KOBIETA W ŒRODOWISKU ROMSKIM - ZwiÄ zek Romów Polskich ...

Związki małżeńskiePolska Roma i Sinti uznają trzy formy zawarcia małżeństwa. Pierwszatradycyjna, tzw. zmówiny – rodzice przyszłych małżonkóww imieniu młodych decydują o zawarciu małżeństwa. O samym fakciepodjętej decyzji przyszli małżonkowie dowiadują się jako ostatni. Drugaforma – młodzi dogadują się pomiędzy sobą i decydują na wspólnąucieczkę i po pewnym czasie, kiedy związek jest już konsumatum, wracajądo rodziców, powiadamiając ich o zaistniałym fakcie, co w efekciei tak powoduje usankcjonowanie tego związku. Trzecią formą, ostatnio jużzanikającą, było tak zwane porwanie, polegające na uprowadzeniu siłą wybranki,często połączone z gwałtem, który post faktum powodował uznanietego związku za zaistniały.Karpacka Roma prowadząca od wieków osiadły tryb życia wśród ludnościPodkarpacia, przejęła też większość zwyczajów od ludności góralskiej,swoich sąsiadów. I tak też można porównywać obyczaje, czy tradycjezwiązane w zawieraniu małżeństwa.Grupa trzecia Romów ze szczepu Lowarii i Kełdelarii, a w szczególnościKełdelarii, mających swoje korzenie w Rumunii, gdzie to do połowy XIXwieku byli przedmiotem handlu na targach niewolniczych, jak też, że Rumuniabyła pod silnym wpływem kulturowym tureckim, jak echo tamtychczasów pozostała tradycja kupowania żony od jej rodziców. Walutą, którąpłacono przy takiej transakcji były złote monety tzw. murokoty (gałby).W zależności od walorów kandydatki na żonę, różnice w cenie były znaczne.Zwyczaj ten – transakcja przebiegała w następujący sposób: do rodzinywybranki przychodzili rodzice plus swatowie przyszłego Pana Młodegoi rozpoczynały się wielogodzinne i niejednokrotnie wielodniowe targi. Podojściu do porozumienia stron, wypłacano przy świadkach ustaloną kwotęi wyznaczano termin zawarcia związku małżeńskiego.W trakcie trwania wesela małżonkowie udawali się do wyznaczonegopomieszczenia (namiot, wóz, pokój), aby skonsumować małżeństwo.Skoro młodzi opuszczali „sypialnię”, Phure Romnia (Stare Romnie)sprawdzały prześcieradło nowożeńców, szukając śladów dziewictwa lubjego braku u Panny Młodej. W przypadku, kiedy okazało się, że PannaMłoda nie była dziewicą, a Pan Młody i jego rodzina uznali się za oszukanych,na żerdzi przed namiotem lub wejściem do budynku wieszanoElżbieta Alina Jakimik, Karol Parno Gierliński