Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
drejtim <strong>të</strong> prodhimit <strong>të</strong> filizave <strong>të</strong><br />
shëndetshëm <strong>dhe</strong> standard.<br />
Në fund <strong>të</strong> periudhës së vegjetacionit<br />
<strong>dhe</strong> rënies natyrale <strong>të</strong> gjetheve, filizat<br />
duhet <strong>të</strong> kenë arritur nje lar<strong>të</strong>si nga 70<br />
deri në 80 cm <strong>dhe</strong> me nje trashësi nga<br />
6 deri në 9 mm mbi qafën e rrënjës si<br />
<strong>dhe</strong> pjesa më e ma<strong>dhe</strong> e kërcellit <strong>të</strong> je<strong>të</strong><br />
e pjekur, <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> marrë ngjyrën<br />
karakteristike <strong>të</strong> species.<br />
Shkulja e filizave <strong>të</strong> prodhuar në<br />
farishte kryhet me një herë pas rrëzimit<br />
<strong>të</strong> gjetheve. Dhe sidomos nitrifikimet<br />
<strong>të</strong> ndërpriten në fillim te muajit gusht.<br />
Rrëzimi i gjetheve ndihmohet e<strong>dhe</strong> me<br />
uljen e temperaturave <strong>dhe</strong> rënien e<br />
ngricave <strong>të</strong> para <strong>të</strong> dimrit. Në rastet kur<br />
vjeshta vazhdon me kushte <strong>të</strong><br />
përshtatshme për zhvillimi mundet <strong>të</strong><br />
aplikohet e<strong>dhe</strong> heqja me dorë e<br />
gjetheve përpara shkuljes se tyre.<br />
Prania e gjetheve në filizat e shkulur<br />
shkakton transpirim <strong>të</strong> madh gjë që<br />
dëmton gjendjen e filizit.<br />
Shkulja e filizave <strong>të</strong> nënshartesave<br />
bëhet në kohë <strong>të</strong> mire, pa reshje, me<br />
diell <strong>dhe</strong> pa ngrica <strong>dhe</strong> erëra te ftohta.<br />
Zakonisht shkulja në sipërfaqe <strong>të</strong> vogla<br />
bëhet me krah me anë <strong>të</strong> belit me dy<br />
punëtorë.<br />
Punëtori hap një kanal me thellësi në<br />
var<strong>të</strong>si <strong>të</strong> zhvillimit <strong>të</strong> sistemit rrënjor<br />
pra rreth 30 cm <strong>dhe</strong> me gjerësi sa<br />
gjerësia e belit paralel me rreshtin <strong>dhe</strong><br />
10 cm larg rreshtit <strong>të</strong> filizave duke<br />
treguar një kujdes për <strong>të</strong> mos dëmtuar<br />
sistemin rrënjor <strong>të</strong> filizave. Nga ana e<br />
kundërt e rreshtit punëtori i dy<strong>të</strong> ngul<br />
belin në distance 10-12 cm (distancë<br />
<strong>Prodhimi</strong> i Fidanëve <strong>të</strong> Pemëve Frutore <strong>dhe</strong> Hardhisë<br />
që korrespondon me mesin e hapësirës<br />
ndërmjet rreshtave) larg rreshtit <strong>të</strong> parë<br />
perpendikular <strong>dhe</strong> shtyn filizat në<br />
drejtim <strong>të</strong> kanalit. Në kë<strong>të</strong> kohë<br />
punëtori <strong>të</strong>rheq filizat me kujdes duke<br />
shkundur <strong>dhe</strong>un <strong>dhe</strong> duke i sistemuar<br />
në buzë <strong>të</strong> kanalit e duke i bërë një<br />
shtratifikim provizor sistemit rrënjor<br />
për <strong>të</strong> evituar qëndrimin e tyre në<br />
kontakt me rezet e diellit. Në<br />
përfundim <strong>të</strong> di<strong>të</strong>s së punës filizat<br />
grumbullohet <strong>dhe</strong> bëhet seleksionimi<br />
i tyre. Në cilësinë e parë futen ato filiza<br />
ku diametri në qafën e e rrënjës <strong>të</strong> jenë<br />
për speciet farore nga 6-9 mm si <strong>dhe</strong><br />
sistemi rrënjor <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> 3 rrënjë<br />
skeletore, në cilësinë e dy<strong>të</strong> futen<br />
filizat që kanë trashësinë në qafën e<br />
rrënjës nga 4 deri në 6 mm me 3 rrënje<br />
skeletore.<br />
Ndërsa për speciet bërthamore <strong>dhe</strong><br />
agrumet në cilësinë e parë duhet <strong>të</strong><br />
futen filizat me diame<strong>të</strong>r në qafën e<br />
rrënjës nga 4 deri në 6 mm <strong>dhe</strong> me 3<br />
rrënjë skeletore, ndërsa në cilësinë e<br />
dy<strong>të</strong> futen filizat që kanë një trashësi<br />
në qafën e rrënjës nga 3.5 deri në 4<br />
mm <strong>dhe</strong> po me 3 rrënjë skeletore.<br />
Filizat e shkulura nga farishtja pas<br />
klasifikimit li<strong>dhe</strong>n në tufa me nga 50<br />
copë cilësia e parë <strong>dhe</strong> 100 copë cilësia<br />
e dy<strong>të</strong> etiketohen sipas llojeve <strong>dhe</strong><br />
shtratifikohen në rastin që do <strong>të</strong><br />
përdoren për tu mbjellë në pranverë<br />
ose transportohen në parcelën e<br />
shartesores së vitit <strong>të</strong> parë ku mundet <strong>të</strong><br />
mbillen direkt për zonën e ngroh<strong>të</strong> ose<br />
mundet <strong>të</strong> bëhet një shtratifikim deri<br />
në momentin e mbjelljes.<br />
Për <strong>të</strong> realizuar ruajtjen e filizave deri<br />
në momentin e mbjelljes ësh<strong>të</strong> e<br />
këshillueshme shtratifikimi i tyre ose<br />
46
Change language