1821 - Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ, Στα βήματα του Αλέξανδρου Υψηλάντη
29.03.2021 • Views
Share Embed Flag

1821 - Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ, Στα βήματα του Αλέξανδρου Υψηλάντη

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
dimitrastasinopoulou

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

<strong>1821</strong>-HΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΕΠΑΝΑΣΤΑΣ<strong>Η</strong>ΣΤ<strong>Η</strong><strong>ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ</strong><br />

<strong>Στα</strong><strong>βήματα</strong><strong>του</strong><strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong><br />

Δήμητρα <strong>Στα</strong>σινοπούλου

<strong>1821</strong>-<strong>Η</strong>ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΕΠΑΝΑΣΤΑΣ<strong>Η</strong><br />

ΣΤ<strong>Η</strong><strong>ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ</strong><br />

<strong>Στα</strong><strong>βήματα</strong><strong>του</strong><strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong><br />

Θα μπορούσα να θεωρήσω ως κάλεσμα της ιστορίας<br />

αυτό, που είναι αναμφίβολα, μιά από τις πιο<br />

συγκινητικές προκλήσεις τις οποίες έζησα ποτέ, λόγω<br />

<strong>του</strong> ιστορικού και συναισθηματικού φορτίου που<br />

φέρνει μαζί <strong>του</strong>..Είναι μια προσπάθεια καταγραφής<br />

μαρτυριών που μιλούν ακόμη και σήμερα, μετά από<br />

200 χρόνια, για ένα από τα πιο σημαντικά ιστορικά<br />

γεγονότα, της Ελληνικής Επανάστασης, την έναρξή<br />

της στη Μολδοβλαχία. Προσπάθειά μου ήταν να<br />

διασώσω την ατμόσφαιρα και ό,τι σώζεται σήμερα και<br />

να συνδεθούν οι τοποθεσίες και οι εικόνες <strong>του</strong>ς με τις<br />

πολύ ισχνές μνήμες εκείνης της εποχής, όπως<br />

αποτυπώνονται σε μερικές από τις φωτογραφίες μου,<br />

οι οποίες απεικονίζουν και μεταγενέστερα κοινά<br />

<strong>βήματα</strong> των δύο λαών. <strong>Η</strong> σφραγίδα <strong>του</strong> βυζαντινού<br />

πολιτισμού στη Βλαχία και τη Μολδαβία, βρίσκεται<br />

παντού: στην Εκκλησία, <strong>του</strong>ς κρατικούς θεσμούς, το<br />

δίκαιο, τον πολιτισμό. Οι Έλληνες και οι Ρουμάνοι<br />

βρίσκονταιμαζί(αλληλέγγυοι),πάνωαπόμιαχιλιετία.<br />

Στο τέλος της ενότητας με τη διαδρομή των<br />

επαναστατών, ακολουθεί ένα σύντομο αφιέρωμα στην<br />

ιστορίατωνΕλληνουρουμανικώνσχέσεων.<br />

H Ελληνική Επανάσταση <strong>του</strong> <strong>1821</strong>, είναι ένα<br />

γεγονός ιδιαίτερα σύνθετο, το οποίο κινητοποίησε<br />

πολλές και διαφορετικές δυνάμεις <strong>του</strong> νέου<br />

ελληνισμού, όπως τον εμπορικό κόσμο, <strong>του</strong>ς<br />

Έλληνες της Διασποράς, <strong>του</strong>ς λόγιους,πρίγκιπες<br />

φαναριώτες και αξιωματούχους της Εκκλησίας, <strong>του</strong>ς<br />

οπλαρχηγούς, και βεβαίως <strong>του</strong>ς Έλληνες, <strong>του</strong>ς<br />

Ρωμιούς, που έμεναν ή κατέβηκαν στην κυρίως<br />

Έλλάδα αυτούς που κατ εξοχήν πολέμησαν. Ο<br />

αγώνας στηρίχτηκε στον ανιδιοτελή<br />

πατριωτισμό <strong>του</strong> μεγάλου αριθμού των Ελλήνων,<br />

που σιωπηλά και αφοσιωμένα άντεξαν με πείσμα,<br />

αξιοπρέπεια και καρτερία τις σκληρές όψεις <strong>του</strong><br />

μακρόχρονου αυτού πολέμου. Με κόπο, δάκρυα,<br />

ιδρώτα, αίμα, αλλά πάντοτε με ελπίδα. <strong>Η</strong> Ελληνική<br />

Επανάσταση ξεκίνησε στις 22 Φεβρουαρίου στη<br />

Μολδαβία, με ένα στρατιωτικό σώμα 4.500 Ελλήνων,<br />

υπό την ηγεσία <strong>του</strong> Αλεξάνδρου <strong>Υψηλάντη</strong>. <strong>Η</strong>ταν<br />

γόνος μεγάλης φαναριώτικης οικογένειας από τον<br />

μικρασιατικό Πόντο, ιδεαλιστής, που σήκωσε σ<strong>του</strong>ς<br />

ώμους <strong>του</strong> από τον Απρίλιο <strong>του</strong> 1820 το βάρος <strong>του</strong><br />

σχεδιασμού και της έναρξης <strong>του</strong> αγώνα. Ο ίδιος και το<br />

επιτελείο <strong>του</strong> είχε εξαρχής σχεδιάσει το άνοιγμα <strong>του</strong><br />

μετώπου στην Πελοπόννησο, όπως και συνέβη<br />

πράγματι ένα μήνα αργότερα. Για λόγους που<br />

παραμένουν άγνωστοι, επέλεξε να ξεκινήσει από τις<br />

παραδουνάβιες <strong>Η</strong>γεμονίες, πέρασε τον Προύθο και<br />

έφθασε στο Ιάσι. Ίχνη από αυτό το δρομολόγιο που<br />

διήρκεσεαπότονΦεβρουάριοέωςτονΙούνιο<strong>του</strong><strong>1821</strong>,<br />

προσφέρουν τη ραχοκοκαλιά στη σειρά των<br />

φωτογραφιών-ήτανμιαπορείαελπιδοφόρα,δραματική<br />

και τελικά ηρωική κι αποκαρδιωτική συνάμα, η οποία<br />

όμως απέδωσε έμμεσα καρπούς κάπου αλλού,<br />

δημιούργησετηνελεύθερηΕλλάδα.<br />

Ζώντας μεταξύ Ελλάδας και Ρουμανίας τα τελευταία<br />

τριάντα χρόνια, που τη θεωρώ πια δεύτερη πατρίδα<br />

μου,δημιούργησαέναμεγάλοαρχείοφωτογραφιών,το<br />

οποίο συμπλήρωσαστατελευταίαταξίδιαμου,έχοντας<br />

ως γνώμονα την Επανάσταση <strong>του</strong> <strong>1821</strong>. Δεν είμαι<br />

ιστορικόςκαιδενκάνωιστορικήανασκόπησηεδώ,δεν<br />

θατολμούσα άλλωστε,παραθέτωαπλώςτησυγκίνησή<br />

μου, μέσα απο το φωτογραφικό υλικό. Τα κείμενα που<br />

ακολουθούν ενδεικτικά αντλήθηκαν απο τις ιστορικές<br />

πηγές που αναφέρω. Εξαιρετικοί ιστορικοί έχουν<br />

αναλύσει κάθε πτυχή αυτού <strong>του</strong> κομματιού της<br />

επανάστασης για όποιον θέλει να μελετήσει σε<br />

μεγαλύτεροβάθοςταγεγονότα.<br />

Όπως σοφά αναφέρει ο καθηγητής Νίκος Αλιβιζάτος<br />

«200 χρόνια μετά, εμείς οι σημερινοί Έλληνες τρέφουμε<br />

μιαβαθύτατασυγκινησιακήσχέσημετηνιστορίαμας,με<br />

έναν συναισθηματισμό να περιβάλει γεγονότα και<br />

πρόσωπα, ειδικά όταν έχουν έντονο το στοιχείο της<br />

θυσίας». <strong>Η</strong> μεγάλη συγκίνησή μου, λοιπόν, για την<br />

προσφοράτηςοικογένειας<strong>Υψηλάντη</strong>,<strong>του</strong>ςΙερολοχίτες,<br />

τονΟλύμπιο,τονΦαρμάκη,και<strong>του</strong>ςτόσουςανώνυμους<br />

ήρωες, που «συναντούσα» στα ταξίδια μου,<br />

αιτιολογείται.<br />

<strong>Η</strong> προσφορά της οικογένειας <strong>Υψηλάντη</strong> είναι τόσο<br />

μεγάλη, που ακόμη και σήμερα διερευνάται απο <strong>του</strong>ς<br />

ιστορικούς, ενώ και η διαδρομή της συνδέθηκε με τις<br />

τύχες <strong>του</strong> Ελληνισμού, όσο λίγες. <strong>Η</strong>γέτες αληθινοί, που<br />

θυσίασαν τίτλους ευγενείας, περιουσίες, την ελευθερία<br />

καιτηζωή<strong>του</strong>ςγιατηνπατρίδα.<strong>Η</strong>Ελισάβετ<strong>Υψηλάντη</strong>,<br />

μητέρα <strong>του</strong> <strong>Αλέξανδρου</strong>, ρωτήθηκε, όταν έδωσε και τα<br />

τελευταία της χρήματα για τον Αγώνα, «πώς θα ζούσε<br />

αυτή, μιαπριγκίπισσα, ωςφτωχή», απάντησεως<br />

εξής : «Περιμένετε να λυπηθώ τα κτήματα και τα<br />

ρούβλια, όταν έχω δώσει τέσσερα παιδιά για την<br />

πατρίδα;».<strong>Η</strong>Ελισάβετ<strong>Υψηλάντη</strong>έδωσετελικά,δηλαδή<br />

έθαψε,έξιαπόταεπτάπαιδιάτηςγιατηνπατρίδα.<br />

Στονδρόμοτηςαναζήτησηςγιαταμέλητηςοικογένειας<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>, είχα την τύχη να ανακαλύψω τρία<br />

αναπάντεχα τεκμήρια, άγνωστα σε πολλούς μέχρι<br />

σήμερα. Στο Ιάσιο, ένα εξαιρετικό πορτραίτο <strong>του</strong><br />

<strong>Αλέξανδρου</strong> <strong>Υψηλάντη</strong> και μια χειρόγραφη απόδειξη<br />

της Φιλικής Εταιρείας από τον έρανο για την<br />

επανάσταση – μια απόδειξη για 1498 γρόσια από<br />

ΈλληνατηςΜολδαβίας,πουέδωσετον“οβολό”<strong>του</strong>για<br />

τον Αγώνα. Στο Βουκουρέστι στην οικογενειακή<br />

εκκλησία των <strong>Υψηλάντη</strong>δων, τη Μαρκούτσα, ο παπάς,<br />

ανασηκώνοντας το χαλί στο εσωτερικό της εκκλησίας<br />

μπροστάαπότοιερό,μουέδειξετοντάφο<strong>του</strong>αδελφού<br />

<strong>του</strong> <strong>Αλέξανδρου</strong>, Γεώργιου <strong>Υψηλάντη</strong>, ο οποίος πέθανε<br />

εκείτο1847.<br />

Θαπαρατηρήσετείσωςότιυπερτερούνοιφωτογραφίες<br />

των μονών, αλλά αυτό οφείλεται σε συγκεκριμένους<br />

λόγους.Γιατίείναιέναςπαλαιότατοςιστορικόςπλούτος<br />

για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον αυτού <strong>του</strong><br />

κόσμου που αγνοούμε, αλλά και μέρος της ιστορικής<br />

ταυτότητας της σημερινής Ρουμανίας. Γιατί υπήρξαν τα<br />

κατ’εξοχήνκαταλύματα<strong>του</strong><strong>Υψηλάντη</strong>,τωνυπασπιστών<br />

<strong>του</strong>, αλλά και όλων των αγωνιστών. Δεν ήταν μόνο<br />

χρήσιμες για τις διανυκτερεύσεις <strong>του</strong>ς όμως, εκεί είχαν<br />

και περισσότερη ασφάλεια. Όλες οι μονές ήταν καλά<br />

οχυρωμένες, για να έχουν αποτελεσματική άμυνα<br />

απέναντισεεπίδοξουςεισβολείς.<br />

Tο οδοιπορικό αυτό αποτελεί μια ελάχιστη απόδοση<br />

τιμής και αναγνώρισης, ένα δείγμα της ευγνωμοσύνης<br />

και οφειλής μας προς αυτούς που θυσιάστηκαν, για να<br />

είμαστε εμείς σήμερα Ελεύθεροι. Ας κρατήσουμε αυτό<br />

το θάρρος, την επιμονή, το συναίσθημα, τη<br />

γενναιοδωρία και τη δύναμη της ψυχής των Ελλήνων<br />

επαναστατών,πουηπίστηστηνυπέρβαση<strong>του</strong>αδύνα<strong>του</strong><br />

φλόγιζετιςψυχές<strong>του</strong>ς.<br />

Δήμητρα<strong>Στα</strong>σινοπούλου,<br />

Μάρτιος2021<br />

Οι στενοί φιλικοί δεσμοί που συνδέουν <strong>του</strong>ς δύο<br />

λαούς αναδεικνύονται ανάγλυφα μέσα απο το<br />

μήνυμα <strong>του</strong> Αντιπροέδρου της Ρουμανικής Ακαδημίας,κ.RăzvanTheodorescu,πουπαραθέτω.

HELLENOROMANICA<br />

Έχουν περάσει χιλιάδες χρόνια απο τότε που οι<br />

Έλληνες και οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής<br />

μεταξύ Καρπαθίων και Δούναβη συνήψαν γόνιμες<br />

σχέσεις. Οι αρχαίες ελληνικές πόλεις κατά μήκος<br />

της αριστερής ακτής <strong>του</strong> Εύξεινου Πόν<strong>του</strong> –<br />

Ίστρια, Καλλάτης και Τόμις – εισήγαγαν σ<strong>του</strong>ς<br />

Γέτες πρότυπα αρχιτεκτονικής, πολυτελή<br />

κεραμική, θεατρικούς χώρους και πολιτικά<br />

μοντέλα.<br />

Με τον θρίαμβο <strong>του</strong> Χριστιανισμού πραγματοποίηθηκε<br />

στην ελληνική γλώσσα των<br />

Καππαδοκών Πατέρων η ιεραποστολική δραστηριότητατηςΑνατολικήςΕκκλησίαςστιςΔακορουμανόφωνες<br />

χώρες. <strong>Στα</strong> χρόνια της σύστασης<br />

των ρουμανικών μεσαιωνικών κρατών, οι<br />

απεσταλμένοι της Μεγάλης Εκκλησίας στην<br />

Βιτζίνα της Δοβρουτσάς, στο Curtea de Argeș και<br />

στη Suceava της Μολδοβλαχίας υπηρέτησαν τα<br />

ιερά καθήκοντά <strong>του</strong>ς στην ίδια την ελληνική<br />

γλώσσα. Επίσης, οι ιατροφιλόσοφοι Ιωάννης<br />

Καριοφύλλης, Ιωάννης Κομνηνός Μόλυβδος,<br />

Σεβάστιος Κυμινήτης, Ιάκωβος Πυλαρινός, οι<br />

οποίοιείχανσπουδάσειστηνΠάδοβα,δίδαξαντον<br />

Αριστοτέλη στα ελληνικά στον νεαρό<br />

Κωνσταντίνο Μπρινκοβεάνου, μελλοντικό<br />

ηγεμόνατηςΒλαχίας, στηΣχολή<strong>του</strong>ΑγίουΣάββα<br />

<strong>του</strong>Βουκουρεστίου.<br />

Εκκλησιαστικές εικονογραφίες και πλούσια<br />

διακοσμημένα χειρόγραφα έφταναν στις<br />

Παραδουνάβιες ηγεμονίες από τον ελληνόφωνο<br />

κόσμο<strong>του</strong>ΑγίουΌρους.Απότονίδιοελληνόφωνο<br />

πολιτισμικόχώρο ήρθε και εγκαταστάθηκε<br />

στη Βλαχία και ο Κωνσταντίνος, ο επικεφαλής της<br />

ομάδας ζωγράφων της Μονής Χουρέζι. Οι<br />

Καντακουζηνοί των Παραδουνάβιων ηγεμονιών,<br />

ιδρυτές <strong>του</strong> εν λόγω μοναστηριού, προέρχονταν<br />

από <strong>του</strong>ς κύκλους των ελλήνων αρχόντων της<br />

Πόλης, που αποτελούσαν παρακαταθήκη <strong>του</strong><br />

Βυζαντινούπολιτισμού.<br />

Κατά κάποιον τρόπο οι Φαναριώτες υπήρξαν<br />

φορείς <strong>του</strong> Νεωτερισμού. Σε αυτή την εποχή<br />

έλαψαν μερικοί Φαναριώτες ηγεμόνες, όπως οι<br />

Νικόλαος και Κωνσταντίνος Μαυροκορδάτος,<br />

απόγονοι Δραγουμάνου από την<br />

Κωνσταντινούπολη, ο οποίος είχε γράψει για<br />

πρώτη φορά στη Ευρώπη για τις επιστημονικές<br />

τεκμηριώσεις <strong>του</strong> Harvey περί της κυκλοφορίας<br />

<strong>του</strong>αίματος.<br />

Στηνίδιαεποχή,οΡήγαςΒελεστινλής,οήρωαςτης<br />

Ελληνικής Ελευθερίας, τα 200 χρόνια της οποίας<br />

γιορτάζουμε σήμερα, ζούσε και δημιουργούσε το<br />

επαναστατικό <strong>του</strong> έργο στα φιλόξενα εδάφη της<br />

Μολδοβλαχίας.<br />

Ο Δρόμος προς την Ελευθερία που μας δίδαξαν οι<br />

Έλληνεςπέρασεκαιμέσααπότηνχώραμαςεδώκαι<br />

200 χρόνια, πράγμα που αποδεικνύει με<br />

πειστικότηταημεγάληΕλληνίδαφίλημας,ηκυρία<br />

Δήμητρα<strong>Στα</strong>σινοπούλου.<br />

Acad.RăzvanTheodorescu<br />

ΑντιπρόεδροςτηςΡουμανικήςΑκαδημίας<br />

Βουκουρέστι,29Μαρτίου,2021

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong><br />

<strong>Η</strong> οικογένεια <strong>Υψηλάντη</strong> έχει ρίζες Βυζαντινές. Οι<br />

ίδιοι οι Υψηλάντες συνέδεαν την οικογένειά <strong>του</strong>ς με<br />

<strong>του</strong>ςΞιφιλίνους,μιαοικογένειαπουμετάτηνάλωση<br />

της Κωνσταντινούπολης <strong>του</strong>ς <strong>Στα</strong>υροφόρους το<br />

1204 κατέφυγαν στην αυλή των Κομνηνών στην<br />

Τραπεζούντα. Στον 18ο αιώνα έφτασαν στο πολύ<br />

υψηλό αξίωμα <strong>του</strong> μεγάλου διερμηνέα της Υψηλής<br />

Πύλης μία από τις πιο σημαντικές θέσεις της<br />

Οθωμανικής Διπλωματίας, αφού χειρίζονταν τις<br />

επαφέςμετιςάλλεςξένεςδυνάμεις.Αυτότοαξίωμα<br />

είχεοΙωάννης<strong>Υψηλάντη</strong>ς.<br />

Ο γιός <strong>του</strong> Αλέξανδρος <strong>Υψηλάντη</strong>ς, με μεγάλη<br />

παιδία, γνώριζε καλά την ελληνική, τη γαλλική, την<br />

περσική, την αραβική και την ιταλική και ήταν<br />

θαυμαστής <strong>του</strong> Διαφωτισμού. Μετά από μια<br />

σύντομη θητεία ως μέγας διερμηνέας, ορίστηκε<br />

ηγεμόνας της Βλαχίας, ενώ πήρε μέρος και στις<br />

διαπραγματεύσεις Ρωσίας και Τουρκίας που<br />

οδήγησαν στη συνθήκη <strong>του</strong> Κιουτσούκ Καϊναρτζή.<br />

Οι γιοι <strong>του</strong> Κωνσταντίνος και Δημήτριος σχεδίαζαν<br />

να επαναστατήσουν ελπίζοντας ότι θα έχουν την<br />

υποστήριξη της Ρωσίας. Το σχέδιο αποκαλύφθηκε,<br />

αυτοί δραπέτευσαν και ο πατέρας <strong>του</strong>ς θα<br />

παραιτηθεί.<br />

Όμως και ο ίδιος ήταν υποστηρικτής της ελληνικής<br />

ανεξαρτησίας και είχε στείλει υπόμνημα για την<br />

ανεξαρτησία της Ελλάδας στην Αυτοκράτειρα της<br />

Ρωσίας Αικατερίνη Β΄ και στον Αυτοκράτορα της<br />

ΑυστρίαςΙωσήφΒ΄,ότανπληροφορήθηκετασχέδιά<br />

<strong>του</strong>ς για διαμελισμό της Οθωμανικής<br />

Αυτοκρατορίας. Το υπόμνημα θα διαρρεύσει και θα<br />

αναγκαστεί και αυτός να καταφύγει στη Μοραβία,<br />

όμως οι Τούρκοι θα τον συγχωρέσουν και το 1796<br />

διορίστηκεγιαδεύτερηφοράηγεμόναςτηςΒλαχίας.<br />

Ως ηγεμόνας και στις δύο θητείες <strong>του</strong> άφησε<br />

εντυπώσεις εξαιρετικές και συνδέθηκε με την<br />

αναγέννηση των γραμμάτων. Μετά από δύο χρόνια<br />

παραιτήθηκεκαιιδιώτευσεστηνΠόλη.Στηδιάρκεια<br />

<strong>του</strong> Ρωσο<strong>του</strong>ρκικού πόλεμου θα συλληφθεί και θα<br />

φυλακιστεί. Οι Τούρκοι θα κατηγορήσουν τον γιο<br />

<strong>του</strong> Κωνσταντίνο, που τον είχε διαδεχτεί στην<br />

ηγεμονία της Βλαχίας για αντάρτη και για<br />

αντεκδίκηση θα τον βασανίσουν και τον<br />

θανατώσουν.<br />

Ο Κωνσταντίνος <strong>Υψηλάντη</strong>ς, ήταν ο γιός <strong>του</strong><br />

<strong>Αλέξανδρου</strong>. Γεννήθηκε στην Πόλη το 1760 και<br />

πέθανετο1816στοΚίεβο.Θεωρήθηκε«από<strong>του</strong>ςπιο<br />

πεπαιδευμένους <strong>του</strong> Φαναρίου». Ο νεαρός<br />

Κωνσταντίνος <strong>Υψηλάντη</strong>ς ήρθε σε επαφή με τις<br />

εθνικοαπελευθερωτικές ιδέες που τότε<br />

αναπτύσσονταν στα Βαλκάνια. Άλλωστε, ο Ρήγας<br />

Φεραίος όταν έφτασε στην Κωνσταντινούπολη το<br />

1782 προσελήφθη ως «γραμματικός», δηλαδή<br />

ιδιαίτερος γραμματέας, <strong>του</strong> <strong>Αλέξανδρου</strong> <strong>Υψηλάντη</strong><br />

και θεωρείται δεδομένο ότι ο Κωνσταντίνος<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ς είχε γνώση των ιδεών <strong>του</strong> της μεγάλης<br />

αυτής μορφής. Όπως ο πατέρας <strong>του</strong> και ο παππούς<br />

<strong>του</strong>, διετέλεσε Μεγάλος Δραγουμάνος, κατά την<br />

περίοδο 1796-1799, έχοντας βαθιά γνώση των<br />

ευρωπαϊκών πολιτικών πραγμάτων σε μια περίοδο<br />

ανακατατάξεων, μετά τη Γαλλική Επανάσταση και<br />

λίγο πριν <strong>του</strong>ς Ναπολεόντειους Πολέμους. Στη<br />

διάρκειατηςθητείας<strong>του</strong>καιχάρηστιςκαλέςσχέσεις<br />

<strong>του</strong> με <strong>του</strong>ς Ρώσους διπλωμάτες θα παίξει και<br />

σημαντικόρόλογιαναιδρυθείηΙόνιοςΠολιτεία.Το<br />

1799 θα βρεθεί ηγεμόνας της Μολδαβίας.Το 1802<br />

ηγεμόνας της Βλαχίας. Θα προσπαθήσει να κινηθεί<br />

μέσα στις αντιθέσεις των μεγάλων δυνάμεων,<br />

έχοντας πάντα μια ιδιαίτερη σχέση με τη Ρωσία.<br />

Άλλωστε, είναι και μια εποχή που αρκετοί στον<br />

ελλαδικό χώρο πιστεύουν ότι η Ρωσία θα μπορούσε<br />

να εγγυηθεί τη δημιουργία ανεξάρτη<strong>του</strong> ελληνικού<br />

κρά<strong>του</strong>ς.<br />

Παραμονές<strong>του</strong>Ρωσο<strong>του</strong>ρκικούπολέμουκαιύστερα<br />

από παρέμβαση της γαλλικής διπλωματίας ο<br />

Σουλτάνος αποφάσισε την αλλαγή των ηγεμόνων<br />

στα ρουμανικά πριγκιπάτα. Τότε ο Κωνσταντίνος<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ς αποφάσισε να καταφύγει στη Ρωσία και<br />

βρέθηκε στο Κίεβο, που τότε ήταν τμήμα της<br />

τσαρικήςαυτοκρατορίας.<br />

Στη διάρκεια <strong>του</strong> Ρωσο<strong>του</strong>ρκικού πολέμου ο<br />

Κωνσταντίνος <strong>Υψηλάντη</strong>ς θα επιστρέψει ως<br />

ηγεμόνας της Μολδαβίας και της Βλαχίας με την<br />

υποστήριξη των Ρώσων. Όμως, το Φεβρουάριο <strong>του</strong><br />

1808 καθαιρείται από το θρόνο των πριγκιπάτων,<br />

καθώς ο Τσάρος θα προτιμήσει άλλες μορφές<br />

ελέγχου των περιοχών αυτών. Τα υπόλοιπα χρόνια<br />

της ζωής <strong>του</strong> ο Κωνσταντίνος <strong>Υψηλάντη</strong>ς θα τα<br />

περάσειστηΡωσία Τονπατριωτισμόθατονπεράσει<br />

και στα παιδιά <strong>του</strong> και δύο γιοι <strong>του</strong> θα παίξουν<br />

πρωταγωνιστικό ρόλο στην ελληνική Επανάσταση,<br />

οΑλέξανδροςκαιοΔημήτριος.Μάλιστατονπρώτο<br />

θα γράψει με σχεδόν προφητικό τόνο το 1816: «Υιέ<br />

μου, μην λησμονήσεις ποτέ, ότι οι Έλληνες μόνο εις<br />

<strong>του</strong>ς εαυτούς των πρέπει να στηρίζωνται, όπως<br />

γίνωσιελεύθεροι».<br />

ΟΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong>Σ(1792-1828)<br />

Γόνος της μεγάλης βυζαντινής οικογένειας από τον<br />

μικρασιατικό Πόντο, ιδεαλιστής που σήκωσε σ<strong>του</strong>ς<br />

ώμους<strong>του</strong>τοβάρος<strong>του</strong>σχεδιασμούκαιτηςέναρξης<br />

<strong>του</strong> αγώνος. O Αλέξανδρος <strong>Υψηλάντη</strong>ς γεννήθηκε<br />

στην Κωνσταντινούπολη το 1792 και πέθανε στην<br />

Βιέννη το 1828. Ήταν γιος <strong>του</strong> ηγεμόνα της<br />

Μολδοβλαχίας,Κωνσταντίνου<strong>Υψηλάντη</strong>.Ανήκεστο<br />

σώμα των εφίππων σωματοφυλάκων <strong>του</strong> Τσάρου και<br />

διακρίθηκε σ<strong>του</strong>ς πολέμους κατά <strong>του</strong> Ναπολέοντα.<br />

Το 1813 σε ηλικία 21 έ<strong>του</strong>ς, με το βαθμό <strong>του</strong><br />

συνταγματάρχηπολεμάστημάχητηςΔρέσδης,όπου<br />

χάνει το δεξί <strong>του</strong> χέρι.Το 1820, σε ηλικία 28 ετών,<br />

αναλαμβάνει την αρχηγία της Φιλικής εταιρίας, και<br />

ονομάζεται «Επίτροπος», που κατά την βυζαντινή<br />

εθιμοτυπία σήμαινε αντιβασιλέας, νόμιμος διάδοχος<br />

<strong>του</strong> θρόνου της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας, και<br />

πολιτικός αρχηγός της Επαναστάσεως. Την ίδια<br />

χρονιά τα μέλη της Φιλικής Εταιρίας τον<br />

αναγνωρίζουν ως “Γενικόν Έφορον της Ελληνικής<br />

Εταιρίας.<br />

Ο Αλέξανδρος <strong>Υψηλάντη</strong>ς εκδίδει αμέσως την<br />

προκήρυξη ανεξαρτησίας: «Μάχου υπέρ πίστεως και<br />

πατρίδος». Παραιτείται από τον τσαρικό Στρατό,<br />

περνάει τον ποταμό Προύθο το Φεβρουάριο <strong>του</strong><br />

<strong>1821</strong> και υψώνει τη σημαία της Επαναστάσεως στο<br />

Ιάσιο της Μολδοβλαχίας. Στο ναό των Τριών<br />

Ιεραρχών ο Μητροπολίτης Βενιαμίν ευλογεί τη<br />

επαναστατική σημαία με έμβλημα τον <strong>Στα</strong>υρό, και<br />

κατά το βυζαντινό τυπικό, παραδίδει το ξίφος στον<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>. Αμέσως διενεργείται έρανος για τη<br />

συλλογή ενός εκατομμυρίου γροσίων και<br />

υπογράφεται σε κτίριο στο Κισινάου της<br />

Μολδαβίας η Διακήρυξη προς το Έθνος και η<br />

πρόσκληση εθελοντών. Απ’όλη την Ευρώπη<br />

καταφθάνουν στη Μολδαβία και συγκροτείται<br />

αμέσως ο Ιερός Λόχος, αποτελούμενος από 500<br />

σπουδαστές.<strong>Η</strong>ορκωμοσίατωνιερολοχιτώνέγινεμε<br />

τιςφράσεις:

“Ορκίζομαι να χύσω και αυτήν την υστέραν<br />

ρανίδα <strong>του</strong> αίματός μου υπέρ της θρησκείας και<br />

της πατρίδος μου. Να φονεύσω και αυτόν τον<br />

ίδιον τον αδελφόν αν τον εύρω προδότην της<br />

πατρίδος… Να μην παραιτήσω τα όπλα προτού<br />

να ίδω ελευθέραν την πατρίδα μου και<br />

εξολοθρευμένους<strong>του</strong>ςεχθρούςτης…”.<br />

Ο Ιερός λόχος <strong>του</strong> <strong>Υψηλάντη</strong> καταστράφηκε στη<br />

μάχη<strong>του</strong>ΔραγατσανίουτονΙούνιο<strong>του</strong><strong>1821</strong>.Οίδιος<br />

(μεταδύοαδέλφια<strong>του</strong>ΓεώργιοκαιΝικόλαο,αρχηγό<br />

<strong>του</strong> Ιερού Λόχου) υποχώρησε προς τα αυστριακά<br />

σύνορα και οι αυστριακοί για να τον παγιδεύσουν,<br />

τον εφοδίασαν με πλαστό διαβατήριο για να φύγει<br />

με το ψευδώνυμο Παλαιογενείδης. Τον συνέλαβαν,<br />

τονέκλεισανσταανθυγιεινάκελιά<strong>του</strong>μεσαιωνικού<br />

φρουρίου <strong>του</strong> Μουγκάτς στο οποίο υπέστη τα<br />

πάνδεινα. Αποφυλακίστηκε με την παρέμβαση <strong>του</strong><br />

Τσάρου όμως η υγεία ήταν πολύ κλονισμένη. Δύο<br />

μήνες μετά πεθαίνει στην Βιέννη σε ηλικία 36 ετών<br />

σε συνθήκες ακραίας φτώχειας στις 31 Ιανουαρίου<br />

1828.<br />

Ο αδελφός <strong>του</strong> Δημήτριος <strong>Υψηλάντη</strong>ς ξεκίνησε<br />

επίσης από το ρωσικό στρατό. Στις αρχές Μαρτίου<br />

<strong>του</strong> <strong>1821</strong> ήρθε στην Ελλάδα ως εκπρόσωπος <strong>του</strong><br />

αδελφού <strong>του</strong> ύστερα από αίτημα των Φιλικών της<br />

Πελοποννήσου και ιδίως <strong>του</strong> Παπαφλέσσα. Θα έχει<br />

πολύ σημαντικό ρόλο στην επανάσταση και θα<br />

πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες μάχες. Στη Μάχη της<br />

Πέτρας, το Σεπτέμβριο <strong>του</strong> 1829, θα ηγηθεί των<br />

ελληνικών δυνάμεων που θα συντρίψουν τις<br />

οθωμανικές. Θα έχει έτσι την ιστορική τιμή να<br />

ολοκληρώσει νικηφόρα τον πόλεμο που είχε<br />

ξεκινήσει οκτώ χρόνια πριν ο αδελφός <strong>του</strong>. Θα<br />

πεθάνει το 1832 στο Ναύπλιο, έχοντας κατακτήσει<br />

στηνιστορικήμνήμητηθέσηενόςαγνούκαιηρωικού<br />

αγωνιστήτηςελευθερίας.<br />

<strong>Η</strong>ΚΑΡΔΙΑΤΟΥ<br />

<strong>Η</strong> τελευταία επιθυμία <strong>του</strong> <strong>Αλέξανδρου</strong> <strong>Υψηλάντη</strong>,<br />

ήτανηκαρδιά<strong>του</strong>νααποσπαστείαπότοσώμακαινα<br />

σταλεί στην Ελλάδα. <strong>Η</strong> επιθυμία <strong>του</strong><br />

πραγματοποιήθηκε από τον Γεώργιο Λασσάνη, ο<br />

οποίος την έκρυψε στον Άγιο Γεώργιο Βιέννης<br />

αρχικά.<br />

Το 1843 ο αδελφός <strong>του</strong> Γεώργιος την έστειλε στη<br />

Μητρόπολη της Αθήνας. Ο Γεώργιος απεβίωσε το<br />

1847καιησύζυγός<strong>του</strong>ΜαρίαΜουρούζημετέφερετο<br />

1859 τις καρδιές των δύο αδελφών στον Ναό των<br />

Παμμεγίστων Ταξιαρχών <strong>του</strong> Αμαλίειου<br />

Ορφανοτροφείου (Στησιχόρου 6 & Λυκείου) στην<br />

Αθήνα.Βρίσκονταισεεσοχή<strong>του</strong>νότιουτοίχουμετην<br />

επιγραφή«ΚαρδίαιΑλ.καιΓ.Υψηλάν<strong>του</strong>».<br />

Tηνπροσφοράτης οικογένειας<strong>Υψηλάντη</strong><br />

συνόψισεοΜακρυγιάννηςσεμερικέςλέξεις.<br />

«Έπαθεγιατηνλευτεριάνκαιθυσιάστηαυτότοσπίτι<br />

όλωςδιόλου»<br />

ttps://www.ypsilantio.gr/content/istorika-stoixeia/istoriko-kaigewgrafiko-periballon/xartes/57-xarths-epixeirhsewn-toyaleksandroy-ypshlanth<br />

https://www.newsbreak.gr/apopseis/183206/i-elliniki-epanastasixekinise-ton-fevroyario-toy-<strong>1821</strong>/

ΘΕΟΦΙΛΟΣ,Οζωγράφοςτηςεπανάστασης<br />

Δύοέργα<strong>του</strong>γιατον<strong>Υψηλάντη</strong>,εμπνευσμένααπο<br />

τογνωστό πίνακα <strong>του</strong>PetervonHess<br />

“ΕιςτηνΡωμανίανοΑλέξανδρος<strong>Υψηλάντη</strong>ς<br />

αναδέχεταιτηναρχιστρατηγίαν<strong>του</strong>υπέρ<br />

ελευθερίαςαγώνος.ΕλευθερίαήΘάνατος”<br />

Αριστερά ΤοιχογραφίαστοσπίτιΚοντού,<br />

στηνΑνακασιάΠηλίου(1912)<br />

ΔεξιάΓιατησυλλογή<strong>του</strong>Teriant(1932)

<strong>Η</strong>ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΕΠΑΝΑΣΤΑΣ<strong>Η</strong>ΣΤΙΣ<br />

ΡΟΥΜΑΝΙΚΕΣΧΩΡΕΣ<br />

ΣύντομοΧρονολόγιο<br />

16 Φεβρουαρίου <strong>1821</strong>- Στο Κισινάου, ο Αλέξανδρος<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ς αποφασίζει την έναρξη της<br />

Επανάστασης. Εδώ συντάσσει τις προκηρύξεις και<br />

κάνειτιςτελευταίεςπροετοιμασίες.<br />

22 Φεβρουαρίου- Ο Αλέξανδρος <strong>Υψηλάντη</strong>ς<br />

διαβαίνει, κατά τις 16 η ώρα, τον ποταμό Προύθο.<br />

Φοράει στολή Ρώσου στρατηγού. Τον υποδέχεται η<br />

ηγεμονική φρουρά (200 ιππείς) που τον συνοδεύει<br />

στο Ιάσιο, όπου φθάνει κατά τις 20 το βράδυ.<br />

ΕγκαθίσταταιστηΜονήΓαλατά.<br />

Μια μέρα πριν, την 21 Φεβρουαρίου, έγινε στο<br />

Γαλάτσι η πρώτη στρατιωτική σύγκρουση Ελλήνων<br />

και Τούρκων. Ο Βασίλης Καραβίας, ο οπλαρχηγός<br />

της ομάδας 150 Ελλήνων, ζήτησε απο τον Τούρκο<br />

αξιωματούχο να εγκαταλείψει την πόλη. Πέθαναν<br />

στη σύγκρουση 15 ˊΕλληνες, τα πρώτα θύματα <strong>του</strong><br />

Αγώνα.ΕίναιηπρώτημάχητηςΕπανάστασης.<br />

23 Φεβρουαρίου - Πρόκηρυξη <strong>του</strong> Αλ.<strong>Υψηλάντη</strong><br />

«προςτοέθνοςτηςΜολδαβίας».<br />

24 Φεβρουαρίου – Ο Αλ. <strong>Υψηλάντη</strong>ς εκδίδει την<br />

περίφημηπροκήρυξη<strong>του</strong>«ΜάχουυπέρΠίστεωςκαι<br />

Πατρίδος». Το κείμενό της ετοιμάστηκε στο<br />

ΚισινάουκαιηεκτύπωσηέγινεστοΙάσιο.<strong>Η</strong>έκδοσή<br />

της αποτελεί την επίσημη κήρυξη της<br />

Επανάστασης.Παράλληλα απασχολείται με την<br />

οργάνωσητωνπρώτωνταγμάτων<strong>του</strong>στρατού.Στην<br />

ηγεμονική φρουρά προστέθηκαν περίπου 2000<br />

εθελοντές.<br />

26Φεβρουαρίου- ΣτηΜονήΤριώνΙεραρχών, στο<br />

Ιάσιο,έγινεοπανηγυρικόςκαθαγιασμόςτηςσημαίας<br />

της Επανάστασης από τον μητροπολίτη Βενιαμίν<br />

Κωστάκη. ˊΟλοι ορκίστηκαν για την ελευθερία της<br />

πατρίδας.<br />

1 Μαρτίου - Ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς φεύγει από το Ιάσιο με<br />

στρατό2000ανδρών. ΤοβράδυσταθμεύειστοTârgu<br />

Frumos, μετά στο Roman και στο Focșani, στα<br />

σύνορα Μολδαβίας και Βλαχίας. Στο Focșani μένει<br />

4 μέρες που είναι αποφασιστικές για την οργάνωση<br />

<strong>του</strong> στρατού. Από <strong>του</strong>ς σπουδαστές των ελληνικών<br />

σχολείων και από άλλους εθελοντές συγκροτεί το<br />

ειδικότάγμαπεζικού,πουτοονόμασε«ΙερόΛόχο».<br />

Πρώτος διοικητής <strong>του</strong> τάγματος ήταν ο Γεώργιος<br />

Καντακουζηνός.Απόδωο<strong>Υψηλάντη</strong>ςαλληλογραφεί<br />

μετονΤούδορΒλαδιμιρέσκου.<br />

13Μαρτίου- ΑπότοΦωξάνιο<strong>Υψηλάντη</strong>ςεκδίδει<br />

προκήρυξη προς <strong>του</strong>ς κατοίκους («προς <strong>του</strong>ς<br />

Δάκας») της Βλαχίας να εξεγερθούν και να<br />

επιδιώξουντηναπελευθέρωσητηςπατρίδας<strong>του</strong>ς.<br />

13-14-15 Μαρτίου - ˊΑρχοντες και κάτοικοι<br />

εγκαταλείπουν το Βουκουρέστι, όταν έμαθαν ότι ο<br />

Βλαντιμιρέσκου βαδίζει προς το Βουκουρέστι και ο<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ςξεκίνησεαπότοΦωξάνι.<br />

18 Μαρτίου - Ο Vladimirescu μπαίνει στο<br />

Βουκουρέστι. Την ίδια μέρα, ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς εκδίδει<br />

νέα προκήρυξη προς <strong>του</strong>ς «Ευγενείς κατοίκους <strong>του</strong><br />

Βουκουρεστίου», καλώντας <strong>του</strong>ς να επιστρέψουν<br />

στασπίτια<strong>του</strong>ς.<br />

19Μαρτίου- <strong>Στα</strong>θμεύειστο Πλοέστι,όπουμένει4<br />

μέρες,γιατηναναδιοργάνωση<strong>του</strong>στρατού.<br />

23 Μαρτίου - Ο «αφορισμός» των Φιλικών από τον<br />

ΠατριάρχηΓρηγόριοΕ.<br />

25 Μαρτίου - Ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς έφτασε στο<br />

Βουκουρέστι και εγκαταστάθηκε στην Κολεντίνα<br />

(Παλάτι Γκίκα Τέι). Τα τμήματα <strong>του</strong> στρατού<br />

κατανεμήθηκαν στα μοναστήρια και στα χωριά της<br />

περιοχής,ενώοΓεωργάκηςΟλύμπιοςκαιοΙωάννης<br />

Φαρμάκηςμπήκανμετατάγματά<strong>του</strong>ςστηνπόλη.<br />

-26 Μαρτίου - Ο μητροπολίτης, ο επίσκοπος και<br />

άρχοντεςήρθανσεπρουπάντηση<strong>του</strong><strong>Υψηλάντη</strong>.<br />

27 Μαρτίου - Στο Βουκουρέστι γίνεται η<br />

πανηγυρική εορτή υψώσεως της σημαίας της<br />

Επανάστασης, αλλά χωρίς την επισημότητα και τον<br />

ενθουσιασμό <strong>του</strong> Ιασίου. <strong>Η</strong> ύψωση έγινε στην<br />

κατοικία <strong>του</strong> Ιωάννη Φαρμάκη από τον ˊΕλληνα<br />

αρχιμανδρίτηΠαπαβασιλείου.Μετάέγινεπαρέλαση<br />

σ<strong>του</strong>ςδρόμουςμεταπατριωτικάάσματα<strong>του</strong>Ρήγα.<br />

- Συνάντηση <strong>του</strong> <strong>Υψηλάντη</strong> με τον Βλαντιμιρέσκου<br />

(ηημερομηνίαδενείναιγνωστή)στηνColentina.<br />

1 Απριλίου - Στο Βουκουρέστι φθάνουν τα<br />

δυσάρεστα νέα για τον αφορισμό των Φιλικών<br />

καθώς και για την έλλειψη υποστήριξης από την<br />

Ρωσία. Αταξίες και λεηλασίες από <strong>του</strong>ς στρατιώτες<br />

<strong>του</strong><strong>Υψηλάντη</strong>στοΒουκουρέστι.<br />

Γιανααποφύγειτηνευθύνηγιατηνφθοράτηςπόλης<br />

ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς εγκαταλείπει το Βουκουρέστι και<br />

μετακινήθηκε με όλο τον στρατό προς την πόλη<br />

Tιργκόβιστε. Ο στρατός <strong>του</strong> ήταν ανεπτυγμένος<br />

στηνευρύτερηορεινήπεριοχήαπότοΠλοέστιμέχρι<br />

το Πιτέστι.<br />

Υπό τον έλεγχό <strong>του</strong> βρίσκονται όλα τα θέματα της<br />

γύρω της περιοχής. ˊΕτσι εξασφαλίζεται η<br />

συντήρηση <strong>του</strong> στρατού. Ο Ιερός Λόχος μετράει<br />

τώρα 450 άνδρες και ο στρατός 6500. Από αυτούς<br />

μόνον2000ήταν ˊΕλληνες.<br />

9 Απριλίου - Γίνεται στο Τιργκόβιστε η σύσταση<br />

απότον<strong>Υψηλάντη</strong>ενόςΣυμβουλίουμετηνονομασία<br />

«Γενικόν Βουλευτήριον». Με διοικητικές,<br />

οικονομικέςκαιάλλεςαρμοδιότητες. Πρόεδρος<strong>του</strong><br />

είναιοΓεώργιος<strong>Υψηλάντη</strong>ς.<br />

10 Απριλίου - Φθάνουν τα πρώτα νέα για την<br />

έναρξητηςΕπανάστασηςστηνΕλλάδα.<br />

Απρίλης - Ο Μιχαήλ Σούτσος οργανώνει νέο<br />

στρατιωτικό τάγμα στη Βεσσαραβία. Συγκρούσεις<br />

Ελλήνων, (με οπλαρχηγό τον Αθανάσιο<br />

Καρπενησιώτη),καιΤούρκωνγίνονταιστοΓαλάτσι<br />

και στις περιοχές γύρω <strong>του</strong>, στο ποταμό Σερέτη.<br />

ΣκληρήμάχηγίνεταικαιστονποταμόΠρούθο.<br />

-ΣτηπεριοχήτηςπόληςΤιργκόβιστεγίνονταιαταξίες<br />

καιλεηλασίεςαπότονστρατό<strong>του</strong><strong>Υψηλάντη</strong>.<br />

-Και στο Βουκουρέστι, στρατιώτες («πανδούροι»)<br />

εγκαταλείπουν τον στρατό <strong>του</strong> Βλαντιμιρέσκου<br />

ˊΕλλειψη αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ <strong>του</strong><br />

Βλαντιμιρέσκου. και <strong>του</strong> Σάββα, εκπρόσωπου <strong>του</strong><br />

<strong>Υψηλάντη</strong>.<br />

15 Μαίου - Ο Βλαντιμιρέσκου αναχωρεί από το<br />

Βουκουρέστι προς το Πιτέστι με πρόθεση να φθάσει<br />

στην Ολτενία. Ο Σάββας, με 1000 ιππείς και άλλα<br />

μικρά τάγματα κατευθύνεται προς το Τιργκόβιστε.<br />

Διαφωνίες μεταξύ <strong>του</strong> <strong>Υψηλάντη</strong> και Σάββα όσον<br />

αφοράτηνστρατηγικήτωνεπομένωνβημάτων.<br />

16 Μαίου - <strong>Η</strong> είσοδος των Τούρκων στο<br />

Βουκουρέστι.

- Λόγω των «διακυμάνσεων της συμπεριφοράς» <strong>του</strong><br />

Βλαντιμιρέσκου ο Γιωργάκης Ολύμπιος, αν και<br />

υπέγραψε με αυτόν συμφωνία να ενεργήσουν από<br />

κοινού, τον συλλαμβάνει στο Γκολέστι, τον φέρνει<br />

στοΤιργκόβιστε,όπουκατεδικάσθηειςθάνατοναπο<br />

το πολεμικόσυμβούλιο.<br />

Κατά την νύχτα της 22ας προς την 23 Μαίου ο<br />

Βλαντιμιρέσκου θανατώθηκε, «όπως υπαγορεύσαν<br />

οισκληρέςσυνθήκες<strong>του</strong>πολέμου».<br />

20 Μαίου - Από το Τιργκόβιστε, απελπισμένη<br />

έκκληση των Φιλικών (χωρίς την υπογραφή <strong>του</strong><br />

<strong>Υψηλάντη</strong>) προς τον αυτοκράτορα της Ρωσίας. Ο<br />

στρατός <strong>του</strong> <strong>Υψηλάντη</strong> ενισχύθηκε με σημαντικό<br />

αριθμόστρατιωτώνκαιμετακανόνιακαιεφόδια<strong>του</strong><br />

στρατεύματος<strong>του</strong>Βλαντιμιρέσκου.<br />

- Οι Τούρκοι προχωρούν προς το Τιργκόβιστε. Ο<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ς με τον στρατό <strong>του</strong> εγκαταλείπουν την<br />

πόλη και προχωρούν προς τον Câmpulung.<br />

Διαφωνίες και προδοσίες εκ μέρους μερικών<br />

οπλαρχηγών (η περίπτωση <strong>του</strong> Σάββα) <strong>του</strong><br />

<strong>Υψηλάντη</strong>. <strong>Η</strong> συγκέντρωση των ταγμάτων στο<br />

Πιτέστι.<br />

-Από το Πιτέστι ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς προχωρά προς την<br />

πόλη Ρούμνικου Βούλτσεα. Ο στρατός <strong>του</strong><br />

<strong>Υψηλάντη</strong> αριθμεί 5000 πεζούς, 2500 ιππείς, 4<br />

κανόνια. Ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς αποφασίζει ώστε η μάχη να<br />

γίνειστοΔραγατσάνι,σε πεδιάδα.<br />

3Ιουνίου- Ενατμήμα<strong>του</strong>στρατού,μεεπικεφαλής<br />

<strong>του</strong>ς Γεωργάκη Ολύμπιο, Νικόλαο <strong>Υψηλάντη</strong> και<br />

ΒασίλειοΚαραβίαξεκινούνπροςτοΔραγατσάνι,το<br />

υπόλοιπο μέρος, με επικεφαλής τον Αλέξανδρο<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>,ξεκινάτην5Ιουνίου.<br />

7 Ιουνίου, ημέρα Τρίτη - <strong>Η</strong> εντολή ήταν να μην<br />

δοθεί μάχη την 7 Ιουνίου, αλλά ο Καραβίας<br />

ενήργησεολωσδιόλουαντίθετακαιπροςτηδιαταγή<br />

<strong>του</strong> Αρχιστρατηγού και προς όλες τις παραινέσεις.<br />

Συγκρούσεις με <strong>του</strong>ς Τούρκους. Ο Ιερός Λόχος στην<br />

πρώτη γραμμή της μάχης. Ο ηρωισμός <strong>του</strong> έγινε<br />

ιστορικός (Κάλβος – «τάγμα εκλεκτών ηρώων,<br />

καύχημανέον»).200απότα373μέληέχασαντηζωή<br />

<strong>του</strong>ς.<strong>Η</strong>ήτταματαίωσετηνεφαρμογή<strong>του</strong>πολεμικού<br />

σχεδίου<strong>του</strong><strong>Υψηλάντη</strong>.<br />

Στη μάχη αυτή βοήθησε πολύ ο Ρουμάνος<br />

οπλαρχηγός Χόρκα με <strong>του</strong>ς Πανδούρους. Ο ίδιος<br />

βοήθησε και τον <strong>Υψηλάντη</strong> στη Μονή Κόζια, όπου<br />

στρατοπέδευσεστις9Ιουνίου.<br />

Μάχη στη Κόζια. Ο Υψηλαντής υποχωρεί. Το<br />

μεγαλύτερο μέρος <strong>του</strong> στρατού <strong>του</strong> διαλύθηκε. <strong>Η</strong><br />

ζωή<strong>του</strong>κινδυνεύει.<br />

15 Ιουνίου - Ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς περνάει τα αυστριακά<br />

σύνορα στο Καινένι στον Κόκκινο Πύργο. . Τον<br />

συνόδευαν υπόλοιπα <strong>του</strong> στρατού και <strong>του</strong> Ιερού<br />

Λόχου.<br />

-ΣτηΒλαχίαοιμάχεςτωνΤούρκωνμε<strong>του</strong>ς ˊΕλληνες<br />

ήΡουμάνουςσυνεχίζουν.Μάχεςστιςμονές. Σλάτινα<br />

καιΤισμάνα.<br />

-Στη Μολδαβία οι δυνάμεις των Ελλήνων<br />

οχυρώνονταιστοΣκουλένι.<br />

17 Ιουνίου - <strong>Η</strong> μάχη στο Σκουλένι. Χάνουν τη ζωή<br />

300Ελληνες,1600Τούρκοι.Νέασελίδαανδρείας.<br />

Τέλος Ιουλίου - Μάχες στα βουνά της Μολδαβίας,<br />

όπου έφθασαν τα τάγματα <strong>του</strong> Ολυμπίου και <strong>του</strong><br />

Φαρμάκη.<br />

Τέλος Αυγούσ<strong>του</strong> - Ο Ολύμπιος αποφασίζει να<br />

κατέβουν στον κάμπο. Πολλοί αγωνιστές τον<br />

εγκαταλείπουν. Οι δύο οπλαρχηγοί μένουν με<br />

περίπου 350 άνδρες, στη Μονή Νεάμτς, ύστερα στη<br />

Μονή Σέκκου.<br />

8-9Σεπτεμβρίου-<strong>Η</strong>πολιορκία της Μονής Σέκκου<br />

από τις <strong>του</strong>ρκικές δυνάμεις που έφθασαν από το<br />

Ιάσιο. Ο Ολύμπιος, μαζί με μερικούς συντρόφους<br />

που έμειναν κοντά <strong>του</strong>, πυροβόλησε βαρέλι<br />

πυρίτιδας και ανατινάχθηκαν στον αέρα. Ο<br />

Φαρμάκης άντεξε να πολεμήσει ακόμα 14 μέρες. <strong>Η</strong><br />

τελευταία σελίδα της Ελληνικής Επανάστασης στη<br />

ρουμανικήγη.<br />

Π<strong>Η</strong>Γ<strong>Η</strong><br />

Ιστορία <strong>του</strong> ελληνικού έθνους, τόμος ΙΒ, (Ελληνική<br />

Επανάσταση), Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1980, και<br />

διάφορεςρουμανικέςπηγές

<strong>1821</strong>-<strong>ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ</strong><br />

ΧΑΡΤ<strong>Η</strong>ΣΤ<strong>Η</strong>ΣΕΠΟΧ<strong>Η</strong>Σ,<br />

ΠΟΡΕΙΑΕΠΑΝΑΣΤΑΤΩΝ<br />

ΣτοΓαλάτσιενώνονταιτα3ποτάμια<br />

ΟΠρούθος,οΔούναβηςκαιοΣερέτης

ΟδρόμοςπροςτοΙάσιο

<strong>Η</strong>εύφορηπεριάδα<strong>του</strong>Ιασίου

ΙΑΣΙΟ<br />

“ΤοΙάσιοείναιπάνωαπόόλαμιαεκκλησία,ηεκκλησίατωνεκκλησιώνγιατοπαρελθόνμας”<br />

NicolaeIorga,Ρουμάνοςιστορικός(1871– 1940)

ΟΝΑΟΣΤΩΝΤΡΙΩΝΙΕΡΑΡΧΩΝ-1637<br />

Εδώέγινεοπανηγυρικόςκαθαγιασμόςτηςσημαίαςτης<br />

ΕπανάστασηςαπότονμητροπολίτηΒενιαμίνΚωστάκη.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΑΠΟΤ<strong>Η</strong>ΝΠΡΟΚ<strong>Η</strong>ΡΥΞ<strong>Η</strong>ΤΟΥΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong>ΣΤΟΙΑΣΙΟ<br />

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΑΠΟΤ<strong>Η</strong>ΝΠΡΟΚΥΡ<strong>Η</strong>Ξ<strong>Η</strong>ΤΟΥΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong>ΣΤΟΙΑΣΙΟ<br />

Μάχουὑπέρπίστεωςκαίπατρίδος<br />

Ἡ ὥρα ἦλθεν, ὦ Ἄνδρες Ἕλληνες! Πρό πολλοῦ οἱ λαοί τῆς Εὐρώπης πολεμοῦντες ὑπέρ τῶν ἰδίων Δικαιωμάτων καί<br />

ἐλευθερίας αὐτῶν μᾶς ἐπροσκάλουν εἰς μίμησιν, αὐτοί, καίτοι ὁπωσοῦν ἐλεύθεροι, ἐπροσπάθησαν ὅλαις δυνάμεσι,<br />

νάαὐξήσωσιτήνἐλευθερίαν,καίδι’αὐτῆςπᾶσαναὐτῶντήνΕὐδαιμονίαν.<br />

ΕἶναικαιρόςνάἀποτινάξωμεντόνἀφόρητοντοῦτονΖυγόν,νάἐλευθερώσωμεντήνΠατρίδα,νάκρημνίσωμενἀπό<br />

τά νέφη τήν ἡμισέληνον, διά νά ὑψώσωμεν τό σημεῖον, δι’ οὗ πάντοτε νικῶμεν: λέγω τόν <strong>Στα</strong>υρόν, καί οὕτω νά<br />

ἐκδικήσωμεντήνΠατρίδα,καίτήνὈρθόδοξονἡμῶνΠίστινἀπότήνἀσεβῆτῶνἀσεβῶνΚαταφρόνησιν.<br />

Μεταξύἡμῶνεὐγενέστεροςεἶναι,ὅςτιςἀνδρειοτέρωςὑπερασπισθῇτάδίκαιατῆςΠατρίδος,καίὠφελιμοτέρωςτήν<br />

δουλεύσῃ. Τό ἔθνος συναθροιζόμενον θέλει ἐκλέξῃ τούς Δημογέροντάς <strong>του</strong>, καί εἰς τήν ὕψιστον ταύτην Βουλήν<br />

θέλουσινὑπείκειὅλαιμαςαἱπράξεις.<br />

Ἄς καλέσωμεν λοιπόν ἐκ νέου, ὦ Ἀνδρεῖοι καί μεγαλόψυχοι Ἕλληνες, τήν ἐλευθερίαν εἰς τήν κλασικήν γῆν τῆς<br />

Ἑλλάδος! Ἄς συγκροτήσωμεν μάχην μεταξύ τοῦ Μαραθῶνος, καί τῶν Θερμοπυλῶν! Ἄς πολεμήσωμεν εἰς τούς<br />

τάφουςτῶνΠατέρωνμας,οἱὁποῖοιδιάνάμᾶςἀφήσωσινἐλευθέρουςἐπολέμησαν,καίἀπέθανονἐκεῖ!<br />

ΕἰςτάὅπλαλοιπόνφίλοιἡΠατρίςΜᾶςΠροσκαλεῖ!<br />

ἈλέξανδροςὙψηλάντης<br />

Τήν24ηνΦεβρεαρίου<strong>1821</strong>.ΕἰςτόγενικόνστρατόπεδοντοῦἸασίου.

ΟΘΥΡΕΟΣ Τ<strong>Η</strong>ΣΜΟΛΔΑΒΙΑΣΣΤΟΠΡΟΑΥΛΙΟΤΟΥΝΑΟΥ<br />

Προτομή<strong>του</strong>εθνικούποιητήΜιχάιΕμινέσκου

<strong>Η</strong>εκκλησίατωνΤριώνΙεραρχώνείναιτοπιοόμορφοκτίσμα<strong>του</strong>ηγεμόναΒασίλεΛούπου.Αυτόπουδίνειμοναδικήαξίαστονναόείναιηεξωτερικήδιακόσμηση,τακεντήματααπόπέτρααπό<br />

βάσημέχριτηνκορνίζατωντρούλων.ΜεπολλάστοιχείαΑρμενικώνεκκλησιώνκαιτεχνίτεςΑρμένιουςγιατηνκατασκευή<strong>του</strong>. Μετριάνταλωρίδεςγλυπτώνμεδιαφορετικήθεματολογίαη<br />

κάθεμία. ΣτηΜονήλει<strong>του</strong>ργούσεκαι<strong>Η</strong>ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ<strong>του</strong>Ιασίου.Είχειδρυθεί,μεέρανο,απότονΚρητικόΜανουήλΒερνάρδο. Αυτόςήτανοτυπογράφος<strong>του</strong>μανιφέσ<strong>του</strong><br />

«ΜάχουυπέρΠίστεωςκαιΠατρίδος»,αλλάκαιτωνάλλωνπροκηρύξεων.Σήμεραλει<strong>του</strong>ργείωςανδρικόμοναστήρι. Εδώ,λειτούργησεεπίσηςκολλέγιο,πουήταν ηβάσητης<strong>Η</strong>γεμονικής<br />

Ακαδημίας<strong>του</strong>Ιασίου. ΚέντροτηςπνευματικήςΕλληνικήςζωήςστοΙάσιοεπί200χρόνια.

ΕΚΘΕΣ<strong>Η</strong>-200ΧΡΟΝΙΑΑΠΟΤ<strong>Η</strong>ΝΕΠΑΝΑΣΤΑΣ<strong>Η</strong><br />

ΑΠΟΤ<strong>Η</strong>ΝΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΚΟΙΝΟΤ<strong>Η</strong>ΤΑΙΑΣΙΟΥ- ΠΑΛΑΤΙΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Προσωπογραφία<strong>του</strong><br />

<strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong>,<br />

<strong>του</strong>LudovicStawski.<br />

ΜουσείοΤέχνηςΙασίου

ΤοΕυαγγέλιοπουορκίστηκεο<strong>Υψηλάντη</strong>ςστοΝαότωνΤριώνΙεραρχών

Ταόπλα<strong>του</strong><strong>Υψηλάντη</strong>.Μετοέμβλημα<br />

<strong>του</strong>ΑυτοκρατορικούΡωσικούΣτρατού

ΑΠΟΔΕΙΞ<strong>Η</strong><br />

ΕΙΣΠΡΑΞ<strong>Η</strong>ΣΤ<strong>Η</strong>Σ<br />

ΦΙΛΙΚ<strong>Η</strong>ΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣ<br />

ΙΑΣΙΟ<br />

25Απριλίου,<strong>1821</strong>

Πορτραίτο<br />

<strong>του</strong>Μητροπολίτη<br />

ΒενιαμίνΚωστάκη.<br />

Ευλόγησεστην<br />

Επανάσταση.<br />

(AntonKauffmann<br />

Μητροπολιτικό<br />

ΜουσείοΙασίου)

ΤοέμβληματηςΜολδαβίας -οαετόςκαιοβουςτηςΜολδαβίας<br />

ΈμβληματηςΟικογένειας <strong>Υψηλάντη</strong>-οΑετόςπουκρατάειτοσταυρόκαιοβουςτηςΜολδαβίας

Όπλα<strong>του</strong>αγώναγιατηνανεξαρτησία,<strong>1821</strong>

ΓιατηΜάχηστοΔραγατσάνικαιτονΙερόΛόχο

ΤΟΕΜΒΛ<strong>Η</strong>ΜΑΤ<strong>Η</strong>ΣΦΙΛΙΚ<strong>Η</strong>ΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣ<br />

ΝικόλαοςΣκουφάς,ΕμμανουήλΞάνθος,ΑθανάσιοςΤσακάλωφ<br />

ΟΙΙΔΡΥΤΕΣΤ<strong>Η</strong>ΣΦΙΛΙΚ<strong>Η</strong>ΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Διακήρυξη<strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong>-8Ιουνίου<strong>1821</strong><br />

RâmnicuSărat -Muntenia<br />

Ποίημααφιερωμένοστον<br />

Αλέξανδρο<strong>Υψηλάντη</strong>και<br />

<strong>του</strong>ςΦιλικούς

Εγγραφομετησφραγίδα<strong>του</strong>MustafaAga,που<br />

αναφέρειότιοιΈλληνεςπρέπεινατιμωρηθούν<br />

παραδειγματικάγια τηνεξέγερση.

΄<br />

ΟTudorVladimirescuκαιοισημαίεςτωνΡουμάνωνεπαναστατών(Παντούρι)

ΟπλατωνΡουμάνων<br />

Επαναστατών<br />

(Παντούρι)<br />

Λιθογραφία<br />

ΟιΠαντούριστον<br />

ΠοταμόΟλτ<br />

10Ιουνίου,<strong>1821</strong>

ΑναφοράτωνγεγονότωνστηΜολδαβία<br />

κατάτηδιάρκειατηςΕπανάστασηςτων<br />

Ελλήνωνεναντίον<strong>του</strong>Σουλτάνου.<br />

ΕγγραφατηςοικογένειαΠαλάντι

ΤοταφικόμνημείογιατονΑλέξανδρο<strong>Υψηλάντη</strong>στοΠεδίο<strong>του</strong>ΆρεωςστηνΑθήνα

ΜΟΝ<strong>Η</strong> ΓΚΟΛΙΑ(1653)<br />

<strong>Η</strong>ΜονήΓκόλια,<strong>του</strong>1563,ανοικοδομήθηκετο1650, μεΒυζαντινέςτοιχογραφίες.Είναιμνημειακήκατασκευή,έναμοναστήριστημέσητηςπόλης,περιβαλλόμενο<br />

απόψηλούςτοίχουςμεγωνιακούςπυργίσκουςκαιμεκαμπαναριόύψους30μέτρων. Τον 16οαιώνα,o λογοθέτηςIoanGoliaέκτισεσεαυτότοσημείομιαεκκλησία.<br />

Το1653οηγεμόναςVasileLupuάλλαξεριζικάτηναρχιτεκτονικήτης. Λειτούργησεκαιωςκάστρο, σεπερίπτωσηεχθρικήςεπίθεσης,όπωςτομαρτυράειηισχυρή<br />

τείχιση.Αποτο1660καιγιαμεγάλοδιάστημαήταν ΜετόχιτηςΜονήςΒατοπαιδίου<strong>του</strong>ΑγίουΌρους. Οιτοιχογραφίες,έργο<strong>του</strong>ΈλληναΜατθαίουΙωάννου,φέρουν<br />

ελληνικέςεπιγραφές.Ανάμεσασ<strong>του</strong>ςτάφους, πουβρίσκονταιεντός<strong>του</strong>ναού, ξεχωρίζουμεκαιαυτόντηςΔόμναςΣκαρλά<strong>του</strong>,μεελληνικήεπιγραφή.

<strong>Η</strong>είσοδοςτηςΜονήςμετοθυρεότηςΜολδαβίαςσ<strong>του</strong>πέρθυρο

ΕΘΝΙΚΟΘΕΑΤΡΟ,1894-σε<br />

Νεοκλασικόρυθμό,μεζωγραφισμένη<br />

καιγλυπτήδιακόσμησηεμπνευσμένη<br />

απότοΜπαρόκκαιτοΡοκοκό

ΠανεπιστήμιοAlexandruIoanCuza-1860

ΜέγαροRosetti-Rozovanou,1832<br />

Σήμερα,τοΔημαρχείοτηςπόλης<br />

ΤοΜέγαροRosetti-Rozovanou,1832σήμερατοδημαρχείοτηςπόλης<br />

ΟλόγιοςΝ.Rosetti-Rozovanouίδρυσε,σεσυνεργασίαμετονΓ.ΚλεόβουλοκαιτομητροπολίτηBeνιαμίνΚωστάκη,κοντάστοΙάσιο,ένααλληλοδιδακτικόσχολείοσταΕλληνικά.

Μ<strong>Η</strong>ΤΡΟΠΟΛΙΣΙΑΣΙΟΥ-1839<br />

ΑγίαΠαρασκευή

OικίαDosoftei.Το1679, οΕπίσκοπος<br />

Dosofteiεγκατέστησεεδώτοδεύτερο<br />

τυπογραφείοτηςΜολδαβίας.

ΑΓΙΟΣΝΙΚΟΛΟΣΟΒΑΣΙΛΙΚΟΣ<br />

(1492)<br />

Χρονολογείταιαποτηνεποχή<strong>του</strong><br />

Στεφάνου<strong>του</strong>Μέγα.Έχειαυτήτην<br />

ονομασίαεπειδήεδώέχουνστεφθεί<br />

σχεδόνόλοιοιηγεμόνεςτης<br />

Μολδαβίας.

ΠαλάτιΠολιτισμού(Εγκαινιάστηκετο1926<br />

αποτοΒασιλιάFerdinand).<br />

Σύμβολο<strong>του</strong>Ιασίουσήμερα

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΓΑΛΑΤΑ,1582<br />

<strong>Η</strong>μονήΓαλατάθεμελιώθηκεαποτοΜολδαβόΒοεβόδαPetruŞchiopulτο1582, πολλέςφορέςχρησιμοποιήθηκεγιααμυντικούςλόγουςκαικάποιεςσανβασιλική<br />

κατοικία.ΤοσύμπλεγμαπεριλαμβάνειτηνΕκκλησίατηςΑναστάσεως, περιόδου1582-1583,τοΠριγκηπικόΠαλάτι<strong>του</strong>1726,τοΚωδονοστάσιο<strong>του</strong>1585καιτα<br />

ισχυράτείχη<strong>του</strong>1584.ΤακελιάκτίστηκαναποτοΜητροπολίτηΘεοφάνη,πουήτανκαικτήτωρτηςΜονήςΔοχειαρίου<strong>του</strong>ΑγίουΌρους. ΤοόνοματηςΜονήςαλλά<br />

και<strong>του</strong>λόφουπουβρίσκεται, είναιαποτηνομώνυμηπεριοχήτηςΚωνσταντινούπολης,τηνπεριοχή<strong>του</strong>Γαλατά,όπουοιΡουμάνοι<strong>Η</strong>γεμόνεςέμενανόταν<br />

επισκέπτονταντηνΥψηλήΠύλη. ΕδώφιλοξενήθηκεοΑλέξανδρος<strong>Υψηλάντη</strong>ςσεόλητηδιάρκειατηςπαραμονής<strong>του</strong>στοΙάσιο.

Τοοίκηματηςμονής πουέμεινεο<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ςστηνπαραμονή<strong>του</strong>στοΙάσιο

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΤΣΕΤΑΤΣΟΥΙΑ,1672<br />

ΚτήτοραςείναιοβοεβόδαςΠρίγκηπαςGheorgheDuca.<strong>Η</strong>κατασκευή<strong>του</strong>άρχισετο1669καιτελείωσετο1672.Ταισχυράτείχημεεπάλξειςκαι<br />

πύργουςδικαιολογούντοόνομαCetatuia(κάστρο). Στομοναστικόσυγκρότημαανήκεικαιένακτήριοόπουυποδεχότανοηγεμόνας<strong>του</strong>ςυψηλούς<br />

καλεσμένους. ΕδώέζησεοΈλληναςΠατριάρχηςΙεροσολύμωνΔοσίθεοςοοποίοςτύπωσεστοτυπογραφείοτηςΜονήςπολλάεκκλησιαστικάβιβλία<br />

σταελληνικά.<strong>Η</strong>μονήήτανμετόχιτωνΑγίωνΤόπων. Μεισχυρήοχύρωσηγιαπροστασίακαικαταλύματαγιατονπρίγκηπα.<br />

ΛέγεταιότιείναιαντίγραφοτηςΜονήςτωνΤριώνΙεραρχών<strong>του</strong>Ιασίου.ΑποτιςκαλύτεραδιατηρημένεςΜονέςτηςΜολδαβίας.

Κτητορικήεπιγραφήστηνκαμπάνατηςμονής. Του<strong>Η</strong>γεμόναΓεώργιουΔούκα,1669

ΔΙΑΣΧΙΖΟΝΤΑΣΤ<strong>Η</strong>ΜΟΛΔΑΒΙΑ<br />

ΑΠΟΤΟΙΑΣΙΟΠΡΟΣΦΩΞΑΝΙ,ΜΠΟΥΖΕΟΥ,ΠΛΟΕΣΤΙ,ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ

ΕνεργάΥφαίστειαΛάσπης,Μπουζέου<br />

(VulcaniiNoroioșidelaPâcleleMici,Buzau

ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ

<strong>Η</strong>Ελληνικήεκκλησία<strong>του</strong>Ευαγγελισμού<br />

ΥπάγεταιστηνΕλληνικήΠρεσβεία.<br />

ΙδρύθηκεεπίτωνΒασιλέωνΓεωργίουΑ’<br />

τηςΕλλάδοςκαιΚαρόλουΑ΄της<br />

Ρουμανίας,μεδωρεά<strong>του</strong>Παναγή<br />

Χαροκόπουτο1899.

Αγαλμα<strong>του</strong>ΡήγαΦερραίου,στοπροαύλιοτηςΕλληνικήςεκκλησίας<strong>του</strong>Βουκουρεστίου<br />

Εργο<strong>του</strong>Ελληναγλύπτηκαιζωγράφου,ΘανάσηΦάμπα

Ρ<strong>Η</strong>ΓΑΣ,ΕΝΑΣΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΑΣ<br />

ΠΑΤΡΙΩΤ<strong>Η</strong>ΣΣΤΑΠΡΙΓΚΙΠΑΤΑ<br />

ΟπροάγγελοςτηςΕλληνικήςΕθνεγερσίας<br />

Εμβληματική προσωπικότηταγιατηνεποχή<strong>του</strong>,μια<br />

εποχή μεγάλων ζυμώσεων, για ολόκληρο τον<br />

βαλκανικό χώρο <strong>του</strong> οποίου την ενότητα<br />

ονειρευόταν, ο Ρήγας Βελεστινλής, «ένας<br />

οραματιστής και ένας ιδεαλιστής, που τραγούδησε<br />

πρώτοςτονέοελληνικόεθνικόιδεώδεςκαιυπέφερε<br />

γιααυτό,πληρώνονταςμετηζωή<strong>του</strong>τηδυνατή<strong>του</strong><br />

πίστη», όπως τον παρουσιάζει με θαυμασμό ο<br />

μεγάλος Ρουμάνος ιστορικός Nicolae Iorga,<br />

κατάφερε να παραμείνει υπόδειγμα μέχρι σήμερα,<br />

πουέχουνσυμπληρωθείπια223χρόνιααπότον<br />

μαρτυρικό <strong>του</strong> θάνατο στο Βελιγράδι το 1798, χάρη<br />

στηνπεριέργειά<strong>του</strong>,χάρηστηνποικιλίατων<br />

ενδιαφερόντων<strong>του</strong>,χάρηστηνενέργειακαιτη<br />

δυναμικότητά <strong>του</strong>, χάρη στην ειλικρίνεια της πίστης<br />

<strong>του</strong>, την οποία ακολούθησε αποφασιστικά και<br />

πλήρωσετόσοακριβά.<br />

ΟΡήγαςΒελεστινλήςγεννήθηκεστοθεσσαλικό<br />

χωριό Βελεστίνο στα 1757. Το οικογενειακό <strong>του</strong><br />

όνομα ήταν Κυριτζής ή Κυριαζής. <strong>Η</strong> παράδοση<br />

εμφανίζειτηνοικογένειά<strong>του</strong>σανμίααπότιςπιο<br />

ευκατάστατες στο Βελεστίνο με πολλά κτήματα,<br />

μεγάλα χάνια, βυρσοδεψείο, βαφείο και εργοστάσιο<br />

κατασκευής υφασμάτων και ταπήτων, στο οποίο<br />

εργάζοντανπερισσότεροιαπό40εργάτες.<strong>Η</strong><br />

οικονομική ευχέρεια της οικογένειάς <strong>του</strong> έδωσε τη<br />

δυνατότηταστονΡήγανασπουδάσειστηΣχολήτης<br />

ΖαγοράςκαισύμφωναμεάλλεςστηΣχολήτων<br />

Αμπελακίων.<br />

<strong>Στα</strong> νεανικά <strong>του</strong> χρόνια ταξίδεψε στην<br />

Κωνσταντινούπολη, μετά από πρόσκληση <strong>του</strong><br />

ΠρέσβητηςΡωσίαςγιασπουδές,στηνοικία<strong>του</strong><br />

οποίου γνώρισε τον Πρίγκιπα Αλέξανδρο<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>,παππούτων<strong>Υψηλάντη</strong>δων<strong>του</strong>’21,και<br />

προσελήφθη ωςγραμματικός<strong>του</strong>.<br />

ΟΑλέξανδρος <strong>Υψηλάντη</strong>ς, χρημάτισεηγεμόναςτης<br />

Μολδαβίαςστοδιάστημα1774-1781.<br />

Διαφωνώντας με τον <strong>Υψηλάντη</strong> έγινε γραμματέας<br />

<strong>του</strong> ηγεμόνα της Βλαχίας Νικόλαου Μαυρογένη και<br />

ταξίδεψεγιατοΒουκουρέστι,όνταςπλέονστην<br />

ηλικίατων30χρόνων.Ο Ρήγαςπέρασεταπιο<br />

παραγωγικά,ανκαιόχιταπιοήσυχα,χρόνιατης<br />

ωριμότητας <strong>του</strong> στο Βουκουρέστι, πρωτεύουσα της<br />

Βλαχίας, σημαντικό κέντρο <strong>του</strong> Διαφωτισμού. Από<br />

το1782διακρίνεταιαμέσωςστηρουμανικήκοινωνία<br />

τηςεποχής.<br />

Με αξιώματαστιςαυλέςτωνφαναριωτώνηγεμόνων<br />

Νικόλαου Καρατζά, Μιχαήλ Α ́ Σούτσου και <strong>του</strong><br />

Νικολάου Μαυρογένη, ο Ρήγας συνδέεται<br />

ταυτόχρονα με <strong>του</strong>ς περίφημους ́Ελληνες λογίους<br />

Δημήτρη Καταρτζή και Ιώσηπο Μoισιόδακα, οι<br />

οποίοι επηρέασαν αποφασιστικά τη σταδιοδρομία<br />

<strong>του</strong>σταμέρητηςΒλαχίας,πουέγινανδεύτερη<br />

πατρίδα<strong>του</strong>.<br />

ΤοπρώτοφύλλοτηςΧάρταςτηςΕλλάδας<strong>του</strong>Ρήγα<br />

επανεκδίδεται το 1885 από τον δημοσιογράφο και<br />

συγγραφέαΘωμάΠασχίδη «ενΒουκουρεστίοιςτης<br />

Δακίας».Ο μαρτυρικός θάνατος <strong>του</strong> εθνομάρτυρα,<br />

μαζί με <strong>του</strong>ς νεαρούς συντρόφους <strong>του</strong> που<br />

«εσύρθησαν βιαίως/γιατροί, λόγιοι, έμποροι/και<br />

φοιτητές, να μάθουν/τη Χάρτα τ’ Ουρανού», καθώς<br />

καιταεπαναστατικά<strong>του</strong>σχέδιαελκύουντον<br />

θαυμασμό της ρουμανικής κοινωνίας σε τέτοιο<br />

βαθμόώστετιςπρώτεςδεκαετίες<strong>του</strong>19 ου αιώνα,<br />

σ<strong>του</strong>ς δρόμους <strong>του</strong> Βουκουρεστίου και <strong>του</strong> Ιασίου,<br />

μπορούσεκανείςναακούσεινέουςκαιηλικιωμένους<br />

νατραγουδούντον«Θούριο».<br />

ΟΠαλαμάςγράφει γιατοΡήγα:«Ο άνθρωποςαυτός<br />

δενγράφειστίχους,σαλπίζειστίχους.Το κήρυγμα<strong>του</strong><br />

Ρήγα μεταβάλλεται εις άσμα. Και μόνη της<br />

ειλικρινείας <strong>του</strong> η ζέσις και της θελήσεώς <strong>του</strong> η ορμή<br />

τοεξαίρουνειςποίημα».

Τοεπαναστατικόσχέδιο<strong>του</strong>ΒελεστινλήπαίζειπρωταρχικόρόλοστηδιαμόρφωσητηςεπαναστατικήςταυτότηταςτωνΦιλικών<br />

Εργο<strong>του</strong>ΘεόφιλουμετοΡήγακαιτονΚοραήναανασηκώνουντην<br />

Ελλάδα.Αριστεράτομνημείοτωνπεσόντων<strong>του</strong>Δραγατσανίου.

ΚΟΛΕΝΤΙΝΑ<br />

ΟΙΚΙΣΜΟΣΣΤΑΠΕΡΙΧΩΡΑΤΟΥΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙΟΥ<br />

Το<strong>1821</strong>ηΚολεντίναβρισκότανσταπερίχωρα<strong>του</strong>Βουκουρεστίου.Σήμεραέχειενσωματωθείπλήρωςστονιστότηςπόλης.<br />

<strong>Η</strong>τανοτόποςεγκατάστασηςτωνεπαναστατώνκατάτηνπαραμονή<strong>του</strong>ςστοΒουκουρέστι.<br />

Ο<strong>Υψηλάντη</strong>ςέμεινεστοπαλάτιΓκίκαΤέι,καιοιυπασπιστές<strong>του</strong>στιςάλλεςμονές.

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣΜΟΝΕΣΣΤ<strong>Η</strong>ΣΥΝΟΙΚΙΑΚΟΛΕΝΤΙΝΑ- ΚΑΤΑΦΥΓΙΑΕΠΑΝΑΣΤΑΤΩΝ<br />

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΜΑΡΚΟΥΤΣΑ,1779<br />

ΟΙΚΟΓΕΝEΙΑΣΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong><br />

Αρχικάκτίστηκετο1587καιτο1779ανακαινίστηκεριζικάαποτηνοικογένεια<strong>του</strong><strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong>,παππού<strong>του</strong>επαναστάτη<strong>Αλέξανδρου</strong>.Σανκτήτορεςτηςμονής<br />

όπωςσυνηθίζοντανστηΒλαχία,έχουνταπορτραίτα<strong>του</strong>ς,δεξιάαυτό<strong>του</strong><strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong>,Πρίγκηπα&ΒοεβόδατηςΒλαχίαςαλλάκαι<strong>του</strong>γιού<strong>του</strong>Κωνσταντίνου<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>.Εδώβρίσκεταικαιοτάφος<strong>του</strong>αδελφού<strong>του</strong><strong>Αλέξανδρου</strong>,Γεωργίου<strong>Υψηλάντη</strong>,πουπέθανεστοΒουκουρέστιτο1847.Εδώεπίσης,στηνπαλιάθερινήκατοικίατης<br />

οικογένειας,φιλοξενήθηκετοπρώτοορφανοτροφείο,αλλάκαιπρώτηψυχιατρικήκλινικήτηςπόληςτο1839.ΟΚωνσταντίνοςΥψήλάντηςέφερεέναναπο<strong>του</strong>ςπρώ<strong>του</strong>ς<br />

γιατρούς,τονέλληναΚωνσταντίνοΚαρακάση. ΤοΟικόσημοτων<strong>Υψηλάντη</strong>δωνστοκαμπαναριό.

Τοοικόσημοτηςοικογένειας<strong>Υψηλάντη</strong>

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ&ΑΙΚΑΤΕΡΙΝ<strong>Η</strong>ΣΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong>

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ&ΕΛΙΣΑΒΕΤΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong>

ΟΤάφος<strong>του</strong>ΠρίγκηπαΓεωργίουΚωνσταντίνου<strong>Υψηλάντη</strong>,<br />

αδελφού<strong>του</strong><strong>Αλέξανδρου</strong>.<br />

ΑπεβίωσεστοΒουκουρέστιτο1847

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΦΟΥΝΤΕΝΙ,1699 -ΟικογένειαςΚαντακουζηνών<br />

Μιααποτιςπιοόμορφεςεκκλησίες<strong>του</strong>Βουκουρεστίου,χτισμένηαποτον<strong>Η</strong>γεμόναΜιχαήλΚαντακουζηνό,στηνπεριοχήτηςΚολεντίνα,Μεγλυπτή<br />

εξωτερικήδιακόσμησηκαιστοιχείαπερσικήςτέχνης.ΟίδιοςέχτισεκαιτηνεκκλησίαΚόλτσεαστοκέντροτηςπόλης.Αρχιτεκτονικάανήκειστο<br />

ρυθμόΜπρινκοβεάνουκαιείναιαφιερωμένησ<strong>του</strong>ςΤρειςΙεράρχες.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑΝΤΑΚΟΥΖ<strong>Η</strong>ΝΟΥ

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΠΛΟΥΜΠΟΥΙΤΑ,1559<br />

ΑΦΙΕΡΩΜΕΝ<strong>Η</strong>ΣΤ<strong>Η</strong>ΜΟΝ<strong>Η</strong>Ξ<strong>Η</strong>ΡΟΠΟΤΑΜΟΥTOYΑΓΙΟΥΟΡΟΥΣ<br />

Μοναστήρι&ΕκκλησίααφιερωμένηστονΙωάννητοΒαπτιστήστηπεριοχήτηςΚολεντίνα.Κτήτοραςο ΠέτροςοΝέος(1559-1568)πουτηναφιερώνειστηΜονήΞηροποτάμου<br />

<strong>του</strong>ΑγίουΌρους.Τησημερινήτηςμορφήτηνέχειαποτο1647,ότανοηγεμόναςMateiBasarabτηνξανάχτισε,μετάαποτηνκαταστροφήπουυπέστηαποπυρκαιά.Το1573<br />

λει<strong>του</strong>ργείεδώτοπρώτοτυπογραφείο<strong>του</strong>Βουκουρεστίου,απότονηγεμόναAlexandruIIMircea,ενώτο1582τυπώνονταιταδύοπρώτατετραευαγγέλιακαιψαλτήρια.Ο<br />

σεισμός<strong>του</strong>1802καταστρέφειτοκωδονοστάσιο,πουεπισκευάστηκεαποτονΔεσπότηΔιονύσιοτωνΙωαννίνων.

ΕνααποταπρώτατυπογραφείαστοΒουκουρέστι<strong>του</strong>1573.<br />

Εδώτο1582τυπώθηκανταπρώταΤετραευαγγέλιακαι<br />

τοψαλτήριο

ΕΚΚΛ<strong>Η</strong>ΣΙΑ&ΚΟΙΜ<strong>Η</strong>Τ<strong>Η</strong>ΡΙΟΟΙΚΟΓΕΝEΙΑΣΓΚΙΚΑ<br />

ΟιΓκίκα ήταν οικογένειαευγενώντηςΟθωμανικήςΑυτοκρατορίας,μεκέντροδράσηςτηΒλαχίακαιτηΜολδαβία.<strong>Η</strong>προέλευσητηςοικογένειαςήταναπόταπαράλιατηςνότιας<br />

Αλβανίας,όμωςκατ'άλλουςπιθανότερολίκνοτηςήτανηΚορυτσάτηςΒορείου<strong>Η</strong>πείρου.ΚατάτηνδιάρκειατηςΟθωμανικήςΑυτοκρατορίας,αρχικάεγκαταστάθηκανστηνΕλλάδα<br />

καιαργότεραστηνΚωνσταντινούποληκαιέγιναναπότιςονομαστέςφαναριώτικεςοικογένειες.Κατάτον17οκαι19οαιώνα,πολλοίαπότηνοικογένειαδιορίστηκανηγεμόνεςτης<br />

ΒλαχίαςκαιτηςΜολδαβίαςκαιμετεγκαταστάθηκανμόνιμαεκεί. ΣτοπαλάτιΓκίκαφιλοξενήθηκεοΑλέξανδρος<strong>Υψηλάντη</strong>ςκατάτηνπαραμονή<strong>του</strong>στοΒουκουρέστι.<br />

ΒρίσκονταιστηνπεριοχήτηςΚολεντίνα.

ΤΟΙΣΤΟΡΙΚΟΚΕΝΤΡΟ

<strong>Η</strong>ΕΚΚΛ<strong>Η</strong>ΣΙΑ&ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΤΩΝΤΑΞΙΑΡΧΩΝΜΙΧΑ<strong>Η</strong>Λ&ΓΑΒΡΙ<strong>Η</strong>Λ<br />

ΓΝΩΣΤ<strong>Η</strong>ΩΣΣΤΑΥΡΟΠΟΛΕΩΣ, 1724<br />

Τηθεμελίωσεο<strong>Η</strong>πειρώτηςΙωαννίκιοςεκΠωγωνιανήςτο1724. Αρχικάιερομόναχος,κατόπινΑρχιμανδρίτηςέπαιξεσπουδαίορόλοστηΔιοίκησηκαιτοονομά<strong>του</strong>συνδέθηκε<br />

μεπολλέςδωρεέςστηνΟρθόδοξηεκκλησία.Εικονίζεταιμαζίμεάλλουςέλληνεςδωρητέςστοδυτικόμέρος<strong>του</strong>ναού,καισυνοδεύονταιαποελληνικέςεπιγραφές.Πολλές<br />

πέτρινεςπλάκεςμεαφιερωματικέςεπιγραφέςσταελληνικάσώζονταιακόμαστονπερίβολοτηςεκκλησίας. Πάνωαποτηνκύριαθύρα<strong>του</strong>ναού,ελληνικήεπιγραφή.<br />

Βρίσκεταιστοιστορικόκέντροτηςπόληςκαιείναιαποταελάχιστασωζώμεναπαλαιάκτίσματα.

ΝικόλαοςΜαυροκορδάτοςκαιΔόμναΣμαράγδαμε<strong>του</strong>ςέξιηγεμονόπαιδες,1728

ΝεκροταφείοΜπέλλου<br />

ΤάφοςΑνθήςΜιχελήαπο<br />

τηνΤήνο<br />

ΠΑΡΚΟΤΣΙΣΜΙΤΖΙΟΥ<br />

<strong>Η</strong>ΠήγήτηςΣίσσυΣτεφανίδη

TOXANITOYMANOYK(HANULMANUK)<br />

ΕνααποτατελευταίαcaravanseraiτωνΟθωμανώνστηΡουμανία.Κατεξοχήνστέκιτων<br />

Ελλήνωνεμπόρων.Διέθετε100δωμάτια,αποθηκευτικούςχώρους,ξενώνεςκαιυπόγεια.<br />

Χτίστηκε1808αποτονΑρμένιοEmanuelMârzaian,γνωστόκαιωςManukBei.Οισυμφωνίες<br />

γιατοεμπόριοτωνσιτηρώνγίνοντανεδώ.

ΤΟΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΤ<strong>Η</strong>ΣΡΟΥΜΑΝΙΑΣ,1658<br />

<strong>Η</strong>ΡουμανικήΟρθόδοξηΕκκλησία,γνωστήωςΠατριαρχείοΡουμανίας,είναι<br />

ΑυτοκέφαληΕκκλησία-Πατριαρχείο.

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ&ΕΚΚΛ<strong>Η</strong>ΣΙΑΚΟΛΤΣΕΑ<br />

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑΝΤΑΚΟΥΖ<strong>Η</strong>ΝΩΝ,1704

ΝοσοκομείοΚόλτσεα,1704,τοπρώτοπουέγινε<br />

στηνπόλη.<br />

ΟικοδομήθηκεαποτοσπαθάριοΜιχαήλ<br />

Καντακουζηνόκαιτησύζυγό<strong>του</strong>Μαρίακατάτην<br />

ηγεμονία<strong>του</strong>ΚωνσταντίνουΜπρινκοβεάνουστο<br />

πρότυπο<strong>του</strong>ΝοσοκομείουΣανΛαζάρτηςΒενετίας

ΠροτομήΜιχαήλΚαντακουζηνού

EκκλησίαΟικογένειαςΚαντακουζηνών,1698

RomanianAtheneum(1888)<br />

Συναυλιακόςχώρος στοιστορικόκέντρο<br />

TheRomanianAthenaeum

ΤΟΠΑΛΑΤΙΤΩΝΚΑΝΤΑΚΟΥΖ<strong>Η</strong>ΝΩΝ- ΣήμεραΜουσείοΕνέσκου.Κατασκευάστηκεστιςαρχές<strong>του</strong>20ουαιώναγιαλογαριασμό<strong>του</strong>δημάρχουΒουκουρεστίουκαιπρωθυπουργούτηςΡουμανίας,<br />

ΓεωργίουΓρηγορίουΚαντακουζηνού. Μετάτονθάνατό<strong>του</strong>κληρονομήθηκεαπότονγιο<strong>του</strong>ΜιχαήλΚαντακουζηνό,οοποίος απεβίωσε.<strong>Η</strong>σύζυγός<strong>του</strong>ξαναπαντρεύτηκετονσυνθέτη ΓεώργιοΕνέσκου.

ΠαλάτιCEC,τηςομώνυμηςτράπεζας(1897)<br />

στοιστορικόκέντροτηςπόλης.Με<br />

τοιχογραφίες<strong>του</strong>διάσημουΈλληνα<br />

ζωγράφουτηςεποχής,ΜιχαήλΣιμωνίδη

ΟΙΚΙΑ<strong>Η</strong>ΓΕΜΟΝΑΚΩΣΤΑΚ<strong>Η</strong>ΣΟΥΤΣΟΥ,1833<br />

(Μουσείοτηςπόλης<strong>του</strong>Βουκουρεστίουσήμερα)

ΣυνοπτικήπερίληψιςκατορθωμάτωνΒοεβόδαΝικολάουΠέτρουΜαυρογένη,1789<br />

ΠορτραίτοConstantinBrancoveanu1618-1716

ΜΟΥΣΕΙΟΤΕΧΝ<strong>Η</strong>Σ<br />

ΠΟΡΤΡΑΙΤΑΕΠΟΧ<strong>Η</strong>ΣΤ<strong>Η</strong>ΣΕΠΑΝΑΣΤΑΣ<strong>Η</strong>Σ

<strong>Η</strong>ΡουμανίατηνεποχήτηςΕπανάστασης

ΧωρικοίτηςΟλτένια

ΟικογένειαΓκίκα

Αλβανόςμισθοφόρος

Πορτραίτοεπαναστάτριας

Ζίνκα Σαμούρκας<br />

Μέγας Λογοθέτης, Κωνσταντίνος Καταρτζής<br />

Dorad'Istria (τηςοικογένειαςΓκίκα)

ΓρηγόριοςΜπρινκοβεάνου,λόγιοςκαιμέγαςμπάνοςτηςΒλαχίας(1771-1832)<br />

ΠρώτοςπρόεδροςτηςΕλληνο-ΔακικήςΦιλολογικήςΕταιρείας.<br />

ΟΡήγαςΦερραίοςυπήρξεγραμματέας<strong>του</strong>.<br />

ΜεγάληΛογοθέτισσαΣμαράγδαΚαταρτζή

ΓιώργοςΚωστακόπουλος,<br />

ΚλουτσιάρηςτηςΑυλήςτηςΒλαχίας<br />

ΣουλτάναΜαυρογένη ΒαρώνηΜαρίαΜπαράντα ΄Ανδραςμεανατολίτικηστολήτηςεποχής

ΟποιητήςΒακαρέσκου

ΟικογένειαΜάνου<br />

Μέλος<strong>του</strong>Ντιβανίου<strong>του</strong><strong>Η</strong>γεμονικού<br />

Συμβουλίου

ΜΟΥΣΕΙΟΤΕΧΝ<strong>Η</strong>Σ-ΚΑΠΟΙΑΑΠΟΤΑΕΚΘΕΜΑΤΑΤ<strong>Η</strong>ΣΕΚΚΛ<strong>Η</strong>ΣΙΑΣΤΙΚ<strong>Η</strong>ΣΤΕΧΝ<strong>Η</strong>Σ

ΜΟΝΕΣΣΤΑΠΡΟΑΣΤΕΙΑΤΟΥΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙΟΥ, ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑΤΩΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΩΝ<br />

ΜΟΝ<strong>Η</strong> ΤΣΕΡΝΙΚΑ,1608<br />

Μονή<strong>του</strong>1608,τηςεποχής<strong>του</strong>ΠρίγκηπαVodăŞerban.ΑρχικάήτανμιαμικρήξύλινηεκκλησίακαιαργότεραοκυβερνήτηςCernicaȘtirbeiτηνανακαίνισε.<br />

Βρίσκεταισεπροάστιο<strong>του</strong>Βουκουρεστίου,στονησάκιτηςομώνυμηςλίμνης.

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΚΑΛΝΤΑΡΟΥΣΑΝΙ,1638<br />

Σεαπόσταση30χλμαποτοΒουκουρέστι,στιςόχθεςτηςομώνυμηςλίμνης.ΧτίστηκεαποτονηγεμόναMateiBasarab.Είχετημορφήφρουρίουμετείχηκαιμικρά<br />

παράθυρα. Εδώυπήρχεκαισημαντικήβιβλιοθήκηόπωςκαιτυπογραφείο. Ένααποτακέντρατωνεπαναστατών.

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΣΝΑΓΚΟΒ,1408<br />

ΒρίσκεταισενησάκιστημέσητηςλίμνηςΣναγκόβκαιοθρύλοςλέειότιεδώείναιενταφιασμένοςοVladTepes, (ΝοέμβριοςήΔεκέμβριος1431–Δεκέμβριος1476),πιογνωστόςμε<br />

<strong>του</strong>ςτίτλουςΒλαντοΑνασκωλοπιστήςκαιΚόμηςΔράκουλαςπουήτανΠρίγκιπαςτηςΒλαχίαςτο1448,1456–1462και1476.<strong>Η</strong>εικονογράφηση<strong>του</strong>ναούέγινεαποΈλληνες<br />

αγιογράφουςκαι σεπολλάσημείαοιαναγραφέςτωνονομάτωνείναιελληνικές.

ΒΑΣΙΛΙΚ<strong>Η</strong>ΑΥΛ<strong>Η</strong>ΤΟΥTIΡΓΚΟΒΙΣΤΕ,1310<br />

ΕπαρχίατηςΜουντένια<br />

<strong>Η</strong>δεύτερηπρωτεύουσατηςΒλαχίαςπουάνθισεαποτο1400έωςκαιτο1800.Εδώκατάτον17 ο και18 ο αιώναπαρατηρείταιμιάαναγέννησηστα<br />

γράμματακαιτιςτέχνες,μεέμφασηστηνανάπτυξητηςαρχιτεκτονικής,τωνμοναστικώνκέντρωναλλάκαι<strong>του</strong>εμπορίου. Έναςαπο<strong>του</strong>ς<br />

μεγαλύτερουςευεργέτεςτωνγραμμάτωνκαιτηςτέχνης,ένθερμοςχριστιανόςκαιφιλέλληνας,υπήρξεοηγεμόναςΚωνσταντίνΜπρινκοβεάνου.<br />

Σεαρκετέςεκκλησίεςπουθεμελίωσεχρησιμοποίησεέλληνεςζωγράφους. Δάσκαλοςτηςζωγραφικήςσεαυτήντηνπερίπτωσηαναδεικνύεταιο<br />

Κωνσταντίνοςοοποίοςζωγράφισετηνκεντρικήμεγάληεκκλησίατο1698.<br />

ΟΑλέξανδρος<strong>Υψηλάντη</strong>ςπαραμένειστηνπεριοχήγια40-45ημέρες.

ΓΑΛΑΤΣΙ<br />

ΣημαντικήπόληκαιλιμάνιστονΠοταμόΔούναβη,στηνιστορικήπεριοχήτηςΜολδαβίας,πουαναφέρεταιγιαπρώτηφοράτο1445.<br />

Μεπολύισχυρήελληνικήπαρουσίααποτηναρχαιότητα.<br />

ΤόποςμαχώνκατάτηδιάρκειατηςΕλληνικήςεπανάστασης-την21ηΦεβρουαρίουκαιτην1ηΜαίου<strong>1821</strong>.

ΟΙΜΑΧΕΣ ΤΟΥΓΑΛΑΤΣΙΟΥ<br />

21ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ & 1 <strong>Η</strong> ΜΑΙΟΥ<strong>1821</strong><br />

Την 21 η Φεβρουαρίου <strong>1821</strong> ο εκ Θεσσαλονίκης Δ.<br />

Αργυρόπουλοςυπότηναρχηγία<strong>του</strong>Β.Καραβιάμε<br />

150 ένοπλους στρατοχωροφύλακες επαναστάτησαν<br />

στοΓαλάτσι.Από<strong>του</strong>ς100Οθωμανούςενόπλους<br />

σκοτώθηκαν 70 και 30 αφοπλίστηκαν. Επίσης<br />

κατασχέθηκαν 11 οθωμανικά πλοία. Ήταν η πρώτη<br />

μάχη<strong>του</strong>αγώνακαιέληξεμενίκητωνΕλλήνων.<br />

HMAXHΤ<strong>Η</strong>Σ1 <strong>Η</strong>Σ ΜΑΙΟΥ<strong>1821</strong><br />

ΟτσάροςΑλέξανδροςΑ΄τηςΡωσίαςκάτωαπότην<br />

πίεση<strong>του</strong>Μέττερνιχ,έδωσετηνάδειαστηνΠύληνα<br />

μπουνοι<strong>του</strong>ρκικέςστρατιέςστηνΜολδοβλαχίαγια<br />

να αντιμετωπίσουν <strong>του</strong>ς επαναστάτες. Την αρχηγία<br />

<strong>του</strong> <strong>του</strong>ρκικού στρατού ανέλαβε ο βαλής της<br />

Σιλίστριας Σελήμ Μεχμέτ, ο οποίος στα τέλη <strong>του</strong><br />

Απρίλη<strong>του</strong><strong>1821</strong>διέταξετονπασά<strong>του</strong>κάστρουτης<br />

Βράιλας,ΓιουσούφΠερκόφτσαλη,ναανακαταλάβει<br />

το Γαλάτσι. Ο Περκόφτσαλης ξεκίνησε έχοντας<br />

2,000 άνδρες πεζικό, 3,000 ιππείς και κανόνια.<br />

Αρχηγόςτηςάμυνας<strong>του</strong>ΓαλατσίουήτανοΘανάσης<br />

Καρπενησιώτης, που οργάνωσε δύναμη από 600<br />

αγωνιστές. Επισκεύασε <strong>του</strong>ς ρωσικούς προμαχώνες<br />

<strong>του</strong> Ρωσο<strong>του</strong>ρκικού πολέμου (1806–1812) και<br />

έστησε19κανόνιααπόαυτάπουέστειλανοι<br />

ΈλληνεςτηςΟδησσούκαιτηςΒεσσαραβίαςγιατον<br />

στρατό <strong>του</strong> <strong>Υψηλάντη</strong>. Αφήνοντας 400 άνδρες <strong>του</strong><br />

μέσα στην πόλη, μετακινεί <strong>του</strong>ς υπόλοιπους 200 και<br />

<strong>του</strong>ςκατανέμεισ<strong>του</strong>ςτρειςπρομαχώνες.<br />

Στις30<strong>του</strong>ΑπρίληηεμπροσθοφυλακήτωνΤούρκων<br />

πέρασε τον παραπόταμο <strong>του</strong> Δούναβη,<br />

τονΣερέτηκαι18μαούνεςτωνΤούρκωνμεκανόνια<br />

κατέβηκαντονΔούναβηγιαναχτυπήσουν<strong>του</strong>ς<br />

Έλληνεςαπότοποτάμι.ΟΚαρπενησιώτηςκράταγε<br />

το κεντρικό ταμπούρι. Τα άλλα τα κράταγαν οι<br />

αδερφοίΜαγγλέροιαπότηνΚεφαλλονιά,οΓιώργης<br />

Παπάς από την Αδριανούπολη, ο Δαμιανάκος από<br />

ταΣφακιάκαιοπαπάςΠέτροςΜονίκ.<br />

Χαράματα1<strong>του</strong>ΜάηοιΤούρκοιξεκίνησαντην<br />

επίθεσηβάζονταςστηνμέσητοπεζικόκαι<br />

στηρίζονταςτοαπότιςδυοπλευρέςμετοιππικό.Οι<br />

Έλληνεςαπέκρουσανόλεςτιςεπιθέσειςαλλάμετά<br />

από4ώρεςμάχηςλύγισανκαιοπισθοχώρησανοι<br />

υπερασπιστές <strong>του</strong> δεξιού και <strong>του</strong> αριστερού<br />

ταμπουριών,εκτόςαπότονΚωτήρακαιτα32<br />

παλικάρια<strong>του</strong>,πουαγωνίζοντανμηχάνονταςούτε<br />

"έναβολύμιάνευαίματοςεχθρικού".<br />

Αφούτελείωσανταπυρομαχικά<strong>του</strong>ςμετασπαθιά<br />

<strong>του</strong>ςάνοιξανδρόμοανάμεσασ<strong>του</strong>ςΤούρκουςκαι<br />

μπήκανστοΓαλάτσιτοοποίοόμωςήδηείχε<br />

καταληφθεί από <strong>του</strong>ς Τούρκους. Πολεμάνε και<br />

πεθαίνουν όλοι <strong>του</strong>ς. Στο κεντρικό ταμπούρι<br />

συνέχιζεναπολεμάοΚαρπενησιώτηςμεάλλους45<br />

αγωνιστές αποκρούοντας με τα κανόνια και τα<br />

<strong>του</strong>φέκια <strong>του</strong>ς χιλιάδες Τούρκους που άφησαν εκεί<br />

700 νεκρούς. Όταν έπεσε το σκοτάδι η μάχη<br />

σταμάτησε.<br />

Για<strong>του</strong>ςλίγουςεπιζώντεςαγωνιστέςδενυπήρχεπια<br />

ελπίδασωτηρίας.Ταχαράματαπέταξανέξωτιςκάπες<br />

<strong>του</strong>ςστιςοποίεςοιΤούρκοιαδειάσαντα<strong>του</strong>φέκια<br />

<strong>του</strong>ςκαιπρινοιΤούρκοιταξαναγέμισαν,σπάσανμε<br />

επίθεσητονκλοιό.20αγωνιστές,μαζί<strong>του</strong>ςκαιο<br />

Καρπενησιώτης κατάφεραν να ξεφύγουν ζωντανοί.<br />

ΌπωςγράφειοΞόδιλος"Ήμάχηαυτήτης1<strong>του</strong>Μάη<br />

ένΓαλαζίω,άνκαίφαίνεταιζημιώδηςδιάτούς<br />

Έλληνας, υπήρξεν όμως διά αυτούς αρκετά ένδοξος<br />

καιτρανόνπρομήνυματηςνίκηςτωνΕλλήνωνκατά<br />

τωνΤούρκων".<br />

https://el.wikipedia.org/wiki/<br />

%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9<br />

3%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%AF%CE%BF%CF%85

ΓΑΛΑΤΣΙ-MONH ΠΡΕΤΣΙΤΑ,1657

Ο ΔΟΥΝΑΒ<strong>Η</strong>Σ

Σπίτιαμετηχαρακτηριστικήαρχιτεκτονικήτηςπεριοχής

ΒΑΣΙΛΙΚ<strong>Η</strong>ΑΥΛ<strong>Η</strong>ΤΟΥΑΡΤΖΕΣ,1310<br />

ΕπαρχίατηςΜουντένια<br />

Κτήτοραςήτανο<strong>Η</strong>γεμόναςRaduVoda.<strong>Η</strong>πρώτημητροπολιτικήέδραΟυγγροβλαχίας,ιδρύθηκεστοΆρτζεςτο14 ο αιώναμεεπισκόπουςΈλληνες.<br />

ΑποτέλεσετηνπρωτεύουσατηςΒλαχίαςκαιήτανένααποταπρώταπολιτιστικάκέντρατηςπεριοχήςκαιένασταθμόςμεταξύΑνατολήςκαιΔύσης.<br />

Κορυφαίοκαλλιτεχνικόσύμβολο<strong>του</strong>Άρτζεςείναιηβυζαντινήεκκλησία<strong>του</strong>ΑγίουΝικολάουμετιςσημαντικέςτοιχογραφίεςπουζωγράφισανΈλληνες.<br />

<strong>Η</strong>ΚουρτέαντεΆρτζεςείναιχτισμένηστηνκοιλάδα<strong>του</strong>ποταμούΆρτζες(μίααπότιςπολλέςκοιλάδεςπουσχηματίζονταιστιςνότιεςπλαγιέςτων<br />

Καρπαθίων). Σευστεροβυζαντινόρυθμό,χαρακτηριστικότηςπεριοχής, αποτέλεσεκαιπρότυπογιατηνεκκλησιαστικήαρχιτεκτονικήστηΒλαχία.

Βασιλική<strong>του</strong>ΑγίουΝικολάου,1310

ΔΡΑΓΑΤΣΑΝΙ<br />

ΜΝ<strong>Η</strong>ΜΕΙΟΠΕΣΟΝΤΩΝΙΕΡΟΥΛΟΧΟΥ

ΜΑΧ<strong>Η</strong>ΤΟΥΔΡΑΓΑΤΣΑΝΙΟΥ<br />

7ΙΟΥΝΙΟΥ,<strong>1821</strong><br />

ΣτηΜολδοβλαχίαυπήρξεμιααπότιςπολλέςεστίες<br />

της Ελληνικής εθνεγερσίας <strong>του</strong> <strong>1821</strong>. Στο Δραγατσάνιέλαβεχώραμιαστρατιωτικήσύγκρουση<strong>του</strong><br />

επαναστατικούστρατού<strong>του</strong><strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong>,<br />

γενικού αρχηγού της Φιλικής Εταιρίας, και<br />

στρατευμάτωντηςΟθωμανικήςΑυτοκρατορίας.<br />

<strong>Η</strong>ΕΙΣΟΔΟΣΤΩΝΟΘΩΜΑΝΩΝ<br />

ΣΤ<strong>Η</strong><strong>ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ</strong><br />

Στις 30 Απριλίου <strong>1821</strong> πραγματοποιήθηκε, με τη<br />

συγκατάθεσητηςΡωσίας,είσοδοςστηΜολδοβλαχία<br />

των Οθωμανικών στρατευμάτων, τα οποία πέρασαν<br />

τασύνορααπότηνπεριοχήτηςΒράιλας. <strong>Η</strong>πρώτη<br />

μεγάλησύγκρουσηέγινετην1Μαΐου<strong>1821</strong>στο<br />

Γαλάτσι–στοοποίοηελληνικήσημαίαείχευψωθεί<br />

στις 21 Φεβρουαρίου <strong>1821</strong> από το Βασίλειο<br />

Καραβία. Καθόλη τη διάρκεια <strong>του</strong> Μαΐου <strong>1821</strong>,<br />

έλαβαν χώρα συγκρούσεις <strong>του</strong> <strong>του</strong>ρκικού στρατού<br />

με<strong>του</strong>ςΈλληνες,χωρίςοιδυνάμεις<strong>του</strong><strong>Υψηλάντη</strong>να<br />

έχουν κάποια σημαντική επιτυχία. Οι Έλληνες<br />

συγκεντρώθηκανστοΡίμνικο,πουαπείχε8ώρεςαπό<br />

τοΔραγατσάνι,ενώοιΟθωμανοί,πουηδύναμη<strong>του</strong>ς<br />

ανερχότανσ<strong>του</strong>ς2.600άντρες,κατέλαβαντα<br />

μοναστήρια Σερμπανεστίου, <strong>Στα</strong>ντσεστίου,<br />

ΣτραζεστίουκαιΜαμούλ,κλείνονταςτηνείσοδοτης<br />

κοιλάδας των Καρπαθίων. Συγχρόνως 800 Τούρκοι<br />

μετακινήθηκανστοΔραγατσάνι.<br />

ΤελικάοΑλέξανδρος<strong>Υψηλάντη</strong>ςαποφάσισενα<br />

αντιμετωπίσει <strong>του</strong>ς Τούρκους στη πεδιάδα <strong>του</strong><br />

Δραγατσανίουμεόλοτονστρατό<strong>του</strong>,που<br />

αποτελούσαν5.000πεζοί,2.500ιππείςκαι4κανόνια.<br />

Ταπρώταελληνικάτμήματαξεκίνησανπροςτην<br />

κατεύθυνση<strong>του</strong>Δραγατσανίουστις15Ιουνίου<strong>1821</strong>,<br />

με άσχημες καιρικές συνθήκες και έφτασαν στην<br />

περιοχήστις18Ιουνίου.Οιθέσειςπουκατέλαβανοι<br />

Έλληνεςπαρείχανπλεονεκτήματα,καιοαρχηγός<br />

των <strong>του</strong>ρκικών δυνάμεων <strong>του</strong> Δραγατσανίου Καρά<br />

Φεϊζ, για να αντιμετωπίσει τα ελληνικά τμήματα,<br />

άρχισενακατασκευάζειοχυρώματακαισυγχρόνως<br />

ναπυρπολείτμήμα<strong>του</strong>χωριού.Ενώόμωςο<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ς,βρισκότανσεαπόστασητριώνωρώναπό<br />

τοσημείοτηςμάχηςκαισυσκεπτότανμετον<br />

ΓεωργάκηΟλύμπιο,οχιλίαρχοςΒασίλειοςΚαραβίας,<br />

στις19Ιουνίου<strong>1821</strong>καιπαράτιςαντίθετεςδιαταγές<br />

γιακαμιάκίνησηπριντις20Ιουνίου,επιτέθηκεμε<br />

800 ιππείς εναντίον της μονής Σερμπανεστίου, όπου<br />

είχαν οχυρωθεί οθωμανικές δυνάμεις, αλλά η<br />

επίθεσηαπέτυχεκαιοΚαραβίαςαποσύρθηκεστα<br />

ορεινά.<br />

Έτσιοιερόςλόχοςπουβρισκόταναρχικάκοντάστο<br />

ιππικό<strong>του</strong>Καραβίαμε375αξιωματικούςκαιοπλίτες<br />

βρέθηκεναπολεμάμόνος<strong>του</strong>απέναντισε<br />

πολυάριθμο οθωμανικό ιππικό με αποτέλεσμα να<br />

υποστεί σοβαρές απώλειες. Ο σημαιοφόρος <strong>του</strong><br />

λόχου, 25 αξιωματικοί και 180 στρατιώτες έπεσαν<br />

νεκροί, ενώ 37 Ιερολοχίτες αιχμαλωτίστηκαν. Στη<br />

κρίσιμη στιγμή της μάχης έφτασε ο Γεωργάκης<br />

Ολύμπιος ο οποίος διέσωσε <strong>του</strong>ς υπόλοιπους<br />

ιερολοχίτες, 136 συνολικά, μεταξύ των οποίων και<br />

τοναρχηγό<strong>του</strong>ςΝικόλαο<strong>Υψηλάντη</strong>καιτον<br />

υπασπιστή <strong>του</strong>ς Αθανάσιο Τσακάλωφ, συνιδρυτή<br />

τηςΦιλικήςΕταιρείας.Στημάχηδενπρόλαβενα<br />

συμμετάσχει ο κύριος όγκος <strong>του</strong> στρατού <strong>του</strong><br />

<strong>Υψηλάντη</strong>πουαυτοδιαλύθηκεβλέπονταςτονΙερό<br />

λόχοαποδεκατισμένοκαιτονΚαραβιάφυγάδα.<br />

ΟΙΣΥΝΕΠΕΙΕΣΤ<strong>Η</strong>ΣΜΑΧ<strong>Η</strong>Σ<br />

Μετά την καταστροφή στο Δραγατσάνι, η<br />

επανάσταση στη Μολδοβλαχία είχε πλέον κριθεί. Οι<br />

εθελοντές λιποτάχτησαν και ο στρατός <strong>του</strong><br />

<strong>Υψηλάντη</strong>διαλύθηκε.Ο<strong>Υψηλάντη</strong>ςκατέφυγεστο<br />

Ρίμνικο, όπου στις 20 Ιουνίου <strong>1821</strong> συνέταξε την<br />

τελευταίαδιαταγή<strong>του</strong>,μετηνοποίαστιγμάτισετην<br />

προδοσία <strong>του</strong> πολιτικού και στρατιωτικού <strong>του</strong><br />

επιτελείουκαιεξήρετηναυτοθυσία<strong>του</strong>Ιερού<br />

Λόχου:«ΣειςδεσκιαίτωνγνησίωνΕλλήνωνκαι<strong>του</strong><br />

Ιερού Λόχου, όσοι προδοθέντες επέσατε θύματα δια<br />

την ευδαιμονίαν της πατρίδος, δεχτήτε δι’ εμού τας<br />

ευχαριστήσειςτωνομογενώνσας!Ολίγοςκαιρόςκαι<br />

στήληθαανεγερθήναδιαιωνίσηταονόματάσας.Με<br />

χαρακτήρες φλογερούς είνε εγκεχαραγμένα εις τα<br />

φίλτρα της καρδίας μου, τα ονόματα εκείνων όσοι<br />

μέχρι τέλους μ’ έδειξαν πίστιν και ειλικρίνειαν. <strong>Η</strong><br />

ενθύμησίς των θα είναι πάντοτε το μόνον<br />

δροσιστικόνποτότηςψυχήςμου».<br />

<strong>Η</strong>μάχηαποτέλεσεκαιτοουσιαστικότέλοςτης<br />

Φιλικής Εταιρίας. Ο <strong>Υψηλάντη</strong>ς συνελήφθη και<br />

φυλακίστηκεστηνΑυστρία,ενώοΟλύμπιος<br />

ανατινάχτηκεστοκωδωνοστάσιομαζίμε<strong>του</strong>ς<br />

άντρες<strong>του</strong>καιδυνάμεις<strong>του</strong>εχθρούστημονήΣέκου.<br />

ΟΙ.Φαρμάκηςμετάαπόπολλέςμέρεςαγώναστη<br />

μονήΣέκουσυνθηκολόγησε,αλλάοιΟθωμανοίδεν<br />

κράτησαντονλόγο<strong>του</strong>ςκαιτονθανάτωσανστην<br />

Κωνσταντινούπολη.Παράτηναποτυχίατης,η<br />

εκστρατεία αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην<br />

Επανάσταση, αφού απέσπασε την προσοχή της<br />

Πύλης από τις επαναστατικές κινήσεις και<br />

επιχειρήσεις στην Ελλάδα, έδωσε χρόνο σ<strong>του</strong>ς<br />

οπλαρχηγούςκαιβοήθησεστηντελικήτηςεπιτυχία.<br />

Ο ΙΕΡΟΣ ΛΟΧΟΣ<br />

ΟΙερόςΛόχοςσυγκροτήθηκεαπόεθελοντέςνέους,<br />

κυρίως φοιτητές από τα πανεπιστήμια. Οι άνδρες<br />

<strong>του</strong> Ιερού Λόχου ήταν πεζοί εφοδιασμένοι με<br />

καραμπίνεςκαιξιφολόγχες.Έφερανστολέςαπό<br />

μαύρούφασμαμετρίχρωμοεθνόσημο.Στοκάλυμμα<br />

τηςκεφαλήςκάτωαπότολοφίουπήρχεηφράση<br />

Ελευθερία ή Θάνατος και το σήμα της<br />

νεκροκεφαλήςμεχιαστόσχήμαοστώνσανσύμβολο<br />

τηςνίκηςπάνωστονθάνατο.<strong>Η</strong>σημαία<strong>του</strong>Ιερού<br />

Λόχου ήταν τρίχρωμη, το κόκκινο συμβόλιζε τον<br />

πατριωτισμό,τολευκότηναδελφοσύνηκαιτο<br />

μαύρο τη θυσία. Στη μία πλευρά της σημαίας<br />

αναγραφόταν το ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ και υπήρχε η<br />

εικόνα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Στην<br />

άλληπλευράυπήρχεηεικόνα<strong>του</strong>Φοίνικα<br />

αναγεννόμενουαπότιςφλόγεςκαιαναγραφότανΕΚ<br />

Τ<strong>Η</strong>Σ ΣΤΑΚΤ<strong>Η</strong>Σ ΜΟΥ ΑΝΑΓΕΝΝΩΜΑΙ.<br />

Επικεφαλής<strong>του</strong>ΙερούΛόχουτέθηκεοαδελφός<strong>του</strong><br />

<strong>Αλέξανδρου</strong><strong>Υψηλάντη</strong>Νικόλαος<strong>Υψηλάντη</strong>ς.<br />

«Δεν έχω πλέον υποδήματα. Τα πόδια μου<br />

κατεσχίσθησαν. Κοιμούμαι μέσα σε θανατηφόρα<br />

τέλματα. Ζω με καρπούς, σπανίως ευρίσκω ένα ξερό<br />

κομμάτι ψωμί. Αλλ’ αι στερήσεις αυταί μου είναι<br />

γλυκείαι.Οβίοςαυτόςμ’αρέσει.Απόπαιδίδεν<br />

ονειρευόμουν τίποτε άλλο από την ημέρα της<br />

ανεξαρτησίας μας. Ευρίσκομαι δια πρώτην φοράν<br />

επικεφαλής ελευθέρων ανθρώπων, οι οποίοι δε με<br />

φορτώνουνμεμάταιουςτίτλους,οιοποίοιμουδίνουν<br />

τογλυκύ<strong>του</strong>αδελφούόνομα.Χαίρετε.Θαιδωθώμεν;<br />

Πού;ΟΘεόςτοξεύρει».(Απόγράμμα<strong>του</strong>Δημητρίου<br />

Σούτσου,πρώ<strong>του</strong>εκατόνταρχου<strong>του</strong>ΙερουΛόχου).<br />

Στο κοιμητήριο <strong>του</strong> Δραγατσανίου στη Ρουμανία<br />

υπάρχει το Μνημείο των Πεσόντων Ιερολοχιτών το<br />

οποίο ανεγέρθη στα 1884 με την πρωτοβουλία της<br />

συντακτικής επιτροπής της Ελληνικής εφημερίδας<br />

<strong>του</strong> Βουκουρεστίου "Σύλλογοι". Το μνημείο<br />

φιλοτέχνησαν από πεντελικό μάρμαρο οι Τήνιοι<br />

καλλιτέχνες Χαλεπάς και Λαμπαδίτης. Έχει ύψος<br />

συνολικάεπτάμέτρων.Στηνκύριαόψη<strong>του</strong><br />

στηλοβάτη <strong>του</strong> υψώνεται μονόλιθος 5 μέτρων με<br />

ανάγλυφοσταυρόεπίτηςημισελήνουκαιαπόκάτω<br />

τοσήματωνιερολοχιτών.Στοκέντρο<strong>του</strong>στυλοβάτη<br />

εν μέσω δάφνινου στεφανιού αναγράφεται με χρυσά<br />

γράμματα:<br />

ΔΙΑΒΑΤΑ ΑΓΓΕΙΛΟΝ ΟΤΙ ΕΝΘΑΔΕ ΚΕΙΜΕΘΑ<br />

ΥΠΕΡΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣΑΓΩΝΙΣΑΜΕΝΟΙ<br />

https://el.wikipedia.org/wiki/<br />

%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%94%CF<br />

%81%CE%B1%CE%B3%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%B1%CE%BD%CE%AF%<br />

CE%BF%CF%85<br />

http://www.lavaro21.gr/2018/06/06/i-machi-tou-dragatsaniou-6-7-<br />

iouniou-<strong>1821</strong>/<br />

http://dtkaram.webpages.auth.gr/wp-content/uploads/<br />

2018/03/<strong>1821</strong>-<br />

%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE<br />

%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF1-1.pdf

ΟΠΟΤΑΜΟΣΟΛΤ

ΔΙΑΒΑΤΑΑΓΓΕΙΛΟΝΟΤΙΕΝΘΑΔΕΚΕΙΜΕΘΑΥΠΕΡΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣΑΓΩΝΙΣΑΜΕΝΟΙ

ΤομνημείοτωνΙερολοχιτών<strong>του</strong><strong>1821</strong>,στοΔημοτικόΚοιμητήριο<strong>του</strong><br />

Δραγατσανίου-Olt.Τοπιόεπιβλητικόμνημείοτέτοιουείδουςέξωαποτα<br />

ΕλληνικάΣύνορα.Ανεγέρθητο1884μεπρωτοβουλίατηςσυντακτικής<br />

επιτροπήςτηςΕλληνικήςεφημερίδας<strong>του</strong>Βουκουρεστίου"Σύλλογοι".<br />

ΤοφιλοτέχνησαναπόπεντελικόμάρμαροοιΤήνιοικαλλιτέχνεςΧαλεπάςκαι<br />

Λαμπαδίτης.Έχειύψοςσυνολικάεπτάμέτρων.Στηνκύριαόψη<strong>του</strong>στηλοβάτη<br />

<strong>του</strong>υψώνεταιμονόλιθος5μέτρωνμεανάγλυφοσταυρόεπίτηςημισελήνου<br />

καιαπόκάτωτοσήματωνιερολοχιτών.

Τοπεδίοτηςμάχης<strong>του</strong>Δραγατσανίου

ΤοΠαρεκκλήσιοπουχτίστηκεαποτην<br />

ΈνωσηΕλλήνωνΡουμανίαςστοπεδίοτηςμάχης

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΚΟΖΙΑ,1388<br />

ΕπαρχίατηςΟλτένια<br />

KτήτοραςτηςμονήςήτανοMirceaCelBatranτο1388. Αργότεραεπισκευάστηκεδιαδοχικά,απο<strong>του</strong>ς NeagoeBasarab,ConstantinBrancoveanuκαι<br />

SerbamCantacuzino. ΒρίσκεταικοντάστονΠοταμόΟλτ,είναιΒυζαντινήςτεχνοτροποίαςτόσοστηντοιχοποιίαόσοκαιστηνεικονογράφηση.<br />

Βρίσκεταισεστρατηγηκήθέσηκαιεδώκατέφυγανοιεπαναστάτεςαλλάκαιστηνπεριοχήαυτήέγινανπολλέςμάχες.Ο΄Ελληναςαγιογράφος<br />

Κωνσταντίνος,ζωγράφισετονεξωνάρθηκατηςΜονήςτο1707.

ΜΟΝΕΣΤ<strong>Η</strong>ΣΕΠΑΡΧΙΑΣΟΛΤΕΝΙΑ<br />

ΤΙΣΜΑΝΑ(1378) &ΧΟΡΕΖΟΥ(1690)

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΤΙΣΜΑΝΑ<br />

ΕδώοΤούντορΒλαντιμιρέσκου<br />

οργάνωσετηνεξέγερσητων<br />

ΡουμάνωνχωρικώνΠαντούρι<br />

Στηνπεριοχήέγινανεπίσηςμάχες

ΜΟΝ<strong>Η</strong> ΧΟΡΕΖΟΥ, 1690-ΑΦΙΕΡΩΜΕΝ<strong>Η</strong> ΣTOYΣΑΓΙΟΥΣΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ&ΕΛΕΝ<strong>Η</strong><br />

Τομοναστήρι<strong>του</strong>Χορέζουιδρύθηκετο1690,απότονπρίγκηπαΚωνσταντίνοΜπρινκοβεάνου,οοποίοςδιοικούσετηΒλαχίααπότο1688έωςτο1714. Αγιογραφίεςδιαχειρός<strong>του</strong><br />

αγιογράφουΚωνσταντίνου,το1694,μεθέματακαιαποτηνπολιορκίατηςΚωνσταντινούπολης.ΈχειανακηρυχθείμνημείοπαγκόσμιαςπολιτιστικήςκληρονομιάςαπότηνUNESCO.<br />

Θεωρείται χαρακτηριστικόδείγμα<strong>του</strong>Μπρινκοβενέσκστυλ,πουείναιγνωστόγιατηνδιακόσμηση,τιςεξαιρετικέςτοιχογραφίεςκαιτααφιερωματικάπορτραίτα.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ/ΝΟΥΜΠΡΙΝΚΟΒΕΑΝΟΥ, ΚτήτορεςτηςΜονήςΧορέζου

ΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑ (τότεεδάφητηςΑυστρίας)<br />

Ο<strong>Υψηλάντη</strong>ςπερνάειταΑυστριακάσύνοραστοCâineniαποτοTurnuRosu.

ΤοπέρασμαTurnuRosu(<strong>του</strong>ΚόκκινουΠύργου)αποτηΒλαχίαπροςτηνΑυστρία- Γκραβούρεςτηςεποχής<br />

ΠΟΡΕΙΑΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong>ΠΡΟΣΤ<strong>Η</strong>ΝΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑ,ΤΟΤΕΕΔΑΦΟΣΤ<strong>Η</strong>ΣΑΥΣΤΡΙΑΣ

ΣΚΟΥΛΕΝΙ,17ΙΟΥΝΙΟΥ<strong>1821</strong><br />

<strong>Η</strong>ΜΑΧ<strong>Η</strong>ΣΤΟΣΚΟΥΛΕΝΙ<br />

<strong>Η</strong>ΜάχητούΣκουλενίουήτανμιααπότιςτελευταίες<br />

μάχες των Ελλήνων επαναστατών στις<br />

Παραδουνάβιες <strong>Η</strong>γεμονίες κατά των στρατευμάτων<br />

της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Έλαβε χώρα<br />

στις17Ιουνίου<strong>του</strong><strong>1821</strong>,δέκαημέρεςμετάτηΜάχη<br />

<strong>του</strong>Δραγατσανίου, τηΜολδαβίακαικατέληξεμε<br />

νίκητωνΟθωμανών.<br />

ΤΟΙΣΤΟΡΙΚΟΤ<strong>Η</strong>ΣΜΑΧ<strong>Η</strong>Σ<br />

ΟιΤούρκοιμπήκανστοΙάσιοστις13Ιουνίου<strong>του</strong><br />

<strong>1821</strong>. Ο απόστρατος συνταγματάρχης τού ρωσικού<br />

στρατού Καντακουζηνός επισκεύασε ένα παλιό<br />

ρωσικό οχύρωμα πάνω στον Προύθο, κοντά στο<br />

Σκουλένι. Ό Καντακουζηνός έστειλε σήμα στα<br />

υπολείμματα των στρατευμάτων να προστρέξουν να<br />

<strong>του</strong>περασπίσουν,αλλάοίδιοςδενβρισκότανπιασ'<br />

αυτό.ΠροτίμησεναδιαβείτονΠρούθοκαιναβρει<br />

καταφύγιοστηρωσικήΒεσσαραβία.<br />

Όπως γράφει ο Διονύσιος Κόκκινος, οι επικεφαλής<br />

της ελληνικής δύναμης των 400 μαχητών «αφού<br />

οχύρωσαν το Σκουλένι, με τούς ολίγους πού τούς<br />

απόμειναν, έπειτα κοινώνησαν των Αχράντων<br />

μυστηρίων καί έφαγαν αντί άρ<strong>του</strong> αντίδωρον,<br />

μεταξύ<strong>του</strong>ςακούσθηκανναλένε:"Αυτήείναιη<br />

στερνήμαςτροφή".ΑρχηγόςόλωντωνΕλλήνων<br />

ορίστηκεοΑθανάσιοςΚαρπενησιώτης.<br />

<strong>Η</strong>σύγκρουσηέγινεστις17Ιουνίου<strong>1821</strong>,μπροστά<br />

στα μάτια των ρωσικών συνταγμάτων <strong>του</strong><br />

στρατηγού Ζαμπανιώφ παρατεταγμένων στην<br />

απέναντιόχθηκαιΕλλήνωνκαιΜολδαβών<br />

προσφύγωναπότοΙάσιο.Τουςεπιτέθηκεπρώτοςο<br />

Κεχαγιάμπεης με δυο χιλιάδες πεζούς, τέσσερις<br />

χιλιάδεςιππείςκαιέξικανόνια.Λίγεςεκατοντάδες<br />

Ελλήνων επαναστατών πολέμησαν εναντίον<br />

8.000 Τούρκων, από <strong>του</strong>ς οποίους οι 4.000 ήταν<br />

ιππείς.ΟισυνολικέςαπώλειεςτηςΜάχηςστο<br />

Σκουλένιυπολογίζονταιγιαμεν<strong>του</strong>ςΈλληνεςσε300<br />

νεκρούςκαι50τραυματίες,γιαδε<strong>του</strong>ςΤούρκουςσε<br />

1.600νεκρούςκαι200τραυματίες.<br />

Ο Απόστολος <strong>Στα</strong>ύρακας με 100 Κρητικούς και<br />

<strong>Η</strong>πειρώτες, εξόντωσε την <strong>του</strong>ρκική εμπροσθοφυλακή.Ταυτόχρονατοελληνικόπυροβολικόέβαλε<br />

με μεγάλη επιτυχία. Οι Τούρκοι οπισθοδρόμησαν ν .<br />

Οι <strong>του</strong>ρκικές επιθέσεις επαναλαμβάνονταν επί 8<br />

ώρες.Οι400Έλληνεςόλοκαιλιγόστευαν.Ανάμεσα<br />

σ<strong>του</strong>ςλίγουςπουμάχοντανακόμηέμεινενα<br />

πολεμάει ο Αθανάσιος Καρπενησιώτης, "ό ανήρ<br />

ούτος τού μεγάλου χαρακτήρος και της ηρωικής<br />

καρδιάς". Όταν ο γενναίος καπετάνιος έριξε και τις<br />

τελευταίες βολές εναντίον των Τούρκων, πέταξε τα<br />

δύοπιστόλια<strong>του</strong>στοποτάμικαικραδαίνονταςτο<br />

σπαθί<strong>του</strong>όρμησεεναντίοντωνΤούρκωνκαιέπεσε<br />

νεκρός.<br />

Όλοι οι υπερασπιστές <strong>του</strong> Σκουλενίου έπεσαν<br />

νεκροί, μόνο λίγοι τραυματισμένοι σώθηκαν αφού<br />

μεταφέρθηκαν στην απέναντι όχθη, Όπως γράφει ο<br />

Κόκκινος στην "Ιστορία της Ελληνικής<br />

Επαναστάσεως": «η μάχη αυτή δεν έχει ανάλογη εις<br />

ταςσελίδας<strong>του</strong>Αγώνοςωςπροςτηνεκδήλωσιν<br />

ομαδικής ανδρείας και ηρωικής αντιμετωπίσεως<br />

βεβαίουθανά<strong>του</strong>,παράμόνοντηνμάχην<strong>του</strong><br />

ΑθανάσιουΔιάκουειςτηνγέφυρατηςΑλαμάναςκαι<br />

<strong>του</strong>ΠαπαφλέσσαειςτοΜανιάκι».<br />

Αναφέρεταιωςαξιοσημείωτηηπαρουσίαστημάχη<br />

<strong>του</strong>ιερωμένουΛουκά(κατάκόσμονΛεοντιάδη,από<br />

την Αθήνα), ηγουμένου δύο μικρών μαναστηριών<br />

τηςΡουμανίαςπουήτανμετόχιατηςΜονής<br />

Εσφιγμένου. Ο Λουκάς ήταν γνώστης <strong>του</strong> μυστικού<br />

της Φιλικής Εταιρείας και υποστήριξε ηθικά και<br />

υλικάτον<strong>Υψηλάντη</strong>.Στημάχη<strong>του</strong>Σκουλενίου<br />

εμψύχωνε<strong>του</strong>ςμαχητέςκαιπριναπότημάχητέλεσε<br />

τηνιδιότυπηθείακοινωνίαπουπροαναφέρεται.<br />

Μετάτημάχηδιευκόλυνε58μαχητέςναδιαβούντον<br />

Προύθο και να καταφύγουν σε ρωσικό έδαφος.<br />

ΑργότεραοίδιοςβοηθούσεΈλληνεςπρόσφυγεςαπό<br />

τηΡωσίαναπερνούνστηνΕλλάδαμεεφόδια.Σε<br />

έγγραφοτης20Ιουνίουπουυπογράφεταικαιαπό<br />

τον Λουκά, πιστοποιούνται οι ανδραγαθίες <strong>του</strong><br />

ΚαραγιώργηστοΣκουλένιο.<br />

https://el.wikipedia.org/wiki/<br />

%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A3%CE<br />

%BA%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B5%CE%BD%CE%AF%CE%BF%CF%85

ΜΟΛΔΑΒΙΑ,ΕΠΑΡΧΙΑΝΕΑΜΤΣ<br />

ΜΟΝΕΣΝΕΑΜΤΣΚΑΙΣΕΚΚΟΥ<br />

ΟΙΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣΜΑΧΕΣΤΩΝΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΩΝΣΤ<strong>Η</strong>ΜΟΛΔΑΒΙΑ<br />

Αύγουστος&Σεπτέμβριος,<strong>1821</strong>

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΝΕΑΜΤΣ,1457<br />

ΤέλοςΑυγούσ<strong>του</strong><strong>1821</strong>.ΟΟλύμπιοςκαιοΦαρμάκηςαποφασίζουννακατέβουνστονκάμπομετάαπομάχεςσταβουνάτηςΜολδαβίας.Πολλοίαγωνιστέςτον<br />

εγκαταλείπουν. Οιδύοοπλαρχηγοίμένουνμεπερίπου350άνδρες,στηΜονήΝεάμτς,καιαργότερα κατευθύνονταιστηΜονήΣέκκου.<br />

ΑποταπιόξακουστάμοναστήριατηςΡουμανίαςημονήΝεάμτς,αποτέλεσε,αποτηνίδρυσήτηςμέχρισήμερα,τομεγαλύτερομοναστικό,πολιτιστικόκαιπνευματικό<br />

κέντρο. ΕργοτοῦηγεμόναΠέτρουΜουσάτ<strong>του</strong>Α’το1457.Τοέργοτωνμεταφράσεωνκαιιστορικώνσυγγραμμάτωναποτηνελληνικήκυρίωςγλώσσαστηρουμανική,έγινε<br />

εδώ.Μέχρισήμεραδιατηρείταιυπερσύγχρονοτυπογραφείο.<strong>Η</strong>εκκλησίαχτίστηκεστατέλη<strong>του</strong>15ουαιώνααποτονηγεμόναΣτέφανοτοΜέγα.<strong>Η</strong>εικόνατης<br />

ΒρεφοκρατούσαςπουβρίσκεταιεδώείναιδώροτοῦβυζαντινούαυτοκράτοραΜανουήλΠαλαιολόγουστονηγεμόνατῆςΜολδαβίαςΑλέξανδροτονΚαλό(1400-1432).

ΜΟΝ<strong>Η</strong>ΣΕΚΚΟΥ,1602<br />

ΚτίσθηκεαπότονάρχοντατηςΜολδαβίαςΝέστοραΟυρέκιτο1602.ΈξωαποτοΚαθολικόκαιδεξιάβρίσκεταιοτάφος<strong>του</strong>Μητροπολίτητης<br />

ΜολδαβίαςΒαρλαάμ,οοποίοςυπήρξεπροστάτηςτηςΟρθοδοξίας.HεκκλησίαείναιαφιερωμένηστονΑγιο ΙωάννητοΒαπτιστή. <strong>Η</strong>ΜάχητηςΜονής<br />

ΣέκκουήτανητελευταίαστρατιωτικήσύγκρουσηανάμεσαστιςδυνάμειςτηςΦιλικήςΕταιρίαςκαιταστρατεύματατηςΟθωμανικήςΑυτοκρατορίας,<br />

στοευρύτεραπλαίσιοτηςΕλληνικήςεπανάστασης<strong>του</strong><strong>1821</strong>.ΕδώοΓιωργάκηςΟλύμπιοςανατινάχτηκεπροκειμένουναμηνπαραδοθεί<strong>του</strong>ςΤούρκους.

ΜΑΧ<strong>Η</strong>Τ<strong>Η</strong>ΣΜΟΝ<strong>Η</strong>ΣΣΕΚΚΟΥ<br />

<strong>Η</strong>ΜάχητηςΜονήςΣέκκουήταν η τελευταία<br />

στρατιωτική σύγκρουση ανάμεσα στις δυνάμεις<br />

της Φιλικής Εταιρίας και τα στρατεύματα<br />

της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στο ευρύτερα<br />

πλαίσιοτηςΕλληνικήςεπανάστασης<strong>του</strong><strong>1821</strong>.Έλαβε<br />

χώρα τον Σεπτέμβρη <strong>του</strong> <strong>1821</strong> στη Μονή Σέκκου<br />

στηΜολδαβία,στηνπεριοχήτηςσημερινήςκομητείας<br />

Νεάμτς<br />

ΤΟΤΕΛΟΣΤΟΥΑΓΩΝΑΣΤ<strong>Η</strong><strong>ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ</strong><br />

Μετά την αποτυχία της επανάστασης<br />

στηνΒλαχίαοΓεωργάκηςΟλύμπιοςσυνόδευσετον<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>μέχριτααυστριακάσύνοραταοποία<br />

ο<strong>Υψηλάντη</strong>ςπέρασεστις8Ιουνίου.Επαναστάται<br />

πλέον καί ουχί επανάστασις υπήρχον μετά τας μάχας<br />

<strong>του</strong> Δραγασανίου καί τού Σκουλενίου. Ο Γεωργάκης<br />

Ολύμπιος, έχοντας σημαντική δύναμη μαζί <strong>του</strong>, πήρε<br />

τονδρόμογιατοΚίμπουλουγκστηνορεινήΒλαχία,<br />

όπουβρισκότανηέγκυοςΣερβίδαγυναίκα<strong>του</strong>Στάνα<br />

και τα 2 ανήλικα παιδιά <strong>του</strong>, <strong>του</strong>ς οποίους<br />

αποχαιρέτησε,γιατελευταίαφορά.<br />

ΑπότοΚίμπουλουγκοΟλύμπιοςμε<strong>του</strong>ςάνδρες<strong>του</strong><br />

προχώρησε στο μοναστήρι Κούρτε ντέ Άρτζες, όπου<br />

είχεταμπουρωθείοΙωάννηςΦαρμάκηςμε<strong>του</strong>ςδικούς<br />

<strong>του</strong>.Οιδυοοπλαρχηγοίένωσαντιςδυνάμεις<strong>του</strong>ςκαι,<br />

αφούέκρινανπωςκάθεαντίστασηστηΒλαχίαήταν<br />

πιαμάταιη,αποφάσισανπερνώνταςαπόταΚαρπάθια<br />

ναμπούνστηΜολδαβία,απόεκείναπεράσουνστη<br />

ρώσικηΒεσσαραβίακαιναβρούντρόπονακατέβουν<br />

στηνΕλλάδα.<br />

Ξεκίνησαν έχοντας μαζί <strong>του</strong>ς 800 αγωνιστές, μα στον<br />

δρόμοοΟλύμπιοςαρρώστησεκαιτονκουβαλούσαν<br />

σεξυλοκρέβατο.ΣτηΜολδαβίασυναντήθηκανμετον<br />

Σέρβο στρατηγό Βλάδεν που κατευθυνόταν<br />

στηνΣερβίακαιέμαθανταθλιβεράνέαγιατηνμάχη<br />

στοΣκουλένι.ΣτοτέλοςΑυγούσ<strong>του</strong>οΟλυμπίος<br />

ανάρρωσεκαι,μηθέλονταςναμείνειτοχειμώναστην<br />

ορεινήπεριοχή,αποφάσισενακατεβείσταπεδινά.<strong>Η</strong><br />

κίνησηαυτήείχεωςσυνέπειανατονεγκαταλείψουν<br />

πολλοίσύντροφοί<strong>του</strong>,κυριευμένοιαπότοφόβοκαι<br />

απελπισία.Έτσι,οΓεωργάκηςκαιοΦαρμάκης,με350<br />

συνολικά άνδρες, το τελευταίο συγκροτημένο<br />

στρατιωτικό σώμα από την επανάσταση στη<br />

Μολδοβλαχία,έφτασανστηΜονήΝεάμτςκαιόταν<br />

πλησίασεο<strong>του</strong>ρκικόςστρατόςαπόεκείστις8<br />

Σεπτεμβρίου στη Μονή Σέκκου, 24 ώρες από<br />

τοΙάσιο.Τομοναστήριβρισκότανσεδυνατήθέσησε<br />

στενή κοιλάδα περιτριγυρισμένη από δασωμένα<br />

βουνά.<br />

<strong>Η</strong>ΜΑΧ<strong>Η</strong>Τ<strong>Η</strong>ΣΜΟΝ<strong>Η</strong>ΣΣΕΚΚΟΥ<br />

Στηναρχή,οΣελήχπασάςέστειλεεναντίον<strong>του</strong>ς300<br />

ιππείς οι οποίοι έπεσαν σε ενέδρα τμήματος ανδρών<br />

<strong>του</strong> Φαρμάκη, με αποτέλεσμα το θάνατο 200<br />

Τούρκων και τη σύλληψη τριών αιχμαλώτων. Από<br />

αυτούς <strong>του</strong>ς αιχμαλώ<strong>του</strong>ς οι Έλληνες έμαθαν πως<br />

μεγάλη εχθρική δύναμη πλησίαζε στη μονή, πράγμα<br />

που<strong>του</strong>ςέβαλεσεσκέψειςνατηνεγκαταλείψουν.<br />

Από<strong>του</strong>ςαρχηγούς,οΟλύμπιοςήτανυπέρτης<br />

διάσχισηςτηςΜολδαβίαςμεκατεύθυνσητη<br />

Βεσσαραβία. Ο Φαρμάκης και ο Σέρβος Βλάδεν<br />

θεωρούσανπωςεκείνοτοσχέδιοήταναδύνατονα<br />

υλοποιηθεί λόγω <strong>του</strong> μεγάλου αριθμού Τούρκων<br />

στρατιωτώνστηνπεριοχή.Αντ'αυτούπρότειναντη<br />

διαφυγήστηνΑυστρία,τηςοποίαςτασύνοραήταν<br />

κοντά.ΩστόσοοΟλύμπιοςδενδεχόταννα<strong>του</strong>ς<br />

ακολουθήσεικαθώςπίστευεότιοιΑυστριακοίθα<br />

<strong>του</strong>ς συνελάμβαναν. Τελικά, από αίσθημα<br />

αλληλεγγύης, έμειναν όλοι στη μονή. Κατά τον<br />

Φιλήμονα, ο Ολύμπιος σκέφτηκε επίσης το<br />

ενδεχόμενο να επιστρέψουν στα ορεινά της<br />

Μολδαβίας, ωστόσο φαίνεται πως επηρεάστηκε και<br />

απόεπιστολή<strong>του</strong>επισκόπου<strong>του</strong>Ρόμανοπουτον<br />

καλούσεναυπερασπιστείτημονήκαι<strong>του</strong>ς<br />

θησαυρούς της από την καταστροφική μανία των<br />

Τούρκων.<br />

Οι επαναστάτες σχεδίαζαν να αμυνθούν στην είσοδο<br />

τηςστενήςκοιλάδαςόπουβρισκότανημονή,χωρίςνα<br />

γνωρίζουνότιυπήρχανμονοπάτιασταγύρωβουνάτα<br />

οποία οδηγούσαν στο εσωτερικό της κοιλάδας. Στις 8<br />

Σεπτεμβρίου το κύριο εχθρικό σώμα άρχισε να<br />

κατεβαίνειπροςτημονήμέσωτωνμονοπατιών,<br />

έχονταςντόπιουςοδηγούς.Γιανα<strong>του</strong>ςαντιμετωπίσει,<br />

οΟλύμπιοςέβαλε<strong>του</strong>ςάνδρες<strong>του</strong>στιςεπάλξειςτης<br />

μονής, από όπου πυροβολούσαν <strong>του</strong>ς Τούρκους, μη<br />

επιτρέποντάς<strong>του</strong>ςναμπουν.Εντωμεταξύ,ο<br />

Φαρμάκης με <strong>του</strong>ς άντρες <strong>του</strong>, οι οποίοι είχαν<br />

αποκοπεί καθώς φρουρούσαν την είσοδο της<br />

κοιλάδας, κατάφεραν το βράδυ της 8ης Σεπτεμβρίου<br />

ναμπουνστημονή.Έτσιαπότοπρωίτης9ης<br />

Σεπτεμβρίου άρχισε η πλήρης πολιορκία της Μονής<br />

από<strong>του</strong>ςΤούρκους,οιοποίοιδιέθετανκαιένακανόνι.<br />

Ο Τόμας Γκόρντον στην "Ιστορία της Ελληνικής<br />

Επαναστάσεως", αναφέρει ότι ο Γεωργάκης Ολύμπιος<br />

στηναπελπιστικήθέσηπουβρισκόταναπηύθυνε<br />

σ<strong>του</strong>ςσυντρόφους<strong>του</strong>τηνεξήςπροσλαλιά:«Αδελφοί,<br />

εντηκρισίμωταύτηπεριστάσειμόνονένδοξονθάνατον<br />

πρέπει να ευχόμεθα (... ...) ελεύσεται πιθανώς ημέρα,<br />

καθ’ ην η πατρίς θέλει συλλέξει τα οστά μας και θέλει<br />

μεταφέρει αυτά προς ενταφιασμόν εις την κλασικήν<br />

γηντωνπρογόνωνμας.».<br />

ΚατάτονΜαξίμΡεμπόοΑυστριακόςπρόξενος<strong>του</strong><br />

ΙασίουπρόσφερεστονΟλύμπιοτηβοήθειά<strong>του</strong>γιανα<br />

διαφύγεισερωσικόέδαφοςαλλάαυτόςαπάντησε<br />

"Πήραταόπλαγιαναχύσωτοαίματωνεχθρώντης<br />

πατρίδαςκαιόχιγιανασώσωτονεαυτόμου.<strong>Η</strong><br />

ευκαιρίαείναιπολύευνοϊκήγιανατηχάσω."<br />

Ο Ολύμπιος κλείστηκε με 7 ή 11 πιστούς<br />

συμπολεμιστές<strong>του</strong>στοκωδωνοστάσιοτηςμονήςενώ<br />

ο Φαρμάκης με <strong>του</strong>ς υπόλοιπους άντρες υπεράσπιζε<br />

τιςυπόλοιπεςθέσεις.Σεεκείνητηφάσητηςμάχης<br />

συνέβητοπιοένδοξοεπεισόδιοτηςεπανάστασηςστη<br />

Μολδοβλαχία: κάποια στιγμή, ξέσπασε πυρκαϊά στο<br />

κωδωνοστάσιοκαιοΟλύμπιοςκινδύνευσενα<br />

αιχμαλωτιστεί, κάτω από συνθήκες που παραμένουν<br />

αδιευκρίνιστες. Αρνούμενος να συνδιαλλαγεί με <strong>του</strong>ς<br />

Τούρκους, ζήτησε από <strong>του</strong>ς συντρόφους <strong>του</strong> να<br />

φύγουν,όσοιήθελανναγλυτώσουν,απότο<br />

κωδωνωστάσιο.Αλλάκανείςδενέφυγε.Τότε<br />

πυροβόλησεέναβαρέλιμεπυρίτιδακαιανατίναξετο<br />

κωδωνοστάσιο, συμπαρασύροντας και Τούρκους που<br />

βρέθηκανεκείκοντά.<br />

<strong>Η</strong>πολιορκίασυνεχίστηκεμελυσσώδηάμυνααπότον<br />

Φαρμάκηκαι<strong>του</strong>ςάντρες<strong>του</strong>,μέχριτις22<br />

Σεπτεμβρίου, προκαλώντας μεγάλες απώλειες σ<strong>του</strong>ς<br />

Τούρκους οι οποίοι είχαν φέρει κι άλλες δυνάμεις,<br />

καθώςκαι4κανόνια.Όμωςοιστρατιώτες<strong>του</strong>είχαν<br />

φτάσει στα όρια της εξάντλησης, χωρίς τρόφιμα, με<br />

ελάχιστα πυρομαχικά και όντας οι περισσότεροι<br />

τραυματίες όπως κι ο ίδιος ο Φαρμάκης. Ετσι,<br />

πειθόμενοςαπότιςεγγυήσεις<strong>του</strong>Βολφ,ότιοι<br />

Τούρκοιθασεβαστούντηναμνηστίακαιθα<strong>του</strong>ς<br />

αφήσουν να φύγουν από την αυτοκρατορία,<br />

παραδόθηκεμαζίμε<strong>του</strong>ςυπόλοιπουςαγωνιστές,στις<br />

23 Σεπτεμβρίου, εκτός από 33 άντρες οι οποίοι<br />

διέφυγαντηνύχτα.ΟιΤούρκοιδενσεβάστηκαντη<br />

συμφωνία και εκτέλεσαν αμέσως <strong>του</strong>ς επαναστάτες,<br />

αφού όμως πρώτα εκείνοι, άοπλοι, πάλεψαν με τα<br />

χέριακαικατάφερανναστραγγαλίσουν40Τούρκους.<br />

Οι αξιωματικοί μεταφέρθηκαν στη Σιλίστρια και<br />

αποκεφαλίστηκανμετάαπόβασανιστήρια,όπωςκαιο<br />

ΦαρμάκηςτονοποίοοιΤούρκοιείχανμεταφέρειστην<br />

Κωνσταντινούπολη.<br />

https://el.wikipedia.org/wiki/<br />

%CE%9C%CE%AC%CF%87%CE%B7_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%A<br />

E%CF%82_%CE%A3%CE%AD%CE%BA%CE%BA%CE%BF%CF%85

ΤοκαμπαναριόπουανατινάχτηκεΟΓιωργάκηςΟλύμπιοςμε<strong>του</strong>ςσυναγωνιστές<strong>του</strong>

ΘeόδωροςΒρυζάκης,1858<br />

<strong>Η</strong>ΕΛΛΑΣΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ<br />

ΕθνικήΠινακοθήκη,Αθήνα

ΟΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΣΜΟΣΣΤΟΡΟΥΜΑΝΙΚΟΧΩΡΟ&<br />

ΔΥΟ ΑΠΟΤΙΣΠΟΛΛΕΣΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚΕΣΚΟΙΝΟΤ<strong>Η</strong>ΤΕΣΤ<strong>Η</strong>ΣΡΟΥΜΑΝΙΑΣ<br />

ΤΟΜΠΡΑΣΟΒΣΤ<strong>Η</strong>ΝΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑ&<strong>Η</strong>ΒΡΑΙΛΑΣΤΟΔΟΥΝΑΒ<strong>Η</strong>

ΟΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΣΜΟΣ<br />

ΣΤΟΡΟΥΜΑΝΙΚΟΧΩΡΟ<br />

Στο έδαφος της σημερινής Ρουμανίας εξελίχθηκε,<br />

απότηναυγήτηςΑρχαιότηταςμέχριτηνσύγχρονη<br />

εποχή, αυτό που μπορούμε να αποκαλέσουμε μια<br />

δεύτερη‘’MagnaGraecia”.<br />

ΤηνιστορίατωνΡουμάνωνκαιτηνιστορίατων<br />

Ελλήνωνδενμπορείνατιςμελετήσεικανείς<br />

ανεξάρτητατημιααπότηνάλλη,επειδή,απ’όλους<br />

<strong>του</strong>ς λαούς της Νότιο-Ανατολικής Ευρώπης, οι<br />

ΡουμάνοικαιοιΈλληνεςέχουνδιατηρήσειτιςπιο<br />

στενές,μακροχρόνιες,καρποφόρεςκαιγιατιςδυο<br />

πλευρές, σχέσεις. Στο έδαφος της σημερινής<br />

Ρουμανίας η ελληνική διασπορά έγραψε ένα από τα<br />

πιολαμπράτηςκεφάλαια.Απότηνίδρυση,τον7 ο -6 ο<br />

αιώνα προ Χριστού, των πρώτων ελληνικών<br />

αποικιών στη ρουμανική ακτή της Μαύρης<br />

Θάλασσας μέχρι σήμερα, οι σχέσεις των δυο λαών<br />

ήτανσυνεχείς,δεδιακόπηκανσχεδόνποτέ.Το<br />

μεγαλύτερο λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας, η<br />

Κωνστάντσα, ήταν στην αρχαιότητα η περίφημη<br />

πόληΤόμις,πουιδρύθηκεπριναπό2500χρόνιααπό<br />

ΈλληνεςτηςΜιλή<strong>του</strong>.<br />

ΜετηνάνοδοτηςΚωνσταντινούπολης,στησκηνή<br />

της ιστορίας, ο βυζαντινός πολιτισμός<br />

αντανακλάται,επίμιαολόκληρηχιλιετία,βόρεια<strong>του</strong><br />

Δούναβη. Άνθρωποι – έμποροι, αγρότες, κληρικοί,<br />

λόγιοι, αρχιτέκτονες, οικοδόμοι - αγαθά, έθιμα και<br />

ιδέες, νομικοί κώδικες, εκκλησιαστική τέχνη, όλα,<br />

κυκλοφορούν ανεμπόδιστα σ’ αυτά τα μέρη. <strong>Η</strong><br />

σφραγίδα<strong>του</strong>βυζαντινούπολιτισμού–πιοφανερή<br />

κυρίωςστηΒλαχίακαιτηΜολδαβία–βρίσκεται<br />

παντού: στην Εκκλησία (οι Ρούμανοι παρέμειναν<br />

ορθόδοξοι μέχρι σήμερα), <strong>του</strong>ς κρατικούς θεσμούς,<br />

τοδίκαιο,τονπολιτισμό.ΟιΈλληνεςκαιοιΡουμάνοι<br />

βρίσκονται μαζί (αλληλέγγυοι), πάνω από μια<br />

χιλιετία,στονπνευματικόκόσμοτης Ορθοδοξίας.<br />

Μετάτο1453,ηέξοδοςτωνΕλλήνωνπροςτις<br />

Ρουμανικές Χώρες, μαζί με όλη <strong>του</strong>ς την πνευματική<br />

κληρονομιά, συμβάλλει στη δημιουργία ενός<br />

αληθινού ‘’Βυζαντίου μετά το Βυζάντιο’’, για να<br />

χρησιμοποιήσουμε την εύγλωττη έκφραση <strong>του</strong><br />

μεγαλύτερουΡουμάνουιστορικού, NicolaeIorga. <strong>Η</strong><br />

αλήθειαείναιότιστιςΡουμανικέςΧώρεςοέλεγχος<br />

της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν ήταν τόσο<br />

αυστηρός όπως στα υπόλοιπα Βαλκάνια, όπου η<br />

κυριαρχίατηςΠύληςήταναπόλυτη.<br />

<strong>Η</strong> ελληνική γλώσσα, lingua franca κατά την<br />

Αρχαιότητα, έγινε, από τον 15 ο αιώνα μέχρι το<br />

κατώφλιτηςσύγχρονηςεποχής,ηγλώσσα<strong>του</strong><br />

εμπορίου και <strong>του</strong> πολιτισμού. <strong>Η</strong> δε νέα ελληνική,<br />

γίνεται, από τον 17 ο αιώνα,ηγλώσσα<strong>του</strong>σχολείου<br />

καιτωνεπιστημών,καιαποτελεί,γιαπολλάχρόνια,<br />

όχημαγιατηδιείσδυση<strong>του</strong>δυτικούπολιτισμούστη<br />

ΝοτιανατολικήΕυρώπη.<br />

Τοεκκλησιαστικόπεριβάλλον ήτανέναςαπό<strong>του</strong>ς<br />

κύριουςτομείςδιείσδυσηςτωνΕλλήνωνστην<br />

εσωτερική ζωή και τον πολιτισμό της μεσαιωνικής<br />

ρουμανικής κοινωνίας, αρχίζοντας από τον 16 ο<br />

αιώνα. <strong>Η</strong> πρώτη ελληνική έκδοση της Βίβλου<br />

τυπώνεταιτο1687στηΒενετία.<br />

Οι Έλληνες είναι παρόντες παντού και διακρίνονται<br />

σε όλους <strong>του</strong>ς τομείς της οικονομικής, κοινωνικής<br />

και πνευματικής ζωής των Ρουμάνων.<br />

ΧαρακτηριστικέςγιατοεμπόριοτωνΕλλήνωνστο<br />

ρουμανικό χώρο είναι οι ελληνικές εμπορικές<br />

κομπανίες <strong>του</strong> Brașov και Sibiu που είχαν στα χέρια<br />

<strong>του</strong>ς, επί δυο αιώνες, το διαμετακομιστικό εμπόριο<br />

μεταξύΑνατολήςκαιΔύσης.<br />

Πριναρχίσουνναελέγχουν,τον18 ο αιώνα, επί<br />

Φαναριωτών, την πολιτική ζωή των Ρουμανικών<br />

Πριγκιπάτων, γνωστές ελληνικές οικογένειες είχαν<br />

ήδηαπότον16 ο -17 ο αιώνα ριζώσει στη ρουμανική<br />

γηκαιαφομοιωθείαπότηρουμανικήκοινωνία,όπως<br />

αναφέρουνοιχρονογράφοιτηςεποχής.<br />

Ονόματα όπως Καταρτζής, Γκίκας, Στούρτζας,<br />

Μουρούζης Καντακουζηνός, <strong>Υψηλάντη</strong>ς, γίνονται<br />

πολύγνωστάστηνπολιτικήσκηνήκαιμέλητων<br />

οικογενειών <strong>του</strong>ς καταλαμβάνουν υψηλά κρατικά<br />

αξιώματα, συμβάλλοντας στην ευημερία των<br />

κοινοτήτωνόπουζουν.<br />

Παράλληλα, καθηγητές, φιλόσοφοι, γιατροί,<br />

νομικοί, λόγιοι, κληρικοί, καλλιτέχνες που έρχονται<br />

απ’όλοτονελληνικόχώρο, βρίσκουνστη<br />

ρουμανική γη τη δεύτερη πατρίδα <strong>του</strong>ς. Πουθενά<br />

στηνΕυρώπη,απότον16 ο έωςτον18 ο αιώνα, η<br />

ελληνικήδιασποράδεβρήκεπιοπροστατευμένοκαι<br />

καρποφόροκαταφύγιογιανασυνεχίσειτηζωήτης.<br />

ΕδώοιΈλληνεςαφιερώνονταισταιδανικάγιατην<br />

ανάταση<strong>του</strong>γένουςκαι τηνκατάκτησητης<br />

ελευθερίας.<strong>Η</strong>συμβολή<strong>του</strong>ςστηναναμόρφωσητων<br />

κοινωνικό-πολιτικώνδομώνκαιτωννοοτροπιώντης<br />

ρουμανικής κοινωνίας όπου ζούσαν είναι σήμερα<br />

ομόφωνααναγνωρισμένη.<br />

<strong>Η</strong>άνθισηκαιηακμή<strong>του</strong>Ελληνισμούστις<br />

Ρουμανικές Χώρες σημειώνεται κατά την<br />

φαναριώτικηεποχή(1711/1716–<strong>1821</strong>).Εκτόςαπό<br />

καλοίδιαχειριστές,αρκετοίαπό<strong>του</strong>ς31Φαναριώτες<br />

ηγεμόνεςείναιοιίδιοιλόγιοιήάνθρωποιπου<br />

αγαπάνετονπολιτισμό.ΟπρώτοςΦαναριώτης<br />

ηγεμόνας στα Πριγκιπάτα, ο Νικόλαος<br />

Μαυροκορδάτος,λόγιος<strong>του</strong>πρώιμουΔιαφωτισμού,<br />

δημιούργησε στο Βουκουρέστι τη μεγαλύτερη<br />

βιβλιοθήκη στα νοτιοανατολικά της Ευρώπης. Ο<br />

κύκλοςλογίωνπουυπήρχεστοΒουκουρέστιγύρω<br />

από τον Δημήτρη Καταρτζή, ‘’μαικήνα των λογίων<br />

τηςΒλαχίας’’ή‘’πατριάρχητωνλογίων’’,όπωςτον<br />

αποκαλούσαν οι σύγχρονοί <strong>του</strong>, είναι καθοριστικός<br />

για το πνευματικό κλίμα της εποχής. Οι Ρουμανικές<br />

Χώρεςέγινανεστία<strong>του</strong>ελληνικούΔιαφωτισμού.<br />

ΣτηγητηςΡουμανίαςγράφτηκεμιαλαμπρή–και<br />

ταυτόχρονα τραγική – σελίδα της Ελληνικής<br />

Επανάστασης.ΑπότοΙάσιοξεκινάνεοΑλέξανδρος<br />

<strong>Υψηλάντη</strong>ςκαιηΦιλικήΕταιρείατοναγώναγιατην<br />

Ελευθερία.<br />

Την εκπαίδευση στα ελληνικά εκπροσωπούν οι<br />

περίφημες <strong>Η</strong>γεμονικές Ακαδημίες <strong>του</strong><br />

Βουκουρεστίου και Ιασίου (που ιδρύθηκαν το 1684<br />

και1707αντίστοιχα)καιήταναληθινάπανεπιστήμια<br />

τηςΑνατολής.Απότιςέδρες<strong>του</strong>ςπέρασε,επί<br />

ενάμιση αιώνα (έως δηλαδή το <strong>1821</strong>), σχεδόν όλη η<br />

ελίττωνΕλλήνωνδιανοουμένωντηςεποχής. Στην<br />

Ακαδημία <strong>του</strong> Βουκουρεστίου, που φιλοδοξούσε να<br />

αναβιώσει το ‘’Λύκειον’’ <strong>του</strong> Αριστοτέλη, ο αριθμός<br />

των μαθητών το 1816, όταν διευθυντής ήταν ο<br />

<strong>Η</strong>πειρώτηςΝεόφυτοςΔούκας,έφθανε<strong>του</strong>ς400.<br />

Απότοδεύτερομισό<strong>του</strong>19 ου αιώνα ως τον Δεύτερο<br />

Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ελληνισμός μπαίνει σε νέα<br />

εποχή. Στις πόλεις-λιμάνια (μερικές γίνονται portofranco<br />

το 1837) αλλά και σε άλλα κέντρα ανθίζουν<br />

ισχυρές ελληνικές κοινότητες (Κωνστάντσα,<br />

Βραΐλα,Γαλάτσι,Σουλινα)κυρίωςμετάτο1860,όταν<br />

αποκτούνυπόστασηνομικούπροσώπου.‘’Λεωφόρος<br />

<strong>του</strong> βυζαντινού στόλου’’, ο Δούναβης, γίνεται, τον<br />

19 ο αιώνατοσύμβολο<strong>του</strong>Ελληνισμούστο<br />

ρουμανικόχώρο.<br />

Το 1940, ο αριθμός των μελών των ελληνικών<br />

κοινοτήτων ξεπερνούσε τις 50.000. Μια δεκαετία<br />

αργότερα, οι περισσότεροι απ’ αυτούς αναγκάζονται<br />

ναεγκαταλείψουνταμέρησταοποίαείχανριζώσει<br />

και ευημερήσει. Για τη Ρουμανία ανοίγει τώρα μια<br />

ιστορικήπαρένθεση απότηνοποίαθαβγειύστερα<br />

από 45 χρόνια, τον Δεκέμβρη 1989. Ωστόσο, η<br />

συνέχειατηςελληνικήςπαρουσίαςδεδιακόπτεται.<br />

<strong>Στα</strong>μέσα<strong>του</strong>20 ου αιώνα, η Ρουμανία φιλοξενούσε<br />

περί <strong>του</strong>ς 10.000 Έλληνες, από <strong>του</strong>ς οποίους 3000<br />

παιδιά, οδυνηρή συνέπεια <strong>του</strong> ελληνικού εμφυλίου<br />

πολέμου. Σήμερα στη Ρουμανία ζουν περί <strong>του</strong>ς 7000<br />

Έλληνες, οργανωμένοι σε 24 κοινότητες<br />

διασκορπισμένεςσεόλητηχώρα.

ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΚΟΙΝΟΤ<strong>Η</strong>ΤΑΜΠΡΑΣΟΒ-ΤΡΑΝΣΥΛΒΑΝΙΑ<br />

ΕκκλησίαΑγίαςΤριάδος(1787)&Νεκροταφείο

ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚΕΣΚΟΙΝΟΤ<strong>Η</strong>ΤΕΣ<br />

ΣΤ<strong>Η</strong>ΡΟΥΜΑΝΙΑ<br />

<strong>Στα</strong>μέσα<strong>του</strong>16 ου αιώναπολλοίΈλληνεςμετανάστες<br />

(Μακεδόνες, Θράκες, <strong>Η</strong>πειρώτες, Πελοποννήσιοι)<br />

αναζητούν καλύτερη τύχη στη Ρουμανία,<br />

εγκαταλείποντας τις άγονες εκτάσεις της πατρίδας.<br />

Μαζί<strong>του</strong>ςκουβαλούντηνεργατικότητα,την<br />

υπομονήαλλάκαιτοπείσμαγιαεπιτυχία.Στην<br />

περιοχή της Τρανσυλβανίας, στο Μπρασόβ, το<br />

Σιμπίου και την Οράντεα ιδρύουν εμπορικές<br />

κοινότητες, τις «Κομπανίες». Οι κομπανίες αυτές<br />

ήταν ένα είδος εμπορικής συντεχνίας, ένα<br />

επαγγελματικό σωματείο που τον πυρήνα <strong>του</strong><br />

αποτελούσαν Έλληνες μετανάστες. Το βασικό<br />

κριτήριογιαταμέληδενήταντογένος,ηεθνική<br />

καταγωγήήτοθρήσκευμα,αλλάηιδιότητα<strong>του</strong><br />

εμπόρουκαιηγνώσητηςελληνικήςγλώσσας.<strong>Η</strong><br />

πρώτη Ελληνική Κομπανία ιδρύθηκε στο Σιμπίου<br />

στις8Ιουλίου<strong>του</strong>1636,καιαποτελείτηνπρώτη<br />

εθνική συσσωμάτευση σε ολόκληρο τον ελληνισμό<br />

κατάτηνπερίοδοτηςΤουρκοκρατίας,καθώςκαιτην<br />

παλαιότερηεμπορικήκομπανίασεολόκληρητηΝΑ.<br />

Ευρώπη.<br />

<strong>Η</strong>ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΚΟΙΝΟΤ<strong>Η</strong>ΤΑΤΟΥΜΠΡΑΣΟΒ<br />

Το1550,Έλληνεςέμποροικαιπραματευτάδεςαπότη<br />

ΜακεδονίακαιτηΘράκηεγκαθίστανταιστην<br />

οχυρωμένηπόλη<strong>του</strong>Μπρασόβ–έξωαπότατείχη,<br />

στησυνοικίαΣκέι,όπουκατοικούσανκαιοι<br />

Ρουμάνοι, καθώς μέσα στην πόλη επιτρεπόταν να<br />

ζουνμόνονΣάξονες.<br />

Το 1561 ο Γ. Κορτέσιος μεταφράζει την Αγία Γραφή<br />

στα ρουμανικά, φέρνοντας <strong>του</strong>ς δυο ορθόδοξους<br />

λαούςπουζούσανέξωαπότατείχηπιοκοντά.Το<br />

1678παίρνουνάδειαναιδρύσουντηδική<strong>του</strong>ς<br />

κομπανία. Επτά Έλληνες έμποροι, με μεγαλύτερο<br />

τονγουνέμποροΠαναγιώτηΧατζηνίκο,<strong>Η</strong>πειρώτη<br />

απόταΓιάννενα,ανεγείρουνμεδωρεές<strong>του</strong>ςτην<br />

ελληνική εκκλησία της Αγίας Τριάδος, μέσα στην<br />

πόλη(τηνπρώτηορθόδοξηεκκλησίαεντόςτων<br />

τειχών),καθώςκαιτοΕλληνικόΝεκροταφείο,στις<br />

επιτύμβιες πλάκες <strong>του</strong> οποίου διαβάζεις σήμερα τα<br />

ονόματα των Ελλήνων μεταναστών, αλλά και τον<br />

τόποκαταγωγής<strong>του</strong>ς.ΟΠ.Χατζηνίκοςίδρυσε<br />

επίσηςελληνικόσχολείο,στοοποίοδίδαξανμεγάλοι<br />

Έλληνες δάσκαλοι, όπως ο Νεόφυτος Δούκας, ο<br />

Ιώσηπος Μοισιόδακας κ.ά., βιβλιοθήκη, καθώς και<br />

σημαντικόφιλανθρωπικόίδρυμαγιατιςανάγκεςτων<br />

απόρωντηςπόλης.<br />

Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750, τα ελληνικά<br />

ήτανηγλώσσα<strong>του</strong>εμπορίουσταΒαλκάνιακαιοι<br />

περισσότεροι έμποροι, ανεξάρτητα από εθνική<br />

προέλευση, μιλούσαν ελληνικά. Οι Έλληνες έμποροι<br />

κράτησανπάνταζωντανήτηθρησκεία,τηνεθνική<br />

συνείδησηκαιτηνπερηφάνιαγιατηνκαταγωγή<br />

<strong>του</strong>ς. Ο Ρουμάνος συγγραφέας Ioan Slavici<br />

αναφέρει πως «ο ρουμάνικος λαός ταύτιζε τη λέξη<br />

“Grec”μετηλέξη«έμπορος»·ότανλοιπόνέλεγανότι<br />

μεταβαίνουν στον “Grecul”, εννοούσαν πως<br />

πηγαίνουνστο‘‘παντοπωλείο<strong>του</strong>Έλληνα’’».<br />

Τον 18 ο αιώνα, καθώς η Ευρώπη εκβιομηχανίζεται, η<br />

ζήτησηγιααγροτικάπροϊόντααπότηνΑνατολή<br />

μεγαλώνει. Προϊόντα όπως σιτάρι, βαμβάκι, λινάρια<br />

κ.ά. αφθονούν στην περιοχή, αλλά αντίστοιχα και η<br />

Ανατολή γίνεται δέκτης βιομηχανικών προϊόντων<br />

της Δύσης. Οι εμπορικές συναλλαγές γίνονται στα<br />

πανηγύρια,πουμέσωτωνχερσαίωνδρόμωντης<br />

ΚεντρικήςΕυρώπηςενώνουνΑνατολήμεΔύση. Τότε<br />

αρχίζουν οι μεγάλες εμπορικές μεταφορές με<br />

πλοιάριαστονΔούναβη.<strong>Η</strong>χρησιμοποίησή<strong>του</strong>καιη<br />

ανάπτυξη της εμπορικής κυκλοφορίας οφείλεται<br />

στηνΕλλάδα. Λέγεταιότι,όπωςοΕύξεινοςΠόντος<br />

ήταν κάποτε «ελληνική λίμνη», έτσι κι ο Δούναβης<br />

υπήρξε ο πιο «ελληνικός» απ’ όλους <strong>του</strong>ς μεγάλους<br />

ποταμούς<strong>του</strong>κόσμου.Απότοναπλόναύτημέχριτον<br />

καπετάνιοκαιτονεφοπλιστή,οιΈλληνεςέγραψαν<br />

τιςπρώτεςσελίδεςτηςιστορίαςτηςποταμοπλοΐας<br />

στο Δούναβη. Πλήθος Επτανήσιων ναυτικών,<br />

συνηθέστερααπότηνΚεφαλονιάκαιτηνΙθάκη,<br />

πηγαινοέρχονταν μόνιμα στις παραδουνάβιες<br />

περιοχές με τα μπρίκια και τα σλέπια <strong>του</strong>ς,<br />

κερδίζονταςεπάξιατοπαρατσούκλι«Ποταμιάνοι».<br />

Πολύ σημαντική για την οικονομική εξέλιξη και την<br />

πρόοδοτηςελληνικήςεμπορικήςναυτιλίαςυπήρξεη<br />

Συνθήκη<strong>του</strong>ΚιουτσούκΚαϊναρτζή(1774).<strong>Η</strong>Ρωσία,<br />

υπερισχύοντας της Τουρκίας, της επέβαλλε να<br />

επιτρέπει τη χρήση της ρώσικης σημαίας στα πλοία<br />

τωνχριστιανώνυπηκόωντης,καιέτσιτηνελεύθερη<br />

ναυσιπλοΐα.ΈλληνεςνησιώτεςαπότοΑιγαίο<br />

κατασκεύασαν ευέλικτα μικρά ιστιοφόρα,<br />

αναλαμβάνοντας τις μεταφορές σε ολόκληρη τη<br />

Μεσόγειο.Έωςκαιτο<strong>1821</strong>,πολλοίνησιώτες<br />

περνούν στη Μαύρη Θάλασσα κάνοντας εμπόριο<br />

σιταριού.Το1813,τανησιά<strong>του</strong>Αιγαίουείχαν615<br />

καράβια με πλήρωμα 18.000 άνδρες και 6000<br />

κανόνια,γιανα<strong>του</strong>ςπροστατεύουναπό<strong>του</strong>ς<br />

πειρατές.Τακαράβιααυτάήτανπουπολέμησαν<br />

αργότεραστονΑγώνατηςΑνεξαρτησίας,αλλάκαι<br />

πολλοί σιτέμποροι χρηματοδότησαν τον αγώνα που<br />

είχεσχεδιαστείτο1814στηνΟδησσό,μετηνίδρυση<br />

τηςΦιλικήςΕταιρείας.ΟΘεόδωροςΚολοκοτρώνης,<br />

στολόγο<strong>του</strong>στηνΠνύκατο1836,αναφέρει<br />

χαρακτηριστικά ότι «αυτά τα σιτοκάραβα<br />

πολέμησαντοΣουλτάνο».<br />

Στιςαρχές<strong>του</strong>20 ού αιώνα,ηπλειονότητατωνπλοίων<br />

ήτανσεελληνικάχέρια.Σύμφωναμετιςκαταγραφές<br />

<strong>του</strong>σώματοςπλοιάρχωνκαιπλοηγών,το1901,οι73<br />

σ<strong>του</strong>ς88είναιΈλληνεςκαι7Ρουμάνοι.Αλλάκαιο<br />

Ελευθέριος Βενιζέλος, όταν επισκέφθηκε την<br />

περιοχή το 1913, είπε ότι «ούτε στο λιμάνι <strong>του</strong><br />

Πειραιάδενέχωδειτόσεςπολλέςελληνικέςσημαίες,<br />

όσεςσταλιμάνια<strong>του</strong>Δούναβη».<br />

ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΚΟΙΝΟΤ<strong>Η</strong>ΤΑΒΡΑΙΛΑΣ<br />

<strong>Η</strong>ΕλληνικήΚοινότηταΒραΐλαςιδρύθηκετο1863,με<br />

σκοπόνασυσπειρώσει<strong>του</strong>ςπερίπου5.000Έλληνες<br />

καινακτίσεικατ΄αρχήνελληνικήεκκλησία.Τα<br />

εγκαίνια <strong>του</strong> ναού <strong>του</strong> Ευαγγελισμού της Θεοτόκου<br />

έγιναντο1872.<strong>Η</strong>γλώσσατηςθείαςλατρείαςθαήταν<br />

πλέονηελληνικήκαιοιιερείςΈλληνες,ενώη<br />

διοίκηση εν γένει θα ήταν ευθύνη επιτροπής<br />

εκλεγόμενηςαπόταμέλητηςελληνικήςκοινότητας.<br />

Αρχιτέκτονας της εκκλησίας ήταν ο καταγόμενος<br />

από την Προύσα Αβραάμ Ιωαννίδης, ενώ ανάμεσα<br />

σ<strong>του</strong>ς ζωγράφους που φιλοτέχνησαν τις<br />

τοιχογραφίες, ξεχώριζε ο Κεφαλλονίτης<br />

Κωνσταντίνος Λιβαδάς-Λιώκης. <strong>Η</strong> Κοινότητα είχε<br />

ναεπιδείξεισπουδαίοκοινωνικόέργο,φροντίζοντας<br />

καιγιατηνπαροχήιατροφαρμακευτικήςβοήθειαςσε<br />

εκατοντάδεςΈλληνες.<br />

<strong>Στα</strong>τέλητηςδεκαετίας<strong>του</strong>1860ιδρύθηκαν,χάρη<br />

στηνπρωτοβουλίαελληνικώνσυλλόγων,κατώτερο<br />

αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο, που φρόντιζε για<br />

<strong>του</strong>ςάπορους“ελληνόπαιδες”.Τασχολείααυτά,που<br />

μετατράπηκανσεκοινοτικάστιςεπόμενεςδεκαετίες,<br />

δενήτανταμόναελληνικάσχολεία,καθώςστη<br />

Βραΐλα,μέχρικαιτιςαρχές<strong>του</strong>20ούαιώνα,<br />

ιδρύθηκαν πάρα πολλά ελληνικά ιδιωτικά<br />

σχολεία.Το 1889 η κοινότητα της Βραΐλας αριθμεί<br />

10.000 μέλη· είναι η μεγαλύτερη μεταξύ των ξένων<br />

κοινοτήτων. Τα επαγγέλματα που ασκούν όσοι δεν<br />

ασχολούνταιμετοεμπόριοείναιωςεπίτοπλείστον<br />

προσδιορισμένα:διδάσκαλοι,γιατροίκαιδικηγόροι.<br />

Την περίοδο 1950-1951, επέρχεται ο μαρασμός της<br />

ελληνικής παροικίας, όταν περίπου το 50% των<br />

ΕλλήνωντηςΒραΐλαςπροτιμούνναεγκαταλείψουν<br />

τηνπόλη,λόγωτηςαλλαγής<strong>του</strong>καθεστώτος.<br />

https://www.yumpu.com/en/embed/view/s8iCWhdIw7KE4RSO<br />

(Aποσπάσματααποτοβιβλίομου<br />

<strong>Η</strong>ΡΟΥΜΑΝΙΑΤ<strong>Η</strong>ΣΚΑΡΔΙΑΣΜΟΥ,2005)<br />

https://www.tovima.gr/2008/11/24/archive/sti-braila-sto-galatsi/

ΒΡΑΙΛΑ

Επιστολικόδελτάριο<strong>του</strong>1905μεευχέςγιατοΠάσχαΣΤ<strong>Η</strong>ΝΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ<br />

ΠροςόφελοςΑλληλοβοήθειαςΑδελφότητοςΒραϊλας

<strong>Η</strong>Ελληνικήσυνοικίατηςπόλης

ΕκκλησίαΕυαγγελισμούτηςΘεοτόκου,1872

ΤΟΠΑΛΙΟΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚΟΣΧΟΛΕΙΟ

΄ΕκθεσημεσπίτιαΕλλήνωνστηΒραίλα

<strong>Η</strong>ΕΛΛ<strong>Η</strong>ΝΙΚ<strong>Η</strong>ΕΠΑΝΑΣΤΑΣ<strong>Η</strong>ΣΤ<strong>Η</strong><strong>ΜΟΛΔΟΒΛΑΧΙΑ</strong><br />

ΣΤΑΒ<strong>Η</strong>ΜΑΤΑΤΟΥΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΥΨ<strong>Η</strong>ΛΑΝΤ<strong>Η</strong><br />

Δ<strong>Η</strong>Μ<strong>Η</strong>ΤΡΑ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΥ<br />

Μάρτιος2021

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!