syapollll

Lorem ipsum
FILTERS
Syapol
Syapol
ENERO / 2019
40 na sulatin • ng STEM 183
I-SYAPOL

nila
laman
3
Aj Ivherson L. Nalangan
4
Ramon Benedict V. Elloso
5
Princess Nicole Ricafort
6
Corneliani Jon G. Melo
7
コスプレ
Gianna Bernice R. Artajos
13
Sofia Aviel A. Surell
14
Dan Michael C. Alfaras

15
Marcus Philip L. Flores
16
Gianna Bernice R. Artajos
17
Eliiamae B. Ang
27
Sara Derica Resol
30
Aj Ivherson L. Nalangan
32
Elliamae B. Ang
34
Sara Derica Resol

35
Sofia Aviel A. Surell
37
Dan Michael C. Alfaras
38
Princess Nicole Ricafort
39
Aj Ivherson L. Nalangan
41
Corneliani Jon G. Melo
43
Dan Michael C. Alfaras
43
Alyanna Divine Bayani
44
Gianna Bernice R. Artajos
45
Lester Dave Salazar
50
Princess Nicole Ricafort
51
Lester Dave Salazar
52
Alyanna Divine Bayani
53
Alyanna Divine Bayani
54
Gianna Bernice R. Artajos

nila
laman
55
56
Elliamae B. Ang
Patrick Cortez
57
Stefano Franco Binay
58
Lester Dave Salazar
59
Alyanna Divine Bayani
61
Aj Ivherson L. Nalangan
62
Eliiamae B. Ang
63
Ramon Benedict Elloso
64
Princess Nicole Ricafort
66
Ramon Benedict Elloso
67
Stefano Franco Binay

Paunang
Salita.

Ano pa ang hinihintay mo? Syapol Play!
Elliamae B. Ang
PUNONG PATNUGOT

03
N A L A N G A N
Dalawa,
Apat,
Dalawa
replektibong sanaysay

E L LO S O
04
SEA
Games
Hosted
ng
Pilipinas
posisyong papel

laraw
05 R I CA F O R T
larawang sanaysay
Tambayokona

M E L O
06
Ayoko Na,
Suko Na Ako
ang sanaysay

lakbay sanaysay
07 A R TA J O S
Cosplay
コスプレ

08

09 A R TA J O S
Cosplay
mania

cellphone, parehas kaming gusto
nang magpahinga, at parehas naming
alam kung anong gusto namin.
Lumabas kami ng SMX Convention
Center para pumunta sa isang maliit
na café na pangalan ay The Black
Scoop, isang café na nagbebenta ng
kape, boba tea, at iba pang matamis
na inumin. Bumili ako ng ng white
chocolate mocha habang bumili si
Kloie ng paborito niyang cookies
and cream. Napahinga namin ang
masakit naming mga paa, at namamagang
braso sa pagbuhat ng
mabigat na bag na puno ng aming
merchandise.
“This is just the first day” bulong ni
Kloie habang siya ay nag-scroll sa
kanyang Instagram. Pinagmasdan
ang aking pagod na mata at tumango
bilang tugod. Kasi gusto ko
matipid ang aking energy. Ang original
na plano ay kakain kami ng ramen
sa isang kainan na tawag ay
Ramen Nagi para sa hapunan, para
sa aking birthday treat kay Kloie.
Nagpalipas kami ng ilang minuto sa
loob ng SM MOA, tagos ng SMX
Convention Center, binayaan namin
ang mga taong tumitimgin sa amin
habang kami ay naglalakad kung
saan. Sa mga ibang tao, mukha kami
kakagaling lang sa costume party,
pero ang realidad, kami ay dalawang
pagod na estudyante na gustong
kumain ng ramen.
Paglipas ng oras, sumuko navkami
at nag-book kami ng Grab para
makauwi nalang. Naghintay kami sa
harap ng 2Go store sa may SM
MOA, nakikita parin namin ng mga
grupo ng cosplayers na nasa loob
ng SMX lumabas sila at nag paalam
kami sakanila, dahil makikita naman
namin sila sa susunod na araw,
nakakaaliw na makita iyon. Dumating
ang sundo namin at pumasok
kami sa kotse, nagsali-salitan kami
matulog habang naka-share kami ng
headset na naka-connect sa cellphone
ko, tumutugtog ng musika
galing sa mga anime. Tinignan ko sa
bag ko ang dalawang pitaka ko,
yung unang pitaka ay para pambili
ng kahit ano-ano, habang yung pangalawa
ay para sa mga importanteng
bagay katulad ng bayad para
sa pamasahe, pagkain, at pang
emergency.
Nakauwi kami ni Kloie at binayaran
ko ang driver ng 230 – 300 pesos
para sa fare, nung nagutom kami
kasi hindi kami kumain ng ramen,
kumain nalang kami ng pizza at fries
sa SNR, tapos bumalik kami sa condo
ko para makatulog. Kailangan
namin yan kasi may isa pang araw
na magaganap.
10
lakbay sanaysay

11 A R TA J O S
Setyembre 29, 2019 (Linggo)
Ako ang unang nagising dahil tumunog ng 8:00 ang alarm ko kaya ako rin muna
gumawa ng lahat. Inilabas ko lahat ng binili ko kahapon sa bag ko, inayos
ko ang susuotin ko mamaya, si Yuuri Katsuki galing sa anime na Yuri! On Ice,
at naligo na ako. Nagising naman si Kloie dahil sa ingay ko, pero sinabi niya
“My feet hurt man”. Nasa banyo ako nang kinakausap ko siya habang ako ay
naliligo “Same dude”. Sarap kung kami lang ang nasa condo at wala ang pamilya
ko. Ang rason kung bakit wala ang pamilya ko (Nanay, tatay, ate) kasi
kung lahat kami matutulog sa condo at dumagdag pa si Kloie, hindi kami kakasya.
Kaya pinyagan ng nanay ko na kahit kami nalang ni Kloie matulog sa
condo, basta wala nang iba. Nung ayos na lahat ng gamit namin at susuotin,
ang orihinal na plano ay mag-book ng Grab papunta sa SMX, Ngunit,
Inalok kami ng magulang ni Kloie para ihatid kami sa SMX. Hindi naman ako
nagrereklamo (ulit), kasi masaya na ang pitaka ko para sa mga gastos ng
transportasyon. Nung dumating ang kanyang magulang, sinabi niya na mag
mimisa muna tayo bago pumunta sa kombensyon. Ulit, hindi ako nagrereklamo
kasi hindi naman ako yung nag-mamaneho. Habang nagmimisa kami, napansin
ko na kapag maaga kami ni Kloie pumunta sa kombensyon, mas maaga
at mas madali kaming mapapagod, at yung mga magagandang cosplayers
pumupunta sila ng hapon pa. Ang mga plano na pupunta ng maaga ay hindi
nasunod, pero ulit wala namang problema.
SMX
Kloie.

12
Pagkatapos ng misa, sinundo kami sa SMX muli mga bandang 3:00 ng hapon.
Ganon din ginawa namin, una sa guard, pila para sa wrist band, tapos pumasok
na sa kombensyon. Nung pumasok kami muli, may mga tao na pinapaalam
kung pwede silang mag picture sa amin ni Kloie. Nahihiya at natuwa
naman kami sa mga taong nagtatanong. Sa buong araw, ginustuhan naming
ang mga nakikita at naririnig naming sa communidad ng mga gusto sa anime
at ang pagsasama namin ni Kloie.
Natapos ang araw nung sinabi ni Kloie na sumasakit na ang tiyan niya. Kinbahan
ako, hindi dahil sa pag-alis ng maaga, pero sa pagkikita na ang aking
kaibigan ay may sakit. Sa huli, umalis na siya, sinundo siya muli ng kanyang
mga mabait na magulang, tapos ako naman ay nakauwi na sa condong
tinulugan namin kagabi. Nung natapos ang lahat, gusto namin bumalik at
umulit ng dalawang araw. Kahit sa sobrang maraming na planomg bago,
maayos naman ang mga plano at masaya naman na nangyari iyon. Kapag napunta
ka sa isang lugar, na kasama mo ang tao na gusto mong makasama, lahat
ng plano na ginawa sa simula, wala iyong pake dahil mas importante na
magkasama kayo hanngang sa huli.
lakbay sanaysay
lakbay sanaysay

13 S U R E L L
Kinse
Anyos
Amoy sinigang ang gumising sa akin. Tunog ng pagkaing piniprito ang
aking narinig. “O, gising ka na pala,” sabi ng aking nanay na naghahain ng
almusal sa lamesa. “Kumain ka na rito.” Umupo ako at pinagmasdan ang
tahimik na kapaligiran sa labas. Magandang manirahan dito sa probinsya.
Tahimik at maaliwalas. Nakita ko ang mga kaibigan kong maagang
naglalaro sa labas. “Hoy, Aviel! Sali ka na!” sigaw ng isa kong kaibigan.
“Mamaya! Kakain muna ako!” Nagngitian kami at nagpatuloy siya sa
paglalaro. Umupo ang nanay ko sa harap ko at sinabing, “Babalik na tayo
ng Manila bukas kaya lubus-lubusin mo na.” Nakakalungkot. Gusto ko
pang manatili rito. Kumain ako nang tahimik. Tumingin ulit ako sa labas at
nakitang wala na sila. “Ma, tapos na po ako. Labas lang ako.” Lumabas
ako ng bahay at hinanap sila.
Ilang taon na ba ako? Kinse anyos. Ilang taon na ang kalaro ko? Ganoon
din. Nakita ko siyang umiiyak sa ilalim ng punong mangga. Magulo ang
suot at paligid. “Daphnie?” tawag ko at bigla siyang nagulat at nagpunas
ng mga luha. “Bakit? Lalaro na ba tayo?” Umupo ako sa tabi niya at umiling.
“Bakit ka umiiyak?” tanong ko sa kanya. “Ha? Hindi ah! Wala ‘to, laro
na tayo!” Pagkatayo niya, biglang nanghina at nanginig ang mga tuhod
niya. Napatingin ako sa tinitingnan niya, bigla niya ‘kong hinawakan.
Isang lalaking naninigarilyong nakatitig sa kanyang katawan. Hinila niya
ako palayo at tumakbo. Tumigil kami sa bahay nila at bigla na naman siyang
umiyak. “Sino yun?!” tanong ko ngunit iling lamang siya nang iling.
“Natatakot ako, Aviel.” Niyakap ko siya at pinatahan.
Pagkabalik namin ng Manila, may binalita sa’kin ang aking nanay. “Buntis
si Daphnie! Napakalandi talaga n’ong batang iyon!” Malandi ba talaga o
napilitan?
replektibong sanaysay

A L FA R A S
14
Tama Na!
Itigil Na!
Alam naman nating ang motorsiklo ay isa sa mga pinakadelikadong uri ng
sasakyan sa lansangan. Masagi lang ang katawan ng motorsiklo ay maari
ng magdulot ng aksidente dahil mawawalan agad ng balanse ang nagmamaneho
nito at kung ikaw ay mamalasin, maari ka pang magkaroon ng
fatal injury. Ngunit dahil trapik sa Metro Manila, kahit alam natin na
delikado sumakay sa motorsiklo, pinipilit pa rin nating sumakay dahil makalulusot
ito sa masikip na daanan. Dahil dito, nauso ang public transport
application na Angkas na kung saan maari silang magbook para ihatid sa
ninanais na destinasyon. Pero hindi katagalan ito ay binatikos sa kadahilanang
may mga rider na minomolestya ang mga pasahero at may mga
rider na nahulihan ng ipinagbabawal na gamot.
Kaya kung ako ang tatanungin, dapat nang itigil ang Angkas hangga’t hindi
pa lumalala at dumadami ang nabibiktima nito. Dahil naniniwala ako na
ang pagbabawal ng Angkas ay makababawas sa tsansa ng mga masasamang
loob na gumawa ng krimen dahil karamihan sa mga gumagawa nito
ay gumagamit ng Angkas at nagpapanggap bilang isang Angkas rider para
makahanap ng mabibiktima. Maari rin na lumuwag kahit papano ang
lansangan dahil bilang nagmamaneho rin ng sasakyan, masasabi ko na isa
sa kadahilanan kung bakit mas lalong tumatagal ang trapiko dahil sa sobrang
daming motorsiklo sa lansangan na ang babagal magpatakbo kung
ikukumpara sa malaking sasakyan. Karamihan din sa mga nagmamaneho
nito ay walang disiplina sa kadahilanang sila ay tinuruan lang ng kanilang
kamaganak at nakakuha ng lisensya dahil may kakilala sa LTO. Higit sa lahat,
mas mapapanatag rin ang mga Pilipino sa pagbabawal ng Angkas
dahil mababawasan na rin ang mga riding-in tandem dahil mababawasan
ang nagmomotor na gumagawa ng krimen.
posisyong papel

15 F L O R E S
Ngiting
Tagumpay
larawang sanaysay

A R TA J O S
16
Nakauwi Rin

17 A N G
Kia Ora: Ang
Pagkilala sa
Tribong Maori
Naglalakad ako sa lamig ng hapon ng New Zealand, ang aking kamay ay
nakabulsa sa dyaket habang nagmamadali para makapasok na sa loob ng
estrukturang mainit-init. Pinili kasi naming lakarin na lamang ang distansya
mula sa aming hotel na nagngangalang Sudima patungo sa susunod na
destinasyon sa aming biyahe sapagkat hindi naman ito malayo. Ngunit dahil
unti-unting lumalapit ang dapithapon, ang atmospera ay patuloy na
lumalamig. Sama-samang nagmadali ang aking pamilya na may siyam na
miyembro, kumpleto pati ang mga asawa ng tatlo kong kuya. Binibilisan
ang paglakad para makarating na rin sa gathering place ng tour na aming
sinalihan.
Kung tutuusin, marami nang naganap sa araw na ito. Nabisita na namin ang
iba’t ibang tanawing taglay ng Rotorua sa kinaumagahan. Ngunit ngayon
pa lamang namin makikilala ang tanyag na tribo ng mga Maori. Sa tulong
ng Tamaki Maori Village Evening Cultural Experience, aming makikilala ng
lubusan ang mga katutubo ng New Zealand na binibigyan ng mga mamamayan
ng malaking halaga’t respeto.
Mahilig ako sa mga karanasang ganito. Bukod sa kagustuhang dumalo sa
mga zoo, aquarium, theme park, at museo tuwing nagbabakasyon, mahilig
ako sa mga karanasang kultural. Malawak ang mundo’t punong-puno ng
mga taong may iba’t ibang pinanggalingan. Maraming kultura, tradisyon, at
paniniwalang pwedeng matuklasan pa. Maraming lahi ng tao na pwedeng
makilala pa.

lakbay sanaysay
18
Pagdating namin sa gathering place
sa pagitan ng alas-singko at alas-sais,
agad kong nakilala ang mga Maori sa
pamamagitan ng kanilang receptionist
na parte rin ng kanilang tribo. Sa
kanyang pagbati sa amin, nakita ko
na ang kabaitan at kasiyahang taglay
ng mga taong ito. Pinapasok niya kami,
kasama ang sari-saring pamilyang
dumalo rito mula sa iba’t ibang sulok
ng mundo. Narinig ko sa mga usapan
ang mga salita mula sa Europa, Australya,
Tsina, at iba pang mga bansa.
Tila napakarami ring gustong
masaksihan ang buhay ng tribong
Maori.
Nang kami’y makumpleto, nagsimula
na ang tour. Ang mga pintuan sa
gathering place ay isinara at ang mga
bintana’y tinakpan para dumilim ang
silid. Pagkatapos, nagsimula ang
isang bidyo na kanilang ipinalabas sa
pader. Ito’y patungkol sa pinanggalingan
ng mga Maori. Ang kanilang tribo
pala’y nag-umpisa sa eastern Polynesia,
bago lumakbay sa iba’t ibang
isla tulad ng Hawaii at Samoa bago
makarating sa New Zealand. Sila ay
nakarating dito sa pamamagitan ng
pagsakay sa kanilang mga barko na
tinatawag nilang waka at paglayag sa
panahon na akala pa ng mga tao’y
patag ang mundo. Dito sa bidyong
ito, nakita ko ang kanilang katangian
ng dedikasyon at determinasyon. Kahanga-hanga
ang kanilang tiyaga sa
pagbiyahe na walang tiyak na destinasyon,
hanggang sa nahanap at
natuklasan nila ang tirahan nilang
New Zealand.
Pagkatapos ng bidyo, naghiwalayhiwalay
ang mga turista sa iba’t ibang
bus para tumungo na sa mismong
Tamaki Maori Village. Ang mga sasakyang
ito ay ikinumpara sa kanilang
mga waka, na parang kami ay lumalakbay
para tuklasin din ang kanilang
tirahan. Waka Kotaku ang tinawag sa
aming bus, at ito na rin ang naging
pangalan ng aming tour group na kanila
namang ikinumpara sa isang
panibagong tribong dumadalo para
makipagkilala.
Ayon sa aming drayber na Maori rin,
dito nanggagaling ang saysay ng kanilang
Ceremony of Welcome. Ikwinento
niya ang magaganap na pagbigay
ng peace offering para ipakita
na ang aming “tribo” ay hindi pumunta
sa kanilang tirahan para sila ay
awayin, kundi para lamang makihalubilo
sa kanilang mga tao. Habang
patungo sa lugar, namili ang aming
drayber ng isang kapitan para sa
aming grupo. Ibinigay niya ang karaniwang
katangian nito – matangkad,
matapang, at malakas na lalaki – bago
siya nagtanong sa grupo kung sino
ang aming pipiliin. Nung hindi kami
sumagot, siya na mismo ang naghanap
ng representatibo. Hindi ko
na maalala ang pangalan ng lalaking
kanyang napili, ngunit alam ko na
siya’y isang ama na mula sa London.
Sa kanya itinakda ang responsibilidad

19 A N G
Pagdating sa lugar ng bandang alas-otso ng gabi, hindi pa nagsisimula lumubog
ang araw. Maliwanag pa rin ang langit nang kami’y lumakad palapit sa
pasukan ng Tamaki Maori Village. Dito naipon ang mga turistang puno ng
kuryosidad para sa paparating na Ceremony of Welcome. Lahat ay matiyagang
naghihintay habang ang bawat kapitan ng tour groups o mga “tribo”
ay binigyan ng briefing. Kami rin mismo ay pinagsabihan na huwag tatawa,
mag-iingay, at maglalakad-lakad habang nagaganap ang seremonya.
Nang matapos ang mga panuto, nag-umpisa na ang Ceremony of Welcome.
Habang kumakanta at nagbibigkas ng kanilang mga battle cry at chant,
lumabas ang mga Maori. Namangha ako nang makita ko ang kanilang mga
kakaibang facial expressions, sabay-sabay na pagkilos, at ang galaw ng katawan
at kamay. Pati rin sa kanilang mga katutubong kasuotan at sa mga tatu
na nakaukit sa ibabang bahagi ng kanilang mukha. Dito sa seremonya, nakita
ko ang katangian nila ng pagiging mabangis at walang takot.

20
Sa gitna ng mga aksyong kanilang isinasagawa, lumalapit ang iilang mga
Maori na may hawak na silver fern, na kilala rin bilang simbolo ng New Zealand.
Ang dahon ay kanilang inilalapag sa harap ng bawat kapitan. Tungkulin
ng kapitan kunin ito bago bumalik sa puwestong pinanggalingan bilang
pagpapakita ng pagtanggap ng peace offering. Nang makuha na ng bawat
kapitan ang mga dahon, nagwakas ang seremonya. Kung kanina ay mabangis
ang asta ng mga Maori, ngayon naman ay naging magiliw. Malugod nila
kaming binati at tinanggap, at tuluyan nang pumasok ang bawat “tribo” sa
tirahan na kanilang ibinukas para sa amin.
Pagkapasok namin ang una naming naranasan ay ang mga Houses of Learning,
kung saan ipinapakita ng mga Maori ang kanilang mga kultura, tradisyon,
gawain, kasanayan, paniniwala, at iba pa. Kanilang ipinapakilala sa amin
ang mga ito sa pamamagitan ng pagtuturo at tsaka sa mga gawaing interactive.
May iilang parteng nagtatawag sila ng mga boluntaryo mula sa grupo,
habang minsan naman ay inaanyayaan nila ang lahat na sumali. Dito ko
nasaksihan ang simple nilang pamumuhay at ang kagandahan ng kanilang
kultura.

21 A N G
Kahit na mayroon nang modernong
mundo sa labas ng kanilang
nayon, nagawa pa rin nilang
buhayan ang mga tradisyunal na
gawain nila. Nanatili ang hangi o
Earth oven bilang pamamaraan
nila ng pagluto. Nanatili ang kahulugan
ng mga tatu sa mukha
nila, kung saan ipinapakita ang
kanilang mga tagumpay. Nanatili
ang mga laro na sumusubok sa
kanilang sense of direction at
agility para sanayin sila sa pangangaso.
Nanatili ang halaga ng
haka na isang sayaw ng digmaan.
Nanatili ang pagbati na
kia ora na nangangahulugang
“have life and be healthy”.
Talagang makikita mo ang
pagpapahalaga nila sa kanilang
kultura. Malaki ang respeto ko
sa katangian nilang ito dahil ang
mga gawain at bagay ng kultura’y
madaling mawala sa
makabagong mundo, ngunit nagawa
nilang yakapin at panatilihin
ang mga ito hanggang
ngayon.
Nang maranasan na namin ang
bawat isa sa Houses of Learning,
dumako naman kami sa sumunod
na parte ng tour –
ang pag-angat ng hangi mula
sa lupa. Ipinakita nila sa
amin ang pamamaraan ng
pagluto ng iilan sa pagkain na
kasama sa aming buffet. Kumbaga,
ito ay parang
live viewing ng isang hangi. Mula
sa lupa, inilabas nila ang mga
manok, karot, at patatas na kanilang
niluto. Ang masarap na
amoy ay lumibot sa lugar, at
tuluyan nang nagutom ang lahat.
Ngunit, hindi pa oras para kumain.
Pagkatabi nila ng aming
pagkain, pinapunta nila kami sa
isang silid na mukhang teatro.
Ikwinento ng kanilang kapitan
na ito ay inukit ng disenyong
mukhang ribcage dahil kumakatawan
daw ito sa kanilang mga
ninuno. Sa pamamagitan ng
aming pagdalo sa loob nito, nagawa
raw naming buhayin ang
kanilang mga ninuno. Sa simpleng
pahayag na ito, nakita ko
ang pagpapahalaga nila sa mga
nauna sa kanila. Kung malaki
ang respeto ng mga taga-New
Zealand sa mga Maori, mas malaki
naman ang respeto ng Maori
sa mga ninuno nila. Malaki ang
pagpapasalamat nila sa mga ito
dahil sa pagtuklas sa kinikilala
nilang tirahan ngayon.
Dito sa loob ng silid, ang mga
Maori ay kumanta’t sumayaw.
Agaw-pansin ang kanilang mga
boses at ang masining na
pagkumpas ng kanilang mga kamay.
Makikilala mo talaga ang
talento nila kapag napanood mo
ang mga pagtanghal na ito.

New
Zealand
22
Hindi ko alam kung bakit, pero parang walang ni-isang sintonado sa kanilang
tribo. Humiyaw at pumalakpak ng masigla’t maligalig ang mga tao
sa tanghalan nang matapos ang bawat kanta. Ipinakita namin ang buong
pusong pagpapasalamat sa kanila habang puno ng tuwa’t ligaya.
Pagkawakas ng kanilang pagkanta, dumating na ang huling parte ng tour
– ang hapunan. Lumabas kami sa tanghalan at pumunta sa isang dining
hall, kung saan hinanda nila ang isang buffet. Nandito ang mga manok,
patatas, at karot na kanilang iniluto sa hangi. Bukod dito, mayroon ding
ibang gulay para makabuo ng salad, isda, steak, at iba pang masarap na
pagkain. Ninamnam ng aking pamilya ang bawat pagkaing nakita. Kadalasan,
hindi naman ako matakaw na tao. Ngunit sa gabing iyon, hindi
ko mapigilang bumalik-balik sa linya para kumuha ng pagkain. Malasa
ang bawat hinain at talagang nakakabusog. Ang kanilang mga dessert
din na chocolate cake at pavlova ay simple, pero may katamtamang
tamis.
Habang kami’y kumakain, patuloy nila kaming kinantahan. Ang atmospera’y
naging kalmado ngunit masaya. Nilalapitan din ng mga staff na
Maori rin ang bawat lamesa para kamustahin ang bawat pamilya.
Talagang napakamagiliw nila bilang tao. Masasabi mong maihahalintulad
ito sa pagiging hospitable ng mga Pilipino.

23 A N G
Syempre, lahat ng bagay ay may wakas, kaya ang tour namin ay
natapos din nang dumating ang dapithapon sa oras ng bandang
alas-nweve at alas-diyes. Nung busog na ang lahat ng turista, kami’y
ipinabalik sa labas at ipinasakay muli sa aming mga nakatalagang
bus. At habang bumibiyahe pabalik sa gathering place,
naramdaman ko ang pagka-kuntento sa mga karanasan ko sa kanilang
piling. Sulit na sulit ang 4,485 pesos kada tao na ginastos para
makasama sa tour na ito. Para nga sa akin, hindi matutumbasan ng
halaga ang aking naranasan. Hindi matutumbasan ng halaga ang
kayamanan ng kanilang kultura, tradisyon, at pagkatao.
Sa una, wala akong alam tungkol sa mga Maori. Ngunit nang matapos
ang tour, natuklasan ko ang kagandahan ng kanilang tribo, mula
sa mismong pisikal na katanggian hanggang sa kanilang mga
personalidad. Kahit na sila ay katutubo, hindi mababa ang tingin sa
kanila ng mga tao. Sa halip nito, nabibigyan sila ng espasyo para
ipagpatuloy ang pamumuhay nila’t pausbungin ang kanilang lahi.
Dito sa New Zealand makikita talaga ang pagpapahalaga sa pagkapantay-pantay
sa kabila ng mga pagkakaiba. At dahil sa ganitong
kaugalian, ang mga Maori ay patuloy na sumasagana sa
lupang kanilang pagmamay-ari.
Nang bumaba na kami ng bus, binati muli kami ng lamig ng
gabi. At habang naglalakad ang pamilya ko pauwi, ang sigla’t ligayang
aming napulot sa Tamaki Maori Village ay patuloy na nanatili.

24

27 R E S O L
English vs. Fil
(Bakit Ka
Nagkakagany
Simula’t huli, isyu ang Ingles laban sa Filipino. Kadalasan dito sa
Pilipinas, itinuturing ang taong marunong at magaling mag-ingles
bilang isang matalino dahil kayang makipagsabayan sa mga
dayuhan. Marahil, hindi nila maiintindihan na mapapasang-ayon
sila sa’yo. Pero bakit nga ba napakataas ng antas ng wikang ingles
sa ating bansa? Dahil ba sa trabaho, edukasyon, at sa araw araw,
kadalasang ginagamit ang wikang ito? Bakit ganito natin ito pinahahalagahan
kaysa sa ating sariling wika?
Ingles ang wikang gamit sa pagsulat ng mga batas sa Pilipinas.
Kung Pilipino rin lang naman ang makikinabang, bakit wikang Ingles
pa rin ang ginagamit? Dahil ba hindi lahat ng Pilipino
marunong mag tagalog at wikang ingles ang pangalawa nating
wika? Hindi ba parang ginagamit natin ito ng lubusan? Ginagamit
na natin ito para manlamang sa kapwa? Karamihan sa mga bihasa
sa ingles ay mga edukado at ang ilan sa kanila ay ginagamit ang
wikang ito upang pagsamantalahan ang kapwa Pilipino. Dahil nga
hindi naman medyor ng kurso nila ang wikang Filipino, ganoon nalang
kababa ang tingin nila sa ating sariling wika dahil hindi naman
daw nila ito magagamit sa labas ng bansa. Paano nga ba ito umabot
sa ganitong punto?

28
ipino
an?)
Maaaring sa paaralan nagsimula dahil maganda ang turo ng Ingles hanggang
umabot sa puntong nagkakaroon ng kakulangan sa pagpapahalaga ng iba
pang paksa, lalo na ang paksang Filipino. Ayon sa philstar, “Matagumpay ang
pagpapalaganap ng wikang Ingles sa ating bansa kaya naman hindi lang ito
karaniwang midyum kundi ito ay gagamitin na sa gobyerno at pambatasang
serbisyo. At ang katutubong wikang Pilipino ay magagamit sa tahanan at dahil
hindi nila kayang maaabot ang ingles dahil sa kahirapan ng kanilang mga
bokabularyo.” Nakaiinsulto at nakalulungkot dahil siguradong pinagpalakpakan
ito ng mga hangal na namumuno. Hindi ba’t napakalaki ng halaga ng
wika sa isang bansa dahil ito ang susi ng pagkakaisa? Pero bakit iba ang
nangyayari sa Pilipinas? Imbis na magkaisa, hinahati tayo ng wika para
hamakin ang isa’t isa?
Sa henerasyon ngayon, karamihan sa mga kabataan ay mas gustong gamitin
ang wikang Ingles dahil nauuso at iniisip nila kapag na kapag purong Ingles o
Taglish ang kanilang gamit, maituturing agad na matalino, sikat at mayaman.
Gawa na rin ng pagusbong sa teknolohiya sa bansa na nagiging dahilan ng
pagkakaroon ng mental colonialism. Na kung ano ang uso sa ibang bansa ay
uso rin sa kanila. Mga kanta, istilo ng pananamit, paraan ng pananalita, kultura,
atbp. Dahil dito, ilan sa mga kabataan ang nagiging dayuhan sa sariling
bansa. Ang mas nakakalungot ay mas may kamalayan pa sa sila sa ibang
bansa kaysa sa sariling atin.

29 R E S O L
Alam ko namang hindi masamang suportahan at gayahin kung ano
ang mayroon sa mga dayuhan. Pero siyempre, mayroon pa rin
tayong sariling atin. Pwede naman tayong magmahal ng iba pero
hindi naman iyon ay sapat na dahilan para mawala ang nasyonalismo
bilang isang Pilipino. Oo Malaya tayo. Malaya tayong iwagayway
ang bandila ng Pilipinas, malaya tayong pumili ng wika at malaya
tayong ibahagi ang iba’t ibang kultura na mayroon tayo at wala
tayo sa kamay ng dayuhan.
Pero, sapat ba iyon para sabihing malaya tayo? Oo, ikaw na
nagbabasa nito. Maaaring malaya tayo ngunit paano naman ang
kapwa natin? Malaya kaya sila sa pananamantala ng kapwa nating
Pilipino? May kalayaan din kaya sila tulad natin? Tama nga si Antonio
Luna, kaaway natin ang ating mga sarili, at iyon ang pinakamahirap
kalabanin. Pilipinas, bakit ka nagkakaganyan? Hindi ko
alam. Ikaw? Alam mo ba kung bakit?

N A L A N G A N
30
Paraiso
Inagahan naming pamilya ang pag gising
upang maghanda ng gamit para sa isang linggong
bakasyon sa isa sa mga lugar na madalas
dayuhin ng mga turista, ang Palawan. Mga
damit, gadyets, importanteng dokumento, at
pera ang baon namin papunta rito. Sa
halagang ₱3,500 kada tao mula Manila papuntang
Palawan, masasabi kong sulit na ang
promo na to dahil ang kadalasang presyo ng
flight ay mahigit ₱5,000. Umaga pa lamang ay
agad na kaming pumunta ng paliparan upang
hindi mahuli sa aming flight. Hindi naman ganoon
kalayo ang aming tinitirhan sa NAIA 2
kaya nag-arkila na lang kami ng tricycle sa
halagang ₱50 para sa apat. Dahil maaga kami
dumating, napag-isipan naming mag-almusal malapit sa Jollibee.
Umorder kami ng Breakfast Meal na Longganisa w/ Rice na ₱79
per meal. Pagkatapos naming kumain ay bumalik na kami para hindi
kami maiwan ng aming flight. 30 minuto bago ang flight,
tinawagan ni Mama ang binook niyang staycation house na aming
tutuluyan.
Pagkababa namin sa airport, sinundo kami ng van ng nabook naming
staycation house upang dalhin kami roon. Pagdating namin
doon ay agad nagtanong si Papa kung saan masarap
mananghalian. Nirekomenda ng isang staff ang Ka Inato Restaurant.
Agad namin itong pinuntahan upang tikman ang iba’t ibang
luto rito. Laking gulat naming na ang nag-assist sa amin ay isang
pipi o mute. Iba’t ibang putahe ang aming pinili tulad ng sinigang
na isda, binusog na pusit, okoy, at lumpia. Isa ito sa mga kainan na
tumatak sa akin dahil binigyan nila ng oportunidad na makapagtrabaho
ang mga PWD at ang pagiging mapagtanggap nila sa mga bisita
o turista.

31 N A L A N G A N
Sumunod na araw, pinuntahan
namin ang Puerto Princesa Underground
River na kilala bilang
isa sa mga bagong 7 Wonders of
the World. Puno ito ng iba’t
ibang turista, mapa Pilipino o
dayuhan ay tinatangkilik ito.
Iba’t ibang rock formation ang
makikita rito. Masasabi kong napakaswerte
ko na makita ang
kamangha-manghang lugar na
ito dahil hindi lahat ng tao ay
may kakayahang makapunta rito.
Binisita naman namin ang Palawan
Wildlife Reserve and Conservation
Center na isang crocodile
farm. Maliban sa mga buwaya,
makikita rin dito ang iba’t
ibang klase ng hayop tulad ng
mga tarsier, mga ibon tulad ng
parrot, at marami pang iba.
Naghahain din sila dito ng crocodile
sisig at tamilok o mga
woodworms.
Sa huling araw namin dito ay
bumili kami ng pasalubong sa
Baker’s Hill. Marami ang namimili
dito ng iba’t ibang klaseng
pasalubong na pagkain. Marami
ring bata ang nagsasaya dito dahil
may playground sa bandang
dulo ng lugar na ito. Maganda
rin ang tanawin dito kaya bawat
sulok ay may makikita kang kumukuha
ng litrato. Bumili kami
ng iba’t ibang klase ng pasalubong
tulad ng hopia at iba’t
ibang klaseng tinapay.
Sa isang linggong pamamalagi
namin dito ay masasabi ko na isa
itong paraiso na dapat pangalagaan
at pag-ingatan. Mas lalong
tumibay ang relasyon ng aming
pamilya sa bawat alaalang nabuo
namin dito. Kung may
pagkakataon, ninanais ko bumalik
dito upang bumuo pa ng mga
bagong alaala na aking babaunin
pagbalik sa realidad.
Sinunod naman namin ang pagikot
sa iba’t ibang isla sa El Nido.
Mula Puerto Princesa ay
nagbook kami ng tour sa 7 isla sa
El Nido sa halagang ₱6,000 para
sa apat. Napuntahan namin ang
Starfish Island, Small Lagoon,
Big Lagoon at iba pang isla na
kasama sa package. Nakilala rin
namin ang isang tour guide dito
na dating guro sa Maynila.

A N G
32
Libingan ng
Aking
Kabataan
Napakaingay ng aking mundo. Sa bawat liwayway at takipsilim na
dumaraan, hindi ako mapakali. Maraming abalang gumugulo sa
isip, na parang isang buhawing patuloy ang paglaki. Sinusundan
ako ng bawat tungkulin, na parang isang aninong hindi nawawala.
Kahit bigyan ko ito ng pansin, nadadagdagan lang naman ulit.
Panibagong responsibilidad nanaman ang bumabati pagkagising.
Hindi ko tuloy alam kung ano ang dapat unahin. Hindi ko maisip
kung ano ang dapat bigyan pansin.
Napakaingay ng aking mundo. Habang lumilipas ang oras, umiingay
pa ito lalo.
Ninanais ko lang naman ang katahimikan. Kahit isang araw lamang
na mapayapa. Yung tipong hindi ko na kailangan mamroblema sa
mga gawain. Wala nang iniisip na kinabukasan at wala nang inaalalang
tungkulin. Kahit isang saglit lang ng pahinga sa pagod ng
buhay. Isang saglit lang ng pagtigil sa paghabol sa mundong patuloy
na gumagalaw.
Sa layon na kayanin ang pagsubok, mapapatanong ka na lamang
talaga kung kailan ba nagsimula maging komplikado ang buhay?

33
Parang ang sarap balikan ng panahon kung saan ang pinakamalaking problema
ko’y pagpili ng laruang gustong gamitin. Ang mga panahon na paguwi
ng bahay, may meriendang naghihintay habang ang paboritong palabas
ay nakahanda na sa telebisyon. Walang ibang iniisip bukod sa pagpapalawak
ng imahinasyon. Walang ibang tungkulin kundi mangarap ng malaki.
Walang kahihinatnan kung matulog ng maaga. Sa halip, ika’y bibigyan pa
ng premyo kapag ito’y iyong ginawa.
Gusto kong balikan ang aking kabataan. Ang paglaro ng Nintendo DS kasama
ang aking mga pinsan. Ang walang tigil na panonood ng Spongebob
Squarepants at Hannah Montana dahil may DVD kami. Ang paglakad ng
aso kong si Sapphie tuwing hapon. Ang asaran naming magkakapatid, kung
saan ako’y pikon pa. Mas madali akong paiyakin, ngunit mas madali rin
akong sumaya. Kahit may takdang aralin, nakahahanap pa rin ng oras para
sa sarili. Kahit may mga gawain, nakahahanap pa rin ng panahon sa pamilya.
Kay tamis ng mga oras na simple pa ang buhay. Ang mga oras kung saan
ang kislap sa mga mata ay kasing liwanag ng sinag ng araw sa tanghali. Ang
mga oras kung saan ang sigla ng ngiti ay kasing laki ng pinakamatangkad
na bundok sa mundo. Ngunit, ang mga araw na ito ay nagwakas na nang
ako’y tumanda. Ang aking kabataan ay inilibing na nang dumating ang maturidad.
Siguro ganun talaga kapag tumatanda. Ang kislap ay kumukupas dahil
nakikita na ang katotohanan. Ang sigla ay napapalitan ng determinasyong
maabot ang tagumpay. Ang ingay ng mundo ay hindi na nakatago. Lahat ng
hadlang sa daigdig ay aking napagtanto.
Siguro ang mga pagsubok na dala ng edad ay hindi ko matatakasan. Pero
hindi ko dapat kalimutan ang halaga ng mga hamong hinaharap. Kailangan
ng kadiliman para makita ang liwanag. Kailangan maalala ang nakaraan para
masukat ang narating. Hindi ko dapat iwanan ang libingan ng aking
kabataan, ang simpleng buhay na ninanais muling makamtan.

R E S O L
34
Takot
Hindi ito simpleng kinakatakutan ng karaniwang kabataan na takot sa multo,
aswang, at iba pa. Kundi ang takot sa salita. Magsalita, makipag-usap,
lahat ng mga gawaing ginagamitan ng pagbigkas ng mga salita. Hindi ko
alam kung ano ang kinakatakutan ko noon. Sa dinami-raming pwedeng
katakutan, bakit iyon pa? Bakit ‘yun pang magiging dahilan ng pagbaba ng
tingin sa sarili? Bagamat minsa’y iniisip ko kung nagkulang ba ako. Madalas
na iniisip ng iba na ang bait-bait ko dahil lagi ako pumapayag sa gusto
nilang makuha sa’kin. Pero kadalasan ayaw o hindi talaga iyon ang gusto
kong sabihin. Nababaitan sila sa’kin dahil napagsasamantalahan nila ang
kabaitan ko. Sila lang naman natutuwa sa ginagawa nila. Alam nilang hindi
ako marunong humindi at natatakot na baka tingnan nila ito ng masama.
Nakatatakot kasi hindi ko man lang kayang ipagtanggol ang sarili ko. Hindi
ko din kilala sarili ko noon dahil lagi akong sinasabihan na dapat sundin ko
ang hilig ng mata ng mapanghusgang lipunan. Hindi ako pwedeng maiba
dahil kung iba ako, talo ako. Pinipilit kong tanggalin ang takot na mayroon
ako dati. Kung noon hindi ko kaya, ngayon kaya ko na.
Masarap pala sa pakiramdam na walang pakialam sa iba, basta ako ay masaya.
Para sa sarili ko, iyon ang pinakamahalaga. Sobrang nakatutuwa dahil
hindi ko na hinahayaan ang iba na hadlangin ako.

35 S U R E L L
Ari ng
Lalaki
Hilong-hilo pa ako pagkababa ng bus
galing Pasay dahil halos siyam na
oras ang byahe patungo rito sa
Balaoan, La Union. Kami ay tumuloy
sa bahay ng aking lola roon.
Bumungad sa akin ang mga naglalakihang
puno ng manga at acasia. Malakas
at malamig ang simoy ng hangin
doon kaya masarap sa pakiramdam.
“Pumasok muna kayo sa loob at kukuha
ako ng tricycle.” Sabi ng aking
tiyahin. Pagkapasok naming sa loob,
nakita ko ang aking lolong nanonood
ng larong basketball sa telebisyon.
Yinakap kami ng lola isa-isa at dinala
sa hapag-kainan. Puno ng mga kakanin
ang lamesa tulad ng bibingka,
suman, biko, tupig, at iba pa. Kumuha
ako ng isang pirasong tupig at nang
matikman ay napakatamis ngunit hindi
nakauumay.
“Andito na tricycle!” Sigaw ng aking
tiyahin kaya napagpasyahan naming
lumabas at makasakay na patungong
Bahay Na Bato sa Luna, La Union.
Inabot ng mahigit sampung minuto
nang kami ay makarating sa Bahay Na
Bato. Pagkarating naming doon ay
maraming mga turista ang nagsidagsaan
pero wala itong
problema kaya tinuloy pa rin
naming ang pagpasok doon.
Una naming pinuntahan ang
main na atraksyon na ang mismong
bahay na gawa sa bato.
Malawak at malaki ang bahay
kaya nagkasya ang maraming
tao sa loob. Meron itong apat
na kwarto na may tigdadalawang
double deck na kama.
Pagkaakyat naman naming
sa taas ay bumungad ang terrace
kung saan matatanaw ang
malawak na dagat at magandang
kuhaan ng litrato. Sunod
na pinuntahan naming ay ang
mini garden sa liko lamang ng
bahay. Mayroong mga hayop
tulad ng parrot at pagong kaya
kinuhanan naming ito ng litrato.
Napakamaaliwalas at malinis
ang mini garden.
Pagkatapos naming kumuha ng
litrato at puntahan ang ibang
parte pa ng bahay, pumunta kami
sa mga paintings at statues

36
sa loob ng isang bahay. Ito ay parang isang museo ngunit mas pinaliit. Ang
isang kwarto ay puno ng mga paintings at mural. Merong isang mural
doong hindi pa tapos ipinta ng isang lalaki. Sa kabilang kwarto naman, may
mga malalaking estatwa at may isang estatwa roon ng isang hubad na babae.
Napagtanto naming isang koryano ang may-ari ng lugar na iyon dahil
may sarili itong estatwa roon.
Pagkalabas naman namin, marami naming estatwa ng ari ng lalaki na ibaiba
ang posisyon. Ito ang madaraanan papuntang tabing-dagat. Maraming
tao ang nagsisipagkuha ng litrato at may lalaki pang nagbabato ng bato sa
dagat upang ito ay patalbugin.
Pagkatapos naming doon ay sumaglit kami sa souvenir shop. Napakaganda
ng mga souvenir tulad ng key chain nilang gawa sa bato at mga boteng
may sand art. Numili na rin kami ng makakain upang may makain pabalik sa
bahay ng aking lola.
Sa ginawa naming pagbisita roon ay napagtanto ko na mas masayang
umalis kapag buo ang pamilya. Karamihan sa mga bumibisita rin sa lugar na
iyon ay magkakapamilya. Lalo na't ilang taong hindi nagkita-kita, nandoon
pa rin 'yung saya at pagmamahal.

37 A L FA R A S
Gusto
Naming
Bumaba!

R I CA F O R T
38
Ang Sarap
Bumalik
Sa Pagkabata
Sa nagdaang taon, hindi ko pa rin malilimutan ang mga panahon noong
tayo’y bata pa. Dito natin nararanasan madapa at tumayo kahit napakasakit
ng sugat natin sa tuhod. Nakatutuwang isipin pero aminin natin
na halos lahat tayo ay gustong bumalik sa pagkabata. Simula noong
ako’y bata, gustong gusto ko lumabas ng bahay para makipaglaro sa labas
pero sadyang mahigpit lang ang aking papa dahil tuwing alas kwatro
lamang ako pwede maglaro at kailangan makauwi ng alas sais dahil magdididilim
na. Kahit ganoon pa man, hindi ko malilimutan ang mga masasayang
alaala noong bata pa ako.
Bata pa lamang kilala na ako sa pagiging bida-bida sa kalye namin, lalo
na sa larong Chinese Garter. Ako kasi ang pinakamatangkad sa magkakaibigan
na babae kaya naman lagi sila namamangha sa tuwing ako’y
tatalon nang mataas. Isa rin ako sa pinakamabilis tumakbo. Sabi nila para
raw akong cheeta kung tumakbo, halos hindi nila ako mahabol kagaya
ng larong tumbang preso na kailangan kunin ang tsinelas at umiwas na
mataya para hindi ikaw ang tagapulot ng lata o maging preso. Ang piko
na paborito ng lahat maghahanap ng bato o basag na tiles upang gawing
pato. Marami pang ibang laro ang naranasan noon at may mga alaala ito
na hindi ko malilimutan.
Masarap maging bata pero kailangan din natin sumabay sa agos ng
buhay dahil hindi tayo bata habang buhay. Tanging alaala na lamang ang
dala-dala natin hanggang pagtanda kaya dapat itong ingatan.

39 N A L A N G A N
Pasimuno’y
Palayain,
Inosente’y
Papatayin
Noong kasagsagan ng eleksyon para sa ikalabing-anim na pangulo ng
bansa, isa sa tumatak noon ay ang plano ng isang tumatakbo na puksain
ang droga sa bansa. Ang laban kontra droga na plataporma ng administrasyong
Duterte, ang isa sa mga pumukaw ng atensyon ng mga
bumoboto. Nagsilbi itong stratehiya ng kasalukuyang Presidente na si
President Rodrigo “Digong” Roa Duterte dahil sa laganap na paggamit
ng illegal na droga sa bansa.
Nang siya’y ihalal bilang ika-16th na pangulo ng bansa, sinimulan niya
ang Drug War sa pamamagitan ng Oplan Tokhang. Sa tulong ng PNP at
AFP, ang planong ito ay isinagawa sa paraang paghuli o pagpatay sa
mga taong lulong at nagtutulak ng droga.
Sa haba ng tinagal ng Oplan Tokhang, nagkaroon ng malawakang
paghuli at pagpatay sa mga taong may kinalaman sa droga. Nagsilabasan
ang mga pangalan ng mga taong nasasangkot sa pagkalat at
pagbenta ng iba’t ibang klase ng shabu. Ang iba rito’y nasa selda na at
ang iba’y patuloy pa rin sa pagtulak hanggang ngayon. Hindi matatapos
ang problemang ito dahil malakas ang kapit ng mga kilalang drug lord sa
mismong administrasyon na nagsimula ng laban kontra droga.

40
Bumuo rin ang planong ito ng isa
pang problema na dumagdag sa
dami ng namatay nang pasimulan
ito. Nagkaroon ng extra judicial
killing o EJK na kung saan nadadamay
rin ang mga inosenteng mamamayan
na wala naming kinalaman
sa isyung ito. Nagkaroon din
ng tinatawag na tanim droga na
naging dahilan sa pagkamatay ng
ibang inosente dahil sila’y pinagbibintangan
at nahulihan ng
ebidensiya na sa una palang ay wala
silang kaalam-alam. Tila’y
binubulag at inuuto tayo ng mga
taong nasa gobyerno na inaasahan
nating maging solusyon sa walang
katapusang problemang ito.
Unang-una pa lang tutol na ko rito
dahil mali ang kumitil ng buhay ng
ibang tao. Hindi naman tayo Diyos
upang wakasan ang buhay ng kapwa
natin. Kayang magbago ng tao
at dapat bigyan natin sila ng tyansa
upang ipakita na kaya nila. Dapat
mas bigyang pansin ang rehabilitation
sa mga nalulong sa droga dahil
hindi solusyon ang pagpatay kung
hindi dagdag problema lamang ito.
Naniniwala ako na hindi malulutas
ng administrasyong ito ang problema
sa droga dahil hindi nila
kayang ipakulong ang kamag-anak
nilang nasasangkot sa malawakang
bentahan ng droga sa buong
bansa. Takot ilabas ng ating pamahalaan
ang listahan ng mga pangalan
ng mga taong nasa itaas ng
malawakang bentahan ng droga sa
bansa. Wala silang bayag dahil hindi
nila kayang ilantad at isuko ang
kanilang kapamilya sa harap ng
madla na sila mismo ang isa sa
mga dahilan kung bakit hanggang
ngayo’y laganap pa rin ang
problemang ninanais nating mawala.
Kaya nilang isakripisyo ang
buhay ng inosenteng mamamayan
upang maging ligtas ang mga nasa
itaas ng problemang ito dahil mismong
sila’y nakikinabang dito.
Kung ikaw ang nasa posisyon ng
mga pamilyang nawalan ng mahal
sa buhay dahil sa pagkatokhang at
alam mong inosente siya, maniniwala
ka pa ba na tama ang
pagkilos ng gobyerno? Papayag ka
ba na ang nasa itaas ay nanatiling
malaya at ang inosente’y mamamatay?
Isipin mo, isipin mo.

41 M E L O
Rakrakan
Festival
Biyernes ng umaga, March 1, 2018 naghahanda kami ng mga tropa ko umalis
papunta sa isang event. Ang event na yun ay “Rakrakan Festival” isang music
festival na unang beses palang namin lahat mararanasan. Naghanda na agad
ako ng aking susuotin at mga dadalhin ko para sa event. Mga alas tres ng
hapon nagkita-kita kami ng mga tropa ko sa SM Bicutan.
Pagdating namin sa SM Bicutan nag-isip kami kung paano kami makakapunta
sa Circuit Makati kung saan gaganapin yung event, at kung ano ang sasakyan
namin. May dalawa kaming pagpipilian, pwede kaming sumakay sa UV
papuntang makati o mag-grab nalang papunta para mas sure kami na sa
mismong event kami makakababa, at mas madali yun kaya ayun ang pinili
namin. Bigla naming na-realize na ‘yung UV sa bicutan papuntang makati ay
dadaan din sa Circuit Makati at mas mura pa ‘yun kaso huli na namin narealize
yun dahil nasa loob na kami ng sasakyan at pa Skyway papuntang
makati. Hindi gano’n ka trapik ang aming naranasan sa daan dahil maluwag
naman sa Skyway ngunit pagbaba namin sa may Magallanes nakaranas kami
ng kaunting trapiko dahil papuntang Cubao yung ruta na dinaanan
namin. Isang oras mahigit kaming nasa byahe nang makarating kami sa Circuit
Makati, pagbaba namin pumunta kami agad sa entrance ng event at
may dalawang bouncer na nakaharang sa entrance tinanong kung ilang taon
na kami at sinabi namin na 18 na kami kaya pinapasok din naman kami.
Pagpasok namin inabutan kami agad ng tig-iisang redhorse na bote. Sobrang
daming taong sumasabay sa kanta ng nagtatanghal na banda, may
mga nag-iiskateboard, may mga grupo ng taong nag sisigarilyo sa gilid. Nakisali
agad kami doon sa isang set ng banda at sobrang saya at sobrang
sarap tumalon dahil feel na feel namin habang tumutugtog ang banda.
lakbay sanaysay

42
May mga grupo ring taong nakipag-usap sa amin, nagulat kami dahil sobrang
approachable ng mga tao kaya ang dami din namin naging kaibigan
sa event na iyon. Ilang set ng banda ang tinapos namin gusto namin sulitin
ang event na yun kaya halos anim na oras kaming nakatayo at tumatalon.
Umupo muna kami ng sandali at naghanap na ng makakain, sobrang mahal
ng mga pagkaing binebenta dun at di-pasok sa budget namin, ang kaya lang
namin bilhin ay turks na halos 70 pesos at 100 pesos na popcorn. Pagod na
pagod kami nung araw na iyon dahil sumali pa kami sa isang mosh pit,
unang beses ko rin yun nasubakan. Mga madali araw na nung nagyayaan na
kaming umuwi dahil pagod na din kaming lahat at nasulit nadin naman
namin and event. Paglabas namin wala kaming masakyan pauwi kasi
madaling araw na kaya nag-grab nalang ulit kami pauwi dahil wala na
kaming ibang pagpipilian. Paguwi ko sa aming bahay deretso tulog agad ako
dahil sobrang pagod at sakit ng paa ang naramdaman ko.
Sobrang solid ng araw na iyon dahil sobrang dami kong bagong naranasan
at natuklasan. Ibang iba talaga ang impact ng musika sa tao pwede kang
magkaroon ng kaibigan dahil lang sa musika. Nakakalimutan mo mga problema
mo dahil sa saya habang pinapanood mo ‘yung banda. Isa sa pinakamasaya
kong araw iyon at pinaka solid din na event at uulit-ulitin ko iyon sa
mga susunod na taon.

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59
lakbay sanay

say-yanna.tif
60

61

62

63

64

65

66

67

A N G
Elliamae

B AYA N I
Alyanna Divine

A R TA J O S
Gianna Bernice

S U R E L L
Sofia Aviel

C O R T E Z
Patrick

Syapol.