Γράφει ο: Παναγιώτης Δάλλας Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινική Πειραιά Οστεοαρθρίτιδα ή εκφυλιστική αρθροπάθεια 84 <strong>Bionews</strong> Σεπτέμβριος - Νοέμβριος <strong>2019</strong>
ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑ Η οστεοαρθρίτιδα είναι πάθηση που εμφανίζεται στην ίδια συχνότητα σε όλες τις χώρες του κόσμου. Μετά τη συμπλήρωση των σαράντα ετών δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν ήδη αναπτύξει ασυμπτωματικές εκφυλιστικές αλλοιώσεις του χόνδρου σε αρθρώσεις που στηρίζουν το βάρος του σώματος. Ταξινόμηση Διακρίνεται σε: Πρωτοπαθή (ιδιοπαθής, αγνώστου αιτιολογίας) Δευτεροπαθή που προκαλείται από συγκεκριμένη πάθηση ή ανωμαλία στη σχέση των αρθρικών επιφανειών. Αιτιοπαθογένεια Στην πρωτοπαθή οστεοαρθρίτιδα παίζουν ρόλο παράγοντες ιδιοσυστασιακοί και κληρονομικοί (μειονεκτικότητα του αρθρικού χόνδρου). Η δευτεροπαθής είναι δυνατόν να προκληθεί από: Υπερβολική ή ανομοιόμορφη 1 φόρτιση ενός φυσιολογικού χόνδρου, όπως συμβαίνει σε δυσπλασία του ισχίου, σε ραιβό ή βλαισό γόνατο ή ύστερα από ενδαρθρικό κάταγμα, όπου δεν έγινε ανατομική ανάταξη και άφησε ανωμαλίες στην αρθρική επιφάνεια (μετατραυματική αρθρίτιδα). Φυσιολογική φόρτιση ενός παθολογικού αρθρικού χόνδρου, 2 όπου μπορεί να έχει δημιουργηθεί από μικροβιακές φλεγμονές, ρευματοειδή αρθρίτιδα, απολυματική οστεοχονδρίτιδα, οστεοχονδρωμάτωση κ.λπ. Βλάβη του υποχόνδριου οστού 3 ενώ ο χόνδρος είναι φυσιολογικός, όπως στην οστεοχονδρίτιδα του ισχίου, στην άσηπτη νέκρωση του μηριαίου, του αστραγάλου κ.λπ. Κλινική εικόνα Ο πόνος είναι το πρώτο σύμπτωμα της πάθησης. Εμφανίζεται αρχικά ύστερα από κόπωση, στη συνέχεια έπειτα από μεγάλης ή μικρής διάρκειας ακινησία. Τελικά ο πόνος γίνεται συνεχής, ακόμη και κατά την ανάπαυση (πόνος ηρεμίας, rest pain) ενώ πολλές φορές έχουμε πόνο νυχτερινής αφύπνισης. Αρκετά συχνά, παρά την εξέλιξη, υπάρχουν περίοδοι χωρίς πόνο, που κρατούν από ημέρες έως μήνες. Η δυσκαμψία της άρθρωσης αποτελεί το δεύτερο σύμπτωμα που εκδηλώνεται αρχικά ύστερα από ανάπαυση, προοδευτικά επιδεινώνεται και τελικά γίνεται μόνιμη και περιορίζει τις κινήσεις της άρθρωσης. Η παραμόρφωση της άρθρωσης αποτελεί την τελική κατάληξη της πάθησης και είναι συνήθως τυπική για κάθε άρθρωση. Έτσι το ισχίο παίρνει θέση προσαγωγής, κάμψης και εξωτερικής στροφής, ενώ το γόνατο κατά κανόνα θέση ραιβότητας και κάμψης. Στα χέρια προσβάλλονται οι τελικές φαλαγγοφαλαγγικές αρθρώσεις στη ραχιαία επιφάνεια και δημιουργούνται οι χαρακτηριστικοί όζοι του Heberden. Κατά την κλινική εξέταση, διαπιστώνεται τοπική ευαισθησία κατά την ψηλάφηση, περιορισμός στις κινήσεις της άρθρωσης, ατροφία και μερική καθήλωση του σκέλους σε ανώμαλες θέσεις. Ακτινολογικά ευρήματα 1Στένωση του μεσάρθριου διαστήματος 2Σκλήρυνση των αρθρικών επιφανειών 3Κύστεις στο υποχόνδριο οστό Οστεόφυτα, δηλαδή οστικές 4 προσεκβολές που αναπτύσσονται σε θέσεις που προσφύονται ο αρθρικός θύλακος και οι σύνδεσμοι. Η ακτινολογική εικόνα δεν συμβαδίζει πάντα με τη βαρύτητα της κλινικής συμπτωματολογίας (άρρωστοι που οι ακτινογραφίες παρουσιάζουν σοβαρές αλλοιώσεις, ιδιαίτερα στη σπονδυλική στήλη, μπορεί να έχουν ελαφρά συμπτώματα και αντίστροφα άρρωστοι με ελαφρές αλλοιώσεις να υποφέρουν). Θεραπεία Διακρίνεται σε συντηριτική και χειρουργική. Η συντηρητική περιλαμβάνει φαρμακευτική αντιφλεγμονώδη αγωγή. Όλα τα φάρμακα αυτά μπορεί να βλάψουν το βλεννογόνο του στομάχου και δεν χορηγούνται αν υπάρχει έλκος. Στις περιπτώσεις αυτές, η χορήγηση υπόθετων, χωρίς να είναι ακίνδυνη, μπορεί να δοκιμαστεί. Στη φαρμακευτική αγωγή, εντάσσονται και φάρμακα για την ενίσχυση, την προστασία και την επιβράδυνση του εκφυλισμού του αρθρικού χόνδρου. Η ενδαρθρική έγχυση κορτιζόνης σε μονοαρθρικές εντοπίσεις έχει περιοριστεί τα τελευταία χρόνια, επειδή προκάλει καταστροφή του αρθρικού χόνδρου. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, η καταστροφή αυτή οφείλεται: Σε καταβολική δράση της κορτιζόνης επί του μεταβολισμού του 1 κολλαγόνου 2Στην άμεση και ταχεία άρση του πόνου που επιτρέπει την ελεύθερη χρήση της άρθρωσης που πάσχει, με αποτέλεσμα την ταχύτερη καταστροφή της. Κατά την περίοδο της φαρμακευτικής αγωγής, εάν τα συμπτώματα είναι έντονα, συνιστάνται η ανάπαυση της άρθρωσης και ο περιορισμός των κινήσεων στο ελάχιστο. Η φυσικοθεραπεία έχει σκοπό, όταν η πάθηση βρίσκεται σε παρόξυνση, να βελτιώσει την τοπική <strong>Bionews</strong> Σεπτέμβριος - Νοέμβριος <strong>2019</strong> 85
Change language