کی٠یا

د شپ‎8‎م ‏'پرکي لن‎6‎يز* اروماتيک مرکبونه په خپل ماليکول ک‎3‎ ‏!ينگ‎3‎ کاربني ک‎7‎ۍ لر ي چ‎3‎ د$ان/‏‎7‎و اړيکو لرونکي دي.‏* داروماتيکو مرکبونو لوم‎7‎نی مرکب بنزين دى چ‎3‎ په 19 پي‎7‎ۍ ک‎3‎ د ان/ليسي فزيک پوه مايکل ) Mycal( Farady په واسطه له عضوي مرکبونو ‏'خه لاس ته راوړل شو.‏* بنرين د نا مشبوع مرکبونو د تعاملونو ‏$ان/‏‎7‎تياوې له ‏$ان ‏'خه نه ‏*کاره کوي ؛ يعن‎3‎ د برومين اوبه او د پوتاشيمپرمن/نات د القلي محلول رن,‏ ته بدلون نه شي ورکولی،‏ بنزين له برومين سره دجمعي تعاملونو پر$اى تعويضيH6Br53تعاملونه ترسره کوي ؛ کله چ‎3‎ د بنزين د ماليکول د هايدروجن اتومونه د برومين په واسطه تعويض شي د Cمرکب تشکيلي‎8‎ي .* بنزين او هغه ته د ورته مرکبونو کيميايي خواص ډير حيرانوونکي دي ، سره له دې چ‎3‎ د بنزين مرکبونه نا مشبوعد او الکينونو او الکاينونو ته ورته دي ؛ خو جمعي تعاملونه په دې مرکبونو ک‎3‎ ډير ل‎8‎ ترسره کي‎8‎ي او برعکس تعويضيتعاملونه په ‏*ه تو-ه تر سره کوي،‏ له دې امله اروماتيک مرکبونه له عادي غير مشبوع مرکبونو ‏'خه توپير لري او د هغوى‏$ان/‏‎7‎ي خواص د بنزين په ‏-‏‎7‎ۍ او دهغه په مرکبونو پورې اړه لري .* ‏'رن/ه چ‎3‎ اروماتيک هايدروکاربنونه نا مشبوع دي؛ نوله دې کبله هغوى د ene په وروستاړي ‏،الکينونو ته ورته او دAr دمختاړى چ‎3‎ له ارومات ) (Aromate ‏'خه مشتق شوی دی ، نوم اي+ودنه شوى ده؛ پر دې بنس د هغوىسيستماتيک نوم Arene اي+ودل شوې دى .* د اروماتونو د کرکتر په اړه د هيوکل(‏Huckel‏)‏ په نوم عالم قاعده ي‎3‎ من#‏ ته راوړه چ‎3‎ د دې قاعدې په بنس هغهک‎7‎ۍ د اروماتيک ‏$ان/‏‎7‎تيا لري کوم چ‎3‎ د هغوي د پاى ) ) د الکترونونو شمير له (2+4n) سره سمون ولري* په الکينونو او الکاينونو ک‎3‎ جمعي تعاملونه د تعويضي تعاملونو په نسبت په اسان‎9‎ تر سره کي‎8‎ي ؛ دبيل/‏‎3‎ په ډول ‏:الکينونهپه اسان‎9‎ سره دبرومين اتومونه په خپلو دوو کاربنونوک‎3‎ چ‎3‎ دوه ‏-ون‎3‎ اړيکه لري،‏ ن+لوي او په دای هلايد الکانونو ‏(دایبرومومو الکانونو)‏ ي‎3‎ بدلوي ؛ خو د بنزين په ک‎7‎ی ک‎3‎ ، فلورين د بنزين دک‎7‎ۍ د کاربنونو د هايدروجن اتومونونهتعويضوي او دا تعويض هم دکتلستونو ) (FeF په شتون ک‎3‎ ترسره کي‎8‎ي .* اروماتونه داکسيدانتونو په مقابل ک‎3‎ غ+تلي دي ‏،اکسيدانتونه لکه:‏ نايتريک اسيد ، د کروميک اسيد محلول ، دپوتاشيم پرمن/نات محلول او د هايدروجن پراکسايد محلول په عادي شرايطو ک‎3‎ په بنزين اغيزه نه کوي،‏ د اروماتونو ثباتد قوي اکسيدانتونو په مقابل ک‎3‎ د پارافينونو په نسبت زيات دي .* د نفتالين په ماليکول کى د کاربن ‏!ول اتومونه يو شان ارز*ت نه لري ‏،د الفا کاربنونه − α)‏$ايونوسره او د بيتا کاربنونه Carbon) β) − 7 ،2،3،6 په ‏$ايونوسره يو له بل ‏'خه توپير لري* انتراسين له ‏'و هستو لرونکو اروماتيکو هايدروکاربنونو ‏'خه عبارت دى چ‎3‎ د خطي بنزين له دريو متراکم شوو هستو‏'خه جوړوي او هستوي جوړ*ت ي‎3‎ مسطح دى ‏.د هغه د اسکلي‎3‎ جوړ*تي فورمول په لاندې ډول دى :Carbon) په 8،5،4،18912107651043