Brihaspati বৃহস্পতি Bangla Magazine 1/1 October 2014

ëºà®¡ A¡[¹Î >à¡ú ®¡à[¤Î >à ¤àši¡à ³’ëº Î¤ tå¡ÒüÒü [Kº[¤¡ú ët¡³> [A¡áå
Òìº à "àìá ët¡à¹, "à³à¹ "๠®¡àÒüìÚ¹ ³ì‹¸ γà> [t¡>®¡àK Ò줡ú
"=¢à; i¡àA¡àšÚÎà áàØl¡à ‹ì¹ ë> &Òü ¤à[Øl¡i¡à¹ &A¡i¡à Q¹ ët¡à¹, [W¡¹A¡à캹
\[>¸¡ú "๠¤àš ëÎi¡à l¡üÒüº A¡ì¹ ëºJàšØl¡à* A¡ì¹ [ƒìÚ à줡ú’’
t¡à, ëÎi¡àÒü Îå¤àºà¹ šìÛ¡ ì=Ê¡¡ú [W¡¹A¡àº cå¡š[Øl¡ìt¡ A¡à[i¡ìÚ
&ìÎ &J> šàA¡à¤à[Øl¡¹ &A¡i¡à Q¹Òü t¡à¹ A¡àìá ѬK¢t塺¸¡ú t¡àáàØl¡à ³àìÎ
³àìÎ [A¡áå i¡àA¡à t¡à¹ >àì³ \³à Ò줡ú t¡à¹ Îà³ì>Òü ëºJàšØl¡à Ҥ๠š¹
l¡ü[A¡º¤à¤å "¤Å¸ t¡àìA¡ ×ò[ÅÚà[¹ [ƒº, ‘‘t¡à ¤ìº W¡i¡\º[ƒ ¤Øl¡ìºàA¡
Ҥ๠"àÅàÚ ¤åìØl¡à ëÎàÚà[³¹ "⥠A¡’ë¹à >à, ë³ìÚ¡ú "àÎìº ë¤àìc¡à
ët¡à, ëºà쮡 šìØl¡ ³à>åÈ A¡t¡ [A¡-Òü >à A¡ì¹-- [¤È ëƒ*Úà šð[”z! t¡àÒü
ƒàƒà¤à¤å "๠[ƒ[ƒ³[o¹ A¡=àÚ l¡üÒüìº &A¡i¡à Åt¢¡ ëºJà Ò’º-- ët¡à³à¹
δš[v¡¹ ®¡àK šø[t¡ ¤á¹ &A¡iå¡ &A¡iå¡ A¡ì¹ ët¡à³à¹ šà*>à Ò줡ú ëÎàÚà[³
šòàW¡ ¤á¹ ¤òàW¡ìº š¹Òü ët¡à³à¹ ®¡àKi¡à tå¡[³ šåì¹à šàì¤, ¤åc¡ìº? t¡à ®¡Ú
A¡ã? ³à>åÈi¡à¹ ¤ìÚÎ Òìº* â¥"à[v¡ ëšìº &J>* ëA¡à> >à ƒÅ ¤á¹
¤òàW¡ì¤!’’
ëºàA¡P¡ìºà t¡àìA¡ [¤ìÅ«Î A¡¹º >à ëƒìJ Îå¤àºà¹ šø=ì³ &A¡iå¡
Jà¹àš ëºìK[ạú t¡ì¤ šì¹ ë®¡ì¤ ëƒJº-- *샹 A¡ã ëƒàÈ? ƒå[>Úài¡àÒü
"à\ ëºà쮡 ®¡ì¹ ëKìá¡ú δš[v¡¹ ëºà쮡 ®¡àÒü ®¡àÒüìA¡, ëáìºì³ìÚ
¤àš-³à’ëA¡ áå[¹ ³à¹ìá-- "๠& ët¡à ¤ºìt¡ ëKìº šàt¡àì>à ëÎàÚà[³¡ú
t¡ì¤ t¡à¹ [ƒA¡ ì=ìA¡ ëƒJìt¡ ëKìº, Jå¤ ³> [ƒìÚ ëºàA¡i¡à¹ ëΤà
A¡¹ìt¡ Ò줡ú ¤ìÚÎ ët¡à A¡³ Ò’º >à, Źã¹* ®¡àìºà àìZá >à-- â¥-
"à[v¡ A¡ì¹ ÎåÑ‚ ¹àJìt¡ Òì¤, "”zt¡– šòàW¡i¡à ¤Zá¹!
¤åìØl¡à ³à>åÈ샹 aàºà Τ ˜¡tå¡ìt¡Òü¡ú K¹ì³ Kà ëšàØl¡àÚ, Îàì=
ëºàl¡ ëÅ[l¡} Òìº ët¡à A¡=àÒü ë>Òü¡ú ¤È¢àÚ ë¹àK¤¸à[‹, a¹aàºà¡ú [A¡”ñ
ΤìW¡ìÚ ®¡ìÚ¹ Î³Ú ÒìZá ' Åãt¡¡ú ¤ìÚÎ Òìº ëƒìÒ¹ *³ W¡ìº ëìt¡
W¡àÚ¡ú t¡Òü ëA¡> Òòàìi¡à W¡ìºà, Jà* ƒà* ¹v¡û¡ K¹³ ÒÚ >à¡ú t¡J> Åãt¡
&ìÎ ëiå¡Aå¡ šøào A¡ºì\¹ ³ì‹¸ A¡ìÊ¡ÎõìÊ¡ ‹åA¡šåA¡ A¡¹ìá, t¡à¹ *š¹
¤Îàìt¡ W¡àÚ ³¹o A¡à³Øl¡¡ú Åãt¡ t¡àÒü ¤åìØl¡à샹 ³¡ú
"๠ëΤ๠Åãt¡* šìØl¡ìá \¤Œ¹¡ú ¤åìØl¡à¤à¤å [ƒì> ¤à¹à@ƒàÚ
¤ìÎ ë¹àƒ ëšàÚàìt¡à, [A¡”ñ A¡’[ƒ> ‹ì¹ ë³ìQ, Aå¡ÚàÅàÚ Îè[¸¹ "๠ëƒJà
ë>Òü¡ú [ƒì> k¡àr¡à Òà*Úà ÒàØl¡ Aò¡à[šìÚ ëƒÚ, Ź㹡 K¹³ Ҥ๠ÎåìàK
šàÚ >à¡ú t¡à¹š¹ ¹àt¡ "àìÎ ÎàÛ¡à; ³õt塸¹ ³ìt¡à¡ú Îå¤àºà ³à>åÈi¡àìA¡
Jà*ÚàÚ ƒà*ÚàÚ, Îà‹¸³ìt¡à t¡à¹ ëƒJ®¡àº A¡ì¹¡ú [A¡”ñ &Òü ¤ìÚìÎ
Ź㹠"๠Jà¤à¹ ë=ìA¡ A¡t¡i¡à [>ìt¡ šàì¹! ëƒÒ t¡àÒü "๠K¹³ Òìt¡
W¡àÚ >à¡ú \à>ºà-ƒ¹\à [>[Æበ¤Þê¡ A¡ì¹ Îå¤àºà Q¹ K¹³ ¹àJ๠ëW¡Ê¡à
A¡ì¹¡ú [A¡”ñ ³à>åÈi¡à¹ Aò¡àšå[> t¡¤å =àì³ >à¡ú 뺚-Aò¡à=๠³ì‹¸ &A¡i¡à
šåòi¡[º ÒìÚ Aò¡àšìt¡ Aò¡àšìt¡ ¹àt¡ A¡ài¡àÚ, Åãt¡ &A¡iå¡ ë¤[Å šØl¡ìº ®¡àìºà
Qå³ìt¡ šàì¹ >à¡ú Îå¤àºà šàìŹ Qì¹ Ç¡ìÚ Ç¡ìÚ ³à>åÈi¡à¹ A¡Ê¡ ëƒìJ "à¹
[ƒ> ëKàì> A¡ì¤ ëšïÈ ëA¡ìi¡ ³àQ šØl¡ì¤ "๠³àQ ëA¡ìi¡ ó¡à½>¡ú ³à>åÈi¡àìA¡
ët¡à ë A¡ì¹ ëÒàA¡ ¤òà[W¡ìÚ ¹àJìt¡ Ò줡ú
Kt¡ [t¡>[ƒ> &A¡>àKàìØl¡ Åãt¡ šìØl¡ìá¡ú Îå¤àºà¹ ë\àÚà> Źãì¹*
Aò¡àšå[> ‹[¹ìÚ [ƒìÚìá, "๠' =åxåìØl¡ ¤åìØl¡à¹ ët¡à A¡=àÒü ë>Òü¡! "[‹A¡à}Å
Î³Ú ëºš-Aò¡à=à \[Øl¡ìÚ \Øl¡ šƒàì=¢¹ ³ìt¡à Ç¡ìÚ =àìA¡¡ú \¹ç¡¹ã A¡à\
Îà¹ìt¡ Òìº ¤à A¡ºQì¹ ììt¡ Òìº ëA¡à>³ìt¡ W¡àƒ¹ \[Øl¡ìÚ [KìÚ [ó¡ì¹
&ìÎ "”zt¡– "à‹Qsi¡à [Ò-[Ò A¡ì¹ Aò¡àšìt¡ =àìA¡¡ú &A¡ &A¡ Î³Ú Îå¤àºà¹
®¡Ú ÒÚ, ³à>åÈi¡à¹ ×òÅ "àìá [A¡ >à¡ú &A¡[ƒ> A¡àk¡A¡Úºà¹ "àP¡> aà[ºìÚ
Q¹ K¹³ ¹àJ๠ëW¡Ê¡à A¡ì¹[ạú [A¡”ñ ¤Þê¡ Qì¹ ‹åòìÚ๠ëW¡àìi¡ ëºàA¡i¡à
¤õÒÑš[t¡, "ìC¡à¤¹ 2014
17
쮡àì¤ A¡àÅìt¡ "๴± A¡¹º t¡àìt¡ Îå¤àºà ®¡Ú ëšìÚ "àP¡> "à¤à¹
Îàì= Îàì= [>[®¡ìÚ [ƒº¡ú
‘Îå¸ [ƒ¤àA¡¹, W¡Ûå¡ ë³ìºà¡ú ëÒ ®¡K³à>, ³åJ tå¡ìº W¡à*¡ú’ Îå¤àºà
"àA衺 ÒìÚ šøà=¢>à A¡ì¹, ‘>Òüìº ¤åìØl¡à ³à>åÈi¡à ë ë¤ìQàì¹ ³à¹à šìØl¡!
δš[v¡ W¡àÒü >à, Îå[¤¹ ë> "à¤à¹ ®¡àt¡à¹Jà[A¡ ƒå>¢à³ >à ºàìK¡ú’
t¡à¹ šøà=¢>à 󡺤๠ëA¡à> ºÛ¡o "¤Å¸ ëƒJà àÚ >à¡ú ëÎ ¹àìt¡
Åãt¡ ë> "àì¹à šø¤º®¡àì¤ "àyû¡³o A¡ì¹¡ú t¡àØl¡àt¡à[Øl¡ JàÒüìÚ ƒàÒüìÚ
Îå¤àºà ¤åìØl¡à ³à>åÈi¡àìA¡ à 뺚Aò¡à=à [ẠKàìÚ W¡à[šìÚ Ç¡ÒüìÚ [ƒìÚìá¡ú
[>ì\¹ \>¸ [¤ìÅÈ [A¡áå "¤[ÅÊ¡ ë>Òü, Åãìt¡ Qå³ "àÎìá >à¡ú ¹àt¡ ë>
"๠A¡ài¡ìt¡ W¡àÒüìá >à¡ú
Òk¡à; ³ì> Ò’º ëA¡ ë> Aåò¡Òü-Aåò¡Òü A¡ì¹ Aò¡àƒìá¡ú ¤åìØl¡à¤à¤å?
‹Øl¡³[Øl¡ìÚ l¡üìk¡ [KìÚ ëƒJº, ƒòàìt¡ ƒòàt¡ ëºìK ³à>åÈi¡à¹ ³åJ [ƒìÚ Aò¡àšå[>
"๠ëAò¡àA¡à[> [³ìº &A¡ "Š±æt¡ "à*Úà\ ë¤ì¹àìZá¡ú t¡àØl¡àt¡à[Øl¡ KàìÚ
Òàt¡ [ƒìÚ ëƒìJ ' 뺚-Aò¡à=๠t¡ºàìt¡* t¡à¹ Òàt¡-šà k¡àr¡à ÒìÚ
"àÎìá, ëƒìÒ¹ ">¸à>¸ "}ìÅ* ët¡³> l¡üv¡àš ë>Òü¡ú ëºàA¡i¡à¹ Źã¹
ë=ìA¡ *³ W¡ìº àìZá¡!
Îå¤àºà Îì\àì¹ ¤åìØl¡à¤à¤å¹ Òàt¡-šà QÈìt¡ "๴± A¡¹º¡ú &A¡iå¡
&A¡iå¡ A¡ì¹ ëÎJàì> [ó¡ì¹ "àÎìt¡ ºàKº l¡üv¡àš¡ú [A¡”ñ ëÒü QÈà ¤Þê¡
A¡ì¹, "à¤à¹ "UP¡[º k¡àr¡à ÒìÚ "àìΡú ëÒÒü ®¡K¤à>, & A¡àº¹àìt¡¹
[A¡ "๠ëÅÈ ë>Òü-- Îå¤àºà¹ Òàt¡ ë "๠W¡ìº >à! ëÅìÈ >àW¡à¹ ÒìÚ
ëÎ ³à>åÈi¡à¹ šàìÅ Ç¡ìÚ ¤åìA¡¹ A¡àšØl¡ Jåìº ë󡺺, t¡à¹š¹ [>[¤Øl¡
"à[ºUì> t¡àìA¡ "àìÊ¡šõìÊ¡ \[Øl¡ìÚ ‹¹º¡ú &¤à¹ ¤åìØl¡à¹ Źã¹i¡àÚ &A¡iå¡
&A¡iå¡ A¡ì¹ l¡üv¡àš [ó¡ì¹ "àÎìt¡ ºàKº¡ú &A¡iå¡ š¹ t¡à¹ ƒòàìt¡¹ k¡A¡k¡A¡à[>
A¡³º, γx >à¹ã¹ l¡üv¡œ¡ ëƒìÒ¹ *ì³ ëÎ [>[ÆW¡ì”z Qå[³ìÚ šØl¡º¡ú
ÎA¡àìº J> ¤åìØl¡à ³à>åÈi¡à¹ Qå³ ®¡àR¡º, ëƒìJ >tå¡> ë¤ï t¡àìA¡
\[Øl¡ìÚ Qåì³àìZá¡ú Îà³à>¸ >Øl¡àW¡Øl¡àìt¡Òü "¤Å¸ Îå¤àºà¹ Qå³ ë®¡ìR¡ ëKº¡ú
‹Øl¡³[Øl¡ìÚ l¡üìk¡ ¤ìÎ ëƒìJ, ¤åìØl¡à &A¡ƒõìÊ¡ t¡à¹ [ƒìA¡ t¡à[A¡ìÚ "àìá¡ú
&A¡iå¡ ºðà ëšìÚ ëÎ KàìÚ¹ A¡àšØl¡ ëi¡ì> [ƒº¡ú t¡à¹š¹ ¤ºº, ‘A¡ºQì¹
àì¤? W¡º¡ú t¡à¹š¹ "à[³ W¡à A¡ì¹ "à>[á, K¹³ K¹³ ëJìº Å¹ãºi¡àÚ
®¡àìºà ºàK줡ú’
"à\ ÎA¡àº ÎA¡àºÒü ë¹àƒ l¡üìk¡ìá, t¡à¹ &A¡ [W¡ºìt¡ l¡üìk¡àì>*
&ìÎ šìØl¡ìá¡ú ¤åìØl¡à ëÎJàì> ¤ìÎ ë¹àƒ ëšàÚàìt¡ ëšàÚàìt¡ W¡àìÚ W塳åA¡
ëƒÚ¡ú Îå¤àºà ëƒìJ, ëÎ A¡ã ë> ®¡à¤ìá¡ú A¡ã ¤ºì¤ ¤ºì¤ A¡ì¹ ³åìJ
"à>ìt¡ šà¹ìá >à¡ú
‘Îå[¤’, "ì>A¡ [‡‹à¹ š¹ ¤åìØl¡à¤à¤å ³åJ J庺, ‘tå¡Òü "à³à¹ ì¤ï
ë>àÎ-- ³à! "à³àìA¡ ¤åìA¡ A¡ì¹ ¤òà[W¡ìÚ[áΡú "๠"à[³-- ët¡àìA¡
[³ìá A¡=à ¤ìº[áºà³¡ú’
Îå¤àºà [\`¡àÎå ƒõ[Ê¡ìt¡ ëW¡ìÚ "àìá¡ú ¤åìØl¡à¤à¤å ³åJ >ãWå¡ A¡ì¹ ¤ºº,
‘l¡üÒüìº *Τ šòàW¡ ¤áì¹¹ Åt¢¡-i¡t¢¡ [A¡áå ëºJà ë>Òü¡ú t¡ì¤ *¹à ¤ºº--
tå¡Òü [ƒ, [ƒ δš[v¡¹ ëºà쮡-- t¡àÒü ìt¡àìA¡ *Τ ¤ºà ÒìÚ[ạú’
‘\à[>’, ¤åìØl¡à¤à¤å¹ ³åìJ¹ [ƒìA¡ ëW¡ìÚ Îå¤àºà ¤ºº, ‘ët¡à³à샹
' l¡ü[A¡º¤à¤åÒü "à³àìA¡ Τ ¤ìº [ƒìÚìá¡ú tå¡[³ l¡ü[A¡º šàÂi¡à*, ¤åìØl¡à¤à¤å¡ú
ëºàA¡i¡à ®¡àìºà ºÚ¡ú >à>à Aå¡šøÑzठëƒÚ, Aå¡A¡à\ A¡¹ìt¡ š¹à³Å¢ ëƒÚ¡ú’
¤åìØl¡à¤à¤å¹ ³åJ ó¡¸àA¡àìÅ ÒìÚ ëKìá ëƒìJ ëÎ[ƒìA¡ t¡à[A¡ìÚ Îå¤àºà ¤ºº,
‘‘t¡à’¤ìº ®¡Ú ëš* >à¡ú Îå[¤ìA¡ tå¡[³ &t¡ ¤Zá¹ ëƒJá-- ëÎ "x[šW¡àÅ
>à, t¡à¹ &A¡i¡à ³>åȸ‹´* "àìá¡ú [„> >à \àØl¡ àÚ, ëÎ ët¡à³à¹
šàìÅÒü ëÅàì¤ "๠¤åìA¡¹ *³ [ƒìÚ ët¡à³àÚ "àKìº ¹àJ줡ú’’