13.07.2015 Views

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

3.1.6 IsiqhathanisoLona umusho onamazwi aphikisanayo ukuze ibizo libe nencazelo ejulile.UZulu nahambisana nabo(1989:112-113), bona bathi:Isiqhathaniso yisifenqo lapho kulandelaniswekhona imiqondo emibili eqophisanayo ngenjongoyokugqamisa ukuqophisa. Isiqhathaniso sigcizelelaumqondo wokuqophisana phakathi kwezimoezimbili ezenzeka ngokulingana.UZulu nahambisana nabo basinika isibonelo senkondlo:Kuyahluma kuyabuna,Kuyaphuma kuyashona...Igama “kuyahluma” liqhathaniswe nelithi “kuyabuna”.Lawa ngamagamaaphikisanayo.Phela sizokhumbula ukuthi uma umuthi uhlanyelwe kufanele uhlumeuma ungahluymi uyabuna.Kanti “”kuyaphuma” kuqhathaniswenelithi “kuyashona”. Nawo lawa magamaaphikisanayo. Sizokhumbula ukuthi uma ngabe ilanga lingaphumi liyashona. Lamagama angenhle aveza ukuphikisana.Kanti uMakhambeni (1989: 134-135) yena uthi:Kulesi sifenqo sithola imibono yethulwa ngemiqondoeqhathanisayo ngendlela ephikisanayo. Lo mbono wonauqonde ukugqamisa okuthile yize imiqondo iqhathanisaizinto eziphikisanayo.UMakhambeni usinikeza isibonelo sezibongo zikaSenzangakhona:Othe wakulala wangangemifulaOthe wakuvuka wangangezintaba.Lapha “ukulala” kuqhathaniswe “nokuvuka” okuphikisanayo. Sizokhumbula ukuthiigama ukulala liphikisana negama elithi ukuvuka. Kanti negama elithi “nemifula”75

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!