13.07.2015 Views

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

UBUNKONDLO OBUTHOLAKALA EZITHAKAZELWENI ZESIZULU

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

3.1.10 IzenzukuthiIzithakazelo njengezibongo kanye nezinkodlo zibuye zisebenzine izenzukuthi ukuzezilethe isigqi esimnandi nesizwakalayo.Ukheswa noMthiyane (1993: 104) bona bathi:Ukusetshenziswa kwezenzukuthi enkulumeni,yiyona ndlela kuphela engeyomdabu, engekhoesilungwini, esikwazi ngayo ukuchaza izimoezithile noma imibala ngendlela emnandi cishoukuzedlula zonke izindlela zasesilungwini.Izimbongi ezinekhono nje zivama ukusebenzisakakhulu izenzukuthi ngoba ziyayiqoqa ziyiqoqeinkulumo. Ithi noma imfushane kodwa idlengokunemba icacise lokho okuchazwayo kukhanyekuthi bha.Kanti uZulu (1989: 107) nahambisana nabo bona bathi:Lesi ngesinye sezifenqo ezisetshenziswa kakhulungabalobi. Isenzukuthi singaba yigama elilodwazwi elingamela amaningi ukuchaza into efananokushaya kohlobo oluthile(bhaxu, bhuklu),ukunyakaza okuthile (khwasha, nyakunyaku),imibala ethile (tebhu, bhuqe) kanye nokunyeokuningi.Ziyavela lezi zenzukuthi ezinkondlweni ezithile,zikaNtuli nahambisana (1996:43)nabo:Kusenjalo agonyulukise umhlaba, uqhumbuke,Uhlanze intuthu nomlilo,Kubikezele okuxhwathayo,Othi tabu tabu kuthi mbo.Ukukliwula kube ngumdlalo,Kungasekho nakundiza;Ake sithathe izithakazelo eziqhamisa lezi zenzukuthi:Izithakazelo zakwaMakhathini:1. Makhathini!2. Xulu!3. Mnguni!83

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!