PDF6.95 MB - Wyższa Szkoła Komunikacji i Zarządzania

Restrukturyzacja spółek handlowych w świetle orzecznictwa sądowego 29
łączenia spółek kapitałowych, a mianowicie spółek z ograniczoną odpowiedzialnością
(art. 283-289) i spółek akcyjnych (art. 463-469). Przepisy te nadto przewidywały
jedynie możliwość łączenia się spółek tego samego rodzaju, a więc spółka z o.o. mogła
łączyć się z inną spółką z o.o., spółka akcyjna zaś jedynie ze spółką analogiczną.
Odmiennie ukształtowano tę problematykę w aktualnym stanie prawnym,
przewidując możliwość łączenia się spółek o różnorodnej formie prawnej. Mianowicie
spółki kapitałowe mogą łączyć się między sobą, ale również ze spółkami osobowymi.
Procesy te jednak doznają przedmiotowych ograniczeń, spółka osobowa
bowiem nie może być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną (art. 491
§1 k.s.h.). Jednocześnie zaś łączenie się, miedzy sobą, spółek osobowych może
nastąpić tylko przez zawiązanie spółki kapitałowej (art. 491 §2 k.s.h.), tym samym
wyłącznie spółka kapitałowa może być spółką przejmującą albo nowo zawiązaną.
Kolejnym ograniczeniem jest brak możliwości łączenia się spółki w likwidacji,
która rozpoczęła podział majątku oraz zakaz łączenia się spółki w upadłości (art.
491 §3 k.s.h.).
W zależności od sposobu łączenia się następuje przeniesienie całego majątku
spółki przejmowanej na spółkę przejmującą albo majątek wszystkich łączących
się spółek przechodzi na nowo zawiązaną spółkę. Za majątek tych spółek wspólnicy
otrzymują udziały lub akcje spółki przejmującej bądź nowo zawiązanej (art. 492
§1 k.s.h.).
Jednocześnie obok udziałów albo akcji spółki przejmującej lub nowo zawiązanej,
wspólnicy spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie
nowej spółki mogą otrzymać dopłaty w gotówce. Dopłaty te przewidziano
w przypadku wystąpienia różnic w wartości udziałów (akcji) łączących się spółek,
w sytuacji gdy nie ma możliwości dokonania prostego przeliczenia między nimi
i występować będzie nadwyżka. W takim przypadku plan połączenia winien
określać wysokość tych dopłat na rzecz wspólników (akcjonariuszy) spółki
przejmowanej albo na rzecz spółki przejmującej, bądź spółki nowo zawiązanej,
przy czym dopłaty te mogą występować i stosowane są według tych samych
zasad zarówno przy łączeniu się spółek kapitałowych, jak i przy łączeniu się
z udziałem spółek osobowych 9 . Jednakże dopłaty te nie mogą przekroczyć łącznie
10% wartości bilansowej przyznanych udziałów albo akcji spółki przejmującej,
określonej według informacji o stanie księgowym spółki sporządzonej dla
celów połączenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku
o ogłoszenie planu połączenia i to przy wykorzystaniu tych samych metod oraz
w takim samym układzie, jak ostatni bilans roczny, lub 10% wartości nominalnej
przyznanych udziałów albo akcji spółki nowo zawiązanej. Dopłaty spółki przejmującej
są dokonywane z jej zysku albo z kapitału zapasowego (art. 492 §2 k.s.h.).
Z tych samych przyczyn spółka przejmująca lub spółka nowo zawiązana może
wydanie swych udziałów lub akcji wspólnikom spółki przejmowanej lub spółek
9 A. Witosz, Łączenie i podział spółek w Kodeksie spółek handlowych, Oficyna Wydawnicza
BRANTA, Bydgoszcz – Katowice 2002, s. 43.