You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Şekil 8: FoxConn çalışanlarının intiharlarını<br />
engellemek amacıyla gerilmiş ağlar. Kaynak: Wired<br />
yüzden fabrikaların işçi bulamama<br />
gibi bir sıkıntısı yok. Ayrıca Amerika<br />
büyük şirketlerin kârının, işçilerin<br />
sosyal güvencesinden daha öncelikli<br />
olduğu bir ülke olduğu için, ucuz işçi<br />
çalıştıramayan Avrupa ülkelerine oranla<br />
Amerika’daki patronlara daha fazla<br />
tolerans gösteriliyor. Ancak hızla artan<br />
robot rakamlarından da bu trendin değişmeye<br />
başladığını gözlemleyebiliyoruz.<br />
2019 yılına kadar %20'lik bir artış<br />
hedefliyorlar.<br />
Asya’ya geldiğimiz zaman uçuk rakamlarla<br />
karşılaşıyoruz. Sadece Çin,<br />
Kore ve Japonya’nın 2016 yılında faaliyete<br />
soktuğu endüstri robotları sayısı<br />
tüm dünyadakilerin yarısından fazla<br />
olduğu görülüyor. Robot kullanımında<br />
liderliği Çin devralmış gibi gözükse<br />
de, 2014 IFR verilerine göre Japonya<br />
toplam 262.000 robot ile dünyada en<br />
çok endüstriyel robotun bulunduğu<br />
ülke. Japonya’daki robot sayısını yorumlamak<br />
için çok farklı parametrelere<br />
bakmak gerekiyor. Öncelikle insan<br />
sayısı, hammadde ve toplam yüzey<br />
alanı olarak belki de dünyanın en fakir<br />
memleketi. Buna rağmen dünyanın en<br />
büyük ekonomilerinden biri olmasını<br />
etkin üretim tekniklerine borçlu. Robotların<br />
bu etkinlikte yadsınamaz bir<br />
payı var. Özellikle otomotiv ve elektronik<br />
sektörlerinin başı çektiği daha<br />
birçok teknoloji üretimi yapan alanda<br />
robotlar sayesinde bu kıt kaynaklar<br />
ikame edilebiliyor. Bu yüksek sayıdaki<br />
robotun bir diğer açıklaması da Japonların<br />
kültürleri gereği teknolojiyi ve<br />
neredeyse teknolojiyle eş anlamlı tuttukları<br />
robotları, hayatlarının, eğitimlerinin<br />
ve kültürlerinin bir parçası haline<br />
getirmiş olmaları (Şekil 6). Ancak Japonya'da<br />
endüstriyel robotik penetrasyonu<br />
ivmesini kaybetmeye başlamış<br />
durumda. Bunun sebebi fabrikalarını<br />
ve üretimini her geçen gün daha fazla<br />
denizaşırı ülkelere kaydırıyor olması.<br />
Yurtdışındaki ucuz işgücünden faydalanmadan<br />
global (özellikle Çin, Tayvan<br />
ve Kore çıkışlı) firmalarla başetmesi<br />
artık mümkün değil. Ayrıca Fukuşima<br />
faciası gösterdi ki bir çok doğa felaketine<br />
(deprem, tsunami, tayfun, sel,<br />
vb.) açık bir ülke olan Japonya, büyük<br />
facialardan sonra kesilen üretim<br />
ve dağıtım akışından dolayı bir anda<br />
ekonomisini tepetaklak bulabilir. Ancak<br />
burada atlanmaması gereken bir<br />
nokta var. Japonya için sanayi robotu<br />
sayısının gün geçtikçe azalması ile<br />
toplam robot sayısı arasında bir bağ<br />
yok. Servis ve kişisel robot sayısında<br />
rakipsiz büyümeye devam ediyorlar [3] .<br />
Aynı kıta içerisinde, bu sefer Çin’e<br />
geçelim. Ekonomisinin devasalığına<br />
oranla 2014 rakamlarına göre 150.000<br />
adet ile mütevazı görülebilecek bir<br />
toplam robot sayısına sahip olan Çin’in<br />
düzenli olarak %30'u aşan bir artışla<br />
çok hızlı bir büyüme gösterdiği söylenebilir.<br />
Tek tip robot üretip, onu her işte<br />
kullanma döneminin sonuna<br />
gelindi. Artık çeviklik gerektiren<br />
işlerde esnek ve bol serbestlik<br />
derecesine sahip robotlar, ufak<br />
alanlarda hızlı üretim sağlayan<br />
küçük robotlar, göze güzel görünen<br />
ve şirkete prestij kazandıracak<br />
estetik robotlar vs. şeklinde bir çok<br />
robot kategorisinden üretim için<br />
optimal olanları seçilebiliyor.<br />
Şekil 9: Endüstri robotlarının insanın ruhunu<br />
ferahlatan estetik özelliklere sahip olduğunu<br />
söylemek zor.<br />
Yazının başında da bahsettiğimiz,<br />
yılda 30.000 adet robot entegrasyonu<br />
Fox Conn’u dünyanın robot mabedine<br />
çevirmeye yetecektir.<br />
Tabii ki Fox Conn’un tüm fabrikalarını<br />
robot otomasyonu ile güncelleme<br />
isteğinin arkasında yatan motivasyonlardan<br />
biri üretimini arttırma çabası.<br />
Diğer sebep ise günlüğü birkaç<br />
dolardan çalışan Çin emekçi sınıfının<br />
artık gözünü açma eğilimi içerisinde<br />
olmaları. Eskiden duymadığımız tarzda<br />
ufak çaplı ayaklanmalar, boykotlar<br />
ve başkaldırı haberleri gelmeye<br />
başladı Çin’den. Yaptıkları zorlu, yorucu,<br />
yalnızlığa sürükleyici ve sıkıcı<br />
işlerden dolayı ruhsal bunalıma giren<br />
çalışanlara, yaşadıkları zorlu şartlara<br />
(Şekil 7) kulaklarını tıkayan patronlara<br />
ve devletlerine karşı seslerini duyurma<br />
çabasında olan işçiler de eklenince<br />
intihar vakaları hızla yükselişe<br />
geçti. Fox Conn intihar sorununu yüksek<br />
binaların çevresine ağlar gererek<br />
çözmeye çalışsa da [4] (Şekil 8), olası<br />
bir isyan dalgasını bastırmada ne Fox<br />
Conn, ne de özel sektörden yana olan<br />
komünist polis devleti bile yeterli olmayabilir.<br />
Sadece Fox Conn’un bahsi<br />
geçen işçi sayısı 1,2 milyon. Fazla<br />
gözlerini açmalarına fırsat vermeden<br />
korku salmanın yollarından biri, varlıklarına<br />
tehdit unsuru olan robotların<br />
konuşlandırılacağı söylentilerini yaymak<br />
da olabilir.<br />
itü vakfı dergisi<br />
29
Change language