11.07.2015 Views

2013-cü il - Prezident Kitabxanası

2013-cü il - Prezident Kitabxanası

2013-cü il - Prezident Kitabxanası

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Azərbaycan Respublikası <strong>Prezident</strong>inin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASIyaradılmışdır. Misirdə fəaliyyət göstərən yeganə diaspor təşk<strong>il</strong>atı Azərbaycan Gənclər Təşk<strong>il</strong>atıdır. İki ölkəarasında əməkdaşlığın inkişaf etdir<strong>il</strong>məsi, gənclər arasında təcrübə mübad<strong>il</strong>əsinin artırılmasına xidmət edənAzərbaycan Gənclər Təşk<strong>il</strong>atı yaxın <strong>il</strong>lərdə yaradılıb. Misirdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan GənclərTəşk<strong>il</strong>atının sədri Ram<strong>il</strong> Niftəliyevdir.Küveyt-Küveytdə də digər Asiya ölkələrində olduğu kimi yalnız bir Azərbaycan diaspor təşk<strong>il</strong>atıfəaliyyət göstərir. Bu ölkədə Azərbaycanı təms<strong>il</strong> edən diaspor təşk<strong>il</strong>atlarından biri Küveyt-AzərbaycanMədəniyyət və Dostluq ―Vətənsevər‖ Cəmiyyətidir. Küveyt Azərbaycan Mədəniyyət və Dostluq ―Vətənsevər‖Cəmiyyəti 2010-cu <strong>il</strong>, dekabrın 31-də yaradılmışdır. Cəmiyyət burada Azərbaycan mədəniyyətini, tarixini,ölkəmizdəki ictimai prosesləri Küveyt dövlətinə, xalqına layiqincə tanıtmaq, onlara mütəmadi informasiyaötürmək missiyasını yerinə yetirir. Hər <strong>il</strong> Azərbaycanın Müstəq<strong>il</strong>lik Günü, m<strong>il</strong>li lider Heydər Əliyevin doğumvə anım günləri, Novruz bayramı və Azərbaycanın bir çox tarixi-mədəni əlamətdar günləri geniş şək<strong>il</strong>də qeydolunur. Küveyt-Azərbaycan Mədəniyyət və Dostluq ―Vətənsevər‖ Cəmiyyəti tərəfindən qardaş Türkiyənindiaspor təşk<strong>il</strong>atları <strong>il</strong>ə güclü əlaqələr qurulmuşdur. Bu məqsədlə burada yaşayan türk diaspor təşk<strong>il</strong>atları,cəmiyyətləri <strong>il</strong>ə tez-tez görüşlər keçir<strong>il</strong>ir, tədbirlər təşk<strong>il</strong> ed<strong>il</strong>ir.Azərbaycan-Küveyt Mədəniyyət və Dostluq ―Vətənsevər‖ Cəmiyyətinin sədri Könül Hacızadədir.İraq-İraqda türkmənlərin məskunlaşması eramızın VII əsrinə təsadüf edir. İlk zamanlar hərbi heyətolaraq Bağdadda xidmət edən türkmənlər sonradan ciddi nüfuz qazanmış və həmişəlik burada qalmışlar. İraqtürkmənləri Bağdad ətrafı əraz<strong>il</strong>ərdə sıx-sıx məskunlaşıb, bəzi yerlərdə sayca ərəblərdən üstun olmaqla, doğmamədəniyyəti, musiqi və ədəbiyyatı, ənənələri təbliğ edird<strong>il</strong>ər. 1922-ci <strong>il</strong>də İraq-Böyük Britaniya sazişinin 3-cümaddəsinə görə, azərbaycanlılar ana d<strong>il</strong>ində təhs<strong>il</strong> almaq hüququ əldə etd<strong>il</strong>ər. Lakin onlara ver<strong>il</strong>ən hüquqlarsonradan İraq hökuməti tərəfindən kobud şək<strong>il</strong>də pozuldu. 1958-ci <strong>il</strong>də İraq da respublika qurulmasındayaxından iştirak edən türkmənlər <strong>il</strong>k <strong>il</strong>lər müəyyən hüquqlar əldə etdikdən sonra 1959-cu <strong>il</strong>in 1 fevralındaBağdadda türkmən d<strong>il</strong>ində radio açıldı. 1960-cı <strong>il</strong>də Bağdadda Türkmən Qardaşlıq Klubu (sonradan Ocaq oldu)yaradıldı. İraq türkmənlərinin iradəs<strong>il</strong>ə təşk<strong>il</strong> olunan klub onların rəsmi nümayəndəliyi kimi sosial-mədənisahədə fəaliyyət göstərməyə başladı. 1961-ci <strong>il</strong>də "Qardaşlıq" jurnalının nəşrə başlaması klubun <strong>il</strong>k mühümişlərindən idi. İraq türkmənlərinin tarixini, həyat tərzini, dünya görüşünü əks etdirən jurnal 156 saylı 1977-ci <strong>il</strong> 6fevral tarixli qərarla BƏƏS partiyasının nəzarətinə keçdikdən sonra nüfuzunu itirdi. 1968-ci <strong>il</strong> 17 iyuninq<strong>il</strong>abından sonra İraq türkmənlərinə ana d<strong>il</strong>lərində təhs<strong>il</strong> almaq, doğma d<strong>il</strong>də jurnal, qəzet nəşr etmək, Kərkukteleviziya və radiosunda ver<strong>il</strong>işlər açmaq vədləri ver<strong>il</strong>di. Səddam Hüseynin hakimiyyət <strong>il</strong>lərində İraqdakısoydaşlarımızın vəziyyəti daha da pisləşdi. Təzyiqlər yolu <strong>il</strong>ə türkmənlərin qonşu ölkələrə köçməsinigücləndirən Səddam Hüseyn rejimi boş qalan əraz<strong>il</strong>ərdə kürdləri və ərəbləri yerləşdirirdi. 8 <strong>il</strong>lik müharibə<strong>il</strong>lərində qardaşı qardaşa s<strong>il</strong>ah qaldırmağa vadar edən İraq və İran rejimlərinin amansız, mənfur siyasətininqurbanları əsasən hər iki ölkədə yaşayan və hər iki səngərdə vuruşan türkmənlər idi. İraq türkmənlərinin 1990-cı<strong>il</strong>in İraq Konstitusiyasında adları belə çək<strong>il</strong>mir. Konstitusiyada "İraq xalqı yalnız ərəb və kürdlərdən ibarətdir"bəndini qeyd etməklə insan hüquqlarını kobudcasına pozan, beynəlxalq hüquq normalarını tapdayan SəddamHüseyn rejimi, aydındır ki, soydaşlarımızı bu iki xalqın içərisində "əritməyə" çalışıb. Ərəblərdən sonra İraqdaikinci böyük xalq olan soydaşlarımızın d<strong>il</strong>i, mədəniyyəti son günlərdə sərt şək<strong>il</strong>də sıxışdırılmaqda, folklorabidələri, ənənələri, mətbəx, m<strong>il</strong>li varlığı yox ed<strong>il</strong>məkdədir. Soydaşlarımızın kütləvi informasiya vasitələrinəçıxışı yox dərəcəsindədir. Hazırda İraq türkmənləri ölkə dax<strong>il</strong>ində və kənarda müxtəlif birliklər quraraq özsosial- mədəni hüquqlarının bərpa ed<strong>il</strong>məsinə çalışırlar. Bu sırada İraq M<strong>il</strong>li Azadlıq Hərəkatı, Şimali İraqTürkmən Cəbhəsi, Türkmən M<strong>il</strong>li Cəbhəsi, İraq M<strong>il</strong>li Türkmən Partiyası, Müstəq<strong>il</strong>lər Partiyası, QardaşlıqOcağı, İraq türkmənlərinin Mədəniyyət Dərnəyi, İraq Türkmənlərinin Mədəniyyət və Yardımlaşma Dərnəyi,Türkmənistan Elli Gənclik və Tələbə Birliyi, Türk M<strong>il</strong>li Vəqfi, Kərkük Vəqfi kimi qurumlar var. Bu təşk<strong>il</strong>atlarİraqda başlanan hərbi əməliyyatlar zamanı burada yaşayan soydaşlarımızın zərər görməməsi və tarixiabidələrimizin qorunması üçün müəyyən işlər görmüşdür. İraqda 1400 <strong>il</strong>lik tarixə malik olan türkmənlər -azərbaycanlılar tarixin müxtəlif dövrlərində bütün çətinliklərə baxmayaraq, öz kimliklərini, mənəviyyatını, anad<strong>il</strong>ini unutmamış, ulu babalardan qalan, mis<strong>il</strong>siz dəyərə malik ənənələri nəs<strong>il</strong>dən-nəs<strong>il</strong>ə öturərək bu günümüzəçatdırmışlar.“Olaylar”.-<strong>2013</strong>.-11 may.-№83.-S.10.35

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!