Strona po stronie - Moja Szwajcaria
Strona po stronie - Moja Szwajcaria
Strona po stronie - Moja Szwajcaria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Śnieżnobiało.<br />
Szwajcarski magazyn zimowy<br />
Zima 2012 / 2013<br />
Zimowy raj,<br />
jakim jest <strong>Szwajcaria</strong>,<br />
wita Państwa<br />
w krainie śniegu.<br />
Życzymy<br />
pełnego inspiracji,<br />
udanego <strong>po</strong>bytu.
2 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Foto: Roland Gerth, Dolina Albula, Gryzonia
Grüezi<br />
Spis<br />
treści<br />
Drodzy Goście!<br />
Ferie są <strong>po</strong> to, aby wy<strong>po</strong>czywać i chociaż na kilka dni za<strong>po</strong>mnieć o <strong>po</strong>śpiechu. Szwaj-<br />
caria jest krajem idealnie stworzonym do takiego wy<strong>po</strong>czynku. Tutaj mogą Państwo<br />
kontemplować wysokoalpejskie krajobrazy, które ubrane są w delikatne, zimowe płatki.<br />
Naszym Gościom oferujemy wspaniałe widoki, gwarancję śniegu i doskonale <strong>po</strong>łączone<br />
ze światem wysokogórskie doliny. U nas delektować się można ciepłem kominka i kulinar-<br />
nymi smakołykami, jakie tylko może zaoferować kraj, gdzie stale pielęgnuje się głęboko<br />
zakorzenioną tradycję. Krótko mówiąc, można zwolnic tem<strong>po</strong> i cieszyć się s<strong>po</strong>kojem.<br />
Czy to <strong>po</strong>dczas wędrówek czy zajęć w szkółce narciarskiej, nocując w igloo<br />
lub zanurzając się w miejskim gwarze – zima w Szwajcarii dostarcza wielu inspiracji<br />
na każdy dzień urlopu.<br />
Życzymy Państwu wiele radości <strong>po</strong>dczas lektury naszego zimowego magazynu<br />
i cieszymy się, że już wkrótce <strong>po</strong>witamy Państwa w krainie śnieżnobiałych marzeń.<br />
Jürg Schmid<br />
Dyrektor Switzerland Tourism<br />
4 Zimowe wędrówki: w górę na przełęcz<br />
Gemmi<br />
10 Dario Cologna: szwajcarska gwiazda<br />
w biegach narciarskich<br />
12 Instruktorka narciarstwa z zawodu:<br />
już na trasy!<br />
14 Spanie w igloo: jedna noc zupełnie<br />
w innym świecie<br />
16 W gościnie: gdzie skrzy się śnieg<br />
i buzuje ogień w kominku<br />
22 Od<strong>po</strong>wiedzialna energia: w Engadynie<br />
buduje się z myślą o przyszłości<br />
24 Pogawędka: białe stoki, czarne drogi<br />
27 Marzenia w bieli: zimowa <strong>po</strong>dróż<br />
w obrazach<br />
43 Portret: sprzedawca pieczonych<br />
kasztanów z zawodu<br />
46 Specjalnie wybrane: od<strong>po</strong>czynek<br />
dla wszystkich zmysłów<br />
52 Noc zapustna w Bazylei: 72-godzinne<br />
święto<br />
54 Swiss made: zjazdy na sankach<br />
<strong>Strona</strong> <strong>po</strong> <strong>stronie</strong><br />
8 Swiss International Air Lines<br />
20 UBS<br />
44 Switzerland Cheese Marketing<br />
50 SBB / Swiss Travel System<br />
Serwis<br />
58 Dobrze zaplanowane, <strong>po</strong>dwójna<br />
przyjemność<br />
59 Jeden klik i już wszystko wiesz<br />
60 Rzut oka na Szwajcarię<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 3
Zimowe wędrówki<br />
Zawsze <strong>po</strong><br />
słonecznej <strong>stronie</strong>.<br />
4 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13
Na Gemmi czas<br />
płynie jakby wolniej.<br />
Tutaj przychodzi się,<br />
aby na własnych<br />
nogach doświadczyć<br />
zimowego s<strong>po</strong>koju<br />
– na szlaku wędrownym<br />
z Berneńskiego<br />
Oberlandu bez<strong>po</strong>średnio<br />
do Wallis.<br />
Tekst: Sara Meier<br />
Zdjęcia: Christian Perret<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 5
Zimowe wędrówki<br />
6 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
W <strong>po</strong>łowie drogi do Przełęczy Gemmi na od<strong>po</strong>czynek zaprasza górski hotel Schwarenbach.<br />
Dobre duchy zaklęte w drewnie czuwają nad szlakiem wędrownym. Ruch i słońce – na trasie Sunnbüel–Spittelmatte.
7 × pieszo przez zimę<br />
– Saas-Fee: łatwe wędrówki na wysokości<br />
3000 m n.p.m. do schroniska Britannia.<br />
– Davos: wędrówki do romantycznych, bajkowych<br />
dolin Sertig i Dischma.<br />
– Pizol: wysokogórski szlak panoramiczny<br />
o długości 3,5 km z bajkowymi widokami.<br />
– Jezioro Schwarzsee: wspaniale przygotowana<br />
trasa okrężna dla koneserów.<br />
– Grindelwald: urozmaicony klasyk z First<br />
przez Chämlisegg do jeziora Bachalpsee.<br />
– Jura: leniwe spacery dla całej rodziny<br />
do Etang de la Gruère.<br />
– Arosa: fantastyczne zimowe zejście<br />
ze szczytu Weisshorn do Arosy.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: A25150<br />
Zimowa o<strong>po</strong>wieść roz<strong>po</strong>czyna się<br />
w Kanderstegu. A dokładniej: przy<br />
dolnej stacji kolejki linowej Sunnbüel.<br />
Gondolka wznosi się ku<br />
niebu, <strong>po</strong>zostawiając w dole <strong>po</strong>śpiech<br />
dnia codziennego. Spragnieni<br />
wędrówek goście wysiadają<br />
na górnej stacji Sunnbüel.<br />
Kto chce, może najpierw zatrzymać<br />
się w górskiej restauracji<br />
i przed startem coś przekąsić.<br />
Zimowy szlak wędrowny łagodnie<br />
wije się <strong>po</strong>środku białych krajobrazów,<br />
w otoczeniu lśniących<br />
w słońcu, śniegowych pól. Na<br />
końcu Spittelmatte <strong>po</strong> raz pierwszy<br />
należy zmierzyć się z ostrym<br />
<strong>po</strong>dejściem <strong>po</strong>d górę, a <strong>po</strong>tem już<br />
górski hotel Schwarenbach zaprasza<br />
na przerwę. Budynek został<br />
wybudowany w 1742 roku jako<br />
placówka celna i dzieli trasę na<br />
dwie, niemal równe części.<br />
Po ogrzaniu się przy talerzu specjałów<br />
z Wallis – Älplermagronen<br />
czy Kafi Lutz – można już wyruszać<br />
w drogę. Szlak prowadzi wysoko do<br />
jeziora Daubensee, które zamarza<br />
zimą. Tutaj słychać tylko ciszę. Kolejka<br />
linowa z małymi wagonikami<br />
zawiezie zmęczonych piechurów<br />
w górę na wysokość Przełęczy<br />
Gemmi. Kto jeszcze ma siłę, może<br />
<strong>po</strong>konać ostatni odcinek pieszo.<br />
Na wysokości 2350 m n.p.m.<br />
otwiera się pierwszorzędny spektakl:<br />
górska panorama gdzie tylko<br />
wzrok sięga. Berneńskie trzytysięczniki<br />
i walijskie czterotysięczniki<br />
wznoszą się w szeregu. Prawie<br />
tysiąc metrów różnicy wysokości<br />
i 5 minut jazdy kolejką Gemmi<br />
dzieli od leżącego w dole Leukerbad.<br />
Po trudach minionego dnia<br />
można od<strong>po</strong>cząć tutaj w eleganckich<br />
basenach termalnych.<br />
Wędrówka przez Przełęcz<br />
Gemmi jest atrakcyjna dla wszystkich,<br />
którzy także zimą chętnie<br />
<strong>po</strong>ruszają się pieszo. Jej parametry<br />
to 3,5 godz. marszu, 460 m<br />
różnicy wysokości w górę i 60 m<br />
w dół. Na miejsce startu łatwo<br />
dojechać <strong>po</strong>ciągiem. Z Kanderstegu<br />
do dolnej stacji kolejki Sunnbüel<br />
kursuje lokalny autobus.<br />
Droga <strong>po</strong>wrotna jest równie łatwa:<br />
z Przełęczy Gemmi można zjechać<br />
gondolką do Leukerbad,<br />
a dalej autobusem do dworca<br />
w Leuk. Kolejka Gemmi została<br />
wiosną gruntownie odremontowana<br />
i wy<strong>po</strong>sażona w nowoczesne<br />
kabiny.<br />
Warto wiedzieć: ta trasa <strong>po</strong>konana<br />
w odwrotnym kierunku<br />
jest nieco łatwiejsza i tak samo<br />
piękna.<br />
Po <strong>po</strong>dwieczorku <strong>po</strong>wrót się nie dłuży.<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 7
8 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Foto: Hansjörg Egger
<strong>Strona</strong> <strong>po</strong> <strong>stronie</strong><br />
Podróże jak<br />
w siódmym niebie.<br />
Podróżuj wygodnie<br />
do Szwajcarii.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: A25321<br />
<strong>Szwajcaria</strong> robi wszystko, aby goście dobrze się czuli w tym kraju.<br />
Linie lotnicze SWISS bezpłatnie trans<strong>po</strong>rtują sprzęt narciarski<br />
do Zurychu, Genewy czy Bazylei. Dzięki serwisowi Fly-Rail-Baggage,<br />
oferowanemu przez Federalne Koleje Szwajcarskie SBB, dojazd<br />
jest jeszcze wygodniejszy: <strong>po</strong>dróżni mogą nadać bagaż na każdym<br />
lotnisku na świecie, a ten dowieziony jest do docelowego dworca<br />
kolejowego w Szwajcarii. Nowoczesne urządzenia odladzające<br />
sprawiają, że droga <strong>po</strong>wrotna także przy ujemnych temperaturach<br />
przebiega bez zakłóceń. Skrzydła i ogony samolotów bezpiecznie<br />
mogą unieść się w górę.<br />
Swiss International Air Lines SWISS, narodowy przewoźnik Szwajcarii i część koncernu Lufthansa oraz członek<br />
stowarzyszenia Star Alliance, z 72 miast w 38 krajach na całym świecie dzięki nowoczesnej flocie samolotów składającej<br />
się z 88 maszyn dowiezie gości do Zurychu, Bazylei i Genewy. Około 7500 zmotywowanych pracowników<br />
dba, aby Państwa <strong>po</strong>dróż przebiegała w przyjemny i bezpieczny s<strong>po</strong>sób. Więcej informacji: www.swiss.com.
Dario Cologna<br />
„Szwajcarskie<br />
góry są<br />
najpiękniejsze!”<br />
Dario Cologna należy do najbardziej utytułowanych<br />
szwajcarskich s<strong>po</strong>rtowców. Na mistrzostwach świata<br />
juniorów w 2006 roku zdobył brązowy medal i od tego<br />
czasu idzie od wielkiego zwycięstwa do następnego.<br />
W 2012 roku <strong>po</strong> raz trzeci zwyciężył w pucharze świata.<br />
Rozmowa: Sonja Brunschwiler<br />
5 <strong>po</strong>rad dla miłośników<br />
narciarstwa biegowego<br />
10 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
„Śnieżnobiało”: w jaki s<strong>po</strong>sób<br />
scharakteryzowałby Pan<br />
Szwajcarię w trzech słowach?<br />
Dario Cologna: ojczyzna, przyroda<br />
i jakość życia. To wszystko zaczyna<br />
doceniać się patrząc z perspektywy<br />
częstych <strong>po</strong>bytów za granicą.<br />
– Münstertal: <strong>po</strong>między Przełęczą Ofen i północnymi<br />
Włochami, różnorodność na deskach.<br />
– Dolina Rosegtal: frajda z biegów na nartach<br />
w s<strong>po</strong>kojnej Engadynie, z restauracją na mecie.<br />
– Dolina Fextal: boczna dolina w górnej Engadynie,<br />
idealna także na przejażdżki bryczką.<br />
– Goms: od listopada do kwietnia z gwarancją<br />
śniegu w rozpieszczonym słońcem Górnym<br />
Wallis.<br />
– Campra: raj dla miłośników biegów narciarskich<br />
w Ticino techniką klasyczną i łyżwową.<br />
Czym według Pana wyróżnia<br />
się szwajcarska zima?<br />
Piękną <strong>po</strong>godą: albo pada śnieg,<br />
albo świeci słońce.<br />
Co <strong>po</strong>kazuje Pan swoim<br />
zagranicznym gościom<br />
w Szwajcarii?<br />
Przede wszystkim nasze wspaniałe<br />
góry, zwłaszcza te w regionie<br />
Bündnerland i Engadynie<br />
– tutaj znam je najlepiej.<br />
Wychował się Pan w dolinie Val<br />
Müstair (Münstertal). Jak się<br />
tam mieszka?<br />
Dolina Val Müstair jest s<strong>po</strong>kojnym<br />
zakątkiem i bardzo pięknym<br />
miejscem, gdzie można spędzić<br />
wspaniałe dzieciństwo. Dużo<br />
czasu przebywa się z przyrodą<br />
i to o każdej <strong>po</strong>rze roku.<br />
Mieszkańcy są ze sobą związani<br />
– każdy zna każdego.
Po raz trzeci został Pan zwycięzcą<br />
klasyfikacji pucharu<br />
świata. W jaki s<strong>po</strong>sób mieszkańcy<br />
odnoszą się do Pana?<br />
Odczuwam ich satysfakcję, często<br />
jestem zagadywany. Oczywiście<br />
za pierwszym razem było<br />
najgłośniej. Ale w rodzinie czy<br />
wśród przyjaciół nie rozmawiamy<br />
tylko o s<strong>po</strong>rcie.<br />
Kiedy <strong>po</strong> raz pierwszy założył<br />
Pan narty biegowe?<br />
Gdy miałem 11 lat. Przedtem próbowałem<br />
nart zjazdowych, trenowałem<br />
piłkę nożną i jazdę na rowerze.<br />
Zawsze byłem osobą, która<br />
lubi rywalizację. A że w biegach<br />
narciarskich od <strong>po</strong>czątku dobrze<br />
mi szło, to i motywacja rosła.<br />
Co Pana fascynuje w biegach<br />
narciarskich?<br />
Radość biegania, wyzwania,<br />
przekraczanie własnych granic<br />
i kontakt z przyrodą. Poza tym<br />
biegi narciarskie nie są skomplikowanie<br />
– nie <strong>po</strong>trzeba wyciągów,<br />
wystarczy tylko przypiąć<br />
narty i wyruszyć!<br />
Co <strong>po</strong>radziłby Pan komuś, kto<br />
chciałby nauczyć się biegania<br />
na nartach?<br />
Dario Cologna codziennie trenuje na doskonale przygotowanych trasach – tutaj w Engadynie.<br />
Najważniejsza jest radość.<br />
No i trochę cierpliwości. Jeśli<br />
ktoś na <strong>po</strong>czątku konsekwentnie<br />
zainwestuje w technikę, to później<br />
ta radość jest większa.<br />
Czy biegi narciarskie <strong>po</strong>strzega<br />
Pan jako s<strong>po</strong>sób na spędzanie<br />
wolnego czasu?<br />
Biegi narciarskie są idealnym s<strong>po</strong>rtem<br />
na ferie zimowe. Trening dobrze<br />
łączy się z od<strong>po</strong>czynkiem.<br />
Można <strong>po</strong>biegać godzinkę<br />
czy dwie, a <strong>po</strong>tem zatrzymać się<br />
na piknik zabrany w plecaku.<br />
Dzięki biegom narciarskim można<br />
spędzić bardziej ciekawe ferie.<br />
Foto: Engadin St. Moritz Tourismus<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 11
Instruktorka narciarstwa z zawodu<br />
Już<br />
na trasy!<br />
Słońce, góry, ludzie i praca w grupie: to Victoria<br />
Rydborn szczególnie ceni w swoim zawodzie.<br />
Jako instruktorka narciarstwa swój zachwyt śniegiem<br />
i zamiłowanie do jazdy na nartach chętnie<br />
przekazuje dalej – młodszym i starszym.<br />
Rozmowa: Karl Langensand, zdjęcia: Christoph Schürpf<br />
Victoria Rydborn (1987) pracuje jako instruktorka<br />
narciarstwa w Szwajcarskiej Szkółce Narciarskiej<br />
i Snowboardowej w Villars na terenie narciarskim<br />
Villars-Gryon. Jej rodzice <strong>po</strong>chodzą ze Szwecji.<br />
Studiowała w Anglii romanistykę i germanistykę,<br />
latem mieszka w Anglii, a zimą w Szwajcarii.<br />
12 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Victoria Rydborn ma najpiękniejsze<br />
miejsce pracy na świecie: słoneczne<br />
stoki, wspaniałe widoki<br />
i pilni klienci. Ta młoda kobieta<br />
jeździ na nartach na terenie narciarskim<br />
Villars-Gryon. To, co wydaje<br />
się pracą marzeń, jest jednak<br />
trudnym zadaniem na co dzień.<br />
Jako instruktorka narciarstwa nie<br />
tylko przekazuje swoją wiedzę, ale<br />
również jest ambasadorką szwajcarskiej<br />
zimy. Goście dopytują się<br />
o pro<strong>po</strong>zycje restauracji na wieczór,<br />
szczegóły najlepszego wy<strong>po</strong>sażenia<br />
czy proszą o <strong>po</strong>rady na<br />
spędzenie czasu wieczorem. Ze<br />
wszystkim trzeba być na bieżąco.<br />
Victoria chciałaby, aby jej<br />
klienci dobrze czuli się już od samego<br />
<strong>po</strong>czątku. Prawie <strong>po</strong>łowa jej<br />
<strong>po</strong>dopiecznych to dzieci. Uczą się<br />
one przez zabawę i przy <strong>po</strong>mocy<br />
łatwych słów. 25-latka dopasowuje<br />
się do życzeń i umiejętności<br />
każdego ucznia – z pełnym zaangażowaniem<br />
i cierpliwością.<br />
Uprawiać s<strong>po</strong>rt, kontemplować<br />
otoczenie i piękne panoramy – takie<br />
są mniej więcej oczekiwania gości<br />
od zimy w Szwajcarii. Dorośli zwracają<br />
szczególną uwagę na przygotowanie<br />
tras, zima i <strong>po</strong>goda są oczywiście<br />
stałymi tematami rozmów.<br />
Dzieci <strong>po</strong> prostu chcą mieć frajdę.
Dzieci w szkółce narciarskiej z Victorią – śmiech, zabawa i nauka.<br />
Radość dla całej rodziny<br />
– Wioska wakacyjna Reka, Hasliberg:<br />
z krytym basenem i opieką nad dziećmi.<br />
– Bajkowy hotel Bellevue, Braunwald:<br />
z pełną przygód godziną bajek.<br />
– Szwajcarskie schroniska: dla osób<br />
z niewielkim budżetem i dla całej rodziny.<br />
– Rodzinna wioska Grächen: z parkiem dziecięcym,<br />
kinem w igloo i innymi atrakcjami.<br />
– Dziecięcy raj narciarski Le Nars, Savognin:<br />
ze Snowli i Klubem Pinokia.<br />
– Muzeum automatów i puszek grających,<br />
Ste-Croix: dla małych i dużych dzieci.<br />
– Baseny termalne i wy<strong>po</strong>czynkowe,<br />
Charmey: ze stoku prosto do wody.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: I25544<br />
Lista życzeń jest długa, ale Villars<br />
także ma wiele do zapro<strong>po</strong>nowania.<br />
Goście cenią sobie rozległe<br />
widoki w kierunku Mont Blanc, rodzinność,<br />
dobrą organizację i łatwy<br />
dojazd z Genewy czy Lozanny.<br />
Oferta s<strong>po</strong>rtowa regionu niemal<br />
nie zna granic: zimowe wędrówki,<br />
jazda na łyżwach, pływanie, biegi<br />
narciarskie, wędrówki w rakietach<br />
śnieżnych – można <strong>po</strong> prostu<br />
wszystkiego spróbować.<br />
W największej w Szwajcarii<br />
szkółce narciarskiej i snowboardowej<br />
w Villars w sezonie pracuje<br />
do 300 instruktorów, ale panuje<br />
wśród nich rodzinna atmosfera.<br />
Victoria stale dokształca się. Jej<br />
zawód wymaga od<strong>po</strong>wiedzialności,<br />
otwartości i wielojęzyczności.<br />
Zajęcia prowadzi w języku angielskim,<br />
niemieckim, francuskim<br />
i szwedzkim. I zupełnie jej to nie<br />
przeszkadza – najważniejsze jest<br />
zamiłowanie do jazdy na nartach<br />
i do kontaktów z ludźmi.<br />
Jazda na nartach właśnie przechodzi<br />
rewolucję, obserwuje Rydborn.<br />
Goście mają też coraz większe<br />
oczekiwania. Coraz chętniej<br />
dopytują się o freeride, snowparki<br />
i głęboki śnieg. Także sprzęt jest<br />
udoskonalany, jest jeszcze bardziej<br />
wygodny i bezpieczny.<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 13
Nocleg w igloo<br />
Łóżko na płatkach<br />
śniegu.<br />
14 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Jednym z najcenniejszych towarów przyszłości jest s<strong>po</strong>kój.<br />
Szwajcarskie wioski igloo oferują to bogactwo w nieograniczonej<br />
ilości. Pośród śniegu i lodu. Switzerland Tourism towarzyszył<br />
gościom <strong>po</strong>dczas ich <strong>po</strong>bytu w wiosce igloo.<br />
Tekst: Katja Meyer, zdjęcia: Giuseppe Micciché<br />
15.30 Gondola zawozi nas z Engelbergu<br />
na wysokość 1800 m<br />
n.p.m. do górskiego hotelu<br />
Trübsee. Stopniowo przybywają<br />
także <strong>po</strong>zostali goście.<br />
Spać, jak w obłokach: wśród lodowych rzeźb i w śpiworze.<br />
17.00 Przez świeży śnieg wędrujemy<br />
około 10 minut do wioski<br />
igloo.<br />
17.15 Białym, grzanym winem<br />
wprowadzamy się w dobry<br />
nastrój na resztę wieczoru.<br />
Białe wino – aby w igloo nie<br />
<strong>po</strong>zostały czerwone ślady.<br />
18.00 Nasz przewodnik Matze<br />
objaśnia, w jaki s<strong>po</strong>sób jest<br />
zbudowana wioska igloo. Aby<br />
<strong>po</strong>wstały śnieżne kopuły,<br />
trzeba wyciąć w śniegu wiele<br />
rożnych form – to 3000 ton<br />
śniegu i wiele godzin ludzkiej<br />
pracy. Artyści z całego świata<br />
tworzą w okolicy lodowe i śniegowe<br />
rzeźby. To wystawa<br />
Modern Ice art! Matze prowadzi<br />
nas przez wioskę. Rzucamy<br />
okiem na nasz domek: „Romantyczne<br />
Igloo Plus”, łącznie<br />
ze śpiworem ekspedycyjnym<br />
(do -40˚C!), izolowanym łóżkiem<br />
ze śniegu, piankowymi<br />
materacami i owczym futrem.<br />
Naszym luksusem jest własna<br />
toaleta.<br />
19.00 Pora na kolację: zupa<br />
i wspaniałe serowe fondue.<br />
Tutaj <strong>po</strong>znajemy <strong>po</strong>zostałych<br />
„mieszkańców” igloo.
6 x zima w czystej <strong>po</strong>staci<br />
– Wioski igloo w St. Moritz, Gstaad, Davos<br />
Klosters, Zermatt i Engelberg-Titlis.<br />
– Przejażdżki psimi zaprzęgami w Saint-<br />
Cergue na północ od Jeziora Genewskiego.<br />
– Łowienie ryb <strong>po</strong>d lodem w Kanderstegu<br />
w Berneńskim Oberlandzie.<br />
– Przejażdżki bryczką w Le Bémont w Jurze.<br />
– Wspinaczka <strong>po</strong> lodzie w Pontresinie<br />
w Gryzonii.<br />
– Jazda na łyżwach <strong>po</strong> jeziorze Lac de Joux<br />
w Jurze.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: R25100<br />
20.30 Fondue sprawia, że<br />
chcemy doświadczyć czegoś<br />
więcej. Wszyscy wybierają<br />
opcjonalny spacer w rakietach<br />
śnieżnych. Światło księżyca<br />
i gwiazd odbija się od <strong>po</strong>wierzchni<br />
śniegu i nie <strong>po</strong>trzebna<br />
jest latarka czołowa.<br />
Krok za krokiem <strong>po</strong>ruszamy<br />
się w ciszy – żadnych samochodów<br />
czy smartfonów, tylko<br />
przyroda i my.<br />
21.15 Krótki przystanek ze wspaniałym<br />
widokiem na Engelberg.<br />
„W tej uroczej wiosce<br />
doświadczyliśmy<br />
niesamowitej<br />
romantyki”.<br />
Sneha i Akash Soni,<br />
indyjska para w <strong>po</strong>dróży <strong>po</strong>ślubnej<br />
Rozgrzewamy się <strong>po</strong>pijając<br />
Jägermeistera.<br />
22.00 Wracamy do wioski. Ruch<br />
dobrze nam zrobił, jest nam<br />
bardzo ciepło. Tak ciepło, że<br />
jemy lody. Kto chce, może<br />
w lodowym barze napić się<br />
drinka, albo <strong>po</strong>siedzieć w jacuzzi.<br />
Wybieramy to drugie.<br />
23.30 Pora do łóżek! Rada, jak<br />
nie zmarznąć: nie za dużo<br />
ubrań, ale koniecznie ciepłe<br />
skarpetki. Gasimy światło,<br />
naciągamy śpiwór <strong>po</strong> szyję.<br />
Delektujemy się ciszą i natychmiast<br />
zapadamy w sen.<br />
7.30 Matze nas budzi i wyciąga<br />
z łóżek.<br />
8.00 Cała grupa wyrusza do restauracji<br />
Alpstübli na solidne<br />
śniadanie. A <strong>po</strong>tem zjeżdżamy<br />
do doliny. To był piękny,<br />
(ig)lo(o)dowy sen.<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 15
W gościnie<br />
16 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Gdzie skrzy się śnieg i buzuje ogień w kominku<br />
Hotel Nira Alpina Õ , Silvaplana<br />
Design & Lifestyle Alpine Resort, który rozłożył się <strong>po</strong>wyżej Surlej 5 km od St. Moritz,<br />
jako jedyny hotel zapewnia własny dostęp do kolejki Corvatsch. W ciągu 15 min. goście<br />
mogą wjechać na wysokość 3300 m n.p.m. na najwyższy szczyt terenu narciarskiego.<br />
Stylowe wnętrze, wykonane z naturalnych materiałów, gwarantuje nowoczesny luksus.<br />
„Bar at Stars” oferuje nie tylko wyszukane drinki, ale także elegancką atmosferę<br />
z kominkiem oraz wspaniały widok na jezioro Silvaplana i góry Engadyny.<br />
www.niraalpina.ch
Hotel Matterhorn Focus Õ , Zermatt<br />
Design i architektura w eleganckim Zermatt. W nasączonym światłem, czterogwiazdko-<br />
wym obiekcie rodzina hotelarzy Noti spełnia życzenia swoich gości. Od czubka głowy<br />
<strong>po</strong> czubki palców przez serce: stylowe <strong>po</strong>koje, z których szczyt Matterhorn prezentuje<br />
się od swojej najpiękniejszej strony, mistyczna strefa spa, gdzie można naładować bate-<br />
rie oraz szykowny holl z przeszklonym kominkiem. A przede wszystkim – gościnność,<br />
która zaprasza do od<strong>po</strong>czynku i kolejnych odwiedzin.<br />
www.matterhorn-focus.ch<br />
Odkryj inne hotele Design & Lifestyle: MySwitzerland.com/designlifestyle
W gościnie<br />
Relais & Châteaux le Chalet<br />
d’Adrien Ö , Verbier<br />
Pobyt w tej pięciogwiazdkowej rezydencji wpływa<br />
na wszystkie zmysły. Widok na Alpy Walijskie jest<br />
niesamowity. Tradycyjna forma budynku przy<strong>po</strong>-<br />
minająca chalet przywołuje ws<strong>po</strong>mnienia z dzie-<br />
ciństwa, rustykalna restauracja Le Grenier ser-<br />
wuje lokalne specjały, a strefa spa dba o dobre<br />
samo<strong>po</strong>czucie gości. W tym pełnym ciepła oto-<br />
czeniu można <strong>po</strong>czuć się jak w domu, ale jeszcze<br />
bardziej wygodnie.<br />
www.chalet-adrien.com<br />
18 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Gdzie skrzy się śnieg i buzuje ogień w kominku<br />
Hotel Kernen Ô , Schönried-<br />
Gstaad<br />
Od<strong>po</strong>czynek jest w modzie. Pośrodku wyjątkowej,<br />
górskiej areny regionu Saanenland ten uroczy,<br />
rodzinny hotel prowadzony przez byłego zawodo-<br />
wego narciarza, Bruno Kernena, uważany jest za<br />
miejsce dobrego wy<strong>po</strong>czynku. Rustykalna elegan-<br />
cja zachwyca wszystkich, którzy chcieliby <strong>po</strong>czuć<br />
się wygodnie. Oferta atrakcji na wolnym <strong>po</strong>wietrzu<br />
zadowoli z pewnością każdego. W gościnnej izbie<br />
s<strong>po</strong>tykają się zarówno miejscowi, jak i urlo<strong>po</strong>wi-<br />
cze, aby ws<strong>po</strong>minać przeżycia mijającego dnia.<br />
www.hotel-kernen.ch
Interhome-Chalet<br />
„Chocolat” Õ , La Tzoumaz<br />
Tutaj łączy się Grand Luxe ze szwajcarską przy-<br />
tulnością. Na słonecznym zboczu bez<strong>po</strong>średnio<br />
obok stoków ten dom wakacyjny „Chocolat” gwa-<br />
rantuje niebiańskie widoki na Alpy Waadtlandzkie<br />
i Berneńskie. 175 m 2 <strong>po</strong>wierzchni mieszkalnej<br />
i rozległy taras to wisienka na torcie zimowego<br />
wy<strong>po</strong>czynku. Przejrzysty region La Tzoumaz <strong>po</strong>-<br />
łączony jest z terenem narciarskim Cztery Doliny.<br />
Jest też metą najdłuższej trasy saneczkowej<br />
we francuskojęzycznej części kraju.<br />
www.interhome.ch<br />
Romantik Boutique-Hotel<br />
GuardaVal Õ , Scuol<br />
Dobre samo<strong>po</strong>czucie i wy<strong>po</strong>czynek są tutaj gwa-<br />
rantowane – o to osobiście dbają serdeczni go-<br />
s<strong>po</strong>darze. Hotel Romantik wita swoich gości en-<br />
gadyńskim urokiem i nowoczesną zmysłowością.<br />
Nazwa hotelu została nadana w 1945 roku<br />
ze względu na wspaniałe widoki roztaczające się<br />
z góry. Także wyśmienita kuchnia sięga gwiazd<br />
– serwowane są tutaj dania wartości 14 Punktów<br />
GaultMillau.<br />
www.guardaval-scuol.ch<br />
Odkryj inne tradycyjne szwajcarskie hotele: MySwitzerland.com/typical
Kapitan klubu hokejowego<br />
HC Davos Sandro Rizzi<br />
i tysiące fanów świętuje zwycięstwo<br />
o Puchar Spenglera w 2011 roku.<br />
20 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Foto: Nadja Simmen
<strong>Strona</strong> <strong>po</strong> <strong>stronie</strong><br />
Gwiazdy na lodzie.<br />
Weź udział w jednym z najbardziej<br />
fascynujących zimowych wydarzeń<br />
w Szwajcarii.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: I25446<br />
Taktyka, precyzja, szybkość – to atrybuty hokeja na lodzie. W Szwaj-<br />
carii, ta szybka i pełna zwrotów akcji zes<strong>po</strong>łowa dziedzina s<strong>po</strong>rtu,<br />
przeżywa szczyt swojej <strong>po</strong>pularności <strong>po</strong>dczas turnieju o Puchar<br />
Spenglera w Davos. Ten turniej hokejowy o najbogatszej na świecie<br />
tradycji zainicjował w 1923 roku pulmonolog Carl Spengler.<br />
Przyświecał mu cel aktywowania młodzieży <strong>po</strong> I Wojnie Światowej.<br />
Pomiędzy drugim dniem Bożego Narodzenia i Sylwestrem sześć<br />
to<strong>po</strong>wych drużyn walczy na lodzie. Rozstawiony jest klub gos<strong>po</strong>da-<br />
rzy, HC Davos, a od 1984 roku – także utytułowany klub z Kanady.<br />
Każdego roku około 70 tys. widzów przybywa do Davos, aby przeży-<br />
wać wyjątkową atmosferę s<strong>po</strong>rtowej rywalizacji światowego formatu,<br />
<strong>po</strong>dziwiać ducha walki i celebrować wielkie święto.<br />
S<strong>po</strong>nsoring w banku UBS ma długą tradycję. Bank wspiera wydarzenia i organizacje zajmujące się<br />
s<strong>po</strong>rtem i kulturą na całym świecie, a od 1985 roku – także zawody o Puchar Spenglera. Legendarny<br />
już turniej symbolizuje wytrwałość i motywację, uczciwość i ducha rywalizacji, zdecydowanie i zachwyt.<br />
A także <strong>po</strong>łączenie z długą tradycją s<strong>po</strong>rtów zimowych. Więcej na: www.ubs.com/s<strong>po</strong>nsoring.
Od<strong>po</strong>wiedzialna energia w Engadynie<br />
Wybudowane<br />
dla przyszłości.<br />
Na wysokości 2456 m n.p.m. tworzy się historia: przemyślane wykorzystanie<br />
energii przez hotel Romantik Muottas Muragl z instalacjami<br />
fotowoltaicznymi przy kolejce górskiej <strong>po</strong>kazuje, jak w Alpach<br />
można budować z myślą o przyszłości i <strong>po</strong>szanowaniu przyrody.<br />
Tekst: Boris Janning<br />
22 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Na szczycie, przy odrestaurowanym<br />
hotelu Romantik Muottas Muragl<br />
w regionie Engadin St. Moritz,<br />
<strong>po</strong>wietrze jest rozrzedzone. Z zewnątrz<br />
budynek prezentuje się jako<br />
jeden z najpiękniejszych hoteli panoramicznych<br />
w Szwajcarii. Jego<br />
wnętrze zawiera najbardziej inno-<br />
Foto: Fanzun AG<br />
wacyjną koncepcję energetyczną,<br />
jaką kiedykolwiek wymyślono.<br />
Średnia roczna temperatura<br />
wynosi tutaj minus 1˚C, co oznacza,<br />
że przez 330 dni w roku należy<br />
obiekt ogrzewać. Ale goście przybywający<br />
do tego drugiego <strong>po</strong>d<br />
względem nasłonecznienia miejsca<br />
w Szwajcarii niemal tego nie odczuwają.<br />
Zleceniodawcy i zarządzający,<br />
Engadin St. Moritz Mountains<br />
AG, wykorzystali tę właściwość<br />
<strong>po</strong>łożenia: różne systemy <strong>po</strong>zyskują<br />
odnawialną energię i zwiększają<br />
jej moc. Ciepła woda doprowadzona<br />
jest do budynku z <strong>po</strong>nad<br />
Kolejką linowo-szynową na Muottas Muragl. Widok na panoramę 180º ze słonecznego tarasu hotelu górskiego.<br />
Foto: Daniel Martinek
Panele fotowoltaiczne wzdłuż kolejki linowo-szynowej dostarczą neutralny prąd nie wydzielając CO2.<br />
6 x dla środowiska i gości<br />
– Tenna: pierwszy na świecie wyciąg<br />
solarny w dolinie Safiental w Gryzonii.<br />
– Gamplüt: fotowoltaiczna kolejka gondolowa,<br />
do której energia <strong>po</strong>zyskiwana jest<br />
z baterii słonecznych o <strong>po</strong>wierzchni 350 m2 .<br />
– Fribourg: „Funi” jest ostatnią kolejką linowoszynową<br />
napędzaną wodą.<br />
– Leysin: restauracja obrotowa Kuklos <strong>po</strong>rusza<br />
się dzięki energii słonecznej.<br />
– Zermatt: schronisko Monte-Rosa wykorzystuje<br />
energię słoneczną.<br />
– Davos/Schatzalp: teren narciarski Slow-<br />
-Mountain – tylko z naturalnym śniegiem!<br />
MySwitzerland.com | Webcode: B25588<br />
200 m głębokości. Nadwyżkę energii<br />
magazynuje się w skałach. Płaskie<br />
kolektory dostarczają energię<br />
do ogrzewania. Kolektory rurowe<br />
u <strong>po</strong>dstawy budynku zapewniają<br />
energię służącą do ogrzewania<br />
wody. Jeszcze innym źródłem <strong>po</strong>zyskiwania<br />
energii są okna <strong>po</strong>łudniowe.<br />
Baterie słoneczne o <strong>po</strong>wierzchni<br />
455 m2 przymocowane<br />
wzdłuż instalacji solarnych przy kolejce<br />
linowo-szynowej wykorzystywane<br />
są do napędzania <strong>po</strong>mp ciepła<br />
i innych urządzeń w obiekcie.<br />
Tradycyjny hotel Muottas Muragl<br />
<strong>po</strong>wstał w 1907 roku na lokalnym<br />
szczycie <strong>po</strong>wyżej Samedan.<br />
Foto: Fanzun AG<br />
W grudniu 2010 roku został otwarty<br />
<strong>po</strong> remoncie. Po 10 min. jazdy kolejką<br />
linowo-szynową z Punt Muragl<br />
gościom otwiera się wspaniały<br />
widok na jeziora Górnej Engadyny.<br />
Ten wzorcowy obiekt jest kamieniem<br />
milowym od<strong>po</strong>wiedzialnego<br />
budownictwa w Szwajcarii, o czym<br />
świadczą: Szwajcarska Nagroda za<br />
Energię Słoneczną w 2011 roku, nagroda<br />
za ochronę środowiska Milestone<br />
oraz Watt d’Or 2012.<br />
Engadin St. Moritz Mountains<br />
AG dba o gości i mieszkańców<br />
Engadyny. Do ich dys<strong>po</strong>zycji są:<br />
24 kolejki i wyciągi, kilka restauracji<br />
i 3 własne hotele.<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 23
Pogawędka<br />
Śnieg<br />
tu i tam.<br />
Jeden woli jak najmniej śniegu, drugi życzyłby go sobie jak najwięcej.<br />
Drogowiec Bruno Dörig i szef parku ratraków Johann Scherrer rozmawiają<br />
o zadowolonych gościach i ich prawdziwej pasji – zimie.<br />
Rozmowa: Karl Langensand, zdjęcia: Marcus Gyger<br />
24 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
„Śnieżnobiało”: Co dla Panów<br />
oznacza zima, a co – śnieg?<br />
Dörig: Fascynuje mnie zimowa<br />
cisza. Śnieg tłumi wszelkie odgłosy,<br />
przykrywa miejski <strong>po</strong>śpiech.<br />
Uwielbiam wcześnie rano<br />
zanurzyć się w absolutnej ciszy.<br />
Zimą czas płynie znacznie wolniej.<br />
Scherrer: Śnieg jest <strong>po</strong>wodem<br />
numer 1, dla którego goście<br />
przybywają zimą do Toggenburga<br />
w kantonie St. Gallen. Na <strong>po</strong>-<br />
czątku zimy wszyscy czekamy<br />
z niecierpliwością na śnieg<br />
i mamy nadzieję, że będzie on<br />
w dużej ilości.<br />
Co Panom szczególnie <strong>po</strong>doba<br />
się w ich pracy?<br />
Scherrer: Uwielbiam, gdy nasi<br />
goście zachwycają się zimą<br />
w Toggenburgu. Gdy cieszą się<br />
z przygotowanych przeze mnie<br />
tras i gdy mogą dobrze wy<strong>po</strong>-<br />
cząć. To wszystko jest częścią<br />
mojej pracy.<br />
Dörig: Podoba mi się s<strong>po</strong>kój<br />
ludzi. Oni doceniają naszą pracę.<br />
Zimą wszyscy <strong>po</strong>ruszają się nieco<br />
wolniej, co nam wszystkim dobrze<br />
robi.<br />
Czy praca Panów jest czasem<br />
niebezpieczna?<br />
Scherrer: Czasami wydaje się<br />
to niesamowite, gdy urządzenie
o wadze <strong>po</strong>nad 8 ton zacznie się<br />
<strong>po</strong>ruszać. Trzeba <strong>po</strong> prostu wiedzieć,<br />
w jaki s<strong>po</strong>sób ratrak należy<br />
zatrzymać. Nawet, gdy teren narciarski<br />
znam jak własną kieszeń,<br />
nie straciłem tego respektu dla<br />
maszyny.<br />
Dörig: Odśnieżanie chodnika<br />
pełnego pieszych czy ulicy z samochodami<br />
w ruchu wymaga absolutnej<br />
koncentracji. Nie możemy<br />
<strong>po</strong>pełnić żadnego błędu.<br />
Prowadzą Panowie maszyny,<br />
które mają kilkaset koni mechanicznych.<br />
Jakie są wrażenia?<br />
Scherrer: Genialne! To są<br />
urządzenia z nowoczesnym wy<strong>po</strong>sażeniem.<br />
Dzięki temu możemy<br />
bardzo precyzyjnie pracować.<br />
Przede wszystkim jednak konieczny<br />
jest szósty zmysł wyczucia<br />
<strong>po</strong>jazdu, aby precyzyjnie go<br />
<strong>po</strong>prowadzić. Potężne ratraki<br />
działają jak magnes na młodszych<br />
Johann Scherrerprzygotowuje<br />
trasy<br />
<strong>po</strong> zmroku.<br />
Kolejny dzień<br />
ferii może się<br />
już roz<strong>po</strong>cząć.<br />
Johann Scherrer<br />
(1958) pracuje<br />
od 33 lat w kolejkach<br />
górskich<br />
Wildhaus – zimą<br />
jako szef parku<br />
ratraków, latem<br />
– przy kursowaniu kolejki. W regionie<br />
Górnego Toggenburga 17 kierowców<br />
i 13 <strong>po</strong>jazdów dba o doskonałe<br />
przygotowanie 60 km tras zjazdowych,<br />
zimowych szlaków wędrownych<br />
i tras do biegów narciarskich.<br />
Bruno Dörig<br />
(1958) od 32 lat<br />
jako drogowiec<br />
od<strong>po</strong>wiedzialny<br />
jest za odśnieżanie<br />
centrum miasta<br />
St. Gallen.<br />
Inspektorat drogowy St. Gallen<br />
zatrudnia 130 osób i <strong>po</strong>siada 110<br />
<strong>po</strong>jazdów służących utrzymaniu<br />
przejezdności dróg w mieście<br />
i okolicy.<br />
i starszych. Zawsze zabieram<br />
ze sobą na przejażdżkę dzieci,<br />
młodzież czy dorosłych – to wprawia<br />
w dobre samo<strong>po</strong>czucie<br />
zwłaszcza <strong>po</strong>dczas złej <strong>po</strong>gody.<br />
Dörig: Pojazd jest tak dobry,<br />
jak jego kierowca. Rozsądek, doświadczenie<br />
i dokładność są<br />
chyba ważniejsze, niż liczba koni<br />
mechanicznych. A także <strong>po</strong>dzielność<br />
uwagi, zwłaszcza <strong>po</strong>dczas<br />
dużego ruchu ulicznego.<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 25
Pogawędka<br />
Bruno Dörig wczesnym <strong>po</strong>rankiem z milimetrową prezycją odśnieża ulice St. Gallen.<br />
6 cennych doświadczeń<br />
– Przejechać się ratrakiem na terenie narciarskim<br />
Sattel-Hochstuckli.<br />
– Kierować <strong>po</strong>ciągiem Kolei Retyckich (RhB)<br />
z miejsca maszynisty przez Przełęcz Bernina.<br />
– Objechać cały Zurych nocą w tramwaju retro<br />
z fondue.<br />
– Poprawić handicap na zimowym <strong>po</strong>lu<br />
golfowym w Nendaz.<br />
– Zjechać oświetloną trasą saneczkową<br />
Preda-Bergün.<br />
– Spacerować w romantyczne, zimowe noce<br />
na szlaku latarniowym Schwägalp.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: S25100<br />
26 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Jak Panowie <strong>po</strong>strzegają turystów?<br />
Dörig: Jako radosnych, otwartych<br />
i nie stresujących się. Nasi<br />
goście lubią wiejski charakter<br />
St. Gallen.<br />
Scherrer: Także nasi goście<br />
są szczęśliwi, w weekendy czy<br />
<strong>po</strong>dczas ferii zwalniają tem<strong>po</strong>.<br />
Oczywiście przyczyniają się<br />
do tego nasze doskonałe trasy<br />
(uśmiecha się).<br />
Czy mogą Panowie o<strong>po</strong>wiedzieć<br />
jakąś anegdotkę<br />
z codziennej pracy?<br />
Scherrer: Przed 19 laty byłem<br />
wcześnie rano na drodze. Na trasie<br />
leżał holenderski turysta, dosyć<br />
pijany i niezdolny, aby zjechać. Zaprosiłem<br />
go do <strong>po</strong>jazdu i zabrałem<br />
na dół. Podziękował mi za s<strong>po</strong>ntaniczną<br />
<strong>po</strong>moc, a <strong>po</strong> zamknięciu<br />
tras wybrał się ze mną na rundkę.<br />
Przed wyjazdem <strong>po</strong>darował mi bilet<br />
na samolot do Amsterdamu, gdzie<br />
jako mistrz piekarniczy zarządzał<br />
zakładem z setką pracowników.<br />
Odwiedziłem go i spędziłem z jego<br />
rodziną cztery fantastyczne dni.<br />
Czy mają Panowie swoją ulubioną<br />
trasę lub zakątek<br />
regionu?<br />
Scherrer: Tak, trasę z Gamserrung<br />
do Gamsalp.<br />
Dörig: Lubię <strong>po</strong>łudniową<br />
część miasta ze względu na ładne<br />
domy. I oczywiście bibliotekę<br />
opacką, która wpisana jest na Listę<br />
UNESCO.<br />
Co Panowie robią latem?<br />
Scherrer: Pomiędzy sezonami<br />
zimowymi sprawdzamy instalacje<br />
i maszyny. Musimy również pielęgnować<br />
teren, gdy stopi się<br />
śnieg. Coraz częściej nasi goście<br />
przyjeżdżają także latem.<br />
Dörig: Sprzątamy ulice, uzupełniamy<br />
ubytki w asfalcie<br />
i utrzymujemy miasto w czystości.<br />
I cieszymy się na nadchodzącą,<br />
pełną śniegu zimę (uśmiecha<br />
się).
Marzenia w bieli.<br />
Zimowe wędrówki w regionie Toggenburg.<br />
W puchowym śniegu i z widokiem na Churfirsten.<br />
Foto: Toggenburg Tourismus
Wieczorny nastrój na starówce z katedrą sprawia,<br />
że stolica konfederacji, Berno, prezentuje się od najpiękniejszej strony.
Foto: Bern Tourismus
Nieograniczoną swobodę i s<strong>po</strong>kój zapewnia<br />
doskonale przygotowana trasa z Melchsee-Frutt<br />
do Tannalp w Centralnej Szwajcarii.
Foto: Thomas Senf
Park przyrodniczy Diemtigtal w Berneńskim Oberlandzie<br />
to przyroda w najczystszej <strong>po</strong>staci.
Foto: Marcus Gyger
Jak w bajce: kapliczka Matki Boskiej Śnieżnej w zimowej scenerii<br />
w wolnej od ruchu samochodowego wiosce Bettmeralp.
Foto: Andreas Gerth
Jezioro Stazersee niedaleko St. Moritz w Górnej Engadynie<br />
w kantonie Gryzonia w wieczornej <strong>po</strong>świacie.
Foto: Christof Sonderegger
Starówka w Lucernie nad rzeką Reuss,<br />
z Wodną Wieżą i Mostem Kaplicznym<br />
zachwyca gości i mieszkańców.
Foto: Luzern Tourismus
Dolina Sertigtal w Davos Klosters jest jedną z tych,<br />
której urodzie trudno innym dorównać.
Foto: Destination Davos Klosters / Stefan Schlumpf
Sonderegger<br />
Christof<br />
Nad jeziorem Lenksee w Dolinie Simmental<br />
zima <strong>po</strong>zostawia czarujące ślady. Foto:
Portret<br />
Gorące kasztany!<br />
Zimno trzyma Zurych w żelaznym<br />
uścisku i wdziera się<br />
<strong>po</strong>d skórę. W <strong>po</strong>wietrzu unosi<br />
się zapach zimowych miesięcy.<br />
Jest coś, co kojarzy się z zimą<br />
tak samo, jak ciemność: gorące<br />
kasztany, czyli heisse Marroni.<br />
Tekst: Sara Meier, zdjęcie: Renato Bagattini<br />
Zieloną budkę widać z daleka,<br />
mimo że stoi na uboczu przy końcu<br />
mostu Ratuszowego. Na jej tyłach<br />
wznosi się hotel Storchen, naprzeciwko<br />
– butiki z elegancką odzieżą<br />
i delikatesy. Pośrodku gwarnego<br />
Zurychu zachęca przechodniów<br />
do zatrzymania się.<br />
W środku stoi siwy mężczyzna<br />
w <strong>po</strong>łowie pięćdziesiątki, Roland<br />
Eberle, sprzedawca kasztanów od<br />
1990 roku. Swojego fachu nauczył<br />
się dwa mosty dalej, przy Bellevue.<br />
W 1998 roku usamodzielnił<br />
się i otrzymał zezwolenie na prowadzenie<br />
stoiska przy Weinplatz.<br />
Gdy Eberle <strong>po</strong>dnosi <strong>po</strong>krywę<br />
osmalonej patelni, na moment<br />
znika w obłokach pary. W skupieniu<br />
obraca kasztany drewnianą łopatką<br />
– w ten s<strong>po</strong>sób upieką się<br />
równomiernie w swoich łupinach<br />
i nie przypalą. Sezon kasztanowy<br />
roz<strong>po</strong>czyna się 1 października<br />
i kończy, w zależności od <strong>po</strong>gody,<br />
w marcu. Zainteresowanie kupujących<br />
uzależnione jest od lokalizacji.<br />
W najbardziej oblegane dni<br />
kasztany pieką się równocześnie<br />
na czterech patelniach.<br />
Roland Eberle<br />
piecze kasztany<br />
na Weinplatz<br />
w Zurychu<br />
– i pielęgnuje<br />
oazę miejskiego<br />
s<strong>po</strong>koju.<br />
Roland Eberle jest oazą s<strong>po</strong>koju.<br />
Zwyczajowo dokłada do papierowej<br />
torebki kilka deko więcej.<br />
Stali klienci chętnie zatrzymują<br />
się na krótką <strong>po</strong>gawędkę. Turyści<br />
i mieszkańcy doceniają ten<br />
krótki przystanek na ogrzanie rąk<br />
gorącą torebką. I <strong>po</strong>nownie zanurzają<br />
się w gwarze miejskiego<br />
życia.<br />
Marroni są cenioną odmianą jadalnego<br />
kasztanowca. Ich owoce<br />
są miękkie, słodkawe i gotowe<br />
do s<strong>po</strong>życia <strong>po</strong> 15 min. pieczenia.<br />
Najlepsze kasztany <strong>po</strong>chodzą<br />
z Włoch, gdzie uprawiane są<br />
na licznych zboczach.<br />
Co Eberle lubi w swoim zawodzie?<br />
Wolność, swoich klientów,<br />
miasto. Latem od<strong>po</strong>czywa <strong>po</strong> intensywnej<br />
zimie – 1 października<br />
już wkrótce.<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 43
Ser raclette topiony jest<br />
nad ogniem i od razu<br />
serwowany.<br />
44 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Foto: Wallis Tourismus / Christian Perret
<strong>Strona</strong> <strong>po</strong> <strong>stronie</strong><br />
Magia<br />
drewnianych chat.<br />
Za<strong>po</strong>znaj się z fascynującą atmosferą<br />
szwajcarskich schronisk i serwowanych<br />
w nich specjałów z sera.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: B25100<br />
Na górskich szczytach, stokach lub w dolinie – szwajcarskie chaty<br />
są nie tylko charakterystycznym elementem zimowego krajobrazu,<br />
ale oznaczają także przytulność w szwajcarskim stylu. Pielęgnujący<br />
tradycję gos<strong>po</strong>darz wyczarowuje perfekcyjną atmosferę, której do-<br />
świadczyć można zatrzymując się na obiad czy <strong>po</strong><strong>po</strong>łudniową kawę,<br />
albo <strong>po</strong>dczas towarzyskiego wieczoru. W karcie dań jest przede<br />
wszystkim ser, na przykład pikantny raclette AOC z Wallis. Według<br />
legendy, wymyślił go miejscowy winiarz, który w ten prosty s<strong>po</strong>sób<br />
przygotował sobie gorący <strong>po</strong>siłek na chłodne dni. Do przytulnych<br />
schronisk można dostać się na wiele s<strong>po</strong>sobów – na nartach, san-<br />
kach, w rakietach śnieżnych lub zaprzęgiem konnym z saniami.<br />
W <strong>po</strong>nad 150 schroniskach w całej Szwajcarii można też przenocować.<br />
Produkcja sera ma w Szwajcarii długą tradycję. Łącznie wytwarzanych jest tutaj <strong>po</strong>nad 450 gatunków sera. Do najsłynniejszych<br />
należą Emmentaler AOC, Le Gruyère AOC lub Appenzeller ® . Dzięki surowym zasadom produkcji i kontrolom szwajcarski<br />
ser charakteryzuje się najwyższą jakością, naturalnością i najlepszym smakiem. Jako organizacja non-profit Switzerland<br />
Cheese Marketing AG angażuje się na rzecz całej branży serowarskiej. Więcej informacji: www.switzerland-cheese.com.
Wybrane Zimowe ośrodki z gwarancją śniegu<br />
Nendaz, Wallis<br />
Wysoko <strong>po</strong>nad Doliną Rodanu<br />
z Nendaz roztacza się niezwykła<br />
panorama na Alpy Wallijskie, Ber-<br />
neńskie i Waadtlandzkie. Dookoła<br />
tradycyjnego centrum wioski<br />
z drewnianymi chatami i spichle-<br />
rzami rozrósł się wy<strong>po</strong>czynkowy<br />
raj dla całych rodzin. 412 km<br />
doskonale przygotowanych tras<br />
narciarskich w regionie Cztery<br />
Doliny gwarantuje Nendaz naj-<br />
wyższą jakość wy<strong>po</strong>czynku.<br />
www.nendaz.ch<br />
Andermatt-Sedrun,<br />
Lucerna – Jezioro Czterech Kantonów<br />
Andermatt zalicza się do wyjątkowych ośrodków s<strong>po</strong>rtów<br />
zimowych z gwarancją śniegu i zapewnia świeże, wysokogórskie<br />
<strong>po</strong>wietrze: kolejka linowa, <strong>po</strong>dzielona na dwa sektory, zabiera<br />
spragnionych śniegu na tereny narciarskie Gemsstock<br />
na wysokości niemal 3000 m. Ze skipassem na region Gotthard-<br />
-Oberalp miłośnicy zjazdów mogą także korzystać z terenu Sedrun.<br />
www.gotthard-oberalp-arena.ch<br />
46 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Mürren,<br />
Berneński Oberland<br />
Wolna od ruchu samochodowego miej-<br />
scowość wy<strong>po</strong>czynkowa o światowej re-<br />
nomie, Mürren, ma dużo do zaoferowania.<br />
Niczym James Bond, który „W służbie Jej<br />
Królewskiej Wysokości” w restauracji ob-<br />
rotowej na Schilthorn zagwarantował<br />
dreszcz emocji. Trasy zjazdowe o łącznej<br />
długości 53 km roz<strong>po</strong>czynają się aż<br />
na wysokości 2970 m n.p.m. i <strong>po</strong>zwalają<br />
<strong>po</strong>dziwiać rozległe widoki światowej klasy<br />
z 200 szczytami oraz 40 lodowcami.<br />
www.muerren.ch
Lenzerheide, Gryzonia<br />
Tam, gdzie goszczą imprezy o puchar świata,<br />
także amatorzy są bardzo mile widziani.<br />
W snowparku, <strong>po</strong>dczas freeride i zjazdów<br />
przy pełni księżyca z Rothornu albo w szkół-<br />
kach dla dzieci. Słoneczny, śnieżny raj z 155 km<br />
tras i znakiem jakości „Rodziny mile widziane”<br />
gwarantuje najwyższą jakość wy<strong>po</strong>czynku.<br />
www.lenzerheide.ch<br />
Les Diablerets, Region<br />
Jeziora Genewskiego<br />
Glacier 3000 oferuje wiele atrakcji mi-<br />
łośnikom s<strong>po</strong>rtów zimowych: 125 km<br />
tras zjazdowych, snowpark, biegi<br />
narciarskie, tor saneczkowy, szlaki<br />
dla wędrówek w rakietach śnieżnych,<br />
snowbiking czy wspinaczka <strong>po</strong> lodo-<br />
spadach. Restauracja zaprojektowana<br />
przez słynnego, szwajcarskiego archi-<br />
tekta Mario Botta jest obowiązkowym<br />
przystankiem chociażby ze względu<br />
na roztaczający się z niej widok.<br />
www.diablerets.ch<br />
Odkryj inne miejscowości s<strong>po</strong>rtów zimowych z gwarancją śniegu: MySwitzerland.com | Webcode: T25100
Wybrane<br />
Miejscowości wolne od ruchu samochodowego<br />
Aletsch Arena, Wallis<br />
Wolne od ruchu samochodowego rodzinne miejscowości<br />
Riederalp i Bettmeralp są oazami s<strong>po</strong>koju. Usadowiły się<br />
one na górskim plateau na wysokości niemal 2000 m<br />
i czarują zapierającym widokiem panoramicznym na oko-<br />
liczne czterotysięczniki Alp Wallijskich. Goście mogą doje-<br />
chać na nartach, snowboardzie czy sankach <strong>po</strong>d same<br />
drzwi. Stąd łatwo też można dotrzeć do miejsca z Listy<br />
Światowego Dziedzictwa UNESCO: Szwajcarskie Alpy<br />
Jungfrau Aletsch.<br />
www.aletscharena.ch<br />
48 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Wengen, Berneński Oberland<br />
Nostalgiczne drewniane domy, <strong>po</strong>rozrzucane chaty<br />
i hotele z okresu belle e<strong>po</strong>que – wolna od ruchu samo-<br />
chodowego miejscowość wy<strong>po</strong>czynkowa u <strong>po</strong>dnóża<br />
Jungfrau wygląda niemal tak, jak na zimowej <strong>po</strong>cz-<br />
tówce. Osłonięte od wiatru, <strong>po</strong>łudniowo-zachodnie <strong>po</strong>-<br />
łożenie gwarantuje wyjątkowo długie nasłonecznienie.<br />
Samochody <strong>po</strong>zostają w Lauterbrunnen, skąd od 1893<br />
roku goście przesiadają się na kolejkę Wengernalp.<br />
www.wengen.ch
Braunwald, Wschodnia<br />
<strong>Szwajcaria</strong> / Liechtenstein<br />
Turyści przybywający do wolnej od ruchu samochodo-<br />
wego wioski Braunwald wiedzą, że teraz roz<strong>po</strong>czyna<br />
się zimowa bajka. Osiem wyciągów i kolejek zawozi go-<br />
ści do schroniska górskiego Gumen lub na Seblengrat.<br />
Stamtąd 32 km tras narciarskich prowadzi w dół do<br />
wioski. Kto chętnie <strong>po</strong>rusza się pieszo, może skorzy-<br />
stać z 20 km zimowych szlaków wędrownych. Miło-<br />
śnicy jazdy na sankach też będą usatysfakcjonowani.<br />
www.braunwald.ch<br />
Melchsee-Frutt,<br />
Lucerna – Jezioro<br />
Czterech Kantonów<br />
Samochodów nie ma także w ro-<br />
dzinnej mekce Melchsee-Frutt.<br />
Ta rozpieszczona słońcem wyso-<br />
kogórska dolina, <strong>po</strong>łożona na<br />
wysokości niemal 2000 m n.p.m.,<br />
zapewnia doskonale przygoto-<br />
wane zimowe szlaki wędrowne,<br />
trasy do jazdy biegowej i wspa-<br />
niałe tereny narciarskie dla <strong>po</strong>-<br />
czątkujących i zaawansowanych.<br />
Obowiązkowym programem<br />
dla miłośników zjazdów na san-<br />
kach jest 8-kilometrowa trasa<br />
do Stöckalp.<br />
www.melchsee-frutt.ch<br />
Odkryj inne miejscowości wolne od ruchu samochodowego: MySwitzerland.com Śnieżnobiało | Webcode: | Zima 2012/13 C25100 | 49
Ekspres Lodowcowy codziennie<br />
kursuje przez otulone śniegiem Goms<br />
w Górnym Wallis.<br />
50 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13
<strong>Strona</strong> <strong>po</strong> <strong>stronie</strong><br />
Z <strong>po</strong>ciągu<br />
na <strong>po</strong>ciąg do celu.<br />
Odkrywaj Szwajcarię środkami<br />
trans<strong>po</strong>rtu publicznego.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: A25349<br />
Szwajcarię można bardzo łatwo odkrywać, szczególnie zimą.<br />
Środki trans<strong>po</strong>rtu publicznego oferują możliwość dotarcia do celu<br />
na wiele s<strong>po</strong>sobów. Nasi goście wygodnie i zrelaksowani dojeż-<br />
dżają do najbardziej oddalonych zakątków kraju – bez objazdów<br />
czy stresów związanych z łańcuchami na o<strong>po</strong>nach, niebezpiecznym<br />
oblodzeniem i korkami na drogach. Twój bonus: wspaniałe widoki<br />
szwajcarskiego świata gór. Dzieci do 16 lat <strong>po</strong>dróżują nawet<br />
bezpłatnie z co najmniej jednym z rodziców. Warto <strong>po</strong>zostawić stoki<br />
na jeden dzień i wybrać się w <strong>po</strong>dróż przez Szwajcarię <strong>po</strong>ciągiem<br />
panoramicznym lub odkrywać jej miasta.<br />
Zawsze na czas do celu – <strong>po</strong>ciągiem, autobusem i statkiem. Gdy cały kraj otula zimowa pierzynka, to właśnie środki trans<strong>po</strong>rtu publicznego <strong>po</strong>zostają<br />
idealnym rozwiązaniem dla <strong>po</strong>dróżnych. Do dużych miast, małych wiosek i na niemal każdy górski szczyt możesz dotrzeć także zimą.<br />
Pociągiem, autobusem, statkiem czy kolejką górską, przynajmniej<br />
raz na godzinę, z jednym, jedynym biletem. Więcej na: www.sbb.ch.
Noc zapustna w Bazylei<br />
Miasto stoi<br />
na głowie.<br />
Słynne maski,<br />
„Waggis-Larven”,<br />
są nieodzownym<br />
atrybutem<br />
przemarszu<br />
klik. Na zdjęciu<br />
przez ratuszem<br />
w Bazylei.<br />
52 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Trzy dni świętowania – 362 dni przygotowań. Noc zapustna<br />
w Bazylei jest wyjątkową kombinacją archaicznego, ludowego<br />
święta i perfekcyjnie przygotowanej imprezy na dużą skalę.<br />
Tekst: Yvonne Savali
Morgenstreich na roz<strong>po</strong>częcie nocy zapustnej. Przebierańcy wędrują nad Renem z fletami i bębnami.<br />
Z kościelnej wieży wybija ostatnie,<br />
czwarte uderzenie dzwonu. W całym<br />
centrum gasną światła. Bębny<br />
i flety wygrywają znajomą melodię.<br />
Tylko cienie lampionów tańczą<br />
złowrogo na fasadach domów.<br />
Tym przemarszem, nazywanym<br />
„Morgenstreich”, roz<strong>po</strong>czynają się<br />
w Bazylei ostatki. Potem wszyscy<br />
uczestnicy i widzowie s<strong>po</strong>tykają<br />
się w przytulnych gos<strong>po</strong>dach,<br />
gdzie <strong>po</strong>silają się zawiesistą zupą<br />
„Zibelweije” czy ciastem cebulowym<br />
przed trzydniowym stanem<br />
wyjątkowym.<br />
W <strong>po</strong>niedziałkowe <strong>po</strong><strong>po</strong>łudnie<br />
<strong>po</strong>dczas „Cortège”, parady, prezentuje<br />
się około 12 tys. karnawałowiczów<br />
zgromadzonych w klikach,<br />
grupach muzyków „Guggen”<br />
i innych formacjach. Na ich cześć<br />
wiwatują tysiące widzów. Wieczór<br />
8 zimowych zwyczajów:<br />
gdzie warto tam być<br />
– Chalandamarz: 1 marca młodzież<br />
z Engadyny wita wiosnę.<br />
– Tschäggättä: od Matki Boskiej<br />
Gromnicznej do Środy Popielcowej<br />
<strong>po</strong> dolinie Lötschental hałasują<br />
dzikie <strong>po</strong>staci.<br />
– Silvesterkläuse: dźwiękami dzwonów<br />
mieszkańcy Appenzell życzą<br />
sobie udanego nowego roku.<br />
– Harder-Potschete: 2 stycznia<br />
przez Interlaken wędrują złe duchy<br />
w drewnianych maskach.<br />
– Belle E<strong>po</strong>que: od 20 do 27 stycznia<br />
w Kanderstegu ws<strong>po</strong>mina się<br />
o dawnych, dobrych czasach.<br />
– Belalp Hexe: w styczniu <strong>po</strong> raz 31<br />
rozgrywany jest najbardziej zwariowany<br />
zjazd masowy w Szwajcarii.<br />
– Sankt Niklaus: 6 grudnia patron<br />
miasta Fryburga przechodzi z osłem<br />
przez całe miasto.<br />
– Zibelemärit: w czwarty <strong>po</strong>niedziałek<br />
listopada gos<strong>po</strong>darze z okolic Berna<br />
sprzedają cebulowe warkocze.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: J25446<br />
należy do „Schnitzelbägglern”, którzy<br />
śpiewają szansony i w lokalnym<br />
dialekcie dowcipkują na temat najśmieszniejszych<br />
i najważniejszych<br />
wydarzeń minionego roku.<br />
Wtorek i środa to czas wspólnego<br />
świętowania. We wtorkowy<br />
wieczór grupy muzyków „Guggen”<br />
koncertują na ulicach starego<br />
miasta. Ostatnie godziny<br />
karnawału w czwartkowy <strong>po</strong>ranek<br />
to test na wytrzymałość, ale<br />
prawdziwy uczestnik karnawału<br />
przecież nie śpi! Punktualnie na<br />
„Andsträich” o godzinie 4 rano<br />
rozbrzmiewa ostatnie uderzenie<br />
bębnów i dźwięki fletów.<br />
Bazylejska noc zapustna jest<br />
największą w Szwajcarii i jest też<br />
jedyną protestancką na świecie.<br />
Jej historia sięga czasów średniowiecza.<br />
W 1832 roku <strong>po</strong> raz pierwszy<br />
ws<strong>po</strong>mniano o karnawałowych<br />
śpiewakach, w 1835 roku wprowadzono<br />
„Morgenstreich” w <strong>po</strong>niedziałek<br />
<strong>po</strong> Środzie Popielcowej.<br />
Noc zapustna w obecnej<br />
formie obchodzona jest od <strong>po</strong>nad<br />
100 lat.<br />
Miasto nad Renem dumne jest<br />
z jednej z najpiękniejszych starówek<br />
w Europie. Bazylea uważana<br />
jest także za kulturalną stolicę<br />
Szwajcarii. Sztukę najwyższej<br />
klasy można <strong>po</strong>dziwiać zarówno<br />
<strong>po</strong>dczas spacerów <strong>po</strong> mieście, jak<br />
i w niemal 40 muzeach. Także miejska<br />
oferta kulinarna jest bogata.<br />
Czy to świątynie smaku czy też dania<br />
na wynos, cukiernie czy puby<br />
– tutaj wiadomo, co sprawia gościom<br />
najwięcej radości.<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 53
Swiss made<br />
Szlachetne<br />
Cechą charakterystyczną Firun<br />
jest zawieszone, wyściełane<br />
siedzenie, dzięki któremu z łatwo-<br />
ścią można <strong>po</strong>konywać muldy<br />
na śniegu. Te sanki klasy premium<br />
są od<strong>po</strong>wiednie na każdy s<strong>po</strong>sób<br />
jazdy: brązowe dla miłośników kla-<br />
syki, białe dla zadania alpejskiego<br />
szyku i czarne dla wymagających<br />
fanów zjazdów.<br />
www.firun.ch<br />
Klasyczne<br />
54 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Ich nazwa zawiązana jest z legendą pierwszego przejazdu<br />
<strong>po</strong>dczas oficjalnych zawodów saneczkowych w 1883 roku<br />
w Davos. Tradycyjnie te sanki wytwarzane są z jesiono-<br />
wego drewna. W przeciwieństwie do zwykłych<br />
sanek mają płozy <strong>po</strong>kryte metalem i stoją one<br />
pionowo na <strong>po</strong>dłożu.<br />
www.graf-schlitten.ch<br />
Historyczne<br />
Sanki z rogami były sprzętem zimowym uży-<br />
wanym wcześniej przez górskich gos<strong>po</strong>darzy<br />
do trans<strong>po</strong>rtu. Służyły do przewożenia siana<br />
z alpejskich chat do doliny lub drewna do za-<br />
grody. Dzisiaj wykorzystywane są do zawo-<br />
dów albo <strong>po</strong> prostu jako dekoracja. Wycią-<br />
gnięte do góry płozy wyglądają jak rogi i to<br />
od nich <strong>po</strong>chodzi nazwa sanek. Służą one<br />
do skrętów, pchania i zatrzymywania.<br />
www.schreinerei-hofer.ch
Niezwykłe<br />
„Gemel” – tak w Grindelwald nazywa się jazdę<br />
na sankach. W 1911 roku miejscowy stolarz Christian<br />
Bühlmann skonstruował ten sprzęt na wzór roweru.<br />
Wyjątkowe sanki nadają się idealnie do jazdy <strong>po</strong> oblodzo-<br />
nych torach. Szczególnie niedoświadczonym saneczka-<br />
rzom łatwiej nimi sterować. Są jednak znacznie szybsze.<br />
www.velogemel.ch<br />
Rzemiosło<br />
Wysokie sanki firmy Ambauen z Beckenried<br />
są absolutnym ulubieńcem zimowych tury-<br />
stów. W tylnej części siedzisko jest rozsze-<br />
S<strong>po</strong>rtowe<br />
rzone, z przodu jest wąskie i ma 38 cm wyso-<br />
kości. Kierować nimi można bardzo łatwo<br />
<strong>po</strong>przez balansowanie ciałem. Krótko mówiąc:<br />
idealny komfort jazdy, zakręt za zakrętem.<br />
www.ambauen.ch<br />
Z nachyleniem płóz o 25 stopni te s<strong>po</strong>rtowe sanki firmy Graf służą<br />
do dynamicznego stylu jazdy. Produkowane są w Szwajcarii i od<strong>po</strong>-<br />
wiadają międzynarodowym wymaganiom <strong>po</strong>dczas zawodów na torach<br />
naturalnych. Sanki produkowane są z najpiękniejszego drewna jesio-<br />
nowego i prezentują się jako najbardziej innowacyjne i najszybsze.<br />
www.graf-schlitten.ch<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 55
Swiss made<br />
Impressum<br />
Wydanie: Zima 2012/2013<br />
56 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Nasłuchiwać<br />
freeridowców<br />
System lawinowych <strong>po</strong>duszek <strong>po</strong>-<br />
wietrznych R.A.S. (Removable Airbag<br />
System) marki Snowpulse jest teraz<br />
zintegrowany z plecakiem Mammut<br />
Ride. W ten s<strong>po</strong>sób rozsądni miłośnicy<br />
freeridu zwiększają swoje bezpieczeń-<br />
stwo na terenach alpejskich. Ten wy-<br />
nalazek jest wart każdego franka!<br />
www.mammut.ch<br />
Wydawca<br />
Switzerland Tourism, Tödistrasse 7,<br />
Postfach, CH-8027 Zürich<br />
Redakcja<br />
Katja Meyer oraz Karl Langensand,<br />
Switzerland Tourism; Sara Meier,<br />
dietexterin.ch<br />
Koncepcja<br />
Ulrika Hampl oraz Evelyn Mörgeli,<br />
Switzerland Tourism<br />
Wersja <strong>po</strong>lska<br />
Switzerland Tourism<br />
c/o Ambasada Szwajcarii<br />
Al. Ujazdowskie 27, 00-540 Warszawa<br />
Zdjęcia<br />
Okładka: St. Luc, Wallis; David Willen<br />
(foto), Schmid+Zoller Communications<br />
(koncepcja i produkcja)<br />
<strong>Strona</strong> 3: Ben Huggler<br />
Wydrukowano na papierze<br />
certyfikowanym FSC ® „Magno Satin”,<br />
„Royal Roto Silk”, „Amber Graphic”<br />
Gotowi na trasy<br />
Nosić sprzęt s<strong>po</strong>rtowy? To nie jest konieczne!<br />
W sklepach Inters<strong>po</strong>rt można szybko i wygod-<br />
nie wy<strong>po</strong>życzyć wszystko, co niezbędne jest<br />
do radowania się jazdą na stokach. W <strong>po</strong>nad<br />
130 sklepach w całej Szwajcarii miłośnicy zimy<br />
mają do dys<strong>po</strong>zycji najnowszy sprzęt wysokiej<br />
klasy i nie muszą nosić zbyt wielu bagaży.<br />
www.inters<strong>po</strong>rtrent.ch<br />
Strony 10–11, 16–19, 22–23, 27–42, 44–50,<br />
52–53: za uprzejmą zgodą partnerów<br />
Strony 54–56: za uprzejmą zgodą producentów<br />
ISBN: 978-83-62570-88-1<br />
Realizacja<br />
Meander<br />
Nakład: 30 000 egz.<br />
Korzystanie z webcodów<br />
na <strong>Moja</strong><strong>Szwajcaria</strong>.pl w zakładce International<br />
wybierz angielską lub niemiecką wersję strony
Polecani przez Switzerland Tourism.<br />
Partnerzy strategiczni Premium.<br />
Podróże <strong>po</strong>ciągami<br />
sbb.ch<br />
Partnerzy strategiczni.<br />
American Express w Szwajcarii<br />
americanexpress.ch<br />
Zrzeszenie<br />
Szwajcarskich Hotelarzy<br />
swisshotels.com<br />
Oficjalni partnerzy.<br />
Podróże samolotem<br />
swiss.com<br />
Zegarki Biżuteria Precjoza<br />
bucherer.com<br />
Stowarzyszenie Szwajcarskich<br />
Parahotelarzy<br />
stnet.ch/parahotellerie<br />
Wynajem samochodów<br />
europcar.ch<br />
Prawdziwie<br />
szwajcarskie ciasteczka<br />
kambly.ch<br />
Telekomunikacja<br />
swisscom.com<br />
Brama do Alp<br />
zurich-air<strong>po</strong>rt.com<br />
appenzellerbier.ch ax<strong>po</strong>.ch<br />
gastrosuisse.ch<br />
swisstravelcenter.ch<br />
inters<strong>po</strong>rtrent.ch<br />
MySwitzerland.com/strategicpartners<br />
Szwajcarskie<br />
cukierki ziołowe<br />
ricola.com<br />
Usługi fi nansowe<br />
ubs.com<br />
Szwajcarska czekolada<br />
chocolatfrey.com<br />
Switzerland<br />
Cheese Marketing<br />
switzerland-cheese.com<br />
grimselstrom.ch<br />
mammut.ch marche-restaurants.com<br />
snows<strong>po</strong>rts.ch<br />
swissinfo.ch<br />
topevents.ch<br />
victorinox.com<br />
Śnieżnobiało | Zima 2012/13 | 57
Dobrze zaplanowane,<br />
<strong>po</strong>dwójna przyjemność.<br />
58 | Śnieżnobiało | Zima 2012/13<br />
Wybór i rezerwacja.<br />
Najlepsze oferty znajdziesz na <strong>stronie</strong> www.MySwitzerland.com.<br />
Można je także rezerwować przez bezpłatną infolinię: 00800 100 200 30<br />
(ewentualna konieczność uiszczenia lokalnej opłaty).<br />
MySwitzerland.com<br />
Wygodnie <strong>po</strong>dróżować.<br />
Porady i informacje dotyczące <strong>po</strong>dróży do Szwajcarii. Czy to samolotem,<br />
czy też <strong>po</strong>ciągiem lub samochodem: <strong>Szwajcaria</strong> jest idealnie <strong>po</strong>łączona<br />
ze światem.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: 25321<br />
Znaleźć nocleg.<br />
Hotele lifestyle, pałace wellnessowe, a może lepiej spanie na sianie?<br />
Możliwości noclegów w Szwajcarii są różnorodne. Łącznie z możliwością<br />
szybkiej rezerwacji.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: 25384<br />
Konkretne oceny.<br />
Dowiedz się szybko i w prosty s<strong>po</strong>sób, jakie opinie na temat noclegów<br />
mają inni. Oceń także Twój hotel i w ten s<strong>po</strong>sób zagwarantuj jakość<br />
szwajcarskiej gościnności.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: 25419<br />
Zawsze na topie.<br />
Czy interesują Ciebie codzienne wydarzenia? Zajrzyj na <strong>po</strong>rtal<br />
informacyjny dotyczący szwajcarskiej <strong>po</strong>lityki, gos<strong>po</strong>darki,<br />
s<strong>po</strong>łeczeństwa, kultury i nauki – w dziewięciu językach.<br />
www.swissinfo.ch<br />
Po drodze.<br />
Podróżować, relaksować się i wszystko zobaczyć:<br />
gęsta sieć trans<strong>po</strong>rtu publicznego zachęca do odkrywania<br />
kraju i daje pełną swobodę <strong>po</strong>dczas <strong>po</strong>dróży.<br />
MySwitzerland.com | Webcode: 25349
Rzut oka na Szwajcarię.<br />
A<br />
B<br />
C<br />
D<br />
E<br />
F<br />
G<br />
H<br />
I<br />
J<br />
K<br />
L<br />
M<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
Regiony<br />
Region Bazylei<br />
Region Berna<br />
Berneński Oberland<br />
Region Fryburga<br />
Genewa<br />
Region Jeziora Genewskiego<br />
Gryzonia<br />
Jura i Kraina Trzech Jezior<br />
Lucerna – Jezioro Czterech Kantonów<br />
Wschodnia <strong>Szwajcaria</strong> / Liechtenstein<br />
Ticino<br />
Wallis<br />
Region Zurychu<br />
Specjalnie: strony 27–42<br />
Zimowa <strong>po</strong>dróż w obrazach<br />
Toggenburg<br />
Berno<br />
Melchsee-Frutt<br />
Park przyrodniczy Diemtigtal<br />
Bettmeralp<br />
Jezioro Stazersee<br />
Lucerna<br />
Jezioro Sertigtal<br />
Jezioro Lenksee<br />
Lac Léman<br />
0 20 40 80 km<br />
0 10 20 40 Miles<br />
Saignelégier<br />
Doubs<br />
Lac de Neuchâtel<br />
Porrentruy<br />
St-Ursanne<br />
Tramelan<br />
Bielersee<br />
Delémont<br />
Delémont<br />
Moutier<br />
Aare<br />
Aare<br />
Laufen<br />
Solothurn<br />
Simme<br />
Rhône<br />
Birs<br />
Kander<br />
Liestal<br />
Liestal<br />
Egerkingen<br />
Thunersee<br />
Emme<br />
Rheinfelden<br />
Langenthal<br />
Rhein<br />
Frick<br />
Aarau<br />
Olten<br />
Fleurier<br />
Ste-Croix<br />
St-Imier<br />
La Chaux-<br />
1607<br />
de-Fonds Chasseral<br />
La Neuveville<br />
La Chaux-de-Fonds<br />
Le Locle<br />
Neuchâtel<br />
Neuchâtel<br />
Murten<br />
Avenches Murten<br />
Estavayerle-Lac<br />
Payerne<br />
Büren a.A.<br />
Kirchberg<br />
Lyss<br />
Affoltern Huttwil<br />
i. E.<br />
Burgdorf Sumiswald<br />
Aarberg<br />
B<br />
Langnau<br />
Laupen BERN 2<br />
Belp<br />
Eggiwil<br />
Sursee<br />
I<br />
Willisau<br />
Wolhusen<br />
LUZER<br />
1408<br />
2<br />
Napf Entlebuch Pila<br />
Sarn Sar<br />
Escholzmatt<br />
Sörenberg<br />
Vallorbe<br />
Ste-Croix<br />
Orbe<br />
Yverdon-<br />
Yverdon- les-Bains<br />
les-Bains<br />
Fribourg<br />
Schwarzenburg<br />
Fribourg<br />
D<br />
Romont<br />
Schwarzsee Schwarzsee<br />
2175<br />
Gantrisch<br />
Steffisburg<br />
Thun<br />
Brienz<br />
Brienz<br />
Beatenberg<br />
Meiringen<br />
Interlaken<br />
Spiez Wilderswil Interlaken<br />
F<br />
Le Brassus<br />
Morges<br />
St-Cergue<br />
1677<br />
Rolle<br />
La Dôle<br />
Nyon<br />
E<br />
LAUSANNE<br />
2362<br />
Bulle<br />
Niesen C Wengen Grindelwa<br />
Lauterbrunnen Wengen<br />
Charmey<br />
Frutigen<br />
4<br />
Eiger 3970<br />
Kiental Mürren<br />
Zweisimmen<br />
2970<br />
Mönch 4107<br />
2002<br />
Mürren<br />
Les<br />
Schilthorn<br />
Le Moléson Paccots Château-<br />
4158<br />
d'Oex Château-d’Oex<br />
Adelboden<br />
Jungfrau Mü<br />
Adelboden Kandersteg<br />
Montreux<br />
Lenk<br />
Vevey<br />
Lenk 9<br />
2042<br />
Gstaad<br />
Montreux Rochers-<br />
3244<br />
Bettmeralp<br />
de-Naye<br />
Wildstrubel Leukerbad 3934 Bettmeralp Fie<br />
Fiesch<br />
Bouveret Leysin<br />
Riederalp 5<br />
Leysin<br />
Bietschhorn<br />
Crans- Leukerbad<br />
Riederalp<br />
Aigle Les Diablerets<br />
Villars-s.-O.<br />
Crans-Montana<br />
Montana<br />
3210<br />
Anzère<br />
Brig<br />
Villars-s.-O. Les Diablerets<br />
Sierre<br />
Brig<br />
Monthey<br />
Sierre<br />
Visp<br />
Sion<br />
Visp<br />
Unterbäch<br />
Morgins Morgins St-Maurice<br />
Sion<br />
St-Luc L<br />
Carouge<br />
GENÈVE<br />
Champéry<br />
Champéry 3257<br />
Dents<br />
du Midi<br />
Martigny<br />
Ovronnaz<br />
Nendaz Thyon<br />
Nendaz<br />
Verbier Verbier 3328<br />
Mont Fort<br />
Grimentz Zinal<br />
Evolène<br />
Simplon<br />
Saas-Fee Saas-Fee<br />
Champex<br />
4357<br />
Dent-Blanche<br />
Arolla<br />
Arolla<br />
4545<br />
Zermatt Täsch Dom<br />
Zermatt<br />
3090<br />
Chamonix-<br />
Mt. Blanc<br />
4314<br />
Grand Combin<br />
Gornergrat<br />
4478<br />
Matterhorn<br />
4634<br />
Dufourspitze<br />
Vallée de Joux<br />
FRANCJA<br />
H<br />
BIEL/BIENNE<br />
BASEL<br />
A<br />
Lötschental<br />
Zofingen<br />
Brienzersee<br />
Aletsch-<br />
WŁOCHY<br />
gletscher<br />
Zu<br />
Brugg<br />
B<br />
Lenzburg<br />
B<br />
Aa
zach<br />
aden<br />
Wohlen<br />
nen en<br />
nster<br />
Muri<br />
eromünster<br />
N<br />
19<br />
tus<br />
Baden<br />
Melchsee-<br />
Frutt<br />
Limmat<br />
Küssnacht a.R.<br />
Schaffhausen<br />
Neuhausen<br />
a. Rheinfall<br />
Zug<br />
Kloten<br />
Horgen<br />
Weggis Weggis1798<br />
7<br />
Hergis- Rigi<br />
Vitznau<br />
wil<br />
Vierwald-<br />
Brunnen<br />
Stans Stans<br />
Beckenried<br />
Domodossola<br />
Bremgarten<br />
Reuss<br />
Bülach<br />
Zugersee<br />
stättersee<br />
Engelberg<br />
Engelberg<br />
Rheinfall<br />
Töss<br />
Wädenswil<br />
Wassen<br />
Laufen<br />
Reuss<br />
Meilen<br />
Zürichsee<br />
Stoos<br />
Stoos<br />
reMaggia<br />
d<br />
sch<br />
3<br />
3238<br />
Titlis<br />
Zug<br />
ZÜRICH<br />
Fusio<br />
Robiei<br />
3272<br />
Basòdino<br />
Bosco<br />
Bignasco<br />
Gurin<br />
Uster<br />
Schwyz<br />
Flüelen<br />
Altdorf<br />
Altdorf<br />
Erstfeld<br />
Andermatt<br />
Andermatt<br />
Airolo<br />
Stein am Rhein<br />
Sedrun<br />
Wetzikon<br />
Rapperswil<br />
Pfäffikon<br />
Einsiedeln<br />
Disentis<br />
Sedrun<br />
Maggia<br />
Ascona Ascona<br />
Brissago<br />
Lago Maggiore<br />
NIEMCY<br />
Thur<br />
WINTERTHUR<br />
K<br />
M<br />
Sonogno<br />
Locarno<br />
Frauenfeld<br />
Lavertezzo<br />
Wil<br />
Ziegelbrücke<br />
Olivone<br />
Kreuzlingen<br />
Vrin<br />
Wattwil<br />
2914<br />
Glärnisch<br />
Braunwald<br />
BraunwaldElm<br />
Linthal<br />
3614<br />
Tödi<br />
Vorderrhein<br />
3402<br />
Faido<br />
Rheinwaldhorn<br />
Ticino<br />
Glarus<br />
Obersaxen<br />
LUGANO LUGANO<br />
Chiasso<br />
Brigels<br />
Biasca<br />
Bellinzona<br />
Bellinzona<br />
Lago di Lugano<br />
J<br />
Herisau<br />
Toggenburg<br />
Ponte<br />
Tresa<br />
1701<br />
Monte<br />
Morcote<br />
Generoso<br />
1097<br />
Mendrisio<br />
Monte<br />
S. Giorgio<br />
Laax<br />
Ilanz<br />
Urnäsch<br />
2998<br />
ValsPiz<br />
Beverin<br />
Mesocco<br />
Roveredo<br />
Romanshorn<br />
Herisau<br />
Flims Flims<br />
San<br />
Bernardino<br />
Bodensee<br />
Arbon<br />
Appenzell<br />
1<br />
2502<br />
Säntis Wildhaus<br />
Unterwasser Wildhaus<br />
Amden 2306 Buchs<br />
Churfirsten<br />
Flumserberg<br />
Hinterrhein<br />
2844<br />
Pizol<br />
Bad Ragaz<br />
Thusis<br />
Splügen<br />
Rorschach<br />
St. Margrethen<br />
ST.GALLEN<br />
Appenzell<br />
Rhein<br />
Sargans<br />
Chiavenna<br />
Vaduz<br />
Malbun Malbun<br />
Bad Maienfeld Ragaz<br />
Landquart<br />
Tiefencastel<br />
Savognin<br />
Savognin<br />
Soglio<br />
Schiers<br />
Filisur<br />
Menaggio<br />
różnorodności.<br />
Küblis<br />
Klosters Klosters<br />
Chur<br />
Chur<br />
2834<br />
Weissfluh Davos<br />
Davos<br />
Arosa<br />
Arosa<br />
Lenzerheide<br />
Lenzerheide<br />
8<br />
G<br />
Susch<br />
Bergün<br />
3294 Zuoz<br />
Piz Kesch<br />
3056 Samedan<br />
Piz Nair St. Moritz Pontresina<br />
St. Moritz<br />
6 Pontresina<br />
Bivio Silvaplana Silvaplana<br />
Sils<br />
4049<br />
Piz Bernina<br />
Mały kraj o wielkiej<br />
220 km z północy na <strong>po</strong>łudnie,<br />
348 km z zachodu na wschód,<br />
a <strong>po</strong>środku niezwykła kulturowa<br />
i krajobrazowa różnorodność. Tutaj<br />
na <strong>po</strong>wierzchni 41 285 km2 żyje 8 mln<br />
mieszkańców. Mówią oni w czterech<br />
językach urzędowych (niemiecki,<br />
francuski, włoski i retoromański) oraz<br />
w licznych dialektach. Zurych cieszy<br />
się międzynarodową sławą, ale sto-<br />
AUSTRIA<br />
LIECHTENSTEIN<br />
2973<br />
Diavolezza<br />
3312<br />
Piz Buin<br />
Inn<br />
Zernez<br />
Poschiavo<br />
Tirano<br />
Scuol<br />
Scuol<br />
Samnaun<br />
Müstair<br />
Müstair<br />
licą państwa jest Berno. W Szwajcarii<br />
naliczyć można <strong>po</strong>nad 120 lodowców,<br />
11 miejsc z Listy Światowego<br />
Dziedzictwa UNESCO, dwa rezerwaty<br />
biosfery UNESCO i 48 szczytów<br />
o wysokości <strong>po</strong>nad 4000 m n.p.m.<br />
Szczyt Dufour (4634 m n.p.m.) w Wallis<br />
jest najwyższym punktem w Szwajcarii.<br />
Najniżej <strong>po</strong>łożonym miejscem<br />
jest Lago Maggiore (193 m n.p.m.).
Zima. Klik i wszystko już wiesz.<br />
<strong>Moja</strong><strong>Szwajcaria</strong>.pl/zima<br />
Internet.<br />
Wy<strong>po</strong>czynek w pełni w zimowym raju – Szwajcarii<br />
Więcej informacji o słonecznych tarasach z widokami, fascynujących,<br />
zimowych krainach dla dzieci, atrakcyjnych<br />
ofertach na wy<strong>po</strong>czynek, wspaniałych zimowych ośrodkach<br />
i pełnych inspiracji wycieczkach znajdziesz na:<br />
<strong>Moja</strong><strong>Szwajcaria</strong>.pl/zima<br />
Zostań naszym fanem na Facebooku<br />
MySwitzerland.com/facebook<br />
Zaprenumeruj nasz newsletter<br />
<strong>Moja</strong><strong>Szwajcaria</strong>.pl/newsletter<br />
iPhone & iPad.<br />
Zaserwowane na tableciee<br />
Z aplikacjami Switzerland Touourism i bezpłatnymi broszurami ami<br />
odkrywanie najpiękniejszych h<br />
zakątków Szwajcarii będzie<br />
prawdziwym doświadczeniem. em<br />
Aplikacje na iPhona<br />
Dzięki naszym bezpłatnym aplikacjom masz zawsze<br />
<strong>po</strong>d ręką przydatne informacje, cenne <strong>po</strong>rady i ciekawe<br />
inspiracje dotyczące <strong>po</strong>bytu w Szwajcarii.<br />
MySwitzerland.com/mobile<br />
Swiss<br />
Snow<br />
iPad App MySwitzerland<br />
Zainstaluj i odkryj nasze ebroszury<br />
MySwitzerland.com/ipad<br />
Swiss Hike<br />
Swiss City<br />
Guide<br />
Swiss<br />
Events<br />
Kurhaus Bergün, Bergün, Graubünden
Nasi partnerzy z regionów.
Change language