29.12.2016 Views

rnak .Cizre

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tarihi ve turistik unsurları<br />

<strong>Cizre</strong> tarihi bir yerleşim olması ve kültür turizmine yönelik zenginlik arzetmesine rağmen<br />

özellikle güvenlik kaygısı ve eksik tanıtım nedeniyle yerli ve yabancı ziyaretçilerin<br />

rotalarının dışında kalmıştır. Kente yönelik ilk tur programı yalnızca 2014 yılında<br />

hazırlanmış ve ilk organize turistik ziyaret yine aynı yıl içerisinde Nükhet Everi tarafından<br />

gerçekleştirilmiştir.[5][6] <strong>Cizre</strong>'de gezilebilecek başlıca tarihi eserler şunlardır.<br />

Kırmızı Medrese ve Ahmed El-Cezeri Türbesi<br />

Kırmızı Medrese 15. asırda <strong>Cizre</strong> Azizan Beyi 2. Şeref tarafından yaptırılmıştır. Kırmızı<br />

tuğlalardan yapıldığı için "Medresetul Hamra" olarak adlandırılır. Mescit, idare, öğrenci,<br />

öğretmen bölümleri ile külliyeden oluşmuştur.<br />

Medrese içinde türbesi bulunan Molla Ahmed-i Cezirî ünlü bir şairdir. Kaside ve<br />

şiirlerinde tasavvuf konularını işlemiştir. 2000 beyitlik bir divanı vardır. Şiirler alfabetik ve<br />

Kur'an sureleriyle uyumludur. "Guften Mela" ve "Guften Emir" adlı şiir antolojileri vardır.<br />

Halk arasında "Mellayı Ciziri" ve "Nişani" olarak adlandırılır.<br />

<strong>Cizre</strong> Ulu Cami ve Kapı Tokmağı<br />

<strong>Cizre</strong>'nin İslam'ı kabul etmesiyle 639 yılında kiliseden camiye çevrilmiştir. Abbasiler<br />

döneminde cami yıktırılıp, onarıma alınmıştır. 1160 yılında <strong>Cizre</strong> Beyi Baz Şah'ın oğlu Al<br />

Sencer tarafından yeniden yaptırılmıştır. 1156 da dörtköşe inşaa edilen minaresi<br />

1945-1946 ve 1971 yıllarında 2 kez onarım görmüştür. <strong>Cizre</strong> Ulu Camii kapılarında<br />

bulunan Ebul-İz'in yaptırdığı ünlü ejder figürlerinden biri İstanbul Türk ve İslam Eserleri<br />

Müzesinde bulunmaktadır. <strong>Cizre</strong> Ulu Camii’nin, 13. yüzyıla tarihlenen, eşsiz bir el<br />

işçiliğine sahip ahşap kapısının tunç kapı tokmağı üzerinde iki ejder ve ortasında bir<br />

aslan başının bulunduğu bir kompozisyon görülmektedir. Ejder sivri kulaklı, badem gözlü<br />

ve kanatlıdır. Gövdeleri yılan pulu ile kaplı ve ortadan düğümlüdür. Birbirine dolanan<br />

kuyrukların uçları kartal başı şeklinde görünmektedir. Ejderlerin ortasında ise stilize<br />

aslan başı yer almaktadır. 1976 yılından beri Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde<br />

sergilenen kapı tokmağının diğer teki 1969 yılında yerinden sökülerek çalınmıştır ve<br />

günümüzde Kopenhag David Samling Müzesi’nde sergilenmektedir.<br />

<strong>Cizre</strong> Müzesi<br />

Arkeolojik ve etnoğrafik eserlerin bulunduğu <strong>Cizre</strong> Müzesi 1996 yılında İsmail Ebul-İz<br />

İlköğretim Okulu bünyesinde, okul müdürü Abdullah Yaşin tarafından kurulmuştur.<br />

Müzede Guti, Med, Asur, Babil, İslam İmparatorluğu, Emeve, Abbasi, Selçuklu, Azizan,<br />

Zengi, Rum, Arap ve Osmanlı dönemine ait eserler bulunmaktadır.<br />

Hz. Nuh Türbesi<br />

Hz. Nuh'un gemisinin Cudi Dağı'na indiğine inanılır (Kur'an, Hud Suresi, ayet 44). Bu<br />

inanışa göre, Hz. Nuh, Tufan'dan sonra <strong>Cizre</strong>'ye yerleşmiş, <strong>Cizre</strong>'nin Dağkapı<br />

Mahllesi'nde vefat etmiştir. Hz. Nuh'un vefat ettiği yere önce bir havra, daha sonra da bir<br />

kilise inşa edilmiştir. 639 yılında ise bu kilise camiye çevrilmiştir. Bu caminin hemen<br />

yanında yer alan türbenin Hz. Nuh'a ait olduğunu, ünlü tarihçi <strong>Cizre</strong>li İbnülesin,<br />

Firuzabadi, Evliya Çelebi, Katip Çelebi, Ebubekir Helevi ve Babilli Berassus (Bersis) da<br />

savunmaktadır.[7]<br />

Nuh Tufanı<br />

Kur'an, Tevrat ve İncil'de adı tufan olayı ile geçen Nuh, tufan sonunda gemisi Cudi<br />

Dağı'na inmiş (Kur'an, Hud Suresi, ayet 44) <strong>Cizre</strong>'yi kurup <strong>Cizre</strong>'de vefat etmiştir.<br />

Peygamberler arasında en çok yaşayan ve en çok sıkıntı çekendir. Peygamberlerin<br />

soyu, Adem'den sonra "baba" olarak Ondan türemiş olup , Mezopotamyadaki insanlık

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!