Dituria 6.pdf

Revistë mujore për fëmijë, të rinjë dhe prindër,qershor, 2009DITURIAE boton QKSH”Migjeni”Borås-SuediViti III , Nr. 6Vimmerby 28 maj 2009 Fëmijët shqiptar nga Boråsi në “Botën e Astrid Lindgren”Redaksia e revistës Dituria të gjihtë bashkëkombasve u uron rrugë të mbarë për në vendlindje dhe judëshironë pushime të këndshëme në Atdhe!

Sokol DEMAKU: FËMIJËT SHQIPTAR NGA BORÅSI NË ”BOTËN E ASTRID LINDGREN”NË VIMMERBYQendra Kulturore Shqiptare ”Migjeni” në Borås të Suedisë është një vatër e ruajtjes dhe zhvillimit tëgjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në diasporë. Në kaudër të kësaj qendre funksionijnë me sukses organete saj si revista mujore ”Dituria”, pastaj radio lokale me emrin Radio dituria e cila mbi qiellin e Boråsitcdo javë lëshon rreze të arta, shperndanë fjale miradie të gjuhës shqipe të cilat rreze trokasinë për cdo javënë dyertë e familjeve shqipare në këto treva.Kjo Qendër është organizatore e të gjitha manifestimeve mekarakter kombëtar, kulturor, shoqëror në këtë rajon.Qendra zhvillon aktivitet dheka kontakte të mira me organetkulturore të qytetit si dhe meshoqata kulturore të cilat aktivitetine vet e zhvillojnë ne këtëtrevë. Por jo vetëm kaq, Qendraka një bashkëpunim të mirë edheme shkollatë e qytetit në të cilatshkolla zhvillojnë mesimin edhefëmijët shqiptar.Por bashkepunimme të ngushtë kjo Qendër ka meFjärdingskolan në të cilën mesimine zhillojnë mbi 350 nxënës,e në mesin e tyre mbi 50 fëmijëshqiptar. Kjo shkollë është njëvatër arsimi për të rinjët shqiptarnga klasa e parë deri ne klasën egjashtë të shkollës fillore.Këto dite respektivisht këtë fundjavë QKSH ”Migjeni” ne bashkepunimme këtë shkollë kishteorganizuar nje vizite në ”Botëne Astrid Lindgren” në qytetinVimmerby ku fëmijët shqiptardo njihen me përserafermi mejeten dhe vepren e shkrimtares semadhe suedeze për fëmije dhe tërinjë Astrid Lindgren. Do njihenme krijuesene figurës së ”Pipiqorapëgjatës”, të ”Emili”, ”Karsonitnë kulm” e shumë e shumëveprave tjera të njohura për fëmijenë gjuhën suedeze por edhe neguhen shqipe.Qendra Kulturore Shqiptare”Migjeni” kishte siguruar mjetetmateriale nga shoqata suedeze equajtur ”Hyresgästförening” aposi ne në shqip i themi ” Shoqatëe Qiramarrësve” si dhe nga organiztapunuese AB Bostäder metë cilat kjo Qendër ka nje bashkepunimtë ngushtë në të gjithaaspektet e me shume ne ate tëintegrimit të te rinjeve. Shoqata eQiramarresve kishte siguruar mjetetpër këtë vizite për 50 persona.Me mjetet e siguruara do paguhetautobusi, biletat hyrëse dhe ushqimii voglushve shqiptar të ciletdo jene mysafir në ”Botën e AstridLindgren”në qytetine lidnjes sësaj në Vimmerby të Suedisë. Nemengjesin e dites se enjete ne oborrine Fjärdingskolan takuam shumeprindër shqiptar të cilët kishin dalurti përcjellin fëmijët e tyre për njëekskurzion të tillë të organizuar përherë të parë ne keto anë nga ana endonje shoqate kulturore shqiptare.Në fytyrat e tyre shihej gëzimi,edhe tek fëmijët mund ta vershe njëgjë të tille. Kjo ishte një dhuratënga ana e QKSH ”Migjeni” dheshoqatat suedeze me të cilat bashkëpunonkjo Qendër, për fëmijëtshqiptar nga Boråsi. Ja se cka thonëprindërit e fëmijeve të cilët do udhetojnene Vimmerby:-Abaz Baruti, i cili u shprehe se kjoështë një pune e madhe e shoqtaesshqiptare ne Borås por duhet qëedhe ne prindërit, të rinjët dhe tëgjithë te angazhohemi që të perkrahimkëta entuziast të cilët japingjithëcka për kulturën, traditen dhegjuhën shqipe ketu si dhe për fëmijetdhe të rinjet tanë.-Sejdi Muzaqi i cili është nje aktivisti dalluar, thotë se ne duhet tëjemi krenar që kemi një përkrahjetë tillë në menyrë që besim që kemitek miqt tane suedez dhe organetlokale ta mbajme dhe të jemi ata qëduhet të mburremi me të arriturattona ketu.2Ne takuam dhe biseduam meshumë nga fëmijet të cilët ishin nëketë vizitë dhe ja se cka mësuampër përshtypjet që ata kanë nga kjovizitë:Jam Adenisi, vij nga Kosova, jetojëqë ka kohë ne Borås, shkojë nëklasën e katër në Fjärdingskolan.Jam shumë i kënqur që mu dharasti të vizitojë vendin e lindjessë shkrimtares se njohurë AstridLindgren. Kam lexuar librat e sajë,kam parë edhe ne film, por qenkakrejt dic tjeter kur ti perjetosh dhete komunikosh me personazhet esaj.Ishte kënaqësi për mua të ishane oborin e saj, ta shihja për sëafërmi ”Pipin”, ”Emilin” të isha në”Bylerby” pra në lagjën ku AstridLindgren pershkruan shumicën engjarjeve në veprat e saja.Arbëresha e vogël e cila shkonëne klasën e dytë thotë se është elumtur që iu dha mundësia ta vizitojështëpinë e ”PIPIT”, unë kamdëgjuar, kam lexuar, kam kenduarpër ”Pipin” por sot e takova ate vetnë Vimmerby. Ishte kënaqësi përmua të këmbej disa fjalë me te.E pyeta se ku e ka shkollën ajo?Dhe më tha se shkolla e saj ështëpak me larg nga ketu, edhe ajoshkonte ne shkolle si ne.Kjo ishtenjë kënaqësi dhe nje moment që dojetë ne kujtosën tonë për nje kohëtë gjatë thotë Arlinda e cila shkonene klasën e gjashtë, por shtonë shoqjae klasës Albana, kishte qene merëndësi që prindërit tsanë të anagzhohenme shume në menyrë qëshoqata e jone ”Migjeni” të na dalimë shume në ndihme me surprizatë tilla.

JAVA E ARTIT SHQIPTAR NË BORÅS TË SUEDISËNë kuadër të bashkëpunimit mesQendres Kulturore Shqiptare”Migjeni” në Borås dhe Zyrëssë kulturës në Borås këtë javëu hap ekspozita e piktorëveshqiptar nga Ballkani. Organizatortë kesaj ekspozite me emrin”Java e artit shqiptar në Borås”pra eshte QKSH ”Migjeni” ,Zyra e kulturës në Borås dheMedborgarskolan nga Boråsi,ndërsa kordinatore e ketij manifestimiishte e reja korcare Julia Janku.Në hapjen solemne të ekspozitës ishin një numër bashkekombasish tanë si dhe vendas suedez të cilët mbeten tëimpresionuar me ate cka artistët shqiptar kanë paraqitur ne pikturat e tyre të cilat ishin prezentuar në Ateljen eMedborgarskolan në Bortås.Kjo ekspozitë do jete e hapur nga data 5 qershor deri me 20 qershor në qender të qytetit të Boråsit në Ateljen eMedborgarskona.Kjo ekspozite më parë ishte prezentuar edhe në Athinë, Paris e tabni ishte radha qe edhe në Skandinavi të prezentohetArti Shqiptar.Një vend i ri - Një ardhme e re” – Pilotprojekti”E ardhmja e Kosovës”Në vitin 2009, Göteborgs Initiativets do të zgjerojë aktivitetet e sajanë Kosovë. GöteborgsInitiativets i janë dhënë para nga Bordi i Migracionitpër të kryer një studim mbi kushtet për mundësin e riatdhesimittë kosovarëve të cilët jetojnë në Suedi, vullnetarisht në Kosovë.Tani për tani është në vijim një studim i cili ka për qëllim: • të shqyrtojëinteresimin dhe angazhim për riatdhesim vullnetar të njerëzve ngaKosova që jeton në Suedi të cilët kanë lejen e qendrimit (PUT) por qënuk janë shtetas të Suedisë. • të kërkojë mundësitë për zhvillimin dherindërtimin e Kosovës.A keni menduar ndonjëherë të ktheheni prapa në Kosovë?Doni të kontribuoni në zhvillimin dhe rindërtimin e vendit tuaj?Ju mund të kontaktoni Blerina Rabushaj në tel 031-701 20 88 apopërmes e-mail:blerina@initiativet.seDisa fjalë rreth Pilotprojektit: “E ardhmja e Kosovës”Pilotiprojekti si qëllim të parë ka interesin për riatdhesimin e kosovarëve që jetojnë ne Suedi dhe rindërtimine Kosovës. Zbatimi i këtij studimi gjithashtu duhet të ofrojë mundësi GöteborgsInitiativets për të shqyrtuarmundësit dhe lidhjet me OJQ-të (Organizatat Jo-qeveritare) lokale dhe autoritetet e Kosovës dhe të Suedisë përpërpilimin e projekteve që mund të kontribuojnë për riatdhesimin, rindërtimin dhe zhvillimin e Kosovës. Kystudim do të zgjasë 3 muaj, nga maj deri në gusht 2009.Ne do të bëjmë një vizitë në Kosovë, ku ne do të përqëndrohemi në disa qytete të zgjedhura, si në Prishtinë,Pejë, Mitrovicë. Ne do të vizitojmë politikaj, zyrtarë autoritativ, autoritete biznesi, organizata ndërkombëtaredhe OJQ-të lokale (Organizatat Jo-qeveritare), për të mësuar më shumë rreth veprimtarive të tyre dhe që mbështesinprocesisn e riatdhesimit. Informacione me te shumta ne www.initiativet.se3

SOKOL DEMAKUSHUQURI SEJDIJAJ VETERAN I GAZETARISË SHQIPTARE NË SUEDI- Jam lindë në fshatin Runik të Kosovës më 1955. Ky fshat shtrihet në mes të rrugësmagjistrale Mitrovicë – Pejë, dhe mjerisht fshati im njihet më shumë për kampin famkeq”Lloçi i Runikut” ku qindra shqiptarë ishin torturuar në kohën e Aksionit të Armve që ubë pikrisht në vitin tim të lindjes.Pas tetëvjeçares mësimet i vazhdova në gjimnazin ”Silvira Tomasini” në Mitrovicë.Ndërkaq pas gjimnazit, studimet universitare i mbarova në Prishtinë , në degën filozofisociologji,të dominuar plotësisht nga ideologjia marksiste.Përgatitja dhe diploma universitare garantonin formalisht ushtrimin e profesionit të mësimdhënësit, gjë që nëKosovë s´arrita ta ushtrojë asnjë sekondë. Por në jetë ndodhin të papritura, dhe për mua ishte krejt e paprtishmepuna si gazetar në radio. Fillova të punoj tek Radio Prishtina , në fillim tek emisioni ”Për punëtorët tanë mepunë të përkohshme në botën e jashtme” me redaktorin Behxhet Baraliu. Pastaj kalova tek redaksia e lajmeveku punova si redaktor i ”Ditari i mëngjesit” dhe i emisionit javor ” Për mërgimtarët”. Siç dihet më 5 korrik 1990punonjësit shqiptarë të Radios dhe Televizionit të Prishtinës nxirren me dhunë nga puna dhe me këtë veç tjerashKosovën zë ta mbulojë terri informativ… Në shkurt të 1991 vie në Suedi bashk me familje dhe prej atëherë fillimishtnë Göteborg dhe prej 1993 vendosem në Stokholm ku gjendem edhe sot. Dhe këtu vazhdoj të punoj sigazetar dhe redaktor i programeve shqip tek Radio Suedia, si mediumi më i fuqishëm në Suedi. Për dy vite kampunuar edhe si gazetar-përkthyes në gazetën javore “Lajmëtari” që përveç në shqip dhe në suedishte të lehtëbotohej edhe në shumë gjuhë të tjera gjatë viteve 1990.Përvecse nje gazetar me renome, jeni edhe poet dhe perkthyes i njohur, qe jetoni dhe veproni vite meradhë në emigracion. Do te ishte me interes te mesonim nga ju se si e perkufizoni rolin e gazetarit nejetën bashkëkohore?- Nuk është e lehtë të japësh ndonjë përgjigje ekzakte. Aq më tepër sot kur roli i mediave përgjithësisht po përjetonndryshime të mëdha. Dikur radioja ishte mbretëreshë: deshën apo s´deshën njerëzit dëgjonin radio sepses´kishin çka të dëgjonin tjetër. Më vonë erdhi televizori, pastaj gramafoni,... e sot kompjuteri dhe interneti kakrijuar situatë krejt tjetërfare. Është e njohur që janë më të shumta shkaqet për të mos dëgjuar radio se sa për tëdëgjuar radio. Ky fakt bën që puna e gazetarve në radio të jetë tepër e ndjeshme. Kurse roli i gazetarit mbetet nëpërcjelljen e informacionit tek dëgjuesi, shikuesi apo lexuesi me kohë, me korrektësi, pa anim, në mënyrë objektivedhe në mënyrë të qartë. Është dëshpruese që një pjesë e madhe e gazetarisë shqiptare në Kosovë dhe nëShqipëri vuan nga komentimet e stërngarkuara. Të gjithë gazetarët duan të bëhen komentatorë. Kujtoj që mediatshqiptare duhet ti afrohen më shumë publikut të tyre, të jenë të qarta, të kuptueshme...Ata që punojnë në radioose televizion duhet të mësohen njëherë e përgjithmonë si të përdoret mikrofoni, kjo është abc-ja e radiomanit.Dëgjuesi s´do t´ia di fare, si i ke hallet ti ose unë, a kemi fjetur apo kemi qenë të lodhur, i kemi rrogat e voglaapo s´na i kan dhënë me kohë: ai do program të mirë dhe pikë.Si u lindi ideja që të filloni me programin ne shqip në Radio Suedi, kush janë nismëtaret e parë?- Idenë e një programi shqip në Radio Suedia e gjeta ndër shqiptarë qysh nga dita e parë kur arrita në Suedi.Ajo kishte ekzistuar që herët dhe shqiptarët gjatë gjithë kohës kishin kërkuar, jo vetëm në radio por edhe nëTelevizionin e Suedisë, një program shqip. Këto kërkesa ishin intesifikuar sidomos pas mbretërimit të një terriinformativ në Kosovë kur regjimi serb kishte paralizuar pothuajse çdo veprimtari shqiptare. Në hapjen e programitshqip në Radio Suedia kanë luajtur rolin kryesor shoqatat dhe klubet shqiptare, të cilat kanë mbledhurme mijëra e mijëra nënshkrime dhe më në fund përpjekja e tyre kurorëzoeht në nëntor të vitit 1993 kur bëhet4

publike se Radio Suedia do të fillonte nga janari i 1994 me programet shqip.Qe sa kohë egzistonë programi në shqip në SR International, sa dhe si është zhilluar, cfare është sot ky?- Programi i parë shqip në Radio Suediau transmetua më4 janar 1994. Unë dhekolegu im MilaimZeka ishim dy gazetarëte punësuar, (bash-këpunëtor nga Prishtinakemi pasë ArbërVllahiun) kurse ka qenëmosha dhepërvoja ime qëndikoi që unë të isha aiqë për herë të parëpo i drejtohesha publikutshqiptar në gjithëSuedinë në gjuhën shqipe.Kjo datë ështëditë historike për ardhacakëtshqiptarënë Suedi, sepse kështuata u bënë me njëprogram që transmetohejnë nivel vendi, dheatëherë në Suedi kishinardhë më shumëse 60 000 refugjatë ngaKosova. Shq-iptarë tashmë kishte ngaTrelleborg-u nëjug të Suedisë e deri nëKirunë në veri tëvendit.Fillimisht kemitransmetuar dy herë nëjavë nga 15 minu-ta. Pastaj ka ndryshuaredhe koha e trasnmetimit, edhe volumi dhe tash së voni edhe përmbajtja e programit.Cfarë donë me thenë një program në shqip “Jehona” për shqiptaret ne Skandinavi-Suedi?- Informimi është pjesë shumë e rëndësishme e çdo shoqërie, e domosdoshme do të thosha. Ashtu siç kanevojë për bukë, ujë e ajr, njeriu ka nevojë më pastaj edhe për informim. Duke u informuar u japim formë dhepërcjellim njohuri e informacion për gjëra të ndryshme në shoqëri, mësohemi të veprojmë me mençuri dhe mepërgjegjësi. Informacionet sot janë shndërruar në industri të mëdha të cilat udhëhiqen nga publiku por edhe nganevojat e tregut.Programi i sotëm shqip ” Jehona” , më parë quhej ” Ditari”, kryesisht fokusohet në rrjedhat shoqërore, politike,ekonomike e kulturore të Suedisë dhe të shqiptarëve në Suedi por edhe në perspektivën suedeze në botë e veçanërishtnë vendet e prejardhjes së shqiptarëve. Suedia është e pranishme tash një kohë të gjatë në Kosovë dheShqipëri por edhe në vendet e tjera të Ballkanit ku ka shqiptarë, ndaj shumë veprimtari të Suedisë në atë rajonjanë motiv i temave të ndryshme në programet tona.Si e kalon Shuquri Sejdijaj një ditë punës në metropolen suedeze Stokholmin, në Radio Suedia Interanationalnë redaksin shqipe ”Jehona”?- Shokëve u them me mahi se bëj jetën e urit. Për çdo ditë pune, në mëngjes dal nga shtëpia dhe futem nën tokë( lexo:metro) dhe pas 40 minutash dal sipër toke. Kjo dmth, se nga shtëpia deri në punë bëj 40 minuta rrugë memetro një drejtim dhe po kaq në mbrëmje. Kjo i bie që në javë duke inkluduar edhe vonesat e mundshme humbikot 10 orë. Por jo - nuk i humbi kot, se në kohën e udhëtimit në metro e lexoj gazetën e ditës dhe ndonjë libër.Nuk më ka zënë asnjëherë që këtë rrugë ta kaloj pa gazetë ose pa ndonjë libër. Kështu bëjnë pjesa dërmuese enjerëzve që udhëtojnë me metro në Stokholm.Pastaj në redaksi, punën e filloj me kafen e mëngjesit dhe kontrollimin e lajmeve më të reja. Kontrolloj postënelektronike dhe lajmet më të reja të departamentit të lajmeve të SR International, ku bën pjesë edhe reaksia shqipe.Pastaj është e obligueshme pjesëmarrja në mbledhjet e përditshme të redaksisë së zgjeruar dhe pastaj kalohetnë identifikimin e temave aktuale. Një pjesë e kohës kalon në përkthimin dhe përshtatjen e disa temave ngasuedishtja në shqip, por edhe të disa temave shqip në suedisht. Pjesa tjetër kalon në redkatimin e materialevedhe kështu vazhdon gjithë procesi prodhues që zhvillohet në çdo radio. Një pjesë e ditës kalon duke telefonuar5

ose duke u përgjegjur në telefonatat e dëgjuesve tanë por edhe të partnerëve interesant që duan të dëgjohen meredaksinë për çështje nga më të ndryshmet.Ju keni punuar si gazetare edhe ne Kosovë, cfare është dallimi mes asaj qe keni perjetuar ne Kosove dhesot këtu në Suedi?- Për mua gazetaria është mjeshtri, një mënyrë për të punuar dhe për të përcjellë mesazh ose dituri. Më tutjedo të thoja se gazetaria për mua vazhdon të jetë normë, rregull, traditë, marrëdhënje dhe art i zotrimit të disateknikave në terren por edhe në kompjuter. Përmes kësaj forme më duket sikur i jap formë një realiteti të caktuar.Në këtë linjë dallimet nuk janëaq të forta. Por koha kur unë punovasi gazetar në Kosovë ishte kohë enjë shoqërie të dirigjuar idelogjikishtdhe kjo paraqet atë vijën e trashëdalluese nga gazetaria që bëj nëSuedi. Lexuesi është mirë ta dijëqë Suedia e ka aplikuar ligjin përliri të shprehjes dhe të mendimittash 300 vite! Ndaj ky ligj në Suedikonsiderohet si i shenjtë për botën ekëtushme. Por si është me ne shqiptarët?Ka shumë për të dëshiruar .Me një rast në Prishtinë, duke folurpara një auditoriumi studentëshqë përgatiteshin për gazetarë, mudrejtuapërafërsiht kështu një pyetje: çfargazetarie duhet të bëjnë gazetarëtnë Kosovë? Amerikane, Franceze,Gjermane... apo sipas përvojave suedeze?As sipas të parës, as sipas të dytës… e as sipas kësaj të fundit. Reçetë ekzakte nuk mund të jap as sot dhe, kushmund të jem unë ai që të jap reçeta të këtilla. Por unë thash me at rast dhe kështu mendoj edhe sot, që gazetarëtnë Kosovë duhet të zhvillojnë gazetari autoktone të prirë nga parimet e gazetarisë për objektivitet, saktësi, relevansë,balans dhe parime tjera që të mos mbaj leksione tani sepse kjo kërkon edhe kohë dhe hapsirë shumë mëtë madhe.Programi shqip në Radio Suedia ka kaluar në dy faza: ajo e para luftës dhe mbas luftës në Kosovë. Fazën e paree kam zakon ta shpjegoj me dy kutime: me kuptimin e afërsisë dhe të distances. Afërsia si kuptim sociokulturornënkupton një proces kur individi ose grupi ka një angazhim të fuqishëm, lidhshmëri të forta ndjesore ndajnjë ngjarje, një procesi, qëllimi ose të një vendi. Nocioni I afërsisë si I këtillë lidhet shumë me jetën në ekzil.Jeta në ekzil nënkupton një distance të dhembshme nga ajo ndaj sëcilës njeriu dëshiron të jetë afër, si psh afërfamiljes, farefistit etj, ose ndaj të cilës njeriu duhet të jetë afër sepse ndjen një përgjegjësi morale për tu angazhuarnë fatin e kombit dhe të cultures përkatëse. Nga bisedat e shumta me ardhacakët shqiptarë në Suedi, paravitit 1999 e sidomos gjatë këtij viti ishte e pamundur që Suedia të konsiderohej prej tyre si shtëpi e tyre dytë.Kjo ishte pasojë e ngjarjeve dramatike dhe e traumave që shkaktonte situate në Kosovë: në situate të këtillë ardhacakëtshqiptarë jetonin në Suedi por mentalisht ishin në Kosovë. Hapsira faktike e fizike për ta ishte ta zëmëStokholmi por kjo hapsirë hmbte nga vlera sepse mentalisht ata ndodheshin në Prishtinë. Kështu ishte edhe memua dhe me redaksinë shqipe . Ne po i drejtoheshim një publiku gjeografikisht shumë larg nga vendlindja e tyredhe permes informacioneve në gjuhë amtare po përpiqeshim ta reduktojmë këtë distancë. Afërsia mentale ndajKosovës shprehej nëpërmjet asaj që në çdo sekondë dëgjuesit tanë donin përgjigje në pyetje: Çka po ndodhë?6

E kundërta e afërsisë është distanca. Dhe në distancë unë rendis mediat në suedisht ose në gjuhë të tjera që përatë kohë shqiptarët i ndiqnin me vëmendje. Është e kuptueshme që as media por as opinioni suedez nuk mundtë ndjente afërsi aq intensive ndaj ngjarjeve që zhvilloheshin në Kosovë. Për ta kjo ishte më tepër një observimnga distanca sepse kuptohet që atyre ju ka munguar natyrshëm ajo lidhja direkte me ngjarjet aktuale si në aspektinsocial, kulturor, politik e ideologjik. Ndaj në situate të këtillë ishte detyrë e medias që njerëzit ti angazhontepër një afërsi… Ja permes këtij shembulli desha pak a shumë të sjell edhe një dallim fundamental të punës simesi gazetar dikur në Kosovë dhe tani në Suedi.Një poet, një publicist-gazetar kërkon te jetë pothuajse për gjithçka i informuar.Kjo ka të bëjë kryesisht me natyrën gazetareske të personit. Thjesht doja një përgjigje te shkurtër. A ështëShuqeriu kurioz nga natyra?- Kurioz po, por jo për çdo gjë. Me tepër përshkruhem si një natyrë e heshtur.Ju jeni edhe një poet shumë i talentuar, por ajo që spikat më së shumti tek ju në shtypin shqiptar, ështëaktiviteti juaj i gjerë në media. Si e ndieni veten si gazetar në mergim?- Një poete gjermane e quante ekzilin si diçka të ”vyshkur” dhe ” mugulluese”. Për fat, nga perspektiva ime,gazetaria si lule nuk është vyshkur, mugulluese ka qenë përherë... Por,dihet , guri peshon vetëm në vend të vet.Më kanë munguar kolegët e mi gazetarë, më ka dëshpruar fati i tyre, një pjesë janë rregulluar pas mabrimit tëluftës dhe kështu, jeta prap përshkohet me ”vyshkje” dhe ”mugullime”. Por këtu duhet të bëjë një vrejtje nëpyetejn tënde sepse për mua ende nuk mund të thuhet se jam apo s´jam poet i talentuar. Poezi kam shkruar ebotuar herë pas here, por ende nuk mund ta quaj veten poet e aq më pak poet i talentuar.Nëse do te kishe mundësinë te jepje ndihmësen tende në realitetin që jetojmë ne shqiptaret, ku mendonkonkretisht që duhet ndryshuar diçka ne?- Organizimi i shqiptarëve në Suedi ka çaluar dhe vazhdon të çalojë. Si individ jemi të mrekullueshëm, por sikomunitet shqiptarët ende duken pak në Suedi. Mbetet shumë për të dëshiruar dhe për tu angazhuar.Cka mendoni mbi gjendjen politike shqiptare në përgjithësi, parë në prizmin, Shqipëri-Kosovë dhe trojettjera shqipëtare?- Gjërat po ecin mbarë. Njerëzit janë më të gëzuar. Shqiptarët më të bashkuar se kurr. Kush e kish menduar seShqipëria do të zënte vënd në Nato? Kjo është një arritur kolosale për gjithë shqiptarët. Në radhë është UE.Krejt këto gjëra nuk po realizohen sipas dëshirës dhe kërkesës së shqiptarëve por edhe ne u mësuam dhe pomësohemi për kërkesat dhe përgjegjësitë tona.Sot ju jeni një gazetar, poet dhe publicist i njohur.Nëse letërsia, ose fusha e medias nuk do të ishte profesioni juaj, ne cfarë profesioni do e gjente vetenShuquri Sejdiu?- Unë jam kuadër i përgatitur për arsim dhe mendoj që puna e mësuesit do të më shkonte për dore. Fatkeqësishtnë Kosovë s´kam arritur ta ushtroj këtë ëndërr të kahershme, kurse në Suedi e provova duke punuar me shtatënxënës shqiptarë në një komunë të Stokholmit për një vit. S´më hiqen kurr prej mendje dy motra me mbiemrinVishi. Aq shumë kishin qejf, me aq gëzim vinin në orët e shqipes! Kur i mora në ditën e parë dinin të thoninshqip vetëm mirëdita dhe faleminderit... kur mbaruam vitin e parë komunikonin lehtë në shqip...!Përveç artit te të shkruarit dhe publicistikes, si e kalon kohen e lirë?- Me familjen time shumë të dashur, gruan dhe tre fëmijët. Tek miqtë e mi që i dua dhe i respektoj shumë. Uikendetherë pas herë në ndonjë muze, ose duke vizituar pjesë të Stokholmit të cilin ende nuk po e njohim tërishtmegjithëse banojmë këtu qe nga 1993.Cka ju benë të lumtur dhe cka ju mundon më së shumti?- Shëndeti dhe sukseset e fëmijve në radhë të parë më bëjnë të ndjehem i lumtur, e kundërta më dëshpëron jashtmase.Pot ë kishit mundësin të zghidhni, ku do kishit jetu?- Atje ku ndjehem i lirë dëshrioj edhe të jetoj. Pjesa tjetër plotësohet nga proceset e globalizmit të cilat botën eshndërruan në një fshat edhe më të vogël se Runikun tim.7

Në 80 vjetorinë e lindjes së Baclokut, poetit tonë të njohur Din MehmetiNga ky nunër i revistës sonë dhe tuaj ne do fillojmë me botimin në suedisht të bigrafive të poetëve të njohurshqiptar dhe punime te tyre letrare. Në këtë numër do fillojmë me poetine njohur kosovar Din Mehmetin.DIN MEHMETIDin Mehmeti (f. 1932) är bland de mest kända klassiska företrädare för nutida vers i Kosova.Han föddes 1932 i byn Gjocaj i Junikut nära Gjakova och studerade albanskaspråket och litteraturen vid universitetet i Belgrad. Han senare föreläst på lärarhögskolansutbildningeni Gjakova. Trots att han har publicerat prosa,litteraturkritik han är känd främst för sitt figurativa poesi som harframgått i femton volymer mellan 1961 och 1999. Mehmeti’s vers är en avinhemska känsligheter. Han förlitar sig på många av de siffror. Metaforer ochsymboler i norra albanska populär vers att genomsyra och stabilisrea hansrastlösa lyrisk syn på berget stammarna.Trots svaga vindar av romantik somwafts genom hans vers, som kritiker Rexhep Qosja en gång uttryckte det, dettakreativa likställande av folklore fortfarande starkt smält med en realist nuvarande, ibland ironiskt, som tar sina rötter i en del av etiken i revolt i traditionav Migjeni och Esad Mekuli. Mehmeti poetiska rastlöshet är dock inte inriktadepå messianska protester eller social kritik, men den konstnärliga kreativitetenoch enskilda perfektion.OlympiaGatorna i Aten har en livlig verksamhetMed turisterHomer, där är Penelope?Bordeller lockas resenärerInto the veck i underjordenDen fläckas skönheterSpelade med instinkterOch i skuggan av oturHomer, där är Penelope?Och bokstäverna rivas upp viddörren,En sorglig jämra sig --Lamén av ett liv slutsåld ...Homer, där är Penelope?(Aten 1976)Jag har en förfråganJag har en förfråganDet blir en sten i ett äpple,Ett äpple i en fågel,När stjärnan lär sig sitt namn,Det kommer att försvinna i enrök rakat.En gråtmild begäranDet blir fågeln i en kula,Kulan i en blomma,Grave på gravenTill helhet bergsidan skott.Det är en suck av själenDet brinner i sångOch är född i sin egen död.Låt oss hopa ben, säger han,Och utgör ett torn av kärlekInför framtiden kommer attkräva av ossEn fyr att möta stormen.(1981)Dialog med LakeSjön har blivit mörkt,Sjön har blivit galna,Maj min bark håll.På denna sida har du klipporAv ben,På andra sidan odödlig drömmar,Maj min bark håll.Sök väg utI ditt hjärta,Udden av hopp är långt,Blod-röda blommorKommer ännu anländer,Maj min bark håll.8

Nga Bukureshti bashkëkomabasi, poeti dhe publicisti i yn i mirëjohurBaki YmeriNë Bukuresht të Rumanisë doli nga shtypi libri i Remzi Bashës me titull “Zëri i Kosovës”Remzi Basha u lind më 1 shtator 1960 në Sllapuzhan të Therandës. Shkollimin fillestar dhe gjimnazin ikreu në vndlidje, ndërsa studimet e larta i vazhdoi në Universitetin e Kosovës (Fakulteti i Historisë dheGjeografisë). Që në rini të hershme merret me veprimtari atdhetare, duke qenë më vonë në ballë të demonstratavekosovare për liri dhe pavarësi, si pasojë e së cilës do të ndiqet, arrestohet dhe dënohet disa herë.Ishte kreator dhe udhëheqës i grevës së punëtorëve të “Ballkanit” në ish/Suharekë. Si pasojë e përndjekjes,pas shpërthimit të revolucionit antikomunsit do të shpërngulet së bashku me familjen në Suedi, për të vazhduaredhe atje veprimtarinë intenzive në favor të kauzës kulturore dhe kombëtare shqiptare, duke dhënëkontribut të pashoq në fushën e arsimit, si mësimdhënës i mësimit plotësues në shkollat shqiptare të Suedisë.Në ndërkohë (1991/1995) ka qenë kryetar i degës së LDK-së për Katrinaholm, duke dhënë kontribut përQeverinë e Kosovës edhe në rrethin e Malmos. Që nga viti 1995 deri më 2000 punoi në kryesinë e ShoqatësKosova, duke qenë në ndërkohë revizor i kësaj shoqate. Së bashku me Vitore Stefa Lekën dhe njerëzit e sajishte iniciator për themelimin e degës së Lidhjes Shqiptare në Skandinavi, ku është sekretar i kësaj dege,duke qenë njëherit organizator i grevës së urisë që u mbajt në Malmo për të sensibilizuar opinionin suedezlidhur me diskriminimin e shqiptarëve të Kosovës nga pushteti serb. Merret me krijimtari letrare në mënyrëaktive, duke botuar disa vëllime poetike, si dhe një roman që është duke e pregaditur për botim.Koha e poezisë është një etje permanente, ndërsa “Zëri i Kosovës” është libri më i ri i Remzi Bashës, poet kosovarme banim në Suedi. Një vepër e bukur të cilës i paraprin një parathënie briliante, lënda poetike dhe mendimete Namik Selmanit i cili uron që sa më shumë të shkëmbejmë mes vedi, si shkrimtarë, si poetë, si patriotë,si mesazhierë të së nesërmes, me më shumë fjalë, me më shumë poezi, me më shumë mençuri. Remzi Basha nae thotë kaq mirë këtë mësim në librin e tij. Derisa botimet e deritanishme kanë dalë në gjuhën rumune apo në tëdy gjuhët, “Zëri i Kosovës” është libri i parë i një autori kosovar që e sheh dritën e botimit në gjuhën shqipe nëBukuresht, duke vazhduar kështusoj traditën e rilindësve tanë që i botonin këtu veprat e tyre në gjuhën amtare.Librit i paraprin medalioni i autorit mbi “Nuset tona dhe zemrat shqiptare”: “Nuset tona janë përherë nuse. Atonuk plaken kurrë dhe gjithmonë rrinë në pritje: me pajën flamur, me zjarrin në gji, të egra, të buta dhe ziliqare.Vetë Penelopa duket të ketë qenë shqiptare. Dasma shqiptare nuk i ngjiste pranverës së parë. Ajo solli shumëzogj, shumë këngë, shumë lumenj. Zogjtë ishin më të bardhë, këngët me daulle, lumenjtë me valë, e dielli mezjarr. Edhe dashuria shfaqet në formë zogu, bie në krahëror si një degë lisi, ikën prapë bashkë me gjethet pasvete, lë një rrugë të zbrazur, plot shi, dashuria ime për ty.”Zëri i Kosovës është strukturuar në tre cikle: “Dardania e bekuar nga Perëndia”, “Amaneti im” dhe “Atyreqë e duan Atdheun e quajtur Kosovë”. Sipas Riza Lahit (poet, piilot dhe patriot), “Remzi Basha, shkruan përvendlindjen e tij si një adoleshent që ka rënë në dashuri. Ai bën pjesë në atë grup kosovarësh që synon që tëbashkojë shqiptarët me njëri/tjetrin, nën palët e flamurit kombëtar. Ky njeri me pamjen prej lufëtari, ka njëzemër kaq të madhe sa të pranojë në zemrën e tij të gjithë shqiptarët. Unë tund kokën i menduar kur lexoj poezinëRemzi Bashës.”9

Një libër i shkruar me shpirtSipas Drita Brahos, autore e parathënies, edhepse lexuesi mbetet vlerësuesi më i mirë dhe mbështetesi kryesori poetit, Zëri i Kosovës është një libër i shkruar me shpirt. Janë poezitë më të bukura të këtij kosovari të frymëzuar,të përmbledhura në një vëllim antologjik që e sheh dritën e botimit aty ku u hodhën bazat e para të shtypitshqiptar dhe të librit shqip. Imagjinata, atdhedashuria dhe shpirti i autorit shkëlqen në tri vëllimet poetike (Ringjalljae Atdheut, Merrmë me vete, (Di)Ademat) që paraprakisht e kanë parë dritën e botimit brenda një viti nëPrishtinë (2005). Sali Bashota qëndis portret për babain e vet, sipas të cilit “Vdiq duke këlthitur/ Kemi me fitue/Ai kishte plis të bardhë/ Mustaqe të kuqërreme/ Trup mesatar por të lidhur/ Nuk kishte frikë/ Ai kishte shpresë/Dhe besë”. Po kështu vepron edhe Remzi Basha teportreti i gjyshit të tij: “Në ballë një hartë e çarë/ Dhelumenj që ikin gjithandej/ Në gjoks një shkëmb/ Dhelima në mes/ Trupit plagët shëtisin/ Nga koka derite këmbët/ Nga lindja në vdekje/ E përcollën plagët/Dhe këngët”.Në këtë përmbledhje simpatike autori vjen paraJush edhe me një tufë poezishë të pabotuara derimës sot. Nëna e poetit sipas tij është qetësi e shpirtitdhe shërim i plagës, balli i saj është mallëngjimi shenjtërisë, fjala e saj burim i urtësisë dhe ilaç ivetmisë. Nëna shqiptare për poetin është Engjëll iPerëndisë. Autori defilon me shpirtin e tij poetik, qënga Shqipëria e deri në diasporë, duke e shpaluardukshëm pasionin e tij për krijimtari artistike kuspikat patriotizmi që reflekton dashurinë ndaj kombitdhe Atdheut. Remzi Basha jep kontribut të çmuarpër çështjen shqiptare në botë. Vlerat e tij krijuesekanë ndikuar që të vlerësohet edhe tejmatanë kufinjvetë Atdheut, duke u bërë anëtar i Akademisë sëShkrimtarëve të Suedisë, si dhe një mësimdhënësi shkëlqyer për fëmijët tanë në diasporë. Sipas studiuesve,analistëve dhe historianëve për çështjenkombëtare, Remziu në veprat e tij shquhet si qëmtuesi zakoneve dhe traditës shqiptare.Burri i Kosovës, edhe pse larg nga vendlindja, shkruanpër tokën amë. Portat e krijimtarisë janë të hapura. Kosova e Çamëria zgjojnë tek ai pasionin për të shkuarmë tej. Jo drejt një të panjohure, por drejt një të njohure që kërkon zgjidhje, ndaj ai gërmon data, fakte për fatete kombit të tij. Pena e Remziut shkruan për dhimbjen, dashurinë dhe shpresën e popullit të tij. Tani Kosovapërjeton rilindjen e saj dhe kjo e bën poetin të rilindë në vargjet e tij, duke e ndjerë zërin dhe duke prekur meelegancë dhembjet e vendit që ka përjetuar traumat e historisë. Zëri i Kosovës sjell pranë nesh zërat e trimave tëpatrembur, vajin e nënave që lindin heronj, afshin e vashave të etshme për dashuri, klithjen e fëmijëvë të lindurnën tingujt e një kënge. Krijimtaria e poetit vjen gjithmonë duke u përsosur. Remzi Basha është shqiptari që uamëson gjeografinë e atdheut dhe alfabetin e atdhedashurisë nxënësve të tij në një shtet që ka mbështetur fuqishëmKosovën, siç është Suedia. Fjala e poetit lind nga një ëndërr ku shfaqet shpata e Skënderbeut që bie nëduart e heronjve të Dardanisë ku mallet prekin qiellin, zogjtë hedhin valle, ndërsa bimët mbijnë si një përrallëme vasha shamizeza që tokës ia shërojnë plagët.10

Faqja për me të vegjlit,këtu do gjeni poezi, tregime si dhe këngë popullore për fëmijëPërgatiti për botimKim Sylaj, VårgårdaQesh e vogël dhe u rritanë prehër të nënës u merzitanuk di me shkru as me lexupor në shkollë du me shkumesuesen time me ndegjukrejtë me pesa me kalu!Buqja.Sa embël qeshë e vogla buqe,ja ka blerë baca sandallet e kuqe,ia urojnë shoqet dhe shoket e vets a te bukura buqe i bajshe me shëndetsa embël qesh buqjasi lulja në degëme sy e faqetë embla si shegë.Rup cup…Rup cup cup, rup cup cuppa i la duart mos ha bukëlaj laj bukuroshndaq me qenëgjithmonë shëndoshKori yn gazmorLartë e poshtë në oborrpo këndon një kor gazmorpata benë ga ga gapula kuqe ka ka kaja benë gjeli ki ki kizogu i vogel ci ci ciky eshte kori ynë gazmorqë këndone në oborrBajame Hoxha -ÇelikuBLINERAI thoshte blinera ,për dite e për ditë ,mami te kam xhanmami te kam shpirt.Per festen e mamit ,Blinera nxitoi ,nje buqete me lule,mamit ja dhuroi.MËRGIMIShoqet mua më pyesin:- A ke babi ti?Unë iu përgjigjem,e kam në greqi.Sa je larg o babi!A s’ke mall për ne?mua edhe mamin,vetëm pse na le?Eja, eja babi,kemi mall për ty,unë edhe mami,rrimë me lot në sy.Kur ti të jesh kthyer,oh, sa lumturi,Atëhere në mes shoqesh,do mburem unë për ty.Rifat KukajDY MOTRA“Dy motra, ven’ e vijnë,Njëra tjetrën s’e arrijnë...”Kujdes, në kthesëMos e ngre kokën lartSe më puthesh me asfalt!Lëviz me këmbë mbaju me dorëHapi sytë-në semaforë!Je i lehtë në Biçikletë, a dëgjon?Por s’je vetëm në komunikacion...Labinota Hoti nx e kl VIII GjilanPSE…Pse rrinë fëmia në mendime?Pse gjithmonë për liri kërkimePse paraja zë vend të parë?Pse e mira nuk kthehet vallë?Pse ujku s’ndërron zanatin e tij?Pse nuk hiqet kjo skllevëri?Pse duhet falur dashuriNjeriut pa zemer në trupin e tij.Pse bujku gjithmonë punon?E barkëmadhi n’karrigë jetonPse ka njerez pa shtepi?Si të ulet kjo varfëri?Pse në këtëMileniumVetëm bukë e kripE s’janë fatlumPSE…Pyetje e shkurtërPa perfundimPse ka mbetur faji jetim …11

NEHAT JAHIUSA E SA RRUDHA NË BALL TU KISHIN SHTUAR…!Shumë kohë kisha ëndrruar! Shumëkohë kisha menduar! Ku ta gjeja…!?Ku ta takoja!? Kurrë nuk e kisha harruar!?Kurrë!Kurrë…!Dhe asnjëherë!Po, si të harrohej mësuesja ime e parë!Mësuesja ime e dashur! Mësuesja ime eshtrenjtë! Mësuesja ime. Mësuesja ime eklasës së parë! Mësuesja ime! MësuesjaLumnije! Kaluan shumë ditë! Shumëjavë! Shumë muaj! Shumë vite! Shumëe shumë kohë , që nuk të kisha parë! Tëkërkova gjithëkund! Të ëndrrova në cdocep të kësaj bote! Të kërkova në tokë!Të kërkova në qiell! Shëtita fusha e malepër të gjetur! Nuk lash vend pa të lypur!Sa e sa herë të ëndrrova! Portretin e tënd!Bukurinë! Dashurinë tënde shpirtërore qëkishshe për ne nxënësit e klasës sonë! Sae sa herë ti ëndrrova duart e tua të buta dhetë ëmbla…! Duart e një mësuese të dashurqë nuk mundja te ndaja nga nëna ime! Asnjëherë nuk munda ti harroj përkëdheljet e ëmbla dhe të dashura tëduarve dhe syve tu ! Çdoherë portreti yt më cfaqej para syve të mi! Sa e sa dëshira shpirtërore kaluan mbi zemrëntime…!Që një ditë ta takoja ty mësuesja ime! Të cmallesha! Të shëroja plagët e përmallimit tim që kishapër ty! Ti shëroja këto plagë që me vite i bartja me dhembje për të parë vetëm njëherë! Vetëm njëherë! Vetëmnjë minut! Vetëm! Vetëm! Të cmallesha! Të derdhja lotë! Lotë gëzimi! Lotë dhembja! Lotë krenarie! Lotëdashurie! Lotë! Lotë! Të kërkova! Të kërkova!Dhe një dite. Një ditë të gjeta! Portreti yt më rrinte para syvetë mi! Mësuesja ime! Mësuesja, Lumnije! Një mësuese e bukur! Bukurinë dhe dashurinë tënde nuk e kishteaskush ne botë! Bukuria dhe dashuria yte të magjepsnin! Edhe hëna e bukur e natës ta kishte zili! Edhe Zanate Malit xhelozonin bukurinë tënde mesuesja ime e dashur…! Po,po ti ishe kjo m[ësuesja ime Lumnije! Ishteajo Aferdita në fshat. Ishte ajo Afërdita përsëri në fshat! Kjo ishte mësuesja Lumnije para 52 vitesh në fshat,në vendlindjen time! Atëhere kur unë isha nxënës i klasës së parë! Atëhere kur mua dhe mocanikve të mi na emerrte dorën dhe na e mbante me dorën e saj të artë për të na i mësuar për herë të parë, për të shkruar shkronjate gjuhës amtare!Kjo ishte mësuesja Lumnije! Mësuesja ime e klasës së parë! M[suesja ime e dashur! M[suesja,Lumnije! Kjo ishte Aferdita në fshat! E tani.. pas shumë vitesh! E gjeta! E gjeta! Pas shumë vitesh! Pas gjysëmshekulli!Për herë të parë ia dëgjova zerin nëpërmjet telefonit! E njoftova se kush isha unë! Derdha ca pika lotëkur ia dëgjova zërin! Derdhi edhe ajo! Derdhëm që të dytë! Ishin lotë gëzimi! Lotë dashurie! Lotë përmallimi!Më tregoi qytetin! Lagjejen! Ndërtesën! Banesën! Katin! Hyrjen! Numrin! Të gjitha mi tregoi! Oh, sa me malldhe me dashuri atë ditë të hënë me shokun tim të klasës se parë Mustafën (Mustafa Destanin) u nisëm për tatakuar mësuesen tonë të klasës! Mësuesen Lumnije! Do takohemi pas shumë kohësh! Pas 52 dy vitesh mall edashuri! Gjatë rrugës u vonuam goxha shumë! Deri sa arritëm ! Deri sa e gjetëm! Vendbanimin e saj! E ajo!Ishte merakosur shumë për vonesën! Shumë! Me të vërtet shumë! Sa e sa kohë kishte qëndruar në ballkonin ebanesës se saj! Duke shikur cdo kalimtar që kishte kaluar rrugës. Ajo nuk na njihte…! Na kishte harruar! Nukna mbante në mendje! Kishte kaluar kohë e gjatë! Ishim klasa e parë! E tani, edhe ne! Kishim ndryshuar shumë!12

Kohë! Kohë e largët kishte kaluar që nuk ishim parë! E ne! Ne e njihnim! E njihnim shumë mirë! E njihnim! Sinuk e njihnim mësuesen tone. Mësuesen tonë të klasës së parë! Mësuesen Lumnije!Ajo mësuese e bukur! E re, edashur!E mësuesja Lumnije! Eh, koha! Koha! Koha e largët! Na kishte mashtruar mua dhe shokun tim të klasëssë parë! Po,po na kishte mashtruar! Na kishte tradhëtuar…! Po,po na kishte! Takimi! Takimi ballë për ballë! Syme sy! Pika lotësh rrokullisen mbi fytyrën time dhe të shokut tim…!Lotët nga sytë për fytyre si sumbulla fillojnëti rrokullisen edhe mesues tonë! Mësueses Lumnije! E h, bote…!? Botë!? Eh!? Eh!Jeta!? Jeta?! Eh, eh!?A thua vall ishte kjo mësuesja Lumnije, mësuesja ime!?Mësuesja ime e klasës së parë?! Që aq shumë e kishaëndrruar! E kisha ëndrruar vetëm njëherë ta takoja mësuesen time me ate mal bukurie që e mbaja në sy e shpirt52 vite! Ku ishte ajo moshë e mësueses sime, kur ajo ishte në vendlindjen time! Ajo mësuesja ime e bukursi hëna e natës…!? Si Zana e Malit!? Ku ishte! Ku ishte !? Ku!!!?? Ku!?!? Lotët na rrokullisen në fytyrë…!Lotë! Përqafime! Përqafime! Lotë gëzimi! Lotë dhembje! Lotë dashurie! Lotë krenarie! Lotë përmallimi! Lotëkënaqësi shpirtërore! Shërim plagësh! Evokim kujtimesh të paharruara! Histori e kaluar që kishte mbetur eshënuar në zemrën e mësueses dhe në zemrat tona që nga klasa e parë! Sa shpejt na iku koha! Sa shpejt! Sa!As ne!As vajza e mësueses Lumnije, Besa dhe as ajo vetë nuk e kuptuam sa shpejte na u tretë kjo kohe…! Nau tretë si fluskat e sapunit ne ujë! Nuk hetuam! Na iku shumë shpejt…! Duhet te ndahemi! Shumë pak i thamënjëri tjetrit! Shumë pak! Shumë kishim për të thënë! Shumë! Shumë! Evokime! Kujtime! E, e tani duhet të ndahemi!Të ndahemi për sot! Nga ky takim! Takim pas gjysëmshekulli! U përqafuam me mallin e ndarjes!...Dhetë dashurisë! Lotët na mbytën! Na mbytën! Përqafime! Puthje! Puthje duarësh. Sy! Faqe…! Puthje lotësh ishin!Puthje ndarjesh…! Zbritëm shkallëve tatëpjetë unë dhe shoku im…! E mësuesja Lumnija tek pragu i shkallëvembeti me lotë në sy! Koka na mbeti me një anë! E shikonim nëri tjetrin ! Ia ngritnim dorën njëri-tjetrit! Pershëndetjetë paharruara kurrën e kurrës për jetë! Po, sa dolëm nga hyrja e banesës në rrugë ngritëm kokën lartëtek dhoma e saj e banesës! Tani në ballkon shikojmë mësuesen tonë të përlotur! Do e lëmë mu aty në ballkon.Aty ku e gjetëm pas 52 vitesh ku ishte duke na pritur për takim te parë pas gjysëmshekulli…!Aty ku e gjetëm,aty e lam përsëri! E shikimi ynë humbi vetëm atëhere kur kaluam në rrugën tjeter! Tani më nuk e shihnim njëritjetrin…! E vetëm lotët na mbetën nën qepallat e syve ne dhe mësueses tone të dashur! U larguam së bashku merrezet e diellit pranveror që humbën diku larg pas bjeshkëve të larta të Karadakut Plak! Eh,mësuesja ime!? Sa esa qime të bardha që dikur asnjë nuk e kishe në flokë!Unë sot ti numrova…!?Sa e sa rrudha në ball tu kishin shtuar mësuesja ime! Nuk mundja ti numroja sot! E dikur nuk kishe asnjë!Sa e sa lotë derdhe prej syve tu sot mësuesja ime e dashur dhe e bukur gjithëmonë do jesh për ne! Eh,mësuesjaime! Mësuesja, Lumnije!Sa e sa herë u përqafuam pas kaq vitesh! Përmallim i papërshkruar, cmallje, dashuri epakufishme! Eh, mësuesja ime sot me vete mora 82 vitet e tua që ë[ rëndojn mbi supet e tua ! Mora shumë malldhe kujtime të paharruara ! Mora shumcka! Ama shumcka! Të gjitha këto do i futi në zemrën time dhe do tiruaj për kujtim ! Asnjëherë nuk do ti humbi ! Dhe as nuk do ti treti! Do ti mbylli nën dry! Do ti ruaj me malle dashuri! Çelsin e drynit askujt nuk ia jap…! Vetëm unë do ta kem! Sa herë që të më marrë malli për ty!Medorën time do ta hapi drynin me celsin tim! Që askush nuk e ka! Askush! Do të ju marrë erë kujtimeve që mike falur ti! Edhe atëhere kur të vdes do ti marrë me vehte në varrin tim,oj mësuesja ime e dashur dhe e paharruar!Ama edhe një gjë kurrën e kurrës nuk do ta harroj mësuesja ime! Jo,jo nuk mund ta harroj kur më the parase të ndaheshim: “Ah, sa kisha pasur dëshirë vetëm edhe njëherë ta kisha parë Orizaren! Dhe ta kisha puthuratë tokë…! Me mallin e shpirtit tim! Edhe nëse do vdisja! Kjo dëshirë që me djegë zemrën do ishte plotësuar!”E unë! Dhe shoku im! Dhe vajza yte Besa ta dhamë fjalën se do ta cojmë amanetin tënd në vend! Do ta plotësojmëedhe këtë dëshirë që ka kohë që ta zhuritë shpirtin, oj mësuesja ime e dashur…!Edhe pse një lule që tu këput mu nga zemra yte në lulen e rinisë ta dogji shpirtin për gjithmonë, oj mësuesjaime. Por, ti u bëre e fortë si guri i bjeshkës dhe e barte ashtu sic bartin nënat shqiptare shumë plagë e nuk dorëzohendot!Ashtu veprove edhe ti!Të lumtë…! Zoti të bekoftë!E hënë,27 prill 200913

BILALL MALIQISHTRIRJET IMAGJINATIVE DHE MOTIVUESEVështrim letrar(Mejdi Shabani “Dhelpra në gjyq”, Sh.B. “Feniks”, Preshevë 2009)Nëse merret parasyshë zhvillimi i kulturës në tri komunat tona tëndara., fjala është për kulturën letrare e cila tashmë ka shtrirë dimensionet e veta në çdo fushë letrare gjithnjë duke bashkëpunuarme Edicionin e Botimeve të “Feniksit”, atëherë para nesh dhebotës së lexuesve paraqitet edhe një libër me pjesë dramtike tëautorit Mejdi Shabani.Pas veprës së parë me poezi “Lotët e zemrës” të botuar në vitin 2002, Mejdiu para opinionit artëdashës del melibrin tjetër të një zhanri që është deficitar në trojet tona, është fjala për pjesët skenike të titulluara “Dhelpra nëgjyq”.Mejdiu provoi pendën e tij edhe në këtë zhanër duke qenë i vetëdishëm se kemi të bëjmë me një rrymëletrare të vështirë dhe që don përkushtim të madh së pari për ta plotësuar vlerën e kënaqshme artistike dhe sëdyti për t’u pranuar edhe nga lexuesit e vegjël ky libër, pastaj për t’u mbetur në hater për një kohë të gjatë dhenatyrisht për t’u luajtur edhe në skenë nga nxënësit.Personifikimi si motivimBrenda kopertinave të këtij libri qysh prej faqes së pestë fillon edhe publikimi i personazheve që e jetësojnëlibrin.Këtu kemi të bëjmë me personifikim të personazheve me veti pozitve dhe negative e që koincidojnë edhenë ndodhitë nëpër kohë që tashmë janë edhe bazë e shtrirjes së imagjinatës së autorit nëpër tërë librin deri teepilogu i kësaj drame.Bota shtazore mbështillet nga autori me petkun e lojës në skenë: Lepuri, Lepurushja,Lepurushi, Dhelpra, Ujku dhe personazhe tjera :Qeni, Pula dhe Maca, ku paraqitet qysh në fillim dialogu mesLepurushit (djali) me Lepurin (babai) për hallet e tyre që kishin dhe Lepurushi vendosë ta lëshoj vendin prejtorturave dhe zullumeve të shumta që iu bënë, papunësisë dhe gjendjes së rëndë sociale.Ecejakjet e autorit nëpër kohë me këtë motiv tregojnë më së miri me anë të personifikimit ku paraqitet e gjithëajo kohë e pakohë që e përqafoi shoqërinë tonë e sidomos shtresën e varfër nga të zezat e pushtuesit shekullorë.Nga këto të zeza nga “Dhelpra” dinake dhe zullumqare nga mosdurimi shoqëria “shtazore” kishte marrë vendimta formojnë një gjyq e të munden të ankohen kush ka nevojë.Sa shumë të rinj e të reja nga koha e kaluar ederi tani lëshuan atdheun e tyre gjithnjë me shpresë se në mënyra të ndryshme do t’i kontribuojnë atdheut, dhekështu “Lepuri” i drejtohet “Lepurushit” me këto fjalë sa ngushëlluese aq edhe optimiste:“Ne do të punojmëTë dejtën ta kërkojmë.Të dëshiroj kthim të shpejtëNë vendin e lirë…Mirupafshim biri im”Është interesant se autori përveç hyrjeve vargjet i ka paraqitur në formë vargjesh poetike dhe diku-diku ka përdoruredhe rimë.14

Edhe në pjesën e dytë autori vazhdon duke futur në skenë edhe ujkun e pulën si personazhe. “Dhelpra” nga zullumete mëdha që ua bëri popullit u padit nga shoqëria te ujku plak i cili mundohej të ndante drejtësi.Kështu praderi te pjesa e tretë dhe në tetë skenat e paraqitura në libër zhvillohet një dramë e vërtetë në gjyqin e dhelprës ecila nuk lëshon pe derisa trupi gjykues ta dënojë dhe njëherë e përgjithmonë të mbledhë mend dhe të dijë se nëkoherenë edhe ne kemi pushtet, edhe ne do të jemi të mbrojtur si gjithë tjerët…VleratLibri me pjesë skenike “Dhelpra në gjyq”, iu dedikohet fëmijëve të ciklit të ulët shkollor, gjithnjë duke marrëparasyshë nivelin e kuptueshmërisë së mesazhit të autorit drejtuar atyre.Vargjet janë të kapshme dhe shumëlehtë mund të mësohen permendësh.Kujtojmë se ky libër do të pranohet nga ligjerimi poetik për fëmijë si libër që i plotëson kriteret e formës sëbotueshme të librit me aq vlerë artistike që posedon dhe se për t’i jetësuar këto pjesë skenike duhet orvatur qëkëto të provohen edhe në skenë me qëllim që të plotësohet kërshëria e lexuesit duke i parë edhe të luajtura nëskenë.Rëndësia e libritLibri me pjesë skenike “Dhelpra në gjyq” e autorit Mejdi Shabanit me sa vlerë artistike që ka, megjithatë ështëbërë një përpjekje serioze për t’ua dhuruar lexuesve dhe nxënësve këtë libër me të cilin nxënësit do të mësojnëdiçka pozitive, sepse siç e cekëm më lart libra të këtij zhanri janë deficitare nëpër bibliotekat tona, andaj besojmëse do gjejë vendin nëpër biblioteka si personale ashtu edhe publike.Rëndësisë së librit në përgjithësi po edhe të librit që ne po e trajtojmë kisha me ia bashkangjitur edhe një aforizëmshumë të qëlluar se:“Libri është një mjeshtër mësimi memec”.(D.Didero).Ky aforizëm është shumë i qëlluar për rëndësinë e librit për shoqërinë dhe kulturën në përgjithësi sepse fundifunditkrijuesit janë ata që e mbajnë gjallë kulturën e një vendi ku jetojnë me botime të librave të zhanreve tëndryshme letraro-artistike.Kujtojmë që edhe krijuesi Mejdi Shabani me këto dy botime të parin me poezi për të rritur dhe së fundit edheme këtë të fundit me pjesë skenike e dha në maksimum inspirimin dhe motivimin shpirtëror që kishte brendavetes, këtë e them gjithnjë në kapacitetin e tij krijues që posedon.Mejdi Shabani ka në dorëshkrim një mori poezishë për fëmijë dhe shkrime tjera të cilat në të ardhmen presindritën e botimit .Këtij vështrimi po ia bashkangjes edhe një aforizëm se:“Çdo komb duhet të përkufizohet, në radhë të parë, si komb kulturor”(Manfred Osten).Dhe se poetët janë krenaria e një kombi…Presim në të ardhmen edhe botime tjera me ngritje të vlerave artistike nga kjo penë.15

Ëndërr pa fundTeatër në një ëndërr tërheqëseEdhe e pamundura bëhet realitetLëshohesh lirshëm me parashutëSi një Tibetan ”i lirë mbi Tibet”E sheh veten -Budë me kurorëNë një tempull të paprekurNë mes të maleve i fshehurÊndërr që s´do të marrë fundTë afron tek buzët e burimitE të lë me grushtat thatëNjë ëndërr pa fije turpiTë zbret edhe mbi mjegullën ebardhëNë Çeçeninë e derdhur si turist tëshëtitPara këmbëve të shtron rrugën meluleFëmijët të buzëqeshin me sy tëpërloturNë botën e vogël, në ëndërrën emadheNë një natë me rreziqe dhe përjetimeFundi afrohet, ti s´do që ajo tëmarrë fundME POETIN E NJOHUR SHQIPTAR IBRAHIM ABEDININë këtë numër të revistës “ Dituria”,Poeti Ibrahim Abedini paraqitet me trepoezi. Poetin e preokupon fati i njerëzvetë shtypur, fati i popujve të rrobëruar, njëfat që lidhet ngushtë me fatin e popullitshqiptar. Poeti nuk nguron të shkoj edhederi tek sakrifica e vetvetes dhe të “futete të bëhet një” me fatin e të pastrehëve,me vuajtjet e tyre, për ta njohur nga afërdhimbjen.Liria është e shtrejtë për poetin.Ai e parafytyron atë edhe në ëndërr, si:NëTibet, Ceceni, Palestinë e Jeruzalem, kuera e lirisë është shumë largë. Dhe si vazhdimpoeti kërkon nga adhuruesit e poezisë të analizojnë vet me kënaqsipërmbajtjen e këtyre tri poezive.Lutje erësFry moj erë, fry e mos pushoAromën dua të të ndjej, ku je?Groposur thellë në mes tëmosbesimitNë zemër të Saharasë shterpë,atje je!Lutje të shumta dëgjon e s´fryn, mojmagjistare e lodhurFry se më është zënë fryma ngafjalët e jetës së egërsuar!Fry, mos u trëmb! Zbrit edhe mbiJeruzalemAtje përplasu mbi muretbeton-berliniane, atje!Fry, fry se atje lind dhe perëndondielli në kohëShkruar më 2007.02.02LandvetterFate të harruaraDielli lind dhe perëndon si gjithënjëBukuria zgjat një kohë dhe mbaronTi dhe unë, ju dhe ata, që të gjithëneS´bindemi se e vërteta shkaktondhimbjeMe ndjenjat e së bukurësmanipuloheNë emër të së ligës bëhen vetëvrasjeFati që nuk e ka provuar të hidhurëns´di të çmoj të ëmblën. Jo, jo, nukdiNe përsërisim në memorje pa numuruarKëngën e vuejtjes dhe prap e harrojmëSikur të futesha në strofullën e tëpafatëveOse të bëhesha një me ta, thellë idashuruar?Êshtë e dhimshme kur ironia e fatittë zbulonE kuptoni, o njerës, dua të jem njënga ata,Me fat të zi, që nëpër këmbët enetëve të gjataNumurojnë dëshirat e yjeve të humburnë qiellAta qëndrojnë përballë të ftohtit tëacartëAgonia e tyre sixhade të leshtapikturonëFati i humbur, i futur thellë ndërdyshemePëlhurë shprese të grisur end në vekVetëm njëherë të qëndroja në natëne tyreI pa tundur si hëna përballë stuhiveqielloreKohës bishtpërdredhur që s´dondryshimNë fytyrën e zezë t´i pështyja do tëdoja16

Arsim HaliliIntervistë me Shqipe Hasanin – poeteKrijimtaria – bujtina ime shpirtërore“Vepra me vlera hapë shtigjet e botës që marrin karakter pozitiv, dhe me zë kumbues jehon”- thotë poetjaShqipe Hasani.Një prezantim të shkurtërJam Shqipe Hasani nga Prishtina. Kam të mbaruar shkollën emjekësisë, Fakultetin Filologjik – dega Gjuhë dhe LetërsiShqipe në Universitetin e Prishtinës. Gjatë studimeve jampunësuar në Qendrën Klinike Universitare – Klinika përRadiologji dhe Onkologji ku punojë teknike e Rëntgenit.Krahas periudhave që është dalluar puna ime, krijimtarinë ekam pas bujtinë shpirtërore e cila ka funksionuar nëpër revistat e ndryshme letrare, mandej edhe në botimet e vëllimevetë cilat sot preken dhe lexohen. Ato janë: “Shiu i vetmisë”,“Qielli i varreve”, “Akuareli i dhembjes” dhe“Premtim i lënë peng”Zanafilla e krijimtarisë suaj artistike?Është me rëndësi për ta shpalos zanafillën e krijimtarisë se ajo më duket që kur unë jam lindur, ajo lindi memua. Por, pa varësisht, periudhave të cilat më përcollën poezinë e barta me peshën, përjetimin, muzën, përkatësisht,shpirtit ia gjeta një kënd, ku rrinë aty, e fshehur nën gjakun poetik.Cilat motive i trajtoni në shkrimet Tuaja?Motivet në vëllimet e botuara janë të ndryshme. Secilës kohë i kam bërë përpjekje, t’ia përshtatë vargjet e mija,veç është e vërtetë se origjinaliteti i hapur, në secilën vepër, ka bërë jehonë, dhe është dalluar universi im ndajbotës reale.Për këtë, edhe lexuesi i cili nuk ma njeh personalitetin, përmes vargut del në pah, me dhembjen e kohës, memërgimin e shekullit, me luftën e atdheut dhe me lirinë e shumëpritur, si dhe me lirikën, qoftë me atë patetikeapo erotike etj,. Vetëm se, mund të them se çdo motiv e ka vlerën e vet me tema të nduardurshme.Mund të na flisni për vështërsitë, por edhe për efektet pozitive?Vështërsitë e krijimtarisë, sidomos për një krijuese, flas (femrën) e stome, janë ato të theksuara, sepse për tasiguruar kohën e shkrimit apo leximit, duhet ta derdhësh mundin. Duhet të kujdesesh që fëmijët ti mbash pranësi nënë, nëpunëse, amvise, kështu që gjithçka lobohet rreth meje dhe përgjigjet për mua, por të gjitha për t’i arritnuk është vështirë kur e ke ndjenjën dhe vullnetin e punës, dhe nga ajo të dallohesh me suksese të arritura, ështëdiçka shumë e madhe dhe shumë pozitive, por edhe efektive, si dhe kërkimtarë në hyjninë e letërsisë.Në cilin zhanër ndiheni më rehat?Poezia më fle më shumë në shpirtë. Përveç poezive për të rritur, shkruaj edhe për fëmijë. Mandej, edhe prozë,novela, por ajo që rri varrë i varur në qerpikë syri dhe lëvizë gjaku nëpër vrullin e trupit, është poezia që mundta quaj pjesë e shpirtit.A keni përshtypjen se disa krijues bëjnë art vetëm për emër apo duhet ofruar vërtetë vlerë lexuesit?Shikuar në hollësi, apo në përgjithësi, secili krijues i cili identifikohet me emër, që rrugëton nëpër labirintet eletërsisë, nuk duhet të mbështetet në faktin se ka botuar vepra dhe është i njohur, mirëpo duhet krijuar hapësirëtek çdo lexues se nga ato vëllime veprash, qoftë me një apo me më shumë vepra, mund të citohet vlera artistikee veprës së krijuar është bazike që arrin kulminacionin për të fituar përshtypje nga lexuesi.Me një fjalë, them se vepra me vlera hap shtigjet e botës që marrin karakter pozitiv, dhe me zë kumbues jehon.Thjeshtë, për ta njohur emrin, duhet ta njohin arritjen efektive të veprës, e për këtë le t’i mbetet kohës.17

Shkruani për të rritur apo edhe për fëmijë?Deri tani kam botuar vëllime për të rritur, krahas kësaj duke u nisur nga realiteti që ta njoh botën e fëmijëve,shkruaj edhe për fëmijë nga se të kompletuar e kam një përmbledhje që mendoj ta botoj në fillim të vitit të ardhshëm,sipas planit që e realizoj.Cili është idoli juaj prej krijuesve të mëdhenj?Në letërsi idol i kam shumë krijues të mëdhenj botëror, ndërsa nga ata të letërsisë së sotme me kënaqësi lexojveprat e shkrimtarit Qerkin Ismajli, Ramadan Haziri, Reshat Sahitaj, Ragip Sylaj, Rushit Ramabaja, etj,.Çka planifikon Shqipja për të ardhmen?Po e ardhmja ime ka një spektër të gjerë në letërsi, deri në fund të këtij viti shpresoj të botojë romanin që jamnë përfundim të tij, dhe ta shoh një perspektivë më të madhe në botën krijuese të letërsisë.Bashkëpunimi Juaj me krijues të tjerë?Shumë pak i lë hapësirë bashkëpunimit me krijues, sepse vet natyra ime femërore, përmban në vete një moriobligime, angazhime të jetës personale, ditëve të përditshme, sepse një pjesë e kohës më ngel në punë, e pjesatjetër në përkushtim të familjes. Vetëm sa i përket kohës së lirë, qoftë në bashkëpunimin me krijues jam shumë emangët.Sa po trajtohet apo (ndihmohet) në shoqëri krijuesi?Në rrethanat e sotme, çdo krijues ka vështërsitë e veta në ekstazë të hapur, po flas për botën krijuese të femrësqë, ajo që më preokupon është mospërkrahja e plotë, e cila hasë në sfida të ndryshme dhe vështërsia e saj defilonnëpër sakrifica të një botimi.Çka do t’u kishit sugjeruar krijuesve të rinj?Me rrjedhën e kohës, me njohjen e krijuesve të rinj, citoj: “Sa më shumë të lexojmë, aq më shumë do të pasurohetshpirti jonë krijues, ngase edhe arti ka vlerën e vet që stimulon ndjenjat emocionale e shpirtërore dhe tëjapim botës mesazhe të qarta për mes vokacionit të bukur poetik”.Mesazhi Juaj?Më shumë përkrahje për krijuesit, më shumë përkrahje për femrën krijuese, më shumë origjinalitet!Kryesia e Qendrës Kulturore Shqiptare “Migjeni” ne Borås,Redaksia e revistës “Dituria” Borås dheRedaksia e Radio diturisë në Borås-Ju dëshirojnë pushime të këndshme të gjithë bashkëkombasvetanë kudo që janë dhe njëherit ju urojen rrugë të mbarë për nëvendlidnje!Mirë u pafshim në shtator!Shumë i nderuari SOKOL,Nuk ka ndonjë shprehje në gjuhën shqipe më e madhe se FALEMINDERIT.Unë përzemërsisht ju faleminderoj për kujdesin që po tregoni ndaj meje dhe krijimeve të mia.“Diturinë”, nr. 5e kam lexuar me ëndje në internet dhe më pëqen angazhimi i juaj për ta bërë sa më të mirë këtë revistë.Pastaj përmes kësaj reviste të bekuar kam lidhë miqësi edhe me miq të rinj prandaj, ju dhe revista jeni bërë njëurë lidhëse në mes njerëzve.Edhe njëherë faleminderit dhe paqi shëndet, jetë të lumtur dhe shumë suksese....Hysen Kqiku - Gjilan, Republika e Kosovës18

ANEKDOTAT SHQIPTAREAnekdotat, këto thënie të mençura, këto tregime të shkurtra shpotitëse e satirike, përmessë cilave interpretohen dukurit e ndryshme shoqërore, ndodhi të personaliteteve të njohuraetj., japin një pasqyrim metaforik por edhe alegorik të realitetit tonë me të cilinë përballemiçdo ditë.Këto tregime të zgjuara, që ishin karakteristik komunikimi tek shumë popuj ballkanasnë të kaluarën, e në veçanti në disa treva shqiptare (ku akoma janë prezent, edhe pse tëzbehura nga evoluimi kohorë), arrijnë që përmes mesazheve të japin aspekte nga jeta, nëdukje të vogla, por me vlerë përgjithësuese, duke i vënë në lojë klasat sunduese, pushtuesit,tradhtarët, qeveritarët, personalitetet publike etj., por duke mos lënë pa atakuar as problemete ndjeshme sociale, ekonomike, politike etj.Shkathtësia e këtij komunikimi të drejtpërdrejt me dëgjuesin dhe roli si mburojë a si shtizëndaj kundërshtarit, i kanë siguruar anekdotave, por edhe aforizmave, fjalëve të urta etj. njëvend të rëndësishëm në thesarin e kulturës shqiptare, por edhe një jetë të gjallë e aktive, menjë humor të hollë e satirë therëse, edhe sot e kësaj dite.Këto anekdotave që janë të vendosuramë poshtë janë të marra nga librat: “Anekdota 1 dhe 2” i botuar nga Instituti albanologjiki Prishtinës, dhe “Tregime shqiptare” shkruar nga Daut DemakutMENDJA E MADHENë një kuvend të burrave, hyri me pakë vonesë edhe Shaban Hoxha i Isniqit. Ishte vonuar pak dhe,natyrisht, plakun e mençur e pret kuvendi.Mirëpo, një mendjemadh i Strellcit, me mustaqe të holla si bishti i miut, që ja kishte mbushur mendjen vetesse e ka vendin në kuvend të burrave, i hidhëruar pse kuvendi po e respektonte Shabanin, mezi priste që t’iathoshte ndonjë fjalë.Shaban Hoxha u rahatue në kullë. Ia sollën edhe kafen.Njëri prej pleqve në kuvend tha:-Fol diçka Shaban HoxhaEnde pa e çelur gojën Shabani, ai mendjemadhi ia priti:-Çka ka me fol Shaban plehu që vonohet në kuvend të burrave?Të gjithë u prekën. Ai plaku që i tha Shabanit më parë “fol diçka”, u zu ngushtë, por foli:-Mos u hidhëro lum Shabani, se është martue rishtas dhe e ka pak veten n’qejf?-Jo - tha Shabani Hoxha, -nuk hidhërohem. Plehut ia sheh hajrin dikush, se plehu e rrit bimën, e mendjes sëmadhe, pasha zotin, kush mbi dhe hajrin deri sot s’ia ka pa!AI S’ASHT MSUE ME DHANËNjë zemërngushtë (tahmaçar) kishte pas ra në ujë e donte me u mbytë, se nuk kishte pas ditur not. Qëllonnjëri atypari e i thotë:- Ama dorën, bre burrë!Një tjetër, që e kishte pas njohur këtë zemërngushtin, ia kthen këtij:- Ai nuk asht msue me dhanë, por veç me marrë e thuj: “Ha dorën!” e jo ama dorën, n’dash me e pshtue pau mytë.19

Dituria-Revistë mujore për fëmijë,të rinjë dhe prindër, maj, 2009Albanska -- ShqipNyheter och program på albanskaTransmestimet e ”Jehonës” bëhen nëpërmjet kanalit P2 të SR nëgjithë vendin.Orari i transmetimeve shqip:E hënë: 14:30-15:00 dheE martë: 14:30 -15:00Revista “Dituria”Kryeredaktor: Sokol Demaku; Koli284@hotmail.comKeshilli redaktues:Rrahmon Jashari, rrahmanjashari@hotmail.com; Lena Liden, lenadarlene@yahoo.se;Hakif Jashari; Gjyljeta Andersson; letapeja@hotmail.com; Bahtir Latifi; bahtirlatifi@live.se,Bashkëpunëtor: Arsim Halili,Bujanoc,arsimhalili@hotmail.com; Julia Janku,Athinë;juliajanku@gmail.comAdresa e redaksisë,dituria@live.se;Revista dituria,Studiefrämjandet,L.Kyrkogatan nr20,503 07 Borås,SuediDiturinë mund ta lexoni edhe ne internet: www.immi.se/tidskrifter/dituira20