Profili Kombëtar i Menaxhimit të Kimikateve në Shqipëri - chemicals.al

26 Profili Kombëtar i Menaxhimit të Kimikateve në Shqipëripranë organizmave të ndryshëm vendim marrës në lidhje me legjislacionin mjedisor dhe kohëte fundit edhe për kimikatet, sidomos ata të rrezikshëm. Roli i OJF në informimin e publikutrreth rreziqeve të kimikateve është i konsiderueshëm, por duhet të forcohet akoma më shumë.Forcimi i rolit të OJF-ve sidomos në lidhje me çështjet që kanë të bëjnë me mbrojtjen ekonsumatorit duhet të arrihet nëpërmjet bashkëpunimit edhe me organizmat qeveritare në nivelqendror dhe lokal. Forcimi i kapaciteteve të tyre, menaxhimi financiar, zhvillimi institucional,partneriteti në projekte të ndryshme me qeverisjen lokale dhe sektorin privat, komunikimi mepublikun mbeten ende problematika që kërkojnë vlerësim e zhvillim.Iniciativat vullnetare të industrisë nuk duket të kenë ende ndonjë rol të dukshëm në aktivitetete menaxhimit të kimikateve në Shqipëri. Megjithatë, si shembull pozitiv në këtë drejtim mundtë përmendet vetë-monitorimi i shkarkimeve të ndotësve, aktivitet i detyruar me ligj, që kohët efundit është vënë në efiçencë sidomos në rastet e industrive që emetojnë ndotje. Gjithashtu, kanisur të krijohet një përvojë e mirë e bashkëpunimit të sektorit publik me atë privat në fushën etrajnimit të strukturave publike dhe atyre private; si shembuj mund të përmenden trajnime mbikontrollin e dëmtuesve në shëndet public organizuar nga Ministria e Shëndetësisë dhe Instituti iShëndetit Publik me kontributin e kompanitë tregtare të produkteve biocide. Projekti SAICM-QSP ―Forcimi i kapactiteteve për zbatimin e SAICM në Shqipëri‖ ka kontribuar në rritjen epërfshirjes së aktorëve jo-qeveritarë, siç janë organizatat jo-fitimprurëse (OJF) dhe industria.Mekanizmat dhe mënyrat e rritjes së përfshirjes së industrisë dhe biznesit në menaxhimin ekimikateve duhen zhvilluar edhe më tej.Nuk ka dokumenta udhëzues lidhur me incidentet nga kimikatet e rrezikshme, menaxhimin eincidenteve, toksikologjinë në përgjithësi, metodat e dekontaminimit, përdorimit të antidoteveapo pajisjeve ndihmëse gjatë ndodhjes së një emergjence kimike. Rritja e kapaciteteve në nivelkombëtar, rajonal dhe lokal i autoriteve kompetente për identifikimin dhe vlerësimin eraporteve të sigurisë së aktiviteteve industriale që përbëjnë risk për aksident industrial përshkak të substancave të rrezikshme, përbën një kërkesë të domosdoshme. Kapacitetetekzistuese në terma praktikë janë mjaft të kufizuar, veçanërisht përsa i përket transportit tëvijtimave të aksidenteve që përfshijnë kimikate të rrezikshëm. Qendra Kombëtare e Trajnimitduhet të organizojë trajnime në nivel lokal për parandalimin, gadishmërinë dhe përgjigjenndaj emergjencave kimike për autoritetet kompetente dhe operatorët industrialë. Nevojitetgjithashtu rritja e ndërgjegjësimit të popullsisë mbi rrezikun e aksidenteve industriale. Një ngaproblemet e identifikuar është edhe mungesa e një databaze të aktiviteteve industriale qëpërbëjnë risk për aksidente me natyrë kimike.Mungon një regjistër kombëtar për regjistrimin e aksidenteve që mund të ndodhin ngakimikatet dhe nuk ka një institucion të specializuar teknik që kryen mbikqyrjen e shkaqeve dhepërgjegjësive të aksidenteve. Mungon akoma një sistem për mbledhjen dhe shpërndarjen e tëdhënave për sasitë dhe llojet e mbetjeve industriale që prodhohen nga aktiviteti industrial pasviteve 1992.Në kuadër të nevojës për forcimin e kapaciteteve mbi menaxhimin e kimikateve në vendnevojitet të ngrihen programe të mirëfillta trajnimesh për inspektorët dhe stafet profesionale, tëcilat të jenë të qëndrueshëm dhe metodologjikisht të konsoliduar si në trajtën e programeve tëplotë për formimin e kuadrit të ri, ashtu edhe programe të shkurtër rifreskues. Në sistemin eshëndetësisë funksionimi i programeve të trajnimit do ishte mirë të mbështetej edhe ngaQendra Kombëtare e Edukimit të Vazhduar, e cila zbaton sistemin e krediteve për stafinshëndetësor. Programe trajnimi mund të organizohen edhe për biznesin, mbi ruajtjen e sigurt tëkimikateve, sigurinë dhe shëndetin në punë, GHS, etj. Ka nevojë urgjente për trajnim mbivlerësimin dhe menaxhimin e riskut, si dhe në termat e koncepteve të epidemiologjisë së