Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ἰωάννης Καρδίτσης: Ὁ Γεραπετρίτης<br />
πλοίαρχος τοῦ Λάμπρου Κατσώνη<br />
Δημητρίου Λ. Παπαδάκη,<br />
φιλολόγου-τ. Λυκειάρχου<br />
Στίς 9 τοῦ Σεπτεμβρίου τοῦ 1787 ἡ<br />
αὐτοκράτειρα τῆς Ρωσίας Αἰκατερίνη<br />
Β´ ἡ Μεγάλη κήρυξε τό δεύτερο<br />
πόλεμο ἐναντίον τῆς Τουρκίας,<br />
ἔχοντας ὡς σύμμαχο της τόν αὐτοκράτορα<br />
τῆς Αὐστρίας Ἰωσήφ Β´. Ἡ<br />
Μεγάλη Αἰκατερίνη διακήρυττε<br />
ὅτι σκεπτόταν νά διαλύσει τήν<br />
τουρκική αὐτοκρατορία καί νά<br />
ἀνασυστήσει τή βυζαντινή μέ<br />
αὐτοκράτορα τόν ἐγγονό της<br />
Κωνσταντίνο. Μάλιστα λίγους<br />
μῆνες ἀργότερα, στίς 17 τοῦ Φεβρουαρίου<br />
τοῦ 1788, ἡ αὐτοκράτειρα<br />
μέ ἔντυπη προκήρυξή της<br />
πρός τούς Ἕλληνες τόνιζε:<br />
«ὁπλισθῆτε ὁμοψύχως, ἵνα<br />
ἀνασταθῇ ἡ καταβεβλημένη ὑμῶν τύχη. Αἱ<br />
γάρ ναυτικαί ἡμῶν δυνάμεις παραγίγνονται<br />
ὑμῖν εἰς τοῦτο συνεργῆσαι». (Εἰκ. 1).<br />
Τήν ἐποχή αὐτή στήν καρδιά τῶν Ἑλλήνων<br />
ὑπῆρχε πικρία καί δυσπιστία πρός τούς<br />
ὁμόθρησκούς τους Ρώσους. Καί ἦταν τοῦτο<br />
φυσικό. Οἱ πομπώδεις διακηρύξεις καί<br />
ὑποσχέσεις τῆς Αἰκατερίνης Β´, τίς παραμονές<br />
τοῦ πρῶτου ρωσοτουρκικοῦ<br />
πολέμου (1768-1774), διαψεύστηκαν<br />
οἰκτρά. Πιό συγκεκριμένα: Ἡ Πελοπόννησος,<br />
ἡ Στερεά Ἑλλάδα<br />
καί κατά ἕνα μέρος ἡ Θεσσαλία,<br />
ἡ Κρήτη, τά νησιά τοῦ Αἰγαίου<br />
καί τοῦ Ἰονίου Πελάγους, ἔπειτα<br />
ἀπό τήν ὑπόσχεση τῆς Αἰκατερίνης<br />
γιά ἐθνική καί πολιτική<br />
ἐλευθερία, ξεσηκώθηκαν ἐναντίον<br />
τῶν Τούρκων μέ τήν ἐμφάνιση<br />
τοῦ ρωσικοῦ στόλου. Ὅμως οἱ<br />
Ρώσοι, ὅταν, δίχως σχέδιο καί<br />
<br />
ὀργάνωση, συντρίφτηκαν ἀπό τούς Τούρκους<br />
τοῦ Μοριᾶ ἐγκατέλειψαν τούς Ἕλληνες<br />
στήν τύχη τους καί ἀπέπλευσαν. Τό κίνημα<br />
τῆς Πελοποννήσου πνίγηκε στό<br />
αἷμα καί τά ἀλβανικά στίφη πού<br />
κατέβηκαν πρός τά νότια ἔκαμαν<br />
φοβερές καταστροφές καί σφαγές<br />
χριστιανῶν στήν Ἤπειρο,<br />
τή Θεσσαλία καί τή Στερεά<br />
Ἑλλάδα.<br />
Ἔτσι τώρα οἱ Ἕλληνες, μολονότι<br />
οἱ χορδές της ἐθνικῆς<br />
εὐαισθησίας τους δονήθηκαν<br />
μέ τήν ἔκρηξη τοῦ ρωσοαυστριακοῦ<br />
κατά τῆς Τουρκίας πολέμου<br />
καί μέ τίς διακηρύξεις<br />
τῆς τσαρίνας, δέν ἐξεγέρθησαν.<br />
Ὅμως στό προσκλητήριο τῆς τσαρίνας<br />
ἔσπευσε νά ἀνταποκριθεῖ ὁ Λάμπρος Κατσώνης,<br />
Ἕλληνας λοχαγός στήν ὑπηρεσία<br />
τῆς Ρωσίας (Εἰκ. 2). Ἀπό τήν Τεργέστη μέ<br />
μικρό στόλο, πού εἶχε ἑτοιμάσει ἡ ἐκεῖ<br />
ἑλληνική κοινότητα μέ δικές της δαπάνες,<br />
ἀπέπλευσε γιά τό Αἰγαῖο. Στό στόλο του μέ<br />
ἄδεια τῆς τσαρίνας ὕψωσε τή ρωσική<br />
σημαία. Σέ μία κορβέττα του τῶν 28<br />
κανονιῶν, πού ἦταν ἀμερικάνικης<br />
κατασκευῆς, ἔδωσε τό ὄνομα<br />
πού ἔδιναν οἱ Ἕλληνες τότε<br />
στήν Αἰκατερίνη Β´, «Ἀθηνά<br />
τῆς Ἄρκτου» (Εἰκ. 3).<br />
Τό σχέδιο τοῦ Λάμπρου Κατσώνη<br />
ἦταν ἔξυπνο καί παράτολμο.<br />
Συγκεκριμένα: Ὁ Λάμπρος<br />
πίστευε ὅτι ἡ τύχη τῆς Ἑλλάδας<br />
ἐξαρτιόταν ἀπό τήν ἔκβαση τοῦ<br />
δεύτερου ρωσοτουρκικοῦ πο-<br />
(Εἰκ. ). Αἰκατερίνη ἡ Β΄.<br />
(Εἰκ. ). Λάμπρος Κατσώνης.
Change language