10.07.2015 Views

DITURIA

DITURIA

DITURIA

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Sokol Demaku:NË QYTETIN BORÅS TE SUEDISË U FESTUA TREVJETORII FROMIMIT TË QENDRES KULTURORE SHQIPTARE ”MIGJENI”Po mbushen tri vite nga dita e pare kur nje grup entuziastësh moren iniciativën për thememelimine e QendresKulturore Shqiptare ”Migjeni” këtu ne Borås po ashtu tri vjet nga nxjerrja e numrit të revistes sonë dhetuaj në shqip ”Dituria” dhe nje vit nga singnali i parë i radiso lokale ne shqip në Borås Radio dituria.Prandaj ne sot jemi mbledhur këtu që sëbashku me miqt tanë, dashamirët tanë,bashkëvendasit tone dhe se bashku meata të cilët na përkrahin dhe na japinkurajo për punen tone të festojmë ketojubile sado të vogla por të mëdha për neshqiptaret ketu.Ne i falenderojme të gjithë ata që napërkrahin, mbështesin moralishti e materialishtnë pune tonë.U jemi miërnjohës organeve dhe organizatavetë qytetit ku ne jetojmë dheveprojmë për mbeshtetjen e tyre dhendihmen që na kanë dhene dhe na japinne realizimin e ketij qellimi fisnik ,falenderojme mjetete e informimit përpërkrahjen që na kanë dhenë në publikimine te arriturave tona gjatë ketyreviteve të punës sonë.Falenderojmë entet dhe isntitucionet e kulturës, arsimit të cilat na dalin në krah në cdo iniciativë që ne marrimdhe na ndihmojnë ne realizimine tyre.I falenderojme shkollat dhe entet parashkollore për kontributine tyre që japin në ruajtjen dhe kultiviminegjuhës shqipe.Ne falenderojme edhe bashkekombasit tonë të cilët janë ata të cilët me punen e tyre dhe veprat e tyre ndihmojnenë ruajtjen dhe kultivimin egjuhes, traditës dhe kulturës shqipekëtu ne Suedi respektivisht në Boråsdhe ne atyre u ruojme suskese edheme te medha ne punen e tyre në teardhme, tha në fjalën e saj sekretarjae QKSH ”Migjeni” Gjyljeta Andersson.E kryetari i QKSH ”Migjeni” nëBorås Bahtir Latifi ne fjalen e tijtha: Qendra Kulturore Shqiptare”Migjeni” Borås, u themelua më 10mars 2007, në iniciativë dhe kërkesëtë vetë bashkatdhetarëve. Qëllimprimar ishte ruajtja e gjuhës, kulturësdhe identitetit kombëtarë të bashkatdhetarëveme banim në Boråsme rrethinë. Që nga fillimi i punës,Qendres Kulturore Shqiptare ”Migjeni” kishte veprimtari kulturore, informative, sportive dhe humanitare.Nga themelimi e deri më sot në organizim të QKSH ”MIgjeni” u bë shënimi dhe manifestimi i të gjithadatave historike dhe fetare, u organizuan mbrëmje shoqërore. Duhet theksuar se në tërë këtë veprimtari rol tëveqantë pati grupi themelues i cili ishte edhe bartës kryesor i jetës kulturore. Këtu duhet theksuar edhe3


aktivitetin dhe kontributin e madh të nxënësve shqiptarë.Detyre primare per fillim, Qendra kishte tubimin e bashkatdhetarëve, kontaktet me ta, shqyrtimin e mundesiveper nje organizim me të mirë, shtimin e bashkëpunimit me Shoqatat tjera shqiptare si ne Suedi, ashtuedhe jashta saj. Por, mbi te gjitha, detyre e te gjitha detyrave, para Shoqates u shtrua ceshtja e ruajtjes segjuhes, kultures, tradites dhe identitetit kombetar tek shqiptaret me banimnë Borås, e sidomos kjo ceshtjemadhore, kishte te bente me gjeneratat e reja dhe femijet qe kishin lindur ne Suedi. Per, kete arsye QendraKulturore Shqiptare ”Migjeni”prej themelimit e gjere me sot, ka organizuar takime te shumeta kulturore,manifestime te ndryshme, ne perkujtim te ngjarjeve me te rendsishme te historise sone te begatshme sip.sh. 28 Nentorin Ditën e Pavaresisë së Shqipërise (Ditën e Flamurit), Shpalljen e Pavarësisë së Kosovësdhe manifestime tjera kulturore.Në prill të vitit 2007 respektivisht me 10 prill doli edhe numri i parë i revistës”Dituria” organ i Qendrës Kulturore Shqiptare”MIgjeni” në Borås e cila do të dali një herë në muajnë gjuhën shqipe e me dy ose katër faqe në gjuhën suedeze. Revista ”Dituria” është një revistrë për fëmije,të rinjë dhe prindër shqipëtar që jetojnë dhe veprojnë ne SuediRevista ”Dituria” del cdo 15 të muajit me njëtirazh 250 ekzemplar dhe me 20 faqe.Temat të cilat trajtohe në revistë janë nga jeta e fëmijëve, të rinjëve,shkollës, familjes, prindërve, bashkëkombasveqë jetojnë në mergim si dhe tema ngavendlindja dhe trojet shqiptare.Revista kakrijuar një rrjetë të gjërë bashkëpunëtorëshnë Suedi, Kosovë e Shqipëri po ashtu edhenë mesin e mergimtarëve shqiptar në vendetë ndryshme të botës.Revista shpërndahet tek bashkekombasit gratisne qytetin e Boråsit me rrethinë, por edhenë internet. Gjithashtu dergohet një numerI caktuar egzemplarësh edhe ne Kosove, Shqipëri,Finlandë, Zvicë, Gjermani si dhe Anglie SHBA ku ka shoqata të shqipëtareve e metë cilat QKSH ka nje bashkëpunim.Ne I falenderojmë të gjithë ata poet,shkrimtarë, gazetar të cilët na ndihmuan mepunimet e tyre në begatimin e revistës sonë.Për nderë të shpalljes së Pavarësisë së Kosovësdhe në kuadër të manifestimit të kësaj kremteje të madhe për popullin e Kosovës me 27 shkurt 2008 fillojnga puna Radioja lokale ”Radio dituira” në gjuhën shqipe në qytetin e Boråsit. Pra me 27 shkurt 2008 nëmënyrë solemne u fillua puna në radion lokale shqipe “Radio dituria”. Pra edhe një zë I embël në shqip mbiqiellin e Boråsit.Programin e vet kjo radio lokale e emiton cdo të merkur nga ora 18,00 deri në ora 19,00 ekjo do jetë një ndihmë e madhe për QKSH ”Migjeni”.Në valët e Radio diturisë mund të urohet dhe përshendetet,të degjihe muzike në shqip e me mjaft rëndåsi hjanë programet për fëmijë të cilat programe i përgatisindhe udheheqin vetë fëmijët shqiptar. Kryesia e QKSH”Migjeni” ka marre vendim që të gjithë ata që kanëkontribuar në ruajtjnen dhe kultivimin e gjuhës, traditës dhe kulturës shqipe të u shprehë falenderim prandajme këtë rast kryesia u ndau mirënjohje për ndihmën që u jepet fëmijëve shqiptar në kultivimin e gjuhës shqipenë shkolla dhe kopshte ku ata vijojnë mesimet fëmnijët shqiptar e më këtë rast Mirënjohje iu nda Fjärdingskolandhe Heslägården Me falenderim të posaqem u falenderuan edhe mjetet e informimit për kontributine dhene ne këtë drejtim e kjo mirënjohje iu nda Radio Suedise Programit në gjuhën shqipe ”Jehona”.QKSH ”Migjeni” kishte tretman te posaqen për entet dhe institucionet e kulturës ku me këtë rast falenderojentet dhe institucionet e kulturës së qytetit të Boråsit për përkrahjen që japin si Zyra e Kulturës, Bibiliotekae qytetit, Stduefrämjande, si dhe Konst och Kultur i Väst nga Geteborg.U falenderuan edhe individet të cilëtkanë kontribuar në këtë drejtim siPoetet: Hamit Gurguri dhe Ibrahim Abedini Individet: Igballe Nici, SvenEsselius dhe Muhamet Thaqi. Pastaj bashkëkombasit tane pronar te firmave private të cilët kanë ndihmuar terinjët tanë dhe bashkekombasit tonë ketu në Borås dhe rrethine si Bahri Seferi, Sami Terdeva, Ibrahim Shaladhe Sami Sejdiu .Ne fund poetet iu drejtunt ë prnaishmeve me pune te tyre.4


keni kaluar edhe ju?Po si, mund të ju them një fakt në vitin 1968 kur u lejua përdorimi i flamurit në Kosovë, në Preshevë respektivisht,në Raincë e Bërqec, isha një nga të parët që e ngrita flamurin kombëtar. Mirëpo pas kësaj ngjarjepasuan edhe kritika, nga institucionet qoftë shkollore, por edhe ato lokale, por megjithatë kisha një përkrahjenga bashkëfshatarët, për të cilën gjë edhe kanë qenë të organizuar në forma nga më të ndryshmet. por assesinuk do të lejohet të nëpërkëmbët simboli ynë kombëtar. Mirëpo për fat të keq kishte edhe sahanlëpirës tëpushteti, që i përcillnin çdo veprim tonin. Prandaj edhe e pësuam duke rënë në burg. Po ju tregoj një ndodhinga torturat që më bënë në burg. Njëherë gati sa nuk isha alivanosur dhe nga halucinacionet që mu krijuan,mu duk se m’u paraqit Enver Hoxha me rroba ushtarake dhe sikur më tha “ Hej edhe ti na qenke shqiptar “,mua më erdhi një qeshur nga brenda dhe kam filluar të qesh me zë. Atëherë gardianët kanë thënë ikim, se uçmend, kështu biseduan gardianët mes vete.Sa reflektohet puna e juaj edukative, në krijimtarinë artistike?Në bazë të vullnetit dhe sjelljes së nxënësve, jam munduar që t’i nxisë nxënësit, të duan së pari vetë vetën,dhe kush vepron kështu e do edhe atdheun edhe librin, edhe të tjerët.Është mirë dhe arritur, nëse nxënësi të dinë pse-n e të shkuarit në shkollë.Dihet mirë se çka dhe si pësuan institucionet tona arsimore, gjatë periudhës së robërisë nga pushtuesit, eposaçërisht nga ai sllav . Prandaj, mund të them edhe neve si pedagog të këtyre institucioneve, jo vetëm qëi përjetuam ato ditë të vështira, fizikisht dhe psiqkisht, por që neve si poet, na bënë të inspirohemi natyrishtme emocione për këtë gjendje të rëndë. Dhe kemi shkruar disa vargje.Mendimi i juaj sa vlerësohet objektivisht vepra nga ana e kritikës?Koha kur është shkruar në komunizëm është shkruar ashtu siç ju ka përshtatur atij sistemi por edhe kush kë eka pas të njohurNdërsa sot vërtet është pak më letë ta shprehësh atë që ke në shpirt por që te shumë krijues mungon ana materialedhe shumë vepra mbesin të pabotuara nëpër sirtarë të krijuesve pa pasur mundësin për të parë dritën ebotimit. Vlerësime ka natyrshëm në bazë të shkallëzimeve të cilësisë së veprësPër mua çdo shkrimtar është i pranueshëm sepse sa do pak i ka shkruar ai më të vërtet ka thënë diçka . unëpo shprehem për vete unë shkruaj aq sa e kam fuqinë, por megjithatë kam shprehur ndjenjën time artistike.Unë do të thoja se çdo shkrim është një pikë ujë në deti por ajo pikë ujë e shton ujin po shprehem figurativishtpër krijimtarinë artistike.A mund të paraqiten antivlera artistike nga botime të shpeshta?Antivlerë nuk krijon askush me vetëdije. Mirëpo ai që shkruan edhe e qet në sipërfaqe, atë çfarë e ka nëbrendësinë e vet. Sa do qesharake që duket, por libri qoftë edhe një fjalë të vetëm ta ketë, megjithatë dikushnga lexuesit mund të thotë edhe ai mirë e paska pas. Unë mendoj nuk ka antiverë, por mund të mos ketëvlerë shumë të lartë artistike. Mbi të gjitha them se duhet të shkruhet .Cili është idoli juaj nga krijuesit tanë?Po si të them, ne gjatë periudhës së studimeve, jemi detyruar të lexojmë, veprat e rilindëseve tanë siç ishte:Naimi, Ndre Mjeda Risto Siliqi, etj. Dhe si duket kjo ka qenë, pikëmbështetje e frymëzimeve tona poetike,sepse nga ta kemi mësuar shumë.Cili është bashkëpunimi i juaj me krijues të tjerë?Unë nuk kam ndonjë bashkëpunim shumë të madh, me krijues të tjerë, por megjithatë kam disa kontakte mekrijues nga vise të ndryshme, por nuk do të thotë ndonjë bashkëpunimi i vazhdueshëm.Çka mund të presimi nga ju z, Bërqeci?Vullnetin e kam por nuk di sa më lejon shëndeti. Megjithëse ende mbahem mirë, këto ditë edhe pensionohem,nga procesi edukativo arsimor. Besoj se do të dal me nja dy proza dhe me përmbledhje poetike, të cilati kam në dorëshkrim.Mesazhi i juaj për lexuesit e revistës Dituria?Konsideroj se ja vlen të botohet kjo revistë në mërgim, që sa do pak t’i lidh lexuesit dhe krijuesit në të gjithavendet ku janë shqiptarët. T’i ofroj më afër vendlindjes fëmijët tanë. Ata të kenë çfarë të lexojnë, por edhetë mos harrojnë prej nga edhe kanë ardhur. Uroj stafit punues, punë të mbarë dhe vetëm suksese të pa fund.Arsim Halili- gazetar i “Perspektivës” dhe bashkëpunëtor i “Diturisë” në Boras të Suedisë6


Sokol DemakuME KËNGËTARËN E KENGËVE FOLKLORIKE SELVIJE GASHIQuhem Selvije Gashi e lindur në Llapushnikte Drenasit, vij nga një familje këngëtarësh sitë them gjyshi im ndjestë pastë ka kënduar mebaban e legjendës së folklorit shqiptar SalihBajrmit, Bajram Sadikun, por më vonë edheme vet legjenden e folklorit burimor shqiptarSalih Bajramin.Po ashtu baba im Fazli Gashi ka qenë mjeshtëri veglave muzikore, kurse motrat dhe vëllezrite mi janë marrë me këndim.Pasi kishte kohë që merresha me këngë dhekëndoja në shkollë në grupine e folkloristëvenjë ditë per ta zbuluar talentin tim kishteardhur nji dit ne ditën e festës së shkollësushëhgeqësi artistik i Shoqërisë Kulturo Artistiketë Drenasit (Gllogovcit të atehreshëm)Shote Galica, Shaqir Hasi bashk me IlirShaqirin,dhe ata me muaren dhe me rexhistruannë këtë shoqëri kulturo artisitke e këtajane hapat e mi të parë me kengën pra që nevitin 1992.Une kamë marrë pjesë në Festivalin e Folkorik Burimor ne Gllogovc të atëhershëm dhe unë zura vendion eparë dhe u shperbleva me vend te parë ne vitin 1993 në Drenas, kurse ne vitin 97 ne Prizren jam shperblyeme vendin e dytë sepse konkurenca ishte me e fortë ku ishin pjesemarrës si Aferdita Demaku, Halit Gashi etë tjerë. Në punën time prej këngëtarje kam pasur perkrahjen më së shumti nga nëna, dhe motrat por edhebabai ka qene ai cili m eka dhene inspirim, kurse kur është fjala për këtu ne Suedi përkrahjen më të madhe ekamte madhe e kam nga im shoq Xhavit Demiri.Jetoj q eka mkohe ne Suedi, jam e vendosur ne regjionin përendimor te ketij vendi ne nje qytet te vogëltë quajtur me emrin Kinna, afer qytetit Geteborg, jam e lumtur dhe e kenqaur me ate cka jeta me ofron sëbashku me familjen time.Edhe ketu merrem me muzikë si amatore, por koheve te fuindit eshte bërë vështirë te merresh me muzikësepse cdo kush ka marre këtë profesion.Them se është fatkeqsia më e madhe qe ndodh sot esht se muzika eshte bërë biznes,unë di se ka kengetar-reshumë të mirë por mos te bëhemim pre e cdo kujt, ta ruajm dhe ta dojm ate qe është e jonja, te mundohemita ruajmë folklorin, këngën e mirëfillt shqipe per ate qe eshte derdhur gjak.Unë këngen e kamë në shpirt dhe mundohem ta ruaj këngën e mirfillt shqipe.Si këngëtare dhe adhuruese e muzikës kam kontakte me të madhin Ilir Shaqirin, Burim Krasniqin dheshpresoj se së shpejti do ta kem edhe një CD time krejt duke bashkepunuar me këtë tefundit.Mundohem te jem sa me e theshtë, deshira ime eshte te punosohem dhe te vazhdoje me kengën.I adhuroj të gjitha zhanret e muzikës ndersa si këngetare me pelqen me se shumti Remzije Osmani dheShkurte Fejzën.Adhuroj stilin klasik te veshjes dhe të jeme ajo që jam nje shqiptare ne perendim.Pranvera është stina ime,s tina e lulueve të cilat ia dhuroj pa masë.Kisha pas deshirë që ne ta dojm njeri tjetrin si shqiptar ta ruajm gjuhen, kulturen, qe brezat tjerë mos takanë nje te kaluare si e patem ne, të dim ti rrespektojmë dhe ti falenderojm familjet e deshmorve qe gjaku ibijëve dhe bijave tyne na e ka ba të mundshme qe ne sot te jetojmë të lirë, të flasim e te kendojmë shqip dheta ndjejmë veten si shqiptar.Të gjithë lexuesit e revistes Dituria ku do që janë i pershendes dhe i porosisë qe t ë të jenë aktiv në ruajtjendhe kultivimin e gjuhës dhe traditës shqiptare.7


Nimon MUÇAJSI E NJOHA ALI SUTAJN-me rastin e 20-të vjetorit të vdekjesIsha gjimnazist. Pranë nesh në rrugën e fshatit kaloi një njeri i veshur me rroba komplete dhe me flokë jo aqtë gjata, por me një pjesë prej tyre mbulont prej mbas kokën e deri përpara. Pra, një frizurë shumë e veçant.He, djema si jeni? More këta s’po ta lëshojkan rrugën. Hë! Çka jeni mbledhë këtu? Ndonjë lojë, apo? A kenilexuar ndonjë libër këto ditë, pyeti. Shekpirin, thash unë. Shollohovin, tha një gjminazist tjetër. Po Naimin eka lexuar kush, pyeti. Rrudhëm krahët. As Fishten, jo. Tha ai dhe na përshendeti.Ky është Ali Sutaj, na tha një njeri i katundit tonë. Gazetar, tha. Ne u habitëm. Gazetar i katundit tonë qëpunon në Prishtinë. Prishtina ishte ëndërr për ne. Ne fare rrallë ndër duar shfletonim ndonjë gazetë. Bilegazeta nuk u kishim parë as profesorëve tanë. Në atë kohë ne parësore kishim mësimet...Kaluan dy a tri vjet. Nisa shkrimete para. Vjersha. Ali Sutaj punontete Zëri i Rinisë. Pa një pa dy mezii shtypa dy a tri poezi, me njëmakinë të vjetër, të huazuar nganjë profesor.Ishte mëngjes i hershëm i një tëhëne në tetor. Viti 1974 më duket.Ai po ngutej për të zënë ndonjëautobus e të udhëtonte drejtPrishtinës. Më fal, ia bëra. BacaAli, i thashë. I kam shkruar këtopoezi. Me pa me habi. Ah, ti jeai djali që po merresh me teatrin.Teatër në katund s’ka. Buzëqeshidhe po vazhdinte të ecte. Jam nëGjakovë, i thashë dhe eca pas tijme fleta ndër duar. Eh, bëri. Mirë,mirë. Pas pak m’i mori fletët emua ende më dridheshin duart.Deshta t’i them se poezitë i kamshkruar dhe janë... Më ndërpreu. Ishohim a janë për botim. Ditën emirë. Mbeta me gojë hapur.Kishin kaluar ditë e javë dhe poeziaime nuk e pa dritën e botimit.Kur fare kisha harruar shokët methanë, se kishe botuar dy poezi teZëri i Rinisë.Takime të tilla të shkurtërate ndonjë byfe apo në ndonjërestorant por edhe në rrugë nëdalje të fshatit pata me gazetarindhe publicistin Ali Sutaj. Ai ishtefjalë paktë dhe unë shumë i drujtshëm.Baca Ali poezitë m’i botoiedhe të “Zëri i Rinisë” e më vonëedhe te “Fjala” por edhe te “Jeta eRe”.Kaluan disa vjet. Tashmë kishabërë disa role në teatër. Aty këtuu pashë edhe TVP në disë skeqehumoristike dhe emisione letrareduke lexuar ndonjë poezi.Po bëhesh artist i mirë. Më tha.Të kam pa në TVP. Gjuhën mirëpo e flet. Tamam gjuhë të pastërletrare. U ulem te kafeneja Turist.Ai porositi raki. Unë një birrrë. Mëvonë i thashë, baca Ali, ta marrimpak meze. Ngriti dorë në shenjëmohimi. Kamarieri po sillte rendine dytë apo të tretë. Unë s’mundemthatë, i thashë. Merr për vete, mëtha ai. Po rrinim dhe po bisedonimpër teatrin, poezinë dhe prozën.Rakinë e pinte me marifet dheishte boem, jo vetëm i rakisë poredhe i fjalës së shkruar. E fillonteshënimin e tij për politikën. Kthehejte letërsia. Gjente dy a tri thënjetë ndonjë shkrimtari të njohur, poredhe filan e filan plaku kanë thënë,se sivjet do të kemi bereqet për tëmbushur hamabaret. Intelektuali lartë. Kishte njohuri letrare dhepolitike.Kam pyet për ty, më tha. Më kanëfol diçka, më tha. Disa kritikëteatror të respektojnë. A të kanëpa vazhdimisht në shfaqje, apo kunjiheni aq shumë me ta? Sidomostë respekton B. M. Nuk di jo. M. R,s’më ka thënë gjë jo. Një redaktoryni i ka veçuar dy a tri poezi dhesë shpejti do të botohen te “Fjala”.Ashtu bëra unë i entuziasmuar.Po për Moisiun ku i ke gjetë gjithëato shënime? I kam përkthyer disaprej anglishtes të një, Enciklopedipër aktorët dhe dramturgët e botës.Krejt në rregull, por redaktorët,nuk të besojnë se e njeh anglishtenaq mirë, sa të përkthesh në shqip.Pastaj duhet ta gjesh çelsin për tëshkruar për aktorin Moisiun. Duhettë lexosh shumë...nejse mos u dëshpro!Këto ditë më duket se diçka dotë shkëpusim për të botuar te “Jetae Re”.Po, baca Ali unë dua të merremme prozën, i thashë. Poezi a keshkruar më. Jo. I thashë. Shkruajpor rrallë. Skenari dhe proza mëpëlqejnë. Po më dhimbsesh shumëma bëri ai. Për çka, ndërhyra unë.Ai ngriti gotën. Bëri me dorë nëajër. S’tha gjë. Pse baca Ali, ia bëra.Pse? Më dhimbsesh shumë. Ti nuke di se kush kanë qenë VëllezëritFrashëri, më tha. Po i thashë unë.Këtu kam kryer gjimnazin. Pikrishtte Vëllezërit Frashëri. Qysh nuk dikush janë ata, u nguta unë të flasë.Ooo...prapë e ngriti dorën. Nuk injeh jo. Baca Ali. Samiu ka shkruardisa libra dhe ka bërë shumë përStambollin. Bile mund të thuhet seai e ka punuar alfabetin turk. Abdyliështë luftëtarë. Naimi. Fan Nolipër të ka thënë: Vdiq Naimi, vdiqNaimi! Oj e mjera Shqyperi...Si tëthem. ka thënë se ishte poet mbipoet. Poeti si Naimi s’ka të tjerë...Ti mendon se i njeh? Më ndërpreu.Eh, nuk e din se çka kanë punuarata. Sa kanë hequr për t’i botuar atolibra. Prapë ngriti dorëm. Porositipërsëri për të pi. Mua më kishterënë birra në kokë. Pianeci, thashëme vete. Ky don të më tregoi muase kush ka qenë Naimi, Saimi apoAbdyli. Po unë sa e sa librat i8


Arssim HaliliSHPENDI SHPËTIM I MALEVE DHE SINONIM I LIRISË-A dini pse keni ardhur këtu profesor?-Unë nuk kam ardhur, por më keni sjell ju vetë dhe për këtë e dini ju zotëri inspektor.-Mirë tha inspektori, pajtohemi me ju... Ju si profesor dhe si intelektual mendoj se e gjykoni sulmin embrëmshëm ndaj stacionit tonë të policisë?-Unë nuk e di për çfarë e keni fjalën? -ndërhyri Shpendi.-Këtë ende nuk e kemi konfirmuar se a dini apo jo! Mos nxito ke kohë të mendosh. Ashtu qetësishtt’i përgjigjeni pyetjes sime. Mos u mundoni t’i ikni të vërtetës. Fare mirë e dini se kush kanë qenë atakeqbërës? Ata, po synojnë të na prishin rehatin dhe miqësinë me juve? ...Dëgjo Shpend, unë i kam edhe emrat edhe fotografit e tre të akuzuarve, të sulmit të mbrëmshëm. Ty të duhettë na tregosh se ku gjenden ata? Kush janë ata? (Shpendi deshi të ndërhynte po inspektori ia bëri me shenjëqë ta mbyllte)... Shiko, shiko bëhesh gjoja se nuk i di. Shpëtimi, Agimi dhe Bardhi, njërin prej tyre e keni tëafërt. Dëgjo, Shpend!... e mira është që ti të tregosh, se ne dimë edhe ndryshe, por thuaje atë që e di ti pastajshko në shtëpi. Kurse ne shkojmë e i arrestojmë që të tre, aty ku fshihen ata terroristë. Ne merrmi me ta,kurse për zbulimin e tyre, ju do të mbetni anonim...-Shiko zotëri inspektor, ju zbatoni urdhëruat tuaja. Kurse nga unë, nuk mund të merrni asgjë. Unë, as që injoh këta tre persona, që ju akuzoni. As që di, se kanë bërë diçka të tillë ndaj jush. E mira, është që të mëleni të lirë mua dhe ata që akuzoni pa faj. – foli shpendi si shpejt sepse nuk e kishte të drejtën e të folurit.-Shihe, shihe!...- ndërhyri inspektori. Juve ju kemi sjell këtu, në rolin e avokatit apo të dëshmitarit?-Jo, zotëri inspektor mua më keni sjell këtu, për të më poshtëruar dhe për të më ulur dinjitetin tim. Por, juthem, se nuk do t’ia arrini qëllimit.-Dëgjo: Shpend, foli pak më but, inspektori është në të mirën tënde, të mos pësoni keq. Ju jeni, intelektualdhe nuk dëshirojmë të shkojmë në forma tjera. Ju thash, për çdo informatë ju do të mbetni anonim.-Edhe unë ju thash, pak më parë, zbatoni urdhrat nga lart!...Inspektori e humbi kontrollin, bërtiti me zë të lartë,-Tani do të shihni se si do t’i zbatojmë urdhrat tona nga lart, por do të pendoheni.Filluan ta grushtojnë pa mëshirë, profesor Shpendin, deri në alivanosje.-Lëreni pak, të qetësohet. Pas dy orëve, përsëri do të vijmë dhe të pyesim, presim përgjigje pozitive, dëgjove!?– iu kërcënuan.Shpendi tash ishte i larë në gjak dhe nuk nxirrte fjalë nga goja. E lanë ashtu të gjakosur dhe ia mbyllënderën. Doli, inspektori jashtë. Pas dy orësh, pasi kishte pushuar, inspektori, u shfaq përsëri.-Shpend të kujtohet gjë, besoj se je rehabilituar dhe ka dhënë efekt forma jonë e detyrimit.Shpendi, nuk fliste, e as që i shikonte.-Shihe!?...-bëhet sikur nuk dëgjon. Na injoron me heshtjen e tij. Jo, jo...Këtu ne jemi shtet dhe dimë ne tëzbusim këtë njeri të egër.-Rrahnie!? –urdhëroi inspektori. Policët filluan ta rrihnin.-Ia bëni shpinën më të butë se barkun... dëgjuat: Më të butë se barkun!....Policët u lodhën duke e shfryrë mllefin e urrejtjes ndaj Shpendit.E rrahën, më shumë se herën e parë. Të nesërmen me urdhër të prokurorit, e dërguan në qendrën eparaburgimit. I dhanë tridhjetë ditë burg, me akuzën bashkëpunim dhe përkrahje të grupet armiqësore.-Këtu do të kalbesh idiot, derisa nuk e tregon të vërtetën. – thanë.Të kota ishin protestat dhe ndërhyrja e një avokati asgjë nuk kishte dhënë efekt. Nxënësit dhe profesorë,protestuan: na lironi profesorin! Ai është i pafajshëm! Edhe kjo protestë nuk i ndihmoi.Pas disa ditësh, posa e morën vesh se Teuta është e shoqja e profesorit, me aktvendim të përshpejtuar, eshpallën i tepricë teknologjike. E nxorën jashtë dyerve të shtëpisë së shëndetit. Kështu familja e bacës Ukë,mbeti në mëshirën e fatit. Pa të ardhura personale. Por, prapë se prapë duhej të gjendeshin disi. Për fat ikishin, dy lopë dhe qumështin që e shisnin mbaheshin disi gjallë me gjithë se ishte vështirë krahas kërkesavefamiljare.Pas tridhjetë ditësh, e nxorën Shpendin para gjygjit. Ky procesi gjygjësor u nis dhe u përfundua me dëshmitë rreme dhe me fakte të fabrikuara politikisht. Pa u nxjerr as një konkluzion i drejt juridik. Të kota ishin13


Arsim Halilireagimet e avokatit mbrojtës, as pas pesëmbëdhjetë ditësh ankese nuk solli dobi, por përfundimisht Shpendi,u dënua me tri vjet heqje lirie. I akuzuar për përkrahje dhe bashkëpunim me ekstremist shqiptar.Shpendi filloi jetën e tij si burgosur. Kurse familja u detyra që të mësohet, pa djalin ,pranë tyre. Megjithatëgjatë vizitave kur shkonin familja në burg, ai porosiste të mos e humbin moralin dhe krenarinë, sepse armikudo që ne të biem poshtë dhe të na poshtërojnë. Me gjithë dhembjen që kishin ndaj Shpendit, familja mundohejqë t’i përcillte porositë e Shpendit.Familja priste me padurim, që të kthehej Shpendi. Tani më ata, numëronin ditët. Kurse nënë Ramizja, vazhdimishtpyes të renë e saj Teutën dhe mbesat:-Edhe sa ditë bijë, i kanë mbetur djalit të kthehet në shtëpi.-Edhe shtatë nënë, vetëm edhe shtatë. - përgjigjej Teuta me zë të ultë. Kështu dalëngadalë erdhi fundi, kurdrejtoria e burgut e lëshoi vendimin për daljen nga burgu.-Shpendi, nesër do të kthehet në shtëpi. – u bë fjali e ditës.Familja mezi priste, të nesërmen!Atë natë, thuaje se çdokush në familje, rrëfente se si do ta prisnin Shpendin. Kur të vij në shtëpi, për këtëmë të zëshmet, ishin Blenda dhe Merita. Atë mbrëmje, thuajse se asnjë në familje nuk kishte fjetur nga emocionet.Të nesërmen rreth orës pesëmbëdhjetë, dëgjohet një sirenë e një veture! Shtëpia e bacës Ukë, zhurmontegëzueshëm nga të afërmit, farefisi shokët e shumë të tjerë që kishin ardhur për ta pritur në mënyrënmë të mirë Shpendin. Pas disa minutash, hyri në portën e oborrit Shpendi. Askush nuk përmbahej dot ngalotët e gëzimit, por edhe të përmallimit. Sa e sa kohë, nuk e kishin parë Shpendin. Të gjithë e përqafonin, eputhnin. Nga këto përqafime edhe Shpendi nuk përmbahej dot.Atij i urojnë mirëseardhje. Familjes së bacës Ukë I uronin, kthimin e djalit të tyre në shtëpi. Nuk mungonteedhe biseda me Shpendin për këto vite që kishte kaluar në burg. Shpendin e pyesnin për përjetimet qëka pasur në burg. Ai, fare thjesht ju përgjigjej:-Dëgjoni vetë fjala burg nuk do të thotë se je në parajsë, por me rëndësi është që jam kthyer. Ka mundur tëndodh edhe më keq.Tani më Shpendi çmallej me secilin anëtar veç e veç, vajzat nuk i hiqeshin dot nga prehri. Teuta i thoshte,-Lëreni babin të çlodhet.- i luste Teuta,Ato nuk i largoheshin, por edhe Shpendi i mbante afër e bashkë me to e kishte në përqafim edhe nënëRamizen. Pas disa ditësh çlodhjeje dhe rehabilitim, Shpendi filloi ta normalizoi jetën dhe t’i kthehej procesittë saj. Fatkeqësisht për shkak të vuajtjes në burg, vendin e punës të Shpendit e kishte zënë dikush dhe aikështu kishte mbetur pa punë. Sillej poshtë e lart, por në këto rrethana t rënda që i ishin krijuar për të nukkishte punë. Filloi ta përpunojë idenë se si të largohet diku jashtë Kosovës. Si pikësynim e kishte Gjermanin.Shumë shpejt këtë ide, filloi ta diskutoi me të shoqen e tij Teutën. Fillimisht, Teuta nuk e kishte pranuarnjë ide të tillë të burrit të saj. Mirëpo më vonë disi ishte bindur, se nuk ja vlen kjo jetë kështu pa asnjë tëardhur ekonomike. Një mbrëmje tek sa po bisedonte me prindër dhe të shoqen ja shpalosi idenë e tij. Ata,atë mbrëmje as që deshën të dëgjojnë për këtë gjë. Jo, jo thanë një zëri edhe nëna edhe babai. Mjaft të kemibartur mall, tri vjet dhe tash të largosh nga shtëpia jo. Kjo bisedë nuk ndal vetëm atë natë, ai mundohej që tëgjej forma për ti bindur prindërit, por deri më tani ende nuk kishte arritur efektin. Ndërkohë, ndërhyri bacaUkë, mirë bir ti ke vendosur të shkosh diku jashtë, por apo e sheh e në çfarë gjendje po na lë. Dialogu ishtemjaft i nxehtë, mes babit dhe djalit. Secili fliste, në mënyrën e vet, prandaj edhe nuk vinin dot në një pikë tëpërbashkët. Biseda nuk ishte aspak e këndshme, por në një moment ndërhyri nënë Ramizja:-Dëgjo birë!... E kuptoj edhe babanë tënd, por edhe ty. Një gjë duhet ta keni të qartë, unë vërtet në fillimisha e mendimit që të mos largohesh, por ja që kam ndërruar mendjen! Një kohë nuk të patëm në mesintonë, por vuajtjet që ke pasur në burg dhe mungesa jote në shtëpi ishte e rëndë. Mos mendo se edhe largimiyt, nga këtu është i lehtë për ne si prindër... këtë duhet ta kuptosh edhe ti biri im. Një gjë më mundondhe pranoj që të udhëtosh diku jashtë vendit, ajo është se ty nuk do të lënë rehat edhe herën tjetër këta tëmallkuar. Nuk do të mundem që ta përballoj edhe një arrestimi tjetër bir im. Unë mendoj se duhet të shkoshse rrugë tjetër nuk ka....Fill pas këtyre fjalëve, që dëgjuan anëtarët tjerë të familjes me vëmendje, Shpendi foli i pari,-Të lumtë nënë ke folur jo, si grua, por si burrëreshë. –e inkurajoi Shpendi.-vazhdon14


Hysen Këqiku:SHKRONJAT SHQIPEJANË TË ARTAE shef arinSi i ngurtëNuk të përshëndet-Nuk t’i shtrëngon du’rtë.Nuk të përgëdhelAs nuk të fletE hudh në tokCingëron-Sikur bërtet.E shti në xhepE të rëndonPo deshe -Jepja formën si biblilNuk lëvizë as cicëron.-Po ç’ështëmë me vlerëLum fëmija-Më erdh një pyetjeNga urtia.I kam në çantëE në abetareSi kullë DreniceMe frengjiaE shumë dritare.Kur dua e hapiDikush pa më thënëMë hapet tek N-jaSi dritë më diellFjala n ë n ë.Duke e shfletuarSi Bajloz i madhMë ndalet dora,Te B-ja –Begati, bashkë, babaAq sa lule ka në livdh.Edhe D-jaMë thërret butëMe dy duarPërgëdhele dritënDashurinë të mirën-Rritën.A-ja e paraMa fal bekiminE më futë në kullë magjikeAtdheu im ka ushtar-Jeto në të pa fije frike.36 janë të rreshtuaraNë arën time Iliridë,Për çdo ditë i përdoriSikur bukënNgjyer në kripëTë arta janëShkronjat shqipeAto s’blehen as me arAs dikush nuk m’i falMe përkushtim, e me zemërI fut në shpirtPër të mos dalBaki YmeriPREKJE MAGJIKEMos kini frikëNga e shkuara e ngatërruarNgase ju kam lexuar të gjithëveDhe të gjitha i shohPërmes Syrit të Mendjes(Të atyre që s’më shohin)Syri Magjik është i dukshëmFjala magjike është e prekshmeNgase e kam prekur HënënPërmes fluturimit magjikNë Parajsë15Jusuf ZenunajGJAKU NE BULEVARDHena pergjon -ne ballin e tokessyte ka leshuarkalimtare ne bulevardsi bubrreca behen tokHena vajton -kembet me jane keputursyte m’u kallenne gjakun e derdhurgjakgjak njeriuA jam ne enderrunea ti gjakpiresë.Esat MekuliVdekja e DitësDielli n’perëndimN’zjarrin flakruesU dogj…Dhe çdo gja u trand,u piklluen’vaj për të.N’arkivolin e heshtjeve t’muzgut,n’dhimbje bonjakesonte,i dashtuni, i yni,me lot t’pastëru vajtue:Psherëtima e gjethit t’baritdhe d’nesa e prajshme e erësme pikllim zemrën e poq…Dielli sonten’zjarrin flakruesu dogj.


PIKTORË SHTEGTARË, PA KUFIJ VENDESHPak kohë më parë me Lulzim Myrtajn në një galeri të tërë peisazhes nga vendlindja, ngaBrari i Tiranës, një copë vendlindje në Athinë, në emigracion...Më pas me Leonidha Bullgarin në një gjini tjetër, në atë të kubizmit...Piktorët shqiptarë në Greqi nuk e kanë lënë penelin përtokë. Pas punëve të ndryshme përjetën e përditshme ata i kthehen dashurisë së tyre të madhe, pikturës...Kësaj radhe ata gjetën një formë tjetër për t’ipublikuar e ngjitur më lart ngjyrat që dalin ngashpirti i tyre, bashkimin me të tjerë piktorë,grekë e rumunë në një rrugë që nis nga Greqiapër të vazhduar në vende të ndryshme të Evropëse për të kaluar më pas përtej oqeanit,shtegtim pa sinorë...Julia Janku organizatore e ekspozitave na tregon:Është një ekspozitë që përcjell artin ballkanik,pikturën dhe piktorët ballkanikë. QuhetThe nomad Galery, galeri shtegtare që synon tëngrejë lart vlerat e piktorëve në hapësirën migratore.Në ekspozitën e sotme janë paraqiturme punimet e tyre piktorët Miron Topçiu dheLeonidha Bullgari nga Shqipëria, Dhimitri Miliotis,Adriani Abavi dhe Gerasimos Galiacatosnga Greqia si dhe Nikolai Jonesku dhe GabrielGramma nga Rumania.Tema e ekspozitës sësotme është nudo-ja, trupi i gruas dhe i burrit.Diçka e veçantë për dashamirët e pikturës.Julia JankuNë Borås të Suedisë do të shkojmë me temë futureske për të vazhduar më tej në Berlindhe vende të tjera me natyrën shqiptare, peizazhet e bukura, përzjerë edhe me natyrën evendeve ballkanike. Temat e së ardhmes do të rrihen vetëm nga piktorë ballkanas pa mbyllurderën edhe për piktorë të tjerë botëror me cilësi në punën e tyre.Adriani Abavi, piktore e re greke punët e saj i ka paraqitur në fotografi, me punime likuid.Ajo tregon: Më tërheq trupi njerëzor, si ai femëror po ashtu edhe mashkullor por jam nëkërkim edhe të diçkaje të re për të ardhmen. Është para herë që bashkëpunoj me piktorëshqiptarë por kam bashkëpunuar edhe me piktorë të huaj, njeri prej të cilëve është GabrielGramma. Ne artistët nuk kemi në mes asnjë lloj sinori, jemi piktorë pa kufij dhe jemi e dotë jemi kurdoherë miq. Një nismë e bukur, një kombinim ngjyrash ballkanike, ngjyra përtë cilat kemi nevojë t’i shtrijmë e shkrijmë në njëra tjetrën, për t’i bashkuar më tej me Evropën,shtëpinë e madhe të përbashkët.Athinë, 18 mars 200916


Në Emmaboda të Suedisë:Rizah Sheqiri ka hapur edhe një ekspozitë personale me fotografi artistikeNë shtëpinë e aktiviteteve të gjithmbarëshme “Allaktivitetshus”në Emmaboda të Suedisë, që nga1 marsi 2009 po qëndron e hapur ekspozita” Kurfjala s’më del bëj një fotografi!...” me fotografi artistiketë shkrimtarit dhe poetit Rizah Sheqiri i cilikrahas aktiviteteve të shumta kulturore, arsimore eletrare fotografinë e ka si hobi.Rizah Sheqiri përveç fotografive të përcjella metekste poetike në gjuhën shqipe dhe në atë suedeze,në një stendë të veçantë ka ekspozuar edhe librate tij në gjuhën suedeze dhe në gjuhën shqipe. Kjoekspozitë është vizituar nga shumë vizitorë dhe kazgjuar interesim të gjërë tek publiku.Ekspozita është e aranzhuar nga NBV Suddost- (NBV e Regjionit Juglindor të Suedisë)e njohur për mbshtetje dhe për organiziminaktiviteteve të ndryshme kulturore, arsimore,etj.Kjo ekspozitë personale e Rizah Sheqirit e dytabrenda këtij viti do të do të qëndrojë e hapur derinë fillim të prillit.e«Me fat martesa» e Jusuf Zenunajt doli këto ditë në gjuhën rumunePas librit me poezi Prej shkëmbitrrjedhin lotë, këto ditë e pa dritëne botimit në Bukuresht drama Mefat Martesa, e poetit dhe dramaturgutkosovar, Jusuf Zenunaj.Është vepra e parë e një autoringa Kosova, të cilit i botohet njëdramë në gjuhën rumune. LibriMe fat Martesa, de facto, del në dygjuhë (shqip dhe rumanisht), dukepatur për ideator Jeton Kelmendin,redaktor të versionit në gjuhën rumune,Mihai Antonescun, autor tëpikturës në ballinë, Ramë Ukajn,ndërsa autorë të përkthimit, Adrianadhe Sherban Tabaku. Libri delnë dritë nën përkujdesjen e redaksisësë revistës Albanezul / Shqiptari.Nga Përmbajtja : Bibliografianë gjuhën rumune, drama e Jusufitnë gjuhën rumune, drama e tij nëgjuhën shqipe, dhe bibliografia nëgjuhën shqipe. Subjektin e dramëspërkatëse e gjeni në luginë të këtijprezantimi të shkurtë, që ka përmision njohjen e lexuesitme afirmimin e vlerave shqiptareedhe në gjuhë të huaja. Kush kakohë mund ta lexojë ngase ështëfjala për një subjekt delikat kugërshetohen elemente të tradhëtisëbashkëshortore dhe tematjera që ndërlidhen me Kosovëndhe jetën e shqiptarit në mërgim.Jusuf Zenunaj u lind në Novoselëtë Pejës (1958). Kreu studimet eGjuhës dhe Letërsisë Shqipe nëUniversitetin e Kosovës, ku ndoqiedhe studimet pasuniversitare.Profesor i gjuhës shqipe në Pejë(1983/92). Që nga viti 1992 jetondhe krijon në Belgjikë. Krijimet epara filloi t’i botojë në shtyp, qënga viti 1980, në Shqipëri, Kroaci,Slloveni, Zvicër. Më 1989 prezantohetme poezi në librin Roje drite,të Klubit Letrar Karagaçi, në Pejë.Është laureat i Çmimit të Shoqatëssë Letrarëve të Rinj të Kosovës(Prizren, 1991). Shkruan përfëmijë dhe të rritur. Brenda një viti(1996), Toena e Tiranës ia botoiveprat: Klithmë e këngë (poezi), Mafalin një varr (dramë) dhe Rrugët m’idhe ti (dramë). Më 2008 iu botua nëgjuhën rumune vëllimi poetik Dinstâncă curg lacrimi/Prej shkëmbitrrejdhin lotë, versioni shqip i së cilësiu botua edhe në Tiranë (GlobusR,2009). Në përmbledhjen poetikeKlithmë kënge ka përmbledhur poezimotivesh të ndryshme që shquhenpër origjinalitet. Ka botuar poezi tëpanumërta në gjuhën franceze, nërevistat Les Elytres du Hanneton dheLes reflet de chez nous. Është anëtari Shoqatës letrare Grenier Jane tonydhe i Shoqatës së ShkrimtarëveFrëngjishtfolës të Mbretërisë Belge.Më 2007 është prezentuar në Antologjinëe poezisë frënge, botim irevistës Les Elytres du Hanneton.Shkruan për fëmijë dhe të rritur,poezi e drama. Ka botuar 4 librapër fëmijë: Pse nuk vjen Diellza nëShkollë (dramë), Dielli e ka fajin(poezi), Jam çadër në ajër (gjëegjeza),Mos e harro qytetin e lashtë(poemë).17


Sokol Damaku:DITA E SULLTAN NEVRUZIT U SHENUA NE MENYRË MADHESHTORENE BORÅS TE SUEDISEMe 22 mars shenohet Dita e Sulltan Nevruzit.Ne ishim prezent në manifestimin e organizuar nga ana e sektit musliman shqiptar Sufi në qyetin e Boråsit,ku me këtë rast ne biseduam me Sheh Mahir Mahmutin rreth aktiviteteve që organizojne keta në diasporëSheh Mahiri thot se ne Suedi kaardhur para 18 vitesh dhe se gjatëgjithë kësaj kohe është angazhuarne ruajtjen e traditës fetare tëmuslimaneve ne diasporë. Ne ketune Borås ne vitet 90 kemi pasurnje Teqe me 80 anëtar por pasi ushperngulem në nje lagje tjeter teqytetit dhe Tarikati filloj të shperndahet,disa u kthyen ne vendlindje,disa kaluan ne qyetet tjera e sotketu në lagjen Hässlehålmen teBoråsit kemi mbetur shume pokëanëtar, por edhe keshtu e mbajmegjalle shpirtin fetar. Une jam edheImam ne xhamin e ketushme kucdo të premte ua fali Xhumanbesimtareve mysliman të të gjithamkombësive që jetojnë ketu nekëtë qytet. Ne kishim Teqen porsot nuk e kemi e shkak është numrii pakët i anëtareve por aktivitetettona fetare ne i zhvillojmë nexhamin e ketushme si ne e quajmëXhamin e Arabeve ketu ne qytetku edhe une jam Imam.Nevruziështë një festë e lashtë pagane, meprejardhje persiane. Sot, kjo ditë,në Iran dhe disa vende arabe, ështëdita e Vitit të Ri, kurse tek ne shqiptarëtështë festë fetare për KomunitetinBektashi. Festa e SulltanNevruzit nuk është festë vetëme sektit bektashi, por është festëedhe e të gjithë shqiptarëve Nëbazë të asaj që njeriu mund të gjejëdhe të lexoj mbi fenë del se Bektashizminuk është sekt, por ështënjë tarikat, apo udhë shpirtërore,si shumë të tjera, që ka për bazëKur’anin dhe Traditën apo Sunnetine Muhammedit (a.s.). Pra,Bektashizmi është një udhë mistikeislame, kurse bektashinjtë janëmuslimanë, por janë edhe pjestarëtë këtij tarikati. Fjala tarikatështë fjalë arabe, e cila rrjedh ngafjala tarikah. Nese njeriu hynë dhelexon mbi Tarikatin, atëhere domeson se tarikati është rruga apodrejtimi, me disa metoda të veçanta,duke iu përmbajtur Sheri’atit,nën drejtimin e një udhërrëfyesi,kume anën e pastrimit shpirtërorë tëlargon nga egoja yte, dhe të afrondrejt Krijuesit, të së Vërtetës. Bektashizmi,si shumica e tarikate tjeranë fenë Islame, e ka marrë emrinprej pasuesve, ndjekësve, apo ngathemeluesi.Kjo festë pra, Nevruzi është njëfestë e lashtë pagane edhe sot ekësaj dite në Iran kremtohet sifillim i Vitit të Ri, kremtohet edhenë Irak, Afganistan, UzbekistanAzerbajxhan, Turkmenistan, Kazakistan,Taxhikistan, Kurdistandhe në disa vende të tjera.Kjo festë, Nevruzi, përputhet mefillimin e pranverës, ringjalljen enatyrës, mbas dimrit të ftohtë, tëgjatë, të vështirë. Në këtë ditë barazohetdita e nata dhe duke filluar18prej kësaj dite ka më shumë ditë,ka më shumë dritë.Kësaj feste i kendoi edhe poeti ynëi madh Naim Frashëri tek poezia”Dite e re”Sot është një dit’ e rezë,qëpërsëritet moti,lint vera.lint ngrohësija,lint Aliu,vetë Zoti.Është një dit’ e bekuar,që rrjedhqiejshit bukurija,del në shesht Zot’ i vërtetë,rrëfenfytyrën e tija...Ngjallen të vdekurit gjithë mal’ efusha gjelbërojnë,Qielli qesh,dheu gëzohet dhe luletëlulëzojnë.Thonë dimëri na prishi,por s’nahumbi dot për jetë,Erdhi kjo dit’ e na gjeti,nuk e ladhenë të shkretë.Qielli është ndrituar edhe bërëfytyrë-fytyrë.


ANEKDOTAT SHQIPTAREAnekdotat, këto thënie të mençura, këto tregime të shkurtra shpotitëse e satirike, përmessë cilave interpretohen dukurit e ndryshme shoqërore, ndodhi të personaliteteve të njohuraetj., japin një pasqyrim metaforik por edhe alegorik të realitetit tonë me të cilinë përballemiçdo ditë.Këto tregime të zgjuara, që ishin karakteristik komunikimi tek shumë popuj ballkanasnë të kaluarën, e në veçanti në disa treva shqiptare (ku akoma janë prezent, edhe pse tëzbehura nga evoluimi kohorë), arrijnë që përmes mesazheve të japin aspekte nga jeta, nëdukje të vogla, por me vlerë përgjithësuese, duke i vënë në lojë klasat sunduese, pushtuesit,tradhtarët, qeveritarët, personalitetet publike etj., por duke mos lënë pa atakuar as problemete ndjeshme sociale, ekonomike, politike etj.Shkathtësia e këtij komunikimi të drejtpërdrejt me dëgjuesin dhe roli si mburojë a si shtizëndaj kundërshtarit, i kanë siguruar anekdotave, por edhe aforizmave, fjalëve të urta etj. njëvend të rëndësishëm në thesarin e kulturës shqiptare, por edhe një jetë të gjallë e aktive, menjë humor të hollë e satirë therëse, edhe sot e kësaj dite.Këto anekdotave që janë të vendosuramë poshtë janë të marra nga librat: “Anekdota 1 dhe 2” i botuar nga Instituti albanologjiki Prishtinës, dhe “Tregime shqiptare” shkruar nga Daut DemakutRASHË QË RASHË, PO JU QES EDHE GJOVENë një fshat të malësisë së Opojes, si në shumë vende tjera të Kosovës, shkaku varfërisë, njerëzitbanonin nën një çati me kafshët shtëpiake. Poshtë ahuri, lartë dhomat banuese.Një natë, një fshatarë duke fjetur sipër ahurit, pasi dërrasat që ndanin këto dy pjesë ishin vjetruar dhekalbur, bie brenda në të.Fshatari i habitur, herë shikonte vrimën sipër nga kishte ra e herë vështronte gjënë në ahur.Pasi u kthjell pak, po thotë vet me vete: “Rashë që rashë, po ju qes edhe gjove...”QË KA ME HËNGËR DREQI E KOM DITUN, POR...Një nuse e re, diku në dukagjin, kish pas qëllua me një vjehërr shumë të keqe. Vjehrra ishte shumëshpirtzezë, sa nuk ja linte nuses askund vendin. Por, nusja kish pas qëllua e familjes fisnike, dhe eduronte gjithë atë trysni.Një ditë nusja shkon në gjini.Pas nja dy ditësh po vjen i shoqi e po i thotë:Qohu moj grue se duhet me u kthye n’shpi!Hajr na koftë, çka paska ba vaki?Ashtë djege shpia. Mrena ka qellu nëna e asht djeg bash me të!Nusja pe luan kokën e po thotë:Që ka me hëngër dreqi një ditë e kam ditun, por që ka me hëngër t’pjekun, s’ma ka marr mendja!19


Dituria-Revistë mujore për fëmijë,të rinjë dhe prindër, prill, 2009Albanska -- ShqipNyheter och program på albanskaJEHONAProgramet në gjuhën shqipe në Sveriges Radio datojnë që nga 4 janari i 1994. Emisioni i lajmeve ”Ditari”vazhdoi deri më 13 janar 2006. Ndërkaq nga 16 janari 2006 programi në gjuhën shqipe transformohet nëformat të magazinës dhe merr emrin e ri ”Jehona”.Që nga 16 janari i 2006 ndrron formati i ”Ditarit” dhe shndërrohet në program të aktualiteteve. Me këtëpason edhe ndrrimi i emrit të programit. Që nga 16 janari 2006 ”Ditari” bëhet ”JEHONA”.Orari i transmetimeveTransmestimet e ”Jehonës” bëhen nëpërmjet kanalit P2 të SR në gjithë vendin.Orari i transmetimeve shqip:E hënë: 14:30-15:00 dhe E martë: 14:30 -15:00“Jehona” me arkiv 30 ditëshDhe në internet www.sr.se/albanskaNëse ju ka ikur ndonjë program i “Jehonës”, ose ndonjë program tjetåer që do të dëshironit ta dëgjoni prap,atëhere ju informojmë se redaksia”Jehona” ruan për 30 ditë me radhë këto programe dhe këto mund ti gjeninë internet kur të doni dhe ju vetëm duhet të hyni në adresën www.sr.se/lyssnaigen.Revista “Dituria”Kryeredaktor: Sokol Demaku; Koli284@hotmail.comKeshilli redaktues:Rrahmon Jashari, rrahmanjashari@hotmail.com; Lena Liden, lenadarlene@yahoo.se;Hakif Jashari; Agron Cela agron@glocalnet.net; Bahtir Latifi; bahtirlatifi@live.se,Bashkëpunëtor: Arsim Halili,Bujanoc,arsimhalili@hotmail.com; Julia Janku,Athinë;juliajanku@gmail.comAdresa e redaksisë,dituria@live.se;Revista dituria,Studiefrämjandet,L.Kyrkogatan nr20,503 07 Borås,SuediDiturinë mund ta lexoni edhe ne internet: www.immi.se/tidskrifter/dituira20

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!