14.04.2017 Views

ocuk ve Oyun-Ünite 13_3

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Özel Eğitimde <strong>Oyun</strong> Etkinlikleri – II<br />

<strong>ve</strong>rilmelidir. Dokunsal oyunlar, kavram kartları, yapbozlar, mutfak oyuncakları<br />

kullanılabilir.<br />

İşitme engeli olan ç<strong>ocuk</strong>lar için değişik şiddetlerde ses çıkaran malzemeler,<br />

teyp vb. oyuncaklar kullanılabilir. Özellikle, okulöncesi dönemde, işitme engeli<br />

olan ç<strong>ocuk</strong>lara oyun olanaklarının sağlanması, dil edinimi için olduğu kadar sosyal<br />

<strong>ve</strong> bilişsel gelişimin sağlanması için de önemli fırsatlar yaratacaktır. Çünkü, bütün<br />

ç<strong>ocuk</strong>larda olduğu gibi işitme engeli olan ç<strong>ocuk</strong>larda da oyun doğal bir öğrenme <strong>ve</strong><br />

hoşça vakit geçirme yoludur. İşitme engeli olan ç<strong>ocuk</strong>lar, zihin engeli olan <strong>ve</strong><br />

otistik ç<strong>ocuk</strong>lardan farklı olarak oyun becerilerinin basamaklar hâlinde<br />

öğretilmesine ihtiyaç duymazlar. Çevrelerindeki yetişkinleri <strong>ve</strong> diğer ç<strong>ocuk</strong>ları<br />

izleyerek uygun oyun formlarına girebilir, oyunu genişletebilir <strong>ve</strong> sürdürebilirler.<br />

Bu nedenle, normal işiten yaşıtlarıyla aynı oyun ortamında bulunmaları, gözlem<br />

yaparak <strong>ve</strong> katılarak öğrenmeleri açısından önemlidir. Bununla birlikte, işitme<br />

engeli olan ç<strong>ocuk</strong>lar her zaman oyun içinde kendilerinden isteneni<br />

anlamayabilirler. İletişim sorunu yaşayabilirler. Bu durumda, oyuna katılabilmek<br />

için ortamda bulunan yetişkinin <strong>ve</strong>ya diğer arkadaşlarının yardımına gereksinim<br />

duyarlar.<br />

Zihinsel engeli olanlarda en göze çarpan yetersizliklerden biri, el-göz<br />

koordinasyonu zayıflığı <strong>ve</strong> dikkat sürelerinin kısalığıdır. Bu nedenle, el-göz<br />

koordinasyonunu destekleyici oyun materyalleri sağlanmalıdır. İşitme engeli olan<br />

ç<strong>ocuk</strong>, yetişkinleri model alarak ya da diğer ç<strong>ocuk</strong>ları izleyerek oyuna girebilir <strong>ve</strong><br />

oyunu sürdürebilir. Normal yaşıtları ile aynı ortamda bulunmaları gözlem yoluyla<br />

öğrenmelerini sağlar. <strong>Oyun</strong> ortamı çocuğu dil kullanımına özendirmekte <strong>ve</strong> çocuğa<br />

dilin kullanımını gerektiren davranışların gelişimini sağlamaktadır.<br />

Zihinsel engeli olan ç<strong>ocuk</strong>ların normal yaşıtlarına göre oyun gelişim<br />

aşamalarında gösterdikleri yetersizlikler bebeklik döneminden başlamaktadır. Bu<br />

dönemde, zihinsel engeli olan ç<strong>ocuk</strong>lar ince motor gelişimindeki yetersizlik<br />

nedeniyle, oyuncağa uzanma <strong>ve</strong> eline aldığı oyuncağı belli bir süre tutmada<br />

sorunlar yaşamaktadırlar. Normal gelişim gösteren ç<strong>ocuk</strong>lar ise bu dönemde<br />

oyuncağı rahatlıkla tutmakta, hatta nesneleri belli bir süre (bu bir çıngıraksa)<br />

sallamaktadırlar. Bununla birlikte, daha ileri yaşlarda zihin engeli olan ç<strong>ocuk</strong>larda,<br />

ince motor gelişimde görülen yetersizlik tek başına oynanan halkaları çubuktan<br />

geçirme, tahta küplerle kule yapma, kâğıt üzerine basit karalamalar yapma, oyun<br />

hamuru ile oynama, birbirine bağımlı olmayan basit yap-bozları takip çıkartma gibi<br />

manipülatif oyunlarda da ortaya çıkmaktadır.<br />

Zihinsel engeli olan bireylerin oyun ortamları hazırlanırken gelişim düzeyi <strong>ve</strong><br />

zihin yaşı dikkate alınmalıdır. Zihinsel engelli ç<strong>ocuk</strong>larda sembolik <strong>ve</strong> işlevsel<br />

oyunlara dayalı eğitim planlanırken etkinliklerin kısa olmasına, yönergelerin basit<br />

<strong>ve</strong> anlaşılır olmasına dikkat edilmelidir. Uyum sorunlarını önlemek için zihinsel<br />

engeli olan ç<strong>ocuk</strong> önce bireysel olarak oyuna alıştırılmalı <strong>ve</strong> bazı sosyal becerileri<br />

kazandıklarında gruba katılmalıdırlar. Zihinsel engeli olan ç<strong>ocuk</strong>lar, öğrenme<br />

ortamlarında yaşadıkları başarısızlıklardan olumsuz etkilenirken, oyun sırasında<br />

yaptığı hataların başarısızlık olmadığını sadece oyunun bir parçası olduğunu<br />

Atatürk Üni<strong>ve</strong>rsitesi Açıköğretim Fakültesi 5

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!