999 (13) / Data quoted after Ilmarinen, 1999 (13).bDane wg Lin i wsp., 2006 (16) / Data quoted after Lin et al., 2006 (16).
Page 2 and 3: 10 T. Makowiec-Dąbrowska i wsp. Nr
Page 16: 24 T. Makowiec-Dąbrowska i wsp. Nr

Full text (PDF) - Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?