Szkolni Przyjaciele Karty ćwiczeń klasa 2 cześć 1
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
szkolni<br />
<br />
<strong>klasa</strong> 2
<strong>klasa</strong> 2
Autorzy: Ewa Schumacher, Irena Zarzycka, Kinga Preibisz-Wala (treści przyrodnicze),<br />
Aldona Danielewicz-Malinowska (treści muzyczne), Dorota Preus (Lekcje programowania)<br />
N<br />
– nalepki<br />
– wycinanka<br />
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne<br />
Warszawa 2018<br />
Wydanie I (2018)<br />
– edukacja przyrodnicza<br />
– sztuka użytkowa<br />
ISBN 978-83-02-17410-0 (część 1.)<br />
ISBN 978-83-02-17414-8 (całość)<br />
Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Agnieszka Więckowska (redaktor koordynator, redaktor merytoryczny)<br />
Konsultacje merytoryczno-dydaktyczne: Katarzyna Harmak, Beata Lewandowska, Sylwia Mroczek-Poniatowska<br />
Redakcja językowa: Anna Kapuścińska<br />
Redakcja techniczna: Danuta Hutkowska<br />
Projekt I strony okładki: Joanna Plakiewicz<br />
Projekt graficzny: Joanna Plakiewicz<br />
Opracowanie graficzne: Agnieszka Siwczyk<br />
Opracowanie kartograficzne: Agnieszka Kowalska<br />
Fotoedycja: Natalia Marszałek<br />
Skład i łamanie: Studio Artix<br />
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna<br />
00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96<br />
KRS: 0000595068<br />
Tel.: 22 576 25 00<br />
Infolinia: 801 220 555<br />
www.wsip.pl<br />
Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić<br />
nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie<br />
zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty.<br />
Szanujmy cudzą własność i prawo.<br />
Więcej na www.legalnakultura.pl<br />
Polska Izba Książki
1<br />
Na podstawie wiersza ze strony 5 w podręczniku ułóż zdania z rozsypanki<br />
wyrazowej i je napisz. Wpisz w kratkę, ile jest zdań.<br />
klas. wzywa nas lekcje. na<br />
do<br />
Szkoła<br />
Zaprasza<br />
znajomych<br />
• Policz, ile wyrazów ma każde zdanie, i zapisz odpowiednie liczby w kółkach.<br />
2<br />
Podkreśl wypowiedzi, którymi można pożegnać wakacje.<br />
Dzień dobry! Do widzenia! Do zobaczenia! Żegnajcie!<br />
No to pa! Na razie! Witam! Miło cię widzieć!<br />
• Napisz pozostałe wypowiedzi. Powiedz, jaką wspólną nazwę można im nadać.<br />
Podaj dwa własne przykłady.<br />
3<br />
Przeczytaj, jak mówi się dzień dobry w różnych krajach. Połącz powitania<br />
z odpowiednimi określeniami.<br />
po portugalsku<br />
Bonjour (czytaj: bążur)<br />
po francusku<br />
po angielsku<br />
Good morning (czytaj: gud morning)<br />
Guten Morgen<br />
po niemiecku<br />
Bom dia (czytaj: bom dija)<br />
1. DZIEŃ DOBRY, DRUGA KLASO!<br />
3
Ćwicz czytanie / Przeczytaj lub posłuchaj<br />
3<br />
N<br />
Jak dzieci spędzały wakacje? Na podstawie tekstu ze strony 6 w podręczniku nalep<br />
przy dzieciach odpowiednie informacje.<br />
Staś<br />
• Podkreśl wypowiedź Kostka.<br />
Maciek<br />
Lucynka<br />
… byle w górach … byle jak najdalej od domu<br />
… byle jak najbliżej domu<br />
• Odszukaj w tekście wypowiedź nauczycielki. Dokończ zdanie.<br />
4<br />
• Powiedz, czy zgadzasz się z tą opinią.<br />
Wstaw brakujące litery. Sprawdź uzupełnione zdania z tekstem ze strony 7<br />
w podręczniku. Przeczytaj zdania. Przepisz je starannie do zeszytu.<br />
1 wrz śni j st dl P l k w dni m<br />
p mi ci n r d w j. T g dni<br />
w b chł dr g w jn świ t w .<br />
6<br />
2. DZIEŃ DOBRY, SZKOŁO!
1<br />
Ponumeruj obrazki według kolejności zdarzeń w opowiadaniu ze stron 8–9<br />
w podręczniku. Opowiedz historyjkę obrazkową.<br />
2<br />
I<br />
Wykreśl litery tworzące imiona bohaterów opowiadania Wybudujemy wieżę.<br />
Z pozostałych liter odczytaj i napisz zdanie.<br />
R<br />
W<br />
A<br />
O<br />
A<br />
N<br />
N<br />
K<br />
T<br />
E<br />
K<br />
Z<br />
E<br />
M<br />
B<br />
A<br />
A I Ę W E S O S K A R E L E J<br />
E<br />
L<br />
A<br />
W<br />
I<br />
Ć<br />
S<br />
3<br />
Przepisz starannie pierwsze zdanie opowiadania i uzupełnij informacje.<br />
Ile zdań?<br />
Ile wyrazów?<br />
Najdłuższy wyraz:<br />
Najkrótszy wyraz:<br />
3. ZNOWU RAZEM<br />
7
4<br />
N<br />
Przeczytaj zdania i nalep brakujące nazwy planet w odpowiednich miejscach.<br />
Pokoloruj Słońce.<br />
ERKURY<br />
WENUS<br />
JOWISZ<br />
ZIEMIA<br />
MARS<br />
URAN<br />
SATURN<br />
NEPTUN<br />
Najbliżej Słońca<br />
znajduje się<br />
najmniejsza planeta<br />
– Merkury.<br />
Saturn ma wokół<br />
siebie widoczne<br />
pierścienie.<br />
Powierzchnia Marsa<br />
jest zabarwiona<br />
na czerwono.<br />
Jowisz jest<br />
największy,<br />
a Ziemia to trzecia<br />
planeta od Słońca.<br />
• Uzupełnij zdanie wyrazami z ramki.<br />
Słoneczny • Słońca • gwiazdą • planetą<br />
To jest Układ . Planety krążą wokół .<br />
Słońce jest , a Ziemia – .<br />
5<br />
Uporządkuj obiekty od najmniejszego do największego. Ponumeruj ich nazwy.<br />
Wszechświat dom Układ Słoneczny Polska<br />
miejscowość<br />
Ziemia<br />
12 5. MOJE MIEJSCE W GWIEZDNEJ PRZESTRZENI
1<br />
Przeczytaj uważnie nazwy miejsc, które dzieci odwiedziły w czasie wakacji. Wpisz<br />
je do diagramu. Odczytaj i napisz hasło. Dokończ to zdanie zgodnie z wierszem<br />
ze strony 16 w podręczniku.<br />
1. Warmia<br />
3<br />
4<br />
2. Tatry<br />
2<br />
5. Kaszuby<br />
1<br />
4. Bory Tucholskie<br />
6. Mazury<br />
3. Bieszczady<br />
5<br />
6<br />
7<br />
7. Sudety<br />
hasło:<br />
• Pokoloruj żółtą kredką okienka z nazwami miejsc, które pojawiły się<br />
w wierszu. Dopisz te, których brakuje.<br />
2<br />
Wytnij z „Wycinanki” wakacyjne pocztówki. Przyklej je nad odpowiednimi<br />
nazwami miejsc.<br />
Mazury Tatry Bałtyk Bieszczady<br />
6. WAKACYJNE WIDOKI<br />
13
4<br />
Dopisz odpowiednie wyrazy zawierające rz.<br />
Piecze chleb i bułki: .<br />
Odjeżdżają z niego pociągi: .<br />
Stoi w bramce: .<br />
Król ptaków: .<br />
Raz, dwa, .<br />
• Podaj inną formę każdego dopisanego wyrazu, w której<br />
rz wymienia się na r.<br />
5<br />
Połącz liniami wyrazy w pary tak, aby rz wymieniało się na r.<br />
morze<br />
wietrzny<br />
wiatr<br />
rower<br />
morski<br />
rowerzysta<br />
• Zapisz w zeszycie trzy własne przykłady.<br />
6<br />
Podkreśl szereg, w którym wszystkie wyrazy zawierają rz wymienne. Przepisz te<br />
wyrazy i dopisz do nich wyrazy uzasadniające pisownię rz.<br />
a) wrzesień, wierzy, korzeń<br />
b) żołnierz, starzec, marzec<br />
c) orzechy, porządek, warzywa<br />
,<br />
,<br />
,<br />
bo<br />
bo<br />
bo<br />
18 8. NAD POLSKIM MORZEM
7<br />
Podpisz i pokoloruj obrazki przedstawiające skarby znalezione na brzegu morza.<br />
8<br />
Wypełnij diagram, a dowiesz się, jaką nazwę noszą łodzie, którymi rybacy<br />
wypływają na połów ryb. Napisz hasło.<br />
2. 4.<br />
1<br />
3.<br />
2<br />
1.<br />
4<br />
3<br />
5<br />
5.<br />
hasło:<br />
rybacki<br />
9<br />
Podkreśl nazwę ptaka, który jest w logo Słowińskiego Parku Narodowego.<br />
mewa<br />
żuraw<br />
sowa<br />
19
6<br />
Przeczytaj zdania. Wstaw na ich końcu odpowiednie znaki interpunkcyjne.<br />
Przechodzę przez jezdnię na zielonym świetle<br />
Nie wchodź na jezdnię na czerwonym świetle<br />
Dlaczego należy patrzeć na sygnalizację świetlną<br />
• Przeczytaj zdania ponownie z odpowiednią intonacją.<br />
7<br />
Przypomnij zasady przechodzenia przez jezdnię, gdy nie ma sygnalizacji<br />
świetlnej. Wytnij zasady z „Wycinanki” i wklej je we właściwej kolejności.<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
8<br />
Przeczytaj wyrazy i policz w nich litery. Połącz liniami wyrazy z właściwymi<br />
liczbami.<br />
bezpieczeństwo komunikacja skrzyżowanie<br />
8<br />
9 14<br />
11<br />
10<br />
12<br />
rowerzyści<br />
samochód<br />
hulajnoga<br />
przechodzień<br />
• Otocz pętlami wyrazy czterosylabowe. Z najdłuższym z nich ułóż i napisz<br />
zdanie w zeszycie.<br />
26<br />
11. BEZPIECZNI W DRODZE DO SZKOŁY
1<br />
Obejrzyj znaki. Przeczytaj napisy.<br />
Znaki ostrzegawcze<br />
Znaki zakazu<br />
Znaki informacyjne<br />
Znaki nakazu<br />
• Rozwiąż zagadki. Napisz, jakie to znaki.<br />
Czego ci nie wolno, podpowiedzą krótko<br />
te znaki okrągłe z czerwoną obwódką.<br />
Te żółte trójkąty, mój miły kolego,<br />
przed niebezpieczeństwem zawsze cię ostrzegą.<br />
Kierowcom nakażą, jak należy jeździć,<br />
te znaki okrągłe w kolorze niebieskim.<br />
Z nich informacje przy drodze odczytaj,<br />
gdzie stacja i parking, gdzie bar albo szpital.<br />
Kamila Mejnartowicz-Abou-Ali, Małgorzata Warakomska (zagadki)<br />
12. ZAPAMIĘTAJ TE ZASADY<br />
27
1<br />
Wytnij z „Wycinanki” obrazki i na podstawie tekstu ze strony 58 w podręczniku<br />
wklej je we właściwej kolejności.<br />
• Ułóż zdania z wyrazów w ramkach w odpowiedniej formie i zapisz obok<br />
właściwych ilustracji.<br />
postanowić •<br />
Ariadna •<br />
pomóc •<br />
młodzieniec<br />
Minotaur •<br />
pokonać •<br />
Tezeusz •<br />
miecz<br />
opuścić •<br />
nić • dzięki •<br />
młodzieniec •<br />
labirynt<br />
Tezeusz •<br />
przypłynąć •<br />
statek • na<br />
• Kreta<br />
54 24. NIĆ ARIADNY
2<br />
W poziomym rzędzie kółek pokoloruj na zielono co drugą literę. Pozostałe<br />
litery w kółkach pokoloruj na żółto. Użyj różnokolorowych kredek i przeprowadź<br />
litery z lewej strony na prawą. Odczytaj wszystkie wyrazy, a następnie uzupełnij<br />
nimi tekst.<br />
o<br />
k s r n o o s w n a o<br />
ą<br />
e<br />
w<br />
t<br />
k<br />
Urządzenie służące do produkcji tkanin to .<br />
Nitki biegnące wzdłuż materiału to<br />
, a te biegnące<br />
w poprzek to .<br />
3<br />
Pokoloruj wzory na tkaninie według własnego pomysłu.<br />
55
Dookoła<br />
świata<br />
1<br />
N<br />
Na mapie świata pokoloruj niebieską kredką oceany.<br />
• Uzupełnij na nalepkach litery w nazwach kontynentów. Umieść nalepki<br />
w odpowiednich miejscach.<br />
OCEAN ARKTYCZNY<br />
O C<br />
OCEAN<br />
SPOKOJNY<br />
E A N A T L A N T Y C K I<br />
OCEAN<br />
SPOK OJNY<br />
OCEAN<br />
INDYJSKI<br />
O C E A N<br />
P O Ł<br />
U D N I O<br />
W Y<br />
2<br />
Dopisz do nazw miejsc nazwy kontynentów, na których się te miejsca znajdują.<br />
Himalaje –<br />
Puszcza Białowieska –<br />
Sahara –<br />
Amazonia –<br />
preria –<br />
60<br />
27. DOOKOŁA ŚWIATA
3<br />
Wyrazy zgubiły swoje części. Dobierz ich zakończenia – skreślaj fragmenty<br />
wyrazów i wpisuj całe wyrazy w odpowiednie miejsca według wzoru.<br />
pły…<br />
obser…<br />
foto…<br />
oce…<br />
jezio…<br />
ja…<br />
pusz…<br />
konty…<br />
zwie…<br />
pta…<br />
liczba pojedyncza<br />
podró…<br />
pus…<br />
rzeczowniki<br />
czasowniki<br />
dę<br />
ki<br />
tynia<br />
grafują<br />
liczba mnoga<br />
cza<br />
nenty<br />
żuję<br />
wają<br />
ro<br />
dzam<br />
wują<br />
any<br />
• Z każdej części wybierz po jednym wyrazie i ułóż z nimi zdania. Zapisz je<br />
w zeszycie.<br />
61
Lekcje programowania<br />
1<br />
Cześć! Z okazji Dnia Edukacji Narodowej<br />
wypada podziękować wszystkim<br />
nauczycielom za ich cierpliwość, serce<br />
i uśmiech. Przygotujmy dla nich laurkę.<br />
Przyjrzyj się uważnie połowie obrazka. Przyłóż do czerwonej linii lusterko.<br />
Narysuj lustrzane odbicie połowy kwiatka.<br />
• Dodaj do obrazka ramkę. Dokończ wzór. Kratki wokół kwiatka pokoloruj<br />
zgodnie z tym wzorem. Zacznij od czerwonej kratki.<br />
74<br />
• Czy u wszystkich ramki wyglądają tak samo? Zastanówcie się dlaczego.<br />
33. LISTEK DLA NASZEJ PANI
2<br />
Przeczytaj, co oznaczają obrazki. Wykonaj podane ruchy.<br />
ukłon klaśnięcie tupnięcie<br />
lewa ręka<br />
w górę<br />
prawa ręka<br />
na biodro<br />
prawa ręka<br />
w górę<br />
• Wykonaj taniec zgodnie z zakodowanym układem.<br />
lewa ręka<br />
na biodro<br />
Lekcje programowania<br />
• Zastanów się, w jaki sposób można krócej zapisać ten kod. Sprawdź,<br />
czy podany zapis zgadza się z poprzednim układem ruchów.<br />
3 3 3<br />
• Spróbujcie wytłumaczyć, na czym polega różnica w obu kodach.<br />
• Ułóż swój układ taneczny, zapisz go za pomocą dowolnych symboli i zatańcz.<br />
75
1<br />
Uzupełnij nazwy warstw lasu.<br />
N<br />
2<br />
• Nalep w odpowiednich miejscach na ilustracji obrazki przedstawiające<br />
mieszkańców lasu.<br />
Jak nazywa się warstwa lasu, w której występują przedstawione organizmy?<br />
Podkreśl właściwy wyraz.<br />
runo<br />
podszyt<br />
ściółka<br />
3<br />
Przyjrzyj się fotografii i napisz, co znajduje się w ściółce.<br />
86<br />
39. ŻYCIE W LESIE
4<br />
Wytnij z „Wycinanki” wyrazy, ułóż z nich zdania i je przyklej. Postaw na końcu<br />
każdego zdania odpowiedni znak: ., ! lub ?<br />
5<br />
Na podstawie informacji ze stron 88–89 w podręczniku wypełnij diagram.<br />
Odczytaj hasło i uzupełnij nim zdanie.<br />
1<br />
3<br />
2<br />
4<br />
5<br />
1. Pień martwego drzewa porastają mchy i…<br />
2. Las ma cztery…<br />
3. Tkają sieci między gałęziami drzew i krzewów.<br />
4. W tej warstwie lasu rosną młode drzewa i krzewy.<br />
5. Na martwym drzewie rośnie ich najwięcej.<br />
to liczni lokatorzy martwych drzew.<br />
87
Powtarzam<br />
1<br />
Wpisz czasowniki z ramki w odpowiednie miejsca tabeli. Pamiętaj o zmianie<br />
formy wyrazów.<br />
pisać • rysować • leżeć • mówić • słuchać<br />
Co robi?<br />
Co robią?<br />
2<br />
Do podanych wyrazów dopisz wyrazy o znaczeniu przeciwnym.<br />
wesoły – miękki –<br />
niski – mokry –<br />
szorstki – jasny –<br />
3<br />
Utwórz rodzinę wyrazu ogród.<br />
ogród<br />
4<br />
Do podanego zdania ułóż trzy pytania. Zapisz je w zeszycie.<br />
Dzieci idą do parku.<br />
88<br />
40. TAJEMNICA KRZYWEGO LASU
5<br />
Uzupełnij tabelę według wzoru.<br />
duszek uszko brzuszek muszka okruszek<br />
Powtarzam<br />
6<br />
7<br />
Pokoloruj obrazek według kodu.<br />
– wyrazy z ch wymiennym na sz<br />
– pozostałe wyrazy<br />
chodnik chory chomik<br />
burza<br />
rzodkiewka<br />
dach<br />
morze<br />
fartuch<br />
trochę<br />
suchy<br />
orzech<br />
groch<br />
kucharz<br />
korzenie<br />
dworzec<br />
rzeka<br />
Pokoloruj liście klonu na czerwono, dębu – na brązowo, brzozy – na żółto,<br />
kasztanowca – na pomarańczowo, lipy – na zielono.<br />
8<br />
Uzupełnij zdania nazwami warstw lasu.<br />
Najwyżej znajdują się .<br />
stanowią krzewy i młode drzewka.<br />
Trawy, mchy i grzyby tworzą .<br />
Najniższą warstwą lasu jest .<br />
89
Słowa piosenek<br />
Bajka o jesiennych wiatrach<br />
słowa: Urszula Piotrowska, muzyka: Dariusz Kabaciński<br />
1. Wędruje Jesień pośród bezdroży,<br />
a za nią kroczy jej wierna świta:<br />
trzej bracia wiatry, zwinni i rośli.<br />
Cała przyroda grzecznie ich wita.<br />
2. Najmłodszy z braci, wietrzyk wrześniowy,<br />
wrzosy łagodnym tchnieniem kołysze,<br />
grzybom zagląda pod kapelusze,<br />
w lesie jesienną rozsiewa ciszę.<br />
3. Październikowy wiatr nie próżnuje:<br />
strząsa z drzew gruszki i jabłka w sadzie,<br />
nici babiego lata przenosi,<br />
z liści dywany na ścieżkach kładzie.<br />
4. A w listopadzie najstarszy z braci<br />
smutno zawodzi, bo deszcz wciąż pada.<br />
Zimnym podmuchem wchodzi przez komin,<br />
bajki jesienne chce opowiadać.<br />
96
Spis treści<br />
TYDZIEŃ 1. Z POWROTEM W SZKOLE<br />
1. Dzień dobry, druga klaso! ......... 3<br />
2. Dzień dobry, szkoło! ................ 5<br />
3. Znowu razem . ........................ 7<br />
4. Cykl wychowawczy – Nowa ....... 9<br />
5. Moje miejsce w gwiezdnej<br />
przestrzeni ............................ 11<br />
TYDZIEŃ 2. WAKACYJNI ODKRYWCY<br />
6. Wakacyjne widoki . ................. 13<br />
7. Listy dawniej i dziś ................. 15<br />
8. Nad polskim morzem . ............. 17<br />
9. Z Czarnym Noskiem<br />
po Polsce .............................. 20<br />
10. Jesteśmy gotowi ..................... 22<br />
TYDZIEŃ 3. BEZPIECZNI W DOMU,<br />
W SZKOLE I NA DRODZE<br />
11. Bezpieczni w drodze<br />
do szkoły .............................. 24<br />
12. Zapamiętaj te zasady . .............. 27<br />
13. Mały ratownik . ...................... 31<br />
14. Umowa klasowa . .................... 33<br />
15. Cykl wychowawczy –<br />
Wybory ................................ 35<br />
TYDZIEŃ 4. PORZĄDKI MAŁE I DUŻE<br />
16. Strażnicy Ziemi . ..................... 37<br />
17. Porządki wokół siebie . ............. 39<br />
18. Śmieci językowe . .................... 41<br />
19. Zbieramy plony . ..................... 43<br />
20. Jesienne zbiory ...................... 46<br />
TYDZIEŃ 5. ŻEGNAMY SIĘ Z LATEM<br />
21. Do zobaczenia, lato! . ............... 48<br />
22. Świat w kolorach . ................... 50<br />
23. Babie lato – pajęcze loty ........... 52<br />
24. Nić Ariadny . ......................... 54<br />
25. Jesienna wycieczka ................. 56<br />
TYDZIEŃ 6. JESIENNE PODRÓŻE<br />
26. Jesienne przeprowadzki ........... 58<br />
27. Dookoła świata . ..................... 60<br />
28. Odloty ptaków . ...................... 62<br />
29. Wędrówki dziesięciu<br />
skarpetek .............................. 64<br />
30. Czym podróżujemy ................ 66<br />
TYDZIEŃ 7. ŚWIĘTO EDUKACJI<br />
31. Szkolna akademia . .................. 68<br />
32. Symbole mojej szkoły .............. 70<br />
33. Listek dla naszej Pani .............. 72<br />
34. Drzewa liściaste ..................... 76<br />
35. Szkoły z różnych stron świata .... 78<br />
TYDZIEŃ 8. WYJAZD KLASOWY<br />
36. Jedziemy na wycieczkę ............ 80<br />
37. Regulamin . ........................... 82<br />
38. Gościmy w lesie ..................... 84<br />
39. Życie w lesie . ......................... 86<br />
40. Tajemnica Krzywego Lasu ........ 88<br />
Muzyka ........................................ 90<br />
Słowa piosenek . .............................. 94<br />
Wycinanka .................................. 101
Źródła ilustracji i fotografii<br />
Okładka: (dzieci) Yuganov Konstantin/Shutterstock.com, (poduszka) martinas13/Shutterstock.com, (chmurki) Dragan Milovanovic/Shutterstock.com,<br />
(podłoga) cristovao/Shutterstock.com, (ściana) Koksharov Dmitry/Shutterstock.com<br />
Ilustracje: s. 3 (główki dzieci) Aleksandra Woldańska-Płocińska; s. 4 (zeszyt, klej) Joanna Gniady, (nożyczki, długopis, farby)<br />
Aleksandra Woldańska-Płocińska, (piłka, krokusy, kasztany, żaglówka, sanki, prezent) Klara Wicenty; s. 5 (sketchnotka) Ewa<br />
Olejnik-Rakowska; s. 6 (dzieci) Marta Kitka; s. 7 (historyjka obrazkowa) Katarzyna Kołodziej; s. 8 (obrazki do rad) Tomasz Minkiewicz;<br />
s. 9 (Cesia) Artur Gulewicz; s. 10 (mysz pod miotłą) Daniel de Latour, (labirynt) Anna Nowocińska; s. 11 (chłopiec,<br />
elementy rysunkowe) Tomasz Minkiewicz, (planety) Joanna Plakiewicz, (Słońce) Jakub Mazerant; s 14 (chłopiec) Ewa Olejnik-<br />
-Rakowska; s. 17 (morze) Wojciech Chełchowski; s. 19 (małż, bursztyny, morszczyn) Daria Brzezińska; s. 20 (Czarny Nosek)<br />
Katarzyna Kołodziej, (kolorowanka) Daria Brzezińska; s. 24 (poruszanie się po drodze) Nikola Kucharska; s. 25 (przejście dla<br />
pieszych) Magdalena Babińska; s. 26 (przejście dla pieszych) Marta Kitka; s. 28 (lizak policyjny) Elżbieta Jarząbek; s. 29 (kajak,<br />
samolot, samochód, rower) Jakub Mazerant; s. 30 (samochód, ciężarówka, rower, motocykl) Jakub Mazerant; s. 31 (karetka, wóz<br />
strażacki, wóz policyjny) Przemysław Surma; s. 32 (bezpieczeństwo w szkole) Przemysław Surma; s. 33 (dać się komuś we znaki)<br />
Tomasz Minkiewicz; s. 36 (obrazki z różnicami) Daria Brzezińska; s. 37 (mrowisko) Paulina Radziejewska, (mrówki) Elżbieta<br />
Śmietanka-Combik, (mrówka czerwona) Katarzyna Kołodziej; s. 38 (mrówki i mrowisko) Aleksandra Woldańska-Płocińska; s. 39<br />
(kolorowanka) Daria Brzezińska, (dziewczynka) Monika Pollak; s. 41 (oko, książka) Aleksandra Woldańska-Płocińska, (dziewczynka)<br />
Marianna Sztyma; s. 42 (chochlik) Magdalena Babińska; s. 45 (jęczmień, owies, pszenica, żyto) Magdalena Hollender,<br />
(krzak ziemniaka) Daria Brzezińska; s. 46 (warzywa) Tomasz Minkiewicz; s. 48 (pająk) Katarzyna Kołodziej; s. 49 (sketchnotka)<br />
Ewa Olejnik-Rakowska; s. 50 (liść) Alicja Gapińska; s. 51 (palety) Agnieszka Siwczyk; s. 52 (pająk) Emilia Dziubak-Szewczyk;<br />
s. 53 (łąka) Marta Kitka, (labirynt z kątnikiem) Anna Nowocińska; s. 54 (historyjka obrazkowa) Marianna Sztyma; s. 56 (liście)<br />
Agnieszka Kowalska, Aleksandra Woldańska-Płocinska, Joanna Plakiewicz, Aurora Borealis, (kasztanowiec) Daria Brzezińska;<br />
s. 58 (ślady butów) Agnieszka Siwczyk; s. 63 (kufer) Klara Wicenty; s. 67 (obrazki z różnicami) Aleksandra Krzanowska; s. 69<br />
(dom) Agnieszka Kowalska, (góra) Aleksandra Woldańska-Płocinska; s. 71 (dzieci) Marta Kitka; s. 72 (liście) Przemysław Surma;<br />
s. 73 (dom) Nikola Kucharska; s. 75 (symbole) Agnieszka Siwczyk; s. 76 (konturowe liście) Daria Brzezińska; s. 77 (śliwka, jarzębina,<br />
gruszka) Aleksandra Woldańska-Płocińska; s. 81 (dziewczynka w lesie) Monika Pollak, (sketchnotka) Ewa Olejnik-Rakowska;<br />
s. 85 (zachowanie w lesie) Adam Tokarski (KOLEKTYW); s. 86 (warstwy lasu) Alicja Gapińska, (zwierzęta) (zwierzęta) Natalia<br />
Tilszner, (mrówka) Grzegorz Wojtasik; s. 89 (kolorowanka) Agnieszka Siwczyk, (liście) Joanna Plakiewicz, opracowanie: Agnieszka<br />
Siwczyk, (liść dębu) Monika Woźniak; s. 94–96 (ilustracje do piosenek) Monika Pollak<br />
Fotografie: s. 3 (flagi) Namig Rustamov/Shutterstock.com; s. 5 (dziewczynka) Guryanov Andrey/Shutterstock.com, (plecak) Africa<br />
Studio/Shutterstock.com, (szkoła) giedre vaitekune/Shutterstock.com, (kredki) Mukhliseen/Shutterstock.com, (dzwonek)<br />
jDtnt/Shutterstock.com, (plastelina) Kansitang Pittayanon/Shutterstock.com, (różowy plecak) Africa Studio/Shutterstock.com;<br />
s. 6 (nalot) PAP; s. 8 (chłopiec) Valua Vitaly/Shutterstock.com; s. 10 (szarfa) Kanate/Shutterstock.com; s. 12 (Układ Słoneczny)<br />
Alhovik/Shutterstock.com; s. 13 (Mazury) Curioso/Shutterstock.com, (Tatry) Pawel Kazmierczak/Shutterstock.com, (Bałtyk) Patryk<br />
Kosmider/Shutterstock.com, (Bieszczady) Mateusz Stawarz/Shutterstock.com; s. 14 (piłka plażowa, piłka do nogi, piłka<br />
do kosza, piłka do tenisa, piłka do baseballa) Chones/Shutterstock.com, (piłka do siatkówki) supparsorn/Shutterstock.com; s. 15<br />
(góry) alicjane/Shutterstock.com, (pocztówka) Pakhnyushchy/Shutterstock.com, (znaczek – podkład) rook76/Shutterstock.com;<br />
s. 16 (smartfon) Alexey Boldin/Shutterstock.com, (skrzynka na listy) Bennian/Shutterstock.com, (laptop) zentilia/Shutterstock.com,<br />
(stare listy) LiliGraphie/Shutterstock.com, (stara koperta) Andrey_Kuzmin/Shutterstock.com; s. 17 (piaskowa rodzina)<br />
haireena/Shutterstock.com; s. 18 (piekarz) Sergey Mironov/Shutterstock.com; s. 19 (muszla) Vova Shevchuk/Shutterstock.com,<br />
(mikołajek nadmorski) ET1972/Shutterstock.com, (foka) Eric Isselee/Shutterstock.com, (bursztyn) Nadezda Boltaca/Shutterstock.com,<br />
(morze) ZAB Photographie/Shutterstock.com, (kuter rybacki) Rabbit_Photo/Shutterstock.com; s. 19 (logo Słowiński<br />
PN) Słowiński Park Narodowy, (mewa) A.S.U.Photo/Shutterstock.com, (żuraw) Wildlife World/Shutterstock.com, (sowa) Menno<br />
Schaefer/Shutterstock.com; s. 21 (góra) Kat Buslaeva/Shutterstock.com; s. 22 (stary papier) Arevik/Shutterstock.com, (dziewczynka)<br />
Serhiy Kobyakov/Shutterstock.com, (emotikony) AmazeinDesign/Shutterstock.com; s. 23 (chłopiec) Mariya Stupak/Shutterstock.com,<br />
(dzwonek) Yuliya Derbisheva VLG/Shutterstock.com, (kalendarz) Elena Medvedeva/Shutterstock.com; s. 25 (znaki<br />
przestankowe) Igor Sapozhkov/Shutterstock.com; s. 26 (sygnalizator) serhio/Shutterstock.com, (odblaski – tło) Prixel Creative/<br />
Shutterstock.com; s. 27 (kartka) schab/Shutterstock.com, (znaki ostrezgawcze, zakazu, informacyjne, nakazu) reprodukcja; s. 28<br />
(lizak) Amalga/Shutterstock.com; s. 29, 74 (robot) Alena Razumova/Shutterstock.com; s. 30, 89 (kredki) TATYANA Yamshanova/<br />
Shutterstock.com; s. 31 (koło ratunkowe) AlexRoz/Shutterstock.com; s. 32 (tabliczka z planem ewakuacyjnym – tło) Paket/Shutterstock.com,<br />
(znaki ewakuacyjne) reprodukcja; s. 33 (grupa dzieci) Poznyakov/Shutterstock.com, (emotikony) marysuperstudio/<br />
Shutterstock.com; s. 34 (rodzina) Inspiring/Shutterstock.com, (sąd) MSSA/Shutterstock.com, (pracownik w biurze) Dim Tik/<br />
Shutterstock.com, (przejście dla pieszych) Macrovector/Shutterstock.com, (książka) Aleksangel/Shutterstock.com; s. 35 (chłopiec)<br />
RimDream/Shutterstock.com; s. 37 (kartka) YamabikaY/Shutterstock.com; s. 38 (kolorowe kartki) Brovko Serhii/Shutterstock.com;<br />
s. 40 (ręka) photobeps/Shutterstock.com; s. 42 (kredka) Ljupco Smokovski/Shutterstock.com, (pomarańczowy ślad<br />
kredki) donatas1205/Shutterstock.com; s. 43 (wykopki) nednapa/Shutterstock.com, (żniwa) Zadorozhnyi Viktor/Shutterstock.com,<br />
(zbiór owoców) chrupka/Shutterstock.com, (orka) Ivan Lavrenchuk/Shutterstock.com, (papryka) specnaz/Shutterstock.com,<br />
(gruszka) Egor Rodynchenko/Shutterstock.com, (pomidor) Tim UR/Shutterstock.com, (malina) Suslik1983/Shutterstock.com,<br />
(śliwka) Kyselova Inna/Shutterstock.com, (jabłko) Serg64/Shutterstock.com, (burak) Kyselova Inna/Shutterstock.com, (kapusta)
monticello/Shutterstock.com; s. 44 (orzechy) Maria Shumova/Shutterstock.com, (jarzębina) Diana Taliun/Shutterstock.com; s. 45<br />
(stary papier) SJ Travel Photo and Video/Shutterstock.com; s. 46 (burak) Valentina Razumova/Shutterstock.com, (groch) zcw/Shut -<br />
terstock.com, (kalarepa) LAURA_VN/Shutterstock.com, (rzepa) Anna Kucherova/Shutterstock.com, (seler) gresei/Shutterstock.com,<br />
(cebula) Forewer/Shutterstock.com; s. 47 (orzech włoski) Alexapicso/Shutterstock.com, (wierzba) Zerbor/Shutterstock.com, (jarzębina)<br />
Dionisvera/Shutterstock.com, (kradzież) Jacob Lund/Shutterstock.com, (pożar) Sergey Toronto/Shutterstock.com, (zasłabnięcie)<br />
pixelaway/Shutterstock.com; s. 48 (słońce) DesignPie.cc/Shutterstock.com, (astry) valzan/Shutterstock.com, (zamek z piasku)<br />
nito/Shutterstock.com; s. 49 (pisanie, śpiewanie, odpoczywanie, nuty – rysunki) oriol san julian/Shutterstock.com; s. 50 (jeleń)<br />
Alex Helin/Shutterstock.com, (miska) JIANG HONGYAN/Shutterstock.com, (nitka) Leviana/Shutterstock.com, (ryba) Alexandra<br />
Lande/Shutterstock.com; s. 51 (trawa zielona) Wuttichok Panichiwarapun/Shutterstock.com, (mysz polna) Vishnevskiy Vasily/Shutterstock.com,<br />
(pola zielone) Peter Gudella/Shutterstock.com, (łasica) Ghost Bear/Shutterstock.com, (trawa jesienna) Kichigin/Shutterstock.com,<br />
(pola zaorane) PAKULA PIOTR/Shutterstock.com; s. 52 (kontur pająka) Asmati Chibalashvili/Shutterstock.com;<br />
s. 55 (kartka) VolodymyrSanych/Shutterstock.com, (wzór na tkaninie) elfinadesign/Shutterstock.com; s. 56 (nuty)<br />
Victor Z/Shutterstock.com; s. 57 (drzewo, królik, jeż) Sundra/Shutterstock.com; s. 58 (nietoperz) Kirsanov Valeriy Vladimirovich/<br />
Shutterstock.com; s. 59 (komin) a_v_d/Shutterstock.com, (parasol) Richard Peterson/Shutterstock.com, (antena) AlexLMX/Shutterstock.com;<br />
s. 61 (chmury) Ljupco Smokovski/Shutterstock.com, (Ziemia) robert_s/Shutterstock.com; s. 62 (lodówka) Prosto-<br />
Svet/Shutterstock.com, (lody) M. Unal Ozmen/Shutterstock.com, (taczka) Andrew Burgess/Shutterstock.com, (przystanek) vilax/<br />
Shutterstock.com, (przystanek – znak) Kaspri/Shutterstock.com, (lotka) Africa Studio/Shutterstock.com; s. 63 (szpak) Mircea<br />
Costina/Shutterstock.com; s. 64 (kartki) Brovko Serhii/Shutterstock.com, (skarpety) OlegDoroshin/Shutterstock.com; s. 65 (papier)<br />
JOJOSTUDIO/Shutterstock.com, (sztućce) onimages/Shutterstock.com, (sofa) Kamieshkova/Shutterstock.com, (kot) Vorobiov<br />
Oleksii 8/Shutterstock.com, (książki) MoreVector/Shutterstock.com, (kostki) MoreVector/Shutterstock.com, (biurko) Mureu/Shutterstock.com,<br />
(kartka z taśmą) Art Stocker/Shutterstock.com; s. 66 (dziewczynka) VaLiza/Shutterstock.com, (rower)<br />
krisArt/Shutterstock.com (samolot) phive/Shutterstock.com; s. 68 (żółty kwiat) Slavko Sereda/Shutterstock.com, (czerwony<br />
kwiat) Hong Vo/Shutterstock.com; s. 69 (lód) OnD/Shutterstock.com, (ręka) Gennadii Korchuganov/Shutterstock.com; s. 70<br />
(sztandar) Ewa Schumacher; s. 71 (Jan Paweł II) Felici Giuseppe/BE&W; s. 76 (drzewo) Mariya Stupak/Shutterstock.com, (wstążka)<br />
Arevik/Shutterstock.com; s. 77 (drzewo z korzeniami) leonello calvetti/Alamy Stock Photo/BE&W, (klon – drzewo) majeczka/<br />
Shutterstock.com, (kasztanowiec – drzewo) Victor Kulygin/Shutterstock.com, (brzoza – drzewo) hypnotype/Shutterstock.com,<br />
(dąb – drzewo) LiliGraphie/Shutterstock.com, (klon – liść) Valentina Razumova/Shutterstock.com, (kasztanowiec – liść) Madlen/<br />
Shutterstock.com, (brzoza – liść) Africa Studio/Shutterstock.com, (dąb – liść) Olga Kovalenko/Shutterstock.com, (orzechy) Ysami/Shutterstock.com,<br />
(kasztany) NPavelN/Shutterstock.com, (żołędzie) Rvector/Shutterstock.com, (noski klonu) matahiasek/<br />
Shutterstock.com; s. 78 (chłopiec z Chin) all_about_people/Shutterstock.com, (flaga Chin) robodread/Shutterstock.com, (dziewczynka<br />
z Kanady) Gelpi/Shutterstock.com, (flaga Kanady) robodread/Shutterstock.com, (dziewczynka z Iranu) leolintang/Shutterstock.com,<br />
(flaga Iranu) robodread/Shutterstock.com, (dziewczynka z Japonii) ANURAK PONGPATIMET/Shutterstock.com,<br />
(flaga Japonii) robodread/Shutterstock.com; s. 79 (gra w szachy) Corepics VOF/Shutterstock.com, (gra w koszykówkę) Speed-<br />
Kingz/Shutterstock.com, (malowanie) Poznyakov/Shutterstock.com, (balet) Kseniia Vorobeva/Shutterstock.com, (budowanie<br />
makiety gór) FamVeld/Shutterstock.com; s. 80 (kanapki) gowithstock/Shutterstock.com, (pierścionek) tavi/Shutterstock.com,<br />
(kompas) Maxx-Studio/Shutterstock.com, (kwiaty) Richard Griffin/Shutterstock.com, (wiertarka) Filip Ristevski/Shutterstock.com,<br />
(apteczka) Ihor Pasternak/Shutterstock.com, (krem) Irina Iglina/Shutterstock.com, (kurtka) Andrienko Anastasiya/<br />
Shutterstock.com, (kartka ze spinaczem) Aleshin_Aleksei/Shutterstock.com, (chłopiec) Sergei Kolesnikov/Shutterstock.com,<br />
(dziewczynka) lanych/Shutterstock.com; s. 82 (wierzba) Zerbor/Shutterstock.com, (latarka) prapann/Shutterstock.com, (sarna)<br />
Eric Isselee/Shutterstock.com, (dziewczynka) Veronica Louro/Shutterstock.com, (mucha) irin-k/Shutterstock.com, (plecak)<br />
design56/Shutterstock.com, (mężczyzna) Alexander Raths/Shutterstock.com, (tulipan) vandycan/Shutterstock.com, (termos) design56/Shutterstock.com;<br />
s. 83 (kolorowe kartki) Brovko Serhii/Shutterstock.com, (kolorowe kartki) estherpoon/Shutterstock.com;<br />
s. 84 (chłopiec) Irina Rogova/Shutterstock.com, (las) Natykach Nataliia/Shutterstock.com, (chomik) VeryOlive/Shutterstock.com,<br />
(koń) Abramova Kseniya/Shutterstock.com, (monety) isak55/Shutterstock.com, (lampa) Roman Yastrebinsky/<br />
Shutterstock.com, (wąsy) DutchScenery/Shutterstock.com; s. 85 (wstążka) Mariya Stupak/Shutterstock.com; s. 86 (wrzos) Scisetti<br />
Alfio/Shutterstock.com, (grzyby) Allen WorldWide/Shutterstock.com, (jagody) Tim UR/Shutterstock.com, (mech) yingtustocker/Shutterstock.com,<br />
(ściółka) Tim Large/Shutterstock.com; s. 87 (las) Katya K/Shutterstock.com; s. 88 (dzieci) oriol san julian/<br />
Shutterstock.com; s. 92 (żaba) Tsekhmister/Shutterstock.com, (koń) Eric Isselee/Shutterstock.com, (pisklę) Tsekhmister/Shutterstock.com,<br />
(pies) ESB Professional/Shutterstock.com, (pszczoła) irin-k/Shutterstock.com, (kot) Dora Zett/Shutterstock.com,<br />
(skrzypce) Boiko Y/Shutterstock.com, (kontrabas) Venus Angel/Shutterstock.com, (altówka) Milkovasa/Shutterstock.com, (wiolonczela)<br />
Alenavlad/Shutterstock.com<br />
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne oświadczają, że podjęły starania mające na celu dotarcie do właścicieli i dysponentów<br />
praw autorskich wszystkich zamieszczonych utworów. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, przytaczając w celach dydaktycznych<br />
utwory lub fragmenty, postępują zgodnie z art. 29 Ustawy o prawie autorskim. Jednocześnie Wydawnictwa Szkolne<br />
i Pedagogiczne oświadczają, że są jedynym podmiotem właściwym do kontaktu autorów lub innych podmiotów uprawnionych<br />
w wypadkach, w których twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia.
Change language