Gazeta Rybnicka - Rybnik.eu

Nr 10/412; październik2005

Za dużą oryginalność i pomysłowość w urządzeniu niewielkiego ogrodu nagrodzono państwa Mamakówz Niedobczyc.JubileuszoweogrodyKomisję urzekło wprowadzenie nowych, ciekawych elementów do ogrodu państwa Rojków z Gotartowic.O Konkursie „O ładniejszy Rybnik” czytaj na str. 28.Najładniejsze otoczenie ma Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 2 i Perfumeria „Ambrozja”.Mieszkańcy dzielnicy Boguszowice Stare zostali wyróżnieniza stworzenie poza swoimi posesjami pięknej alei zieleni.Zdjęcia: arch. Wydziału Ekologii2 Nr 10/412; październik 2005

Okładka: od 16 października br. rybniczanie mają pomnik Jana Pawła II. Zdj. rDrodzy Rybniczanie!Za nami piąty Dzień Papieski i obchodzona dostojnie w naszym mieście 27.rocznica objęcia przez kardynała Karola Wojtyłę Stolicy Piotrowej.Niedziela, 16 października br., była w Rybniku dniem szczególnym. MieszkańcyZiemi Rybnickiej otrzymali pomnik Papieża–Pielgrzyma, Jana Pawła II. Monumentz brązu – ufundowany przez parafian z Rybnika i okolic oraz indywidualnychdarczyńców – stanął godnie przed rybnicką bazyliką. Jest on zewnętrznym wyrazemnaszej pamięci o Człowieku, który przez ostatnie ćwierć wieku pobudzałnas do głębokiej refleksji i czynienia dobra… pamięci o Wielkim Rodaku.Nie zapominamy jednak o wznoszeniu „żywego pomnika Jana Pawła II”. To między innymiodpowiedź na działalność Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia” – organizacji upamiętniającejpontyfikat Jana Pawła II poprzez promowanie jego nauki oraz wspieranie przedsięwzięć edukacyjnychi kulturalnych. Niezaprzeczalnym wkładem wszystkich Rybniczan w budowę „żywegopomnika Jana Pawła II” jest Zespół Szkół Wyższych, jako odpowiedź na potrzeby edukacyjnemłodzieży całej Ziemi Rybnickiej, której nie stać na studiowanie poza miejscem zamieszkaniaze względu na trudną sytuację finansową.Ważną nade wszystko jest nasza wspólna pomoc ludziom potrzebującym i cierpiącym, częstonie z ich winy. Warto zaznaczyć, że wszyscy Państwo angażujecie się w szeroko pojętą pomocspołeczną. To z Państwa pieniędzy, pieniędzy rybnickich podatników, cały czas wspieranesą działania na rzecz ludzi niepełnosprawnych, rodzin zastępczych, dzieci z rodzin patologicznychi innych osób potrzebujących… Chociażby w tym roku na samą tylko pomoc społeczną wydamyz miejskiej kasy prawie 47 milionów zł, to 10 proc. wydatków budżetowych miasta ogółem.Trzeba wspomnieć, że swoisty „żywy pomnik” Papieża–Polaka już od dawna w Rybniku mamy.Są nim wychowankowie jednego z pierwszych tego typu w Polsce Ośrodka Leczniczo–Rehabilitacyjnegodla Dzieci Niepełnosprawnych Ruchowo i Umysłowo im. Jana Pawła II w dzielnicy Maroko–Nowiny.Celem, finansowanej przez miasto działalności ośrodka, są świadczenia zdrowotne dlaciężko chorych dzieci. To również dzieci i młodzież „trudna”, głównie z rodzin patologicznych,korzystająca z bogatej oferty świetlic środowiskowych, placówek wsparcia dziennego oraz placówkiinterwencyjnej i socjalizacyjnej, również finansowanych z budżetu miasta. To oczywiście dziecii młodzież korzystająca z wyjazdów na letnie wakacje, finansowanych w ramach wielu programówprofilaktycznych. Kolejnym „żywym pomnikiem Jana Pawła II” są warsztatowicze dwóch rybnickich– dofinansowywanych przez miasto – warsztatów terapii zajęciowej, prowadzonych przez lokalnekoło Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym. To również dzieci z rodzinpatologicznych, wspierane przez miasto poprzez programy profilaktyczno–terapeutyczne z licznychdotacji dla organizacji pozarządowych w ramach tzw. funduszu alkoholowego. To w końcu,planowane przez miasto na przyszły rok, otwarcie Środowiskowego Domu dla Osób Niepełnosprawnychprzy ul. Karłowicza, mającego stanowić alternatywę i niejednokrotnie wybawienie dlaludzi z upośledzeniem umysłowym, którzy – ze względu na osiągniętą pełnoletność – przestająbyć wychowankami np. warsztatów terapii zajęciowej.Głęboko wierzę, że wzniesiony u stóp naszej bazyliki pomnik będzie nam przypominał naukęJan Pawła II i podniesie w nas świadomość jego duchowej obecności. Wierzę, że miejsce wokółmonumentu stanie się sercem Rybnika, gdzie będą miały miejsce ważne manifestacje patriotyczne,służące kultywowaniu naszego dziedzictwa narodowego. Jestem też przekonany, że kroczącyPapież–Pielgrzym spod bazyliki, ten jedyny – nasz, rybnicki – zdopinguje nas do bezustannegobudowania jego żywego pomnika – „pomnika trwalszego od spiżu”.Z serdecznym pozdrowieniemAdam FudaliPrezydent Rybnika

Miejsce akcji: Szkoła Policyjna w Słupsku.Uczestnicy: policjanci reprezentujący wszystkiekomendy wojewódzkie i komendę stołeczną,wśród nich dwóch „naszych”. — Nieco słabiejposzło nam pierwszego dnia w strzelaniu i stosowaniutechnik obezwładniających — mówi st. post.J. Szymura, choć strzelanie to dziedzina, w którejnie czuli się źle. Pierwsze niepowodzenie tłumacząPatrol RokuPolicjanci z ... Rybnikastresem, podróżą i chęcią pokazania się z jaknajlepszej strony: — Nie wiedzieliśmy czego sięspodziewać, chcieliśmy zacząć jak najlepiej. Jednak15 miejsce po pierwszym dniu nie było takiezłe — dodaje sierż. R. Motyka. Potem mogło jużbyć tylko lepiej i było... Policjanci z rybnickiejkomendy bezapelacyjnie wygrali w pomocyprzedlekarskiej: — Na służbie udzielaliśmy jużpierwszej pomocy, jednak w podstawowym zakresie.Natomiast podczas zawodów wykonywaliśmyczynności należące do zadań lekarza — mówiJ. Szymura. Kolejną konkurencją było przeprowadzanieinterwencji policyjnych. Jak mówiR. Motyka, pozorowane interwencje byłyzbliżone do realiów służby patrolowej: — Musieliśmysię zachować odpowiednio do sytuacji, apozoranci biorący udział w zaimprowizowanychakcjach byli przygotowywani przez komisję, więcnie było łatwo — mówi R. Motyka o pozorowanejawanturze domowej, do jakiej zostali„wezwani”. — Każda konkurencja w mniejszymlub większym stopniu miała coś wspólnegoz naszą pracą – najmniej pomoc przedmedyczna.Policjanci z rybnickiej komendy musieli jeszczepokonać tor przeszkód i napisać test teoretycznyzłożony ze 100 pytań. A potem przyszła porana laury – puchar prezydenta RP, nagrody pieniężne,złote odznaki „Policyjny Patrol Roku”i praktyczny „prezent” dla rybnickiej komendyczyli... radiowóz, ufundowany przez komendantagłównego. Ale sukces w Słupsku poprzedził okresprzygotowań i ciężkiej pracy pod okiem specjalistywydziału prewencji Mariusza Wowry, któryw rybnickiej policji odpowiada za wyszkolenie policjantów.Obecnie zamierza uczyć się bojowegostylu walki od funkcjonariuszy izraelskich, a kiedyśsam brał udział w zawodach policjantów prewencji,więc jego doświadczenie zaprocentowało:— To nie jest łatwy konkurs. Trzeba być dobrymwe wszystkich dziedzinach— mówi. Tym bardziejrybnicki patrol nie kryjezadowolenia: — To dlamnie ogromna satysfakcja— mówi J. Szymura, któryuprawia sporty walki,a kiedyś wyczynowo trenowałkoszykówkę. Podobniejak R. Motyka, który ćwiczykung–fu i pływa.3 d n i z m a g a ń , 6 r ó ż n y c hkonkurencji, 32 pary do pokonania.Efekt: rybniccy policjanci – sierż.Radosław Motyka i st. post. JanuszSzymura, reprezentujący KomendęWojewódzką Policji w Katowicachzwyciężyli w klasyfikacji generalnejXII Ogólnopolskich ZawodówPolicjantów Prewencji – TurniejuPar Patrolowych „Patrol Roku”.Z najlepszymi policjantami spotkali się w UrzędzieMiasta prezydent Adam Fudali i burmistrzCzerwionki–Leszczyn Marek Kornas, by wręczyćim okolicznościowe listy gratulacyjne oraz upominki– sprzęt sportowy. — Jeżeli nadal będziemypodtrzymywać taką skuteczność w policyjnychzawodach, to zabraknie miejsc na eksponowaniezwycięskich pucharów — podsumował komendantpolicji Zbigniew Głowacki, dumny z osiągnięćswoich podopiecznych, bo to kolejny w tym rokusukces rybnickich stróżów prawa. — Wnioskio awans już poszły — dodał.(S)Policjanci J. Szymura. R. Motyka i M. Wowra otrzymali upominki odprezydenta miasta.Pomoc Ofiarom PrzestępstwTelefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070Pa t r o l r o k u- R . M o t y -ka (z lewej)i J. Szymuraprzywieźliz e S ł u p s k awyjątkową nagrodę– nowyradiowóz.Zdjęcia: s.W Rybniku uruchomiony został Punkt Pomocy Ofiarom Przestępstw. Jesteś ofiarąprzestępstwa? Potrzebujesz pomocy? Punkt Pomocy Ofiarom Przestępstw został uruchomionyprzy ul. Floriańskiej 24 (parterowy segment w środku osiedla Floriańska–Wawelska),tel. 42 260 80. To tam uzyskasz fachową poradę i pomoc.Czekają na ciebie ludzie, którzy cię wysłuchają, udzielą porady, wskażą sposób rozwiązaniatwojego problemu.Dyżury w każdy wtorek w godz. 15.30–17.30Jeszcze o rocznicy„Solidarności”Przygotowując zamieszczony we wrześniowej„GR” artykuł związany z rocznicąpowstania „Solidarności”, zdawaliśmy sobiesprawę z faktu, że wymienieni w artykulez nazwiska działacze stanowią zaledwie małągrupę reprezentującą potężną zbiorowośćzaangażowanych w solidarnościowy ruchosób. Zastrzegliśmy, że nie sposób wymienićwszystkich, a i wybór będzie subiektywny,bo wynikający ze źródła informacji. Przepraszamyzatem wszystkich działaczy „S”,których pominęliśmy. Wśród nich tych, którzypoczuli się szczególnie dotknięci nieobecnościąna naszych łamach i interweniującychw tej sprawie: Alojzego Wawocznego, którywspółtworzył Komitet Strajkowy w kop. „Rymer”oraz Jerzego Krzaka ze środowiskaPolitechniki Śląskiej.5

Wspólnymisiłami.... . . m i a s t a , R a d y D z i e l n i c yi R y b n i c k i e j S p ó ł d z i e l n iMieszkaniowej na chwałowickimo s i e d l u , p o m i ę d z y t r z e m abudynkami przy ul. Górniczejpowstała nowa droga. Niby nic,a jednak: inwestycja cieszy oko,a jak zapowiadają spółdzielcy będziejeszcze piękniej...— Razem można więcej… — zdają się mówić prezesRybnickiej Spółdzielni Mieszkaniowej StanisławLenert (pierwszy z prawej) i szef Rady DzielnicyAndrzej Wojaczek.Nowe schody wraz z podjazdem dla niepełnosprawnychszczególnie ucieszyły mieszkańców.Zdjęcia: sKostkę brukową Rada Dzielnicy Chwałowiceotrzymała z miasta, a prace wykonała miejscowafirma „SKAR-IO” sc. na zlecenie RybnickiejSpółdzielni Mieszkaniowej. Powstało 130 metrówdrogi, a dokładnie mówiąc chodnika z przeznaczeniemna drogę przeciwpożarową. Prace trwały ponadmiesiąc, a w ramach robót wykonano równieżschody z podjazdem dla osób niepełnosprawnych.Jednymi z pierwszych, którzy wybrali się na krótkispacer nową drogą byli „ojcowie” wspólnej inwestycji:przedstawiciele wykonawców, administracji osiedla, inspektorzy nadzoru, członkowierady nadzorczej i rady osiedla RSM, wspólnie z prezesem spółdzielni Stanisławem Lenertemi przewodniczącym Rady Dzielnicy Andrzejem Wojaczkiem. Jak mówi kierownik osiedlaEwa Szpitalny, droga nie prezentuje się jeszcze w pełnej krasie, ale już wiosną skarpa wzdłużchodnika ma się zazielenić, a krzewy i żywopłot dodadzą temu miejscu uroku. — Posadzonezostaną berberysy i irgi — dodaje Zofia Wilim. Spółdzielcy apelują jednak do mieszkańców,by stosować się do przepisów drogowych oraz nie dopuszczać do dewastacji.(S)Boisko do siatkówki plażowej,zbudowane w ub. roku wspólnymisiłami mieszkańców Niedobczyci pozyskanych przez Radę Dzielnicysponsorów, okazało się ...za ciasne.Z powodu wielkiej ilości chętnych do udziałuw organizowanych tu turniejach, eliminacjeblokowały boisko na tyle długo, że w ciągujednego dnia, a przypomnieć trzeba, że boiskonie posiada oświetlenia, brakowało czasuna rozegranie finału. Do eliminacji RegionalnychMistrzostw Miast Śląskich zgłosiłosię aż 18 par plażowych siatkarzy. Działaczesamorządowi postanowili zatem zbudowaćtuż obok drugie boisko. Do prac ziemnych zwielkim zaangażowaniem wzięli się uczestnicym.in. Warsztatów Terapii Zajęciowej nr 2z Niedobczyc, a także uczniowie Gimnazjumnr 11. Siatka i słupki przechowywane sąw pobliskim Dom Kultury i tam można sprzętwypożyczyć. W czasie minionego sezonuczęstym użytkownikiem obiektu była grupasiatkarzy zorganizowana wokół Oazy Rodzinprzy parafii NSPJ w Niedobczycach.Rozbudowa boiska pociągnęła za sobąkolejne inicjatywy uatrakcyjnienia Parku im.Wkład pracy w budowę boiska wnieśli również uczestnicyWarsztatów Terapii Zajęciowej nr 2. Zdj.: rB o i s k o b i sCzempiela. Zamontowane tu kosze przeniesionona wybrukowany placyk przed sceną i wten sposób powstało całkiem zgrabne boiskodo koszykówki. Planuje się również, by w zimiemiejsce to zamienić w ślizgawkę. W latach 60.i 70. XX w. park przy kop. „Rymer” był pełenatrakcji, funkcjonowało tu nawet małe ZOO.Może wrócą czasy, kiedy park będzie tętniłżyciem nie tylko w czasie festynów?(r)6 Nr 10/412; październik 2005

Młodzi współpracująTrzykrotnie w naszym mieście gościła młodzieżz zagranicy – tej bliskiej – z czeskiej Opawy i tej dalszej– z niemieckiego Hildesheim oraz z Marl. Okazjądo złożenia wizyt jest współpraca z rówieśnikamiz rybnickich szkół.Do Rybnika przyjechali „vlakiem” czyli pociągiem – 8 uczniów wspólnieze swoją nauczycielką z czeskiej Opawy spędziło w naszym mieścietylko kilka dni, ale z pewnością nie był to czas zmarnowany. W czasieDo pamiątkowego zdjęcia z prezydentem miasta stanęli wspólnie uczniowie i nauczycielez Rybnika i Opawy.Podczas wizyty dobre humory nie opuszczały młodych ludzi z katolickiego liceum„Marienschule”.Młodzież z niemieckiego Marl współpracuje z II Liceum Ogólnokształcącym od 5 lat.Zdjęcia: s. i arch. II LO.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070pobytu zwiedzili elektrownię „Rybnik”, siedzibę firmy Rettig–Heating,kop. „Ignacy”, uczestniczyli w warsztatach i rozgrywkach sportowych,znaleźli czas na rozrywkę, zwiedzanie miasta i rybnickiej poczty, gdyżCzesi są uczniami szkoły o profilu pocztowym. Ten bogaty program udałosię przygotować dzięki współpracy z chwałowickim Gimnazjum nr 3,w ramach projektu pod nazwą „Problemy środowiska naturalnego – sposobyprzeciwdziałania”, który wspólnie realizują. To pierwsza oficjalnawizyta w ramach programu „eTwinning”, który jest częścią programu„eLearning”, a patronuje mu Komisja Europejska: — Program ma nacelu trwałe zbliżenie szkół z dwóch różnych krajów — mówi koordynatorprojektu, anglista Wojciech Wasylko z G nr 3. — W doborze partnerakierowaliśmy się bliskością czeskiej Opawy, aby w pełni udało się zrealizowaćcel, jakim jest przede wszystkim integracja. Więzi i przyjaźnie łatwiejpodtrzymywać, gdy barierą nie jest odległość... Efektem prac będzie wspólnyalbum fotograficzny, w którym znajdą się zagadnienia z dziedziny ochronyśrodowiska naturalnego na terenie Opawy i Rybnika. Powstanie teżstrona internetowa tego albumu. Jak to jest w zwyczaju, z gośćmi z Czechi przedstawicielami Gimnazjum nr 3 spotkał się prezydent Adam Fudali.Mając na uwadze specyfikę programu, który realizują wspólnie młodziludzie, prezydent mówił o budowie kanalizacji w mieście i programie„Kaskada”, a także o partnerach Rybnika z czeskiej Karwiny.Z wizytą do Urzędu Miasta przyszli również młodzi ludzie z katolickiegoliceum „Marienschule” z Hildesheim, którzy gościli w mieście nazaproszenie Zespołu Szkół Urszulańskich. Rybnicka placówka jużw momencie powstania nawiązała współpracę ze szkołą w Niemczech,ale międzynarodowe wymiany młodzieży zapoczątkowano w latach 90.W czasie tygodniowego pobytu w Polsce, blisko 30–osobowa grupa Niemcówzwiedziła Oświęcim, Wieliczkę i Kraków oraz Wisłę. Młodzież uczestniczyłarównież w zajęciach szkolnych i ognisku, a podczas spotkaniaw rybnickim magistracie rozmawiano o mieście Hildesheim i tamtejszejszkole, a prezydent A. Fudali otrzymał bukiet kwiatów, ozdobiony małąbiedronką, od której pochodzi nazwa „Marienschule”.Ostatnią grupą goszczącą we wrześniu w naszym mieście była młodzieżz niemieckiego Marl, która od 5 lat współpracuje z II Liceum Ogólnokształcącym.Dla nich przygotowano wyjazdy do Wisły, Oświęcimia,Krakowa, zwiedzanie miasta i udział w zajęciach lekcyjnych, który dlaniemieckich uczniów był tematem do porównań form edukacji w Rybnikui Marl. Młodym Niemcom spodobały się pracownie chemiczna i fizyczna,zajęcia wychowania fizycznego oraz ... muzyka grana na przerwachlekcyjnych. Spotkanie w UM z prezydentem było okazją do rozmówo mieście. — Do Rybnika przyjeżdżamy co roku i zawsze jest tu realizowanajakaś nowa inwestycja — mówił dyrektor niemieckiej szkoły, który takpolubił Polskę, że przyjeżdża tutaj na wakacje. Uczniowie II LO pojadąz rewizytą do Marl już wiosną.(S)Budują Europę...Już po raz trzeci uczniowie Zespołu Szkół Mechaniczno– Elektrycznych uczestniczyli w seminariach naukowychzorganizowanych przy współpracy Stowarzyszenia Cefirz Dunkierki oraz Instytut GSI z Bonn, kontynuując nawiązanąw 1999 roku, współpracę ze szkołami w Dunkierce i Essen.Celem cyklu seminariów „Budujemy Europę razem” jest wzbogaceniesłownictwa oraz wspólna praca nad modelami samolotów i robotów orazukładami elektronicznymi. Pierwsze trójstronne seminarium odbyło sięw grudniu 2004 roku w Essen, drugie w czerwcu tego roku we Francji,trzecie zakończyło się we wrześniu w Rybniku. W Niemczech uczniowiezobaczyli jak zagospodarowano tereny po dawnych kopalniach węglowych,przekształcając je w zabytki lub parki przemysłowe. We Francjiwzięli udział w konferencji poświęconej warunkom zatrudnienia orazkształcenia w krajach Unii Europejskiej i mieli okazję sprawdzić swojeumiejętności sportowe wspinając się na sztuczną ścianę oraz zrobićc.d, na stronie 87

Podlegający marszałkowiRegionalny Ośrodek DoskonaleniaNauczycieli „WOM”jest publiczną placówką nastawionąna dokształcanie, którejcelem jest wspieranie rozwojuzawodowego nauczycieli i pracownikówoświaty poprzeznajróżniejsze kursy i szkolenia:— Nadzorujemy, kontrolujemyi koordynujemy całą sferę metodykiz różnych przedmiotów izakresów wychowania w formiewarsztatów i kursów doskonalących.Organizujemy teższkolenia rad pedagogicznychoraz kursy kwalifikacyjne, któresą równoważne studiom podyplomowym,organizowanymprzez szkoły wyższe. Jednaknaszym atutem są niższe koszty.U nas po prostu jest taniej, alejest jeden warunek – nauczyciel musi być czynny zawodowo — mówinauczyciel–konsultant Jolanta Spyrczak z RODN „WOM” Rybnik,którego dyrektorem jest dr Roman Miruk – Mirski. Obecnie w województwieznajdują się cztery takie ośrodki – w Katowicach, Bielsku– Białej, Częstochowie oraz w Rybniku. — Do 1 września byliśmy filiąKatowic, teraz jesteśmy samodzielną placówką — mówi J. Spyrczak.W ten sposób nauczyciele na przykład z Raciborza nie muszą już dojeżdżaćdo Katowic; teraz mają Rybnik, a takie rozwiązanie, zdaniemJ. Spyrczak, przynosi nie tylko korzyści, ale i prestiż miastu. Siedzibac.d. ze strony 7Budują Europę...Dla nasbez nas?Aby uczyć innych,sami również musządbać o poszerzanies w o j e j w i e d z yi umiejętności, a ma imw tym pomóc RegionalnyOśrodek DoskonaleniaN a u c z y c i e l i„Wojewódzki OśrodekMetodyczny”, któryod 1 września działaw Rybniku. Pierwszym dużymprzedsięwzięciem placówki byłyTargi Książki Edukacyjnej.Jednak nie spotkały się onez większym zainteresowaniemze strony nauczycieli.zakupy w największym centrum handlowym na PółnocyFrancji Cité Europe. W drodze powrotnej wraz z grupąniemiecką zwiedzili Brukselę. W Polsce, dzięki finansowemuwsparciu Polsko–Niemieckiej Współpracy Młodzieżyi Urzędowi Miasta Rybnika młodzi ludzie zapoznali sięz historią miasta, zwiedzili elektrownię „Rybnik”, warsztaty,w których uczy się młodzież ZSM–E oraz Wieliczkęi Kraków. — Podczas spotkań uczniowie mogli ocenićswoją znajomość języka francuskiego i niemieckiego oraznawiązać przyjaźnie, które mamy nadzieję przetrwają długielata — podkreślają prowadzące projekt Małgorzata Wołowieci Barbara Dyrda z ZSM–E.(S)Targi Książki Edukacyjnej były pierwszym przedsięwzięciem zorganizowanym przez RegionalnyOśrodek Doskonalenia Nauczycieli „Wojewódzki Ośrodek Metodyczny”. Zdj.: sośrodka znajduje się przy ul. Borki 37c (tel. 42 47 472). Już teraz placówkaw Rybniku przygotowuje się do finału Wojewódzkiego Konkursu JęzykaPolskiego, a także geografii (regulamin i zakres materiału na stronieinternetowej kuratorium oświaty http://ko.katowice.uw.gov.pl/).Ma też za sobą przysłowiowe „pierwsze koty za płoty”... czyli TargiKsiążki Edukacyjnej, które zorganizowano w Zespole Szkół Ekonomiczno–Usługowych.Niestety, towarzyszyło im niewielkie zainteresowanienauczycieli, duże – kilkunastu wydawnictw. Zaprezentowanobogatą ofertę książek, podręczników, ćwiczeń i pomocy naukowych– można było znaleźć nauczycielskie vademceum, testy, atlasy, płytymultimedialne i tablice interaktywne. W ramach targów zaplanowanorównież 10 warsztatów dla nauczycieli o różnej tematyce oraz seminariumpn. „Współpraca środowiskowa w wychowaniu dzieci i młodzieży”.(S)Socrates w GimnazjumDelegacja nauczycieli z Włoch, Austrii, Litwy, Rumunii i Turcji, gościław Rybniku na zaproszenie Gimnazjum nr 10. Wizyta związana byłaz kolejnym rokiem realizacji projektu Socrates Comenius.Tygodniowy program pobytu przygotowali koordynatorzy projektu, nauczyciele gimnazjumArkadiusz Szwejczewski i Lesław Gacka. Oprócz warsztatów szkolnych i codziennej pracynad przygotowaniem kolejnego etapu projektu, goście poznali też bliżej Ziemię Rybnicką.Z uwagi na fakt, że tematem współpracy jest woda, delegacja wzięła udział w wycieczkach nadZalew Rybnicki i rzekę Rudę. Międzynarodowa grupa uczestniczyła też w biesiadzie śląskiej,jak co roku zorganizowanej wspólnie przez dyrektora Gimnazjum nr 10 Mariolę Kostecką,Radę Dzielnicy Ligota oraz rodziców i nauczycieli szkoły. Sporym zaskoczeniem był dla gościudział w święcie pracowników edukacji, gdyż jak się okazuje, w ich krajach Dzień Nauczycielanie jest tak celebrowany. Grupa spotkała się również z wiceprezydentem miasta JerzymFrelichem, który opowiadał m.in. o wspólnej historii, łączącej nasze kraje.Międzynarodowa grupa młodzieży we Francji.Zdj. arch. org.Zdj.: arch. G 108 Nr 10/412; październik 2005

W kategorii gmin miejskich Rybnik otrzymał nie tylko certyfikat na kolejnyrok, ale również wyróżnienie oraz prawo do posługiwania się tytułemZłota Lokalizacja Biznesu. Konkurs organizowany jest przez KrajowąIzbę Gospodarczą oraz Instytut Badań nad Demokracją i PrzedsiębiorstwemPrywatnym, a patronująFair Play 2005mu Polska Agencja Informacjii Inwestycji Zagranicznychprzy współpracy urzędów marszałkowskichi wojewodów. z rzędu Rybnik znalazłP o r a z t r z e c iKonkurs nagradza i promuje się w czołówce IV edycjigminy stwarzające przyjazny konkursu i programuklimat i najlepsze warunki dla certyfikacyjnego dlarozwoju działalności gospodarczeji inwestycyjnej. Jego celem F a i r P l a y 2 0 0 5 ”samorządów „Gminajest popularyzowanie etyki w – C e r t y f i k o w a n adziałalności samorządów, przejrzystościprocedur oraz działańLokalizacja Inwestycji.sprzyjających podejmowaniu inwestycyjnych przedsięwzięć.W tym roku do konkursu przystąpiło139 gmin, co w porównaniuz ich całkowitą liczbą wynoszącą ponad 2300, stanowi niewielkiprocent. Organizatorzy podkreślali jednak, że każda kolejna edycjakonkursu przyciąga więcej uczestników. W kategorii miejskiej,w której startuje Rybnik, najwyższy laur czyli statuetkę otrzymałoWejherowo, zaś obok naszego miasta wyróżniono Kutno i Jarocin,a wyróżnieniem specjalnym uhonorowano Łódź.By do konkursu się zakwalifikować, gmina musi spełnić kilkaniełatwych warunków. Należy dokonać pisemnej prezentacji,której treść jest jednak weryfikowana na miejscu przez specjalnegoaudytora, przeprowadzającego wywiady zarówno wśród przedstawicieligminy, jak i przedsiębiorców, dostarczycieli mediów, sektorabankowego czy wśród członków samorządu gospodarczego. Po zakończeniuedycji każda gmina otrzymuje raport podkreślający jej słabe i mocnestrony oraz wskazujący działania na rzecz jeszcze lepszego przygotowaniado przyjęcia inwestorów.Tegoroczna uroczystość wręczenia wyróżnień miała miejsce w SaliKoncertowej Pałacu Kultury w Warszawie. Jej gospodarzami byli prezesKrajowej Izby Gospodarczej Andrzej Arendarski oraz założyciel i dyrektorInstytutu Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnymdr Mieczysław Bąk, który gratulując wyróżnionym gminom, scharakteryzowałtegoroczną edycję konkursu i zachęcał do brania w nim udziałuw przyszłości. Podkreślił też wymierne korzyści, jakie przynosi tytuł GminyFair Play. A należą do nich znaczące zwiększenie ilości inwestorów, a co zatym idzie – miejsc pracy, ponadto zwiększenie wiarygodności gminy i poprawajej wizerunku, co potwierdzają przedstawiciele gmin uczestniczącychw konkursie od początku. A przypomnijmy, że Rybnik był pierwszą śląskągminą, która kilka lat temu do niego przystąpiła i dotąd tytułu gminy FairZłota lokalizacja biznesuWiceprezydent Ewa Ryszka w otoczeniu kolegów–samorządowców z gmin startujących w kategoriimiejskiPlay nie utraciła. Wśród gości gali był również minister ds. europejskichSławomir Pietras, który zwrócił uwagę na największy potencjał naszegoniezbyt zasobnego kraju, jakim są ludzie i ich zaangażowanie. Z koleidoradca prezydenta prof. Katarzyna Duczkowska–Małysz, doceniająctrud gmin, by sprostać kryteriom konkursu, powiedziała, że słowo sukcestylko w słowniku jest przed słowem wysiłek... Przedstawicielom obecnychgmin życzono zatem dalszych sukcesów w pozyskiwaniu inwestorów, mimowysiłku w te działania wkładanego.Wśród odbierających statuetki, wyróżnienia i certyfikaty gospodarzy gminbyli w większości panowie. Tak więc i w tej kategorii Rybnik się wyróżnił, bonagrodę odebrała zastępca prezydenta Ewa Ryszka. Spotkania takie mająjeszcze jedną korzyść – są forum dyskusyjnym umożliwiającym wymianędoświadczeń między samorządowcami z różnych stron kraju. (r)Pomnik Jana Pawła II budzizainteresowanie nie tylkoPapież wszystkich chwałowiczanchwałowiczan. Zdj.: s.Najpierw był obraz bielskiego malarza Wiesława Wnętrzaka. Potem pomysł ks.Teodora Suchonia z chwałowickiej parafii, by na jego podstawie stworzyć pomnik. Dorealizacji potrzebne były fundusze, ale pomoc lokalnych przedsiębiorców rozwiązałaproblem i oto chwałowiczanie mają swojego papieża... z dalekich Chin.— To wotum wdzięczności za dar pontyfikatu sobie poradzić z bolączkami współczesności.Ojca Świętego – Wielkiego Polaka. Ten monument Znawcy historii sztuki uważają, że pomnik zachowałma nam przypominać, byśmy słowa papieża zawszechińską stylistykę, w której dużą rolę odgrywamieli w sercu, a nade wszystko kierowali się nimi symbol. Można się w nim dopatrzeć wpływów sztukiw życiu — podkreśla ks. proboszcz Teodor Suchoń. Wschodu.Ze względu na koszty pomnik wykonano w Chinach. Jak zapewnia proboszcz, dzięki pomnikowi nie tylkoNa cokole umieszczono napis ”Otwórzcie drzwiutrwalona zostanie pamięć o Papieżu–Polaku, aleChrystusowi”, a materiałem jaki wykorzystano do i przekonanie, że jedynie Chrystus może przynieśćbudowy był biały granit. Pomnik ma ponad 2 metry pokojowe rozwiązanie problemów. Pomnik poświęciłwysokości i przedstawia papieża Jana Pawła IIarcybiskup Damian Zimoń, po uroczystej mszyniosącego światło, w tle widać zniszczone mury. Podobnyśw., w czasie której w parafii udzielono sakramentumotyw pojawia się na obrazie W. Wnętrzaka, Ducha Świętego. O rychłą beatyfikację papieża Janaktóry powstał w okresie stanu wojennego. Mimo iż Pawła II modlono się również podczas parafialnegozmieniły się realia, przesłanie wciąż jest aktualne: odpustu, a parafianie ze świecami przeszli w procesjipapież idzie z Chrystusem do świata, który potrafi pod pomnik papieża.(S)Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 9

(...)Stojąca u bram tej świątyni,jak w oknie Domu Niebieskiego Ojca,postać Jana Pawła IIogarniać będzie swoim spojrzeniem i opiekąZiemię Rybnicką, miasto i wszystkich mieszkańców(...)– czytamy w okolicznościowym tekściePro Memoriam aktu erekcyjnego,wmurowanego w postument pomnikaPapieża – Polaka, który stanął u stópbazyliki św. Antoniego.Uroczystość odsłonięcia i poświęcenia monumentuprzypadła dokładnie w 27. rocznicę pontyfikatuJana Pawła II, w piątym Dniu Papieskim,pierwszym obchodzonym bez Ojca Świętego.W podniosły, religijny nastrój licznie zgromadzonychrybniczan wprowadził wspólnie odmówionyróżaniec oraz religijne pieśni w wykonaniu MiejskiejOrkiestry Dętej „Rybnik” i wiernych. PrzedOgarnia spojrzeniemi opieką...pomnikiem warty honorowe zaciągnęli miejscystrażnicy, harcerze i wojskowi, przybyły poczty sztandaroweśrodowisk kombatanckich, rybnickich szkółi in. placówek i instytucji. Plac przed bazyliką byłtakże metą upamiętniającego uroczystość biegu natrasie Wadowice–Rybnik, którą pokonali reprezentancisekcji lekkoatletycznej RMKS, Klubu Olimpijczyka„Sokolnia” oraz biegacze niezrzeszeni. Przynieślioni poświęcone na specjalnym nabożeństwiew Wadowicach ogień i wodę. W przeddzień DniaPapieskiego w bazylice miało miejsce wieczorneczuwanie refleksyjno–modlitewne „Młodzi z JanemPawłem II”.W orszaku przedstawicieli rybnickiego wieństwa przybył Metropolita Katowicki, ks. arcybi-duchoskupaDamian Zimoń, a obecni byli również parlamentarzyści,przedstawiciele władz wojewódzkich,rybniccy samorządowcy oraz osoby zaangażowanew realizację pomnika, w tym autor, artysta rzeźbiarzZygmunt Brachmański. Witając wszystkich gości,prezydent Adam Fudali przypomniał kilkuletniestarania różnych środowisk o powstanie w Rybnikupomnika, mającego uczcić największego z Polaków:— To miejsce nabiera dziś znaczenia symbolicznego,stając się miejscem, w którym odtąd bić będzie sercenaszego miasta i całej Ziemi Rybnickiej. PrezydentW nastrój uroczystości wprowadził obecnych wspólnie odmówionyróżaniec.Tekst Pro Memoriam podpisująMetropolita Katowicki,ks. abp Damian Zimońi prezydent Adam Fudali.Zdjęcia: rW wydarzeniu uczestniczyło kilkuset mieszkańców miasta.Abp D. Zimoń w rozmowie z pomysłodawcąbudowy pomnika Józefem Mrowcem.Poświęcenie monumentu.Prezydent Rybnika z twórcą pomnika, artystą–rzeźbiarzemZygmuntem Brachmańskim.Uroczystą mszę św. uświetniła orkiestra PSM IIst. oraz połączone chóry tej szkoły i I LO.Grupa rybniczan pamięć Jana Pawła II uczciła biegiemz Wadowic do Rybnika.10 Nr 10/412; październik 2005

dokonał też symbolicznego odsłonięciapomnika, a ks. abp Damian Zimoń – poświęcenia.Wcześniej przedstawiciel młodzieży,uczeń rybnickiej szkoły muzycznej KamilStaszowski przeczytał tekst Pro Memoriam,który, podpisany przez ks. abpa D. Zimonia iprezydenta A. Fudalego, został wmurowanyw cokół monumentu. Dokument zawierarównież nazwiska prywatnych darczyńcóworaz proboszczów rybnickich parafii, jakoprzedstawicieli społeczności wiernych, którzyfinansowo budowę pomnika wsparli.Po uroczystości jej uczestnicy udali siędo bazyliki św. Antoniego, gdzie MetropolitaKatowicki odprawił mszę świętą.Towarzyszyli mu koncelebranci – ks. prałatFranciszek Skórkiewicz, ks. dziekan HubertWieczorke, ks. proboszcz FranciszekMusioł, ks. prałat Alojzy Klon oraz wieluinnych rybnickich duchownych. W homiliiks. arcybiskup nawiązał do dwu skrajnychdat – 16 października 1978 roku i 2 kwietniatego roku, stawiając pytanie, co z pontyfikatuJana Pawła II pozostanie w naszychsercach. — Myślę, że obok pomników zespiżu, pozostanie to, co dla człowieczej rodzinyjest najważniejsze – nadzieja... Proboszczks. Fr. Musioł przypomniał też inne, „żywe”pomniki, które rybniczanie już wcześniejwystawili Ojcu Świętemu: ośrodek Jegoimienia dla dzieci niepełnosprawnychi Zespół Szkół Wyższych, miejsce edukacjimłodzieży, która dla Jana Pawła II byłazawsze nadzieją dla świata.Do uroczystej oprawy nabożeństwa przyczyniłasię orkiestra Państwowej Szkoły MuzycznejII st. pod batutą dyrektor RomanyKuczery oraz połączone chóry ze „szkołySzafranków” oraz I LO „Bel Canto” poddyrekcją Ziglindy Lampert–Raszyńskieji Lidii Marszolik.(r)Odciśnięte w brązie monumentu rączkiwnucząt artysty.Trudno byłoby znaleźć w Rybniku lepsze miejscedla papieskiego monumentu niż podest schodówprowadzących do bazyliki św. Antoniego.Dynamiczna postać „wychodzi” ze świątyni i symbolicznymgestem pielgrzyma wskazuje nam, mieszkańcomwspółczesnego miasta, drogę. Doskonale widocznyw perspektywie ul. Powstańców pomnik, skłoni nas możedo chwili refleksji, modlitwy, położenia kwiatów...Inicjatywa budowy pomnika zrodziła się ponad 4 latatemu, a „ojcem” pomysłu był działacz samorządowyJózef Mrowiec. Powołano wtedy do życia StowarzyszenieZiemi Rybnickiej „Region”, jednoczące osoby tęideę wspierające. Wykonania projektu podjął się śląskiartysta–rzeźbiarz Zygmunt Brachmański. Z biegiemczasu w ideę powstania pomnika włączył się Kościół,a finansowo wsparli ją wierni rybnickich parafii orazprywatni darczyńcy. Miasto wzięło na siebie koszt postumentu,wzmocnienia konstrukcji schodów oraz renowacjibalustrad, furt i bramy wejściowej do bazyliki.Czwartek 13 października, dzień montażu 4–metrowego,ważącego 2,4 t monumentu był, szczególnie dlanajbardziej zaangażowanych w jego powstanie osób,wyjątkowy. Cała operacja, przeprowadzona z dużąprecyzją przez doświadczonych pracowników gliwickichZakładów Urządzeń Technicznych, trwała ok. 2 godzin.— Przez nasze ręce przeszło już wiele papieskich pomników— mówili tzw. cyzylatorzy, przedstawiciele rzadkiegozawodu polegającego na składaniu odlanych w brązieczęści pomnika w jedną całość. — Nie wyobrażam sobie,by mnie zabrakło przy montażu pomnika mojego autorstwa— powiedział Z. Brachmański. — Zawsze się denerwuję,choć mam pełne zaufanie do fachowców z Gliwic. Bostawianie pomnika to chwila wyjątkowa, która się już niepowtórzy. Rybnicki monument, to mój drugi pomnik OjcaŚwiętego. W najbliższym czasie kolejny, jednak nie tak duży,stanie w mojej rodzinnej parafii – w Biertułtowach.„Ojciec” pomysłu J. Mrowic powiedział: — Czujęogromną satysfakcję z ukończenia rozpoczętego przezemnie dzieła. Jestem wdzięczny wszystkim, którzy je podjęli...Podobnie jak radny Romuald Niewelt, który byłspołecznym koordynatorem wspólnego przedsięwzięciakościoła, miasta i Stowarzyszenia Region. — Praca,którą włożyliśmy w kontynuację tej idei była wielką przyjemnością...Montażowi pomnika przyglądało się wieku mieszkańcówmiasta, a niektóre okoliczne kamienice przystrojonejuż były papieskimi kolorami na niedzielną uroczystośćodsłonięcia.Fazy montażu pomnika.Zdjęcia: rPro MemoriamW 27. rocznicę wstąpienia naszego Rodaka, Kardynała Karola Wojtyły na Tron Piotrowy, pełni wiary i wdzięczności za duchowąopiekę, mieszkańcy Rybnika składają hołd Papieżowi – Pielgrzymowi.Pod przewodnictwem Arcybiskupa Damiana Zimonia, Metropolity Katowickiego, w obecności Prezydenta Miasta Rybnika AdamaFudalego, Rady Miasta Rybnika kadencji 2002-2006, oraz Duchowieństwa Ziemi Rybnickiej, przed społecznością całego miastai regionu rybnickiego, poświęcamy Największemu z Polaków ten pomnik – zewnętrzny przejaw naszej czci i pamięci.Gromadzimy się dziś u Jego stóp, wierząc, że czynić to będą nasi potomni, zawierzając naszemu duchowemu Opiekunowiswoje troski i modlitwy. Stojąca u bram tej świątyni, jak w oknie Domu Niebieskiego Ojca, postać Jana Pawła II ogarniać będzieswoim spojrzeniem i opieką Ziemię Rybnicką, miasto i wszystkich mieszkańców.W miejscu, które odtąd stanie się sercem Rybnika, ze szczególną wdzięcznością wspominamy Tych, którzy duchowo i materialniewspierali dzieło budowy pomnika, dając świadectwo swojego wielkiego przywiązania i miłości do naszego Przewodnikana drodze do Domu Ojca.Rybnik, dnia 16 października 2005 rokuTelefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 11

— Pracę nauczycieli należy rozpatrywać w kategorii powołania — oceniałprezydent Adam Fudali, mówiąc o nauczycielskiej misji kształtowaniapostaw młodych ludzi, szczególnie w zderzeniu z rzeczywistością. Niestety,problemy wychowawcze nie należą dziś do rzadkości, więc trud nauczycieli iich rola w wychowaniu przyszłych pokoleń jest nie do przecenienia. Dlategoz okazji Święta Edukacji Narodowej, prezydent w imieniu rybnickich samorządowców,dziękował nauczycielom za ich trud i życzył entuzjazmu orazK i e d y ś n a i g r z y s k a c hw Olimpii rywalizowalinajlepsi sportowcy, dziśw „Olimpii” również spotkalisię najlepsi z najlepszych...Tym razem byli to nauczycieler y b n i c k i c h p l a c ó w e koświatowych, uhonorowaninagrodami prezydenta miasta.Sportowe porównania nie sąprzesadzone – współczesnynauczyciel powinien posiadaćcechy i kondycję sportowca,a i tężyzna fizyczna niezaszkodzi. Takie czasy...wielu sukcesów, a do życzeń dołączył...dyplom i finansową gratyfikację.W tym roku prezydenckie nagrodyotrzymało aż 69 rybnickich nauczycieli,którzy wyróżniają się w pracy zawodowej,rzetelnie wypełniają swoje obowiązkii podejmują nowe wyzwania. Wśródnagrodzonych znalazło się kilkunastudyrektorów szkół i przedszkoli, jedenksiądz–katecheta Waldemar Pawlik,szefowa związków zawodowychUrszula Grzonka, dyrektor „Przygody”Anita Geratowska, nasz redakcyjnykolega Marcin Troszka, na co dzieńzwiązany z SP nr 34 oraz nowo wybranyposeł RP Grzegorz Janik, dla któregonagroda jest z pewnościązwieńczeniem pedagogicznejdrogi. Najwięcej wyróżnionychw tym roku „belfrów” uczy wZS im. Powstańców Śląskich– czterech; po trzech pracujew G nr 2, ZSO, ZSP nr 2 i ZSPnr 3. O przyznanie nagród dlanauczycieli wystąpili nie tylkodyrektorzy szkół, ale równieżzwiązki zawodowe, WydziałEdukacji, delegatura kuratoriumoświaty i in.Podczas uroczystości wręczenianagród, w stylizowanychna antyczne wnętrzach „Olimpii”w Kamieniu, obecni bylirównież wiceprezydent miastaEwa Ryszka, przewodniczącyRM Michał Śmigielski, szef Komisji Oświaty Kultury i Sportu HenrykFrystacki, sekretarz miasta Daniela Lampert, skarbnik BogusławPaszenda i naczelnik Wydziału Edukacji Tadeusz Szostok. W podróżdo czasów renesansu zabrał gości wiceprezydent Jerzy Frelich przypominająchistorię uzdolnionego młodego człowieka – Mikołaja, który marzyłWśród wyróżnionych nagrodą prezydenta był również naszredakcyjny kolega Marcin Troszka, na co dzień nauczycielw SP nr 34 oraz trener dziewczęcej koszykówki.Tegoroczni laureaci Nagrody Prezydenta MiastaZdzisław Plisz, Maciej Kozakiewicz, Eulalia Tannebaum, Joanna Błażyca, AlinaŁach, Bogumiła Maryańska, Wacław Mickiewicz, Aneta Gut, Gabriela Kuśka, GrażynaDziurok, Lucjan Rugor, Weronika Kmiecik, Piotr Pysz, Krystyna Adamczyk, EwaFlorczyk, Joanna Zawadzka, Joanna Thomas, Marcin Troszka, Andrzej Westwalewicz,Maria Wengrzyk, Mirosława Ćwięczek, Marek Stojko, Agnieszka Kłosok, MałgorzataDudek, Ks. Waldemar Pawlik, Dorota Foreiter, Lidia Moc, Arkadiusz Szwejczewski,Adam Więckowski, Bożena Ucherek, Krystyna Kuczera, Aleksandra Kotas, StanisławKucharczak, Maria Mrozek, Rafał Morawiec, Kornelia Kłos, Jolanta Palińska, KrystianTomiczek, Stanisław Spyra, Mirosława Materzok, Bożena Romańska, Grzegorz Janik,Małgorzata Wróbel, Grażyna Bitman, Andrzej Pałach, Mieczysław Smiatek, ZygmuntKula, Jadwiga Abrachamowicz, Grażyna Klimek, Tomasz Harsze, Dorota Dyrcz,Teresa Rostkowska, Krystyna Kapusta, Anita Geratowska, Joanna Rzymanek, BożenaStafarczyk, Jolanta Krzysztoporska, Danuta Ficek, Janina Czaja, Gabriela Froehlich,Aleksandra Kupka, Elżbieta Siwczyk, Sylwia Malejka, Ewa Poręba, Iwona Porębska,Bożena Dereń, Mirela Porwoł, Lidia Wróbel, Urszula Grzonka.o zdobywaniu wiedzy, więc z Rybnika wyruszył na studia do Krakowa. Poich ukończeniu został pierwszym rybnickim bakałarzem. Ta historia stała sięinspiracją do utworzenia nagrody, która od kilku lat wręczana jest najbardziejzasłużonym nauczycielom. W tym roku do grona wyróżnionych MedalemMikołaja z Rybnika dołączyło dwóch kolejnych, wybitnych pedagogów.O 77–letnim Lechu Synoradzkim mówi się „nauczyciel z powołania”, „znanyz niekonwencjonalnych metod nauczania, wierny swojej misji”. Swoją pracęŚwięto Edukacji NarodowejUczyć (z) sercemLaureaci Medalu Mikołaja z Rybnika:Lech Synoradzki (z lewej) i Jerzy Michalski.Zdjęcia: szawodową rozpoczynał jako kierownik Szkoły Podstawowejw Skorzęcinie. Potem podjął pracę w Zasadniczej Szkole ZawodowejHuty Silesia w Rybniku. Następnie został zastępcą, a późniejdyrektorem Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Rybniku, przy ul.Kościuszki 23 (obecnie ZSM–E), którą kierował przez 30 lat.W tym czasie ukończył Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Katowicach. Zaczasów dyrektorowania L. Synoradzkiego, szkoła wzbogaciła się o nowekierunki nauczania i pomoce naukowe, powstały pracownie, a uczniowie zsukcesem startowali na różnych szczeblach olimpiad i konkursów. Za swojądziałalność pedagogiczną i społeczną L. Synoradzki został uhonorowany wielomaodznaczeniami: — Do dzisiaj szczególnie dumny byłem z Medalu KomisjiEdukacji Narodowej. Teraz sporą satysfakcję będzie dawał mi Medal Mikołajaz Rybnika — powiedział L. Synoradzki, a wręczający mu nagrodę prezydentA. Fudali wspominał: — Panie dyrektorze, pamiętam jeszcze pana samochód– syrenkę i zajęcia, na których uczył nas pan jak zbudowany jest silnik. LechaSynoradzkiego pamiętają nie tylko byli uczniowie – pełnił on wiele funkcjispołecznych, był m.in. radnym Miejskiej Rady Narodowej w Rybniku iczłonkiem Komisji Wojewódzkiej ds. Reformy Szkolnictwa Zawodowegow Katowicach. Podobnie jak L. Synoradzkiego, drugiego z laureatówMedalu Mikołaja nie spotkamy już w szkolnych murach, ale z pewnością...na górskich szlakach, nucącego pod nosem turystyczne piosenki. JerzyMichalski, bo o nim mowa, to nie tylko emerytowany nauczyciel, aleprzede wszystkim muzyk i turysta. Absolwent Akademii Muzycznej wKatowicach, wyrósł w rodzinie o tradycjach nauczycielskich. Przez ponadtrzydzieści lat pracował w wielu placówkach oświatowych, m.in. w SzkolePodstawowej nr 10 w Rybniku, na Uniwersytecie Śląskim, w Ognisku Pracydokończenie na stronie obok12 Nr 10/412; październik 2005

Odczytali znaki czasów— Chcemy studiować w Rybniku, w tym coraz młodszym,dzięki akademickiemu kampusowi, mieście. Chcemy tutajkształtować naszą młodość – w pracowniach, salach wykładowychi laboratoriach. Nasza przyszłość i nasza nadzieja tutaj sięzaczyna... — mówiła jedna ze studentek, w imieniu wszystkichrozpoczynających studia w Zespole Szkół Wyższych, podczasuroczystej inauguracji nowego roku akademickiego.Te słowa to przysłowiowy miód na serce przedstawicieli miasta – przewodniczącegoRM Michała Śmigielskiego i prezydenta Adama Fudalego,dla których są one potwierdzeniem, że decyzja o budowie kampusubyła słuszna: — Właściwie odczytaliśmy znaki czasu — mówił prezydent,tłumacząc, że Rybnik nieprzypadkowo postawił na edukację. — Kto myślio przyszłości na kilkadziesiąt lat – sadzi las, a kto myśli o przyszłości na wielepokoleń – inwestuje w edukację. Zrozumieliśmy to w Rybniku i cieszę się, żeto kolejna inauguracja roku akademickiego w ZSW. Uroczystość odbyła sięw Teatrze Ziemi Rybnickiej, a poprowadził ją rektor Uniwersytetu Śląskiego,prof. Janusz Janeczek, zaś przemówienie inauguracyjne wygłosił rektorAkademii Ekonomicznej prof. Florian Kuźnik: — Nowy rok akademickirozpoczynamy w radykalnie zmienionych warunkach prawno – organizacyjnych,dotyczących zarówno sfery edukacji, jak i badań naukowych. Powodemjest ustawa Prawo o Szkolnictwie Wyższym, która weszła w życie we wrześniu2005 roku. Prof. Kuźnik mówił o zagrożeniach, jakie może ona spowodować,finansowaniu szkolnictwa wyższego oraz autonomii szkół wyższych. Nawiązałteż do członkostwa w Unii Europejskiej, w kontekście wykorzystywania europejskichfunduszy pomocowych: — Nasze uczelnie są w Europie — mówił.— Zdobywamy nie tylko pieniądze, ale również doświadczenia. Prof. F. Kuźnikzapewniał ponadto, że studenci Uniwersytetu Śląskiego, PolitechnikiŚląskiej i Akademii Ekonomicznej plasują się w czołówce, jeżeli idzieo liczbę uczestniczących i korzystających z europejskich programów,takich jak Socrates–Erasmus, czy Leonardo da Vinci. Zdaniem rektoraAE ten rok akademicki będzie rokiem intensywnej współpracy międzyuczelnianej.— Czas studiów wykorzystajcie jak najlepiej – wymagajcie od siebie,nawet gdyby czasami inni nie wymagali od was... — mówił studentom prof.F. Kuźnik, który nie krył również obaw, by studia nie stały się przywilejemwąskiej grupy ludzi, dobrze sytuowanych finansowo, z dużych ośrodkówmiejskich. — Mamy nadzieję, że po wyjściu naszej gospodarki z fazy zastoju,w sposób radykalny i na lepsze zmieni się rynek pracy dla naszych absolwentów— mówił. Te słowa skierowane były w stronę rządzących, dlatego ucieszyłaobecność na sali senatora Antoniego Motyczki.Najważniejszą chwilą dla studentów UŚl, AE i Politechniki Śl., była oczywiścieuroczysta immatrykulacja, a następnie trzej rektorzy: prof. J. Janeczekz UŚl, prof. F. Kuźnik z AE oraz prof. Wojciech Zieliński z PŚl dokonalioficjalnego rozpoczęcia roku akademickiego, poprzez wspólne wypowiedzenieformuły i trzykrotne uderzenie berłem rektorskim. Uroczystość zakończyłwykład pt. „Problemy kodyfikacji prawa pracy”, który wygłosił prof. MichałSeweryński z AE. Mówił on o specyficznych uwarunkowaniach politycznych,społecznych i gospodarczych, jakie mają wpływ na prawo pracy...(S)dokończenie ze strony obokPozaszkolnej, a w latach 1981–1990 kierował MłodzieżowymDomem Kultury. Był inicjatorem budowy i przez 21lat opiekunem Miasteczka Ruchu Drogowego przy SPnr 10. W tym czasie pod jego okiem, kilkanaście tysięcyuczniów przyswajało wiedzę potrzebną do zdobycia kartyrowerowej. J. Michalski prowadził też odnoszące sukcesychóry dziecięce. Tej pasji pozostał wierny do dzisiaj – kierujechórem męskim „Polonia” i mieszanym „Słowacki”;jest też aktywnym działaczem PTTK, przewodnikiem górskimi terenowym, wieloletnim przewodniczącym KomisjiTurystyki Młodzieży przy Oddziale PTTK w Rybniku.J. Michalski jest autorem kilku przewodników, w tym „Znakowaneszlaki turystyczne Ziemi Rybnicko – Wodzisławskiej”.Był inicjatorem Konkursu Piosenki Turystycznej,którego X edycja odbyła się w Rybniku w roku ubiegłym.Jak mówiła prowadząca nauczycielską uroczystość, szefowaMDK Barbara Zielińska, J. Michaliski „z miłościąi pasją realizował swoje powołanie wychowawcy, nauczyciela,przewodnika i społecznika, a jego poczynaniom towarzyszyłozawsze poczucie odpowiedzialności za każdego młodegoczłowieka”. Tak wiele ciepłych słów może onieśmielać,dlatego wywołany „do tablicy” J. Michalski zapewnił, żejest wzruszony, ale i nieco przestraszony, więc nie będziemówił dużo. I choć proponowano mu, by w zamian...zaśpiewał, on wolał posłuchać występu zespołu „Takt”z MDK–u, któremu podczas ubiegłorocznego KonkursuPiosenki Turystycznej przyznał I miejsce, a który wykonałjego ulubioną turystyczną piosenkę.Gratulując wszystkim wyróżnionym, życzymy im, bypostali wierni maksymie, która przyświecała spotkaniu– „Uczenie jest dziełem serca”. (S)I n a u g u r a c j anowego roku akademickiegomazawsze uroczystąoprawę.Moment ślubowaniastudentówZSW w Rybniku.Zdjęcia: s.Prof. Michał Seweryńskiw wykładzie inaugurującymmówił o prawie pracy.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 13

Na językach...Dlaczego warto uczyć się języków? Nato pytanie próbowano znaleźć odpowiedźw trakcie imprezy. Uczniowie przedstawilikrótkie scenki w języku francuskimi angielskim, w których nie brakowałoargumentów zachęcających do nauki.Przekonywali też goście, przedstawicieleszkół językowych: „Albion”, „Egida”,„Ant” i Nauczycielskiego Kolegium JęzykówObcych: — Dziś już nie wystarczajedynie znajomość angielskiego, proponujęzatem, by uczyć się również języka francuskiego.— Organizujemy zagranicznewyjazdy językowe, które wzbogacają nietylko język, ale również pozwalają z bliskaAnglik Nick Cox w Polsce mieszkaod 6 lat i uczy angielskiego. Podobniejak David Lisicki ze StanówZjednoczonych, który w naszymkraju znalazł lepszych uczniów niżw Ameryce. Dla Mion Hsiao–Jingz Tajwanu język polski nie jest jużbarierą nie do pokonania. O swoichdoświadczeniach opowiadali podczasEuropejskiego Dnia Języków, któryjuż po raz piąty odbył się w ZespoleSzkół Ponadpodstawowych nr 2w Niedobczycach.poznać dany kraj — mówili przedstawiciele szkół językowych z naszegoregionu. — Jeżeli chcielibyście uczyć się języka arabskiego, nie maproblemu. Możemy dla was takie zajęcia zorganizować — przekonywałMarcin Madzia z „Albionu”, w którym, jak mówił, uczestnicy kursówjęzykowych stanowią zgrany zespół. — Naszym wspólnym hobby są języki.Nick Cox, który był jednym z trzech „native speakerów” zaproszonychdo udziału w imprezie, uważa, że warto uczyć się wielu języków, jednakangielski jest najbardziej praktyczny i stwarza szansę na powszechnąkomunikację. Polsko brzmiące nazwisko Davida Lisickiego to nieprzypadek – jego dziadkowie pochodzą z naszegokraju. W Polsce przebywa od 6 miesięcy i mówi,że podoba mu się... wszystko. Lubi „Brathanki”,chwali polskich studentów i zachęca do nauki, bojak twierdzi „...angielski po prostu się przydaje”.Mion Hsiao–Jing, którą wszyscy nazywają Judy,gdyż tak jest prościej, pochodzi z Tajwanu, a doPolski przyjechała 13 lat temu, dlatego nie makłopotów ze zrozumieniem naszego języka. Judyszczególnie polubiła śląską kuchnię – roladyi kluski, a także… bigos; nie przepada jednak zaziemniakami. Z zaproszonymi gośćmi po angielskurozmawiała Katarzyna Kmiecik–Seixas, którejmąż – Portugalczyk Pedro, był gościem ubiegłorocznegoEuropejskiego Dnia Języków. A w czasiepiątej już szkolnej imprezy rozstrzygnięto konkurs na plakat promującynaukę języków obcych, w którym zwyciężyły dziewczęta z klasy I „lc”,które w nagrodę odebrały dyplom i książki. Uczniowie zwiedzili teżstoiska szkół językowych goszczących na imprezie, by po raz kolejnyprzekonać się, dlaczego warto uczyć się języków obcych.Tekst i zdj.: (S)Dzień języków – dzień nietypowych gości...Przedstawiciele szkół językowych z regionu zachęcali uczniów ZSP nr 2 do nauki językówobcych. Pierwszy z lewej Nick Cox, z przodu stoją Mion Hsiao-Jing i David Lisicki.„Staśkowe” imieninyUczniowie Szkoły Podstawowej nr 3 z dzielnicyParuszowiec–Piaski świętowali imieniny swojego patronaśw. Stanisława Kostki na „Festynie Staśkowym”.Dobrej zabawy nie popsułanawet deszczowa aura – w szkoleodbyło się wiele gier i zabaw,zorganizowano loterię fantową,rozgrywki sportowe, a nawszystkich czekały przepyszneciasta, pachnąca grochówka, bigosi kiełbaski z grilla. Festyn uświetniłypopisy uczniów – były skecze,tańce, „mini playback show” i pokazymody XXV wieku, a imprezęzakończył występ wychowankówszkoły muzycznej „Yamaha”.Świętowanie rozpoczęło się odmszy św. w kościele św. Jana Sarkandra.Zabawę zorganizowaładyrekcja SP nr 3, przy nieocenionejpomocy rodziców i nauczycieli.Jak mówi Katarzyna Chodarana „Festynie Staśkowym” słońcejednak zaświeciło... na twarzachuśmiechniętych uczniów. Za rokna pewno znów będzie słonecznie– św. Stanisław się o to postara!„Festyn Staśkowy” tym razem nie odbył się pod gołym niebem, ale nie popsułoto dobrej zabawy.Zdj.: arch.org.14 Nr 10/412; październik 2005

Przez dwa miesiące 700 młodych ludzi uczestniczyło w projekcieNBP pod hasłem „Mały czy duży ekonomia mu służy”, który mana celu upowszechnienie w środowisku młodzieży wiedzy na tematroli, zadań oraz działalności NBP, banków i instytucji finansowych.Dlatego uczniowie rybnickich gimnazjów i szkół średnich wzięli udziałw prelekcjach na temat podstawowych funkcji i zasad działania banków,poznali historię instytucji finansowych w Rybniku, dowiedzielisię jak wykorzystywać środki oferowane przez instytucje europejskie,a ponadto uczestniczyli w zabawach symulacyjnych w czytelni PiMBP,zajęciach edukacyjnych w Rudach i zwiedzili Muzeum w Rybniku. Niezapomniano również o konkursach. Andrzej Iwan był autorem najlepszegoprojektu polskiej waluty w UE, a zaproponował wykorzystanie namonetach wizerunku znanych Polaków. Kolejny konkurs zdominowałydziewczęta – najlepszą prezentację komputerową na temat „NarodowegoBanku Polskiego – roli i zadań” przygotowała Agnieszka Barszcz,której praca zwyciężyła w gronie 12 nadesłanych. Największą trudnośćsprawił uczestnikom i jurorom, konkurs „Złoty biznes”, który polegałna opracowaniu biznes–planu i ustaleniu założeń dla wymyślonej przezKonkurs na prezentację komputerowąna temat NBP zdominowałydziewczyny... Zdobywczyni pierwszegomiejsca odbiera nagrodęz rąk H. Opoki i G. Wolnika.Ekonomia im służy...Gdzie najłatwiej przyswajać wiedzę, nawet tak złożoną jakekonomia? Oczywiście w bibliotece. Nie dziwi zatem fakt,że Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Rybnikuprzystąpiła do IV edycji konkursu ogłoszonego przezNarodowy Bank Polski ”Z ekonomią na ty”.siebie działalności gospodarczej. Spośród 8 projektów najwyżej ocenionopomysł Piotra Wojaczka pt. „Mała szkoła pod żaglami”, a jurorzy apelowali,by młodzież zwróciła większą uwagę na projektowanie budżetów potencjalnejfirmy. Wśród nagrodzonych znalazł się też Aleksander Iliński,doceniony za udział w warsztatach „Wycieczka za własne pieniądze”,który podobnie jak inni uczestnicy odebrał nagrodę podczas spotkaniapodsumowującego cały projekt. Wzięły w nim udział kierujące PiMBPHalina Opoka, Kornelia Delowicz i nadzorujące projekt z ramieniatej placówki Małgorzata Wojaczek i Stanisława Adamek oraz reprezentującyprezydenta miasta Grzegorz Wolnik. Tego dnia 3 szkoły – VLO, Zespół Szkół Ekonomiczno–Usługowych z Rybnika oraz ZespółSzkół z Czerwionki–Leszczyn otrzymały certyfikaty za udział w projekcie,a uczniowie wyszli z biblioteki z atrakcyjnymi nagrodami, ufundowanymiprzez Narodowy Bank Polski. Były wśród nich odtwarzacze MP3, pamięćFlash, klasery, lupy i in. W realizację projektu zaangażowane były m.in.miejscowe banki, UM Rybnika, Starostwo Powiatowe, Muzeum i PUP.Projekt realizowany był w sierpniu i wrześniu, a więc młodzi ludzie pracowalirównież w czasiewakacji, jednak trudnosię dziwić, przecież „małyczy duży, ekonomia musłuży”.(S)Czy tak mogłoby wyglądaćpolskie euro? W projekcieAndrzeja Iwana tak.Zdjęcia: s.„Cała Polska czyta dzieciom”U misia naurodzinach......są dzieci i jest rodzina –Kłapouchy, Maleństwo, Tygryseki in. Są również dorośli. Bez nich, IVOgólnopolskie Urodziny KubusiaPuchatka w Szkole Podstawowej nr18, w ramach kampanii społecznej„Cała Polska czyta dzieciom”, niebyłyby udane.Bo to dorośli wznosili pluszowego „Puchatka”do góry, podczas odśpiewania urodzinowych„Stu lat”, a przede wszystkim czytali, czytali,czytali... — Wyobraźcie sobie, że siedzimyprzy kominku, a ja jestem waszym dziadkiem,który już za chwilę przeczyta wam ulubioną bajkę— mówił zasłuchanym maluchom dyrektorSP nr 18 Roman Pinoczek.Wspólnie z nim o perypetiach ukochanegoprzez wszystkich misia czytaliboguszowickim przedszkolakomi uczniom najmłodszych klas SPnr 18 – dyrektor DK BoguszowiceCezary Kaczmarczyk,dyrektor P nr 15 Renata Jurczyk i z aktorskimzacięciem, przedstawicielka rodzicówIzabela Karwot. To nie przypadek, że SP nr 18włączyło się do akcji: — Już od dwóch lat wklasach od 1 do 3, codziennie przez 10 minutnauczycielka czyta dzieciom wybraną przez nichbajkę — mówi R. Pinoczek. — Myślimyteż o bardziej kameralnych spotkaniachz książką. kąChcemy, by naszym milusiń-skim bajki czytały babcie, bo przecież onerobią to najlepiej... „Cała Polska czytadzieciom” to hasło kampanii społecznej,która ma kształtowaćc.d. na stronie 17„Cała Polska czyta dzieciom”, czytająi Boguszowice – o przygodach Kubusia opowiadałdyrektor SP nr 18 Roman Pinoczek.Dzieci z SP nr 18 zwiedziły Kubusiowąwystawę...Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 15

W kilkuwiekowej tradycji miejscowej edukacji, dzieci z Rybnickiej Kuźniuczęszczały kolejno do szkół w Golejowie, Wielopolu i Orzepowicach.Po włączeniu tych miejscowości do Rybnika w 1973 roku, orzepowickaszkoła otrzymała nr 15. Kiedy jednak wokół elektrowni „Rybnik” zaczęłowyrastać duże osiedle mieszkaniowe, dyrektor „15” w OrzepowicachStanisław Misterkiewicz podjął pertraktacje z dyrekcją elektrownio włączeniu się tego zakładu w budowę nowej szkoły w Rybnickiej Kuźni.Piętnastka, piętnastka......śpiewali z werwą refren swego hymnu uczniowieSzkoły Podstawowej nr 15 w Rybnickiej Kuźniw czasie obchodów jubileuszu 25 – lecia tej placówki.Bo to właśnie numer szkoły jest jednym z nośnikówciągłości jej trwania. Z siedzibą bywało różnie...jesienią 2000 r. Aktualnie „15” prowadzi 13 klas, do których uczęszczaponad 270 uczniów. Grono pedagogiczne stanowi 25 nauczycieli podkierownictwem dyrektor Alicji Bartkowiak. Spośród innych placówekw mieście, szkołę w Rybnickiej Kuźni wyróżnia szczególna pielęgnacja regionalnychtradycji i historii Małej Ojczyzny. To tu od kilku lat obchodzonesą Dni Edukacji Regionalnej i Biesiady Śląskie, organizowane wspólnieze Stowarzyszeniem Promocji Regionalnej „Rybnicka Kuźnia”, to w „15”pracownia historyczna jest jednocześnie małym regionalnym muzeum.Szkoła jest placówką usportowioną, ale można w niejrozwijać również wiele innych uzdolnień. Eksponatyświadczące o osiągnięciach szkołyi dokumentujące jej historię, można byłoobjrzeć w klasach i na korytarzu.Teraz dzieci i grono pedagogiczneczekają na oficjalne nadanie szkoleimienia. A patronem będzie wybranyw szkolnym referendum pochodzącyz Rybnickiej Kuźni wybitny śląski kapłan,więzień obozu w Dachau, ks. prałatKonrad Szweda.Jubileusz rozpoczęto od mszy św. w kościelepod wezw. WNMP, w czasie którejhomilię wygłosił proboszcz i katechetajednocześnie ks. Eugeniusz Fajkis.W akademii wzięli udział prezydentAdam Fudali, przewodniczący RadyMiasta Michał Śmigielski, dopiero cowybrany poseł na Sejm RP GrzegorzJanik, a także reprezentująca KuratoriumOświaty wizytator Zofia Golińska.Składając gratulacje i kwiaty na ręcedyr. A. Bartkowiak, goście życzyli gronuGratulacje od prezydenta Rybnika odebrała dyrektor Alicja Bartkowiak.Ostatecznie, umiejscowiona pomiędzy stawami a zabudowaniami starejkuźnicy, nowa „15” otwarła podwoje w 1980 roku. W 1999 roku, w związkuz reformą szkolnictwa, w budynku tym utworzono Gimnazjum nr 4. Maluchytrafiły do katechetycznych salek, a klasy od IV do VI do budynku pobyłym przedszkolu i szkole zawodowej. Niż demograficzny sprawił, że rokszkolny 2002/2003 wszystkie dzieci rozpoczęły już w jednym budynku przyul. Św. Maksymiliana. I, póki co, to koniec przeprowadzek, a „kotwicą”dla placówki jest zapewne nowoczesna sala gimnastyczna, którą otwarto„15”, „15” to nasza szkoła kochana, tętniąca życiem od rana.pedagogicznemu satysfakcji z pracy, a dzieciom – by jako absolwenciszkoły, chcieli do niej wracać, choćby we wspomnieniach. Życzyli też, byszkoła była miejscem dociekliwych pytań i wyczerpujących odpowiedzi.Uczniowie zaprezentowali bardzo bogaty, różnorodny program,który dowiódł, że placówka jest nie tylko „kuźnią wiedzy i talentów”,jak dowcipnie ktoś się wyraził, ale jest też szkołą przyjazną, lubianąi wesołą. Pani dyrektor zapewniła, że w pracy nauczyciele będą siękierować słowami Jana Pawła II, które wybrano na motto uroczystości:„...W wychowaniu chodzi o to, ażeby człowiek stawał się corazbardziej człowiekiem.”(r)Pierwszy dyrektor szkoły (w środku) Stanisław Misterkiewicz pogrążył sięwe wspomnieniach.Zdjęcia: r16 Nr 10/412; październik 2005

— Baliśmy się, że na targachpojawią się jedynie pracodawcy,a zabraknie osób szukających pracy— mówiła dyrektor PowiatowegoUrzędu Pracy Teresa Bierza.T e o b a w y o k a z a ł y s i ęnieuzasadnione – tłum przedsiedzibą Cechu Rzemiosł, gdzieodbywały się targi, gęstniał nadługo przed ich rozpoczęciem.Targi zorganizowanojuż po raz szósty, alew tym roku były one adresowanedo wszystkichbezrobotnych i poszukującychpracy: — Topierwsze targi, które sąskierowane nie tylko doabsolwentów szkół i ludzimłodych, ale również doosób starszych, z doświadczeniem— mówi T. Bierza. To efekt m.in. budowy kanalizacji w mieście,do której potrzebni są niewykwalifikowani pracownicy, ale nie tylko.Ponad 40 firm z całego regionu, urzędy pracy, biura i agencje pracyprzedstawiły na targach 500 ofert – od operatora koparki, brukarzai brygadzisty, przez księgowe, kadrowe i szwaczki po kelnera, kucharza,sprzedawcę, a na automatyku–programiście skończywszy. Prezentowałysię również instytucje szkoleniowe i oświatowe, a wśród ofertnie brakowało propozycji, umożliwiających podjęcie pracy w krajachUE. — Jestem pewna, że część osób znajdzie coś dla siebie — mówiłaT. Bierza. Z dużych firm, o których ostatnio głośno w naszym mieście,a które jeszcze w tym roku ukończą swoje inwestycje, na targach gościło„Tesco”. Nie było natomiast przedstawicieli salonu meblowego „Agata”,ale tylko dlatego, że dzięki współpracy z PUP w Rybniku, znalazłotam zatrudnienie już 40 osób i obecnie uczestniczy w specjalistycznychTłumypopracę!szkoleniach. — Przyszły rok będzie jeszczebardziej korzystny dla poszukujących pracy,bo ofert będzie znacznie więcej z uwagi nazakończenie kolejnych inwestycji. Już terazurząd organizuje kursy pod kątem ofertpracy jakie zaproponują „Plaza” czy „Focus”— mówi dyr. PUP.Na terenie Rybnika i całego powiatujest 11 tys. bezrobotnych. Organizację targówpodjęto z przekonaniem, że pomogąone osobom poszukującym zatrudnieniaw starcie, bądź powrocie na rynek pracy, a pracodawcom w doborzeodpowiedniego personelu. Z pewnością zaprocentuje kontakt z pracodawcami,a poza tym, jak zapewnia T. Bierza, to szansa na rozeznanie,jakie zawody są obecnie poszukiwane, co z kolei może zmobilizowaćdo dokształcania się i szkolenia właśnie w tych kierunkach. Targi trwałyod godz. 10.00 do 13.00, jednak zdaniem jednej z czytelniczek, którazadzwoniła do naszej redakcji, były one stanowczo zbyt krótkie. Jeszczew trakcie trwania imprezy dyrektor PUP zapewniła, że jeżeli zajdzietaka potrzeba, targi będą trwały dłużej, nawet kiedy upłyną godzinyich otwarcia...VI targi pracy zorganizowały wspólnie PUP w Rybniku i Cech Rzemiosłoraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości, a patronowali im prezydentmiasta Adam Fudali i przewodniczący RM Michał Śmigielski.(S)Tłumy osób wzięły udział w VI już targach pracy.Oprócz przedsiębiorstw na targach wystawiały się również urzędy pracy, biura i agencjepracy oraz instytucje szkoleniowe i oświatowe, a chętnych do skorzystania z ich poradnie brakowało... Zdjęcia: s.U misia na urodzinach...c.d. ze strony 15pozytywne wzorce spędzania wolnego czasu, w tym nawyku czytania.Ma również zachęcać dorosłych do systematycznego czytania swoimdzieciom. Pomysł spodobał się w Boguszowicach, a do ogólnopolskichurodzin Puchatka, zorganizowanych w ramach akcji „Cała Polska czytadzieciom” SP nr 18 przygotowywała się już od jakiegoś czasu – zorganizowanokonkursy na najpiękniejszą laurkę i prezent dla misia, nagrywanoKubusiowie piosenki, przygotowywano dekorację i czytano książki A.A.Milne w ramach programu „Czytające szkoły”. W szkole powstała też galeriaportretów i wystawa pamiątek związanych z Puchatkiem. Jedno jestpewne – tylu misiów w jednym miejscu nie spotyka się często... W czasieakcji dzieci wysłuchały historii o Kubusiu Puchatku opowiedzianej przeznauczycielkę Annę Rycombel, jedną z liderek akcji „Cała Polska czyta dzieciom”,śpiewały „mruczanki”, uczestniczyły również w kilku konkursach,ale przede wszystkim brały przykład z misia, bo przecież „Czy przy środzie,czy przy wtorku, on w miodowym jest humorku...”. Czego życzymy nie tylkodzieciom...(S)... i obejrzały Kubusiowie laurki. Zdjęcia: sTelefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 17

Ważne, że potrafimy żyć tu razem...... Słowa z hip–hopowej piosenki Mezo, wybrane przezorganizatorów Festynu Integracyjnego w Niedobczycach namotto tej imprezy, trafnie oddają również ideę innego jeszczeplenerowego spotkania o tej samej nazwie, a odbywającegosię w tym samym czasie na terenie Państwowego Szpitaladla Nerwowo i Psychicznie Chorych.Do niedobczyckiego parku na festyn pod patronatem Rady Dzielnicyzaprosili mieszkańców Zespół Ognisk Wychowawczych, WarsztatyTerapii Zajęciowej oraz Środowiskowy Dom Samopomocy dlaOsób Chorych Psychicznie i działające tu Stowarzyszenie na RzeczPsychoprofilaktyki i Promocji Zdrowia Psychicznego „Validus”, a więcplacówki, dla których akceptacja przez lokalne środowisko i integracjaz nim, ma znaczenie szczególne. Festyn dał dzielnicowej społecznościmożliwość lepszego ich poznania: kierujący placówkami opowiedzielio funkcjonowaniu każdej z nich, zaś uczestnicy zajęć WTZ 2 oraz wychowankowieZOW przedstawili swój artystyczny dorobek. Do wspólnejzabawy dołączyły szkoły podstawowe nr 21, 22 , Gimnazjum nr 11oraz Zespół Szkół Ponadpodstawowych nr 2, których uczniowiezaprezentowali swoje wokalno – taneczno – recytatorskie talenty,a dyrektorzy z dumą promowali swoje placówki. Wystąpiła też czeskaMłodzieżowa Orkiestra Dęta z Ostrawy–Hrabuwki, laureatka„Złotej Liry” z 1997 roku oraz zespół „Presto”. Festyn zakończyłbiesiadny program „U Jędrusia”.Przed południem miały miejsce szkolne rozgrywki sportowew koszykówce, siatkówce i tenisie stołowym, a na miano najbardziejusportowionej szkoły w Niedobczycach zasłużyła SP 22, gdyż to jejuczniowie „zgarnęli” większość pucharów, wręczonych później przezprzedstawicieli władz miasta. Festynowi towarzyszyła loteria fantowa,a o atrakcyjności nagród świadczył fakt, że wszystkie losy zostałysprzedane. I trudno się dziwić! Najwięksi „farciarze” wywieźli z festynuskuter i pięć górskich rowerów, a do wygrania było wiele innych nagródpozyskanych od sponsorów. Nie brakowało festynowych smakołyków,zaś największym powodzeniem cieszył się chleb ze smalcem, którymczęstowały członkinie „Majoretek”.Podobnie integracyjny charakter miał festyn na terenie PaństwowegoSzpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych. Okazją dojego organizacji przez dyrekcję placówki i jej Dział Terapii Zajęciowejoraz Stowarzyszenie Homo–Homini, był Światowy Dzień Solidarnościz Osobami Chorymi na Schizofrenię. Działania na rzeczprzeciwstawienia się izolacji chorych, ich dyskryminacji i odrzuceniuzapoczątkował kilka lat temu program „Schzofrenia – otwórzcie drzwi”,a integracyjne, wrześniowe festyny są jego elementem. Chodzi o to, byuświadomić społeczeństwu, że choroby psychiczne to schorzenia jakkażde inne, a przy okazji udowodnić, że mury okalające szpital nie musząbyć symbolem podziału na tych co w środku i tych, co na zewnątrz.Mimo wyjątkowego chłodu, w szpitalnym parku „Pod Wieżą” pojawiłosię sporo mieszkańców Rybnika, dawni i obecni pacjenci oraz personelszpitala wraz z rodzinami, a także sponsorzy i darczyńcy, bez których imprezanie byłaby możliwa.Przygotowano atrakcyjnyprogram artystyczny: wystąpiłzespół „Presto”,Mały Teatr Tańca z RybnickiegoCentrum Kultury,szpitalny zespół „GrupaInterwencyjna”, a takżec.d. na stronie 43Formacja Black Waters.Na festynie zaprezentowałysię niedobczyckieszkoły.Pokaz walk rycerskich.Dużym powodzeniemcieszył się chleb zesmalcem.Popis taneczny w wykonaniuuczestnikówWarsztatów TerapiiZajęciowej Nr 2.Kiermasz pracpacjentów szpitala.18 Nr 10/412; październik 2005

IV „Małe próby dziennikarskie”Dziennikarze do piór!W y d a j e c i e s z k o l n ągazetkę? Próbujecie swych siłw dziennikarstwie? Macie ciekaweinformacje do przekazania?Może więc weźmiecie udziałw konkursie na gazetkę szkolną„Małe próby dziennikarskie”,o r g a n i z o w a n y m j u ż p o r a zc z w a r t y p r z e z D o m Ku l t u r yw Niewiadomiu?Na konkurs należy przesłać maksymalnie dwa tegoroczne egzemplarzegazetki, która opowiada o życiu szkoły – powinna nawiązywaćdo działalności szkoły lub klasy i może zawierać anegdotki szkolne,recenzje, komentarze, wywiady, informacje o wydarzeniach i problemynurtujące uczniów, a także rysunki czy fotografie, czyli... wzorowaćsię na typowych czasopismach. Mogą być kolorowe lub czarno–białe,pisane ręcznie, maszynowo i komputerowo, wykonane indywidualnie,bądź w grupie. W konkursowe szranki mogą stanąć uczniowie szkółpodstawowych i gimnazjalnych, a każda praca musi zawierać nazwiskawykonawców, nazwę i adres szkoły, numer telefonu kontaktowego orazwiek lub klasę autorów.Termin składania prac mija 28 października, a wyniki zostaną ogłoszone4 listopada, o godz. 15.00. Prace należy nadsyłać na adres DomKultury Niewiadom, ul. Mościckiego 15, 44–273 Rybnik. (tel. 4213 755, 43 31 365). (S)Drzewka naukiPo raz pierwszy w Szkole Podstawowej nr 28 odbyłasię akcja „Posadź swoje drzewko” zorganizowanaprzez fundację ekologiczną „Silesia”, której celem byłozagospodarowanie terenu wokół szkoły zielenią.W nowej sali teatralnej Klubu Energetyka zainaugurowanazostała kolejna edycja turnieju artystyczno – edukacyjnego„Pojedynek na słowa”, imprezy mającej na celu popularyzacjęwśród młodzieży słowa poetyckiego, organizowanej przezFundację Elektrowni Rybnik.Pojedynek na słowaW tym roku do konkursu zgłosiło się 9 szkół ponadgimnazjalnych zRybnika oraz pobliskich Rydułtów. W pierwszym pojedynku zmierzyłysię VII LO z Niedobczyc i rybnicki Zespół Szkół Budowalanych.Tradycyjnie już każdy pojedynek okrasi gwiazda, która zasiądzierównież w jury. W tym roku zaproszono m.in. Annę Chodakowską,Emiliana Kamińskiego, Annę Dymną, Edwarda Żentarę, ArturaBarcisia, Jacka Wójcickiego i zespół „Tulipan” ze StefanemBrzozowskim. Trzon grona jurorów stanowią tradycyjnie animatorzykultury i twórcy z naszego miasta jak Jacek Glenc, Czesław Gawlik,Kazimierz Niedziela czy Jadwiga Demczuk–Bronowska, a także JanPoprawa z TV Kraków, poeta Tadeusz Kijonka czy poeta i redaktorPR Katowice Maciej Szczawiński.Najbliższy pojedynek między drużyną Zespołu Szkół Ekonomiczno–Usługowychi I LO będzie miał miejsce 4 listopada, a kolejne – 8listopada i 9 grudnia. Półfinały odbędą się 12 i 13 stycznia 2006 r., zaśfinał 27 stycznia. Wszystkie pojedynki prowadzi pomysłodawca imprezyWojciech Bronowski.Zdrowa szkołaPodstawówka z Zebrzydowic otrzymała certyfikat SzkołyPromującej Zdrowie. Wydarzenie to uświetniły występy uczniów.Uroczystość nadania certyfikatu SzkolePodstawowej nr 12 im. Kardynała StefanaWyszyńskiego odbyła się 7 października.Jednak do programu placówka przystąpiła jużtrzy lata temu. — Decydując się na ten krokKontakt z fundacją nawiązała dyrektor placówki Joanna Porszke, a zasumę 1500 zł, pochodzącą ze środków Wojewódzkiego Funduszu OchronyŚrodowiska i Gospodarki Wodnej, zakupiono kilkadziesiąt sadzonek,głównie drzew i krzewów ozdobnych. Posadzono je od frontowej stronyszkoły i z tyłu budynku, gdzie dzieci spędzają przerwy.W akcji wzięli udział uczniowie klas V i VI wraz z nauczycielką przyrody EwąPiech i szkolnym konserwatorem. Podczas nasadzeń korzystano z fachowychporad właściciela gospodarstwa ogrodniczego Piotra Owczorza, od któregozakupiono sadzonki. Aby zapewnić prawidłowy wzrost roślin, dyrektor SP nr 28zakupiła też odpowiednią ziemię i torf, a uczniowie zapowiedzieli, że będą dbaćo rośliny. — Podczas prac w ogrodzie uczniowie rozwijają poczucie estetyki, ucząsię pracy w grupie i pokonywania trudności oraz dbałości i odpowiedzialności zaotoczenie, co owocuje poczuciem więzi ze szkołą — podkreśla E. Piech.W akcji „Posadź swoje drzewko” wzięli udział uczniowie klas V i VI.Zdj.: arch. szkołyW SP nr 12 czyli w ... zdrowolandii!chcieliśmy, by miejsce, jakim jest szkoła, w którym pracuje i uczy sięwielu ludzi, gdzie obowiązują specyficzne normy i obowiązki, stwarzałowszystkim warunki optymalnego rozwoju — podsumowuje dyrektor SPnr 12 Irena Serwotka. W tym celu społeczność szkolna – pracownicyi uczniowie uczyli się jak zdrowiej i lepiej żyć i zachęcali innych dopodobnych działań. Dla nich otrzymanie certyfikatu oznacza większąmobilizację do aktywności na rzecz umacniania i poprawy swojegozdrowia. — Chcemy przygotowywać uczniów nie tylko do następnegoetapu edukacji, ale również do życia, w tym do dokonywania „zdrowych”wyborów — zapewnia I. Serwotka.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 19

X „Niejubileuszowy” „Ryjek”Licencja na rozśmieszanie„Zabawa z Ryjkiem” – tak brzmiał tytuł pierwszego artykułu,który ukazał się w „GR” na temat Rybnickiej Jesieni Kabaretowej.Po nim były kolejne, ale nie mogło być inaczej – obok Ryjka niesposób przejść obojętnie. I tak już od dziesięciu lat...Zdobywca rekordowej ilości Koryt, kabaret „Dno” jak zwyklezachwycił swoimi rekwizytami.Nie byłoby „Ryjka” bez Aleksandra Chwastka...Laureat Złotego KorytaGrzegorz Halama,czyli świnka z „Bajkio śwince”, woli swojąksiążkę od „reala”w „Realu”...W ciągu poprzednich edycji „Ryjka”w Klubie Energetyka publiczność obejrzała596 premierowych skeczów. O najwyższe lauryubiegało się 35 kabaretów z całego kraju,co roku rywalizując w zabawnych kategoriach– „Którędy na Giewont?”, „Dlaczego panma zamknięty parasol?”, „Panie doktorze,kawa”, „Nie mam, ale będę miał”, „Terajem”, „Na krawędzi”... Pierwszym laureatem„Ryjka” został kabaret „Ciach” z ZielonejGóry, po nim były kolejne, ale z kabaretowejrywalizacji obronną ręką wychodzi „Dno”z Dąbrowy Górniczej, które nie ma sobierównych w liczbie zdobytych „Koryt”, czylinagród „Ryjka”. Ma ich na swoim koncieosiem, a sukces przyniosły im nietypowerekwizyty, bez których już nikt nie wyobrażasobie występów kabaretu „Dno”. Co roku„Ryjek” przyciąga tłumy miłośników dobregohumoru, którzy do dziś wspominająprezentowane tutaj żarty. Jednak w pamięćzapadły nie tylko skecze, ale i występy znakomitychgości, którzy pojawiali się w Rybniku– „Mumio” i grupa „MoCarta”, IreneuszKrosny, Krzysztof Daukszewicz, AloszaAwdiejew, Stefen Möller, Maciej Zembatyczy Cezary Pazura i in. „Ryjek” stał się nawettematem pracy magisterskiej, ale trudno siędziwić – Rybnicka Jesień Kabaretowa to kopalniatematów i ciekawostek – „tajny juror”,konkurs o Melodyjną Nagrodę im. Artura,szereg imprez towarzyszących, jak choćby„świńska wystawa” czy wernisaże AndrzejaMleczki i Henryka Sawki. I pamiętne wydarzenia– VIII „Ryjek” był ostatnim, którypoprowadził „ojciec i matka” Rybnickiej JesieniKabaretowej Aleksander Chwastek...Tyle historii, do której przeszła również tegorocznaX edycja... Pojedynek kabaretowyskładał się z sześciu, jak zwykle oryginalnychkonkurencji – „Niema jak u mamy”,„Skecz z wypasionymrekwizytem”, „Zabawacudzym kosztem”i in. Maraton na gestyi słowa, wzbogaciływystępy pozakonkursowez udziałem Kabaretu„Ciach” orazGrzegorza Halamy,ale również „niejubieluszowa”wystawa, naktórej znalazły się niezapomnianezdjęcia z „Ryjka”, kabaretowestatystyki, nie zawsze bezbłędne artykuły prasowe,fotografie osób związanych z impreząoraz ankieta z pytaniem: kogo zaprosiłbyś na„Ryjka”? Odpowiedzi były różne, a dotyczyłypostaci nie tylko z kabaretowego światka...Zanim inni pojawią się na „Ryjku” widzommusieli wystarczyć uczestnicy tej edycji... iwystarczyli... – świnka, której nie spodobałosię życie w „realu”, Wiedźmin – pogromcaShreka, rezerwista w towarzystwie znanegogenerała, miłośniczka pewnej stacji radiowej,pewnego ojca – rozbawili do łez ... Oj, jest cowspominać! Jak zwykle finał imprezy odbyłsię w Teatrze Ziemi Rybnickiej, gdziewystąpili laureaci tegorocznej Rybnickiej JesieniKabaretowej. Głosami kabaretów ZłoteKoryto X „Ryjka” zdobył Grzegorz HalamaOklasky z Zielonej Góry, a publiczność nagrodziłakabaret „Neo–Nówka” z Wrocławia.Konkurs o Melodyjną Nagrodę im. Arturawygrał debiutant na Ryjku – „Kabaret SkeczówMęczących” z Kielc, który zwycięstwozapewnił sobie piosenką o skutkach pewnejprzypadłości... — Melduję, że ostatnie dwa dnispędziłem jako ten utajniony — ujawnił swojąnową rolę prezes elektrowni „Rybnik” JerzyChachuła, czyli tajny juror tegorocznego„Ryjka”, który postanowił nagrodzić kabaret„Neo–Nówka” „za ciepłą ironię, świetnykontakt z widownią, dobry debiut i ciąg dokoryta...”, a za „najrówniejszy i wysoki poziomwszystkich skeczów, aktorstwo i szacunek dlawidza” wręczył Koryto również kabaretowi„Jurki” z Zielonej Góry. Po występielaureatów, na scenie pojawili się najlepsiz najlepszych, czyli „Złota Dziesiątka Ryjka”.Występy zdobywców Koryt na przestrzeni9 lat słowem wzbogacił, z tylko sobie znanymurokiem i poetyckim zacięciem, Artur Andrus,a publiczność, która szczelnie wypełniła salęTZR oklaskiwała niezapomniane popisy kabaretówDno, Łowcy. B, Niemy, Ciach, GrzegorzHalama Oklasky, Projekt H, Napad, ZnanyWojtek Kamiński, Noł Nejm i Kaczka PchniętaNożem. A jako, że był to wieczór wyborczy (finałRyjka odbył się 9 października), jednomyślnieustalono, że szefem kolejnego festiwalu będzieponownie szef Fundacji Elektrowni RybnikStanisław Wójtowicz, bo jak przekonywałJ. Chachuła ”(...) brat bliźniak mu w tym nieprzeszkodzi”. Z pewnością! Organizatorzy mająprzecież licencję na... rozśmieszanie.(S)Laureaci tegorocznej edycji – „Neo–nówka” i „Jurki” oraz oklaskiwany GrzegorzHalama na scenie TZR z „tajnym jurorem” J. Chachułą... Zdjęcia: S20 Nr 10/412; październik 2005

IV Rybnickie Prezentacje Filmu Niezależnego„Msza” niezależna...Przed kinowym ekranem spędzili trzy dni. A było cooglądać – 30 filmów z całego kraju, a nawet z NowegoJorku i Londynu. Do tego tłumy widzów, pokazpremierowy, filmowe nagrody i oczywiście gwiazdy...zabrakło tylko czerwonego dywanu. Ale wszystko przedorganizatorami, już za rok jubileuszowe V RybnickiePrezentacje Filmu Niezależnego.Maciej Szczawiński, juror: — To impreza ważna nie tylko na Śląsku,ale i w Polsce. To, co od czterech lat ma miejsce w Domu Kulturyw Chwałowicach zostało zauważone przez wybitnych reżyserów takich jak,Kazimierz Kutz, i stacje telewizyjne, jak „Kino Polska”. To impreza, którana trwałe wpisała się w mapę polskiego kina niezależnego.Jan Franciszek Lewandowski, juror: — Takich festiwali jest w Polscebardzo dużo. Tworzy się nowa jakość i nowe kino – nawet na festiwaluw Gdyni obecne jest kino offowe, a to wierzchołek góry lodowej. Taknaprawdę kino niezależne tworzy się w klubach filmowych i na takichfestiwalach, gdzie pojawiają się twórcy, którzy kiedyś będą zdobywaćnagrody w zawodowym kinie.— W trakcie dwóch festiwalowych dni na sali były prawdziwe tłumy— mówi pomysłodawca festiwalu, szef Klubu Filmu NiezależnegoMirosław Ropiak. Co ich zainteresowało? Przede wszystkim premiera„Mszy” Eugeniusza Klucznioka, który rok wcześniej pokazał nafestiwalu swój pierwszy film osadzony w realiach Śląska pt. „Jak przedwojną”. Utrzymana w podobnej konwencji „Msza” to historia byłychgórników, którzy zamiast na niedzielną mszę idą do... baru, by przypiwie powspominać o „fedrowaniu”. Zdjęcia do „Mszy” kręcone byłym.in. na kop. „Chwałowice”, w Warszawie i Czechach, a warto odnotować,że zagrał w niej nasz redakcyjny kolega Marek Szołtysek. — Tonostalgiczna ballada. Oba filmy Klucznioka korespondują z nastrojamispołecznymi, są refleksją o Śląsku i o tym co dzieje się wokół ... — mówiłJ.F. Lewandowski. Nie było zatem zaskoczenia, gdy po usłyszeniu festiwalowegowerdyktu, E. Kluczniok pojawił się na scenie, by w gronieinnych laureatów, odebrać nagrodę specjalną za znaczące osiągnięciaw filmie niezależnym. Pozostałe laury przypadły Waldemarowi Grzesikowiz Torunia, za doskonałyfilm „Brat czeka na końcu drogi”,Gość specjalny festiwalu PawełKukiz mówił nie tylko o polskimkinie, ale i o naszej rzeczywistości...zrealizowany na podstawie opowiadania Marka Hłaski i nadesłane z NowegoJorku przez Voytka Szczytko „Ściany są za drzwiami”. — Pierwszyfilm to poruszająca opowieść na temat odrzucenia i obcego, któremuświat mówi „nie” (...). Zmusza do odpowiedzi czym jest miłosierdzie,a czym skazanie... Drugi – to błyskotliwa gra konwencją, kino w kinie,taka kompozycja szkatułkowa... — mówił Szczawiński. „Intelekt Kollapse”Krzysztofa Włodarskiego i Jacka Katarzyńskiego wyróżnionow kategorii eksperyment, a najlepszym filmem dokumentalnym przegląduzostał film „Miejsce” Wojciecha Szwieca z Łazisk Górnych. Natomiastfestiwalowa publiczność nagrodziła „swój” film, czyli „Żywotczłowieka poczciwego” – rybniczanina Adama Grzegorzka.M. Szczawiński: — Kiedy dominuje łatwizna, należy się cieszyći nagradzać, tych którzy chcą iść pod prąd... Tak jak gość specjalny festiwalumuzyk Paweł Kukiz, który nieźle radzi sobie jako aktor. Zagrałw filmach „Poniedziałek”, „Wtorek” i kinowym hicie „Girl Guide”, alepodczas spotkania z chwałowicką publicznością o filmie mówił niewiele.— Trudno jest iść całkowicie pod prąd w społeczeństwie konsumpcyjnym,ale staram się postępować tak, by nie mieć moralnego kaca — mówił.— Nie jestem artystą, jestem dokumentalistą – mieszkam na wsi i śpiewamo tym, co widzę, a z czym, coraz trudniej mi się pogodzić – ja mogę sobiekupić Jaguara, a mojego kolegę ze wsi nie stać na paliwo do ciągnika.(...) Mam tego wszystkiego dosyć, tracę wolę walki, widzę sens, ale mamcoraz mniej sił... W rozmowie z M. Szczawińskim Paweł Kukiz mówiłteż o polityce i wyborach parlamentarnych, swoim stosunku do „Solidarności”,wartościach takich jak Bóg, Honor i Ojczyzna oraz o Śląsku.Publiczność dowiedziała się dlaczego nie został senatorem i nie oglądatelewizji, a nawet wysłuchała wiersza jego autorstwa. Kukiz nie uniknąłoczywiście tematyki filmowej: — Jestem niezależny, bo nie czekam natelefon i propozycje. (...) Niezależność polega na tym, by mieć pieniądzei robić swoje. Należy myśleć o tym, co chce się powiedzieć, a nie – za ile.Jednak to właśnie pieniądze mogą spowodować, że uda wam się zrobićjeszcze lepszy film, film swoich marzeń — mówił.Dla miłośników kina przygotowano również pozafilmową atrakcję.W czasie ostatniego dnia festiwalu uroczyście otwarto wystawę malarstwaMagdaleny Kohut, o której, jak zwykle, barwnie mówił artysta plastykMarian Rak. W ten sposób obrazy filmowe ustąpiły miejscaobrazom malarskim...(S)— To tutaj pojawiają się twórcy, którzy kiedyś będą zdobywać nagrodyw zawodowym kinie — mówił J. F. Lewandowski. W tle dyrektor DKw Chwałowicach M. Wojaczek w rozmowie z M. Szczawińskim orazlaureaci festiwalu, od lewej: W. Szwiec, W. Grzesik, E. Klucznioki A. Grzegorzek.Publiczność z zaciekawieniemobejrzała nie tylko filmy,ale i obrazy autorstwaMagdaleny Kohut.Zdjęcia: s.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 21

Powstanie pierwszych dętych orkiestr i zespołów śpiewaczych łączysię nierozerwalnie z rozwojem przemysłu na przełomie XIX i XX w.,kiedy to punktem honoru dla każdej kopalni było posiadanie własnejorkiestry czy chóru. W czasach zaborów chóry pełniły często rolę kuźnipolskości i patriotyzmu, a wiele z nich przetrwało aż do czasów współczesnych.Dzięki swej długowieczności ruchśpiewaczy jest znakomitym nośnikiemtradycji i ma duży udział w budowaniutożsamości kulturowej kolejnych pokoleń.Misją organizacji zrzeszającej i jednocześnienobilitującej najstarsze chóry,jest uświadamienie społeczeństwu tychwartości. Aktualnie do Konfraterni należyok. 60 chórów i orkiestr istniejących conajmniej 90 lat, w tym chór im. Mickiewiczaw Niedobczycach, który swoimwystępem rozpoczął III zlot przedstawicieliKonfraterni Najstarszych Chórówi Orkiestr Woj. Śląskiego. Chór poprowadziłWacław Mickiewicz, opatrująckażdy utwór ciekawym komentarzem. IIII Zlot Konfraternitak np. dla kompozytora Juliusza Łuciaka inspiracją do stworzeniewspółczesnej, bardzo emocjonalnie nacechowanej i wzruszającej pieśni,były słowa Jana Pawła II, które brzmią „O ziemio polska, trudnai doświadczona, bądź pozdrowiona...” Do wartości, jakie niesie tradycjamuzykowania, nawiązał w swoim wystąpieniu prof. Andrzej Wójcik,sekretarz zarządu Oddziału Śl. PZChiO. Podkreślając kulturotwórcząrolę chórów i orkiestr, mówił też o wyzwaniach, jakie przed nimi stojąwspółcześnie czyli przekazywaniu śpiewaczych tradycji młodej generacji.A nie jest to łatwe, bo młodzież śpiewa coraz mniej i coraz gorzej, doczego przyczyniły się szkolne programy marginalizując lekcje śpiewu.W efekcie okazuje się, że młodzież szkolna nie umie zaśpiewać nawethymnu... O współczesnych problemach ruchu śpiewaczego mówił też wiceprezesOddz. Śl. PZChiO RomanWarzecha, przedstawiając kierunkirozwoju ruchu na kolejne 5 lat.Śląsk na mapie amatorskiegoruchu muzycznego odgrywałzawsze wielka rolę. SpośródStrażnicymuzycznej tradycji700 zespołów zrzeszonychw PZChiO, jedna trzecia tozespoły z naszego regionu. Donajstarszych rybnickich zespołów,mających prawo zasiadaćw Konfraterni, obok wymienionegochóru im. Mickiewicza,należą chór „Seraf”, któryna spotkaniu też wystąpił orazpowstała w 1907 r. orkiestradęta kop. „Chwałowice”. Wielu jest też w naszym mieście zasłużonychanimatorów ruchu muzycznego, a wśród nich gospodarz spotkania– dyrektor DK, inicjator festiwalu Złota Lira i kilku innych cyklicznychimprez muzycznych oraz dyrygent MiejskiejOrkiestry Dętej Marian Wolny.Został on niedawno uhonorowany przezministra kultury specjalnym dyplomemza szczególne zasługi w upowszechnianiukultury muzycznej.(r)W 2000 roku, z inicjatywy Śląskiego OddziałuPolskiego Związku Chórów i Orkiestr powołanoKonfraternię – organizację najstarszych chórówi orkiestr na Śląsku. Trzy lata później, w DomuKultury w Niedobczycach zawiązano KonfraternięOgólnopolską. Niedawno, w MiędzynarodowymDniu Muzyki, w niedobczyckim DK miał miejscejej III zlot.Członek konfraterni, chór im. Mickiewicza.dkfWekranSzczegółowe omówieniefilmów na stronieww.rybnik.pl/dkfNa sali zasiedli przedstawiciele ok. 30 konfraterni.Konfrontacje filmowe 2005Kinie Premierowym Rybnickiego Centrum Kultury rozpoczęły się 12 Konfrontacje Filmowe, organizowaneprzez Dyskusyjny Klub Filmowy „Ekran”. W kolejne poniedziałki zawsze o godzinie 18.00, kinomani mogą liczyć nasporą dawkę dobrego, o wysokich walorach artystycznych kina z różnych stron świata, w tematycznych blokach po 2 filmy.• 24 października, Intymne Szczegóły – „GŁĘBOKOW GARDLE”, prod. USA; „KINSEY”, prod. USA.• 7 listopada, Szczypta orientu – „FELLINI”, prod.Uzbekistan; „TOWARZYSZ BOJKENDŻAJEW”,prod. Uzbekistan.• 14 listopada, Miłość niejedno ma imię – „EXILS”,prod. Francja, Japonia; „GRA WSTĘPNA”, prod.Korea Płd., Japonia.• 21 listopada, Kino chińskie w natarciu – „2046”, prod.Chiny, Hong Kong, Francja; „DOM LATAJĄCYCHSZTYLETÓW”, prod. Chiny, Hong Kong.• 28 listopada, Rosja godna uwagi – „CARMEN”, prod.Rosja; „RADCA STANU”, prod. Rosja.• 5 grudnia, Gutek Film prezentuje – „JEDEN DZIEŃW EUROPIE”, prod. Niemcy, Hiszpania; „OPOWIEŚCIO ZWYCZAJNYM SZALEŃSTWIE” prod. Czechy,Niemcy, Słowacja.22 Nr 10/412; październik 2005

Seniorzyw „sieci”Jak na prawdziwych studentów przystało, nowyrok akademicki w Uniwersytecie III Wieku rozpoczęliod odśpiewania „Gaudeamus”.Po raz kolejny sprawdziłsię utarty slogan, że nanaukę nigdy nie jest zapóźno. Podczas uroczystejinauguracji czwartego rokuakademickiego UniwersytetuIII Wieku, aula UniwersytetuŚląskiego pękała w szwach.Tr z e b a b y ł o d o s t a w i a ćkrzesła...Ks. prof. Jerzy Szymik mówił senioromo nadziei...Uniwersytet III Wiekuzaprasza na zajęcia do swojej siedziby,przy ul. Sobieskiego 15, tel. 42 23 654Program zajęć na listopad• 3.11. czw., godz.11.00 – „Cogito” – „Moja droga z Kazachstanudo Polski” – Nina Komaszko• 9.11. śr., godz. 11.30 – „Orlęta w obronie Lwowa” – ppłk TadeuszDłużyński• 11.11. – uroczystości niepodległościowe• 14.11. pon., godz.10.00 – Dyżur prawniczy mec. SzczepanBalicki• 16.11. śr., godz.13.00 – „Znaczenie ćwiczeń i diety w utrzymaniudobrej kondycji zdrowotnej” – dr n. med. Wiesław Rycerski – OrdynatorOddz. Rehabilitacji Narządu Ruchu – G.C.R. „Repty”• 17.11. czw., godz.11.00 – „150 rocznica śmierci Adama Mickiewicza– mgr Alicja Godlewska• 23.11. śr., godz. 12.00 – Spotkanie solenizanckie• 24.11. czw., godz.11.00 – „Od elektryki do nanotechniki”– mgr inż. Zdzisław Mencel• 25.11. pt., godz. 14.00 – „Andrzejki” – spotkanie towarzyskie• 30.11. śr., godz. 10.00 – dyżur prawniczy – mec. Janusz GrzybczykRKUTW zaprasza do odwiedzania strony internetowej:www.rybnik.pl/rkutwUhonorowano też osoby, bez których Klub nie działałby tak prężnie... Zdjęcia: s.— Wasza obecność jest wyrazem coraz rzadszego dzisiaj zjawiska,jakim jest szacunek dla siwych włosów — mówiła do zaproszonych gościprzewodnicząca Klubu Uniwersytetu III Wieku Danuta Mrozek.— W czasie tego roku akademickiego, poza wiedzą ogólną, chcemy zlikwidowaćniezawinione zaległości w dziedzinie informatyki, aby odnaleźć sięw skomputeryzowanym świecie. Już teraz „młodzi duchem” przełamująkomputerowe bariery, a potwierdza to strona internetowa – www.rybnik.pl/rkutw. W imieniu studenckiej braci D. Mrozek powitałazaproszonych gości, wśród których byli m.in. starosta powiatu rybnickiegoDamian Mrowiec, rybniccy i raciborscy radni, przedsiębiorcyi przyjaciele Klubu. O sztuce życia w wieku, w którym trudno zrozumiećużywającego slangu wnuka, mówiła pełnomocnik rektora UniwersytetuŚląskiego ds. Uniwersytetu III Wieku Helena Hrapkiewicz, a wicewojewodaśląski Andrzej Waliszewski nazwał uniwersytet miejscem,w którym pod rybnickim niebem można się rozwijać i poznawać świat.Zdaniem prezydenta Adama Fudalego, różnice pokoleniowe nie musządziałać na niekorzyść starszych, a jako przykład podał wiedzę swojej93–letniej teściowej. Prezydent mówił również o dobrej współpracymiasta z Rybnickim Klubem Uniwersytetu III Wieku: — Pomagamyile możemy — mówił. — Prosimy o więcej — odpowiadała D. Mrozek,która wręczyła też dyplomy osobom związanym z działalnością i funkcjonowaniemKlubu Uniwersytetu III Wieku – Antoniemu Fujakowi,Jadwidze Hoszyckiej i Henrykowi Wilkowi.Ciekawy wykład pt. „Chrystus – jako nadzieja” wygłosił poeta,ks. Jerzy Szymik z KUL–u. Profesor mówił o rozpaczy, która dopadaspołeczeństwo, kryzysie nadziei i grzechu, które tę nadzieję zabija.— Chrześcijaństwo odpowiada za optymizm we współczesnym świecie.I w tym znaczeniu los ludzkości spoczywa w rękach chrześcijan — mówił.Ks. J. Szymik nawiązał też do twórczości Adama Zagajewskiegooraz Jana Pawła II i jego „Kościoła w Europie”, z którego wynika, że„nadzieja ma kształt Chrystusa”. — Nadzieją jest Jezus Chrystus nietylko dlatego kim był, ale jak żył — głosił ks. Szymik. — Należy widziećświat, takim jakim widział go Jezus. Wykład zakończył swoim wierszempt. „Portyk chwały”, a dzięki uczniom Zespołu Szkół Urszulańskich,którzy przygotowali montaż poetycki oparty na utworach prof. Szymika,z twórczością księdza zapoznali się wszyscy studenci seniorzy i zaproszenigoście. Była wśród nich również Salomea Szymikowa, matkaks. Jerzego, a na pamiątkę spotkania członkini Klubu Uniwersytetu IIIWieku Jadwiga Mandera wręczyła księdzu „Poczet polskich królowychi księżnych” z ilustracjami jej autorstwa.(S)Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 23

Prowadzący imprezę Paweł Sztompke z Polskiego Radia oraz dyrektorRybnickiego Centrum Kultury Adam Świerczyna powitali wszystkichgości – przedstawicieli władz samorządowych, wojewódzkich, dotychczasowychlaureatów nagrody Złotej Honorowej Lampki Górniczej, przedewszystkim jednak zaproszonych literatów.Nim prezydent Rybnika Adam Fudali, który przyjął nad impreząhonorowy patronat, wygłosił tradycyjna formułę otwarcia kolejnej edycjiRDL, poznaliśmy tegorocznego laureata Złotej Honorowej LampkiGórniczej. A został nim profesor sztuk muzycznych Czesław Freund,pedagog i wybitny chóralista. Odbierając statuetkę podkreślał przynależnośćdo Ziemi Rybnickiej, której tradycje śpiewacze bardzo ceni, bobyły one źródłem jego muzycznej pasji. – W pełni się identyfikuję z historiąśpiewactwa na tej ziemi. Pochodzę z rodziny o muzycznych tradycjach,szczególnie chóralnych i jestem szczęśliwy, że mogę te tradycje kontynuować.Prowadzę dwa koncertujące chóry, z którymi staram się rozsławiaćśląską i polską muzykę w Europie i na świecie. Moja muzyczna przygodarozpoczęła się tu, w Rybniku, w rybnickiej szkole muzycznej. I jestem jej zato wdzięczny. Tu nadal mieszkami i tu wracam, tu jest moje serce. Jestemteż ogromnie wzruszony faktem, że znajdę się w tak znamienitym groniepoprzednich laureatów tej nagrody, a także tym, że przyjmuję ją w rocznicepontyfikatu naszego Ojca Świętego – mówił laureat. Przypomnijmy, żenagrodę przyznano po raz 20., a jej pierwszym laureatem w 1985 rokubył Innocenty Libura. Otrzymali ją również m.in. Karol Szafranek, HenrykM.Górecki, Czesław Gawlik, Barbara i Marian Rakowie, Piotr Paleczny,Adam Makowicz, Franciszek Pieczka, Wojciech Bronowski, a w ub. rokuZygmunt Brachmański – twórca pomnika Jana Pawła II w Rybniku.Na artystyczną inaugurację tegorocznych RDL, przypadającą dokładniew rocznicę pontyfikatu Jana Pawła II, obchody Dnia Papieskiego i dzieńodsłonięcia pomnika Papieża – Polaka w Rybniku, wybrano poetyckispektakl „Wielka pani”, oparty o juwenilia Karola Wojtyły i „Tryptykrzymski” autorstwa naszego Ojca Świętego. Świadomość, że teksty w wykonaniumistrzów słowa Joanny Szczepkowskiej, Krzysztofa Kolbergerai Jerzego Treli, stanowią już tylko Jego poetycki testament, spowodowała,że słuchaliśmy ich z większą uwagą i w refleksyjnym nastroju. Publiczność,której późniejsza twórczość Jana Pawła II, jak choćby „Tryptyk rzymski”jest lepiej znana, z prawdziwym zdumieniem odkrywała wczesne, ale jakżedojrzałe wiersze, w których już można przeczuć przyszłą drogę ich autora.Wymowę słów potęgowała muzyka Janusza Strobla w wykonaniu kompozytoraoraz Włodzimierza Nahornego z zespołem wybitnych muzykówjazzowych oraz udziałem kwartetu skrzypcowego „Intermezzo”.Inauguracja XXXVI Rybnickich Dni Literatury, którazbiegła się z 27. rocznicą pontyfikatu Jana Pawła II,skierowała nasze myśli w stronę Papieża–Polaka.Na inaugurację – papieska poezjaLaureat Złotej Honorowej Lampki Górniczej Czesław Freund statuetkę odebrał z rąkprezydenta Adama Fudalego. W środku dyrektor RCK Adam Świerczyna.Pontyfikat Jana Pawła II przypomina też poświęcona papieżowi wystawaznaczków pocztowych i kopert FDC pt. „Wielkiemu Rodakowi – PocztaPolska”, która została otwarta przez prezydenta A. Fudalego przy udzialedyrektor Rejonowego Urzędu Pocztowego w Rybniku Elżbiety Staroń.Ekspozycję, która zawiera wszystkie wydane przez Pocztę Polską w okresiepontyfikatu Jana Pawła II znaczki i koperty o tematyce papieskiej, będziemożna oglądać w Galerii TZR do 28 października.Wystawę znaczków o tematyce papieskiejogląda ks. prałat Alojzy Klon.W programie złożonym z utworów poetyckichKarola Wojtyły i Jana PawłaII wystąpili Jerzy Trela, JoannaSzczepkowska i Krzysztof Kolberger.Zdjęcia: r24 Nr 10/412; październik 2005

Laureat Honorowej Złotej Lampki GórniczejCzesław Freund urodził się w marcu 1947roku w Szczepanowie Leśnym w woj. bydgoskim.Uzdolnienia muzyczne odziedziczył po ojcu Jerzym,który całe życie zawodowe poświęcił nauczaniu muzykimłodzieży szkół średnich oraz prowadzeniu zespołów chóralnychm.in. w Niewiadomiu, gdzie rodzina zamieszkała w 1948roku. Czesław Freund jest absolwentem Państwowej SzkołyMuzycznej I i II st. w Rybniku oraz Wydziału WychowaniaMuzycznego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Katowicach,gdzie uzyskał dyplom w 1971 r. W okresie naukiszkolnej pracował dorywczo jako kościelny organista i pomagałojcu w prowadzeniu chóru i orkiestry mandolinowej w szkole wNiewiadomiu. Jeszcze przed zdobyciem dyplomu podjął pracęw macierzystej szkole muzycznej w Rybniku, której w latach1982–1996 był wicedyrektorem. Prowadzony przezniego chór szkolny, który w 1990 roku przyjął nazwę„Cantemus”, odniósł wiele sukcesów, i to zarówno nachóralnej scenie krajowej, jak i zagranicznej, koncertująci nagrywając kasety i płyty, m.in. dla Polskiego Radia i TV. W1994 roku wyróżniony został Nagrodą Prezydenta Rybnikaw Dziedzinie Kultury.Pracując w szkole średniej, był jednocześnie wykładowcąkształcenia słuchu i czytania partytur w Zakładzie Teorii MuzykiInstytutu Wychowania Muzycznego i Plastycznego w filiiUŚl. w Cieszynie. Został też zaangażowany do swej macierzystejuczelni – Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego;powierzono mu również obowiązki konsultanta–metodyka wGórnośląskim Okręgu Centrum Kształcenia Artystycznego.W 1982 roku uczestnicząc w międzynarodowymseminarium na Węgrzech poświęconym węgierskiemukompozytorowi i etnografowi Zoltanowi Kodaly’owi,zainteresował się jego metodą pedagogiczną kształceniasłuchu i dyrygentury chóralnej. Wkrótce też dołączył dogrona założycieli i aktywnych członków Koła Kodaly’owskiegow Polsce. Z biegiem lat, kontynuując dydaktykękształcenia słuchu, jego zainteresowania zawodowe zaczęłybiec w kierunku chóralistyki. W Katedrze Chóralistyki AMw Katowicach prowadził wykłady m. in. z dyrygentury ianalizy partytur. W 1997 roku objął prowadzenie ChóruKameralnego AM w Katowicach, będąc jego współorganizatorem.Pod jego dyrekcją zespół odniósł wiele sukcesówna najbardziej prestiżowych festiwalach muzycznych wPolsce i zagranicą. Chór współpracuje z renomowanymiorkiestrami, koncertując i nagrywając płyty. Utrzymuje teżkontakty z partnerskimi chórami, m.in. w Niemczech. Od1996 r. Cz. Freund prowadzi też Akademicki Chór PolitechnikiŚl., zdobywając z nim wiele nagród i koncertującm.in. we Włoszech, w Kanadzie, w Austrii, Korei Płd.i w Niemczech. Chór wystąpił również w nowojorskiejkatedrze i siedzibie ONZ.Czesław Freund jest profesorem nadzwyczajnymAkademii Muzycznej w Katowicach, członkiem SenatuAM. Od 2002 r. pełni obowiązki dziekana WydziałuKompozycji, Interpretacji, Edukacji i Jazzu w tej uczelni,jest też kierownikiem Katedry Edukacji Muzycznej. Posiadadoktorat w zakresie dyrygentury chóralnej uzyskany w1995 r. na Wydziale Dyrygentury Chóralnej WychowaniaMuzycznego AM im. St. Moniuszki w Gdańsku, uzyskałteż habilitację w zakresie prowadzenia zespołów wokalnychi wokalno – instrumentalnych. W 2004 roku został munadany tytuł profesora sztuk muzycznych.Spośród sześciorga zaproszonych w tym roku doudziału w RDL literatów, większość w Rybniku jużgościła. A ponieważ wrócili do nas po raz wtóry, zatemformuła imprezy im odpowiada.Zadebiutowała Joanna Olech, ilustratorka i autorka książek dla dzieci,znana przede wszystkim z wyróżnionej Nagrodą Literacką im. Kornela Makuszyńskiego„Dynastii Miziołków”. Po raz pierwszy gościem RDL jest ksiądz – poetaJerzy Szymik, nadający słowu wartość szczególną, bo przecież... Słowo ciałem sięstało. Przed lat bywała na RDL Irena Conti, dwujęzyczna, polsko–włoska poetka,której twórczość wielce cenił Jan Paweł II. Wybitna poetka Ewa Lipska, demaskującasłabość języka jako ludzkiego narzędzia poznania i komunikacji, pozostawiławidocznie przed dwoma laty w Rybniku spory niedosyt, bo chęć spotkania się znią wyraziło wiele szkół. Jeszcze więcej wielbicieli ma w Rybniku reportażystaWojciech Tochman, który bezbłędnie wybiera tematy mogące czytelnikówzainteresować, potrafiąc przy tym znakomicie je przekazać, nominowany doNagrody Nike. Z naszym regionem związany jest Feliks Netz, dziennikarz, pisarzi tłumacz m.in. z j. węgierskiego, będący w swej twórczości blisko spraw Śląska,ale wybiegający również poza region.Powitalnej róży nie odebrał w dniu inauguracji tylko ks. Jerzy Szymik, któryprzybył później.Relacje ze spotkańz literatami orazz pozostałych imprezXXXVI RDL w kolejnymnumerze „GR”.Niestety, nie wszyscy literacizdążyli na inaugurację. Nanaszym zdjęciu stoją odlewej Irena Conti, WojciechTochman, Ewa Lipska;siedzi Feliks Netz, obokniego rybnicka polonistkaHenryka Fuks, która dziękikolejnym edycjom RDLnawiązała wiele literackichprzyjaźni.• Gimnazjum nr 10 na festyn rodzinny– 17 września.• Stowarzyszenie Honorowych DawcówKrwi im. Ks. Józefa Niedzieli przy PowiatowejStacji Sanitarno – Epidemiologicznejz okazji 47 – lecia HonorowegoKrwiodawstwa – 26 września.• Cech Rzemiosł oraz Małej i ŚredniejPrzedsiębiorczości w Rybniku na spotkaniedotyczące problemów szkolnictwazawodowego, w tym teoretycznegoi praktycznego kształcenia przyszłychrzemieślników – 11 października.• Zespół Szkół Budowlanych na akcjęhonorowego krwiodawstwa młodzieżypt. „Wampiriada” – 13 października.Zaprosili nas• „Teatr Rodzicielski” na spektakl „Calineczka”– 16 października (więcej wnastępnym numerze).• Powiatowa i Miejska Biblioteka Publicznana wystawę prac terapeutycznychwykonanych przez pensjonariuszyŚrodowiskowego Domu Samopomocydla Osób Chorych Psychicznie – dokońca października.•Izba Przemysłowo–Handlowa RybnickiegoOkręgu Przemysłowegona spotkanie „Przy kawie” z udziałemprzewodniczącego Śląskiej OkręgowejIzby Inżynierów Budownictwa StefanaCzarnieckiego – 26 października.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 25

Jednym z przejawów odwilży politycznej po 1956roku były oznaki pewnej religijnej tolerancji. Na jej faliwładze państwowe PRL zezwoliły na tworzenie KlubówInteligencji Katolickiej – stowarzyszeń skupiającychosoby, dla których wiara katolicka i jej świadomepogłębianie miało szczególne znaczenie.KIK – po 25 latachPierwsze KIK–i i powstały w największych miastach akademickich.Lecz dobra wola ludowego państwa nie trwała długo. W latach 1957––1980, mimo wielokrotnych inicjatyw katolickich społeczności w różnychmiastach, na tworzenie nowych klubów zgody nie było. Dopiero wystąpieniarobotnicze i powstanie „Solidarności” utorowały drogę kolejnym klubom.Pod koniec grudnia 1980 r., niespełna dwa tygodnie po powstaniu KIK–uw Katowicach, z inicjatywy proboszcza kościoła św. Antoniego ks. AlojzegoKlona i wikarego w tej parafii ks. Tadeusza Pietrzyka, odbyło się zebranieinauguracyjne Klubu Inteligencji Katolickiej w Rybniku. Wzięło w nimudział prawie 70 osób, głównie z kręgu duszpasterstwa rodzin prowadzonegow parafii przez ks. Oskara Thomasa. Członkami – założycielami filiikatowickiego Klubu – Sekcji Ogólnospołecznej KIK w Rybniku i członkamizarządu KIK w Katowicach zostali Bolesław Kniażycki, Karol Miczajkai Stanisław Wencelis. W latach 80. głównymi animatorami działalnościKlubu w Rybniku byli jej założyciele, ważną rolę pełnili też kapelani– ks. T. Pietrzyk, a później ks. dr Józef Kozyra. Klub otrzymał lokumw domu parafialnym parafii św. Antoniego. Miały tu miejsce odczytyi dyskusje o tematyce społecznej i religijnej, którym sprzyjał czas politycznychprzemian. Po wprowadzeniu stanu wojennego, członkowie Klubu,mimo formalnego zawieszenia jego działalności, spotykali się na wspólnejmodlitwie, kończącej się zazwyczaj dyskusją na aktualne tematy. Po cofnięciustanu wojennego w czerwcu 1983 roku, rybnicki Klub ponownie stałsię ważnym, lokalnym forum dyskusyjnym. Znaczącym dokonaniem byłozorganizowanie I (1985) i II (1989) Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej,których rolą było pokazanie innej rzeczywistości niż miało to miejscew oficjalnej propagandzie. W 1988 roku Sekcja Ogólnospołeczna KIKzostała przekształcona w samodzielny Klub Inteligencji Katolickiej wRybniku. W skład nowego zarządu, obok dotychczasowych działaczy,weszli m.in. Maria Kulawik, Maria Johan, Józef Lindner, Józef Leśniak,Roman Fojcik, a także Józef Makosz i Jerzy Frelich. Przełomroku 1990 pokazał, że wielu członków rybnickiego klubu było gotowychdo aktywnego zaangażowania się w przemiany ustrojowe – znaleźli onimiejsce m.in. w samorządzie lokalnym, stanowiąc silną reprezentacjęKomitetu Obywatelskiego „Solidarności”. W 1991 roku prezesem zostałaAstrid Koterwa, aktualnie Klubowi przewodzi wybrany w 2004 roku natę funkcję Kazimierz Pogłódek. Kolejnymi kapelanami, odgrywającymiw procesie formacyjnym członków klubu wielką rolę, byli księża:Józef Kaul, Marek Drogosz, Stefan Czermiński, Franciszek Szulc,Michał Anderko, a obecnie ks. Marek Bernacki.Do roku 90. Kluby Inteligencji Katolickiej pełniły często rolę ośrodkówniezależnej myśli chrześcijańskiej i politycznej opozycji, a także salonówkulturalnych. Tu, niejednokrotnie z braku innego forum, chętniez publicznością spotykali się wybitni literaci i artyści, dla których chrześcijańskiewartości były podstawą nie tylko życia, ale i twórczości. Dziś,z uwagi na autentyczną wolnośćsłowa i przekonań, KIK–i straciłymonopol na zorganizowanądziałalność świeckich katolików.— I chociaż na przestrzeni 25–leciaistnienia KIK–u w Rybniku wielesię zmieniło, nie zmieniło się naszeprzesłanie — mówi prezes K.Pogłódek. — Jego podstawą jestformowanie osobowości w duchuchrześcijańskich wartości oraz kierowaniesię nimi w życiu osobistym,społecznym i zawodowym. Bliskanam jest nauka społeczna Kościołai trwanie na pozycjach z Kościołemzwiązanych. Bliskie są nam równieżsłowa Jana Pawła II, który uważał, żena niektórych obszarach chrześcijańskieji obywatelskiej aktywności KIK–i majądo spełnienia ważną misję. Jak mówił papież,ich członkowie powinni uczyć własnym przykładem uczestnictwa w życiupublicznym pojmowanym przede wszystkim jako służba człowiekowi czyukazywać działalność polityczną jako chrześcijański obowiązek i troskęo wspólne dobro.Formy działalności, jakie dziś Klub proponuje są bardzo różnorodne.Raz w miesiącu odbywają się wykłady na temat etyki, moralności czyhistorii, a także rozważania nad Pismem Św. lub papieskim nauczaniem.Przeprowadzony został cykl wykładów pod hasłem „Koncepcja człowiekaw filozofii XX w.”, zorganizowano spotkania poetycko – muzycznez okazji Dni Papieskich, koncert ludowego muzyka Józefa Brody, wystawęupamiętniającą życie i działalność wybitnych śląskich kapłanów.Ważny dla integracji klubowej wspólnoty jest udział w comiesięcznejmszy św. w intencji członków, w adwentowych i wielkopostnych dniachskupienia i rekolekcjach, wznowionej tradycji styczniowej drogi krzyżowejupamiętniającej Marsz Śmierci więźniów oświęcimskich orazw nabożeństwach ekumenicznych. Podobnie integracyjną rolę odgrywająwyjazdy pielgrzymkowe do bliższych i dalszych sanktuariów. Klubwłączył się również w budowę pomnika Jana Pawła II, który dopiero costanął u stóp bazyliki św. Antoniego. Do niedawna w ramach Klubu, podpatronatem ks. Franciszka Szulca, działała „Sekcja Młodych” zajmującasię problemami uzależnień i działalnością sekt, istniała też współpracaz duszpasterstwem akademickim. Dziś młodych w Klubie bardzo brakujei wygląda na to, że formuła KIK –u powoli się wyczerpuje.We wrześniu br. rybnicki Klub obchodził 25. rocznicę swego powstania.Z tej okazji w kościele św. Jadwigi Śląskiej na Nowinach odprawiona zostałauroczysta msza św., a po niej otwarto wystawę pod tytułem „25 lat w służbieBogu, Ojczyźnie i Kościołowi”, którą do końca października br. możnaoglądać w bazylice św. Antoniego. Inauguracyjny wykład „Czy gest Piłatauspakaja sumienie? Problem wyboru politycznego” wygłosił dr Roman Kochnowski.Miało również miejsce spotkanie członków Klubu i jego sympatyków.W obchodach wziął udział prezydent Rybnika Adam Fudali.Jak zapewnia prezes K. Pogłódek, oferta Klubu jest otwarta dlawszystkich chętnych, którzy chcą poszerzyć swoje horyzonty myślenia i,jak powiedział przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski ks. abpJózef Michalik, (...) chcą porządkować świat zgodnie z zamiarem Bożym(...). Spotkania odbywają się w salce nr 3 Domu Parafialnego przy parafiiśw. Jadwigi Śląskiej. 27 października będzie tu miał miejsce odczytks. dr. Jacka Wojciecha „Benedykt XVI – papież i teolog” (godz. 17.00).W listopadzie z wykładem „Katolik nieudacznikiem? Prawda czy fałsz?„wystąpi red. Franciszek Kucharczak (10.11., godz. 17.00).(r)Zorganizowana z okazji 25–lecia KIK–u wystawa,eksponowana była w kilku rybnickichkościołach. Zdj.: r26 Nr 10/412; październik 2005

W Domu Kultury w Chwałowicach rozbrzmiewałychrześcijańskie rytmy. Wszystko za sprawą II Festiwalu TwórczościReligijne (W)RażenieChrześcijańskiej „Pole Twórczego (W)Rażenia”.Pierwszy festiwal odbył się w ub. roku, a pomysł, by promować twórczośćmuzyczną środowisk chrześcijańskich tak spodobał się uczestnikomi publiczności, że zdecydowano się imprezę kontynuować. Cowięcej, postanowiono poszerzyć jego formułę o część konkursową, doudziału w której zgłosiło się 11 zespołów. Do ścisłego finału zakwalifikowano6 grup, ale do Chwałowic dotarły tylko 3, i to one rozdzieliły międzysiebie festiwalowe nagrody, gdyż jak mówił dyrektor chwałowickiejplacówki Michał Wojaczek, „ilość nie przełożyła się na jakość”. Jury podprzewodnictwem Jarosława Hanika postanowiło przyznać pierwsząnagrodę bytomskiej Arce Noego czyli grupie „Trąbki Jerycha”, któraotrzymała sprzęt muzyczny. Dwa wyróżnienia zdobyły: „Tomato” z Sosnowcai „Effatha” z Rybnika. Po występie laureata festiwalu na sceniezaprezentował się związany z chwałowicką placówką zespół „Miktam”,który inspiracje czerpie z muzyki irlandzkiej i bałkańskiej, a jego tekstynawiązują do Starego i Nowego Testamentu oraz poezji współczesnej. Nazakończenie festiwalu wystąpiła Magda Anioł z zespołem, jedna z najpopularniejszychwykonawczyń współczesnej muzyki chrześcijańskiej, którejpiosenka „Zaufaj Panu już dziś” była nieformalnym hymnem ostatniejpielgrzymki Jana Pawła II do ojczyzny. „Pole Twórczego (W)Rażenia”oklaskiwała licznie zgromadzona publiczność.(S)Gość wieczoru ... zespół „Miktam”, na co dzień związany z DK Chwałowice.Laureaci festiwalu „Trąbki Jerycha” czyli bytomska Arka Noego.Zdjęcia: sSpotkania z poezjąJuż po raz trzeci w Zespole Szkół Wyższych odbył sięfinał Wojewódzkiego Konkursu Recytatorskiego PoezjiMetafizycznej. Po raz pierwszy wziął w nim udziałwyjątkowy gość...Dwunastu finalistów, którzy wiosną tego rokuprzebrnęli przez eliminacje, zaprezentowało pojednym wybranym przez siebie utworze. Jurypod przewodnictwem prof. Tadeusza Sławka,w składzie: aktor Teatru Śląskiego Andrzej Warcaba,redaktor TV Katowice Lidia Tarczyńskai wicedyrektor WydziałuKultury Urzędu MarszałkowskiegoJoannaKlima, miało nie ladaproblem z przyznaniemnagród. Jednak recytując„Mędrców” AdamaMickiewicza, uczeń IV LO w Rybniku RadosławMeisner zdobył uznanie jurorów i I miejsce w konkursie.Do występu przygotował go Mirosław Paprotny.Drugie miejsce zajęła Michalina Kozielskaz liceum z Wodzisławia Śl., która zaprezentowałafragment sztuki „Przed sklepem jubilera” KarolaWojtyły, a trzecie – Hanna Magiera z II LOw Rybniku, nagrodzona za utwór MironaBiałoszewskiego „Z dziennika 25.IX.62”.Jury postanowiło także wyróżnić CyprianaAdamskiego i Macieja Marcisza – obojez I LO w Rybniku oraz Ewę Karaszkiewiczz II LO z Raciborza. Nagrody książkoweufundowali ks. prof. Jerzy Szymik, wybitnypianista Piotr Paleczny, sędzia BarbaraOniszczuk, biskup Diecezji CieszyńskiejKościoła Ewangelicko-Augsburskiego– ks. Paweł Anweiler, dyrektor ZSO wWiśle Danuta Kozyra oraz dyrektor I LOTadeusz Chrószcz.Gościem specjalnym konkursu recytatorskiegopoezji metafizycznej był przeor Opactwa Benedyktynóww Tyńcu, ojciec Leon Knabit, autorkilku książek, osoba znana z telewizyjnego ekranu.Prowadził programy „Ojciec Leon zaprasza”, „Salomon”oraz „Credo”, był jednym z redaktorów„Cenobium”. Znany ze swojej otwartości, dobregokontaktu z młodzieżą i... poczucia humoru. Podczaskonkursu opowiadał uczestnikom i gościomo potrzebie wiary i swoich spotkaniach z KarolemWojtyłą. — Rybnik go zachwycił. Znał nasze miastoz opowiadań, ale nigdy tu nie był — mówiła jednaz pomysłodawczyń konkursu Bogumiła Chmiest.Teraz ojciec Leon nadrobił zaległości, mało tego– zwiedził również pocysterski zespół klasztornyw Rudach.Podobnie jak w latach poprzednich, WojewódzkiKonkurs Recytatorski Poezji Metafizycznej zorganizowaływspólnie Zespół Szkół im. PowstańcówŚląskich w Rybniku oraz Zespół Szkół Ogólnokształcącychw Wiśle. Patronat objął prezydentmiasta Adam Fudali oraz arcybiskup Damian Zimońi biskup kościoła ewangelicko-augsburskiegoks. Paweł Anweiler. Imprezę poprowadził absolwentI LO w Rybniku ks. Bartłomiej Kuźnik.— Od trzech lat konkurs jest okazją do duchowegorozwoju i spotkania z liryką. Na kolejną edycjęczekamy z niecierpliwością — mówią uczniowieI LO Kamil Turecki i Kamil Bartkowiak.Ojciec Leon Knabit zachwycił się nie tylkoRybnikiem, ale zwiedził również Pocysterskizespół klasztorny i kościół w Rudach.Zdj.: arch. org.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 27

100–lecie „Hazenhajdy”I pomyśleć, że gdyby nie nieszczęśliwy wypadek, być może w tym miejscunigdy nie pojawiliby się spacerowicze, nie byłoby festynów i imprezintegracyjnych, bo po prostu nie byłoby parku...Piękniejeod wieku...Teraz popularna „Hazenhajda” na Kozich Górachw dzielnicy Meksyk tętni życiem – na terenieparku znajduje się amfiteatr z nową sceną, jestplac zabaw i boisko do koszykówki, kawiarniai grill, a także siłownia „pod chmurką”. Podczaspogodnych dni spaceruje tutaj wiele osób, nietylko mieszkańców dzielnicy Meksyk, ale i pobliskichChwałowic. Zainteresowanie parkiemcieszy, bo jak mówi dyrektor Zarządu ZieleniMiejskiej Andrzej Kozyra, takie miejsca powinnyprzyciągać spacerowiczów, zachęcać dospotkań i spędzania wolnego czasu. Dlatego„Hazenhajda” jest wciąż upiększana, ale jeszczesto lat temu...Park powstał z inicjatywy rybnickiego fabrykantai radnego Juliusza Haase, właścicieladużej fabryki skór. Podobno w jego zakładziezdarzył się nieszczęśliwy wypadek, w którymzginęło kilka osób. Dla zadośćuczynienia i przysłużeniasię miastu, w styczniu 1888 r. J. Haasepodarował gminie 1,2 hektara ziemi w miejscu,które potocznie nazywano „Kozie Góry” lubc.d. na stronie 43Złote GodyJeden jubileusz, dwa spotkania– kolejną uroczystość ZłotychG o d ó w ś w i ę t o w a ł o a ż 3 8małżeńskich par. Tego dniaw Urzędzie Miasta dwukrotnier o z b r z m i e w a ł y p o p u l a r n e„Serduszka dwa”...Pary naŻyczenia, aby każde kolejne dni byłysłoneczne i radosne, złożył jubilatomprezydent Adam Fudali, a wspólniez kierownik Urzędu Stanu Cywilnego MariąCwenar, wręczył Medale za DługoletniePożycie Małżeńskie, kwiaty, pamiątkowedyplomy oraz prezenty. Po raz pierwszyna pamiątkę spotkania w Urzędzie Miasta,złoci jubilaci otrzymali serwisy do kawyz motywem gołąbków oraz rybnickiegoratusza namalowanych charakterystycznąkreską Kazimiery Drewniok. — Teraz kiedyusiądziecie przy stole i w gronie rodzinnymTak park wygląda na starej pocztówcew książce „Mała Ojczyzna Rybnik nastarej karcie pocztowej 1897–1945”,autorstwa Marka Gruszczyka.M. Śmigielski i R. Widerski sadząpamiątkowe drzewko. W tle – pozostałeosoby, które tego dnia zadbały o wzbo-gacenie drzewostanu parku...W miejscu starej tablicy na kamiennymgłazie umieszczono nową,poświęconą fundatorowi J. Haasei jubileuszowi 100–lecia parku.Pary z najdłuższym małżeńskim stażemwzięły udział w jubileuszowym spotkaniu.SeniorzyuhonorowaniJak co roku Rada Dzielnicy Gotartowice zaprosiłamałżonków świętujących jubileusze 45–, 50– i 55–leciawspólnego życia z dwóch rybnickich parafii – LigockiejKuźni i Boguszowic Starych, do udziału w rodzinnymspotkaniu. W gronie jubilatów znaleźli się: Bronisławai Roman Olesiowie, Maria i Joachim Fojcikowie,Waleria i Czesław Gruszkowie, Jadwiga i EmilRojkowie, Halina i Serafin Smyczkowie, Hildegardai Leon Lerchowie, Bronisława i Leon Maciończykowie,Barbara i Wiktor Podleśni, Jadwiga i EdwardRojkowie.Seniorzy nie tylko wspominali dawne czasy, ale takżebawili się przy dźwiękach muzyki, a organizatorzy zadbalio smaczny poczęstunek i występy artystyczne w wykonaniudzieci. Nie zabrakło też życzeń i kwiatów oraz wspólnychzdjęć...28 Nr 10/412; październik 2005

ędziecie pić kawę, na pewno wróciciewspomnieniami do dzisiejszegodnia i tej uroczystości — mówiłA. Fudali. A małżonkowie dziękowalii zachęcali do spotkania w podobnymgronie za kolejnych 50 lat...Zanim jednak obchodzić będą kolejnejubileusze, Złote Gody świętowali:Helena i Jerzy Atakowie,medal!Maria i Jan Gajerowie, Annai Andrzej Gojni, Helena i AlojzyGrolikowie, Aniela i HubertGojni, Maria i FranciszekGojni, Pelagia i Józef Hliwowie,Elżbieta i Jan Jureczkowie,Stefania i Eryk Kabikowie,Adelajda i Alojzy Kiljanowie,Róża i Jerzy Klubowie, Rozaliai Józef Krawieczek, Zofiai Stanisław Maciejewscy, Mariai Edward Pawlikowie, Jadwigai Eugeniusz Plichtowie, Annai Tadeusz Sitkowie, Eufemiai Zygfryd Widrinscy oraz LeszekRutkiewicz i Antoni Malon.Tradycyjnie na spotkaniu obecnybył zespół „Gama”, który wspólniez jubilatami przypomniał najpopularniejszepiosenki minionych lat,a małżonkowie ponownie udowodnili,że reprezentują najbardziejrozśpiewane pokolenie... Podobnie,jak kolejna grupa jubilatów,która tego dnia odwiedziła UrządMiasta, a byli to: Aniela i RomanAniołowie, Zofia i JoachimBrachmanowie, Genowefai B r o n i s ł a w B y c z k o w i e ,Krystyna i Hubert Dudowie,Janina i Józef Frankowie,Halina i Marian Frączowie,Luiza i Piotr Kmiecikowie,Hildegarda i Ernest Kowaccy,Helena i Jan Labusowie, Mariai Joachim Majowie, Jadwigai Edward Nowakowie, Stefaniai Alojzy Paniczkowie, Reginai Franciszek Pukowcowie,Zdzisława i Mieczysław Rogowscy,Stefania i Feliks Smołkowie,Adelajda i Rudolf Sulscy, Martai Edmund Stołtni, Nataliai Alojzy Szwedowie oraz Martai Czesław Zimończykowie.To jedne z ostatnich par małżeńskich,które otrzymały medale orazpamiątkowe legitymacje przyznaneprzez prezydenta RP AleksandraKwaśniewskiego. Kolejne nada jużnowo wybrana głowa państwa. (S)Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 29

Abecadło Rzeczy ŚląskichMa Wrocław Panoramę Racławicką, będzie miałNiewiadom swoją panoramę powstańczą.Jerzy Kempy prezentuje dyrektorowiDK Stanisławowi Jeszce kolejny etappracy.W śląskiej szkatułceNiezbyt zasobna była szkatułka na biżuterię dawnej Ślązoczki. Nie brakowałow niej jednak dwu ozdób tradycyjnego śląskiego stroju ludowego: korali i „krziża”.Fragment popularnej śląskiej pieśniczki: „Dzieweczkoze Śląska, na trzewiczku wstążka. Na szyiKORALE, za cztery talary”. A przy koralachpakfongowy śląski krzyżyk...Najcenniejsze, ale i najrzadziej spotykane, były krzyże złote. Najczęściejjednak noszono krzyże pakfongowe lub tombakowe. Trzebawiedzieć, że pakfong – to stop miedzi, cynku i niklu, a tombak – stopmiedzi i cynku. Oba stopy imitują złoto i od dawna były stosowane dowyrobów biżuteryjnych. Noszony przez Ślązoczki „krziż” mierzył od 6do 10 cm. Jego ramiona miały przekrój elipsy, a na końcu każdego byłotrójkątne wcięcie o głębokości około 5 mm, zaś na przecięciu ramionzdobienie – kamień szlachetny, małe kwiatuszki lub inne motywy roślinne.Pobożne Ślązoczki nosiły krzyże na wierzchnim ubraniu, czyli na jaklialbo na wierzchniu, zwanym też oplyckiem, zawieszony na łańcuszkualbo na wstążce, czyli szlajfce. Najczęściej jednak przywiązywały goszlajfką do najdłuższego sznura korali.Panuje przekonanie, że krzyże nosiły tylko Ślązoczki zamężne, wdowylub ostatecznie panny zaręczone, co miało mieć związek z tradycjąkupowania krzyża przez męża lub kawalera. Jednak analiza starychśląskich zdjęć nie potwierdza tej opinii. Trzeba raczej powiedzieć, żekrzyże nosiły kobiety bogatsze, więc częściej miały je Ślązoczki z okolicBytomia niż spod Rybnika czy Pszczyny.Pośród broszek, zauszniczek i medalików, najcenniejszą i najstarsząozdobą śląskiego stroju są korale. Prawdziwym koralom z czerwonegokoralowca szlachetnego występującego na rafach ciepłych mórz, przypisywanonawet właściwości magiczne i lecznicze. Korale w formie beczułekzwane były „prawymi”albo „prawokami”. Posiadaniekompletu złożonego z siedmiusznurów korali było szczytemmarzeń eleganckiej Ślązoczki.Były one jednak bardzo drogie.Ich wartość około 1900roku równała się cenie krowy.Stosowano też tańsze imitacjekorali zwane „kamionkami”,wykonane z czerwonego marmurulub innego czerwonego kamienia. Kamionki takie bardzo eleganckowyglądały, ale miały podstawową wadę – były bardzo ciężkie. Zdarzałysię też korale z żółtych paciorków, które uważano za mniej paradne. Byłyone wykonane z innych odmian koralowca albo z bursztynu. Nazywanoje „zyglokami’ albo „żiglokami”. Chodzono w nich na „beztydziyń” albodawano pannie młodej do ślubu, gdyż przesądnie twierdzono, że niemoże ona mieć tego dnia nic czerwonego. Wyjątkowo rzadko Ślązoczkinosiły korale z czarnych paciorków. Były piękne, ale nie tak cenne, jakte czerwone. Natomiast dzieci i biedniejsze Ślązoczki nosiły dawniejkorale robione z tworzyw sztucznych, szkła, porcelany lub drewna.Tekst i zdj.: Marek SzołtysekPowstańcza panoramaW niewiadomskim Domu Kultury powstaje monumentalne malowidłoobrazujące sceny z III Powstania Śląskiego. Pomysłodawcą i wykonawcąpanoramy o szerokości 10 i wysokości 3 m jest artysta amator JerzyKempy, który w ten sposób chce oddać hołd powstańcom śląskimi przypomnieć, szczególnie młodemu pokoleniu, ich walkę o przyłączenieŚląska do Macierzy. By przedstawiający potyczkę powstańcówz żołnierzami niemieckimi obraz oddawał rzeczywistość tamtych dnii był wiarygodny, twórca sięgnął do literatury dokumentującej PowstaniaŚląskie. Chodziło przede wszystkim o odwzorowanie ubioru i uzbrojeniaobu walczących stron. Powstańcy przybiorą rysy współcześnie żyjącychosób, zaś tło stanowić będą m.in.zabudowanie kop. „Ignacy”.J. Kempy jest absolwentemPaństwowego OgniskaPlastycznego w Rydułtowachw czasach, kiedy kierował nim...Ludwik Konarzewski. Nieudało mu się wprawdzie kontynuowaćplastycznej edukacji, alerysunek i malarstwo pozostałojego pasją. Jako mieszkaniecNiewiadomia często zaglądałdo Domu Kultury i uczestniczyłtu w zajęciach plastycznych.Teraz wrócił, by zrealizowaćswoje marzenie. Dyrektor DKStanisław Jeszka wspomagaprzedsięwzięcie na ile pozwalająmu możliwości placówki. Panorama powstaje na niepotrzebnymjuż kinowym ekranie w jednej z sal DK, a w zamian pan Jerzy pomaga„oprawiać” plastycznie imprezy tu organizowane. Na razie powstajeszkic ołówkowy panoramy, ale już niedługo będą potrzebne farby olejne,by malowidło „nabrało kolorów”. Farby to spory wydatek, którego nieudźwignie ani pan Jerzy, ani niewiadomski Dom Kultury. Animatorzytego artystycznego, ale i edukacyjnego przedsięwzięcia, będą zatemwdzięczni za każdego rodzaju wsparcie, szczególnie ludzi, którym zależyna pielęgnowaniu śląskiej tradycji i historii.(r)30 Nr 10/412; październik 2005

Kontynuujemy nasz cykl prezentujący sta re zdję cia przed sta wia ją-ce losy Ryb ni ka i ryb ni czan na prze strze ni ostatnich 150 lat. Każ dapu bli ko wa na fo to gra fia otrzy ma swój nu mer. Uła twi to dys ku sjęz Czytelnikami na temat przed sta wio nych na zdję ciu wy da rzeń, rzeczyi osób. Za chę ca my więc Czy tel ni ków do wy ci na nia tych stroni zbie ra nia ich w se gre ga to rze.Ponadto proponujemy Czytelnikom współ re da go wa nie cyklu– za chę ca my do przy no sze nia do re dak cji sta rych zdjęć będącychświad ka mi mi nio nych cza sów. Najbardziej in te re su ją ceza mie ści my w „GR”. Za każ de zdję cie wy bra ne do druku, za płacimy 10,00 zł. Spon so rem akcji jest Wy daw nic two „Ślą skie ABC”z Ryb ni ka. Za po wie rzo ne nam zdję cia – dzię ku je my!(cz. 37)Od naszych Czytelników otrzymaliśmy informację, że zdjęcie nr 36/2z poprzedniej „GR” przedstawia prawdopodobnie warsztaty „Ryfamy”przy ulicy Jankowickiej, zaś zdjęcie 36/1 – bazylikę udekorowaną naprzyjazd biskupa Adamskiego w 1934 r. Zdjęcie nr 32/1 pochodziprawdopodobnie z około 1965 roku i przedstawia budowę w czyniespołecznym basenu „Huty Silesia” przy ulicy Mikołowskiej.Wyczerpującą informację na temat zdjęcia 36/3 („GR” nr 9/2005) otrzymaliśmyod Franciszka Tkocza, Wiktora Mandrysza i byłego zawodnikaROW–u Józefa Golli – zdjęcie przedstawia stadion KS ROW Rybnik w1967 roku, sprzed meczu I ligi ze Stalą Rzeszów. (Wygrała Stal 1:0). Nazdjęciu stoją od lewej: Jan Kowalski, Maksymilian Czenczek, RyszardKamińsk, Roman Sułek, Edward Bielewicz. U dołu od lewej: Józef Skóra– kapitan, Eugeniusz Lerch, Piotr Horn – bramkarz, Fryderyk Holewa,Henryk Broja, Paweł Konsek. Trener – Czesław Suszczyk.Zdjęcie z około 1940 roku przedstawiające hitlerowską młodzieżprzybyłą na zlot do Rybnika. Fotografię wykonano z narożnego domuu zbiegu dzisiejszej ulicy Powstańców i ul. Białych. W lewym górnymrogu widać fragment chodnika koło schodów na plac do kościoła św.Antoniego. Może Czytelnicy znają historię tej fotografii? Czy zrobionoją legalnie, czy z ukrycia?37/137/2 37/3W naszym cyklu zamieszczamy głównie zdjęcia sprzed 1939 roku.Dzisiaj dla odmiany, prezentujemy fotografie czasowo nam bliższe.Oto zdjęcie zrobione na ulicy Zamkowej jesienią 1990 roku, podczaskampanii przed wyborami prezydenckimi.Oto zdjęcie z lat 70. XX wieku. Wielu naszych starszych Czytelnikówczasy te pamięta dokładnie. Ale dla młodych to zamierzchła historia.A właśnie! Kto na tym zdjęciu „buduje socjalistyczną Polskę”?Opracowanie i fotokopie: Marek SzołtysekTelefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 31

„O ładniejszy Rybnik”Jubileuszowe ogrody— Uważam, że ogród to wciąż niedokończone dzieło – ciągle coś sięw nim zmienia, a pomysły same przychodzą do głowy — mówi MariolaMamak z Niedobczyc, która wspólnie z mężem Adamem stworzyłaogród, który już nie po raz pierwszy został nagrodzony w konkursie„O ładniejszy Rybnik”. — Ale nie o sukcesy tu chodzi – dla mnie to ogromnaprzyjemność i prawdziwa pasja, w którą wkładam sporo serca. Ogródpaństwa Mamaków powstaje od kilkunastu lat, wśród innych wyróżniajągo nietypowe rozwiązania: — Udało mi się zagospodarować równieżdomek gospodarczy – na dachu stworzyliśmy współczesny ogród japoński,z którego roztacza się przepiękny widok na cały ogród, utrzymany w wiejskimstylu. Wewnątrz powstała „Izba starej babci” – tak ją nazywam. Zgromadziłamtam najróżniejsze stare przedmioty, bo bardzo je lubię. Uważam,że mają w sobie duszę... — mówi pani Mariola, która sprzęty do swojej„izby pamięci” zbierała u przyjaciół, odnajdywała na wsi, u znajomych,a część należała jeszcze do jej dziadków. W ogrodzie państwa Mamakównie brakuje oczywiście zieleni – pięknych kwiatów, mnóstwa drzew,krzewów i roślincebulowych,w pielęgnacji którychpani Mariolasięga po specjalistyczneczasopisma.Nawetkiedy w ogrodzienie wypoczywająwłaściciele, nadwszystkim czuwają„słomiani” gospodarze,którzymają swoją wiejską„chatkę”.Równie wyjątkowy jest ogródnależący do Teresy i JanaRojków z Gotartowic, którypodobnie jak ogród państwaMamaków zdobył równorzędną pierwszą nagrodęw konkursie. — Skąd czerpiemy inspiracje?Często sami coś wymyślamy, coś podpatrzymyi jak się nam spodoba, urządzamy w naszymogrodzie — mówi J. Rojek, dla którego lauryw konkursie to nie pierwszyzna – na przestrzeni15 lat, wspólnie z żoną, trzy razy zdobywali pierwszemiejsca, raz drugie i raz zostali wyróżnieni.— Wiele rzeczy staramy się robić własnoręcznie,tak powstają m.in. donice, ozdoby czy pergole.Komisja konkursowa złożona z przedstawicieli WydziałuEkologii UM, Komisji Przemysłu Górniczego, Ekologiii Rolnictwa RM oraz Zarządu Zieleni Miejskiej, w kategoriina najładniej zagospodarowany teren wokół budynków prywatnychdrugie miejsce przyznała Urszuli Strupowskiejz Chwałowic, a trzecie – Alicji Kuczerze z Ligoty–LigockiejKuźni. Nie przyznano natomiast miejsc punktowanychw kategorii: najładniej urządzony i utrzymany teren wokółbudynków mieszkalnych wielorodzinnych, w ramach administracjispółdzielczych, zakładowych lub komunalnych,— Trudno go opisać, to trzeba zobaczyć — mówi Jan Rojek o swoim przydomowymogrodzie. Ale tych słów można by użyć w stosunku do wielu innych ogrodównagrodzonych w XV już konkursie prezydenta miasta „O ładniejszy Rybnik”.Mariola Mamakjest szczególniedumna ze śląskiejizby.ale wyróżniono mieszkańców dbających o otoczenie tych budynków. Dwarównorzędne pierwsze miejsca i nagrody w wysokości 400 zł trafiły natomiastdo Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 2 w Niedobczycachi Perfumerii „Ambrozja” przy ul. Św. Jana, nagrodzonych w kategorii:najładniej urządzone otoczenie pawilonów handlowych i innych obiektówużyteczności publicznej. W konkursie wyróżniono też mieszkańcówBoguszowic Starych (ul. Nowomiejskiej – od skrzyżowania z ul. AnieliKrzywoń do ul. Braci Nalazków), w kategorii najlepiej zadbana dzielnica,w której oceniano obszar dzielnicy zabudowany co najmniej 10 budynkamimieszkalnymi.W tym roku na konkurs napłynęło 16 zgłoszeń, a uroczyste podsumowanieodbyło się w Urzędzie Miasta Rybnika, gdzie prezydent Adam Fudaliwręczył nagrody wszystkim laureatom. Był też czas na rozmowy – o swoichkonkursowych spostrzeżeniach mówiła przewodnicząca jury JadwigaKutkowska z Wydziału Ekologii UM, która od 15 lat ocenia przydomoweogrody, a prezydent zapewniał, że w porównaniu z Europą „nie mamysię czego wstydzić” i rozważał możliwość wydania jubileuszowego albumuz nagrodzonymi ogrodami. Dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej AndrzejKozyra mówił o budowie pryzmowej kompostowni odpadów roślinnychJeden z laureatów – JanRojek z Gotartowic odbieranagrodę z rąk prezydentamiasta.na terenie ZZM, jedna z laureatekkonkursu Aurelia Burzan–Adamskasugerowała, by wzorem innychmiast, w Rybniku powstała grającafontanna ze świetlną iluminacją, a Jan Mura dzielił sięwrażeniami z „jurorowania” i zachęcał wszystkich do dbaniao swoje otoczenie, podobnie jak inna laureatka konkursuU. Strupowska: — Trzeba młodych rozmiłować w przyrodzie...— mówiła. Wymieniano też ogrodowe doświadczenia,a temat zszedł nawet na... dżdżownicę kalifornijską, ale tojuż zupełnie inna opowieść...(S)Komisja przy „zielonej” pracy.Zdjęcia: S, Wydz. Ekologii UMZdjęcia również na wew. stronie okładki.32 Nr 10/412; październik 2005

Strony sportowe redaguje: Marcin Troszka„Laura” tuż za podiumW Miejskiej Górce odbył się finałowy turniej Pucharu PolskiMłodzików w baseballu, traktowany jako nieoficjalne MistrzostwaPolski Młodzików. Wystąpił w nim również rybnicki zespół ParafialnegoUczniowskiego Klubu Sportowego „LAURA”, prowadzonyprzez trenera Grzegorza Mularczyka.W finale brało udział sześćdrużyn wyłonionych drogą eliminacji międzywojewódzkich: PołudniePolski reprezentowały „GEPARDY” Żory, BKJ Jastrzębie i PUKS„LAURA” Rybnik. Po trzydniowych zmaganiach zdobywcą PucharuPolski zostali reprezentanci Polski Płn., zawodnicy „DĘBY” Osielsko.„Laura” z Rybnika uplasowała się tuż za podium, na 4 miejscu.Nadzieje sekcji pływackiej RMKS-u: AleksandraBernacka, Wioleta Cygan, ŁukaszWieczorek, Jacek Zostaw oraz trenerzy: RafałTymusz i Mirosław Kubis.Zdobywca IV miejscadrużyna PUKS „LAU-RA”, stoją od lewej KrzysiuMura, Kamil Czerny,Adam Żelazny, PrzemekMularczyk, Rafał Woltal,Łukasz Mura, AdrianMularczyk, Łukasz Pradela,Jacek Wilk, DawidDomaradzki, GrzegorzMularczyk-trener, PatrykWodecki, Roman Mularczyk-kierownikdrużyny.Coraz większy narybekSukcesy sportowe Otylii Jędrzejczak i pozostałych reprezentantówPolski sprawiły, że do sekcji pływackich sportowych klubówgarnie się co raz większa rzesza młodych adeptów pływania. Nadzień dzisiejszy w sekcji pływackiej RMKS–u Rybnik pływanie trenujeprawie 70 zawodników w wieku od 10 do 18 lat. Wśród nich jest jużkilkuosobowa grupa zawodników, którzy osiągają bardzo dobre wynikiw rywalizacji z rówieśnikami z innych klubów. Aleksandra Bernacka,Jakub Kamiński i Łukasz Wieczorek to jedenastolatki mogące się jużposzczycić medalami mistrzostw śląska. O 2 lata starsi Wioleta Cygani Jacek Zostawa nie tylko zdobyli w tym roku medale mistrzostw Śląska,ale również startowali już w mistrzostwach Polski .Inny zawodnik RMKS–uRobert Androsz bardzo dobrewyniki osiąga w pływaniuoraz w ratownictwie wodnym.Na Mistrzostwach Polski młodzieżowcóww pływaniu zajął4 miejsce. Natomiast w ratownictwiewodnym, po wygraniuMistrzostw Śląska, na rozgrywanychw Hiszpanii MistrzostwachEuropy w konkurencjisztafet wspólnie z kolegamiwywalczył srebrny medal.Aktualnie w sekcji dobiegakońca nabór 10-12 latków, a zajęcia prowadzone są codziennie nabasenie MOSiR–u w godzinach 16.00–18.00.Refleks i orientacjaJuż po raz III odbyły się Otwarte Mistrzostwa Rybnika w Bieguna Orientację „Rybino III” organizowane przez Uczniowski KlubSportowy „Reflex” przy Gimnazjum nr 2 w Rybniku i Śląski ZwiązekBiegu na Orientację. Na starcie stanęło 163 zawodników w 13 kategoriachwiekowych z Gliwic, Tych, Zabrza, Tarnowskich Gór, Katowic, Żor, Bielska– Białej, Raciborza, Jastrzębia, Wodzisławia i Rybnika.Po raz pierwszy w imprezierywalizowały „maluchy”(dzieci do 10 roku życiaz prowadzącym). Najmłodszyzawodnik zawodów miał 7miesięcy i całą trasę przebyłna rękach mamy, a najstarszyuczestnik – 59 lat. Puchary dlazwycięzców kategorii openwśród kobiet i mężczyzn ufundowałprezydent Rybnika.Z UKS „Reflex” na pozycjachCeremonia nagradzania najmłodszych uczestników.medalowych uplasowali się:Tymoteusz Hajduk, Wojciech Latała, Szymon Spyrka, Bartłomiej Skrobol, KarolOrzeł, Damian Zając, Przemysław Zając, Izabela Kasza; Danuta Tudzież,Aleksandra Mencel, Ewa Sowińska Lilianna Porada i Jan Kasza.Fruwający rowerzyści44 rowerzystów z całej Polski rywalizowało w tzw. four crossieo Puchar Rybnika. Zawody odbyły się na crossowym torze w rybnickimparku Wiśniowiec, a jego organizatorami byli Rada DzielnicyRybnik–Północ oraz rybniczanin Piotr Solarski, aktualnie najlepszykrosowiec w naszym rejonie i prekursor tej dyscypliny w Rybniku.W każdym wyścigu czterech zawodników startując ze startu wspólnegorywalizowało na trudnej technicznie, prawie 400 metrowej trasie. Dofinału awansowało 32 zawodników, którzy startowali następnie w biegach„eliminatorach” – dwaj ostatni zawodnicy odpadali z dalszej rywalizacji.Pucharowe zawody wygrał Łukasz Baranz Kędzierzyna-Koźla, przed JakubemWichrem z Krakowa i AdamemSkupieniem z Rybnika. Piotr Solarskizajął 4 miejsce.Od przyszłego roku rybnicka imprezana stałe wejdzie do ogólnopolskiego kalendarzaimprez, jako jedna z eliminacjiPucharu Polski w four crossie.Rekordowa edycjaDo VII edycji Amatorskiej Ligi Piłki Siatkowej Rybnik 2005/2006zgłosiła się rekordowa liczba 24 drużyn, dla porównania – w I edycjibrało udział tylko 10 zespołów. Zostały one podzielone na sześć grupeliminacyjnych, w których gra toczyć się będzie według zasady „każdyz każdym” mecz i rewanż. Następnie dwa pierwsze zespoły awansują do Iligi, a dwa ostatnie do II. Po rozegraniu 22 kolejek spotkań ligowych odbędziesię turniej finałowy. Jedna z nowości w tegorocznej edycji ligi jestsystem punktowania taki sam jak w rozgrywkach Polskiej Ligi Siatkówki.Po 4 rozegranych kolejkach eliminacji grupowych w poszczególnychgrupach prowadzą: Dwójka Świerklany, Partner-Mors Jastrzębie, DiscoŻądło, Domel Rybnik, Artus Żory i Beer Team Rybnik.OSP Wielopole górąW zawodach pożarniczych rozegranych na terenie rybnickiegoMOSiR–u najlepsza okazała się drużyna OSP Wielopole, w składzie:Ryszard Moskal, Artur Książek, Leszek Drygała, Tomasz Zimoń,Marcin Zawadzki, Mariusz Moskal, Łukasz Wosik, Roman Śmietana,Moskal Marcin i Kazimierz Wycisk. Drugie miejsce zajęło OSPKamień, a trzecie OSP Kłokocin.Zdj. arch. pryw.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 33

Hity na październikKlub Międzynarodowej Prasy i Książ ki,Rybnik, ul. So bie skie go 18, tel. 42 38 703Andrzej Stasiuk, Jadąc do Babadag.Wyd. Czarne, Wołowiec2004.Autor „Murów Hebronu” i „Opowieścigalicyjskich” zabrał swoichczytelników w podróż przez zapomnianąEuropę: Słowację, Rumunię,Słowenię, Albanię, Mołdawię i polskąprowincję. Pisarz, który nie kryje, żekierunek ten fascynuje go o wielebardziej niż przereklamowany Zachód,poruszał się różnymi środkamilokomocji, my mamy tylko własną wyobraźnię, pobudzonąprzez znakomity warsztat tegorocznego laureataNagrody Nike. Za tę właśnie książkę.Bartek Chaciński, Wypasionysłownik najmłodszejpolszczyzny. Wyd.Znak, Kraków 2003; Wyczesanysłownik najmłodszejpolszczyzny. Wyd.Znak, Kraków 2005.Kto nie zna zawartychw obu przewodnikach pojęzyku najmłodszej, hip-hopowej,generacji pojęć – tenpo prostu nie „zdanża”. A możeod czasu pojawienia się książki,„zdanża” już nie jest „trendy”?Obawiamy się też, że nawet„trendy” już nie jest „trendy”, ale„fresz”, a może „dżezi”, „edżi”,„seksi”, „dżusi” czy „fanki”. Ale kto powyżej 30. byza tym „zdanżył”? Otóż ten, kto zapozna się z dwomaksiążeczkami dziennikarza „Przekroju”, ilustrowanymiprzez szefa netowej galerii www.nn.art.pl , czyli eneneka.Nawet sam prof. Miodek stwierdził, że to lektura,zabawna, inteligentna i ...przydatna.Tom Kirkwood, Czas naszegożycia. Co wiemy o starzeniu sięczłowieka. Wyd. Charaktery, Kielce2005.Profesor medycyny, najsłynniejszybadacz procesu starzenia, oswaja nasz tym zjawiskiem, podchodząc doniego przyjaźnie i z humorem. Autordaje wskazówki jak zachować zdrowiew późnym wieku, odpowiada też nawiele pytań, jakie temat niesie, np.dlaczego kobiety żyją dłużej. Książkętę warto przeczytać nim nadejdzie starość...Skat z bankiem w tleW restauracji „Energil” Rada DzielnicyRybnik Smolna zorganizowała turniej skatasportowego, który tym razem rozgrywanybył o Puchar Eurobanku. Wśród uczestnikówpojawili się również gracze z WodzisławiaZwycięzca z okazałym trofeum.Śląskiego i Jastrzębia Zdroju. Na uwagę zasługujerozpiętość wiekowa jaka dzieliła uczestników turnieju. Najmłodszy uczestnik liczył sobie17 lat, a najstarszy – Ryszard Tendera osiągnął wiek 88 lat i uplasował się na wysokim11 miejscu. Na najlepszych graczy turnieju czekał okazały puchar oraz cenne nagrodyrzeczowe. Zwycięzcą został mieszkaniec dzielnicy Paruszowiec Jim Sobik, który naswoim koncie zgromadził 2471 punktów, drugi był Antoni Marcol z 1957 punktami, atrzeci Ernest Mikszan – 1952 punkty.Jesień w górach...... jest najpiękniejsza, co zdają się potwierdzać niezliczone rzesze piechurów,wybierających tę właśnie porę roku na górskie wędrówki. Wśród nich ponad 200– osobowa grupa turystów, która wzięła udział w zorganizowanym przez KomisjeTurystyki Górskiej rybnickiego oddziału PTTK rajdzie górskim z metą w schroniskuna Błatniej. Miłośnicy górskich wędrówek przybyli na metę kilkoma trasami,a wszystkim towarzyszyła piękna, słoneczna pogoda. Najliczniejsze grupy młodych turystówreprezentowały rybnickie szkoły podstawowe nr 5 i 13, a także koło PTTK z dzielnicyŚródmieście. Grupę z SP nr 1 przyprowadziła prezes oddziału PTTK w Rybniku MariaPolok. Rajdowi przewodniczył Andrzej Mazur, który wraz z Wiktorem Żychowiczemi Zdzisławem Ciubakiem przyjmowali uczestników rajdu na mecie. Część uczestnikówzdobyło kolejne punkty do odznaki GOT, a pozostali mieli satysfakcję z pokonania trasy.Kilkunastu turystów wzięło udział w konkursie krajoznawczym, a nagrody zdobyli IwonaŻydek, Monika Richter i Tomasz Ciomber. Za materialne wsparcie imprezy organizatorzyskładają podziękowania miastu oraz starostwu powiatowemu.Sztafetowe przełajeKrzyżówkaRozwiązaniem krzyżówki będzie wy raz, któ rypo wsta nie z liter w polach ozna czo nych kropkami.Zawodnicy ze Szkoły Podstawowej nr 5 w Rybnikuwraz z opiekunami.Na kąpielisku RUDA odbyły sięsztafetowe biegi przełajowe, w którychwystartowali uczniowie rybnickichszkół podstawowych, gimnazjalnychi ponadgimnazjlanych.Sześcioosobowe zespoły dziewcząti chłopców przy pięknej pogodzie rywalizowałyze sobą na dystansie odpowiednio 800i 1000 metrów. W kategorii podstawówekbezkonkurencyjni okazali się uczniowieSzkoły Podstawowej nr 5, którzy zwyciężylizarówno w biegu dziewcząt, jak i chłopców.Wśród gimnazjalistów prym wiedli uczniowieGimnazjum nr 7. W szkołach ponadgimnazjalnychwśród dziewczyn zwyciężyły uczenniceI LO, wśród chłopców – zawodnicyZSP nr 3.Nagroda za rozwiązanie krzyżówkidwa bony towarowe wartości 50 złkaż dy ufndowane przezKlub Międzynarodowej Prasyi KsiążkiCD Barbra Streisand, GuiltyPleasures. Sony BMG MusicEntertainmentPropozycja dla średniego pokoleniamelomanów, dla którychnazwisko wykonawczyni oraz braciGibb, twórców legendarnegotria Bee Gees, coś znaczy. Dwaspośród 11 utworów skomponowanych przez braciGibb i spółkę, śpiewa z Barbrą w duecie Barry Gibb.Do słuchania i przeżywania.Rozwiązania na kartkach pocz towychpro si my przysyłać do re dak cjina adres: „Ga ze ta Ryb nic ka”, Rynek12 a, skr. poczt. 96, 44–200 Rybnikdo 14 listopada br.Rozwiązanie krzyżówki z nr 8 „GR”– MORAŁ. Nagrody, dwa bonytowarowe po 50 zł każdy otrzymują:Natalia Burda z Rybnika–Ochojcai Gabriela Szymura z Książenic.34 Nr 10/412; październik 2005

Kalendarz Imprez MiejskichSzczegółowych informacji udziela czynnyod poniedziałku do piąt ku w godz. 9.00 – 17.00listopad 2005Punkt Informacji Miejskiej w Rybnikuz siedzibą na Placu Wolności, tel. 42–29–400, e–mail:inforybnik@um.rybnik.pl lub ryb nik@um.ryb nik.plKulturaLP. TERMIN NAZWA IMPREZY ORGANIZATOR MIEJSCE UWAGI1. listopad„Rybnik nasze miasto”Muzeum w RybnikuMuzeum w Rybniku„Cechy rzemieślnicze w miastach Górnegotel. 42 21 423ul. Rynek 18Śląska do 1939 r.” , „Wyrobisko górnicze”Wystawy stałe.2. listopadStefan Żeromski – pisarz,Powiatowa i Miejska Biblioteka Hol PiMBP – I piętrodramaturg, publicystaPubliczna tel. 42 23 541ul. Szafranka 7Wystawa w 80 rocznicę śmierci.3. listopadWystawa prac plastycznych dzieci pt.Hol DKDK Niedobczyce tel. 739 81 85„Układ słoneczny” i „Drzewo”ul. Barbary 23Wystawa prac dzieci z Szkoły Podstawowej Nr 21 w Niedobczycach.4. 01 – 24.11.„Związek Nauczycielstwa Polskiego Muzeum w Rybniku, tel. 4221423, Muzeum w Rybniku Wystawa czasowa prezentująca wybrane aspekty działalności ZNPna Górnym Śląsku w 100–lecie istnienia”ZNPul. Rynek 18na Górnym Śląsku.5. 01 - 18.11.Wystawa „Poczet polskich królowych i Powiatowa i Miejska Biblioteka Galeria PiMBP,księżnych” – malarstwo Jadwigi Mandery Publiczna, tel. 42 23 541ul. Szafranka 7Wystawa portretów królowych i księżnych żon władców.6. 01 - 04.11.Wystawa prac pensjonariuszy ŚrodowiskowegoDomu Samopomocy dla OsóbPowiatowa i Miejska Biblioteka Hol PiMBP – parterPubliczna, tel. 42 23 541ul. Szafranka 7Chorych PsychicznieWystawa czasowa.7. 02.11.Ogłoszenie konkursu plastycznegoDK Niewiadom Konkurs na prace plastyczne płaskie bądź przestrzenne dla przedszkoli,DK Niewiadom, tel. 42 13 755pt. „Mikołaje”ul. Mościckiego 15 szkół podstawowych. Prace należy nadsyłać do 2 grudnia. Szczegóły w DK.8. 03 – 30.11.Wystawa fotografii w ramach I „OgólnopolskiegoFestiwalu Fotografii Otworkowej”ul. Mościckiego 15od poniedziałku do piątku.DK NiewiadomWstęp wolny. Zwiedzanie w godz. 9.00 – 17.00DK Niewiadom, tel. 42 13 7559. 03 – 30.11. „Polskie Powstania Narodowe” PiMBP, tel. 42 23 541 PiMBP o. dla dzieci, Szafranka 7 Wystawa związana z Dniem Niepodległości 11 listopada.10. 04.11.Z cyklu spotkanie z ciekawym człowiekiem:Klub „Olimp”Wstęp wolny. Spotkanie z pilotem,DK Niewiadom, tel. 42 13 755pilot linii pasażerskiejul. Raciborska 482pt. „Lotnictwo pasażerskie”.11.04.11.Fundacja Elektrowni Rybnik Klub Energetyka W Pojedynku wezmą udział: ZSE–U oraz I LO im. PowstańcówPojedynek na Słowagodz. 12.00tel. 739 18 98ul. PodmiejskaŚląskich. Wstęp wolny.Wernisaż wystawy fotografii otworkowej Pawła Janczaruka „Jest taki12.04.11.DK Chwałowice, tel. 42 16 222 DK Chwałowice samotny dwór”, koncert tria jazzowego w składzie: Janusz Kuczera„Zaduszki artystyczne”godz. 18.00www.dkchwalowice.plul. 1 Maja 93 – pianino, Mateusz Paszek – kontrabas, Artur Bednarek – perkusja.Wstęp wolny.13. 04.11. g. 19.00 LARMO Fundacja ER, tel. 739 18 98 Klub Energetyka Kabaret SŁUCHAJCIE w programie „Ludzie to świry”. Wstęp 5 zł14. 05.11. „Szlakiem polskich zamków” - Będzin DK Niewiadom, tel. 42 13 755 Zamek i pałac w BędzinieWycieczka na zamek i pałac – 20 zł/os. W cenie: przejazd,ubezpieczenie, przewodnik. Szczegóły u organizatora.15. 5.11. g. 15.00 Kalambury oraz widowisko teatralne Fundacja ER, tel. 739 18 98 Klub Energetyka Impreza dla dzieci. Wstęp wolny.16.07.11. godz.9.00 i 11.30A. Fredro „Zemsta”Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Spektakl dla szkół w wykonaniu aktorów Teatru Scena Polskaz Cieszyna. Cena biletu: 16 zł.Bilety można zamawiać wyłącznie w Beskidzkiej AgencjiArtystycznej tel. (033) 815-86-73.Impreza edukacyjna dla szkół. Temat: Ingmar Bergman – skandynawskapsychoanaliza. Wykład: Grzegorz Pieńkowski.17.8.11. godz.Rybnickie Centrum Kultury Sala widowiskowa RCKMała Akademia Filmowa8.15 i 11.15tel. 42 22 132ul. Saint Vallier 118. 8.11., g. 20.00 Grupa MoCarta RCK, tel. 42 22 132 Sala widowiskowa RCK Program kabaretowy znanego kwartetu. Cena biletu 33 zł.19. 9.11. 8.00-11.00 Audycje umuzykalniające RCK, tel. 42 22 132 Sala widowiskowa RCK Program dla szkół. Temat: „Różne oblicza akordeonu”.20.09.11. Dziennikarstwo Śledcze – Anna Fundacja Elektrowni Rybnik Klub Energetykagodz. 17.00 Marszałek („Rzeczpospolita”)tel. 739 18 98ul. PodmiejskaWykład w ramach Małej Akademii Dziennikarstwa. Wstęp wolny.21. 9.11. g. 17.00 Krzyżówka Szczęścia oraz widowisko teatralne Fundacja ER, tel. 739 18 98 Klub Energetyka Impreza dla dzieci. Wstęp wolny.22. 09.11.„Walka o granice i niepodległość Rybnickie Centrum Kultury Sala kameralna RCKPolski 1918 – 1920”tel. 42 22 132ul. Saint Vallier 1Wykład płk. Tadeusza Dłużyńskiego dla młodzieży.23.24.10.11.godz. 9.0010.11.godz. 11.3025. 10.11.26. 11.11.27.28.12.11.godz. 20.0013.11.godz. 17.00Sofokles „Antygona”Sofokles „Król Edyp”Wyjazd na musical – komedię:„Grają naszą piosenkę”Dzielnicowe ObchodyŚwięta NiepodległościNocny Maraton JazzowyE. Kalman „Księżniczka czardasza”29. 14 - 21.11. Warsztaty wokalne30.31.32.33.34.35.36.37.38.39.14.11.godz. 9.0016.11. godz.9.30 i 11.3017.11. godz.9.00 i 11.0017.11.godz. 10.0017.11.godz. 17.0017.11.godz. 17.0018.11. godz.8.30 i 11.3018.11.godz. 12.0018.11.godz. 17.0018.11.godz. 18.00A. Mickiewicz „Dziady”Sofokles „Antygona”„Doktor Dolittle”Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132DK Niewiadom, tel. 42 13 755Rada Dzielnicy Chwałowice;Instytucje kulturalno-oświatoweDK Chwałowice, tel. 42 16 222www.dkchwalowice.plRybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132ŚCM „Muzyka i Ruch”tel. 42 24 434Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Film dla dzieci „Szeregowiec Dolot” DK Niedobczyce, tel. 739 81 85Koncert Galowy XI Festiwalu PiosenkiTurystycznejPodsumowanie Rejonowego Konkursu Plastycznegona znak graficzny – plakietkę będącąsymbolem Festiwalu Piosenki TurystycznejF. Burnet „Tajemniczy ogród”Pojedynek na SłowaMDK, tel. 42 24 088;PTTK w RybnikuMłodzieżowy Dom Kulturytel. 42 24 088Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Fundacja Elektrowni Rybniktel. 739 18 98Biesiada muzyczna DK Niedobczyce tel. 739 81 85XX JubileuszowySilesian Jazz MeetingRybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Teatr Muzyczny GliwiceKościół i pomnikw ChwałowicachDK Chwałowiceul. 1 Maja 93Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Młodzieżowy Dom Kulturyul. Broniewskiego 23Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Sala kinowa DKul. Barbary 23Młodzieżowy Dom Kulturyul. Broniewskiego 23Młodzieżowy Dom Kulturyul. Broniewskiego 23Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Klub Energetykaul. PodmiejskaSala imprezowa DKul. Barbary 23Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Spektakl dla szkół w wykonaniu Teatru Scena Polska z Cieszyna.Cena biletu: 17 zł. Bilety można zamawiać wyłączniew Beskidzkiej Agencji Artystycznej tel. (033) 815-86-73.Spektakl dla szkół w wykonaniu Teatru Scena Polska z Cieszyna.Cena biletu: 16 zł. Bilety wyłącznie w BAA, tel. (033) 815-86-73.Cena biletu: 34 zł – normalny, 29 zł – ulgowy (w cenie przejazd i wstęp). Zapisy i płatność do 04.11.Msza św. za ojczyznę – przejście pod pomnik Bohaterskich Harcerzyw Rybniku–Chwałowicach, apel, złożenie kwiatów.W ramach XX Silesian Jazz Meeting koncert zespołu Beale Street Band(swing) z Krakowa; po koncercie nocne Jam Session. Wstęp 10 złOperetka w wykonaniu Gliwickiego Teatru Muzycznego.Cena biletu: I miejsca – 40 zł, II miejsca – 35 zł.Warsztaty zorganizowane dla wokalistów i kadry pedagogicznej.Szczegóły u organizatora.Spektakl dla szkół w wykonaniu aktorów scen krakowskich.Cena biletu 12 zł. Bilety można zamawiać wyłączniew Agencji Cracovia, tel. (012) 262-26-92, 0 601 818 613.Spektakl dla szkół w wykonaniu Teatru Banialuka z Bielska–Białej.Cena biletu 16 zł. Bilety wyłącznie w Agencji Cracovia,tel. (012) 262-26-92, 0 601 818 613.Spektakl dla szkół w wykonaniu Teatru Dzieci Zagłębia z Będzina.Cena biletu 12 zł. Bilety wyłącznie w Agencji Cracovia,tel. (012) 262-26-92, 0 601 818 613.Szczegóły u organizatora.Prezentacja laureatów festiwalu, rozdanienagród i dyplomów. Wstęp wolny.Ogłoszenie wyników, rozdanie nagród i dyplomóworaz wystawa najlepszych prac. Wstęp wolny.Spektakl dla szkół w wykonaniu Teatru Dramatycznego z Elbląga.Cena biletu 17 zł. Bilety można zamawiać wyłączniew Krakowskiej Agencji Artystycznej tel. (033) 81-57-103.W Pojedynku wezmą udział:II LO im. A. Frycza–Modrzewskiego oraz LO z Rydułtów.Współorganizator imprezy: Zakład Elektrociepłowniew Rybniku–Niedobczycach.„Dzień Wyszehradzki”. Wystąpi m. in. zespół „Take it jazzy” w składzie:Wojciech Karolak, Leszek Cichoński, Krzysztof Szukalski. Szczegóły naafiszach. Cena biletu 20 zł dorośli; 10 zł młodzież.40.19.11.COFRAN, Alliance Francaise PiMBP – sala AF„Klasy frankofońskie na Śląsku” - szkoleniegodz. 10.00 tel. 42 24 097ul. Szafranka 7Szczegóły u organizatora.41. 19.11. g. 17.00 Niedobczyckie Wieczory Muzyczne DK Niedobczyce, tel. 739 81 85 Sala widowiskowa DK W programie Duet Akordeonowy Huberta Giziewskiego.42. 19.11. g.18.00 Biesiada Muzyczna DK Niedobczyce, tel. 739 81 85 Sala imprezowa DK Spotkanie członków wspierających Chór im. A. Mickiewicza.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 35

43.19.11.godz. 18.00XX Jubileuszowy Silesian Jazz MeetingRybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 13244. 20.11. III Jesienna Akademia Zdrowia DK Boguszowice tel. 42 52 01645.46.47.48.49.21.11. godz.9.00 i 11.0021.11.godz. 18.0022.11.godz. 9.0022.11.godz. 17.0022.11.godz. 17.00A. de Saint Exupery „Mały książę”„Wieczór piastowski”„Przygody Koziołka Matołka”Biesiada Klubu Seniorakop. „Chwałowice” i „Rymer”Rybnickie Centrum Kulturytel. 42 22 132Muzeum w Rybnikutel. 42 21 423DK Chwałowice, tel. 42 16 222www.dkchwalowice.plDK Niedobczyce, tel. 739 81 85Koncert „Dzieci – Dzieciom” DK Niedobczyce, tel. 739 81 8550. 23 – 27.11. Wystawa kanarków i papugPolska Federacja OrnitologicznaPZHKiPE Rybnik tel. 42 71 506Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1DK Boguszowiceul. Plac Pokoju 1Sala widowiskowa RCKul. Saint Vallier 1Muzeum w Rybnikuul. Rynek 18DK Chwałowiceul. 1 Maja 93Sala imprezowa DKul. Barbary 23Sala widowiskowa DKul. Barbary 23Galeria PiMBPul. Szafranka 7Koncert finałowy XX SJM. Wystąpią: „Bracia Niedzielowie iprzyjaciele” w składzie: Wojciech Niedziela – fortepian, JacekNiedziela – kontrabas, Robert Majewski – trąbka, Marcin Jahr– perkusja. „Walk Away International Edition” w składzie: EricMarienthal – sax, Steve Logan – bass, Miki Brita – git, DanielSzabo – keyb, Krzysztof Zawadzki – drums. Cena biletu: 30 złdorośli i 15 zł młodzież.W programie badania profilaktyczne, konsultacje lekarskie, wykłady natemat zdrowia, kiermasz zdrowia i urody. Szczegóły na afiszach.Spektakl dla szkół w wykonaniu Teatru „Norma” z Krakowa. Cenabiletu 12 zł. Bilety można zamawiać wyłączniew Agencji Cracovia, tel. (012) 262-26-92, 0 601 818 613.Pokaz multimedialny.Spektakl teatralny dla szkół w wykonaniu „TeatruDzieci Zagłębia”. Kontakt pod nr tel. 433 18 52.Szczegóły u organizatora.Przedstawienie teatralne pt. „U nos na Śląsku”.Szczegóły u organizatora.Spektakl dla szkół w wykonaniu Teatru „Norma” z Krakowa.24.11.Rybnickie Centrum Kultury Sala widowiskowa RCK51.J. Conrad „Jądro ciemności”Cena biletu 12 zł. Bilety można zamawiać wyłącznie w Agencjigodz. 9.00tel. 42 22 132ul. Saint Vallier 1Cracovia, tel. (012) 262-26-92, 0 601 818 613.52. 24.11. Koncert Jesienny ŚCM „Muzyka i Ruch” , tel. 42 24 434 MDK, ul. Broniewskiego 23 Muzyczna dedykacja dla wszystkich niepełnosprawnych z okolic Rybnika.53. 24.11. DWA TEATRYFundacja Elektrowni Rybniktel. 739 18 98Klub Energetykaul. PodmiejskaO godz. 9.00: Grupa Teatralna DOMINO z Młodzieżowego DomuKultury w Rybniku w spektaklu pt. „Kopciuszek”; zespół „Kaprys” zFundacji ER w spektaklu tanecznym pt. „Kopciuszek”;o godz. 11.00 i 16.00 Młodzieżowa Grupa Teatralna Fundacji ERprzedstawi spektakl pt. „piersza ce”. Wstęp wolny.Przesłuchania konkursowe. Karty zgłoszeń do pobrania w dziale artystycznymRCK i na stronie internetowej www.kultura.rybnik.pl54.24 - 25.11.Rybnickie Centrum Kultury Sala kameralna RCKXX Konkurs Gawędziarzygodz. 10.00tel. 42 22 132ul. Saint Vallier 155. 26.11., g.17.00 Spotkanie Gwarków kop. „Chwałowice” DK Niedobczyce, tel. 739 81 85Sala imprezowa DKul. Barbary 23Szczegóły u organizatora.56.26.11. XIII Konkurs Sztuki im. Vincenta Fundacja Elektrowni Rybnik Klub Energetyka Zakończenie wystawy i wręczenie nagród oraz Konkurs Muzyczny.godz. 18.00van Goghatel. 739 18 98ul. PodmiejskaWstęp wolny.57.26.11.DK Niewiadom Impreza dla dorosłych. Zabawa z zespołem „Standard” i konsumpcją;cena: 20 zł/os„Zabawa andrzejkowa” DK Niewiadom tel. 42 13 755godz. 18.00ul. Mościckiego 1558.28.11. godz.Rybnickie Centrum Kultury, DKF Sala widowiskowa RCK Impreza edukacyjna dla szkół. Temat: Luis Bunuel – świat według„Mała Akademia Filmowa”8.15 i 11.15„Ekran” tel. 42 22 132ul. Saint Vallier 1surrealistów. Wykład: Grzegorz Pieńkowski.59.28.11. Katarzyna Gawrych–Olender grafiki komputerowe– wernisażtel. 739 18 98ul. PodmiejskaFundacja Elektrowni Rybnik Klub Energetykagodz. 17.00Wstęp wolny.60. 29.11. Tomasz i Maciej Niemiec – wernisażFundacja Elektrowni Rybnik Klub Energetykatel. 739 18 98ul. PodmiejskaWstęp wolny.61. 29.11. „Andrzejki” DK Niewiadom, tel. 42 13 755 DK, ul. Mościckiego 15 Wstęp wolny. Wróżby andrzejkowe na świetlicy.62. 30.11. „Andrzejkowe wróżbiarstwo” DK Niewiadom, tel. 42 13 755 Klub „Olimp”, ul. Raciborska 482 Dyskoteka dla dzieci i młodzieży oraz wróżby andrzejkowe.63.30.11.W programie wróżby i zabawy dla dzieci do lat 14. Występy członkówkółka teatralno–tanecznego. Wstęp 2 zł.Andrzejkowe Zabawy Klub Harcówka, tel. 42 22 544 Klub Harcówka, ul. Zakątek 19godz. 16.0064.30.11.Fundacja Elektrowni Rybnik Klub Energetyka Widowisko estradowe, gry, konkursy z nagrodami oraz Zabawa Andrzejkowadla dzieci i młodzieży jak również wróżby. Wstęp wolny.Andrzejkowy Zawrót Głowygodz. 17.00tel. 739 18 98ul. Podmiejska65.Rybnickie Centrum KulturyWykonawcy: Sabina Olbrich – sopran, Mieczysław Błaszczyk – tenor,Grażyna Griner – fortepian. W programie przeboje muzyki30.11. „W noc tysiąca gwiazd” – Koncert z cykluMuzeum w Rybnikutel. 42 22 132, Muzeumgodz. 18.00„Muzyka na Ratuszu”ul. Rynek 18w Rybnikuoperetkowej, musicalowej i filmowej.Sport i turystykaLP. TERMIN NAZWA IMPREZY ORGANIZATOR MIEJSCE UWAGI66. listopadAmatorska Liga Piłki SiatkowejZgodnie z terminarzem dostępnymw internecieTadeusz Bonk tel. 0 603 770 779Rybnik 2005–2006Więcej na stronie internetowej www.efekt-projekty.pl/als67.03.11.RMKS Rybnik tel. 739 58 17Sala sportowaŚląska Liga Kadetek w koszykówcegodz. 17.30(M. Troszka)ul. Różańskiego (SP nr 5)Mecz: RMKS Rybnik – „Olimpia” Wodzisław. Wstęp wolny.68.04.11. Drużynowe Mistrzostwa Rybnika Fundacja Elektrowni RybnikKlub Energetykagodz. 16.00P–15tel. 739 18 98ul. PodmiejskaWstęp wolny.69.05.11.KS ”Polonia” Niewiadom Boisko w Niewiadomiu Trampkarze: KS „Polonia” Niewiadom – RKP III Rybnik. WstępMecz piłki nożnejgodz. 10.00tel. 739 15 92 (Cz. Wajner)przy ul. Sportowejwolny.70. 05.–06. 11.Puchar Prezesa ER S. A. Fundacja ER, kontakt: 0 603 879 316VII Spławikowe Zawody Wędkarskie (Marian Niewęgłowski)Zalew RybnickiSzczegóły u organizatora.71.06.11. Mecz piłki siatkowej III liga – TS VOLLEY Rybnik www.rybnik. Hala MOSiRgodz. 12.00seniorzypl/volleyul. Powstańców Śl. 40/42TS Volley – MMKS Dąbrowa Górnicza. Wstęp wolny.72.08.11.; 15.11.; Śląska Liga Młodziczek Młodszych RMKS Rybnik tel. 739 58 17Sala sportowa Mecz: RMKS Rybnik – JKKS Jastrzębie; Mecz: RMKS Rybnik29.11., g. 16.30w koszykówce(M. Troszka)ul. Różańskiego (SP nr 5) – MOS Katowice; Mecz: RMKS Rybnik – MOSM Tychy73.11.11. XV Turniej Szachowy z okazji ŚwiętaDK ChwałowiceDK Chwałowice tel. 42 16 222godz. 10.00Niepodległościul. 1 Maja 93Wpisowe 10 zł.74.11.11. XI Bieg Niepodległości o Puchar PrezydentaMiasta Rybnikakacji UM Rybnika; RMKSna Rynkudo 21.00 na Pływalni Krytej przy ul. Powstańców Śl. 40/42.MOSiR tel. 42 27 839; Wydział Edu-Start i meta pod Ratuszem Zgłoszenia będą przyjmowane od 24.10 do 04.11. od godz. 14.00godz. 12.0075.12.11., 26.11.RMKS Rybnik tel. 739 58 17 Hala sportowa MOSiR Rybnik Mecz: RMKS Rybnik – CKiS Skawina, Mecz: RMKS RybnikI Liga Koszykówki Kobietgodz. 17.00(G. Wistuba)ul. Jastrzębska– Wisła Kraków II, Wstęp wolny.76.14.11.; 28.11. Śląska Liga Młodziczek Starszych RMKS Rybnik tel. 739 58 17Sala sportowaMecz: RMKS Rybnik – MOSM Bytom; Mecz: RMKS Rybnikgodz. 16.30w koszykówce(W. Pierchała)ul. Różańskiego (SP nr 5)– Gwarek Pawłowice; Wstęp wolny.77.15.11.TS VOLLEY Rybnik www.rybnik. Hala MOSiRMecz piłki siatkowej - kadecigodz. 18.00pl/volleyul. Powstańców Śl. 40/42TS Volley – SK Górnik Radlin. Wstęp wolny.78.18.11. Turniej Skata Sportowego o Puchar Rada Dzielnicy Smolna Restauracja ENERGILgodz. 16.30 Rady Dzielnicy Smolnatel. 0 604 580 199ul. Sławików 8Zapisy uczestników w dniu turnieju. Wstęp wolny.79. 19.11. „Marsze na Orientacje” Ramża PTTK tel. 42 28 072 Czerwionka - Leszczyny Szczegóły u organizatora.80.19 i 20.11. Indywidualne i drużynowe Szachowe Fundacja Elektrowni Rybnik informacjapod nr tel. 42 48 687, po 20.00 ul. Podmiejskaszonej i błyskawicznej.Klub Energetyka Kategorie wiekowe: do lat 6, 8, 10, 12, 14, 16 i 18 w grze przyspie-godz. 10.00 Mistrzostwa Śląska Juniorów81. 20.11.Grand Prix Amatorów w Tenisie Stołowym MOSiR tel. 42 27 839;CRiR „Bushido” Zgłoszenia należy składać do 10.11. na Krytej Pływalni MOSiRo Indywid. Mistrzostwo Rybnika 2005/2006 CRiR „Bushido” tel. 42 28 201ul. Floriańska 1ul. Powstańców Śl. 40/42 lub w CRiR „Bushido”.82.23.11.TS VOLLEY Rybnik Hala MOSiR BoguszowiceMecz piłki siatkowej - juniorzygodz. 18.00www.rybnik.pl/volleyul. JastrzębskaTS Volley – KS Rodakowski Tychy. Wstęp wolny.83.23.11.TS VOLLEY Rybnik www.rybnik. Hala MOSiRMecz piłki siatkowej kadetkigodz. 18.00pl/volleyul. Powstańców Śl. 40/42TS Volley – Spartakus Zabrze. Wstęp wolny.84. 25.11.XIII Regionalny Miting Pływacki Sekcja Terenowa Olimpiad Specjalnych Kryta Pływalnia ER Impreza sportowa dla zawodników z niepełnosprawnością intelektualnąz całego regionu śląskiego.Olimpiad Specjalnych Rybnik 2005 z Rybnika i Szkoła Życia z Rybnika ul. Podmiejska85. 25.11. g.18.00 Mecz piłki siatkowej kadeci TS VOLLEY Rybnik Hala MOSiR, ul. Powstańców TS Volley – KS Jastrzębie Borynia. Wstęp wolny.86.26.11. godz. Grand Prix Rybnika Śląski Klub Sportowy Niesłyszących Świetlica Stowarzyszeń Zapisy na sali na pół godz. przed zawodami. Wpisowe 5 zł od9.00 - 13.00 w Szachach Szybkich P-15’tel. 45 68 925 (A. Kubin)ul. Kościuszki 17uczestnika.87. 26.11. g.12.00 Mecz piłki siatkowej III liga–seniorzy TS VOLLEY Rybnik Hala MOSiR, Boguszowice TS Volley – AZS Katowice. Wstęp wolny.88. 27.11. g.10.00 Mecz Szachowy Fundacja ER, tel. 739 18 98 KE, ul. Podmiejska Klub Energetyka – Dom Kultury Chwałowice. Wstęp wolny.89. 31.11. g.16.30 Śląska Liga Juniorek w koszykówce RMKS Rybnik tel. 739 58 17 Hala MOSiR Rybnik, JastrzębskaMecz: RMKS Rybnik – Basket GłuchołazyWstęp wolny.36 Nr 10/412; październik 2005

Przejrzysta Polska – akcja społeczna o zasięgu ogólnopolskimOrganizatorzy: akcja ta prowadzona jest przy wsparciu Polsko–AmerykańskiejFundacji Wolności, Programu Przeciw Korupcji Fundacjiim. S. Batorego, Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, CentrumEdukacji Obywatelskiej i Banku Światowego.Cel akcji: zamiarem organizatorów jest promowanieuczciwości i skuteczności w samorządach, co ma sięprzyczynić do poprawy jakości życia publicznego orazdo pobudzania aktywności obywatelskiej. Adresatemakcji są samorządy terytorialne (gminne, powiatowei wojewódzkie), które przy współpracy z organizacjamipozarządowymi i mieszkańcami chcą doskonalić praktykęsprawowania władzy i administrowania, dążąc dowyeliminowania korupcji i innych form patologii.W związku z przystąpieniem do akcji, gmina Rybnikzdecydowała się na zrealizowanie 6 zadań obligatoryjnychi 6 zadań fakultatywnych. Szczegóły dotyczącewybranych zadań, jak również ich realizacji, znajdująsię na stronie UM Rybnika www.rybnik.pl - link PrzejrzystaPolska.Na łamach „Gazety Rybnickiej” zamieszczamyKodeks etyki pracowników Urzędu Miasta Rybnikaoraz pierwszy informator budżetowy pt.: „Skąd mamypieniądze i na co je wydajemy”.Kodeks etyki opracowali sami pracownicy urzędu i niezostał on przyjęty zarządzeniem kierownika jednostkiorganizacyjnej ponieważ jest własnością grupy, która gostworzyła a nie instytucji. Kodeks jest zbiorem wartościi zasad, jakimi kierują się pracownicy rybnickiego magistratui nie podlega okresowej ocenie ani aktualizacji.Informator budżetowy w postaci przejrzystej książeczkidla mieszkańców naszego miasta zawiera w swej treścipodstawowe informacje na temat zasad i trybu tworzenia budżetu. Informacjena temat dochodów i wydatków gminy na przestrzeni ostatnichtrzech lat zostały podane w przystępnej i łatwej do zrozumienia przezosoby nie znające terminologii finansowej formie, w celu łatwiejszejwizualizacji dane te przestawiono w przeliczeniu na jednego mieszkańcagminy. W celu dotarcia z tekstem książeczki do każdego gospodarstwadomowego teks książeczki drukowany jest na łamach Gazety Rybnickiejpoza tym jest również dostępny na stronie internetowej miasta, w jegosiedzibie a także w siedzibach Rad Dzielnic.Po z a t y m w t r a k c i eAkcja w skrócie:Akcja rozpoczęła się w lutym 2005 r. i potrwa dokońca roku.• Zaproszenie do akcji uzyskały wszystkie gminyi powiaty w Polsce, a do akcji zgłosiło się 775samorządów.• Udział polega na zrealizowaniu minimum sześciuzadań obowiązkowych oraz wybranej ilości zadańfakultatywnych.• Zadania odpowiadają sześciu zasadom dobregorządzenia: przejrzystości, przeciwdziałania korupcji,partycypacji społecznej, przewidywalności, fachowościi rozliczalności.• Akcję masową poprzedził projekt pilotażowy„Przejrzysta Gmina” z udziałem 15 gmin i powiatów– reprezentantów wybranych regionów, w którymtestowano poszczególne zadania.• Zgłaszając się do akcji samorządy otrzymały naplatformie internetowej stronę-wizytówkę, informującąo wybranych przez nie zadaniach i informującąo przebiegu i realizacji zadań (www.przejrzystapolska.proggressframework.com).Po zaliczeniu wybranych przez gminy zadań przez organizatorówakcji, samorząd uzyska certyfikat uczestnictwaw akcji „Przejrzysta Polska” i znajdzie się na specjalnej„mapie przejrzystości”.trwania akcji zrealizowanorównież inne zadaniaz wybranej przez siebie listym.in. :1) wprowadzenie dopraktyki samorządu głosowaniaimiennego - przyjęcieuchwały Rady Miasta, w tejkwestii nastąpiło na sesjiRady w dniu 30 czerwcabr. Oznacza to, że każdymieszkaniec może uzyskaćinformację o tym, jak głosowaliposzczególni radniw istotnych kwestiach dotyczącychwspólnoty lokalnejoraz 2) sformułowanieprogramu nauczania dlauczniów rybnickich szkółz zakresu etyki społecznej -szkolenia nauczycieli w tymzakresie zostały już przeprowadzonew I połowiewrześnia br. przy wsparciuekspertów Centrum EdukacjiObywatelskiej. Obecniezdobytymi wiadomościamiprzeszkoleni w tym zakresienauczyciele będą się dzielić ze swoimi podopiecznymi na lekcjach historii,WOS-u, języka polskiego czy na lekcjach wychowawczych.Gazeta Rybnicka na bieżąco będzie informowała swoich czytelnikówo dalszych postępach w akcji i wypełnianiu poszczególnych zadańprzez rybnicki magistrat zamieszczając krótkie informacje na ten tematw kolejnych numerach gazety.Informator budżetowy (coroczny informator dla mieszkańców)„Skąd mamy pieniądze i na co je wydajemy”GMINAFAIR PLAYZasady gospodarki finansowej - co to jest budżet?Podstawą gospodarki finansowej Miasta jestbudżet, uchwalany przez Radę Miasta na okres jednegoroku. Budżet Miasta – podobnie jak i budżetrodzinny - jest zestawieniem planu dochodów, jakieuzyska Miasto oraz wydatków które zostaną nimisfinansowane.Różnica pomiędzy dochodami i wydatkami budżetustanowi nadwyżkę bądź deficyt budżetu miasta. Jeżeli uzyskanedochody przewyższają poniesione wydatki wynik finansowy budżetuzamyka się nadwyżką budżetową. W sytuacji gdy dochody nie wystarczająna wszystkie niezbędne wydatki – wynik jest ujemny i stanowideficyt budżetowy. W takiej sytuacji Miasto zaciąga kredyt, pożyczkęlub emituje obligacje komunalne, co stanowi zadłużenie gminy i podlegaspłacie z przyszłych dochodów – podobnie jak kredyt konsumpcyjnybądź na zakup samochodu lub budowę domu.W przeliczeniu na 1 mieszkańca budżet miasta kształtuje się następująco:Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 37

W latach 2002 – 2004 średnio na każdego mieszkańcawydatki bieżące Miasta wyniosły 1.724 zł, natomiast wydatkiinwestycyjne 520 zł. Źródłem finansowania wydatków inwestycyjnychw latach 2002 – 2004 były zarówno dochody własne, jaki środki pozyskane przez Miasto ze źródeł zewnętrznych.Struktura wydatków poniesionych w 2004 r.• kultura i ochrona dziedzictwa narodowego – 9 mln zł (dotacje dlainstytucji kultury – biblioteki miejskiej, RCK, Muzeum oraz domówkultury, a także organizacji pozarządowych)• gospodarka mieszkaniowa – 8 mln zł (dotacja dla Zakładu darki Mieszkaniowej, wykupy nieruchomości, przygotowanie terenuGospo-pod zabudowę)• bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa – 7 mln zł(koszty funkcjonowania straży pożarnej, straży miejskiej oraz obronycywilnej)• obsługa długu publicznego – 6 mln zł (spłata odsetek od zadłużeniaMiasta)• działalność usługowa – 5 mln zł (plany zagospodarowania przestrzennego,koszty funkcjonowania Ośrodka Dokumentacji Geodezyjno– Kartograficznej, Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanegooraz koszty utrzymania targowisk, parkingów i szaletów)• pozostałe wydatki – 4 mln zł.W przeliczeniu na 1 mieszkańca poszczególne kategorie wydatkówkształtowały się następująco:W strukturze poniesionych wydatków dominują koszty utrzymania 84placówek oświatowych (oświata i wychowanie łącznie z edukacyjną opiekąwychowawczą), w skład których wchodzą szkoły podstawowe, przedszkola,zespoły szkolno – przedszkolne, gimnazja, licea ogólnokształcące, zespołyszkół ponadpodstawowych, szkoły zawodowe, placówki wychowania pozaszkolnegooraz szkolnictwo specjalne. W 2004 r. Miasto wydało na ten celłącznie ponad 130 mln zł, z czego subwencja z budżetu państwa wyniosła87 mln zł. Pozostałe wydatki miasto pokryło ze środków własnych.Znaczącą pozycję stanowią także wydatki związane z gospodarką komunalnąi ochroną środowiska. Obejmują one gospodarkę ściekową i ochronęwód (m. in. budowę kanalizacji w dzielnicach), gospodarkę odpadami, oczyszczaniei utrzymanie zieleni oraz oświetlenie ulic, placów i dróg. W 2004 r.wydatki na ten cel wyniosły 49 mln zł, z czego inwestycje 37 mln zł.10% budżetu (33 mln zł) przeznaczono na pomoc społeczną. Są tokoszty związane z utrzymaniem placówek opiekuńczo – wychowawczych(Zespół Ognisk Wychowawczych, Dom Dziecka, Rodzinne DomyDziecka), Miejskiego Domu Pomocy Społecznej, Ośrodka PomocySpołecznej oraz wydatki na wypłatę zasiłków.Ponadto dużo środków przeznaczanych jest na transport (2004 r.– łącznie 26 mln zł, w tym na inwestycje 5 mln zł). Dział ten obejmuje budowę,modernizację i utrzymanie dróg oraz utrzymanie transportu lokalnego.W ramach wydatków bieżących w 2004 roku:– wyremontowano 6,3 km nawierzchni dróg; wykonano odwodnieniepięciu dróg w dzielnicach;– wyremontowano 7 chodników, o łącznej długości 2,5 km;– dokonano przebudowy 3 skrzyżowań;– zrealizowano roboty systemem gospodarczym: utwardzono 1,2 kmdróg oraz 8 miejsc postojowych (2.415 m 2 );– w ramach gwarancji dokonano drobnej naprawy 2 dróg, naprawynawierzchni 2 dróg oraz wymiany krawężników.Inwestycje obejmowały głównie budowę kolejnych odcinków obwodnicymiejskiej.Pozostałe wydatki wyniosły:• ochrona zdrowia – 25 mln zł (budowa WSS nr 3, utrzymanie OśrodkaLeczniczo–Rehabilitacyjnego, przeciwdziałanie alkoholizmowi)• administracja publiczna – 20 mln zł (koszty funkcjonowania UrzęduMiasta i Rady Miasta)• kultura fizyczna i sport – 11 mln zł (utrzymanie obiektów sportowychoraz MOSiR i BUSHIDO)Czym finansowany jest niedobór środków pieniężnych?Na realizację wydatków inwestycyjnych, na które brakuje środków,Miasto zaciąga zobowiązania w postaci kredytu, pożyczki lub emisjiobligacji, które stanowią zadłużenie Miasta i podlegają spłacie z przyszłychdochodów.Maksymalny poziom, do jakiego Miasto może się zadłużać, regulująprzepisy prawa i ograniczają go do 60% dochodów ogółem.Zobowiązania, wliczane do zadłużenia Miasta, z ww. tytułów w latach2002–2004 kształtowały się następująco:Oznacza to, że na każdego mieszkańca, wg stanu na koniec poszczególnychlat, przypadało do spłaty odpowiednio: 639 zł (2002 r.), 591 zł(2003 r.) i 595 zł (2004 r.).Jakie są założenia budżetu na lata następne?1. Najogólniej rzecz biorąc kontynuacja realizacji miej-skich inwestycji zmierzających do poprawy infrastrukturymiejskiej oraz podniesienia jakości życia mieszkańców.2. Wykorzystywanie zewnętrznych źródeł finanso-wania, w tym głównie środków unijnych.3. Utrzymanie w 2006 roku stawek podatków lokalnych na dotychczasowympoziomie.38 Nr 10/412; październik 2005

Przygotowanie projektu uchwały budżetowej należy do kompetencjiPrezydenta Miasta. Projekt ten Prezydent Miasta zobowiązany jestprzedłożyć Radzie Miasta oraz – celem zaopiniowania – RegionalnejIzbie Obrachunkowej (organ nadzoru nad finansami jednostek samorząduterytorialnego) w terminie do 15 listopada roku poprzedzającego rokbudżetowy. Projekt budżetu Rybnika otrzymują ponadto indywidualniewszyscy Radni oraz Przewodniczący Rad Dzielnic. Radni są aktywniezaangażowani w prace nad projektem budżetu w ramach poszczególnychkomisji Rady Miasta. Za pośrednictwem radnych mieszkańcy mogązgłaszać ewentualne wnioski i uwagi do projektu budżetu.Finanse Miasta są jawne. Każdy mieszkaniec ma prawo dostępudo informacji o działalności Miasta i realizowanym budżecie, m. in.przysłuchując się obradom sesji Rady Miasta. Co roku informacje ouchwalonym budżecie oraz sprawozdanie z realizacji budżetu za rokubiegły są publikowane na łamach „Gazety Rybnickiej”. Informacjete są również dostępne na stronie internetowej (www.rybnik.pl) wBiuletynie Informacji Publicznej. Osoby nie posiadające dostępudo internetu mogą skorzystać z darmowego stanowiska w UrzędzieMiasta. Jeżeli poszukiwana informacja nie została zamieszczona wserwisie, a w myśl ustawy o dostępie do informacji publicznej powinnaona zostać udostępniona, należy się bezpośrednio skontaktować zUrzędem Miasta.Źródła dochodówGospodarstwo domowe czerpie swoje dochody z wynagrodzeniaza pracę, z oszczędności (odsetek od lokatbankowych) bądź pomocy finansowej rodziny.A skąd Miasto czerpie swoje dochody?Na dochody Miasta składają się:• dochody własne:– podatki lokalne: rolny, leśny, od nieruchomości,spadków i darowizn, środków transportowych,czynności cywilnoprawnych, odposiadania psów oraz wpływy z karty podatkowejod rzemiosła– opłaty lokalne: targowa, administracyjna– pozostałe opłaty: skarbowa, eksploatacyjna, opłaty rejestracyjne,za prawa jazdy i inne– wpływy ze sprzedaży mienia komunalnego– inne dochody: jednostek budżetowych Miasta, darowizny, odsetki odlokat bankowych itp.• udział w podatkach dochodowych stanowiących dochód budżetupaństwa – wpłacanych do Urzędu Skarbowego przez mieszkańcówi zwracany Miastu przez budżet państwa oraz udział w podatkachdochodowych firm mających siedzibę na terenie Miasta przekazywanybezpośrednio przez Urzędy Skarbowe• dotacje celowe z budżetu państwa, ze środków Unii Europejskiejoraz innych funduszy• subwencje z budżetu państwa (głównie na utrzymanie placówekoświatowych).Wielkość osiąganych dochodów jest tylko w pewnym stopniu uzależnionaod władz lokalnych.Stawki podatków lokalnych ustalane są w przedziałach określonychustawowo. W Rybniku od kilku lat pozostają one na nie zmienionympoziomie, poniżej ustawowych górnych pułapów. Największe dochodyz tego tytułu przynosi podatek od nieruchomości oraz od środkówtransportowych.Udział (określany ustawowo) w podatkach stanowiących dochódbudżetu państwa uzależniony jest generalnie od zamożności mieszkańcóworaz kondycji finansowej przedsiębiorstw działających na terenieMiasta. Im większe dochody mieszkańców oraz zyski firm, tym więcejpieniędzy wpływa do budżetu miasta.Dotacje celowe oraz subwencje z budżetu państwa przekazywane sąw zależności od rodzaju wykonywanych zadań oraz możliwości budżetucentralnego. Największe niedoszacowanie występuje w subwencji przeznaczonejna oświatę, do której Miasto musi dopłacać znaczne kwoty.Duże możliwości dla rozwoju miasta, jak i wszystkich jednosteksamorządu terytorialnego, stanowią środki unijne. Rybnik przodujew tym zakresie, na co dowodem jest największa w mieście inwestycja– budowa kanalizacji sanitarnej w dzielnicach, realizowana przy olbrzymimzaangażowaniu środków Funduszu Spójności UE. Równieżw przyszłości dalsza realizacja miejskich inwestycji będzie uzależnionaod możliwości pozyskania dofinansowania ze źródeł zewnętrznych, naco Miasto kładzie duży nacisk. Pozyskane środki unijne w latach 2002– 2004 na jednego mieszkańca wyniosły odpowiednio:2002 r.4,26 zł2003 r.12,99 złNa co przeznacza pieniądze gospodarstwo domowe?Każda rodzina ponosi wydatki na swoje utrzymanie.Obejmują one zakup żywności, ubrań czy regulowaniepodatków i innych opłat. Są to tak zwane wydatki bieżąceniezbędne do normalnego funkcjonowania.Natomiast nadwyżki środków pieniężnych przeznaczanesą zazwyczaj na przebudowę lub modernizację mieszkania,zakup samochodu i inne. Są to tak zwane wydatki inwestycyjne.Co składa się na wydatki Miasta2004 r.150,40 złPrawo nakłada na jednostki samorządu terytorialnegowiele zadań, które Miasto musi sfinansować własnymidochodami. Ponadto państwo dodatkowo przekazuje dorealizacji jednostkom samorządu terytorialnego niektórezadania, należące do kompetencji państwa, i przekazuje naten cel dotacje celowe lub subwencje. Są to tak zwane zadania zleconez zakresu administracji rządowej.Ponadto wydatki, tak jak w gospodarstwie domowym, dzielą się generalniena bieżące oraz inwestycyjne – służące poprawie infrastrukturymiejskiej, tworzeniu nowych miejsc pracy oraz podniesieniu jakościżycia mieszkańców.Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 070 39

Kodeks etyki pracowników Urzędu Miasta RybnikaNiniejszy kodeks został wypracowany przez ogół pracowników, w celu określenia zasad, jakimi powinni kierować się pracownicy samorządowiw Urzędzie Miasta Rybnika przy realizacji powierzonych zadań.Rozdział IZasady ogólne§ 1.1. Kodeks wyznacza zasady postępowania pracowników samorządowychzatrudnionych w Urzędzie Miasta Rybnika, w związku z wykonywaniemprzez nich zadań publicznych.2. Zasady określone w niniejszym kodeksie winny być stosowaneprzez wszystkich pracowników Urzędu Miasta posiadających statuspracownika samorządowego, zgodnie z ustawą o pracownikachsamorządowych.3. Pracownicy samorządowi traktują pracę jako służbę publiczną, nazajmowanych stanowiskach służą państwu i społeczności lokalnej,przestrzegają porządku prawnego oraz wykonują powierzone zadania.4. Pracownicy samorządowi obowiązani są przestrzegać norm prawnych,etycznych i moralnych, w tym zawartych w niniejszym Kodeksie.5. Normy niniejszego Kodeksu naruszają pracownicy samorządowi,którzy wskutek postępowania, zarówno w miejscu pracy, jak i pozanim, ryzykują utratę zaufania niezbędnego do wykonywania zadańpublicznych.6. Pracownicy samorządowi obowiązani są dbać o wykonywanie zadańpublicznych oraz o środki publiczne z uwzględnieniem interesupaństwa, interesu wspólnoty samorządowej oraz indywidualnegointeresu obywateli.Rozdział IIWykonywanie zadań§ 2.1. Służba publiczna opiera się na zaufaniu publicznym i wymaga odpracowników samorządowych poszanowania Konstytucji i prawa orazstawiania interesu publicznego ponad interes osobisty.2. Pracownicy samorządowi wypełniają swoje obowiązki zgodnie zprawem.3. W toku podejmowania decyzji pracownicy samorządowi uwzględniająwszystkie okoliczności sprawy, mające znaczenie dla podejmowanychrozstrzygnięć.4. Pracownicy samorządowi załatwiają sprawy niezwłocznie, zgodniez przepisami określającymi terminy załatwiania spraw.§ 3.Pracownicy samorządowi działają bezstronnie i bezinteresownie, aw szczególności:1) nie uczestniczą w podejmowaniu decyzji, naradach, opiniowaniu lubgłosowaniu w sprawach, w których mają bezpośredni lub pośredniinteres osobisty,2) nie wykorzystują i nie pozwalają na wykorzystanie powierzonych imzasobów, kadr i mienia publicznego w celach prywatnych,3) nie podejmują prac, ani zajęć kolidujących z pełnionymi obowiązkamisłużbowymi,4) nie demonstrują zażyłości z osobami publicznie znanymi ze swejdziałalności politycznej, gospodarczej, społecznej lub religijnej, wystrzegająsię okazji do promowania jakichkolwiek grup interesu, niemanifestują publicznie poglądów i sympatii politycznych,5) nie angażują się w działania o charakterze politycznym, nie ulegająwpływom i naciskom politycznym, które mogą prowadzić do działaństronniczych lub sprzecznych z interesem publicznym,6) pełniąc obowiązki kierują się interesem wspólnoty samorządowej i nieczerpią korzyści materialnych ani osobistych z tytułu sprawowanegourzędu, nie działają też w prywatnym interesie osób lub grup osób,7) nie czynią użytku z uprzywilejowanego dostępu do informacji,8) nie ulegają żadnym naciskom, nie przyjmują żadnych zobowiązańwynikających z pokrewieństwa lub znajomości.§ 4.1. Pracownicy samorządowi nie dopuszczają do powstania konfliktuinteresów między interesem publicznym a prywatnym. W sytuacjipowstania konfliktu interesów dbają, aby został on rozstrzygnięty nakorzyść interesu publicznego.2. Pracownicy samorządowi korzystają z powierzonych uprawnień wyłączniedla osiągnięcia celów, dla których uprawnienia te zostały impowierzone, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.3. Pracownicy samorządowi nie angażują się w działania, które zagrażająprawidłowemu wypełnianiu obowiązków służbowych lub wpływająnegatywnie na obiektywizm podejmowanych decyzji.§ 5.1. Pracownicy samorządowi w sposób rzetelny, sumienny i terminowywykonują swoje obowiązki.2. W prowadzonych sprawach równo traktują wszystkich uczestnikóworaz udzielają im wszechstronnej pomocy.3. Pracownicy samorządowi w stosunku do klientów powinni być uprzejmi,życzliwi, cierpliwi, kulturalni i opanowani.4. Pracownicy samorządowi dbają o dobre stosunki międzyludzkie, przestrzegająw miejscu pracy i poza nim zasad poprawnego zachowania,właściwych człowiekowi o wysokiej kulturze osobistej.5. Pracownik samorządowy swoją postawą oraz wyglądem decydujeniejednokrotnie o pierwszym wrażeniu klienta, przez co wpływa najego nastawienie do urzędu.6. Wygląd pracownika powinien być skromny, schludny i pozbawionyelementów ekstrawagancji.§ 6.1. Pracownicy samorządowi ponoszą odpowiedzialność za swoje decyzjei działania.2.Zarządzając powierzonym majątkiem i środkami publicznymi, winniwykazywać należytą staranność i gospodarność.3. Pracownicy samorządowi informacje o ujawnionych próbach marnotrawstwa,defraudacji środków publicznych, nadużywania władzy lubkorupcji przekazują odpowiednim instytucjom lub organom.4. Pracownicy samorządowi zgłaszają wątpliwości dotyczące celowościlub legalności decyzji podejmowanych w urzędzie bezpośredniemuprzełożonemu, a w przypadku braku reakcji odpowiednim organom.§ 7.1. Pracownicy samorządowi rozwijają swoje kompetencje i wiedzęzawodową, potrzebne do wykonywania obowiązków.2. Pracownicy samorządowi obowiązani są do zachowania lojalnościw kontaktach ze zwierzchnikami oraz gotowości do wykonywaniasłużbowych poleceń.3. W stosunku do przełożonych pracownicy samorządowi powinni byćuprzejmi, uczciwi i życzliwi.4. W stosunku do podwładnych i współpracowników pracownicy samorządowipowinni być koleżeńscy, chętni do współpracy, bezkonfliktowii opanowani.Rozdział IIIPostanowienia końcowe§ 8.1. Pracownicy samorządowi zobowiązani są przestrzegać przepisówniniejszego Kodeksu i kierować się jego zasadami.2. Naczelnicy Wydziałów i Kierownicy Biur Urzędu Miasta Rybnikaupowszechniają zasady zawarte w niniejszym kodeksie wśród podległychim pracowników.40 Nr 10/412; październik 2005

Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 07041

42 Nr 10/412; październik 2005

październik 2005W związku ze zmianami w ustawie o utrzymaniuczystości i porządku w gminach,Wydział Ekologii UM informuje:Sejm RP w lipcu br. uchwalił zmiany w ustawie o utrzymaniu czystościi porządku w gminach, mające na celu m.in. objęcie wszystkich mieszkańcówzorganizowanym systemem zbierania odpadów komunalnych.Nowe przepisy weszły w życie 13 października 2005 roku.W związku z tym prosimy o przestrzeganie obowiązków, które zostałynałożone na każdego właściciela nieruchomości w zakresie postępowaniaz wytwarzanymi odpadami komunalnymi oraz nieczystościami ciekłymi.Zgodnie z ustawą o utrzymaniu porządku i czystości w gminach,właściciele nieruchomości są zobowiązani do pozbywania się zebranychna terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłychw sposób zgodny z przepisami ustawy i regulaminem utrzymaniaczystości i porządku na terenie Miasta Rybnika.Właściciele nieruchomości przy wykonywaniu obowiązków, o którychmowa wyżej, obowiązani są do udokumentowania, w formie umowykorzystania z usług wykonywanych przez podmiot prowadzący działalnośćw zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicielinieruchomości lub w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowychi transportu nieczystości ciekłych, przez okazanie umowy i dowodówpłacenia za takie usługi.Zgodnie z uchwalonymi zmianami, w przypadku właścicieli, którzynie zawarli umów na odbiór odpadów komunalnych lub opróżnianiezbiorników bezodpływowych, gmina jest obowiązana zorganizować dlatych mieszkańców odbieranie odpadów komunalnych oraz opróżnianiezbiorników bezodpływowych. W takich przypadkach Prezydent miastabędzie wydawał z urzędu decyzje, w których ustali obowiązek uiszczaniaprzez tych właścicieli opłat za odbieranie odpadów komunalnychlub opróżnianie zbiorników bezodpływowych, termin uiszczania tychopłat, sposób i terminy udostępniania urządzeń lub zbiorników w celuich opróżnienia.Miasto będzie prowadzić ewidencję umów zawartych na odbieranieodpadów komunalnych w celu kontroli wykonywania przez właścicielinieruchomości i przedsiębiorców obowiązków wynikających z przepisówprawa. Ewidencja ta będzie na bieżąco aktualizowana wg danych przedkładanychcomiesięcznie w Urzędzie Miasta przez przedsiębiorcówświadczących usługi wywozowe.W celu uzyskania bliższych informacji prosimy o kontakt z WydziałemEkologii Urzędu Miasta Rybnika.Ważne, że potrafimy żyć tu razem...c.d. ze strony 18przedszkolaki z Przedszkola nr 41. Szczególne zainteresowaniewzbudził pokaz walk w wykonaniu Bractwa RycerskiegoZiemi Rybnickiej, a także formacji zdecydowanie bardziejwspółczesnej – grupy surwiwalowej Black Waters z Niewiadomia.Festynowi goście mieli też okazję obejrzeć pracepacjentów, a nawet je zakupić. Była również loteria fantowa,gry i zabawy dla najmłodszych, w tym przejażdżki na kucykachi motorach, zaś sponsorzy bogato zaopatrzyli gastronomicznestoiska. Organizatorzy pomyśleli też o zdrowotnej profilaktyce:można było zmierzyć ciśnienie i poziom cukru, skorzystać zkonsultacji psychologów i psychiatrów oraz zapoznać się zzasadami zdrowego stylu życia.Przełamaniu stereotypów związanych z chorobami psychicznymimiał również służyć Dzień Otwarty szpitala. W niedzielnepopołudnie można było odwiedzić Klub Pacjenta i porozmawiaćz terapeutami, w Galerii Pod Wieżą obejrzeć prace plastyczne pacjentówpowstałe w ramach arteterapii i przekonać się, jak wielkimpotencjałem artystycznym wielu chorych dysponuje. Podobniezresztą, jak w przypadku spektaklu kilkuosobowej, szpitalnej grupyteatralnej „My”. Prowadzący „teatroterapię” Wojciech Łępickipodkreśla, że mimo inspiracji spektaklu „Plemię Gliwicka” pobytemw szpitalu, chorobą i jej konsekwencjami, pacjenci – aktorzypotrafią w swoich tekstach i ich interpretacji zdystansować się dosiebie i wszystkiego, co ich otacza. Zespół ma na swoim konciewiele występów poza szpitalem, zatem jego działania również służąintegracji świata chorych i zdrowych. Ważna, by zza choroby czyspołecznego nieprzystosowania zobaczyć Człowieka. „...Człowiek– to musi wejść w krwioobieg” śpiewa Mezo... (r)Pięknieje od wiekuc.d. ze strony 28„Hajda” (łąka, ugór, opuszczone pole). W 1905 roku władze Rybnika powiększyłyteren o własne grunty, tworząc pierwszy park miejski, który od imienia założycielazaczęto nazywać „Hazenhajda”. Tę datę przyjmuje się również jako początekpowstania zieleni miejskiej w Rybniku.100–lecia parku nie mogło przejść bez echa, dlatego Rada Dzielnicy Meksykwspólnie z miastem zorganizowała w parku okolicznościowy festyn, który rozpocząłsię (jak na park przystało), od sadzenia drzew. Za łopatę chwycili prezydent AdamFudali, przewodniczący RM Michał Śmigielski, ówczesny poseł RP AndrzejZając, przedstawiciele Rady Dzielnicy Meksyk z Romanem Widerskim na czeleoraz dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej Andrzej Kozyra i Naczelnik WydziałuEkologii Urzędu Miasta Irena Kułach. Nie zbrakło też wspomnień: — Pamiętam,kiedy będąc dzieckiem, wspólnie z ojcem kolejarzem, świętowaliśmy na „KozichGórach” Dzień Kolejarza — mówił prezydent, a A. Zając nazwał „Hazenhajdꔄzielonym oczkiem” tej części miasta, które doskonale zna, głównie ze względuna bliskość Chwałowic, w których mieszka. W czasie festynu każdy z uczestnikówmógł obejrzeć historyczne zdjęcia parku i poznać jego ciekawą historię, ale tegodnia na „Hazenhajdzie” królowała przede wszystkim zabawa – zorganizowanowiele konkursów m.in. na najsmaczniejszy śląski kołocz i „najfajniejszo ryczka”,zagrała orkiestra kop. „Chwałowice” i zespoły „Hajer Kapela” oraz „Miraż”,a o dobry humor uczestników zabawy zadbał kabaret „Pirania”.Obecnie „Hazenhajda” ma 68 tys. m kw. Roślinność parku tworzy wiele gatunkówdrzew, w tym stare lipy, jesiony, buki i dęby. Wśród starodrzewia mieszkają wiewiórki,które cieszą spacerujące tam dzieci. W 1993 r. w parku powstała ścieżka zdrowia,gdzie można poprawić swoją kondycję fizyczną, a dwa lata później – kawiarnia„Hajda”. Ale o urokach parku nie trzeba specjalnie przekonywać. Potwierdzili touczestnicy festynu, którzy mimo przejmującego zimna licznie, do późnych godzinwieczornych, świętowali setne urodziny „Hazenhajdy”.(S)Telefony do redakcji: 42 28 825, 42 60 07043

Redakcja: Wiesława Różańska (redaktor naczelna);Sabina Horzela–Piskula (dzien ni karz)Edyta Szy ma szek–Górczyńska (re dak tor techniczna)Wydawca: Rybnickie Centrum KulturyADRES REDAKCJI: 44-200 Ryb nik,Rynek 12a (ofi cy na), skryt ka pocz to wa 96tel./fax 42 28 825, 42 60 070,e-mail: gazeta@um.rybnik.plhttp://www.ryb nik.pl/gazetaRedakcja czynna od po nie dział ku do piątkuZastrzegamy sobie prawo skracania tek stów i zmiany ty tu łów.Za treść ogłoszeń redakcja nie od po wia da.Teksty niezamawiane przyjmujemy wyłącz nie na nośnikach elektronicznych.DRUK:Ważne adresy i telefony:Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 42 60 033, 42 28 371 w. 43 (7.30–15.30)Ośrodek Interwencji Kryzysowej i Psychoterapii, ul. Chrobrego 16,tel. 42 25 639 (pon.–pt. 8.00–20.00)Powiatowy Rzecznik Kon su men tów 42 28 300(druga i czwarta środa miesiąca w godz. 10.00–14.00 w siedzibie Starostwa, ul. 3 Maja 31)Całodobowy Telefon Zaufania 42 33 555Miejska Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Al ko ho lo wych42 26 245 (ul. Hallera 8, pok. 11, pon. 11.30–14.00, wt., śr., czw. 15.30–17.00)Telefon informacyjny Anonimowych Alkoholików 25 37 983(pon., śr., czw. 17.00–20.00)Rybnickie Stowarzyszenie Abstynenckie, ul. Kościuszki 17, tel. 42 21 087(Klub Abstynencki „Zgoda”, pon., czw., sob., niedz. 16.30–20.30)Obywatelski Ruch Obrony Bezrobotnych pon.–pt. 10.00–13.00, ul. Białych 7, p. 304Stowarzyszenie Amazonek „Odnowa”, ul. Ko ściusz ki 17, tel. 42 35 511,poniedziałek 10–12, środa 15–17, piątek 10–12.Spotkania „Amazonek” w każdy II poniedziałek miesiąca o 15.00Polski Związek Głuchych, Terenowy Ośrodek Rehabilitacjii Wsparcia Społecznego dla Osób Niesłyszących, ul. Kościuszki 17, tel. 42 36 766,dyżury w piątki od godz. 15.00 do 20.00Terenowy Oddział Polskiego Towarzystwa Dysleksji w Rybnikuul. KEN 29, 44–207 Rybnik (ZS–P nr 4), tel. 42 46 429Dyżury: I środa miesiąca w siedzibie ZNP, ul. Kościuszki w godz. 14.00–15.00,pozostałe środy w siedzibie ZS–P nr 4 w godz. 10.45–11.30.Schronisko „Przytulisko”dla kobiet i kobiet z dziećmi, ul. Chro bre go 16, 42 33 599Przytulisko pomaga kobietom znajdującym się w sytuacji kryzysowej (czynne całą dobę)Rybnik, ul. Rudzka 70 b, Cmentarz Komunalny, tel. 42 28 991oferuje następujące usługi:• wynajęcie karawanu • całodobowy przewóz zwłok • szeroki asortyment trumien• ko sme ty kę, ubranie i prze cho wy wa nie zwłok w chłodni – I doba bez płat nie• wy na ję cie kaplicy do po grze bu z możliwością odprawienia mszy św.• usługi cmentarne • za mó wie nie wieńców, palm, wiązanek, kwiatów• moż li wość załatwienia or kie stry • wy na ję cie au to bu su • umiesz cza nieurny z pro cha mi zma rych w ko lum ba rium na te re nie cmen ta rzaBIURO OGŁO SZEŃ:Rybnik, Rynek 12ae-mail: rybnik@infomax.katowice.pltel. 423 80 88, tel./fax 423 80 90tel./fax 258 16 45÷7od 8.00 do 15.00Policja 997 42 95 200Straż Pożarna 998 42 22 277, 42 22 645Pogotowie Ratunkowe 999 42 23 666Straż Miejska 986 42 27 254Miejsko–PowiatoweCentrum Zarządzania Kry zy so we go42 21 000, 42 22 277Centrum Powiadamiania Ratunkowego 112Pogotowie zimowe 43 29 560, 43 29 563Pogotowie energetyczne 991 30 30 991Pogotowie gazowe 992 42 23 419, 42 25 565, 42 23 493Pogotowie ciepłownicze 993 42 24 645Pogotowie wodno–kanalizacyjne 994 42 23 681Wodne Ochotnicze Pogotowie Ra tun ko we 42 26 599Pomoc Drogowa 9631 42 24 400, 42 24 407Pogotowie weterynaryjne 42 22 461Pogotowie dźwigowe 42 24 085Blok Samorządowy Rybnik – dyżury radnychDyżury radnych we wszystkie dni robocze 11.00 – 14.00 w Biurze Rady UM,ul. Chrobrego 2Partia Demokratyczna demokraci.plDyżury w poniedziałki 18.00 – 19.00, ul. Mikołowska 73, tel. 602 534 080Platforma Obywatelska RP w RybnikuSpotkania otwarte w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca o 19.00, ul. 3 Maja 30(biurowiec naprzeciw dworca PKS). Dyżury: poniedziałki 18.30–20.30, tel. 42 27 183Prawo i SprawiedliwośćDyżur poselski – poseł Bolesław Piecha, poniedziałek 13.00 –15.00,ul. Sobieskiego 14 a (w pa sa żu). Uprasza się o wcześniejsze umawianietelefoniczne lub osobiste, tel. 42 28 453Dyżury radnych PiS we wtorki od 16.00 do 17.00Dyżury radnego wojewódzkiego Grzegorza Janikaw ostatni wto rek miesiąca 16.00 – 17.00Dyżury prawne w czwartek 15.00–17.00 (tylko oso bi ście)Ruch Autonomii ŚląskaDyżury: wtorek, środa 9.00 – 13.00 i w czwartek 13.00 – 17.00,Plac Wolności 7, tel./fax 42 37 822Rybnicka Inicjatywa ObywatelskaDyżury radnych w każdą środę 17.00 – 19.00 w siedzibie Cechu Rzemiosłoraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości, ul. Wysoka („Okrąglak”).Samoobrona RPDyżur poselski – posłanka Maria Wiśniowiecka, poniedziałek 12.00 – 14.00,ul. Białych 7, III piętro pokój 312. Biuro Powiatowe w Rybniku zapraszaod poniedziałku do piątku 9.00 –16.00Socjaldemokracja PolskaRadny Kazimierz Zięba zaprasza w każdy poniedziałek i czwartek14.00 – 17.00 do biura SdPl, ul. Sa int Vallier 4.Sojusz Lewicy De mo kra tycz nejDyżury radnych w każdy czwar tek 16.00 – 18.00 w miejsko–powiatowymbiurze SLD, tel. 42 27 914, Plac Wolności 7/12Stowarzyszenie Młode CentrumDyżury w poniedziałki 17.00 –18.00, ul. Mikołowska 73, www.rybnik.mc.org.plUnia WolnościBiuro senatora UW Klemensa Ścierskiego jest czynne w poniedziałek13.00 – 15.00, Rynek 13 (w budynku BISE)Związek Gór no ślą ski – koło Ryb nikzaprasza na spo tka nia w każ dy ostat ni piątek mie sią cado Domu Ka te che tycz ne go bazyliki św. Antoniego na godz. 18.00.Rada Dzielnicy ŚródmieścieDyżury w czwar tek 16.00–17.00, ul. Kościuszki 17 (I piętro, p. 122),tel. 42 37 268 (czynny w cza sie dyżurów).W trakcie spotkania istnieje możliwość spotkania się z policjantem dziel ni co wym46 Nr 10/412; październik 2005