You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
õàðüöàíãóé èõ äýëãýðýýã¿é áàéíà. Ìàõ- ãóðèë- óðãàìàëûí õîëèìîã õîîëíû òºðºë<br />
ãýâýë ãºöòýé ãè÷ãýíý, ÿìààõàé, ìýõýýðòýé øºë, õÿðàìöàãòàé øºëºí õîîë íèëýýä<br />
ò¿ãýýìýë áàéæýý. ͺ㺺 ìàõ- öàãààí èäýýí õîëèìîã õîîëíû òºðºë áàãà, ãîëäóó<br />
õóðààæ íººöºëæ õàòààñàí õýëáýðýýð (ààðóóë, ýýçãèé, òîñ) öàãààí èäýýã äàíãààð íü<br />
õîîë, ÿëàíãóÿà óíäòàé õàìò õîîëíû õýëáýðýýð èääýã áàéæýý. Ìàõàí õîîëíû ¿åä<br />
ãîëäóó á¿õýë ìàõ ÷àíàæ èääýã óëàìæëàë èõýýõýí òîãòâîðòîé áàéæýý. Á¿õýë ìàõàí<br />
õîîëíû ¿åä òàðàã, ìàõ, òîëãîé øèéð, ãýäýñ äîòîð ÷àíàæ èääýã. Ãýõäýý ãýäýñ äîòðûã<br />
èõýíõäýý õÿðàìöàã õýëáýðýýð ãîëäóó øºëòýé õîîë, ìºí õóóð÷ èääýã áàéëàà.<br />
Àëü ÷ óëèðàëä õîíîãò ãàíö óäàà õîîë õèéæ èääýã, òóõàéëáàë, óíòàõûí ºìíº<br />
îðîéí õîîë òóñãàéëàí áýëòãýæ èääýã çàíøèëòàé. Õîíîãèéí áóñàä ¿åä õîîëíû<br />
õýðýãöýýã ºâºðìºö õýëáýðýýð õàíãàäàã îíöëîãòîé. Æèøýý íü ºã뺺íèé óíä íü<br />
ºâëèéí óëèðàëä ÷àíàñàí ìàõ, øºëòýé õîîë çýðãèéã òàâüæ õîíîîä ìàðãààø ºã뺺 íü<br />
öàé- óíäòàé õàìò èääýã áàéñàí íü áàðàã õîîëíû ¿¿ðýãòýé áàéæýý.<br />
Ìàõàí õîîëíû ¿å áóþó ºâºë, õàâðûí óëèðàëä ¿äýä òóñãàéëàí õîîë õèéäýãã¿é,<br />
áàñ ë öàéòàé õàìò ÷àíàñàí ìàõ, õóðààñàí öàãààí èäýýíèé ÿíç á¿ðèéí òºðºë- ààðóóë,<br />
òîñ, ýýçãèé ãýõ ìýòèéã ãîëäóó èääýã áàéæýý. Èéìýðõ¿¿ ìàõ, öàãààí èäýýã öàéòàé<br />
õàìò óóõûã óíä óóõ ãýæ íýðëýäýã áºãººä ºã뺺, ºäðèéí õîîëûã ìàõ, öàãààí èäýý<br />
îðîëöóóëñàí öàéãààð îðëóóëàí ºíãºðººäºã íèéòëýã çàíøèëòàé áàéñàí àæýý.<br />
Õîîë óíäíû òîãòîëöîîíä áàðàã õàìãèéí óðò ¿ðãýëæèëäýã õîîëíû òºðºë íü<br />
öàãààí èäýý þì. Öàãààí èäýýí õîîë õàâðûí àäàã ñàð, èõýíõäýý çóíû ýõýí ñàðààñ<br />
áóþó ìàë íîãîîíä öàäàæ ñ¿¿ îðæ, ñ¿¿ èõýýð ñààæ áýëòãýõ ¿åýñ ýõýëäýã. Îðîéí<br />
õîîëîíä öàãààí èäýýíèé íèëýýä îëîí òºðëèéã îðîëöóóëàí õýðýãëýõ ¿åèéã öàãààí<br />
èäýýí õîîëíû ¿å ýõýëëýý ãýæ ¿çäýã. Öàãààí èäýýí õîîë äîòðîî õî¸ð òîìîîõîí ¿åòýé,<br />
òóõàéëáàë “øèíãýí õîíîã”, “ºòãºí õîíîã” ãýæ ÿëãàãäàõ áà “øèíãýí õîíîã”- èéí<br />
¿åä õîîëîíä ãîëäóó òàðàã, ýñâýë õîîðìîãîî óóæ óíòàõ, áóñàä öàãààí èäýýíèé òºðºë<br />
íèëýýä äóòìàã áàéäàã. Ýíý íü ñààì ñ¿¿íèé õ¿ðýëöýýòýé øóóä õîëáîîòîé þì. Ãýõäýý<br />
“øèíãýí õîíîã”- èéí ¿å òºäèé ë óäààí ¿ðãýëæèëäýãã¿é, äàðààãèéí ¿å “ºòãºí õîíîã”-<br />
ò øèëæäýã, ýíý ¿åä îðîéí õîîëîíä òàðàã (õîîðìîã) ñ¿¿, ýýäýì çýðýã õýä õýäýí òºðºë<br />
öàãààí èäýýã çýðýãö¿¿ëýí èäýæ óóäàã áàéíà. “ªòãºí õîíîã” ãàðàõ ¿åä áîä, áîã<br />
ìàëûí ñààëü æèãäýð÷ ñ¿¿ èõ ñààæ, ÿíç á¿ðèéí òºðëèéí öàãààí èäýý õèéõ áîëîìæ<br />
á¿ðääýã. Ýíý ¿åä ºðºì áàéëãàõ, òàðàã á¿ðýõ (õîîðìîã ýñãýõ), öàãàà ÷àíàõ, ýýçãèé,<br />
áÿñëàã øàõàæ ºã뺺, ºäðèéí öàéí äýýð õ¿ðýëöýýòýé èääýã áàéíà. Áîä, áîã ìàëûí<br />
ñààëü çóíû ýõýí ñàðààñ æèãäýð÷ èðäýã íü öàãààí èäýýí õîîëíû á¿òöýä ¿ëýìæ íºëºº<br />
¿ç¿¿ëäýã áà öààøäàà áàðàãöààëáàë çóíû àäàã ñàðààñ áîã ìàëûí ñààëüíààñ õîíèíû<br />
ñààëü òàñàð÷ ýõýëäýã íü áàñ õîîëîíä áàãàã¿é íºëºº ¿ç¿¿ëäýã áàéíà. Ãýõäýý ¿õýð,<br />
ÿìàà, òýìýý çýðýã áîã, áîäûí ñààëü öààøèä ¿ðãýëæèëæ öàãààí èäýýí õîîë äàãíàñààð<br />
íàìðûí äóíä ñàð, óëìààð íàìðûí àäàã ñàð ãýõýä áàãàñ÷, çºâõºí öàé ñ¿ëýõ òºäèé ñ¿¿<br />
àâ÷ óëìààð ìàõàí õîîëòîé çàëãàíà.<br />
Öàãààí èäýýí õîîë äàãíàæ áàéäàã ¿åä (çóí, íàìàð) õîíîãèéí îðîéí õîîëíû ãîë<br />
òºðºë íü òàðàã, öààøèëáàë õººð¿¿ëñýí õàëóóí ñ¿¿, ýýäýì þì. ªäðèéí öàãò äýýðõè<br />
öàãààí èäýýí õîîëíû òºðëèéã áàðàã óóæ èäýæ çàíøèëã¿é, õ¿¿õä¿¿ä ë ñ¿¿ (õ¿éòýí)<br />
òàðàã ãîëäóó óóäàã áàéæýý. ªã뺺, ºäðèéí öàãò ºðºì, ààðóóë, ýýçãèé, áÿñëàã ë<br />
ãîëëîæ èääýã áàéñàí àæýý.<br />
Õàìòûí á¿òýýëä îðîõ íýã ãîë ñýäýâ áîë õàëõ÷óóäûí óëàìæëàëò ø¿òëýãèéí<br />
àñóóäàë áàéãàà þì. Ýíý ñýäâýýð áàãàã¿é ñóäàëãààíû õýðýãëýãäýõ¿¿í õóðèìòëóóëëàà.<br />
6
Change language