agrobiznesi 69 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
agrobiznesi 69 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
agrobiznesi 69 - KASH | Keshilli Agrobiznesit shqiptar
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
14 Agrobiznesi<br />
13 - 26 Qershor 2008<br />
MJEDIS<br />
MJEDIS<br />
Shqipëria në ditën botërore të mjedisit<br />
Dita Ndërkombëtare e Mjedisit, një ditë që kremtohet çdo pesë vjet në<br />
më shumë se 100 vende anembanë botës<br />
Dita Ndërkombëtare e<br />
Mjedisit, e vendosur<br />
nga Asambleja e<br />
Përgjithshme e Kombeve të<br />
Bashkuara në 1972, konsiderohet<br />
si ngjarja më e rëndësishme<br />
kalendarike mjedisore.<br />
Edhe në Shqipëri, në kuadër<br />
të kësaj dite parashikohet zhvillimi<br />
i një sërë aktivitesh. Shqipëria<br />
është vendi, që ndonëse<br />
me sipërfaqe të vogël, ka potenciale<br />
të mëdha mjedisore.<br />
Veçoritë klimatike, pozicioni<br />
gjeografik, relievi si dhe faktorë<br />
të tjerë natyrorë favorizojnë një<br />
zhvillim të madh të florës dhe<br />
faunës, të vegjetacionit, shumëllojshmërisë<br />
biologjike që është<br />
e një rëndësie të veçantë, jo<br />
vetëm për vendin tonë, por<br />
edhe për rajonin e Mesdheut<br />
dhe Europën.<br />
Mjedisi <strong>shqiptar</strong> ofron kushte<br />
për ekzistencën e mbi 3200<br />
specieve bimësh të larta, që përbëjnë<br />
30% të florës europiane<br />
dhe 756 lloje rruazorësh, ku 91<br />
prej tyre ndodhen në vendin<br />
onë dhe kanë një status botëror<br />
brojtjeje.<br />
Situata e mjedisit në<br />
Shqipëri<br />
Parë në këndvështrimin e<br />
raporteve të zhvillimit nga njëra<br />
anë dhe me dëmtimin e mjedisit<br />
nga ana tjetër, Shqipëria konsiderohet<br />
në një situatë relativisht<br />
të mirë. Megjithatë, jo pak<br />
fenomene mjedisore që kanë<br />
karakter global si degradimi i<br />
tokës, ndryshimet klimatike dhe<br />
ngrohja globale, shirat acide,<br />
humbja e biodiversitetit biologjik<br />
dhe dëmtimi i peizazheve,<br />
evidentohen si problematike<br />
edhe në mjedisin <strong>shqiptar</strong>.<br />
Ndryshimet në jetën sociale<br />
në Shqipëri vitet e fundit, sipas<br />
specialistëve të mjedisit, kanë<br />
sjellë një numër të madh problemesh<br />
mjedisore, të cilat njëherazi<br />
përfaqësojnë si trashëgiminë<br />
negative historike, ashtu edhe<br />
atë të periudhës së tranzicionit.<br />
Kështu, toka si element natyror<br />
i rëndësishëm, nuk është mbrojtur<br />
dhe shfrytëzuar si duhet, në<br />
mënyrë të qëndrueshme, por<br />
është dëmtuar dukshëm nga<br />
erozioni. Zonat më të dëmtuara<br />
nga ky fenomen janë Shkodra,<br />
Tropoja, Saranda, Gjirokastra,<br />
etj.<br />
Nga ana tjetër, Zonat e<br />
Mbrojtura, janë territoret e<br />
prekura nga dëmtimet në vitet e<br />
fundit. Ato përmbajnë disa nga<br />
vlerat më të mëdha të vendit si<br />
nga pikëpamja ekonomike, ashtu<br />
edhe ekologjike. Gjuetia pa<br />
kriter ose me mjete të paligjshme<br />
si ajo e faunës së egër, ashtu<br />
edhe e peshkimit, kanë dëmtuar<br />
në një farë mase fondin faunistik<br />
të vendit.<br />
Zonat problematike<br />
të ndotjes në<br />
Shqipëri<br />
Nga aktiviteti industrial i<br />
mëparshëm kanë mbetur një<br />
numër zonash të kontaminuara<br />
nga ndotja që po kërcënojnë<br />
shëndetin e njerëzve dhe mjedisin.<br />
Janë të identifikuara 9 zona<br />
të tilla, 5 prej të cilave janë njohur<br />
dhe ndërkombëtarisht si<br />
zona të nxehta mjedisore. Si zona<br />
të tilla që janë në vëmendjen e<br />
veçantë të qeverisë përmenden<br />
zona e ish-ndërmarrjes Kimike<br />
Durrës, fusha naftëmbajtëse e<br />
Marinzës në Patos, Uzina e Plehrave<br />
Azotike në Fier, etj.<br />
Përsa i takon ujrave të lumenjve<br />
dhe liqeneve treguesit mjedisorë<br />
monitorues rezultojnë të<br />
një cilësie shumë të mirë. Ndotja<br />
e tyre është kryesisht e<br />
natyrës organike, për shkak të<br />
shkarkimeve të lëngëta urbane<br />
që derdhen në to të patrajtuara,<br />
fenomen ky që vihet re edhe në<br />
detin Adriatik.<br />
Objektivat dhe<br />
masat e marra në<br />
fushën e mjedisit<br />
Problemet që kanë të bëjnë<br />
me mjedisin nuk mund të zgjidhen<br />
menjëherë. Qëllimi është që<br />
ato të mbahen nën kontroll sipas<br />
kritereve bashkëkohore në<br />
përputhje me standardet e<br />
Bashkimit Europian, shprehen<br />
specialistë të mjedisit. Kjo<br />
kërkon forcimin e institucioneve<br />
të mjedisit, hartimin e politikave<br />
mjedisore, përmirësimin e<br />
kuadrit ligjor dhe përafrimin e tij<br />
me legjislacionin europian.<br />
Eliminimi i zonave problematike<br />
nga ndotja dhe rritja e shkallës<br />
së ndërgjegjësimit të opinionit<br />
publik për problemet mjedisore<br />
janë disa nga objektivat, plotësimi<br />
i të cilave kërkon bashkëpunim<br />
me dikastere të tjera<br />
dhe institute kërkimore shkencore.<br />
Në vendin tonë prej disa<br />
vitesh vazhdojnë të zbatohen tri<br />
projekte të financuara nga Fondi<br />
Global për Mjedisin si; Projekti<br />
për ndryshimet klimatike,<br />
për mbrojtjen e liqenit të Ohrit,<br />
Projekti për mbrojtjen e zonës<br />
bregdetare e ligatinore të Mesdheut,<br />
Mbrojtja e mjedisit dhe<br />
përdorimi i qëndrueshem i burimeve<br />
natyrore.<br />
Objektivat e Qeverisë për mje-<br />
disin për periudhën 2005 - 2009<br />
garantojnë efekte pozitive në<br />
përmirësimin e mjedisit. Këto<br />
objektiva po fillojnë me marrjen<br />
e masave për forcimin e disiplinës<br />
së ligjit në mbrojtje te<br />
mjedisit, ku do të zbatohet parimi<br />
“dëmtuesi paguan koston e<br />
plotë”, me qëllim forcimin e<br />
masave ndëshkimore ndaj çdo<br />
ndotësi dhe dëmtuesi te komponenteve<br />
mjedisore.<br />
Në këtë kuadër Ministria e<br />
Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit<br />
të Ujrave ka vendosur si<br />
përparësi disiplinimin e aktiviteteve<br />
ekonomike që shkaktojnë<br />
ndotjen e ajrit në zonat urbane,<br />
ndotjen në ujrat bregdetare e liqenore<br />
dhe që kompromentojnë<br />
potencialet turistike, dëmtimin e<br />
pyjeve dhe erozionin e tokës.<br />
Gjithashtu politikat mjedisore<br />
synojnë përgjysmimin e nivelit<br />
të ndotjes së ajrit në zonat e<br />
mëdha urbane të vendit, ku do<br />
të adoptohen plotësisht standardet<br />
mjedisore të shkarkimit në<br />
ajër, duke i përafruar me standardet<br />
europiane, sipas një programi<br />
ambicioz.<br />
Vëmendje po i kushtohet dhe<br />
erozionit masiv, si një nga shkaktarët<br />
e përmbytjeve dhe dëmeve<br />
te mëdha njerëzore e materiale në<br />
tokat e ulëta fushore. MMPAU<br />
ka ndërmarrë një sërë kontrollesh<br />
për ndalimin e veprimtarive të<br />
ndryshme shfrytëzuese në vendet<br />
me rrezik të lartë të erozionit,<br />
si dhe po mbeshtet me programe<br />
të posaçme rehabilitimin e sipërfaqeve<br />
pyjore dhe kullosore.<br />
Berisha: Mbrojtja e<br />
mjedisit, prioritet<br />
themelor i qeverisë<br />
Kryeministri merr pjesë në<br />
aktivitetin e zhvilluar në kuadër<br />
huveli: Brenda 3 vjetëve, 900 mijë ha<br />
yje e kullota janë transferuar në pronësi<br />
po përdorim në komuna dhe bashki<br />
Ministri i Mjedisit,<br />
Pyjeve dhe Ad<br />
ministrimit të<br />
Ujrave, Lufter Xhuveli, vlerësoi<br />
të martën, gjatë Aktivit Kombëtar<br />
për Mbrojtjen e Pyjeve<br />
nga Zjarri, të organizuar nga<br />
MMPAU në Hotel Tirana International,<br />
se për pyjet këtë vit<br />
ndodhemi në një situatë të re,<br />
të ndryshme nga ajo e viteve<br />
të mëparshme.<br />
Në fjalën e tij, ministri Xhuveli<br />
u ndal në arritjet në këtë<br />
drejtim, duke theksuar se<br />
“brenda një periudhe 3 vjeçare<br />
ne arritëm të kryejmë studimet<br />
e nevojshme dhe të mundësojmë<br />
vendimmarrjen e Këshillit<br />
të Ministrave në përmasa të<br />
mëdha, duke transferuar në<br />
pronësi, apo në përdorim të komunave<br />
dhe bashkive rreth 900<br />
mijë ha pyje dhe kullota ose 2/<br />
3 e gjithë fondit kombëtar”. Sipas<br />
ministrit të Mjedisit, gjatë<br />
kësaj periudhe, në krahasim me<br />
vitet 2000-2005, në vitet 2006,<br />
2007 dhe 2008, shfrytëzimi i<br />
planifikuar i pyjeve është ulur<br />
tre herë, janë dyfishuar sipërfaqet<br />
e zonave të mbrojtura,<br />
janë shtuar në mënyrë të dukshme<br />
pyllëzimet e reja dhe në<br />
sezonin dhjetor 2007-mars 2008<br />
janë mbjellë rreth 1 milion fidana<br />
pyjorë, sasia më e madhe e mbjellë<br />
gjatë këtyre 18 viteve të<br />
fundit.<br />
“Frutet e kësaj reforme janë<br />
të shprehura qartë në gjendjen<br />
e mirë të pyjeve, në shkallën e<br />
lartë të gjelbërimit dhe të<br />
ripërtëritjes”, theksoi zoti Xhuveli,<br />
duke shtuar se “në bazë të<br />
vlerësimit të ekspertëve për<br />
herë të parë pas shumë dekadash,<br />
bilanci vjetor i volumit<br />
midis prerjes dhe rritjes në pyje<br />
është pozitiv, dmth, rritja e<br />
pyjeve është më e madhe se<br />
sasia e prerjeve”<br />
Karierat e gurit<br />
gëlqeror - MMPAU:<br />
Janë mbyllur 12<br />
subjekte në Dajt<br />
Ministria e Mjedisit, Pyjeve<br />
dhe Administrimit të Ujërave, në<br />
kuadër të veprimtarive ekonomike<br />
me ndikim në mjedis, siç<br />
janë gurorët në Parkun Kombëtar<br />
të Malit të Dajtit, deklaroi të<br />
mërkurën se inspektimet kanë<br />
mbyllur 12 shoqëri që shfrytëzonin<br />
karierat e gurit gëlqeror.<br />
“Nga 14 subjekte vetëm 2 prej<br />
tyre kanë zbatuar urdhërin duke<br />
mbyllur aktivitetin, pasi që me<br />
datën 25 shkurt të vitit të kaluar,<br />
ministri Lefter Xhuveli nxori urdhërin<br />
ku caktoi datën 1 qershor,<br />
si afat përfundimtar për<br />
mbylljen e veprimtarive të<br />
gurorëve, i cili është publikuar<br />
dhe dorëzuar subjekteve të<br />
guroreve”, deklaroi në një konferencë<br />
për shtyp, Tom Therçaj,<br />
zëdhënësi i Ministrisë së Mjedisit,<br />
Pyjeve dhe Administrimit<br />
të Ujërave.<br />
Sipas tij pas skadimit të këtij<br />
afati, për tri ditë me radhë u ushtruan<br />
kontrolle nga strukturat<br />
inspektuese të ministrisë, ku rezulton<br />
se nga 14 subjekte vetëm<br />
2 prej tyre kanë zbatuar urdhërin<br />
duke mbyllur aktivitetin. 12 subjektet<br />
e tjera të cilat nuk kanë<br />
zbatuar urdhërin, janë gjobitur<br />
me maksimumin e parashikuar<br />
në ligj, shumën prej 500 mijë lekësh.<br />
të Ditës Botërore të Mjedisit<br />
Kryeministri Sali Berisha siguroi<br />
të enjten se qeveria që ai<br />
drejton do të ndërmarrë studimet<br />
me serioze për të evidentuar<br />
dëmet që mund të shkaktojnë<br />
industritë që do të ngrihen<br />
si dhe do të pengojë çdo<br />
rast kur ky dëm kalon standardet<br />
e pranuara.<br />
I pranishëm në aktivitetin e<br />
zhvilluar sot në mjediset e hotel<br />
‘Sheraton’ në Tiranë, në kuadër<br />
të 5 qershorit, Ditës Botërore të<br />
Mjedisit, z. Berisha tha se zhvillimi<br />
dhe mbrojtja e mjedisit është<br />
dhe do të mbetet një nga prioritet<br />
më themelore të punës së<br />
kësaj qeverie.<br />
Z. Berisha e cilësoi këtë Ditë<br />
si, dita e jetës, pasi siç u shpreh<br />
ai, “asgjë nuk është e lidhur më<br />
shumë me jetën sesa mjedisi ku<br />
jetojmë”.<br />
Duke përshëndetur për<br />
punën e çmuar të gjithë punonjësit<br />
e kësaj fushe, shoqërinë<br />
civile dhe organizatat për<br />
mbrojtjen e mjedisit, z. Berisha<br />
siguroi se zëri i tyre është dëgjuar<br />
dhe do të dëgjohet me<br />
shumë interes nga qeveria që<br />
drejton. “Vlerësoj kontributin e<br />
tyre dhe mbështes të gjitha përpjekjet<br />
e Ministrisë së Mjedisit<br />
për të mbrojtur standardet e<br />
domosdoshme për zhvillimin e<br />
mjedisit”, tha kryeministri.<br />
Ai nënvizoi se duhet të mbrohet<br />
gjithnjë dhe më shumë kauza<br />
e standardeve apo e zhvillimit<br />
të qëndrueshëm, duke siguruar<br />
se “tek unë ekziston bindja<br />
e thellë se një mjedis i mbrojtur<br />
dhe i zhvilluar është trashëgimia<br />
më e shkëlqyer që mund t’i<br />
japim brezave që vijnë”.<br />
Kryeministri vuri në dukje se<br />
qeveria është e vendosur për të<br />
marrë çdo vendim për mbrojtjen e<br />
mjedisit. “Ne jemi një vend ku falë<br />
përpjekeve tona dhe një kompkesi<br />
rrethanash kuotohemi në një<br />
pozicionim të lakmueshëm nga<br />
shumë vende të tjera përsa i përket<br />
mbrojtjes së mjedisit në tërësi”,<br />
tha ai. Kjo është pozitive, Z.<br />
Berisha por nga ana tjetër, ne jemi<br />
një vend me potenciale të mëdha<br />
për t’u zhvilluar duke kujtuar<br />
ndër të tjera se ne jemi një vend<br />
me pasuri minerare shumë të<br />
mëdha, por realisht me nje batërdi<br />
mjedisore në zonat minerare.<br />
Kryeministri informoi se po<br />
punohet që të grupohemi ne ato<br />
vende që në shfrytëzimin minerar<br />
vendosin dy nga parimet kryesore,<br />
mbrojtjen e mjedisit dhe<br />
transparencën financiare në<br />
shfrytëzimin e tyre. Këto shanse<br />
ne i kemi edhe në turizëm, vijoi<br />
Kreu i Qeverisë, duke nënvizuar<br />
se investime shumë të mëdha po<br />
bëhen gjatë këtyre dy viteve për<br />
pastrimin e ujërave tona.<br />
Dy vjet më parë, kujtoi z. Berisha<br />
, ne përuruam impiantin e<br />
parë të pastrimit të ujërave të zeza<br />
në Shqipëri dhe sot kemi një<br />
numër të madh të këtyre impianteve<br />
në disa rrethe.<br />
Duke vënë në dukje përpjekjet<br />
serioze për një përballje sa me<br />
eficente me të gjithë ndotësit e<br />
mjedisit, z. Berisha siguroi se do<br />
të persistojme që në programin<br />
e shkollave tona, mbrojtja e mjedisit<br />
dhe zhvillimi i tij të ketë vendin<br />
që meriton.<br />
Ai ftoi organizatat për<br />
mbrojtjen e mjedisit që të bashkëpunojnë<br />
me qeverinë me qëllim<br />
që këtë vit të ndërmarrim veprimin<br />
më të fuqishëm që kemi<br />
marrë ndonjëherë për<br />
mbrojtjen e zhvillimin e<br />
mjedisit.<br />
Ndryshimet e klimës në<br />
deltat e lumenjve në<br />
një projekt 4 vjeçar<br />
Qeveria <strong>shqiptar</strong>e dhe PNUD lancojnë<br />
projektin në kuadër të programit ‘Një OKB’<br />
Qeveria <strong>shqiptar</strong>e dhe<br />
PNUD lançuan të<br />
mërkurën, gjatë një takimi në<br />
Hotel Tirana International, projektin<br />
e ri “Identifikimi dhe implementimi<br />
i masave përgjegjëse<br />
për adaptim ndaj ndryshimeve<br />
të klimës në deltat e lumenjve<br />
Drin dhe Mat”.<br />
Projekti që zbatohet në<br />
kuadër të Programit “Një OKB”,<br />
me kohëzgjatje 4 vjet, financohet<br />
nga Fondi për Mjedisin Global,<br />
Qeveria <strong>shqiptar</strong>e, PNUD<br />
dhe Qendra Rajonale e Mjedisit.<br />
Projekti që do të zbatohet në<br />
lumenjtë Drin dhe Mat, me vlera<br />
të rëndësishme për biodiversitetin<br />
në këndvështrimin global<br />
dhe kombëtar, synon të asistojë<br />
Qeverinë <strong>shqiptar</strong>e në zbatimin<br />
e strategjive për të zbutur dhe<br />
përballuar ndikimet e ndryshi-<br />
meve të pritshme klimatike. Projekti<br />
parashikon disa masa për<br />
adaptim si rivendosja e habitatit<br />
të dunave bregdetare, modifikimi<br />
i planeve të mbrojtjes së zonës<br />
midis deltës së lumenjve Drin<br />
dhe Mat. Në projekt përfshihen<br />
dhe masa të tjera adaptuese<br />
lidhur me peizazhin e kësaj zone.<br />
Raporti i fundit i OKB-së ka<br />
konfirmuar ngrohjen e klimës, e<br />
cila ndikon në aktivitetin njerëzor<br />
dhe jetën social-ekonomike.<br />
Ndikime të tilla klasifikohen nga<br />
rritja e nivelit të detit, shkrirja e<br />
akujve, ngjarjet ekstreme, thatësirat,<br />
përmbytjet, ngrohja dhe<br />
ndryshimet në ekosisteme. Ashtu<br />
si vendet e tjera, Shqipëria nuk<br />
ka imunitet nga këto ndikime, pavarësisht<br />
se kontributi në sasinë<br />
e shkarkimeve të gazeve me<br />
efekt me serë është i ndryshëm.