plani hapësinor - parku kombëtar “sharri” - ammk-rks.net

Parku Kombëtar “Sharri” – Plani Hapësinor1.4. Gjendja mjedisore e parkut1.4.1 Ndotja dhe degradimi – Në territorin e PN nuk kamonitorim të mjedisit, për këtë arsye kemi mungesë tëinformatave, sa i përket shkalles së ndotjes të elementevemjedisorë (ajrit, ujit dhe tokës) brenda Parkut.Degradimi i pyjeve, është më e shprehura si dukuri negative, kusi shkaktar kryesor janë prerja ilegale dhe djegëjet. Kështu pyjet errobullit që shtrihen në pjesën e Oshllakut, Koxhaballkan dhePashallare me siperfaqe prej 10 %, janë të dëmtuara si pasojë ezjarrit pyjor të vitit 2000 dhe zhvillimit intenziv të insektevedëmtuese që janë shfaqur në mënyrë masive pas djegëjes. Nëkuadër të saj tërësisht të dëmtuara janë 4.5 %. Ndërsa sipërfaqetme pyje të ulta dhe shkurre janë të dëmtuar për rreth 45 % sipasojë e prerjes së pakontrolluar. Nga kjo dukuri, në komunën eSuharekës, në rajonin e Dellocit dhe Mushtishtit, janë degraduarpyjet e ahut me rreth 20 ha.Degradimi i tokës është i shprehur në disa pika në kuadër dhepërreth Parkut, në formën e grryerjës së sipërfaqës së tokës dhepërpunimit të mëtutjeshëm të këtij materiali. Kjo formë eintervenimit është shumë e dëmshme për shkak se: dëmtonkonfiguracionin e terrenit, e shkatrron pejsazhin dhe cka ështëmë e rëndësishmja për shkak të zhurmës së krijuar, ndikon nëlargimin dhe zhdukjen e florës dhe faunës. Në bazë tëhulumtimit u vërtetua se në kuadër ose në afërsi të Parkut (sipasshënimeve të mbledhura të vitit 2002, 2004 dhe 2007)ekzistojnë trembëdhjetë gurëthyes që dallojnë për nga madhësiadhe teknika e shfrytëzuar. Momentalisht pjesa më e madhe e tyree kanë shuar aktivitetin duke i përjashtuar dy prej tyre që endefunksionojnë. Fjala është për gurëthyesin që ndodhet në pjesënveriore të Rezervatit të Rusenicës (fillimi Grykës së Rusenicës), nëlargësi prej 1.5 km në JP të fshatit Mushtisht që si territor i takonkomunës së Suharekës. Dhe, gurëthyesi tjetër që gjendet rrëzëmalit Oshlak, në afërsi të fshatit Gornjasella, në të majtë të rrugësPrizren – Shtërpcë, në largësi prej 250 metra nga rruga në brenditë Parkut dhe si territor i takon komunës së Prizrenit. Harta – Pozita e gurthyesve aktiv1.4.2. Zonat e rrezikuara nga erozioni.- Harta erozive e Kosovëstregon se në Parkun Nacional përfshihen disa sipërfaqe ngaerozioni me shkallë të ndryshme të intenzitetit. Sipërfaqet meerozion shumë të fortë prej 1.400 ha (ose 6%) dhe erozion tëfortë me 5.600 ha (ose 24%) janë zonat më të rrezikuara, në tëcilat sasia më e madhe e materialit eroziv është gjithsej16.100.000m³/vit.Zonat që nuk janë të mbuluara me vegjetacion bien nën ndikimtë faktorëve ekzogjen nga alterimi fizik, kimik dhe biologjik dhenë këtë mënyrë shkaktohet rritja e shkalles së erozionit.Bartja dhe akumulimi i materialit eroziv ndahet ne dy pellgjekryesore lumore: Lepenci në drejtim të Rrafshit të Kosovës dheLumbardhi i Prizrenit në drejtim të Rrafshit të Dukagjinit.Në bazë të të dhënave në tabelë ne shkallë te lartë janë tërrezikuar ¼ e territorit të PN “Mali Sharr” ose 25% e sipërfaqes sëpërgjithshme.MMPH/AMMK – Instituti për Planifikim Hapësinor33