You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ἄγκυρα Ἐλπίδος<br />
πραγματιστική, πού<br />
ἀφορᾶ τήν ἄσκηση πολιτικῆς<br />
καί δή τῆς Ἐξωτερικῆς.<br />
Ἔγραφα στίς<br />
14 Μαΐου 2012 στόν<br />
Καθηγητή Φιλοσοφίας<br />
Γιῶργο Οἰκονόμου, τόν<br />
καλό μου φίλο:<br />
«…Εἶμαι τῆς γνώμης<br />
ὅτι ἡ μελέτη τοῦ Βυζαντίου<br />
μᾶς εἶναι ἀναγκαία,<br />
διότι μᾶς προσφέρει<br />
ἰσχυρότατα ἐπιχειρήματα<br />
στήν ἄσκηση<br />
ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Τό ἀνάλογο βρίσκεται<br />
στήν ἀντίληψη τοῦ Νταβούτογλου, ἐκφρασμένη<br />
στό «Στρατηγικό βάθος», περί τῶν δικαιωμάτων<br />
τῆς Τουρκίας ἐπί τῶν ἐδαφῶν τῆς<br />
Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Ὡς ὑπήκοοι<br />
τοῦ Ἑλληνικοῦ κράτους ἔχουμε δικαιώματα,<br />
πού ἀπορρέουν ἀπό τή σχέση μας μέ τήν Ἀνατολική<br />
Ρωμαϊκή Αὐτοκρατορία. Σέ ὅλες τίς<br />
διακρατικές συμφωνίες οἱ μέν Δυτικοί μᾶς<br />
ἀναγνωρίζουν ὡς Γραικούς, οἱ δέ Ὀθωμανοί<br />
ὡς Ρωμιούς, Ρωμαίους δηλαδή, ὑπηκόους τῆς<br />
πάλαι πότε κραταιῆς Αὐτοκρατορίας. Ἡ<br />
ἀπεμπόληση τῆς σχέσης μας αὐτῆς, ὁδηγεῖ<br />
στήν ἀπώλεια κάθε δικαιώματος πού ἀπορρέει<br />
ἀπό τή σχέση αὐτή. Τό Ρωμιός ἀποτελεῖ<br />
στοιχεῖο ταυτότητας τοῦ Νεοέλληνα. Ἐθλίβην<br />
πληροφορούμενος ὅτι οἱ Τοῦρκοι μᾶς ὀνομάζουν<br />
Γιουνάνηδες («Ἴωνες») καί λένε Ρωμιούς<br />
μόνο τους ἐλαχιστότατους πιά Ἕλληνες<br />
τῆς Πόλης καί τούς Κυπρίους, μάλιστα περιφρονητικά…».<br />
Ὅμως μέ τοῦτα χρειάζεται ἰδιαίτερη προσοχή.<br />
Δέν παρέλειψα νά τό ἐπισημάνω στήν<br />
ἐπιστολή αὐτή: «Βέβαια κατανοῶ ὅτι τά παραπάνω<br />
δέν ἔχουν καί μεγάλη σχέση μέ τήν<br />
ἀλήθεια, τήν ὁποία ἀναζητοῦμε ὡς φιλόσοφος<br />
ἐσύ, ὡς συγγραφέας ἐγώ. Ἀκόμη χειρότερα,<br />
κάτι τέτοια, ἀποκομμένα ἀπό τίς πανανθρώπινες<br />
ἀξίες, θρέφουν τόν ἐθνικισμό.<br />
Σοῦ ἔχω γράψει τήν ἀγάπη μου γιά τήν<br />
ἐλευθερία, γιά τό “Οὐθέν μεῖζον ἀνθρώποις<br />
Ἔλλησιν ἐλευθερίης” τῆς Πριήνης».<br />
Καί μιλώντας περί ἐλευθερίας καί μνήμης<br />
ἀγώνων, δέν εἶναι μόνο οἱ Δυτικοευρωπαῖοι<br />
πού θυμοῦνται καί γιορτάζουν τή μάχη τοῦ<br />
Πουατιέ (732), μέ τήν ὁποία ἡ ἀραβική ἐπέκταση<br />
στήν εὐρωπαϊκή ἤπειρο ἀποσοβήθηκε<br />
καί περιορίστηκε στήν Ἰβηρική. Καί ἐμεῖς<br />
κάθε Μεγάλη Σαρακοστή θυμόμαστε πῶς<br />
κρατήσαμε τόν πολιτισμό μας, τόν Δυτικό πολιτισμό,<br />
σταματώντας τίς ὀρδές τῶν Ἀβάρων,<br />
τῶν Περσῶν, τῶν Σλάβων, τῶν Ἀράβων, τῶν<br />
Βουλγάρων, τῶν Σελτζούκων καί τῶν Ὀθωμανῶν<br />
Τούρκων. Καί ψάλλουμε κάθε Μεγάλη<br />
Σαρακοστή τό «Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ<br />
τά νικητήρια, / ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν,<br />
εὐχαριστήρια / ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου,<br />
Θεοτόκε· / ἀλλ᾿ ὡς ἔχουσα τό κράτος ἀπροσμάχητον,<br />
/ ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον,<br />
/ ἵνα κράζω σοι· / Χαῖρε, νύμφη<br />
ἀνύμφευτε». Ἕναν ἐπίσης ὕμνο ἐθνικό, ὅπως<br />
μοῦ τόν εἶχε πεῖ στά χρόνια τῆς ἐφηβείας μου<br />
ὁ ἀείμνηστος φιλόλογος Νικόλαος Οἰκονομάκης.<br />
Κι ὅποιος γνωρίζει τί ἦταν ὁ Διγενής<br />
Ἀκρίτης, μισός Ἕλληνας - μισός Ἄραψ, καταλαβαίνει<br />
ὅτι δέν εἶναι τό αἷμα πού σέ κάνει<br />
Ρωμιό, ἄνθρωπο δηλαδή πού ἡ ἀντίληψή<br />
του ἑδράζεται στόν ἑλληνικό λόγο καί τή χριστιανική<br />
ἀγάπη.<br />
****<br />
Εἶναι λοιπόν μεγάλη εὐτυχία, πού ἔρχεται ἡ<br />
Ἀραβολόγος - Βυζαντινολόγος Νάντια Μαρία<br />
Ἔλ-Σέιχ, Καθηγήτρια στό Τμῆμα Ἱστορίας<br />
καί Ἀρχαιολογίας τοῦ Ἀμερικανικοῦ Πανεπιστημίου<br />
τῆς Βηρυτοῦ (A.U.B), νά μᾶς κάνει<br />
γνωστή τήν ὀπτική τῶν Ἀράβων γιά τό<br />
Βυζάντιο. Τό βιβλίο ἐκδόθηκε τό 2004 (Harvard<br />
University Press) μέ πρωτότυπο τίτλο<br />
“Byzantium viewed by Arabs”.<br />
Ἀπό τήν ἀρχή ἡ ἱστορικός ἐξηγεῖ ὅτι «γιά<br />
τούς Βυζαντινούς ἡ αὐτοκρατορία τους δέν<br />
51
Change language