ocuk ve Oyun-Ünite 13_3

Recommendations

Info

Özel Eğitimde Oyun Etkinlikleri – II GİRİŞ Bireyin; hayatı boyunca yaş, cinsiyet, sosyal ve kültürel faktörlere bağlı olarak yerine getirmesi gereken rolleri vardır. Bireyin, çeşitli sebeplerden ötürü yetersiz olması ve bu rolleri gerektiği gibi yerine getirememesi gibi bir durum varsa buna özür-engel denir. Örneğin, işitemeyen ve işitmesinden dolayı yetersiz duruma düşen çocuk; okulda, sınıfta ve sosyal hayatında sözlü iletişime dayalı rolleri istendiği gibi yerine getiremez. İşitme yetersizliği engel olarak önüne çıkar ya da üstün yeteneği olan bir çocuğun uygun ortam ve eğitim sağlanamamasından ötürü, gerçekleştirmek istediği rolleri yerine getirememesi durumu onun için bir engel teşkil eder. Bu tür engelleri olan çocuklar, diğer çocuklardan farklı gelişim gösterirler ve özel bir eğitim almaları gerekir. Ancak unutulmamalıdır ki herhangi bir engeli olsun olmasın bütün çocuklar, oyun oynamaktan büyük haz duyarlar. Bu nedenle, farklı gelişen çocuklara da oyunla eğitim vermek ve gelişimlerini desteklemek mümkündür. Bu bölümde özel gereksinimi olan çocukların ve oyun etkinliklerinin özelliklerine uygun araç-gereç kullanmanın, hazırlamanın ve uygulamanın öneminden bahsedilecektir. Engelli olsun olmasın bütün çocuklar, oyun oynamaktan haz duyar. Özel Gereksinimi Olan Çocukların ve Oyun Etkinliklerinin Özelliklerine Uygun Araç-Gereç Kullanma Oyun, insanların beden ve kafa yeteneklerini geliştirmek amacını güden; hesap, dikkat, rastlantı ve beceriye dayanan, çoğu kez oyalanmak için oynanan, aynı zamanda tat veren bir tür yarışmadır. Kısacası oyun; sonu düşünülmeyen, gönüllülük esasına dayanan, dışsal baskılar ve zorlamalardan uzak olan bir etkinliktir. Özel eğitim; bedensel, zihinsel, sosyal ve duygusal yönden engelli ve üstün özellikleri sebebiyle eğitim ve öğretim çalışmalarını gerçekleştirmek için normal çocukların eğitimine ek olarak birtakım özel hizmet ve önlemleri gerektiren özel eğitime muhtaç çocukların eğitimine denir. Özel eğitime muhtaç çocukların eğitimi için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programı, bu çocukların özür gruplarına ve özelliklerine uygun eğitim ortamı hazırlanması esastır. Özel eğitime ihtiyacı olan çocukların hayatında da oyunu çok büyük önemi vardır. Çünkü Özel gereksinimi olan çocuklar, oyun etkinlikleri ile kavram ve zihinsel gelişimi yanı sıra birçok sosyal beceriyi de kazanabilmektedir. Oyun etkinlikleri ile iletişim kurmayı, etkileşmeyi, arkadaş edinmeyi, beraber çalışmayı ve bireysel olarak güçlü ve zayıf yanları ile birbirini tamamlamayı öğrenmektedirler. Oyun normal gelişim gösteren çocuklarda olduğu kadar, özel gereksinimi olan çocuklar içinde büyük bir gereksinim olmakla birlikte onların davranışları, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2
Özel Eğitimde Oyun Etkinlikleri – II düşünceleri ve genel gelişimi üzerinde çok önemli etkileri vardır. Oyunun özel gereksinimi olan çocukların gelişiminde yararlı olması için ilk dikkat etmemiz gereken zengin bir çevre ve bu çevrenin çocuğun ihtiyaçlarına göre düzenlenmesidir. Özel gereksinimi olan çocuklar için oyunun önemi diğer çocuklara oranla daha da fazladır. Özel gereksinimi olan çocuklar için oyunun önemi diğer çocuklara oranla daha da fazladır. Özel gereksinimi olan çocuklar doğumdan sonraki süreçte engeli olmayan diğer çocuklarla aynı gelişim özelliklerini göstermeseler de her iki grubun da içsel enerjisinin boşaltılması, genel gelişiminin sağlaması ve deneyim kazanılması bakımından ortak noktası oyundur. Özel eğitime gereksinim duyan çocuklar, aktif ve sağlıklı bir yaşam biçimi için gerekli olan bilgi, beceri ve tutumları kendiliğinden geliştiremezler. Bu gelişim, ancak, öğrenme süreci içerisinde mümkün olabilmektedir. Bu nedenle, öğrenme, çocukluk döneminde başlamalıdır. Eğitimcilerin üzerine düşen görev ise öğrenme ortamını hazırlamak, özel gereksinimi olan çocukların günlük bedensel etkinliği hayat boyu alışkanlık hâline getirmesini ve sağlıklı bir yaşam biçimi kazanmalarını sağlamaktır. Okul öncesi dönemde, normal gelişim gösteren çocukların yaşamında önemli yeri olan oyun, özel gereksinimi olan çocukların eğitiminde de büyük rol oynar. Özel gereksinimi olan çocuklar, eğitimleri sürecinde sağlanan oyun olanakları ile etkileşmeyi, iletişim kurmayı, arkadaşlık bağları geliştirmeyi, birlikte çalışmayı ve bireysel olarak güçlü ve zayıf yanlarıyla birbirlerini tamamlamayı öğrenmektedir. Aynı zamanda, oyun ortamında özel gereksinim olan çocuklara belirli kavram ve zihinsel becerilerin kazandırılması mümkün olmaktadır. Özel gereksinimi olan çocukların gelişiminde oyunun yararlı olabilmesi için öncelikle çevrenin zenginleştirilmesi ve iyi düzenlenmesine özen gösterilmelidir. Bunun yapılmasındaki amaç ise farklı gelişen çocukların oyuna başlayabilmesini, oyunu sürdürmesini ve tekrar oynama isteği duymasını sağlayacak bir çevre yaratabilmektir. Kum havuzu, top havuzu, kuklalar, oyun hamuru, bloklar, çeşitli büyüklük ve renkteki toplar ve bunlar gibi uyaranların zenginleştirilmesinin faydası olacaktır. Özel gereksinimi olan çocuklar için oyun ve oyun araçları seçerken, özellikle duyu gelişimlerine olumlu etki edecek nitelikte olmalıdır. Özel gereksinimi olan çocuklar için oyun ve oyun araçları seçerken, özellikle duyu gelişimlerine (görme, işitme, dokunma, koku ve tat alma duyularının gelişimine) olumlu etki edecek nitelikte olmasına özen gösterilmelidir. Tüm çocukların gelişiminde müziğin oldukça büyük etkisi vardır. Özel gereksinimi olan çocukların eğitiminde ise müziğe daha fazla yer verilmelidir. Oyunların çoğunluğuna müzik ve ritim çalışmaları eklenebilir. Çünkü, özel gereksinimi olan çocukların eğitiminde genel olarak ilk iletişim müzik ve ritim çalışmalarıyla kurulmaktadır. Özel gereksinimi olan çocukların oyunlarında, onların kendi öz bakımlarını yapmalarını kolaylaştırıcı ve sosyal kuralları öğrenmelerini sağlayıcı oyunlar seçmeye özen gösterilmelidir. Farklı gelişim gösteren çocukların dikkat sürelerinin diğer çocuklara göre daha az olduğu unutulmamalı ve oyun seçiminde bu nokta göz önünde Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3
Page 1: ÖZEL EĞİTİMDE OYUN ETKİNLİKLE
Page 5 and 6: Özel Eğitimde Oyun Etkinlikleri -

ocuk ve Oyun-Ünite 13_3

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?