Geometrijske karakteristike presjeka štapa

Da bi se dobio dijagram koji karakterizira mehanička svojstva materijala neovisno o apsolutnimdimenzijama uzorka, dijagram rastezanja F − ∆ltransformira se u koordinatni sustav σ − ε .Stvarno naprezanje jeσ ∗=FA(A je površina poprečnog presjeka uzorka koja odgovara sili F).Računsko ili nominalno naprezanje:σ =F( je početna površina poprečnog presjeka uzorka)A 0Relativna dužinska deformacija:A 0∆lε =l 0Dijagram naprezanjaσ = f ( ε)ima isti oblik kao i dijagram rastezanja:σP - granica proporcionalnostiσ - granica elastičnostiEσ - granica tečenja ili granica popuštanja (granica razvlačenja ili velikih izduženja)Tσ - vlačna ili rastezna čvrstoća materijalaMσ - prijelomno naprezanjeL∗σ L - čvrstoća pri raskiduUkupna deformacija je:ε eεδTε = εe+ ε- elastična ili povratna deformacija- trajna ili plastična deformacijaT- relativno produljenje pri raskidu uzorka (karakterizira plastičnost materijala):lL− lδ =0100 %l0δ > 5% - duktilni (rastezljivi, žilavi) materijali: meki čelik, bakar itd.δ < 5% - krti materijali: kamen, staklo, lijevano željezo itd.Vedrana Kozulić Tehnička mehanika 2 25