Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1878 στήν Κρήτη<br />
καί ἡ Σύμβαση τῆς Χαλέπας<br />
Μιχαήλ Γ. Καβουλάκη<br />
Eκατό τριάντα χρόνια συμπληρώνονται<br />
ἐφέτος ἀπό τήν ἐπανάσταση<br />
τοῦ 1878 στήν Κρήτη καί τή<br />
Σύμβαση τῆς Χαλέπας. Ἡ ἔκρηξη τοῦ<br />
ρωσοτουρκικοῦ πολέμου τόν Ἀπρίλιο<br />
τοῦ 1877 ἦταν μιά καλή εὐκαιρία γιά τήν<br />
ὀργάνωση ἐπαναστατικοῦ κινήματος<br />
στήν Κρήτη καί πρός αὐτήν τήν κατεύθυνση<br />
ἄρχισαν νά στρέφονται οἱ ὑπόδουλοι<br />
κάτοικοι τοῦ νησιοῦ.<br />
Τά μέσα τοῦ Ἰουλίου 1877 στίς περιοχές<br />
τῆς ∆υτικῆς Κρήτης εἶχαν συγκεντρωθεῖ<br />
οἱ περισσότεροι πολιτικοί καί στρατιωτικοί<br />
ἡγέτες, γιά νά καταστρώσουν<br />
κοινά σχέδια πολιτικῆς καί ἔνοπλης<br />
δράσεως. Γιά τόν σκοπό αὐτόν ἐκλέχτηκε<br />
μία 24μελής Ἐπιτροπή, γιά νά<br />
συντονίζει τίς ἐνέργειες σέ ὁλόκληρη τή<br />
Μεγαλόνησο.<br />
Στήν Ἀθήνα ἱδρύθηκε «Τό Κρητικόν<br />
Κέντρον», μέ πρόεδρο τόν τραπεζίτη<br />
Μάρκο Ρενιέρη καί μέλος του τόν Ἰωάννη<br />
Ζυμβρακάκη, καί ἄρχισε ἡ συγκέντρωση<br />
ὅπλων καί ἐφοδίων γιά τήν<br />
Κρήτη, ὅπου εἶχαν ἤδη δημιουργηθεῖ<br />
τρία ἐπαναστατικά κομιτάτα, στόν Βάμο,<br />
στά Χανιά καί τό Ρέθυμνο.<br />
Τόν Αὔγουστο τοῦ 1877 τό ἐπαναστατικό<br />
κομιτάτο τῶν Χανίων ἐξέλεξε<br />
μία Μεταπολιτευτική Ἐπιτροπή μέ ἕδρα<br />
τήν Κράπη καί ἀργότερα οἱ ἀντιπρόσωποι<br />
ὅλων τῶν κομιτάτων ἀποφάσισαν<br />
νά συγκαλέσουν Παγκρήτια Ἐπαναστατική<br />
Συνέλευση στό χωριό Φρέ<br />
Ἀποκορώνου γιά τήν ἐκλογή Προεδρείου.<br />
<br />
Ἡ διαφαινόμενη ὡστόσο ἧττα τῆς<br />
Τουρκίας κατά τόν ρωσοτουρκικό πόλεμο<br />
προσδιόρισε καί τή στάση τῆς<br />
Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως.<br />
Ὁ Χαρ. Τρικούπης, Ὑπουργός Ἐξωτερικῶν<br />
στήν Οἰκουμενική Κυβέρνηση<br />
Κουμουνδούρου, δήλωσε στίς 27 ∆εκεμβρίου<br />
1877 ὅτι ἡ Ἑλλάδα θά ὑποστήριζε<br />
ἐνεργῶς τήν κρητική ἐπανάσταση.<br />
Στό μεταξύ ἡ ταχεία κατάρρευση τοῦ<br />
τουρκικοῦ μετώπου ἔδωσε τό σύνθημα<br />
τῆς καθόδου στήν Κρήτη τῶν ἐξόριστων<br />
ὁπλαρχηγῶν.<br />
Πρῶτος ἔφθασε ὁ Χατζη-Μιχάλης<br />
Γιάνναρης, ὁ ὁποῖος ἀνέλαβε ὡς γενικός<br />
ἀρχηγός Κυδωνίας καί ἀκολούθησαν<br />
οἱ ὁπλαρχηγοί ∆υτ. Κρήτης Γ. Κορκίδης,<br />
Λεων. Μπογιαντζόγλου, Κ. Κριάρης.<br />
Ἀ. Σκαλίδης, ὁ ἱερομόναχος Παρθένιος<br />
Περίδης καί ἄλλοι.<br />
Ἀνάλογες κινητοποιήσεις παρατηρήθηκαν<br />
καί στίς Ἀνατολικές Ἐπαρχίες<br />
κάτω ἀπό τή Γενική Ἀρχηγία τοῦ Μιχ.<br />
Κόρακα.<br />
Στίς ἀρχές τοῦ Ἰανουαρίου 1878 ὅλα<br />
πλέον ἦταν ἕτοιμα γιά τήν ἐξέγερση,<br />
ὁπότε καί συγκροτήθηκε στό Φρέ ἡ<br />
«Παγκρήτιος Ἐπαναστατική Συνέλευσις»<br />
μέ πλήρης ἀντιπροσώπευση.<br />
Ἀπό τήν τουρκική πλευρά οἱ κλιμακούμενες<br />
ἐπαναστατικές κινήσεις εἶχαν<br />
ἀνησυχήσει σοβαρά τήν Ὑψηλή Πύλη.<br />
Ἀπασχολημένη ἡ Τουρκία στόν πόλεμο<br />
μέ τή Ρωσία δέν ἦταν σέ θέση νά στείλει<br />
δυνάμεις στήν Κρήτη καί προτίμη-