Opady o dużym natężeniu w Gdyni i ich uwarunkowania ...
Opady o dużym natężeniu w Gdyni i ich uwarunkowania ...
Opady o dużym natężeniu w Gdyni i ich uwarunkowania ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Warunki meteorologiczne występowania powodzi w Polsce w różnych<br />
skalach przestrzennych analizowali M. Morawska-Horawska (1971) oraz<br />
M. Ziemiański i L. Wójcik (2003). Świątek (2000/2001) opisała związki pomiędzy<br />
typami cyrkulacji atmosfery a występowaniem na południowym wybrzeżu Bałtyku<br />
dni z opadem ≥ 10,0 mm. Kirschenstein (2001) przedstawiła częstość dni z opadem<br />
silnym w północnej Polsce w nawiązaniu do cyrkulacji atmosfery. Zróżnicowanie<br />
przestrzenne opadów silnych w Warszawie analizowała H. Lorenc (1978). Autorka<br />
opisała możliwość wykorzystania stosunku zmieszania na poziomie 1000 hPa oraz<br />
grubości warstwy konwekcyjno-chwiejnej do prognozowania opadów<br />
intensywnych. Warunki atmosferyczne występowania powodzi w małych ciekach<br />
analizował W. Parczewski (1960), który stwierdził, że powodzie spowodowane<br />
intensywnymi opadami deszczu występują wówczas, gdy grubość warstwy<br />
konwekcyjno-chwiejnej przekracza 80 hPa. Uwarunkowania cyrkulacyjne<br />
występowania na Wyżynie Lubelskiej opadów o sumie dobowej ≥ 50,0 mm<br />
przedstawili B. Kaszewski i K. Siwek (2000, 2005). Typowe warunki<br />
meteorologiczne występowania wysok<strong>ich</strong> opadów w południowo-zachodniej<br />
Polsce zaprezentowali E. Kupczyk z zespołem (2005) oraz T. Zawiślak (2005).<br />
R. Bąkowski i Z. Bielec-Bąkowska (2005) analizowali wartości wskaźników<br />
chwiejności atmosfery w dniach, w których wystąpiły w Polsce groźne zjawiska<br />
atmosferyczne. Ewaluację wskaźników niestabilności atmosfery do prognozowania<br />
burz i ulew w Grecji przeprowadził A. Marinaki z zespołem (2006), a podobne<br />
analizy dla Dakaru przedstawił A. Deme i in. (2002).<br />
<strong>Gdyni</strong>a położona jest w północnej części Polski, nad Zatoką Gdańską.<br />
Obszar miasta charakteryzuje się <strong>dużym</strong> zróżnicowaniem hipsometrycznym oraz<br />
urozmaiconymi formami terenu. Niżej położone, najstarsze dzielnice<br />
mieszkaniowe i przemysłowe <strong>Gdyni</strong> zlokalizowane są u wylotu Pradoliny<br />
Kaszubskiej, na wysokości do kilku metrów n.p.m. Nowsze dzielnice<br />
mieszkaniowe zajmują tereny strefy krawędziowej Wysoczyzny Gdańskiej,<br />
wznoszącej się w obrębie miasta do ponad 100 m n.p.m.<br />
<strong>Gdyni</strong>a otrzymuje mniejsze sumy opadów niż tereny sąsiednie. Średnia<br />
roczna <strong>ich</strong> wartość wynosi 535 mm, z obserwowaną w ciągu ostatn<strong>ich</strong> 50 lat<br />
tendencją spadkową (Miętus i in. 2003). <strong>Opady</strong> półrocza ciepłego stanowią około<br />
60% sumy rocznej. W drugiej połowie XX w. obserwowany jest spadek sum opadu<br />
atmosferycznego zarówno w półroczu ciepłym jak i chłodnym, przy czym<br />
w półroczu chłodnym jest to spadek istotny statystycznie. Średnio rocznie<br />
występuje tu 169 dni z opadem ≥ 0,1 mm, z czego około 90 dni przypada na<br />
półrocze ciepłe. Liczba dni z opadem ≥ 0,1 mm wzrasta zarówno w ujęciu rocznym<br />
jak i w półroczach ciepłym i chłodnym. Równocześnie obniża się liczba dni<br />
z opadem ≥ 10,0 mm tak w roku jak i w półroczach. Średnia roczna liczba dni<br />
z opadem ≥ 10,0 mm wynosi w <strong>Gdyni</strong> 13, z czego około 10 przypada na półrocze<br />
ciepłe. <strong>Opady</strong> w <strong>Gdyni</strong> związane są przede wszystkim z przemieszczaniem się<br />
z zachodu na wschód wzdłuż południowego Bałtyku niżów z towarzyszącymi im<br />
frontami atmosferycznym. Powodują one napływ wilgotnych polarnych mas<br />
powietrza znad Morza Północnego i Morza Norweskiego (Miętus i in. 2003).<br />
Niższe niż na terenach sąsiedn<strong>ich</strong> sumy roczne opadu są skutkiem położenia <strong>Gdyni</strong><br />
50