AAO-51
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EFUZIVNE II ELUZIVNE ERUPCIJE VULKANA<br />
Efuzivne erupcije se sastoje od stalnog toka lave na površini, dok su eksplozivne erupcije,<br />
nasilni događaji, koji izbacuju vreo materijal do nekoliko kilometara u visinu u atmosferu.<br />
Prelaz između ta dva tipa erupcija je jedan od najvećih prirodnih opasnosti. Mehanizmi koji<br />
podstiču te akcije su predmet geofizičkih istraživanja već godinama.<br />
Tako su naučnici otkrili, da postoji jedna neprimetna tačka, u hemiji magme, koja razdvaja<br />
efuzivne od eksplozivnih erupcija. Osim toga, ova tačka uzrokuje promenu u finoj strukturi<br />
magme, koja dramaticno povišava eksplozivni potencijal vulkana. Radi se o iznenadnom<br />
prekidu toka riolitske magme, koja određuje, da li će jedan vulkan da eruptira efuzivno ili<br />
eluzivno. To se događa kristalizacijom, asimilacijom, ili mešanjem materijala, zatim<br />
promenom temperature, pritiska ili fugativnosti kiseonika.<br />
Otkriveno je osim toga, da iznenadno izbacivanje nanokristala koji sadrže gvozđe, povećava<br />
eksplozivni potencijal magme, putem taloženja gvožđa u istopljenoj strukturi, kada se<br />
stvaraju gasoviti mehurovi, koji izazivaju eksplozivnu erupciju.<br />
O AUTORU: Geofizičar<br />
Department of Earth Sciences - University of Oregon<br />
Bavi se studiranjem globalne Zemljine strukture.<br />
43
Change language