KIC JUL 2018
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
a ' o t vdk uf<br />
Opinion<br />
u&ifvlxkawGUqHkyGJrS tjrifoabmxm;<br />
<br />
<br />
jynfaxmifpkNidrf;csrf;a&;nDvmcH 21&mpkyifvkH wwd,tBudrf tpnf;ta0;twGuf oufqkdif&m<br />
a'otvkduf vlrsKd;udk tajccHaom vlxkawGYqkHyJGrS oabmxm;pmwrf;rsm;udk &,lcJh&NyD;<br />
xkdoabmxm;pmwrf;rsm;udk &,l&mwGif BuHKawGY&onfh tcuftcJESifh ,if;oabmxm;rsm;rSm<br />
a'otvkduf u&ifvlxkrsm;\ oabmxm;tm;vkH;ukd vTrf;NcHKEkdifrI&Sd? r&Sd tajctaersm;udk<br />
a'otvkduf Focal Person tcsKdU\ tjrifoabmxm;rsm;udk pkpnf;xm;onf/<br />
ref;xdef0if;pdef ({&m0wDwkdif; Focal Person)<br />
vlxkawGYqkHyGJukd a'otvkduf vkyfzkdYae&mawGusawmh usaemf<br />
wkdY {&m0wDwkdif;rSm a'otvkdufvkyfzkdY oufqkdif&m {&m0wDwkdif;<br />
tpkd;&tzGJYukd wifjyayr,fh cGifhjyKcsuf r&bl;/ yJcl;qkd r&bl;?<br />
&efukefqkd r&bl;/ weoFm&Dqkd r&bl;/ tJhvkdjzpfwmukd;/ tJhawmh<br />
jyefvnfNyD; qkHNyD;awmh Plan A tae eJY ukd,hfa'orSm ukd,fcGihfjyKcsuf<br />
wifvkdYr&bl;qkd&if Plan B taeeJY bmvkyfMurvJ qkdNyD; xkdYaumf<br />
ukd;rSm jyefqkHNyD;awmh oD;jcm;tpnf;ta0; xkdifMuw,f/ tpnf;<br />
ta0;xkdifwJhtcg Plan B tae eJY EAO xdef;csKyfae&mrSm oGm;vkyf<br />
Mur,fqkdNyD; tJhvkd qkH;jzwfcsufcsw,f/<br />
tJhvkd qkH;jzwfwJhtcgrSm &efukefeJY {&m0wDu awmifilc½kdif?<br />
xkdvGD0g; txufwef;ausmif;rSmvkyfzkdY qkH;jzwfvkdufw,f/ awmifil<br />
c½kdif autJef,luvnf;yJ vufcHay;w,f/ tJhawmh usaemfwkdYu<br />
NyD;cJhwJhv (arv) 24? 25? 26 rSm xkdvGD0g;txufwef;ausmif;rSm<br />
vkyfzkdYoGm;wJhtcgusawmh 24 &ufwpf&ufyJ vkyfcGihf&Sdw,f/ 24<br />
&uf naeykdif;usawmh oufqkdif&m p&z eJY axG^tkyfuaeNyD;awmh<br />
G1(yxrwef; ppfOD;pD;rª;)qDu nTefMum;csufvmw,faygh/ cGihfjyK<br />
csuf,lNyD;rS vkyfygqkdNyD;awmh wm;qD;wJhoabm jzpfoGm;w,f/<br />
cGihfjyKcsufqkdwm csufcsif;x,lvkdY&wJh udpörSr[kwfwm/ tJh'geJY<br />
usaemfwkdY wpfykdif;wpfpeJYxNyD; &yfem;vkduf&w,f/<br />
trsKd;om;tqifh EkdifiHa&;aqG;aEG;yGJu wkdif;&if;om;wkdif;&JU<br />
tem*wftwGuf toufyJ/ u&if tygt0if wkdif;&if;om; tm;vkH;<br />
twGuf ta&;BuD;qkH;ygyJ/ usaemfwkdY xkdvGD0g;rSmvkyfawmh {&m0wD<br />
wkdif;u vl 120 yJ vmw,f/ tJhawmh {&m0wDwkdif;ukd ukd,fpm;jyK<br />
wJh 'D 120 uawmh rjynhfpkHbl;/ xkdYenf;wl &efukefuvnf; 40<br />
yJ vmw,f/ tJhawmh 'Dudpöu tem*wfwnfaqmufr,fh wkdif;jynf<br />
&JU jynfaxmifpkpepfukd vSnf;aeavSatmif; jrif;aZmif;rusef<br />
atmufajctxd tcsdef,lNyD; us,fus,fjyefYjyefY trsm;BuD;vkyfzkdY<br />
vkdw,f/ tckvkyfwJh [mawGu vkH;0 rjynhfpkH? rvkHavmufbl;/<br />
vkyfzkdY vkdw,f/<br />
wbufpmrsufESmrS<br />
wwfEdkifonfh ulnD axmufyHhrI<br />
rsm; vkyfaqmifcJhMuonf/<br />
xkdYtjyif jynfyü cdkvIHae&<br />
onfh 'ku©onf tygt0if jynf<br />
wGif;ae&yfpGeYfcGm&olrsm; jyefvm<br />
Edkif&efESifh jyefvnf0ifqHh aygif;<br />
pnf;Edkifa&; tajctaersm;udk<br />
zefwD;Edkif&eftwGuf tpdk;&tae<br />
jzifh cdkifrmpGm uwdjyK aqmif&Guf<br />
vsuf&SdaMumif;vnf; u&ifjynf<br />
e,f tpdk;&u qdkonf/<br />
ref;xdef0if;pdef ref;rif;&JaxG; apmtJht,f<br />
,aeYjyKvkyfonfh urÇmh'ku©<br />
onfrsm;aeY tcrf;tem;udk<br />
u&ifjynfe,f vlrI0efxrf; OD;pD;<br />
XmeESifh UNHCR wdkYyl;aygif;NyD;<br />
jynfe,ftwGif;&Sd NGO tzGJYrsm;<br />
tygt0if t&yfzuftzGJYrsm;?<br />
Xmeqdkif&mtcsdKUESifh vlxk tyg<br />
t0if vl 100 ausmf wuf<br />
a&mufcJhMuNyD; u&ifjynfe,f0ef<br />
BuD;csKyf eef;cifaxG;jrifhrS ay;<br />
ydkYonfh trSmpum;ESifh UNHCR<br />
ref;rif;&JaxG; (&efukefwkdif; vlxkawGYqkHyGJ Focal Person)<br />
&efukefwkdif;rSm tpwkef;u Zefe0g&Dv 19? 20? 21 rSmvkyfzkdY<br />
vsmxm;w,f/ tJhvdkvkyfzkdY vsmxm;awmh 10 &ufaeYrSm &efukef<br />
wkdif; 0efBuD;csKyfjzpfwJh OD;NzdK;rif;odef;qDukd cGihfjyKrdefYawmif;w,f/<br />
cGihfjyKrdefYawmif;wJhtcgrSm 0efBuD;csKyfu 'gu oleJYrqkdifbl;/<br />
NRPC (trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;ESihf Nidrf;csrf;a&; A[kdXme)<br />
eJYyJ qkdifw,fqkdNyD;awmh tJhvkd jyefvGJay;vkdufw,f/ tJhawmh tJh'D<br />
NRPC ukd qufoG,fzkdYtwGuf 'Du KNDCC (u&iftrsKd;om;<br />
EkdifiHa&;aqG;aEG;yGJ usif;ya&;aumfrwD) u y'kdapmvSxGef;qD jyef<br />
qufoG,fw,f/ oluaeNyD;awmh apmwm'dkrl; wkdYukd jyefqufoG,fwJh<br />
tcgrSm apmwm'kdrl;uNRPC vnf; tJh'Dudpöukd aqmif&GufEkdifrI<br />
r&Sdbl;vkdYqkdNyD;awmh taMumif;jyefwJhtwGufaMumifh y'kdapmvSxGef;<br />
u cPavmufapmifhygtkH;qkdNyD;awmh apmifh&if; apmihf&if;eJY 17<br />
&uf? 18 &ufawG jzpfvmawmh olwkdYu bmajymvJqkdawmh qufyJ<br />
vkyfr,fwJh/ usaemfwkdYuvnf; tukefvkH; vkyfp&m&SdwmawG tukef<br />
vkyfwmaygh/<br />
ae&mxkdifcif;iSm;? vmr,fhol wnf;zkdY ckdzkdY aemufwpfcg wuf<br />
a&mufr,fholawG zdwfMum;zkdY tukeftpkHvkyfNyD;awmh 19 &ufaeY<br />
rS pNyD;vkyfvkdufw,f/ apmvSxGef;wkdYvnf; a&mufvmw,f/ EAO<br />
tzGJYwkdY rSwfwrf;tzGJYawG tukefa&mufvmawmh olwkdYa&mufvmwJh<br />
18 &ufaeY nrSmyJ tif;pdefu c½kdifrª;wkdY? tkyfcsKyfa&;rª;awG e,f^<br />
vkHawG a&mufvmNyD; tJh'gukd olwkdYukdtaMumif;rMum;bl;/ r[kwf<br />
bl;? usaemfwkdYu taMumif;Mum;w,f/ ponfjzifh tusKd;taMumif;<br />
ukd ajymjyawmh wpf&ufyJvkyfygwJh/ tJh'geJY wpf&ufyJ vkyfvkduf<br />
w,f/ vlxkawGYqkHyGJu 'DtrsKd;om;tqifh EkdifiHa&;awYGqkHaqG;aEG;<br />
yGJrSm cscJhwJh u@BuD;ig;&yfxJu av;&yfukdaqG;aEG;NyD; &&SdvmwJh<br />
tcsufawGukd ukd,hfa'otvkdufrSm&SdaewJh vlxkawGukd awGYqkHNyD;<br />
awmhrS tJh'gukd &Sif;vif;wifjyzkdY jzpfw,f/ vkd&ifvnf; olwkdYqE´<br />
twkdif; jyefjznhfpGufr,f/ &SdaewJht&mukdvnf; olwkdYpdwfauseyfrI<br />
&Sd&JUvm;qkdwJhoabmeJY vlxkawGYawGYqkHyGJukdvkyfw,f/ tJhtcg<br />
r[mrif;BuD;\ o0PfvTm zwf<br />
Mum;jcif;tjyif 'ku©onfpcef;<br />
wGif aexdkifcJhbl;olrsm;\ ae&yf<br />
jyef tawGYtBuHKrsm;ukd rQa0<br />
zvS,fay;cJhMuonf/<br />
tcrf;tem; wufa&mufol<br />
apmaiGodef;u ]'Dtcrf;tem;rSm<br />
tawGYtBuHK vmajymjyzdkY<br />
UNHCR u ac:wmayghaemf/ us<br />
aemfu tkef;zsef'ku©onfpcef;rSm<br />
oGm;aexdkifwm q,fESpfausmf<br />
w,f/ NyD;cJhwJhvwkef;uyJ jyef<br />
vmw,f/ olrsm;EdkifiHrSm Mum<br />
Mum raeEdkifvdkY jyefvmwm/<br />
ppcsif; jyefvmwkef;uawmh<br />
olwdkY ulnDaxmufyHhwm&Sdw,f/<br />
tcku 'DrSm&SdaewJh aqGrsdK; om;<br />
orD;udkyJ jyefuyfae&wmaygh/<br />
'DrSmtajccHr&SdbJ jyefvm&ifawmh<br />
csufcsif; tqifrajyEdkifbl;}[k<br />
u&ifowif;pOfodkY ajymonf/<br />
urÇmh 'ku©onfrsm;aeYudk<br />
u&ifjynfe,fwGif 2016 ckESpfrS<br />
pwifum UNHCR u ESpfpOfjyK<br />
yxr wpf&ufyJ vkyfvkduf&wJhtwGufaMumifh u@BuD;av;&yfukd<br />
raqG;aEG;vkduf&bl;/ 'Dtay:rSm tm;& auseyfrI vkH;0r&SdcJhbl;/<br />
'gayr,fh av;0g;uae jyefvnf twnfjyKa&;qGJvkdufwJhpmwrf;awG<br />
tay:rSmawmh auseyftm;&rI&Sdygw,f/ 'gayr,fh ta&;BuD;wmu<br />
vlxkawGukd csjyzkdYawmhvkdw,f/<br />
apmtJht,f (weoFm&Dwkdif; vlxkawGYqkHyGJ Focal Person )<br />
usaemfwkdY vlxkawGYqkHyGJvkyfwJhtcgrSm tcuftcJu yxr<br />
usaemfwkdYu 'DvlxkMum;xJrSmvkyfzkdYaygh/ weoFm&Dwkdif;rSm o&uf<br />
acsmif;NrKdUe,f? u'GJaus;&GmrSm vlxkawG trsm;BuD;yg0ifEkdifzkdY<br />
usaemfwkdYawG tJhrSmvkyfzkdY pDpOfw,f/ pDpOfawmh usaemfwkdYu<br />
o&ufacsmif;NrKdUe,fxJrSm vkyfr,fhtwGuf o&ufacsmif;NrKdUe,f<br />
tkyfcsKyfa&;rª;ukd cGihfawmif;&r,fvkdY usaemfwkdYukd today;ygw,f/<br />
qkdawmh usaemfwkdY tpnf;ta0;rvkyfcif o&ufacsmif;NrKdUe,fukd<br />
5 &uf BudKNyD;awmh pmwifw,f/ pmwifawmh usaemfwkdYukd<br />
taMumif;jyefvmw,f/ olwkdYu usif;yjyKvkyfzkdYqkd&if aejynfawmf<br />
u NRPC ukd pmwifzkdY vkdw,fvkdYajymw,f/ usaemfwkdYuvnf;<br />
NRPC aejynfawmf½kH;ukd pmjyefwifw,f/ taMumif;jyefvmw,f/<br />
usif;ycGihfray;Ekdifbl;ayghaemf/ tJhvkdjzpfoGm;w,f/<br />
usaemfwkdYu u'GJrSm usif;yvkdYr&Ekdifawmhbl;qkdawmh KNU<br />
wyfr[m(4)&JU xdef;csKyfe,fajrjzpfwJh wyfr[m(4) XmecsKyfrSm<br />
&ufajymif;NyD; usaemfwkdYyGJukd usif;yvkduf&w,f/ usaemfwkdYqDrSm<br />
'DvlxkawGYqkHyGJu yxrOD;qkH;tBudrfygyJ/ usaemfwkdY aqG;aEG;csuf<br />
awGukd usaemfwkdYu BudKNyD;awmhrS aqG;aEG;&r,fh 'Du@av;ck&JU<br />
aqG;aEG;&r,fh taMumif;t&mawGukd zdwfMum;xm;wJh udk,fpm;vS,f<br />
awGukd zdwfpmykdYwJhtcsdefrSm twwfEkdifqkH;ayghaemf usaemfwkdY aqG;<br />
aEG;Ekdifr,fh yk*¾KdvfawGukd OD;pm;ay;NyD;awmh BudKNyD;ykdYxm;ay;ygw,f/<br />
wufa&mufaqG;aEG;wJhtcgrSm ykdNyD;aqG;aEG;EkdifzkdYtwGuf avhvmEkdif<br />
zkdYtwGuf usaemfwkdY BuKdNyD;ykdYxm;vkdufw,f/ tck 'Dav;0g;rSm<br />
vkyfwJh aqG;aEG;yGJuae pmwrf;awGukd twnfjyKvkdufNyDqkdawmh<br />
'DvlxkawGukd jyefNyD; today;zkdYqdkwJhtykdif;usawmh usaemfwkdYu<br />
us,fus,fjyefYjyefYawmh rvkyfEkdifbl;/ Ekdifoavmufawmh usaemfwkdY<br />
jyeftoday;oGm;ygr,f/ usaemfwkdYu vlxkawGYqkHyGJukd vlxkMum;<br />
rSm vkyfcsifwmayghaemf/ vlxkMum;rSm rvkyfEkdifwmuawmh tcuf<br />
tcJ jzpfapwmaygh/ tck aqG;aEG;twnfjyKvkdufwJh pmwrf;awGu<br />
usaemfwkdY vlrsKd;&JUtem*wfjzpfwJhtwGufaMumifhrkdvkdY t&rf; ta&;<br />
BuD;ygw,f/<br />
vkyf usif;ycJhaomfvnf; ,ckuJh<br />
odkY jynfe,fvlrI0efxrf; OD;pD;<br />
Xme ESifh yl;aygif;usif;yrIrSm<br />
yxrqkH;tBudrf jzpfonf[k<br />
od&onf/<br />
'ku©onfaeY usif;y&jcif;ESifh<br />
ywfoufNyD; Ms Maureen<br />
McBrien u ]ae&yf pGefYcGmae&wJh<br />
'ku©onfawGudk pmemaxmuf<br />
xm;NyD; EdkifiHawmftpdk;&jzpfap?<br />
tjcm;tzGJYtpnf;jzpfap ydkNyD;<br />
tm½Hkpl;pdkufvmEdkifzdkY &nf&G,fo<br />
vdk 'ku©onfawGudk todtrSwf<br />
jyKwJhtaeeJY urÇmh'ku©onfrsm;<br />
aeY usif;yjyKvkyfjcif; jzpfw,f}<br />
[k ajymonf/<br />
,aeYusa&mufonfh urÇmh<br />
'ku©onfrsm;aeYudk weoFm&D<br />
wdkif;? u&ifjynfe,f?<br />
u,m;jynfe,frsm;wGif usif;ycJh<br />
ovkd xkdif;-jrefrme,fpyf&Sd 'ku©<br />
onfpcef;rsm;wGifvnf; toD;<br />
oD; usif;ycJhMuonf/<br />
2013 pufwifbmvrS pwifxkwfa0onf u&ifowif;pOf? Zlvdkifv <strong>2018</strong><br />
21