13.07.2015 Views

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kwakhl‟ insizw‟ isho ukumlobola,Esikuphawulayo wukuthi umqondo owethulwe emgqeni wokuqala wokumethembisaizulu, usaphindwa futhi emgqeni olandelayo othi isho ukumlobola usagcizelelaubukhulu bothando uBadanile ayenalo ngoFalakhe.Kanti uMakhambeni (1989:116) uyichaza kanje impindamqondo:Lapha imbongi ithula imiqondo ehambisanayo,emigqeni emibili elandelanayo. Kungase kwenzekeukuthi le miqondo ivumelane noma iphikisane. Thinaesikuphawulayo ngale mpinda ukuthi umqondoowethulwe emgqeni wokuqala uyaphindwafuthi emgqeni wesibili. Impindamqondo isetshenziswakakhulu ezibongweni zomdabu.Ongibophe zaluk‟ inhlazane nemfuduluko.Othe wakulala wangangemifula,Othe wakuvuka wangangezintaba;Othe wakub‟ amaxheg‟ anyanya.Uma sibheka umuqga wesibili lethula umqondo wobukhulu obesatshiswa okwemifulayona ethi noma ilele yesatshwe. Kanti umugqa wesithathu usethula wona umqondowobukhulu, nakhu uthi lapho esevukile lo muntu abonakale elingana nezintaba.Sibuye sithole nokuphikisa kwemiqondo okuwumqondo wokulala kanye nokuvuka.Phela igama ukulala liqophisana negama elithi ukuvuka.Ake sithathe izithakazelo zakwaKhoza ezicashunwe encwadini Thwala (1995:36),kanye nezithakazelo zakwaBiyela ezicashunwe kuphenyo nakucwaningoezinempindamqondo:Izithakazelo zakwaKhoza:1. Khoza!2. Mwelase!3. Ongaweli ngezibuko4. Owela ngezimpambosi zomfula5. Gumede!6. Msuth‟ owawela ngesihlenge,7. Malinga8. Hhohodo9. Oth‟ esayovela10. OkaNomkobo noMsuthu,59

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!