You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Yaratıcılık yeteneğinin insana<br />
özgü bir özellik olduğunu ve<br />
bu yeteneğin bir makinede<br />
oluşamayacağını varsayarsak,<br />
yapay zekânın insan zekâsından<br />
bir derece aşağıda kalacağını<br />
söyleyebiliriz. Bu durum insanlık<br />
için bir üstünlük olarak kalacak ve<br />
içimizi rahatlatacaktır.<br />
belirlenir. Dolayısıyla, yapay zekâ sistemine<br />
sağlayacağı katkı bu belirleme<br />
ile sınırlı kalır. Günümüzde, otopark ve<br />
otoyol girişlerinde plaka tanınması, MO-<br />
BESE kameraları ile toplumsal olaylara<br />
karışanların kimliklerinin belirlenmesi,<br />
uydudan çekilen fotoğraflar ile tarım<br />
verilerinin hesaplanması, askeri hedeflerin<br />
belirlenmesi görüntü işleme yöntemleri<br />
ile gerçekleştirilmektedir.<br />
Makine öğrenmesi: Bilgisayarın, bir<br />
konu ile ilgili büyük miktarda veri kümesini<br />
inceleyip yorumlayarak konuyu öğrenmesine<br />
kabaca makine öğrenmesi<br />
diyebiliriz. Örneğin, bir dilde yazılmış<br />
metinleri inceleyip dilin modelinin çıkarılması,<br />
sözcüklerin gerçek anlamlarının<br />
bulunması makine öğrenmesi ile<br />
gerçekleştirilebilmektedir. Araç sigorta<br />
poliçe ve hasar bilgilerini içeren veri tabanını<br />
inceleyerek, hasar ve kullanıcılar<br />
arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmak ve<br />
kişiye özgü sigorta pirimi hesaplamak<br />
bir başka örnektir.<br />
Makine öğrenmesi yöntemleri, bir<br />
yapay zekâ sisteminin öğrenmesi amacıyla<br />
kullanılmaktadır. Bu yöntem, insanın<br />
kolayca edinemeyeceği önemli bilgilerin<br />
öğrenilmesi açısından önemlidir.<br />
Bu sayede yapay zekâ sistemleri doğal<br />
zekâya üstünlük sağlayabilirler. Makine<br />
öğrenmesi yöntemlerine veri madenciliği<br />
yöntemleri de eklenerek yapay zekâ<br />
sisteminin yetenekleri artırılmaktadır.<br />
Yapay Zekânın Geleceği<br />
Genel amaçlı bilgisayarların geçmişi<br />
1950’lere kadar geri götürülebilir. Yaklaşık<br />
70 yıllık geçmişi olan bilgisayarın,<br />
gelişimindeki hıza bakarak daha çok<br />
gelişeceğini söylemek için kâhin olmak<br />
gerekmez. Bilgisayarların işlem hızları<br />
arttıkça ve yapay zekâ ve ilişkili konularda<br />
çalışan bilim insanlarının araştırmaları<br />
arttıkça yapay zekânın her gün<br />
daha gelişeceği açıktır. Bu gelişmelere<br />
bağlı olarak bir gün insan zekâsına yakın<br />
sistemlerin oluşturulabileceğini söyleyebiliriz.<br />
İnsanların bir özelliği hayal ettiklerini<br />
gerçekleştirmeye çalışmaktır. Konumuz<br />
ile ilgili hayaller içinde Stanley<br />
Kubrick’in 1986’da çevirmiş olduğu<br />
“ 2001: A Space Odyssey” filmindeki<br />
HAL isimli bilgisayardır. HAL insan konuşmasını<br />
anlayabilmekte ve insan gibi<br />
Asimov’un robot tanımındaki “robot sahibine, daha genel anlamda insanlığa zarar veremez”<br />
ilkesi bozulacak mı?<br />
A. Newell, ABD Yapay Zekâ Derneği'nin ilk başkanı<br />
konuşabilmektedir. Hatta insanların<br />
dudaklarını okuyabilmektedir. 1986’da<br />
konuşabilen bilgisayar yoktu ancak<br />
günümüzde vardır. Henüz dudak okuyan<br />
bilgisayarları bugün görmüyoruz<br />
ancak gelişmelere bakarak bir gün dudak<br />
okuyabilen bilgisayarların olabileceğini<br />
söyleyebiliriz.<br />
Yapay zekâlı robotlar bir gün yapımcılarına<br />
karşı gelip zarar verebilirler<br />
mi? Böylece Asimov’un robot tanımındaki<br />
“robot sahibine, daha genel<br />
anlamda insanlığa zarar veremez” ilkesi<br />
bozulacak mı? Bu sorunun yanıtını,<br />
bugün vermek zordur. Yapay zekâlı bilgisayarlar<br />
ve robotlar insan tarafından<br />
geliştirildiği sürece bu kuralın geçerli<br />
kalacağını söyleyebiliriz. Ancak bir<br />
gün geliştirmenin akıllı bilgisayarlar<br />
tarafından yapılabileceği düşünüldüğünde,<br />
insanlığa zarar verebilecek sistemlerin<br />
de üretilebileceği söylenebilir.<br />
Yaratıcılık yeteneğinin insana özgü<br />
bir özellik olduğunu ve bu yeteneğin<br />
bir makinede oluşamayacağını varsayarsak,<br />
yapay zekânın insan zekâsından<br />
bir derece aşağıda kalacağını<br />
söyleyebiliriz. Bu durum insanlık için<br />
bir üstünlük olarak kalacak ve içimizi<br />
rahatlatacaktır. Nitekim Stanley Kubrick<br />
söz konusu filmde isyan eden bilgisayarı,<br />
bir insan tarafından devre dışı<br />
bıraktırmayı yeğlemiştir.<br />
itü vakfı dergisi<br />
13
Change language