26.04.2022 Views

SAMAJWEEKLY 27-04-2022

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Vol : 1 : # aMk 146 27/04/2022

iksfn afgUaF vWloN qomr df ibafn guµmrfhkuµn qy gYr-ieKlfkI krfr

kfly KyqI kfƒn muV ilafAux dy Xqn kIqy gey qF kyNdr srkfr ivruWD muV iqWKf aµdoln ivWiZaf jfvygf

cµzIgVH . BfrqI iksfn

X¨nIan (eykqf-AugrfhF)

ny kyNdrI KyqI mµqrI nryNdr

qomr dy iksfnF AuWqy

rsfiexk KyqI rfhIN dysæ

vfsIaF ƒ jæihrIly KfD

pdfrQ KuafAux dy dosæ ƒ

srfsr guµmrfhkuµn qy J¨Tf

pRcfr grdfndy hoey ies

dI sKq inµdf kIqI hY .

jQybµdI dy pRDfn joigµdr

isµG AugrfhF aqy jnrl

skWqr suKdyv isµG kokrI

klF ny sFJy pRYWs ibafn

ivc ikhf ik asl ivWc

Porz PfAUfzysæn vWloN

pRsqfivq sµsfr bYNk df

rsfiexk jæihrF vflf KyqI

mfzl 'hrf ienklfb' qF

bdl-bdl ky afeIaF

srkfrF vWloN hr iksm dI

iviBµnqf vflI kudrqI KyqI

kr rhy dysæ dy iksfnF isr

igxI-imQI skIm rfhIN

miVHaf igaf sI, ikAuNik

sfmrfjI kfrporytF duafrf

pYdf kIqIaF rsfiexk

KfdF aqy nvyN bIjF dy nfl

Byjy gey guWlIzµzf/ mWZl

nvIN idWlI. suprIm kort

ny krnftk hfeI kort dy

Aus PYsly ƒ cuxOqI dyx

vflIaF ptIsænF 'qy

ivcfr krn leI aWj

sihmqI dy idWqI, ijs

ivWc klfsr¨mF dy aµdr

ihjfb pihnx dI

iejfjæq mµgx vflIaF

ptIsænF ƒ Kfrj kr

idWqf sI» cIPæ jsits

aYWnvI rfmµnf, jsits

ikRsænf murfrI aqy

jsits ihmf kohlI ny

vrgy ndInF dy nfs leI

jæihrIly ndIn nfsækF

Kfqr sfzf ivsæfl KyqI

rkbf bhuq vWzI mµzI sI .

ies qrHF kudrqI KyqI dy

jæihr-mukq mfzl dI QF

imWtI, pfxI plIq krn

vflf ieh jæihrIlf KyqI

mfzl lfg¨ krn leI

iksfn nhIN, sgoN

sfmrfjIaF dy ainn syvk

Kud ienHF srkfrF dy muKIey

rfjnIqk afg¨ hI jiæµmyvfr

hn . iksfn afg¨aF ny

ikhf ik qomr df ieh

kihxf vI korf J¨T hY ik

iksfn jæihr Xukq Psl

vycdy hn, pr afp nhIN

KFdy, ikAuNik dhfikaFbWDI

jæihrIly rsfiexF nfl

BrI geI imWtI aqy pRd¨sæq

pfxI nfl jæihr-mukq

Psl AugfeI jfxI sµBv hI

nhIN . AunHf dosæ lfieaf ik

aijhy J¨Ty ibafnF rfhIN

kyNdrI Bfjpf srkfr

afpxy iksfn ivroDI

PYsilaF ƒ jfiejæ

TihrfAuxf cfhuµdI hY .

ptIsænrF vWloN pysæ hoeI

sInIar vkIl mInfksæI

aroVf dy ibafn df noits

ilaf ik ptIsæn dI qurµq

iksfn afg¨aF df kihxf hY

ik hry ienklfb dy ies

jæihrIly KyqI mfzl ny

kfrporytF dy aµnHy munfiPaF

rfhIN KyqI lfgqF ivWc

byihsfb vfDf krky iksfnF

ƒ byhWd BfrI krjiæaF QWly

dWb ky lWKF dI qfdfd ivWc

KudkusæIaF dy m¨µh DWikaf

hY aqy ieh kulihxf

islislf lgfqfr jfrI hY .

inWq nvyN iksfn mfr¨ PYsly

kIqy jf rhy hn . AunHF

ikhf ik iesy lVI qihq

mOsm dI acfnk qbdIlI

ihjfb bfry krnftk hfeI kort dy PæYsly

iKælfPæ suxvfeI leI suprIm kort sihmq

suxvfeI dI loV hY» cIP

jsits ny ikhf,‘ mYN ies

ƒ s¨cIbWD krFgf» do

idn dI AuzIk kro»’

kfrn kxk dy JfV ivWc

pey BfrI Gfty df ZuWkvF

muafvjæf dyx dI mµg mµnx

dI QF ipcky dfixaF dy

bhfny aYWP sI afeI duafrf

kxk dI KrId TWp kr ky

AultI iksfnF ƒ sjæf dy

idWqI geI hY . zI ey pI Kfd

dy ryt 300 rupey pRqI

kuieµtl vDf ky pµjfb dy

iksfnF AuWqy sflfnf 240

kroV rupey df BfrI boJ hor

lWd idWqf igaf hY . pihlF

hI krjiæaF dy BfrI boJ QWly

ips rhy iksfnF mjæd¨rF

AuWqy aijhf boJ hor vDyry

jfnlyvf sfbq hovygf .

iksfn afg¨aF ny ikhf ik

sfrIaF PslF dI aYWm aYWs

pI 'qy KrId dI kfƒnI

grµtI vflI mµg bfry ilKqI

PYsly muqfbk sµXukq

iksfn morcy dI sihmqI

vflIaF særqF aqy iksfnF

dI ZuWkvIN numfieµdgI vflI

AuWc pWDrI kmytI dy gTn

bfry vI kyNdr srkfr

lgfqfr tflmtol kr rhI

hY . aµdolnkfrI iksfnF,

mjæd¨rF isr mVHy puls kys

rWd krn, lKImpur KIrI

ivKy iksfnF dy kqlyafm dy

sfry dosæIaF ƒ sKq sjæfvF

dyx aqy aµdoln dOrfn

sæhId hoey sm¨h iksfnF

mjæd¨rF dy vfrsF ƒ ZukvF

muafvjæf qurµq dyx vrgIaF

pRvfnq hWkI mµgF lfg¨ krn

bfry vI lgfqfr tflmtol

kIqI jf rhI hY . hor qF hor

jfnh¨lvyN Gol rfhIN rWd

krvfey kfly KyqI kfƒn vI

iksy nf iksy r¨p ivWc muV

ilafAux dy ierfdy vI guWJy

nhIN rhy . Auhnf icqfvnI

idWqI ik jykr iksfnF ivrWuD

aijhI ieKlfk-hIx

ibafnbfjæI bµd nf kIqI

geI, iksfnF dy Aukq BKdy

msly qurµq hWl nf kIqy gey

aqy kfly KyqI kfƒn muV

ilafAux dy Xqn kIqy gey

qF kyNdr srkfr ivruWD muV

iqWKf aµdoln ivWiZaf jfvygf

. ibafn dy aKIr ivWc sm¨h

iksfnF, mjæd¨rF qy ikrqI

lokF ƒ sWdf idWqf igaf ik

ies aµdoln dI iqafrI leI

kmrkWsy kWs ley jfx .

iksfnF ƒ AunHF dI rojæI rotI qy jfiedfd qoN vFJy

krnf sµivDfn dI AulµGxf: suprIm kort

nvIN idWlI. suprIm

kort ny mµglvfr ƒ

ikhf ik kfƒn dy

aiDkfr dy ibnF iksfnF

ƒ AunHF dI rojæI-rotI

aqy jfiedfd qoN vFJf

krnf sµivDfn dI

AulµGxf hY» jsits

idnyÈ mhyÈvrI aqy

jsits ivkrmnfQ dI

bYNc ny ikhf ik sVkF ƒ

cOVf krn leI iksfnF ƒ

muafvjæf nf dyxf jfiejæ

nhIN hY» bYNc ny ikhf

sVk dI AusfrI jF cOVf

krnf ibnF ÈWk jnqk

AudyÈ hovygf, pr

muafvjæy df Bugqfn nf

krn df koeI kfrn nhIN

hY» mudflf dI kfrvfeI

mnmfnI, gYr vfjb aqy

sµivDfn dI Dfrf 300 ey

dI spÈt AulµGxf hY»

isKrlI adflq df

PYslf kyrl hfeI kort

dy Aus PYsly dy iKlfPæ

aWT iksfnF vWloN dfier

ptIÈn ’qy afieaf hY

ijs ivWc AunHF dI apIl

Kfrj kr idWqI geI sI»


2 27/04/2022 KbrF

www.samajweekly.com

muµbeI-aihmdfbfd bulyt tryn ƒ ienkm tYks df‘rYz-isgnl’

nvIN idWlI. muµbeI qoN

aihmdfbfd dI d¨rI ƒ

GWt krn leI cWl rhy

bulyt tryn pRfjYkt ivWc

nvIN rukfvt af geI hY»

ËmIn aYkvfier qy

vfqfvrx nfl juVIaF

icµqfvF ƒ d¨r krn ipWCoN

ienkm tYks df muWdf

KVHf ho igaf hY» jfpfn

ny ies pRfjYkt ivWc lWgy

afpxy ieµjInIarF dI

kmfeI AuWqy lWgdy ienkm

tYks df svfl cuWikaf

hY» Aus df kihxf hY ik

Samaj

Weekly

smfj vIklI

Editor-in-chief

Devinder Chander

+44 7878 456 484

Editorial Office

Samaj Weekly

Samaj Media Enterprise Ltd

46 Summer Road

Erdington,Birmingham UK

B23 6UR

+44 7878 456 484

+44 121 565 4810

info@samajweekly.com

samajweekly@gmail.com

hr p®kfr dy vpfrk aqy klfsIPfeIz

ieÈiqhfr dyx leI sµprk kro»

ieh tYks kµsltYNts

AuWqy nhIN lWgxf cfhIdf

hY, jo bulyt tryn pRfjYkt

dy izËfeIn nfl juVy kµm

sµBfl rhy hn»sfl

2022 ivWc pfs mfintrI

ibWl ivWc ienkm tYks

dI Cot vfps lY leI geI

qy nvyN inXm muqfbk

kµsltYNts ƒ aWgy qoN

ienkm tYks dyxf hovygf»

do jfpfnI do

kµpnIaF jfpfn

ieµtrnYÈnl kµsltYNts

aqy jy eI ƒ bulyt tryn

hfAUdI bfgIaF dI kYd ivWcoN sfry BfrqI mlfh CuWty

iqr¨vnµqpurm. Xmn dy hfAUdI bfgIaF dI

kYd qoN sfry sWq BfrqI irhfa ho gey hn» ieh

mlfh do jnvrI qoNAunHF dI kYd ivWc sn» kuJ

mlfhF dy prvfrF ny kWlH ieWQy dWisaf ik ienHF

mlfhF ƒ AunHF dy sµXukq arb amIrfq (X¨ ey

eI) dy Jµzy vfly vpfrI jhfË rvfbI nfl

irhfa kr idWqf igaf hY» mlfhF ivWc iqµn

kyrl dy sn» AunHf dy irÈqydfrF ny ikhf ik

AunHF ƒ AunHF dI irhfeI dIs¨cnf imlI hY» ienHF

lokF ƒ CuzfAux leI ivdyÈ mµqrfly ny kfPI

Xqn kIqy sn» mIzIaf dIaF KbrF muqfbk

Emfn dy sulqfn hYQm ibn qfirk dy dKl dy

bfad Emfn dI srkfr ny sWqF BfrqIaF dI

irhfeI ivWc mdd kIqI» sWq BfrqIaF smyq

kuWl 14 ivdyÈI ngfirkF ƒ hfAUdI bfgIaF ny

kYd kIqf hoieaf sI»

guhftI ingm coxF ivWc afm

afdmI pfrtI ny Kfqf KoilHaf

guhftI. afsfm dy ies

mhfngr dIaF ngr ingm

coxF ivWc afm afdmI pfrtI

ny ieWk sIt ijWq ky afpxf

Kfqf KoilHaf hY, jd ik

Bfjpf-ey jI pI gWTjoV ny

kuWl 60 ivWcoN 58 vfrzF

ivWc ijWq drj kIqI» d¨jy

pfsy muWK ivroDI pfrtI

kFgrs df Kfqf nhIN KuWlH

sikaf» bfkI rihµdI ieWk

sIt afsfm jfqIaf pRIÈd ny

ijWqI hY»ies bfry asfm

rfj cox kimÈn ny disaf ik

Bfjpf ƒ kuWl 52 sItF

imlIaF qy Aus dI sfQI asm

gx pRIÈd (ey jI pI) ny Cy

sItF ijWqIaF hn» guhftI

ingm coxF ivWc pihlI vfr

voitµg msæInF (eI vI aYm) dI

vrqoN kIqI geI aqy

rijstrz votrF ivWcoN

52[80 PIsdI ny afpxy vot

dy aiDkfr dI vrqoN kIqI hY»

sWT sItF AuWqy 197 AumIdvfr

cox mYdfn ivWc sn»

pWqrkfrF dI loV

pRfjYkt dy izËfeIn df

kµm imilaf hY» ienHF

kµpnIaF leI kµm krdy

krmcfrIaF ƒ tYks ivWc

Cot dyx dI mµg jfpfn

srkfr ny kIqI hY» ies

pRfjYkt leI jfpfn ny

Bfrq srkfr ƒ krËf vI

idWqf hY» jfpfn df qrk

hY ik AusydI gRFt nfl

bxn vfly pRfjYkt ivWc

kµm kr rhy jfpfnI

krmcfrIaF dI kmfeI

AuWqy ienkm tYks nhIN

lWgxf cfhIdf»

sfkÈI mhfrfj dI ihµdUaF ƒ slfh: jyhfdIaF

nfl nijWTx leI GrF ivWc qIr-kmfn rWKo

lKnAU. afpxy ivvfdq

ibafnF leI crcf ivWc rihx

vfly BfrqI jnqf pfrtI dy

pfrlImYNt mYNbr sfkÈI

mhfrfj ny ihµd¨aF ƒ slfh

idWqI hY ik Auh ‘jyhfdIaF'

nfl nijWTx leI afpxy GrF

ivWc qIr-kmfn rWKx» ies

nfl nvIN crcf iCV geI hY»

Auqr pRdyÈ dI Aunfv sIt qoN

Bfjpf dy pfrlImYNtmYNbr

sfkÈI mhfrfj ny kWlH afpxy

ÌysbuWk pyj AuWqy pfeI ieWk

post ivWc ‘jyhfd' krn

afAux vfly lokF dI BIV qoN

bcx leI puls AuWqy Brosf nf

krn dI slfh idWqI hY» AunHF

ny topI phIny aqy afpxy hWQF

ivWc zµzy lY ky KVy nOjvfnF dI

BIV dI ieWk qsvIr lf ky

post ivWc iliKaf, ‘‘jy ieh

BIV acfnk quhfzI glI jF

quhfzy Gr af jfvy qF quhfzy

kol ies qoN bcx df koeI

qrIkf hY?jy nhIN hY qF kr

lAu, puls bcfAux nhIN

afvygI, blik afpxy afp ƒ

bcfAux leI iksy QF luk

jfvygI»AunHF iliKaf,‘aijhy

mihmfnF leI stfP zirµks

dIaF ieWk do pytIaF, kuJ

aslI qIr-kmfn hr Gr

ivWc cfhIdy hn» jY sRI

rfm»'' post ivWc AunHF ikhf

ik jdoN ieh lok jyhfd kr ky

jfxgy qF puls lfTI kuWtx

leI af jfvygI aqy kuJ idnF

bfad jFc kmytI kol jf ky

mfmlf Éqm ho

jfvygf»Bfjpf aYm pI ny ies

svfl df koeI isWDf jvfb

nhIN idWqf ik ies post dI

loV ikAuN peI aqy Aultf

svfl kIqf ik kI ihµd¨ isrÌ

kuWt Kfx leI hn»

ieµglYNz dy hr ielfky ’c pWqrkfrF dI loV hY, pWqrkfrqf df ÈOk rWKx

vfly afpxI C.V. email: samajweekly@gmail.com AuWqy Byj skdy hn»

Editor-in-chief : Devinder Chander

Mob: 07878 456 484

not : pWqrkfrqf df qjurbf rWKx

vfly ƒ pihl idqI jfvygI»


www.samajweekly.com

KLbrF

27/04/2022

pµjfb srkfr aqy idWlI srkfr drimafn smJOqf pWqr aµgryjæF ƒ sWdf dyx dy smfn : pRqfp isMG bfjvf

cµzIgVH. pµjfb srkfr

ny aWj lok BlfeI

pRogrfmF dy sbµD ivWc

idWlI srkfr nfl ieWk

sihmqI pWqr 'qy

hsqfKr kIqy hn»

ivFnsBf ivc ivroDI

iDr dy nyqf pRqfp isµG

bfjpf ny ies sµbµD ivc

ibafn jfrI kr ky ikhf

hY ik ieh smJOqf lfhOr

drbfr dy mhfrfjy dI

surWiKaf leI mfrc

1846 ivc aµgryjæF ƒ

sWdf dyx dy smfn hY»

ies smJOqy 'qy hsqfKr

krky pµjfb srkfr ny

pµjfb ivWc BlfeI

skImF ƒ lfg¨ krn aqy

AuhnF df pRbµDn krn

dI afpxI ijµmyvfrI ƒ

Kqm kr idWqf hY»

aYmEX¨ df afrtIkl

"lok BlfeI sihXog 'qy

idWlI-pµjfb juafieµt

vrikµg gruWp" bxfAux

dI iejfjæq idµdf hY, jo

ies smJOqy ƒ qflmyl

aqy lfg¨ krn leI

aiDkfrq hovygf»

aYmEX¨ ivWc aijhy

gruWp dy kµmkfj leI

koeI spWsæt inXukqI

pRikiraf jF inXm

vgYrf nhIN hn» asl

ivWc, ieh ies ax-cuxy

"vrikµg gruWp" ƒ muWK

mµqrI dy dfiery qoN

bfhr, rfj dy mfmilaF

df pRbµDn krn dI

iejfjæq dyvygf» ies qoN

ielfvf, ies aYmEX¨ dy

kµmkfj sµbµDI sfrI

jfxkfrI ƒ "gupq" mµinaf

jf skdf hY aqy

ies leI ies dIaF

kfrvfeIaF ƒ jnqf qoN

Cupfieaf jfvygf» ieh

iblkul jmh¨rIaq

ivroDI aqy lok ivroDI

hY» ieh smJOqf

mYmorµzm sµBfvI qOr 'qy

pµjfb srkfr ƒ idWlI

qoN irmot kµtrol rfhIN

clfAux leI kfƒnI

mfnqf idµdf hY» jn

kilafx XojnfvF aqy

iehnF ƒ lfg¨ krn dy

PYsly sµBfvI qOr 'qy

idWlI ivWc ley jf skdy

hn» jykr Bgvµq mfn

jI ƒ ies 'qy dsqKq

krn leI mjb¨r kIqf

3

igaf hY qF AunHF ƒ

asqIPf dy dyxf cfhIdf

hY» Auh pµjfb dy ihWqF

dI rfKI ikvyN kr

skygf, Kfs krky jdoN

sqluj-Xmunf nihr

ilµk muWdy dI gWl

afAuNdI hY? ies

mYmorµzm ny pµjfb dy

hWk idWlI ƒ sdf leI

vyc idWqy hn» ieh

smJOqf kµm dy afdysæF

ƒ rWd krn qoN rokdf hY

jykr koeI BivWKI

srkfr aYmEX¨ qoN ipWCy

htxf cfhuµdI hovy»

asIN pµjfb aqy

pµjfbIaq dy ihWqF dI

rfKI leI hr qrHF dI

kfƒnI aqy isafsI

lVfeI lVFgy »


4 27/04/2022 KbrF

www.samajweekly.com

kYnyzf qoN prqy ieklOqy puWqr

df golIaF mfr ky kql

qrnqfrn. ies ijæly

dy ipµz suhfvf

ivWcgursyvk isµG dy 25

sflf ieklOqy puWqr df

kWlH rfq motrsfeIkl

svfr bµidaF ny golIaF

mfr ky kql kr idWqf»

imlI jfxkfrI anusfr

gursyvk isµG df lVkf

jiqµdrpfl isµG kYnyzf

igaf sI aqybIqI 16

apRYl ƒ vfps afieaf

sI»Auh aµimRqpfl

isµG,jslIn isµG, junyjpfl

isµG qy gurjIq

isµG nfl kWlH skfrpIAu

gWzI AuWqy rfq ƒ Kfxf Kfx

leI qrnqfrn igaf sI» jd

rfq krIb 11[30 sbvya myn

hfeIvy qoN Kfxf Kf ky cOk bohVI

qoN ggn svIt koloN lµG rhy sI

qF iksy axpCfqy nOjvfn ny

gWzI Aupr Ìfier kIqy, jo

jiqµdrpfl isµG dI KWbI vWKI

pµjfb nftÈflf aµimRqsr ivKy Pfsly nftk df sÌl mµcn

10 sflF dI imafd vfly tUirst vIËy hux vYD nhIN : afeI[ey[tI[ey[

aµimRqsr. pµjfb nftÈflf dy

sµsQfpk jiqµdr brfV df

iliKaf aqy pRoPYsr iemYn¨al

isµG duafrf inrdyÈq nftk

Pfsly df pµjfb nftÈflf

aµimRqsr ivKy sPlqfp¨rvk

mµcn hoieaf» Pfsly nftk dI

khfxI mµz Kyqr dy iek pCVy

hoey ipµz dI izspYNsrI ivWc

qfienfq ÈihrI zfktr aqy

spyn dI muhWbq duafly GuµmdI

hY» Pfsly nftk ivWc idn

bidn sfzy smfj ivWc vD rhy

AUc nIc jfq pfq amIrI

gærIbI dy Pæfsly ƒ klfqmk

Zµg nfl pyÈ kIqf igaf» ies

nftk ivc srkfrI adfiraF

ivWc huµdI luWt KsuWt qy PYly

iBRÈtfcfr bfry vI iqWKf ivaµg

kIqf igaf hY» nftk ivWc

aµqrrfÈtrI pWDr dIaF rµgmµc

qknIkF dI vrqoN kIqI geI

hY ijnHF ivWc nftk dy idRÈF

anusfr mµc AuWpr aqy drsækF

Aupr bfirÈ hoxf, cµn qfiraF

nfl Biraf asmfn, PuWlF dI

KuÈb¨, diraf df idlkÈ nËfrf

afid dI pyÈkfrI drÈkF dy

idlF ƒ Dur aµdr qk D¨h

pfAuNdI hY» Pfsly nftk sfzy

ivWc lWgy» ËKmI hflq ivWc

jiqµdrpfl ƒ gur¨ nfnk dyv

spYÈltI hspqfl ivKy iljfieaf

igaf, pr zfktrF ny

imRqk krfr dy idWqf» puls

nyGtnf sQfn nyVy dy sI sI tI

vI kYmry vyKy qy axpCfqy

ivakqIaF ivruWD kys drj

kIqf hY»

smfj dy iBµn iBµn pWKF ivWc vD

rhy ÌfsilaF dI inÈfndyhI

krdf hY BfvyN sfieµs dI qrWkI

duafrf aiq afDuink sµcfr

sfDnF sdkf B¨goilk Pæfsly

Gty hn pr mnuWKI mnF dy

Pæfsly vD rhy hn jfq pfq AUc

nIc DrmF vrgF aqy iPrikaF

dy Pæfsly vD rhy hn vfsqv

ivWc amIrI ÊrIbI df Ìfslf

ies nftk df kyNdrI ibµd¨ hY

AuWcy ieKlfk vfly s¨Jvfn lok

koeI smfijk kdrF kImqF dy

qfxy bfxy ivWc Psy hoey byvWs

pRqIq huµdy hn qF hI nftk koeI

ÈihrI nOjvfn qy spyrx

mqryey mfmy ny Bfxjy df kql

kr ky lfsæ nihr ivWc suWtI

mlot. puls ny mlot

Èihr dy divµdrf roz

qoN lfpqf hoey 13 sflf

smIq kumfr dI guWQI

sulJf leI hY» BfvyN

ajy puls ƒ sumIq dI

lfÈ nhIN imlI pr

sumIq ƒ Ausdy mqryey

mfmyy ny pYsy Kfqr kql

kr ky lfÈ rfjsQfn

ÌIzrnihr ivWc suWtx

df doÈ mµn ilaf hY»

zI aYWs pI mlot ny

dWisaf ik sumIq kumfr

dy 24 PrvrI ƒ

acfnk GroN jfx dI iÈkfieq

prvfr ny 26 ÌrvrI drj

krvfeI sI» puls ny ÈWk dy

afDfr AuWqy sumIq dy mqryey

mfmy amndIp AurÌ s¨rj ƒ

ihrfsq ivWc lY ky puWCigWC

kIqI qF Aus ny sumIq dy kql

df gunfh mµn ilaf» sumIq dy

mF-bfp df afps ivWc qlfk

hoieaf aqy sumIq dy ipqf ny

d¨jf ivafh krvf ilaf sI

aqy sumIq afpxy ipqf qy

mqryeI mF kol rihµdf sI»

doÈI s¨rj vI ieQy hI rihµdf

sI» Aus ny puls kol mµinaf

Aus ny lflc ivWc af ky sumIq

ƒ nihrAuqy iljf ky isr ivWc

ieWt mfr ky rfjsQfn ÌIzr

nihr ivWc suWt idWqf sI, ijs

df mksd sI ik sumIq dy ipqf

qoN aÊvf df zrfmf rc ky pYsy

vs¨lxf sI»

muitafr dI KfmoÈ muhWbq Êlq

smfijk kdrF kImqF dI Byt

cVHdI hY mYN iliKaf pYsy dy loB

lflc iBRÈtfcfr vWZIKorI aqy

inrdeI px vrgy vrqfry iBRÈt

inËfm ƒ sQfpq krky sfzy

smfijk pRbµD ƒ klµkq krdy

hn» ieh nftk ienHF smfijk

Pæfsly ƒ imtfAux leI XqnÈIl

hY» Pfsly nftk dI pyÈkfrI

p¨rvlIaF pyÈkfrIaF nfloN

iblkul invyklI iksm dI hY»

isrÌ lok DunF dI vrqoN krky

ies ƒ sµgIqk nftk sQfpq

kIqf igaf hY» mµc AuWqy nvIN

iksm dy sYWt aqy pRXog ies dI

sfbkf muWK mµqrI cµnI vWloN

coeI bWkrI 21 hËfr dI ivkI

sRI cmkOr sfihb. pµjfb dy

sfbkf muWK mµqrI crnjIq

isµG cµnI ny ivDfn sBf coxF

dOrfn BdOV hlky ivWc ieWk

bWkrI co ky KbrF bxfeIaF

sn» ieh bWkrI Pyr crcf df

ivÈf bxI hoeI hY, ikAuNik sRI

cmkOr sfihb dy prmjIq

isµG ny bWkrI dy mflk pfly qoN

ies ƒ 21 hËfr rupey ivWc

ÉrId ilaf hY, pRµq¨ prmjIq

prsoN df sRI cmkOr sfihb

Qfxy ivWc bµd hY» prmjIq

isµG dI pqnI rxjIq kOr,

ijhVI srkfrI hspqfl ivWc

afÈf vrkr hY, ny dWisaf ik

Aus df pqI ishq ivBfg KrV

ivKy srkfrI hspqfl dI

aYNb¨lYNs df zrfeIvr hY aqy

kWlH Aukq bWkrI ilafAux

ipWCoN Qfxy ivWc bµd hY ijs df

kfrn Aus ƒ nhIN pqf» Qfxy

ivWc bµd prmjIq isµG ny

dWisaf ik sfbkf muWK mµqrI

crnjIq isµG cµnI vWloN hlkf

sRI cmkOr sfihb df ikµnf

ivkfs kIqf igaf hY, Aus dy

K¨bs¨rqI ƒ hor vDfAuNdy hn»

nftk dy sih inrdyÈk aqy muWK

pfqr pRoPYsr smrIq kOr dI

Bfvp¨rq pyÈkfrI hr idRÈ ivWc

drÈkF dIaF aWKF nm kr geI

ies qoN ielfvf zfktr dI

B¨imkf krnvIr isµG, ipqf dI

B¨imkf zf[ afqmf isµG igWl,

mF dI B¨imkf ivc zOlI szl,

mrkspfl gumtflf, mndIp

kOr, gursfihb, iDafn cµd,

jiqµdr irafV, ggn sYxI,

rfjivµdr kOr, lvpRIq primµdr

kOr, jsbIr isµG rfjbIr

isµG, rOibnbIr kOr afid

adfkfrF dI B¨imkf ny drÈkF ƒ

idWl ivWc ies df duWK sI ik

lok vfr-vfr Aukq bWkrI

dIaF postF nYt AuWqy pf ky

AunHF df mËfk AuzfAuNdy hn»

Aus dy idWl ivWc ieh gWl

afeI ik ieh bWkrI ikAuN nf

ÉrId leI jfvy aqy Ausy qrHF

kIqf, pRµq¨ Aus df afpxy Brf

nfl JgVf cWldf hY ijs kr

ky puls ny purfxI drÉfsq

AuWqy kfrvfeI kr ky dPf

107/151 (amn Bµg hox df

sæWk) dI kfrvfeI kr idWqI

aqy kWlH CuWtI df idn hox kr

ky Aus ƒ Qfxy rfq guËfrnI

peI» Aus ny muskrf ky ikhf

ik aWgy qoN sfbkf muWK mµqrI

df koeI mËfk nhIN Auzfvygf qy

Aus bWkrI df duWD ÊrIbF ƒ

vµizaf krygf»

afKr qWk kIlI rWiKaf»

hYrIsn, pRBjoq sµGf, aqy

inikqf purI dI K¨bs¨rq afvfË

ny nftk ƒ isKr Aupr phuµcf

idWqf»sRI jiqµdr brfV df

iliKaf nftk Pfsly gur¨ nfnk

dyv X¨nIvristI dy vWK vWK

kfljF ivWc pVHfey jFdy vWKo

vWKry korsF bIey bIaYWssI

bIkfm bIaYWz afid dy islybs

ivWc ipCly keI sflF qoN

pVHfieaf jf irhf hY ijs kfrn

ividafrQIaF ivWc ies nftk ƒ

vyKx leI BfrI AuqÈfh pfieaf

jf irhf hY» pihlF vI ies

nftk dy do sO qoN vWD Èoa ho cuWky

hn pr pRoPæYsr iemYn¨al isµG

ny kRIeyitv zfierYkÈn nfl ies

nftk ƒ iblkul invykly aµdfË

ivWc pyÈ kIqf hY» Éflsf kflj

lfa dy ipRµsIpl zf jspfl

isµG, bfbf ajY isµG Kflsf

kflj gurdfs nµgl gurdfspur

dy ipRµsIpl zf gurjIq isµG,

Kflsf kflj Pfr ivmYn dy

ipRµsIpl zf suirµdr kOr, vWK

vWK kfljF sk¨lF dy ipRµsIpl,

aiDafpk, Èihr dIaF mhfn

hsqIaF aqy klf pRymIaF ny

nftk df afnµd mfixaf»


www.samajweekly.com

KbrF

27/04/2022 5

sVkF ‘qy dOVdI mOq, pµjfb srkfr by-Ébr

aµimRqsr . aµimRqsr

ivkfs mµc ny trYktr

trflIaF dI vpfrk kµmF

leI rok lfAux qy trWkF

duafrf suafrIaF Zox ‘qy

sÉqI nfl pfbµdI

lfAux dI mµg

kIqI hY»mµc dy

srpRsq zf[

crnjIq isµG

gumtflf ny muWK

mµqrI s[ Bgvµq

isµG mfn qy

trFsport mµqrI s[

lfljIq isµG BuWlr ƒ ilKy

pWqr ivWc ikhf hY ik

nvµbr 2000 ivWc pµjfb

aqy hirafxf hfeIkort dy

zvIËn bYNc dy jsits afr

aYs moNgIaf aqy jsits ky

sI gupqf ny mfjdf imµnI

trWk aprytrË susfietI

dI ptIÈn dI suxvfeI

kp¨rQlf (kOVf) smfijk

ivkfs kfrjF ivWc

XqnsæIl smfj syvI sµsQf

bYpitst cYrItybl

susfietI vWloN aOrqF dy

smfijk aqy afriQk

ivkfs leI lgfqfr

Auprfly kIqy jf rhy hn»

iesy lksæ dI pRfpqI leI

rfsætrI KyqI aqy pyNz¨

ivkfs bYNk 'nbfrz' dy

sihXog nfl ijælHf

kp¨rQlf dy ipµz

sYPlfbfd ivWc

svY shfeI

gruWpF aqy

j f i e µ t

l f i e i b l t I

gruWpF dIaF

aOrqF leI 15

krdy hoey ikhf sI ik Auh

afs krdy hn ik kfƒn dI

AulµGxf krky vpfrk kµmF

leI trYktr trflIaF dI

durvrqoN ƒ rokx leI

sµbµiDq aiDkfrI

bxdI kfrvfeI

krngy» AunHF

ieh vI ikhf sI

sµbµiDq aiDkfrI

hr mhIny ies dI

pVqfl vI krdy

rihxgy» ies ÌYsly

ƒ 21 sfl qoN vWD ho gey

pr ajy qIk iksy vI

srkfr ny ies ƒ lfg¨ krn

dI koiÈÈ nhIN kIqI»AunHF

dI durvrqoN nfl ijWQy

roËfnf bydoiÈaF dIaF jfnF

jf rhIaF hn, AuWQy trWkF

vfilaF df kµm vI pRBfivq

ho irhf hY» srkfrI KËfny

ƒ vI c¨nf lWg irhf hY»

idnF isKlfeI kYNp

sæur¨ krvfieaf

igaf» ies kors

ivWc j¨t dy bYg

aqy hor Auqpfd

iqafr krn dI

isKlfeI idWqI geI»

trWkF vfly srkfr ƒ tYks

dyNdy hn pr trYktr

trflIaF vfly koeI tYks

nhIN dyNdy» kµzm trYktr

trflIaF ƒ axjfx bµdy

ijnHF kol koeI zrfeIivµg

lfiesYNs nhIN ieWtF Zox,

ryq bWjrI, sImYNt qy hor

vpfrk Zoaf ZuafeI df kµm

kr rhy hn jo trWkF ƒ

15 idnF isKlfeI kYNp ivWc

isKafrQIaF vloN iqafr

kIqy j¨t dy AuqpfdF df

muafienf krn leI

zI[zI[aYm[kp¨rQlf rsæId

lyKI puWjy» ies mOky qy AunF

dy nfl lfB kumfr goiel

krnf cfhIdf» roËfnf sfry

Bfrq ivWc ienHF dIaF

durGtnfvF dIaF ÉbrF af

rhIaF hn, ijnHF df pµjfb

srkfr smyq koeI vI pRFqk

srkfr noits nhIN lY

rhI»iksy vI mulk ivc

qusIN sVk Aupr trYktr

nhIN vyKogy ikAuNik ieh bxy

hI KyqF leI hn»ies leI

ienHF ƒ sVkF ‘qy ilafAux

dI mnfhI hoxI cfhIdI»

iksfnF leI srkfr koeI

bdlvF pRbµD kry qF jo

iksfn afpxIaF PslF

mµzIaF ivc ilaf skx»

ies sµbµDI mYN 22 meI

2015 ƒ Aus smyN dy AupmuWK

mµqrI s[ suKbIr isµG

bfdl ƒ ieWk eI-myl Byjky

ÊYr-kfƒnI cWldy

trYktr-trflIaF ƒ rokx

dI mµg kIqI sI pr AunHF ny

aYm[eI[zI[pI[ tRyinµg dOrfn iqafr kIqy jUt pRozktF df nbfrz dI tIm vWloN mulFkx

l ikWqf muKI isKlfeI nfl aOrqF ho rhIaF hn mjæbUq-lyKI l vfqfvrn pRdUsæx ƒ TWlH pfAux ivWc shfeI hoxgy jUt dy Auqpfd-atvfl

zfierYktr afr sYtI,

jgIr isµG mYnyjr

sihkfrI bYNk PWq¨ ZINgf

AunF dy nfl sn» bYpitst

cYrItybl susfietI dy

pRDfn jogf isµG atvfl ny

Aukq aiDkfrIaF ƒ tRyinµg

kYNp bfry ivsQfrp¨rvk

jfxkfrI idWqI» klWstr

hYz nbfrz jlµDr rsæId

lyKI ny isKafrQIaF ƒ

sæfbfsæ idWqI aqy ikhf ky

qjrbykfr mYNbrF ƒ

rojægfr dy mOky pRdfn kIqy

jfxgy» ies kfrj

ivWc,srbjIq isµG, ƒ

hrpfl isµG,ieµdrjIq

kOr,nvnIq kOr,aqy arun

atvfl ny ivsæysæ B¨imkf

inBfeI»

ishq ivBfg awprf dI tIm ny mfeIg®yt Kyqr qy slwm KyqrF ’c kIqI lokF dy KUn dI jFc

awprf (smfj vIklI)ijlf

aYpIzImoloijst jlµDr qy

aYWs[ aYWm[ E[ zf[ rfjIv

Èrmf awprf dy idÈfinrdyÈF

anusfr ishq ivBfg

awprf dI tIm ny gurnyk lfl

hYlQ suprvfeIËr

awprf dI agvfeI

hyT awprf qy

afs-pfs dy

ipMzF ’c

mfeIg®yt Kyqr qy

slwm Kyqr df

iewtF vfly BwTy,

ipµz sYPlfbfd ivKy isKlfeI kYNp dOrfn aOrqF duafrf

iqafr kIqy j¨t dy pRozktF df mulFkx krdy hoey zI zI

aYm nfbrz rsæId lyKI, bYpitst cYrItybl susfietI

dy pRDfn jogf isµG atvfl aqy hor.

pQyrF qy JuwgIaF-

JONpVIaF ’c rihµdy

lokF df buKfr srvy kIqf

igaf» ijs dOrfn afÈf

vrkrF duafrf buKfr vfly

mrIËF dy K¨n dI jFc kIqI

geI» ies mOky gurnyk lfl

hYlQ suprvfeIËr awprf ny

lokF ƒ mlyrIaf buKfr, zyNg¨

qy hor mOsmI ibmfrIaF qoN

bcx leI jfxkfrI idwqI»

AunF awgy ikhf ik GrF dy nyVy

iksy vI qrF df pfxI KVf nhIN

hox dyxf cfhIdf» ies mOky

iÈKf rfxI, suKivµdr kOr,

sumn aYrI , primµdr kOr, qy

rItf rfxI afÈf vrkrË vI

hfËr sn»

ienHF ƒ kI rokxf sI sgoN

ies df Auqr dyx dI loV

nhIN smJI» eysy qrHF

trWkF vfly suafrIaF Zox

df kµm kr rhy hn jo ik

ÊYr-kfƒnI hY» holf

mhWlf, vYsfKI, dIvflI

afid iqAuhfrF smyN ijWQy

trYktr trflIaF Br ky

lok Xfqrf krdy hn, AuWQy

trWkF vfly trWk aµdr CWq

pf ky ies ƒ zbl zYkr

bxf ky 100-100 svfrIaF

lWd lYNdy hn» ieh vI vyKx

afieaf hY ik puils vfly

ienHF ƒ rokx dI QF ‘qy Éud

ienHF trWkF aµdr suafrIaF

cVfAuNdy hn» keI trWk

hfdsf gRsq ho jFdy » ijs

nfl keI mOqF ho jFdIaF

hn»keI sfl pihlF

aµimRqsr qoN iek trWk

hymkuµt sfihb igaf sI, jo

moV ktx smyN hfdsf

grsq ho igaf ijs ivc

106 svfrIaf sn » ies

hfdsy ivc 6 svfrIaF

mfrIaF geIaF» diraf

kµZy drÉq sI ijs nfl

trk atk igaF jy ieh

drÉq nf huµdf qF trWk ny

diraf ivc izWg jfxf sI

qy sfrIaF svfrIaF

mfrIaF jfxIaF sn» ies

leI loV hY ik sVkI

durGtnfvF dI GoK

pVqfl kIqI jfvy qy ienHF

ƒ rokx leI sfrQk kdm

cuWky jfx» afm pfrtI

ivc sRI kuµvr ivjy pRqfp

isµG vrgy s¨Jvfn sfbkf

pulIs aÌsr hn, ijnHF

dI agvfeI ivc kmytI

bxf ky durGtnfvF ƒ

rokx leI loVINdy kdm

cuWky jf skdy hn»

iksfnI qy Cfey sµkt dy bWdl srkfr

PVy iksfnF dI bFh srbn isµG jWj

mihqpur (suKivµdr isµG

iKµµzf) AuGy smfj syvI qy

iksfn afg¨ srbn isµG jWj

ny pRYs ibafn idµidaF ajoky

smyN ivc iksfn dI qrsXog

hflq qy icµqf pRgt kIqI»

AunHF ikhf nojvfn pIVI

iksfnI qoN pihlF hI iknfrf

krky ivdysæ jf rhI hY» vysy

vI iksfnI ƒ lfhyvµd Dµdf nhIN

irhf jf skdf» ies vfr

kxk dI Pæsl dy JfV ny

iksfnI df lWk qoV ky rWK

idWqf hY» afey idn cVo KqI

ivc jæmInF dy vD rhy Tyky vI

icµqf df ivsæf hn» qy iehI

kfrn hY ik ibnF soc ivcfr

kIqy mihµgy ryt Tyky qy leI

jæmIn ivWc Tykf p¨rf nf hox

kfrn iksfn krjæy dI pµz

isr qy cuWk irhf hY»

keI iksfn Tyky qy

jæmInF lYNdy lYNdy

afpxIaf vI vyc

cuWky hn» qy keI

KyqI ivc Gftf Kf

ky KudkusæI df rfh

apxf cuWky hn» q¨VI

mihµgI hox krky qy duWD ivWc

proPt nf hox krky Krcy

kfrn duD dIaF zyhrIaf bµd

ho rhIaF hn» jWj sfb ny

ikhf ik ies vfr vI Jony dI

Pæsl qoN pihlF hI zI ey pI

Kfd dy ryt aqy zIjæl dy ryt

asmfnI cVH cuWky hn» AunHF

ikhf ik srkfr ƒ aijhy smyN

iksfnF dI bFh PVn dI loV

hY» ies leI srkfr sbiszI

qy iksfnF ƒ solr pfvr

kunYksæn vWD qoN vWD

sbiszI qy mhWeIaf

krvfey» ieh

skIm GrF leI vI

lfg¨ krnI cfhIdI

hY» pµjfb srkfr

ƒ cfhIdf hY ik Auh

iksfnF ƒ Psl dy Gt

JfV kfrn jF Psl dy

nuksfn df muafvjæf dyvy aqy

iksfn qy ikrsfnI ƒ bFh

PVky sµkt ivcoN kWZyN ies dy

nfl vD qoN vD vrksæfpF lgf

ky iksfn pirvfrF ƒ ikqf

muKI korsF nfl joiVaf jfvy

qF ik Coty qy grIb iksfn df

jIvn Kusæhfl ho sky»


6 27/04/2022 KbrF

www.samajweekly.com

krqfrpur lFGy rfhIN vpfrk bYTkF krfAux

dy doÈ pfik dy ivdyÈ mµqrfly vWloN rWd

iemYnual mYkroN muV ky PrFs dy rfÈtrpqI cuxy gey

lfhOr. krqfrpur lFGy bfry

kuJ mIzIaf adfiraF vWloN

kIqy pRcfr ƒ rWd kridaF

pfiksqfn dy ivdyÈ mµqrfly ny

doÈ lfieaf hY ik ieh sB

gWlF Bfrq srkfr dIaF

Dfrimk lFGy rfhIN Xfqrf

ivWc ivGn pfAux dIaF koiÈÈF

df ihWsf hn» pfiksqfn dy

ivdyÈ mµqrfly ny ies bfry

jfrI ibafn ivWc ikhf ik

pfiksqfn AuWqy vpfrk bYTkF

leI krqfrpur lFGy dI vrqoN

krn bfry kuJ BfrqI mIzIaf

adfiraF vWloN kIqf jFdf

pRcfr qWQhIx hY» vrnx Xog

hY ik kuJ BfrqI mIzIaf

adfiraF vWloN s¨qrF dy hvfly

nfl ieh pRcfr kIqf jf irhf

hY ik pfiksqfn dI KuÌIaf

eyjµsI afeI aYs afeI dy lok

ies lFGy rfhIN krqfrpur

sfihb gur¨ Gr dy drÈnF leI

jFdy BfrqIaF ƒ imlx qy AunHF

ivcfly sµprk bxfAux leI

krqfrpur lFGy dI vrqoN

krdy hn» ieWQy hI bs nhIN,

Xfqrf dOrfn afeI aYs afeI

pfiksqfn ivWc bYTy kuJ

BfrqI KfVk¨aF nfl vI BfrqI

Xfqr¨aF df sµprk krvfAuNdI

hY» mIzIaf irportF ivWc

dfavf kIqf igaf ik Bfrq

srkfr kol ies bfry sYNkVy

qsvIrF, vIzIE aqy hor sb¨q

mOj¨d hn aqy jldI hI hor

sb¨q iekWTy krky ieh mfmlf

pfik srkfr kol AuTfieaf

jfvygf»

pYirs. PrFs dy rfÈtrpqI

dIaF coxF ivWc ies dysæ dy

mOj¨df rfÈtrpqI iemYnuaYl

mYkroN y ies ahudy leI muV cuxy

jfx df rsqf sfÌ ho igaf hY»

vWK-vWK srvyKx eyjµsIaF ny

kWlH mYkroN aqy sWjy-pWKI nyqf

mrIn ly pyn ivckfr cox krn

leI voitµg Kqm hox ipWCoN

mYkroN dI ijWq dI BivWKbfxI

kIqI» srvyKx eyjµsI

EpInIan-vy, hYirs aqy iePop

dy anumfnF anusfr mOj¨df

rfÈtrpqI mYkroN ƒ kuWl votF

df 57 qoN 58[2 ÌIsdI qk jFdf

idKfeI dyNdf sI, jd ik mrIn

ly pyn ƒ 41[8 nfl 43 ÌIsdI

vot imlx dI afs sI»mYkroN dI

muV cox df aiDkfrq aYlfn

hoxf ajy bfkI sI, pr sWjypWKI

nyqf mrIn ly pyn ny

rfÈtrpqI ahudy dI dOV ivWc

hfr mµn leI aqy mOj¨df

rfÈrtpqI iemYnuaYl mYkroN ƒ

jyq¨ aYlfn kIqf» bfad ivWc

asl mYkroN ƒ 57[24 PIsdI

aqy ly pyn ƒ 42[76 PIsdI

votF imlIaF dWsIaF geIaF

hn» ly pyn ny ikhf ik

rfÈrtpqI cox ivWc AunHF df

Èfndfr pRdrÈn afpxy-afp

ivWc Èfndfr ijWq ƒ drsfAuNdf

hY» ijWq dy aiDkfrq aYlfn

nfl mYkroN 20 sflF ivWc

lgfqfr d¨jI vfr kfrjkfl

hfsl krn vfly pihly

PrFsIsI rfÈtrpqI bx

jfxgy»mhfmfrI qy X¨kryn ivWc

jµg ivcfly hoeIaF rfÈtrpqI

coxF ivWc mYkroN ny votrF ƒ

apIl kIqI ik Auh Aus ƒ ieWk

hor mOkf dyx»

ilbnfn ivWc prvfsIaF ƒ iljf rhI ikÈqI zuWbI, ikÈqI ivWc GWto-GWt 56 ivakqI svfr

bYr¨q. ilbnfn dI POj ny

prsoN rfq zuWbI ikÈqI ivWc

svfr aWT prvfsI lokF

dIaF lfÈF kWlH brfmd

kIqIaF hn» ikÈqI ivWc

GWto-GWt 56 ivakqI

svfr sn» ies dy nfl

imRqkF dI igxqI vWD ky nON

ho geI aqy hor vD skdI

hY» iqRpolI Èihr dy qWtI

Kyqr ivWc ieWk Coty dIp

koloN aWT lfÈF imlIaF hn»

ilbnfn dI POj ny pihlF

ikhf sI ik 47 lokF ƒ

bcfieaf igaf hY aqy ieWk

lVkI dI lfÈ imlI hY» POj

ny dWisaf ik AucIaF lihrF

AuTx kr ky ikÈqI zuWb

geI qy ies ivWc smrWQf qoN

vWD lok sn» bcfey gey

lokF df mOky Auqy ielfj

kIqf igaf, kuJ lokF ƒ

nyVly hspqflF ivWc iljfieaf

igaf» prvfsIaF dI

qskrI krn dy ÈWk hyT

ieWk ivakqI ƒ ihrfsq

ivWc ilaf igaf hY» X¨rp

vWl jFdI ieh ikÈqI ilbnfn

dy qWtI klfm¨n Èihr

qoN rvfnf hox qoN qurµq

bfad zuWb geI» ies mgroN

ÈnIvfr rfq ƒ qlfÈI muihµm

Èur¨ kIqI geI» keI

sflF qk ilbnfn

ÈrnfrQIaF ƒ Èrn idµdf

irhf hY, pr akq¨br 2019

ivWc dyÈ ivWc afriQk mµdI

Èur¨ hox ipWCoN sYNkVy lok

ikÈqIaF ivWc X¨rpI dyÈF

ƒjf rhy hn, ipCly iqµn

sfl qoN vWD smyN ivWc keI

ivakqI X¨rp jFdy hoey

afpxIaF i˵dgIaF guaf

cuWky hn»

muWK mµqrI Bgvµq mfn vWloN ivroDI iDrF dy nyqfvF ƒ nsIhq: ‘pihlF qolo, Pyr bolo’

cµzIgVH. pµjfb dy muWK

mµqrI Bgvµq mfn ny aWj

ivroDI pfrtIaF dy afg¨aF

’qy vrHidaF AunHF ƒ ‘afp’

srkfr vWloN hfl hI ivc

ley ieiqhfsk PYsilaF dI

aflocnf krn leI

bybuinafd, qrkhIx, Pjæ¨l

aqy isafsq qoN pRyirq

ibafnbfjæI qoN guryjæ krn

leI ikhf» ieWk vIzIE

sµdysæ ivWc Bgvµq mfn ny

sæRomxI akflI dl dy pRDfn

suKbIr isµG bfdl ƒ ishq

aqy isWiKaf dy KyqrF ƒ

idWlI mfzl 'qy muV surjIq

krn leI AunHF dI srkfr

dIaF hflIaf pihlkdmIaF

ivruWD BµzI pRcfr krn leI

Ptkfr lfeI» suKbIr

bfdl ƒ nsIhq idµidaF

muWK mµqrI ny ikhf, “Ausfr¨

aflocnf df hmysæf svfgq

kIqf jFdf hY pr isrPæ

aflocnf aqy isafsI hoNd

bcfAux leI aflocnf krnf

bhuq hI inµdxXog hY»”

akflI dl dI idno-idn vD

rhI buKlfht df iËkr

krdy hoey Bgvµq mfn ny

ikhf ik akflI lIzrsiæp

Ausfr¨ isafsI eyjµzy qoN p¨rI

qrHF sWKxI hY aqy 'afp' dy

aks ƒ Zfh lfAux 'qy qulI

hoeI hY» AunHF ikhf ik

pµjfb vfsIaF ny afm

afdmI pfrtI ƒ vWzy bhumq

nfl sWqf 'c ilaFdf igaf

sI jdik akflI dl aqy

kFgrs dovF df hI sPfieaf

hoieaf sI» Bgvµq mfn ny

aPsos jæfhr kIqf ik

akflI dl, idWlI srkfr

nfl ishq aqy isWiKaf dy

Kyqr ivWc ‘nflyj sæyairµg

aYgrImYNt’ (kyaYsey) ƒ lY

ky byloVf rOlf-rWpf pf irhf

hY» AunHF ikhf ik jykr 44

sflF qWk pµjfb 'qy rfj

krn vflIaF kFgrs aqy

sæRomxI akflI dl ny lokF

dI BlfeI aqy s¨by dI

KusæhflI leI koeI Tos kµm

kIqf huµdf qF AunHF ƒ ieµnI

vWzI nmosæI df sfhmxf nf

krnf pYNdf» Bgvµq mfn ny

ikhf ik suKbIr bfdl ƒ

GWto GWt kuJ smF sbr

krnf cfhIdf hY ikAuNik

'afp' srkfr ny afpxy 44

idn vI p¨ry nhIN kIqy hn

jdoN ik kFgrs 25 sfl qoN

vWD smF sWqf ivWc rhI aqy

akflI dl ny 19 sfl rfj

kIqf» muWK mµqrI ny ikhf

ik suKbIr bfdl ƒ pµjfb

dI afm afdmI pfrtI dI

srkfr idWlI qoN clfAux dy

J¨Ty pRcfr rfhIN lokF ƒ

m¨rK bxfAux qoN ielfvf

ky[aYs[ey[ bfry J¨Ty

dsqfvyjæF df hvflf dy ky

lokF ƒ guµmrfh nhIN krnf

cfhIdf»


www.samajweekly.com

KbrF

27/04/2022

7

tivWtr ƒ KrIdx leI aYln msk ny kIqf 44 iblIan zflr df smJOqf

vfisæµgtn. somvfr ƒ

tivWtr ƒ KrIdx leI

aYln msk lWgBg 44

iblIan zflr dy smJOqy

AuWqy phuµc gey» jy ieh

smJOqf isry cVHdf hY qF

msk ies plytPfrm dI

vrqoN kridaF hoieaF

afpxy injI ihqF ƒ pRmot

kr skxgy, afpxy aflockF

AuWqy hmly kr skxgy, qy

sosæl qy ieknOimk muWidaF

AuWqy tIkf itWpxI kr

skxgy» ies smyN tivWtr

dy 83 imlIan POloarjæ

zyrf muKI rfm rhIm dy pRozkÈn vfrµt bfry hfeI kort ivWc aµiqm bihs 2 ƒ

cµzIÊVH. brgfVI ivWc hoeI

byadbI vflI Gtnf bfry drj

isækfieq ivWc zyrf sWcf sOdf dy

muKI rfm rhIm ƒ dosæI nfmËd

kIqf igaf sI» ies mfmly

pµjfb puls ƒ sunfrIaf jylH

ivWc sËf kWt rhy rfm rhIm

df pRozkÈn irmFz nhIN iml

irhf» ies bfry pµjfb

hirafxf hfeI kort ivWc

cWldykys ivWc kWlH aYzvokyt

jrnl qy rfm rhIm dy vkIlF

ivcfly bihs hoeI» aYzvokyt

jnrl ny rfm rhIm dI

kstozIal ihrfsq dI mµg

kIqI, pr rfm rhIm dy vkIlF

ny ikhf ik jdoN hyTlI adflq

vIzIE kfnPrµisµg rfhIN rfm

rhIm ƒ PrIdkot kort aWgy

hn» tYslf dy ies bVboly

sIeIE, jo ik dunIaf df sWB

qoN amIr ivakqI hY, ny

afiKaf ik Auh tivWtr ƒ

KrIdxf qy ies df

injIkrn krnf cfhuµdy hn

ikAuNik AunHF muqfbk

tivWtr ivcfr pRgt krn

dI afjæfdI dy plytPfrm

vjoN afpxI p¨rI smrWQf

muqfbk kµm nhIN kr irhf»

aYln msk ny tivWtr nfl

ieWk sFJy ibafn ivWc

afiKaf ik nvyN PIcrjæ nfl

Auh ies syvf ƒ pihlF nfloN

ivCVy mF-puWq 75 sflF bfad imly

isznI. ieWk ÈÉs 75 sfl

bfad afpxy prvfr nfl

imilaf qF Aus dIaF aWKF

ivWc hµJ¨ af gey» Auh aWT

sfl df sI jdoN afpxy mfqfipqf

qoN ivCV igaf sI» Auh

ÈÉs ieh mµn ky jIa irhf

sI ik jF qF Auh XqIm hY jF

mfqf-ipqf ny Aus ƒ CWz

idWqf hY» Aus dI mulfkfq

afpxy ivCVy hoey prvfr nfl

hoeI qF Aus ny afpxI

hWzbIqI dunIaf ƒ dWsII hY»

ies ÈÉs df nfm zorIan

rIs hY» Aus ƒ ‘bfl pRvfsI

pRogrfm' nfm dI Xojnf hyT

aWT sfl dI Aumr ivWc ibRtyn

qoN afstRylIaf Byj idWqf igaf

sI» zorIan AunHF hËfrF

ibRitÈ bWicaF ivWcoN ieWk sI,

ijnHF ƒ 1946 qoN 1970 dy

dOrfn hËfrF mIl d¨r sfbkf

ibRitÈ bsqIaF ivWc Byijaf

igaf sI»afstRylIaf ivWc

rihµdy hoey ijvyN-ijvyN zorIan

vWzf hoieaf, Aus ƒ XkIn

huµdf igaf ik Auh XqIm hY»

Ausdf bcpn bhuq qrsXog

hflfq ivWc bIiqaf» zorIan

dI dyKBfl krn vfly lokF ny

Aus dI kuWtmfr kIqI» Aus

nfl burf ivhfr kIqf» ies

hflfq ivWcoN lµGdy hoey

zorIan afpxy pYrF AuWqy KVf

hoieaf aqy afpixaF dI

qlfÈ jfrI rWKI» iPr

zorIan dI mulfkfq ibRtyn

ivWc rihµdI Aus dI BqIjI

eynI nfl hoeI, ijs dI mdd

nfl bfad ivWc Auh afpxI

mF ƒ imilaf» asl ivWc

zorIan ƒ ies gWl df aµdfËf

nhIN sI ik Aus df prvfr

ibRtyn ivWc hY, kuJ smF

pihlF Auh afpxI pqnI nfl

lµzn igaf sI, ijWQy AunHF ny

eynI dI mdd nfl afpxI mF

ƒ tYRk kIqf, ijnHF df

vHfeItcYpl mfrkIt ivWc

stfl sI» EQy jdoN Aus dI

pqnI ny zorIan dI mF qoN

puWiCaf ik kI Auh afpxy byty

bfry jfxdI hY qF Auh hYrfn

rih geI» jdoN zorIan AunHF

sfhmxy afieaf qF dovyN gly

lWg ky bhuq roey» sflF

bfad mF-puWq imly sn» ies

mulfkfq dy kuJ smyN bfad

zorIan dI mF dI mOq ho geI,

pr mF qoN zorIan ƒ ieh pqf

cilaf sI ik Aus dy mrh¨m

ipqf df nfm jOrj Qfms hY

ijs df jnm 1892 ivWc

hoieaf aqy mOq 1981 ivWc ho

geI sI» jOrj pihly ivÈv

XuWD ivWc lVy sn»

pyÈ krn dI gWl kih cuWkI

hY qF kstozIal ihrfsq df

koeI mqlb nhIN rihµdf»

vkIlF df kihxf sI ik aYs

afeI tI (ivsæysæ jFc tIm)

ny vI rfm rhIm ƒ ihrfsq

ivWc nf lYx dI gWl khI hY»

aYzvokyt jnrl ny ikhf ik

asIN byadbI kys ivWc

nqIjy AuWqy puWjxf cfhuµdy

hF» rfm rhIm jFc ivWc

sihXog nhIN kr irhf» rfm

rhIm dy vkIlF ny ikhf ik

jo hukm pihlF kort ny idWqy

sn, AuhI hukm hor kortF

ivWc vI mµnxXog hoxf

cfhIdf hY» kort ny dovF

iDrF ƒ suxn ipWCoN bihs

leI 2 meI imQI hY»

ibhqr bxfAuxf cfhuµdy hn

ijvyN ik spYm bOts ƒ htf

ky qy idlcspI vDfAux leI

ies dy aYlgoirdm ƒ jnqf

leI KolH ky Auh aijhf

krnf cfhuµdy hn» ieh zIl

Aus smyN crcf ivWc afeI

jdoN do hPqy pihlF aYln

msk ny tivWtr ivWc nON PI

sdI ihWsydfrI KrIdx df

Kulfsf kIqf» iPr ipCly

hPqy msk ny afiKaf ik

Auh tivWtr ƒ KrIdx leI

46·5 iblIan zflr rfKvyN

rWKI bYTy hn» tivWtr ny

afiKaf ik ies zIl ƒ

borz afP zfierYktrjæ

vWloN mnjæ¨rI idWqI geI hY»

11 mYNbrI borz ivWc tivWtr

dy sih-bfnI qy sfbkf

sIeIE jYk zOrsI vI sæfml

hn, ijnHF ny meI ivWc borz

qoN pfsy hox df mn bxfieaf

hoieaf hY» tivWtr ny

afiKaf ik ieh zIl ies

sfl kdy vI isry cVH skdI

hY qy ies dI mnjæ¨rI

tivWtr dy stOkholzrjæ qy

rYg¨lytrjæ dI mnjæ¨rI AuWqy

inrBr krygI»

iesrfeIlI tYNkF ny ilbnfn ƒ inÈfnf bxfieaf

XyroÈlm. iesrfeIl dy tYNkF

ny kWlH ilbnfn dy dWKxI Kyqr

ƒ inÈfnf bxfieaf hY» ies

qoN pihlF ilbnfn ivWcoN

iesrfeIl vWl rfkyt dfgy gey

sn» vrnx Xog hY ik

iesrfeIl qy

PlsqIn ivcfly

trkfa viDaf

hoieaf hY»

iesrfeIl ny

afpxy kbËy

vfly pWCmI kµZy

ivWc igRPqfrIaF

vI kIqIaF hn»

hmfs dy kbËy

vflI gfËf pWtI qoN iesrfeIl

vWl rfkyt suWty gey sn»

ipCly sfl iesrfeIl qy

hmfs ivcfly 11 idn qk jµg

lWgI rhI sI» ies vfr

iesrfeIlI POj ny ikhf ik

rfkyt KuWlHy ielfky ivWc

1 qoN 5 lWK rupey vfly 105 KpqkfrF dy ibjlI izPfltrF dy

kunYksæn kWty gey, 1[57 kroV rupey dI irkvrI Jtfpt hoeI

jlµDr. pµjfb dI ibjlI

kfrporysæn (pfvrkfm)

nfrQ jon ivcly ibjlI

KpqkfrF AuWqy 390 kroV

rupey bfkI hn, ijnHF dI

irkvrI leI ivBfg aYkÈn

krn lWgf hY» ijnHF lokF ƒ

ipCly idnF `c cyqfvnI idWqI

geI sI, AunHF dy knYkÈn

ibnf dWsy kWty jf rhy hn»

kWlH ies qrHF dI kfrvfeI

ivWc 1 qoN 5 lWK rupey qk dI

bkfieaf rfÈI vfly 105

KpqkfrF dy ibjlI knYkÈn

kWty gey, ijs ivWc sB qoN

vWD jlµDr mfzl tfAUn aqy

vYst (mks¨dF) izvIjn dy

Kpqkfr sn» ies kfrvfeI

nfl ivBfg ƒ hÌqy dy pihly

izWigaf hY qy ies nfl nuksfn

nhIN hoieaf» ies hmly dI

hfly qk iksy ny i˵myvfrI nhIN

leI, pr POj dy bulfry ny ikhf

ik rfkyt ilbnfn ivWcoN

PlsqInI aWqvfdIaF ny

dfigaf hY» iesrfeIl ny

ikhf ik Auh PlsqInI

DiVaF, hmfs aqy hYËbuWlH

ivruWD jvfbI kfrvfeI krdy

rihxgy qy iksy vI hflq

ivWc dysæ dI aKµzqf Bµg nhIN

hox dyxgy»

idn 1[57 kroV rupey dI

irkvrI Jtfpt ho

geI»ivBfg ny knYkÈn

kWtx dy nfl keIaF dy mItr

vI Auqfr ley qFik tIm dy

jfx ipWCoN Auh iksy pRfeIvyt

ibjlI vrkr qoN knYkÈn nf

juVvf skx» knYkÈn kWtx

ipWCoN bhuqylokFny afpxy ibWl

jmHf krvf idWqy qy ivBfg

vWloN rsIdF dyKx dy bfad

knYkÈnF ƒ joiVaf jf irhf

hY»


8 27/04/2022 KbrF

www.samajweekly.com

kÈmIr ‘c pµc-srpµcF dI hWiqaf dI sfiËÈ ‘c Èfml pµj aWqvfdI igRPqfr

sRIngr. surWiKaf blF dy

dbfa qy jµm¨-kÈmIr ‘c

afAuNdIaF ivDfn sBf coxF leI

isafsI srgrmIaF qyË

huµdIaF dyK aWqvfdIaF qy AunHF

dy pfiksqfn ‘c luky afkfvF

‘c inrfÈf sfÌ nËr afAux

lWgI hY» jµm¨ hI nhIN, kÈmIr

‘c vI ÈFqIp¨rn mfhOl ‘c sB

kuJ huµdf dyK aWqvfdI sµgTnF

dI bOKlfht eynI vD geI hY

ik ies ‘c Kll pfAux leI

AunHF ny pµcfieq dy numfieµidaF

dI hWiqaf dI sfiËÈ rcI hY»

ies leI aWqvfdI sµgTnF ny

kÈmIr ‘c afpxy vWK-vWK

mizAUl srgrm kr idWqy

hn» ies df prdfÌfÈ

mµglvfr ƒ AuWqrI ksmIr ‘c

bfrfmulf iËlHy dy pWtn ‘c

jYÈ-ey-muhµmd dy iek aijhy

hI mfizAUl dy do aWqvfdIaF

dI igÙÌqfrI nfl hoieaf hY»

surWiKaf blF ny AunHF ƒ

igÙÌqfr krky bfrfmulf ‘c

pµcfieq dy numfieµidaF dI

islislyvfr hWiqaf dI vWzI

pfiksqfn dI krfcI XUnIvristI ‘c Dmfkf, do

cInI nfgirkF smyq cfr dI mOq qy keI jæKmI

krfcI. pfiksqfn dI

krfcI X¨nIvristI ‘c

jæbrdsq Dmfkf hoieaf

hY» s¨qrF muqfbk Dmfkf

X¨nIvristI kYNps ivWc KVHI

ieWk kfr ivWc hoieaf» ies

Dmfky ivc do cInI nfgirkF

smyq cfr lokF dI mOq ho

geI hY» keI gµBIr jæKmI

hn» tIvI Putyj ivWc icWty

rµg dI kfr ivWc aWg dIaF

lptF idKfeI dy rhIaF

hn» kfr dy aµdroN cfry

pfisEN D¨µeyN dy gubfr AuWT

rhy hn» Gtnf dI s¨cnf

imldy hI puls aqy bcfa

krmcfrI mOky ‘qy phuµc gey

hn» Dmfky dI vDyry

sfijÈ ƒ nfkfm kr idWqf hY»

AuWQy hI kulgfm ‘c iek pµc dI

hWiqaf ‘c Èfml ihjbul

mjfihdIn dy iqµn aWqvfdI vI

PVy gey» puils ƒ somvfr

rfq ƒ afpxy qµqr qoN pqf

lWigaf sI ik do qoN iqµn

aWqvfdI bfrfmulf nyVy

hFjIvIrf pWtn ielfky ‘c dyKy

gey hn» ieh aWqvfdI

pµcfieqI numfieµidaF dI

islislyvfr tfrgYt ikilµg

dI iPrfk ‘c sn» puils ny

ÌOrI qOr ‘qy nfky lgfey qy

svyry krIb sfZy pµj vjy

jvfnF ny bfrfmulf vWl afAuNdy

iek vfhn ƒ dyiKaf» jvfnF

ny Aus ƒ rukx df sµkyq idWqf,

pr cflk ny nfky qoN kuJ d¨rI

‘qy pihlF acfnk hI bRyk lgf

idWqI» ies dy nfl hI cflk qy

Aus df sfQI vfhn ƒ AuWQy hI

CWz ky nyVly bfÊ vWl BWjy»

surWiKaf blF ny dovF df ipWCf

kr ky kuJ hI dyr ‘c AunHF ƒ

PV ilaf» ieh dovyN afikb

muhµmd mIr qy dfinÈn

jfxkfrI idµdy hoey bcfa

krmcfrIaF ny dWisaf ik

mskfn cOrµgI nyVy iek vYn

‘c ‘islµzr Dmfkf’ hoieaf»

hflFik puils ny ajy qk

ies Dmfky bfry koeI itWpxI

nhIN kIqI hY» ies dOrfn

isµD dy muWK mµqrI murfd

alI sæfh ny Gtnf df noits

ilaf hY aqy aWqvfd ivroDI

ivBfg aqy aYWsaYWspI p¨rbI

ƒ qurµq mOky ‘qy phuµcx dy

inrdysæ idWqy hn» sæfh ny

jæKmIaF ƒ zfE X¨nIvristI

hspqfl iljfx dy inrdysæ

jfrI kIqy aqy krfcI dy

kimsænr ƒ irport sONpx

leI vI ikhf»

pMjfb dI afp dI srkfr ‘kniPAUË’ srkfr-som dwq somI

jlµDr (smfj vIklI)

pMjfb ’c bxI hoeI afm

afdmI pfrtI dI srkfr

iewk ‘kniPA¨Ë’ srkfr hY»

srkfr pihlF PYsly lYNdI hY,

iPr Aus qoN hI pfsf plt

lYNdI hY» Auprokq ivcfrF df

p®gtfvf awj jlµDr ivKy som

dwq somI ko-cyarmYn aYWs[

sI[ izpfrtmYNt ijlf jlµDr

ny kridaF ikhf ik afp dI

srkfr ny pihlF ibjlI

ibwlF dI muafPI sµbµDI 600

X¨int df PYslf ilaf, iPr

jnrl vrg ƒ Aus qoN bfhr

kr idwqf, iPr iewk iklovft

dI sImf qYa kr idwqI geI»

srkfr ƒ AunF svfl

kridaF ikhf ik kI jnrl

vrg ’c koeI vI grIb nhIN

aihmd zfr hn» dovyN bfrfmulf

iËlHy ‘c sopor dy rihx

vfly hn» ienHF koloN do

ipsqOl, do mYgËIn, 10

kfrq¨s, do g˜yz qy hor sfmfn

imilaf hY» pWtn ‘c PVy gey

aWqvfdIaF ny puWCigWC ‘c

dWisaf ik Auh jYÈ nfl juVy

hoey hn» AunHF ƒ srhWd pfr

bYTy AunHF dy hYNzlr ny jµm¨kÈmIr

‘c nyV BivWK ‘c hox

vflIaF ivDfn sBf coxF leI

hux qoN hI zr df mfhOl

bxfAux leI ikhf sI» Aus ny

AunHF ƒ bfrfmulf qy Aus dy nfl

lWgdy ielfikaF ‘c muWK Dfrf

dIaF isafsI pfrtIaF dy kuJ

vrkrF qoN ielfvf pµcfieq dy

numfieµidaF dI tfrgYt ikilµg

df i˵mf sONp rWiKaf sI»

hY jF iPr aYs[ sI smfj ’c

koeI amIr nhIN hY» AunF

awgy ikhf ik pMjfb srkfr

vloN idwlI dI srkfr nfl

kIqf igaf smJOqf

mYmorµzm afP aµzrstYizµg

bhuq hI glq PYslf hY» kI

hux idwlI dy aiDkfrI pMjfb

dy krmcfrIaF ƒ idÈf

inrdyÈ dyxgy? som dwq

mµglvfr ƒ Auh pWtn ‘c iksy

dI hWiqaf krn jf rhy sn»

dWKxI kÈmIr dy kulgfm iËlHy

‘c do apRrYl ƒ pµj muhµmd

Xfk¨b zfr dI hWiqaf krn

vfly aWqvfdIaF dI PVoPVI

leI puils lgfqfr muihµm

clf rhI sI» iesy dOrfn pqf

lWigaf ik ihËbul mujfihdIn

dy afp¨µ bxy iËlHf kmFzr

somI ny iPlOr dI muwK tIm

ƒ sµboDn kridaF ikhf ik

AunF df muwK mksd qF

iPlOr df PlfeIEvr

bxfAuxf, srkfrI hspqfl

qy srkfr vYtnrI

hspqflF dI hflq

ƒ suDfrnf, sk¨lF

dI dÈf dy idÈf ƒ

suDfrnf, srkfrI

sk¨lF dIaF

smwisafvF ƒ d¨r krnf

qy iPlOr dy bws stYNz dI

smwisafvF ƒ hwl krn df

sI, jdik afp dI

‘kµniPA¨Ë’ ho cuwkI srkfr

hlkf iPlOr dIaF nIµh

pwQr qy AudGftn ho

cuwkIaF sVkF dy dubfrf

nINh pwQr qy rIbn kwt ky

Pfr¨k aihmd bt ny srhWd

pfr bYTy afpxy afkfvF dy

kihx ‘qy kulgfm ‘c pµcfieq

numfieµidaF dI hWiqaf sI

sfiËÈ rcI hY» Pfr¨k ny

aWqvfdI rfjf ndIm rfQr ny

nsIr aihmd vfnI, afidl

mn˨r rfQr ƒ afpxy nfl

joiVaf» Aus ny ienHF iqµnF ƒ

hiQafrF df bµdobsq krn qy

kuJ pµcF srpµcF dI rykI

krn leI ikhf igaf»

sfiËÈ df pqf lWgdy hI

puils ny mµglvfr ƒ nsIr,

afidl qy mfijd ƒ AunHF dy

itkfixaF qoN igÙÌqfr kr

ilaf» ienHF dI inÈfndyhI

‘qy iek ipsqOl, aWT kfrq¨s

qy do g˜yz vI brfmd kIqy gey

hn» puils bulfry ny dWisaf

ik Pfr¨k qy ndIm dy ieÈfry

‘qy hI 11 mfrc ƒ afz¨rf

kulgfm ‘c srpµc ÈWbIr

mIr dI hWiqaf hoeI sI»

Pfr¨k qy ndIm dy itkfixaF

‘qy vI lgfqfr Cfpy mfry jf

rhy hn»

mnI lFzirµg kys ivc jgdIÈ Bolf dI Ëmfnq arËI Kfrj

cµzIgVH. pµjfb ivc 6 hËfr kroV dI

isµQYitk zrWg kys dy mfstrmfeINz jgdIÈ

Bolf ƒ vWzf Jtkf lWgf hY» pµjfb aqy

hirafxf hfeI kort ny Bolf dI Ëmfnq arËI

Kfrj kr idWqI hY» Bolf dI ptIÈn ’qy ipCly

sfl dsµbr mhIny ivc hfeI kort ny PYslf

surWiKaq rWiKaf sI» adflq ny mµglvfr ƒ

PYslf suxfieaf» asl ivc Bolf dy iÉlfÌ

2013 ivc ienPorsmYNt zfierYktoryt ny mnI

lFzirµg df kys drj kIqf sI» ies dI

suxvfeI mohflI kort ivc cl rhI hY» iesy

kys ivc Ëmfnq leI hfeI kort igaf

sI» jgdIÈ Bolf kOmfqrI Blvfn irhf

hY aqy arjun aYvfrz jyq¨ hY» pµjfb

puils ivc Auh zIaYspI dy qOr ’qy

BrqI hoieaf sI» Bolf dy iÉlfÌ 2013

ivc zrWgË kys Aujfgr hoieaf sI»

ies ivc pqf cilaf ik AuhI ies zrWg

kys df mfstrmfeINz sI» Bolf ƒ

zrWgË kys ivc sËf ho cuWkI hY» aijhy

ivc ies kys ivc Ëmfnq imlx qoN vI

Auh bfhr nhIN af skdf»

AudGftn kr rhI hY, jo ik

mfVI qy inµdxXog rfjnIqI

dI inÈfnI hY» AunF awgy

ikhf ik ivDfn sBf hlfk

iPlOr dIaF sfrIaF hI muwK

sVkF dy ivkfs kfrj

mfxXog sµqoK isµG

cODrI mYNbr

pfrlImYNt dI

agvfeI hyT hl

kIqy jf cuwky hn»

AunF hI sVkF dI dubfrf

AudGftn krnf ‘kniPA¨j’

ho cuwkI srkfr dI inÈfnI

hY» som dwq somI ny ikhf

ik afp ƒ aijhI rfjnIqI

Cwz ky hlkf iPlOr dy nvyN

ivkfs kfrjF ƒ pihl dy

afDfr ’qy Èur¨ krnf

cfhIdf hY»


www.samajweekly.com

KLbrF

27/04/2022

kFgrs dI anuÈfsnI kmytI vWloN pµjfb dy sfbkf pRDfn sunIl kumfr jfKV ƒ pfrtI ivcoN do sfl leI sspYNz krn dI isPfirÈ

nvIN idWlI. kFgrs dI

anuÈfsnI kmytI ny pµjfb

kFgrs dy sInIar afg¨

aqy sfbkf pRDfn sunIl

kumfr jfKV ƒ pfrtI ivcoN

do sfl leI sspYNz krn dI

isPfirÈ kIqI hY» hflFik

jfKV qy afKrI ÌYslf

kFgrs hfeIkmfn ny lYxf

hY pr anuÈfsnI kmytI ny

hfeIkmfn ƒ isPfirÈ kIqI

hY ik ijs qrHF jfKV ny

pfrtI dy iÉlfÌ jf ky nf

isrP ibafnbfËI kIqI

Bgvµq mfn ny ‘ivdvqf sFJI krn df smJOqf’ kr ky pµjfb dy ihWq idWlI nuµ vycy : suKbIr isµG bfdl

cµzIgVH. ÈRomxI akflI dl

dy pRDfn srdfr suKbIr isµG

bfdl ny aWj ikhf ik pµjfb dy

muWK mµqrI ny ivdvqf sFJI

krn df smJOqf krn dI afV

ivc pµjfb dy ihWq idWlI ƒ vyc

idWqy hn qy hux afm afdmI

pfrtI dy knvInr arivµd

kyjrIvfl pµjfb dy asl muWK

mµqrI bx gey hn» aWj dy

idn nuµ pµjfb dy ieiqhfs ivc

kflf idn krfr idµidaF

ÈRomxI akflI dl dy pRDfn ny

ikhf ik s¨by dy ieiqhfs ivc

pihlF kdy vI bfhrly lokF

hWQ s¨by aqy iesdIaF BivWKI

pIVIaF df kµtrol ies qrIky

nhIN afieaf sI» AuhnF ikhf

ik iek imAuNspYltI pRDfn ƒ

pµjfb dy muWK mµqrI df cfrj

dy idWqf igaf hY» pµjfb hux

idWlI dy aDIn ho igaf hY jo

ik s¨bf vI nhIN hY» srdfr

suKbIr isµG bfdl ny pµjfb dy

muWK mµqrI ƒ afiKaf ik Auh

blik anuÈfsn ƒ vI Bµg

kIqf hY, Aus leI AunHF ƒ do

sfl leI pfrtI ivcoN

sspYNz kIqf jfxf cfhIdf

hY» ijkrXog hY ik ieh

anuÈfsnI kmytI kFgrs

pRDfn sonIaf gFDI vloN hI

bxfeI geI sI, ijs qoN

bfad kmytI vloN jfKV qoN

jvfb mµigaf igaf sI pr

jfKV ny ies qy koeI jvfb

nhIN idWqf sI» hux jdoN

kmytI ny pfrtI hfeIkmfn

ƒ jfKV qy kfrvfeI krn

gurUgRfm ivWc kUVy dy Zyr ivWc aWg lWgx kfrn 2 ivakqIaF dI mOq

gur¨gRfm. gur¨gRfm dy mfnysr

ivWc k¨Vy dy Zyr ivWc aWg lWgx

nfl nyVy-qyVy dIaF keIaF

JuWgIaF sV ky suafh ho

geIaF» ies hfdsy ivWc 2

ivakqIaF dI mOq ho geI aqy

2 ivakqI ËÉmI ho gey» bIqI

rfq 25 eykV PYly kbfV Xfrz

ivWc lWgy k¨Vy dy Zyr ivWc aWg

lWg geI» AunHF dWisaf ik

hnHyrI kfrn aWg JoNpVIaF ivWc

PYl geI» Pfier ibRgyz ivBfg

dy aiDkfrIaf ny ikhf ik

gur¨gRfm, PrIdfbfd, ƒh aqy

ryvfVI qoN 40 qoN vD gWzIaF ƒ

syvf ivWc lgfieaf igaf aqy

AunHF ƒ aWg buJfAux ivWc

lgBg 8 Gµty lWgy» gur¨gRfm

Pfier ibRgyz ivBfg dy izptI

zfierYktr gulÈn kflrf ny

ikhf ik asIN hux qWk 2 lfÈF

brfmd kIqIaF hn» ijnHF ivWcoN

ieWk lfÈ purÈ aqy iek aOrq

dI hY» aWg qy kfb¨ pf ilaf

igaf hY pr asIN hfly vI qlfÈ

dWsx ik AuhnF ny s¨by dI

KudmuÉiqafrI idWlI ƒ

smripq kr ky pµjfb aqy

iesdy lokF nfl DoKf ikAuN

kIqf hY» AuhnF ikhf ik

Bgvµq mfn ny pµjfbIaF dy svY

mfx nuµ sWt mfrI hY» ieh

smJOqf spÈt krdf hY ik

hux pµjfb dy sfry mµqrI qy

aPsr kyjrIvfl ƒ irport

krngy qy hux kyjrIvfl dI

phuµc pµjfb srkfr dIaF

sfrIaF PfeIlF qWk ho

jfvygf» AuhnF ikhf ik ieh

srkfrI gupqqf aYkt dI

AulµGxf vI hY qy ies smJOqy

dI md 3 muqfbk BivWKI

srkfrF vI ies smJOqy dI

pflxf leI pfbµd hoxgIaF»

AuhnF ikhf ik asIN pµjfb dy

rfjpfl kol phuµc krFgy qy

AuhnF ƒ bynqI krFgy ik Auh

muWK mµqrI nuµ hdfieq dyx ik

Auh ies pµjfb ivroDI smJOqy

leI sihmqI vfps lYx»

kr rhy hF ik ikqy hor lfÈF qF

nhIN hn» ivBfg dy aiDkfrIaF

ny dWisaf ik 2 ËÉmIaF ƒ

hsqpqfl iljfieaf igaf hY»

s¨qrF ny ikhf ik 100 qoN vD

JuWgIaF sV ky suafh ho geIaF

hn, jdoN ik kuJ jfnvrF dI vI

mOq ho geI hY»

AuhnF ikhf ik pfrtI afpxI

kor kmytI dI aYmrjµsI

mIitµg ivc aglI r¨p ryKf vI

AulIkygI» srdfr bfdl ny

Ëor dy ky ikhf ik ies smJOqy

dy Éqrnfk nqIjy inklxgy qy

AuhnF KdÈf Ëfhr kIqf ik

hflfq aijhy bx jfxgy ijQy

kyjrIvfl pµjfb dy muWK mµqrI

ƒ s¨by df dirafeI pfxI

hirafxf qy idWlI nuµ dyx leI

sihmqI dyx vfsqy Ausy qrIky

hdfieq krngy ijvyN qqkflI

pRDfn mµqrI ieµdrf gFDI ny

Aus vyly dy pµjfb dy kFgrs

pfrtI dy muWK mµqrI drbfrf

isµG ƒ kIqf sI » AuhnF

ikhf ik hflfq qF pihlF hI

bhuq mfVy hn» AuhnF ikhf

ik pµjfb dy mµqrIaF leI

pihlF hI pµjfb leI zWtxf

aOKf ho irhf hY qy Kurfk qy

splfeI mµqrI ƒ jdoN aYs

vfeI aYl ’qy pµjfb dy stYNz

dI isPfirÈ kr idWqI hY qF

ies qy afKrI ÌYslf sonIaf

gFDI vloN hI ilaf jfxf hY»

ies sµbµDI pµjfb kFgrs dy

sfbkf pRDfn sunIl jfKV

ny anuÈfsnI kmytI vloN ley

jfx vfly ÌYsly qoN pihlF

hI itWpxI kIqI sI» jfKV

ny afpxy Èfierfnf aµdfË

ivc afiKaf sI ik ‘afj

isr klm hoNgy Aunky,

ijnmyN aBI ËmIr bfkI hY»

jfKV dy ies tvIt ƒ

kFgrs dI anuÈfsnI kmytI

bfry puWiCaf igaf qF Auh

koeI itWpxI nhIN kih ky tflf

vWt ilaf» srdfr bfdl ny

sRI Bgvµq mfn ƒ afiKaf ik

Auh rbWV dI mohr vFg kµm

nf krn aqy jykr AuhnF

ivc pµjfbI svY mfx hY qF

ieh smJOqf qurµq rWd

krn» AuhnF ikhf ik muWK

mµqrI ƒ pqf hoxf cfhIdf hY

ik kyjrIvfl dI Èur¨ qoN

pµjfb dy muWK mµqrI dI kursI

’qy aWK rhI hY» ijvyN hI afm

afdmI pfrtI srkfr ny shuµ

cuWkI sI qF kyjrIvfl ny s¨by

dy muWK skWqr qy puils muKI

ƒ idWlI qlb kr ilaf sI

qy Auh qbfdly qy

qfienfqIaF dy PYsly afp lY

rhy hn» AuhnF ikhf ik jdoN

iesdI inKyDI hoxI Èur¨ qF

ieh sfiËÈ rc idWqI geI

aqy ivdvqf sFJI krn df

smJOqf kr ky ies kµm ƒ

sµsQfgq r¨p dy idWqf igaf

9

vloN AunHF iÉlfÌ ley jfx

vfly sÉq ÌYsly nfl joV ky

dyiKaf jf irhf sI»

kFgrs dI anuÈfsnI kmytI

vloN do sfl leI pfrtI

ivWcoN muaWql krn dI

isPfirÈ kIqy jfx qoN bfad

sunIl jfKV ny kFgrs ƒ

guWz lWk afiKaf hY»

hflFik ies dOrfn AunHF ny

iksy iÉlfÌ koeI itWpxI qF

nhIN kIqI hY pr AunHF ny

kFgrs ƒ guWz lWk Ër¨r

afK idWqf hY»

PfrcUnr nihr 'c izWgx nfl pµj dosqF dI mOq

Kµnf. Cy ivakqIaF ƒ lY ky jf rhI Pfrc¨nr

somvfr rfq srihµd nihr dI biTµzf bRFc 'c

izWgx nfl pµjF dI mOq ho geI [ AunHF dIaF

lfsæF qVky iqµn vjy kWZIaF geIaF [ imœkF dI

pCfx knyzf qoN afey jiqµdr isµG (40) puWqr

Bgvµq isµG vfsI nµglF, jgqfr isµG (45)

puWqr bfvf isµG vfsI nµglF, jWgf isµG (35)

puWqr Bjn isµG vfsI gopflpur, kuldIp isµG

(45) puWqr krnYl isµG vfsI lyhl aqy

jgdIp isµG (35) puWqr gurmIq isµG vfsI

ipµz ruVkf vjoN hoeI hY [ hfdsfgRsq gWzI ivWcoN

bcy sµdIp isµG puWqr myvf isµG vfsI nµglF ny

dWisaf ik asIN sfry Pfrc¨nr ivWc svfr ho ky

jær¨rI kµm leI ipµz lihl jiqµdr isµG dy

shury Gr cly gey [ AuWQoN cfh-pfxI pIx qoN

bfad jiqµdr isµG dy dosq srpµc sqpfl

isµG vfsI ipµz byr Kurd dy Gr cly gey [ Aus

qoN bfad asIN byr Kurd qoN ipµz nµglF vWl ƒ

cWl pey [ ijAuN hI sfzI gWzI ipµz JWmt qoN

nihroN-nihr sVk ipµz jgyVf pul vWl ƒ muV

ky kulfhV vflI sVk qoN sO gjæ aWgy geI qF

qyjæ rPæqfr hox kfrn gWzI bykfb¨ ho ky

izvfeIzr nfl tkrf ky nihr ivWc izWg geI

[ izvfeIzr nfl tkrfAux kfrn gWzI df iek

sæIsæf tuWt igaf aqy mYN Jtky nfl nihr dy

iknfry izWg igaf [ bfhr af ky myry vWloN

bcfE-bcfE df rOlf pfAux 'qy rfhgIrF aqy

puls dI mdd nfl myry sfQIaF ƒ nihr ivcoN

gWzI smyq bfhr kWiZaf, ijnHF dI mOq ho cuWkI

sI [ sµdIp ƒ qurµq isvl hspqfl zyhloN

dfKl krvfieaf igaf [ Qfxf mlOd dI puls

vWloN 174 dI kfrvfeI krky imœkF dIaF lfsæF

isvl hspqfl qoN postmfrtm krvf ky vfrsF

dy hvfly kr idWqIaF .

jdoN ik ieh hor kuJ nhIN

blik pµjfb df pRÈfskI

kµtrol idWlI srkfr dy hWQ

dyx df iek dsqfvyË hY»

srdfr bfdl ny idWlI ivc

aWj dohF rfjF ivc hoey

smJOqy nuµ lY ky kIqI pRYs

kfnPrµs df hvflf idµidaF

ikhf ik pµjfb dy muWK mµqrI

ny ikhf hY ik Auh idWlI

mfzl qoN isWK ky lfhf lYxf

cfhuµdy hn jdoN ik idWlI dy

Aup muWK mµqrI mnIÈ

issodIaf ieh afK rhy hn

ik idWlI ny pµjfb dy sfbkf

muWK mµqrI srdfr pRkfÈ

isµG bfdl vWloN Èur¨ kIqy

mYrItorIas sk¨lF dI kfpI

kIqI hY» srdfr bfdl ny

ikhf ik pµjfb dy muWK mµqrI

ƒ ipClIaF akflI dl dI

agvfeI vflIaF srkfrF

vyly isWiKaf qy ishq dy Kyqr

ivc pµjfb vWloN mfrIaF mWlF

dI jfxkfrI nhIN hY»


www.samajweekly.com

smfj vIklI inAUj

jgq qmfsæf

cyqn hY mjæd¨r iksfnI , aWK siækfrI lokF dI

jbr-Ëulm dI lfTI hux, cWlxI cfl nf rokF dI

lokF dy isr gµjy hoey,

lfh lfh icWcV suWty,

bflI ryqgVH

+919465129168

quhfQoN mYN kI afs krF

quhfQoN mYN kI afs krF

mr geI mWq dy srHfxy

ikAuN ijgr df qyl pf

cfnx dy psfry Kfqr

aµinaF leI dIvy DrF?

ikAuN nf hnyrIaF rfqF ivWc

jfgdIaF njærF sµg

jf KVHF

qy AunHF df hWQ PVF»

isr qy klgæI sjf

qusIN ijs ƒ qKæq qy

bTfa afey ho

qy Aus dy pYrF c

muPfdF nfl lWdI

jæmIr ltf afey ho

Auh quhfzI ikAuN

prvfh krygf

qy quhfƒ plkF qy

ikAuN Drygf ?

qKæqF ƒ pqf huµdf hY

ik BIVF df koeI Brosf nhIN huµdf

bs ienHF ƒ GVn qy pVHn df

vWl afAuxf cfhIdf hY

qy ienHF ƒ vfhuµxf cfhIdf hY

nWk c nkyl pf

qF ik Pæsl AuWgdI rhy

sæfsk kuWJ vI khy

nsæy c BIV dOVdI rhy

qy ieho gWl khy

sæihnsæfh mhfn hY

nfbr sæYqfn hY

gulfmI hI jµnq hY

ieho r¨hF dI mµnq hY

jdoN ieh sB kuWJ

quhfƒ pRvfn hY

iPr mYN quhfQoN

kI afs krF?

ikAuN nF d¨r KVHF?

krdy aYsæ hk¨mq vfly

hux vfrI hY jokF dI

hrkq ivWc njæfm sBI hY, ieh lY krvt vkq irhY

bih nf jfieE klmF Dr ky, loV iqWKIaF nokF dI

ruËgfr jvfnI mµg rhI, aY [[mF vrgI srkfry

sFB jvfnI Btk rhI ieh, Kol dy bfrI QokF dI

zf myhr mfxk

sihq

27/04/2022

10

rµgly pµjfb qoN kµgly pµjfb df sPr!

dysæ ivWc ibnF koeI pRbµD

kIiqaF jdoN qflfbµdI kIqI sI

qy kyNdr srkfr cor morI rfhI

keI jnqk adfiraF qy

kµpnIaF ƒ vyc idWqf sI » nvyN

kfƒn bxf ley sn jo hux holI

holI lfg¨ kr rhI hY » pµjfb ƒ

qbfh krn leI muPq dIaF

skImF ÈuR¨ kIqIaF bfdl ikaF ny

qy ibjlI pfxI muPq krn nfl

pµjfb kroVF df krjfeI ho

igaf » aftf dfl skIm ny

bldI Auqy hor qyl pf idWqf »

hux grµtIaF vflI srkfr lokF

dy ibjlI dy ibWl muafPæ krygI »

muPq bWs sPr ny srkfrI

trFsport df BWTf bhf idWqf »

hjy bIbIaF jd hjæfr rupey

afieaf kr¨ » AudoN qWk pµjfb

df byVf iblkul bih jfxf » hux

pµjfbI muPq lµgr Ckx dy afdI

ho gey hn » lokF df mWc mr

igaf hY, hux ieh afps ivWc

Kihx jogy hI rih gey hn »

srkfr dy gl g¨Tf dyx jogy nhIN

rhy » gdrI bfby dysæ ƒ

afjæfd krvfAux leI ivdysæF qoN

pµjfb afey sI qy kurbfnIaF dy

ky amr ho gey » AunHF dIaF

aglIaF pIVHIaF ivdysæF ƒ

BWjI jf rhIaF hn » ijvyN AuQy

drKæqF zflr lWgy hox bs qoV

ky Krcxy hI af» pµjfb dI

bhuigxqI jn sµiKaf B¨mI hIx

ho rhI hY» pµjfb df kdoN kdoN

byVf grk krn leI ipClIaF

srkfrF ny krjæf cuWikaf hY qy

vriqaf ikQy ieh qF nhIN pqf

lWigaf pr hux jdoN kdy iksy

bfry jfxkfrI imldI hY »

Gplf kroVF ivWc hoieaf huµdf

» ieh qF krjæf hY pr cµzIgVH

aWj-kWlH asIN dyK rhy hF ik Kfs qOr

’qy pµjfb qy hirafxf ivWc DrqI hyTly

pfxI ƒ Jonf lfAux leI bVI qyjI nfl

vriqaf jf irhf hY» ijs nfl DrqI

hyTly pfxI df pWDr lgfqfr Gtdf jf

irhf hY» jo ik mnuWKqf leI icµqf df

ivÈf hY» sµsfr dy vWK-vWK ihWisaF qoN

sfƒ roËfnf KbrF suxn ƒ imldIaF hn

ik lok pIx vfly pfxI ƒ qrs rhy hn»

vWzy-vWzy mhFngrF ivc lokF ƒ pIx

vflf sfP pfxI sihjy nhIN iml irhf»

ieh pfxI df sµkt nhIN qF hor kI hY?

ieh siQqI asIN Kud pYdf kIqI hY» ijs

df nqIjf aWj sfzy sfhmxy hY» pµjfb,

hirafxf ivWc pfxI dy Gtdy pWDr kfrn

icµqf dy bWdl mµzrf rhy hn» ieh

vfsqivkqf iksy qoN vI lukI nhIN»

BivWK ivWc ieh dovyN rfj afpxI

KuÈhflI brkrfr rWKxgy ies dI grµtI

iksy kol nhIN» pfxI dI icµqf sB ƒ hY

pr ies gWl dI icµqf koeI nhIN krdf ik

ies ƒ asIN surWiKaq ikvyN rWKxf hY»

asIN srkfrF dy Brosy ’qy hF» pr jo

dy afly duafly qy sqluj dy kµZy

ropV ijly ivWc isafsI afg¨aF

, afeIpIaYs qy afeIeyaYs

aPsrF ny ikµnI jæmIn Auqy

kbjæf kIqf hY ? ieh qF mfl

ivBfg df irkfrz dWsygf pr

af hyTF vfly aµkVy tIvI irport

dy hn » hux qusIN socxf hY jy

socx df smF hoieaf » bfkI

krnf qF afpF kuWJ nhIN !

ijhVy lok 100-100 ruipaf pf

ky pµjfb df krjf lfhux dI gWl

kr rhy Auh ieh post iDafn

nfl pVHn ! Auh sB modI Bgq

hn » hj¨r sfihb vfly sfD ny

ieh skIm bxfeI hY » pµjfb

dy aWqvfd pYdf krky Pyr Ausdf

sPfieaf krn leI surWiKaf

PorsF df Krcf vI pµjfb isr

pfieaf sI » pµjfb dy lok dovyN

pfsy mrdy rhy qy krjæf vWDdf

igaf !

sfl 1984 ivWc 1,450 kroV

(ieWk hjæfr cfr sO pµjfh kroV)

df pµjfb isr krjæf sI sfl

1984 qoN 1992 qWk KfVk¨vfd

dOrfn 9,050 kroV(nON hjæfr

pµjfh kroV)df hor krjæf ilaf

igaf»sfl 1993-94 qWk ieh

krjæf vWD ky 10,500 kroV (ds

hjfr pµj sO kroV)ho igaf aqy

s[byaµq isµG dy kfrj-kfl

dOrfn 4,750 kroV (cfr hjæfr

sWq sO pµjfh kroV) df hor krjæf

cuWikaf igaf »

ivWqI sfl 1996-97 ivWc

s[pRkfsæ isµG bfdl muWK mµqrI

bxy qy AuhnF ƒ 15,250

kroV(pµdrF hjfr do sO pµjfh

kroV) df krjæf ivrfsq c imilaf

aqy AuhnF afpxy kfrjkfl

dOrfn 17,296 kroV (sqfrF

hjæfr do sO isanvyN kroV )df hor

krjæf cuWikaf »

sfl 2002 ivWc kYptn amirµdr

isµG muWK mµqrI bxy AuhnF ƒ

ivrfsq ivWc 32,496 kroV

(bWqI hjfr cfr sO isanvyN

kroV) krjæf imilaf aqy AuhnF

afpxy kfrj-kfl dOrfn 18,504

kroV (aTfrF hjæfr pµj sO cfr

kroV) df hor krjæf cuWikaf

»sfl 2007 ivWc s[ pRkfsæ isµG

bfdl muWK mµqrI bxy AuhnF ƒ

51,000 kroV(iekvµjf hjfr

kroV) df krjf ivrfsq

ivWc imilaf aqy

AuhnF afpxy kfrjkfl(sfl

2007 qoN

2 0 1 7 ) d O r f n

1 , 3 1 , 0 0 0

kroV(ieWk lWK

iekWqI hjæfr kroV)

df hor krjæf cuWikaf »

sfl 2017 ivWc kYptn amirµdr

isµG muWK mµqrI bxy AuhnF ƒ

1,82,000 kroV (ieWk lWK

ibafsI hjfr kroV)df krjf

ivrfsq ivWc imilaf aqy AuhnF

ny afpxy kfrj-kfl dOrfn

1,00000 kroV (ieWk lWK kroV

df krjæf cuWikaf »sfl 2022

ivWc s[Bgvµq isµG mfn muWK

mµqrI bxy hn AuhnF ƒ imqI 31

mfrc 2022 qWk 2,82,000

kroV (do lWK ibafsI

hjæfr kroV)df krjæf

imilaf hY aqy

s[Bgvµq isµG mfn dI

srkfr ny afpxy ieWk

mhIny dy kfrj-kfl

dOrfn hI 35000 kroV

(pYNqI hjæfr kroV)df

krjæf lY cuWkI hY…

pfxI bcfE jIvn bcfE

aWj qWk srkfrF ny pfxI ƒ bcfAux leI

muihµmF AulIkIaF hn AuhnF ƒ dyK ky

lWgdf hY ik AuhnF qoN koeI vI sµquÈt

nhIN» pfxI sfƒ kudrq vWloN imlI

anmol dfq hY ijs ƒ surWiKaq rWKxf

vI sfzf pihlf Ìrj qy krqWv

hY» aWj sfzy sfhmxy DrqI

ivcly pfxI dy lgfqfr Gt rhy

pWDr dI icµqf qy mµQn krnf

ieWk aihm qy mhqWvp¨rn

ivÈf hY» ijs ƒ asIN aWKoN

proKy nhIN kr skdy» Jony dI

Psl kfrn asIN vWzI mfqrf

ivc pfxI kWZ rhy hF ijsdf

muWK mksd sfzf Aus Psl ’coN

vWD munfPf kmfAuxf hY nf ik

Bojn leI Psl AugfAuxf» ies gWl

’qy iDafn bhuq QoVHy lokF df hY ik

jIvn leI pfxI sfzy leI aiq muWlvfn

hY» Psl dy bdlvyN r¨p hn ijnHF ƒ

sihjy hI apxfieaf jf skdf hY pr

ieWQy srkfr dI BrosyXogqf qy Aus vWloN

muhWeIaf krvfey jFdy sfDnF ’qy svfl

50000 krozæ hor lY skdI hY

kYg (Comptroller and

Auditor General) dy anumfn

anusfr jykr siQqI qy kfb¨ nf

pfieaf igaf qF ieh krjæf sfl

2024-25 qWk vWD ky

3,73,000 kroV (iqµn lWK

iqhWqr hjfr kroV) df ho

jfvygf aqy sfl 2028-29 qWk

ieh krjæf vWD ky 6,33,159

kroV (Cy lWK qyqI hjfr ieWk sO

AunfhT kroV) ho jfvygf…

##

hux qusIN afpy hI ihsfb lfvo

ies krjæy pµjfb df kI

ivkfs kIqf ?

isafsI afg¨aF df

ikµnf ivkfs hoieaf

iek hor irport

anusfr bfdl lfxy

df ipCly dsF sflF dy

ivWc afmdn ivWc vfDf

pµj sO guxF hoieaf hY » iesdf

ipCly idnI Kulfsf ivrsf isµG

vltohf ny iek mulfkfq kr

idWqf hY » bfdl dI hjæfrF

eykV jæmIn qy hor mfljæ

ikhVI kmfeI nfl bxy hn

pµjfb dy ivWc jæmIn lIizµg

df kfƒn ikAuN nhIN jfigaf ?

qusIN ikAuN nhIN jfgy ?

quhfƒ kI sWp suµG igaf hY ?

buWD isµG nIloN

94643 70823

AuWTdy rhy hn» ies ivc koeI do rfie

nhIN ik pfxI bcfAux leI srkfr ny

koeI Auicq pRbµD kIqf hY» PslI

iviBµnqf isrP BfÈxF, sYmInfrF qy

kfgjI kfrvfeI qWk hI sImq rih

geI hY» vrqmfn mµg kr

irhf hY ik pfxI ƒ bcfAux

leI ieWk vWzI qy sfriQk

muihµm cWly» srkfrF ƒ

cfhIdf hY ik ienHF dovF rfjF

leI ieWk nvIN KyqI nIqI

lfg¨ kIqI jfvy» ies pRkfr

dI Psl ƒ AunHF rfjF ivc

mfstr pRym

srUp CfjlI

AugfAux dI iejfjq hovy

ijWQy brsfq ijafdf huµdI

hY» Kfs krky pµjfb,

hirafxy ƒ ÌslI cWkr hyT ilaFdf

jfxf cfhIdf hY» kdm qF ieWk nf ieWk

idn AuTfAuxf pvygf iPr hI asIN

vzmuWlI dfq ƒ surWiKaq rWK skFgy»

ijs nfl afpxIaF afAux vflIaF

pIVHIaF KuÈhflI df jIvn jI

skxgIaF»


11 27/04/2022 sihq

www.samajweekly.com

byvWs icVIaF

kWlH ieWk irÈqydfrI 'c mYƒ jfxf pY igaf

dyK ky AuWQy sB mYN hWkf bWk rih igaf

ipµz dy bfhly hfly Gr sI kWcy

icVIaF ny aflHixaF 'c dy rWKy sI bWcy

qIlf-qIlf krky Gr bxfeI jFdIaF sI

rl-iml crcolr pfeI jFdIaF sI

inWkI kuVI ieWk bWTl ivWc nhfeI jFdI sI

hfkF mfr-mfr AunHF ƒ blfeI jFdI sI

vfjF sux AuhdIaF af geIaF icVIaF

bWTl ivWc cuWBIaF lf nhf geIaF icVIaF

vyK AunHF ƒ mn ivWc purfxIaF XfdF iCVIaF

pihlF sfzy Gr vI sI huµdIaF afAuæNdIaF icVIaF

dfdI qoV-qoV rotIaF pfAuæNdI huµdI sI

hfkF mfr-mfr AunHF blfAuNdI huµdI sI

Pyr pqf nI ikWQy guafc geIaF icVIaF

pqf nI ikhVy pqry vfc geIaF icVIaF

hux ipµz vfly pµCIaF nfl moh jqfAux lWgy ny

aflHxy bxf Gr-Gr ltkfAux lWgy ny

ikDry CWqF 'qy pfxI Drdy iPrdy ny

nfl afjo-afjo krdy iPrdy ny

pr hux ikWQy afAuNdIaF icVIaF

vyK vyK lokF ƒ GbrfAuNdIaF icVIaF

ieh pihlF vfly bµdy nI rih gey

AuWcy AuWcy tfvr lf ky bih gey

pIx leI pfxI lukx leI QfvF nI CWzIaF

rihµdIaF KuµhdIaF zorF nfl sfzIaF DoxF vWzIaF

eyny ƒ jd socF 'coN sI bfhr mYN afieaf

afpxy afp ƒ Èihr aWzy 'qy KVf sI pfieaf

AuWQy KVHf ieWk bµdf ipµËry cWk cWk idKfeI jFdf sI

icVIaF lY lE, icVIaF lY lE df hokf lfeI jFdf sI

ikµnHy lokF ny lY leIaF idKfAux ƒ icVIaF

ipµjiraF 'c pf Gr ƒ sjfAux ƒ icVIaF

ipµjiraF ivWc ikµnIaF byvWs mËb¨r bYTIaF sI

BuWKIaF iDafhIaF ivcfrIaF by-ks¨r bYTIaF sI

jI kry Kok ky sfrIaF Auzf idaF icVIaF

Ausy ipµz ivWc sfrIaF Bjf idaF icVIaF

sqnfm smflsrIaf

sµprk 9914298580

ÊËl

jd vI afeI sfzy qy muÈkl GVI,

rWKI sfzy idl ny vI ihµmq bVI»

pWkIaF PslF ny izWg pYxf hY QWly,

aWj jykr rukI nf lWgI JVI»

ies dy nyVy koeI nf hoieaf KVHf,

dyK ky mËd¨r dI JuWgI sVI»

hfsf afeygf AudHy buWlHF qy vI,

ijs dI duWKF ivWc lµGy hr GVI»

Gol krnf pYxf hY hWkF leI,

ikAuN qusIN afps 'c jFdy ho lVI?

jy smyN dy rfjy qoN kuWJ lYxf hY,

qF quhfƒ krnI pYxI hY aVI»

jo kvI lokF leI kivqf ilKy,

Aus dI hovy lokF ivWc crcf bVI»

mihµdr isµG mfn

sloh roz

nyVy aµgd isµG sfbkf aYWm aYWl ey irhfieÈ

nvF Èihr -9915803554

'kulrfj isµG Piqh' bixaf BµgVy df jUnIar stfr adfkfr

idljIq dosFJ pRPfrmYNs dyKky kr AuWiTaf aÈ aÈ

kYnyzf /vYnk¨vr (kuldIp

cuµbr)-hfl hI ivWc jlµDr dI

lvlI pRoPYÈnl X¨nIvristI

ivWc ieWk pRmoÈn Èoa df

afXojn kIqf igaf » ijs

ivc pRisWD gfiek aqy

adfkfr idljIq dusFJ

smyq keI hor PnkfrF ny

iÈrkq kIqI » ies mOky

jlµDr arbn astyt Pys 1

dy hI jµmpl kulrfj isµG Pqih

ny gfiek idljIq dosFJ nfl

styj qy BµgVy dI prPfrmYNs dy

aijhy stYWp mfry ky gfiek

adfkfr idljIq dusFJ Aus dI

adfkfrI qy iPdf ho igaf aqy

styj qoN hI gfiek idljIq

dusFJ ny keI aYlfn kr idWqy »

ijs ivWc Aus ny ikhf ik kulrfj

isµG Piqh ƒ afAux vfly

smyN ivc jld hI pµjfbI PiælmF

ivc bqOr afritst lvygf aqy

6 sflf Piqh dI adfkfrI df

jlvf pflIvuWz dI skrIn rfhIN

p¨rI dunIaF ivWc pRdriÈq

krygf » kulrfj dI ivÈyÈ

pyÈkfrI df sm¨h hfËrIn ny

rWjky afnµd mfixaf » kYnyzf

vsdy sRImfn joigµdr isµG sfbI

(kulrfj isµG Piqh dy nfnf jI)

ny dWisaf ik kulrfj isµG

pµjfb dy Kixj

KyqI pRDfn s¨bf pµjfb df ,

Kixj mfmly c hY ipWCy »

dirafvF ,ndIaF ,phfVIaF dy pYrF 'c ,

ryqf bjrI df Kxn huµdf corI-iCpy »

pfilsIaF bxfAudIaF srkfrF ,

qF ik Kxn df kµm rhy ivWc kfb¨ »

pr isafsI gYNg aijhy bxdy ,

pRÈfsn bixaf rhy byvWs bfb¨ »

smyN nfl AusfrI AudXog 'c ,

vfDf hoieaf bhuq hI qyËI nfl »

smyN dI nËfkq dyKidaF ,

blYkmyl huµdI DVWly nfl »

sQfnk lokF nfl iml ky ,

trfly, trflIaF df iviCaf jfl »

ipt jFdf ivroDI qy kfƒn dIaF AuVn DWjIaF ,

pulIs dI imlIBugq dy nfl »

sæur¨afq huµdI kurWpÈn dI tIsI qoN ,

qfkq vfilaF dy huµdy pON- bfrF »

vWzy vWzy mgrmWC kmfeI cWt jFdy ,

sPfeIaF idµdIaF rihx srkfrF»

nvIN bxI srkfr koloN afs jnqf ƒ ,

eImfndfrI nfl kucly aYsy ansrF ƒ

afm jnqf jfgr¨k ho ky KzæHy srkfr nfl ,

koeI kfrn nIN bcdf Kæqm kry aijhy qµqrF ƒ »

amrjIq isµG qUr

ipµz kulburCF ijælHf pitaflf

Pon : 9878469639

BµgVf stfr kulrfj isµG Pqih nfl Aus df mfmf koc s[

jspRIq isµG »

Piqh pVHfeI ivWc vI aWvl

drjy df st¨zyNt hY » Piqh

dI mfqf idlpRIq kOr ipqf

ieÈfn nfnI sudrÈn kOr aqy

BµgVf koc s[ jspRIq isµG

(mfmf jI ) CotI Aumr ivWc

Aus dI ies ivlWKx

adfkfrI qy byhWd mfx krdy

hn» koc s[ jspRIq isµG ny

ikhf ik kulrfj isµG Piqh

BµgVy ivWc nvyN mIl pWQr

gWzygf qy pµjfb dy ies lok

nfc ƒ ivÈv Br ivWc ieWk

vfr Pyr mfx snmfn idvfAux

ivWc afpxf Brp¨r Xogdfn

pfvygf» jld hI kulrfj

isµG Piqh ivdyÈ dI DrqI qy

vI afpxI styj prPfrmYNs

krygf» jiækrXog hY ik ies

qoN pihlF vI Auh AuWc kotI dy

adfkfrF klfkfrF ijnHF ivc

nIr¨ bfjvf, igWpI gryvfl,

rxjIq bfvf smyq keI horF

nfl styj qy afpxI Ëbrdsq

prPfrmYNs df lohf

mnvf cuWkf hY » sfzI iehI

idlI duaf hY ik kulrfj

isµG Piqh idn duWgxI rfq

cOguxI qrWkI krdf pµjfbI

mF bolI df ies lok nfc

rfhIN mfx bxy »

dunIaf

pYsf vWD igaf

ipafr qF GWt igaf

nPærq vWD geI

siqkfr qF GWt igaf

imWTq GWt geI

kOVI ho geI aWj qF dunIaf

qyjI vWD geI

sbr qF GWt igaf

duWK vWD gey

dmn isµG biTµzf

KusæIaF qF GWt geIaF

ruWKI ho geI aWj qF dunIaf

sB kuJ hYgf sk¨n nhIN

kuJ kr idKfAux df jƒn nhIN

rfh puWTy vWl vWD geI aWj qF dunIaf

cµgIaF gWlF GWt hI suxdy

mfVIaF gWlF vWl vWD geI aWj qF dunIaf

dmn ilKy kuJ vWKrf q¨µ qF

ilKq sWc qF dWs geI dunIaf

J¨T boldy

sWc qF GWt hY

aWj qf bWs vy ieho ijhI hY dunIaf


12 27/04/2022 ivÈyÈ

www.samajweekly.com

vD irhf afriQk pfVf ikvyN ruky

mulk ivc afriQk pfVf Kqrnfk hWd

pfr kr igaf hY» ieh vrqfrf

sµivDfn dI Bfvnf dy iKlfP hY»

sµivDfn dI md 39(bI) muqfibk

arQcfrf afm lokF dI BlfeI vfsqy

ivkisq kIqf jfvygf» sµivDfn dI md

39(sI) anusfr arQcfrf ies qrIky

nfl ivkisq hovygf ik afriQk

vsIly/sækqI QoVHy ijhy hWQF ivc

iekWqr nf ho jfvy» vD rhy afriQk

pfVy kfrn afriQk ivkfs aqy

smfijk qfxy-bfxy vfsqy gµBIr asr

pYdf ho skdy hn» Dn dOlq vWzy pWDr

qy QoVHy hWQF ivc iekWqr hox kfrn

afm lokF kol KrId sækqI afmdn dy

r¨p ivc nhIN phuµc rhI ijs kfrn Auh

afpxIaF buinafdI loVF p¨rIaF nhIN

kr skdy» ies nfl AunHF dy bWicaF df

ijsmfnI aqy bOiDk ivkfs vI TIk nhIN

ho irhf» ies df anumfn qfjæf nYsænl

PYimlI aqy hYlQ srvy 2019-20 qoN

pqf lg skdf hY» ies srvy anusfr

pµj sfl qoN GWt Aumr dy bWicaF ivcoN

23 qoN 47% bWcy bOxy hn» ienHF df kWd

afpxy Bfr qy Aumr muqfbk GWt hY»

sqfrF ivcoN igafrF s¨ibaF dy bWicaF

ivc ipCly pµj sflF dOrfn bOxy bWicaF

df anupfq viDaf hY» ies smyN dOrfn

sKæq BuKmrI dy isækfr bWicaF dy

anupfq ivc vI vfDf hoieaf hY» GWt

aqy asµqulq Kurfk krky 50% qoN vWD

grBvqI aOrqF ivc K¨n dI Gft ies

srvy ivc drj hoeI hY» K¨n dI Gft

vflIaF aOrqF dI igxqI aqy anupfq

vI ipCly pµj sflF dOrfn viDaf hY»

vD rhy afriQk pfVy kfrn 10% lokF

kol mulk dI 77% Dn dOlq iekWTI ho

geI hY» ies krky arbpqIaF dI

igxqI ivc qyjæI nfl vfDf hoieaf hY»

ienHF dI igxqI sµn 2000 ivc isrPæ

nON sI ijhVI 2022 ivc 119 ho geI

hY» kfrporyt kµpnIaF df mulk dI

40% afmdn AuWqy kbjæf ho igaf hY»

d¨jy pfsy, 77% afbfdI grIb qy

kmjæor lokF dI hY aqy ienHF kol mulk

dI kuWl afmdn df 20% qoN vI GWt

rih igaf hY» isWty vjoN mulk ivc pYdf

vsq¨aF dI KrId ivc KVoq af geI

hY» sµsfr mµzI ivc afeI mµdI kfrn

ienHF dI mµg vI suµgV geI hY aqy

ivkfs dr ivc igrfvt afeI hY» ieh

igrfvt 2014-15 qoN 2019-2020

(koivz-19 qoN pihlF) lgfqfr jfrI

sI» ies krky afriQk ivkfs ivc

afm lokF dI sæm¨lIaq, BuWKmrI dy

Kfqmy, afm lokF dI afriQk hflq

suDfrn ihWq aqy afriQk ivkfs muV

lIhF Auqy ilafAux leI jær¨rI hY ik

vD irhf afriQk pfVf rok ky Aus ƒ

TIk kIqf jfvy» QOms ipktI ny afpxI

pRisWD pusqk ‘21vIN sdI ivc srmfieaf’

( ) ivc sµsfr dy mulkF ivc

vD rhI nf-brfbrI df aiDaYn ipClI

ieWk sdI dy aµkVy iekWTy krn qoN

bfad kIqf hY» Auh ies nqIjy qy

phuµicaf hY ik agr mulk dy ivkfs dI

dr nfloN srmfey dy munfPæy dI dr vD

jfvy qF afmdn ivc nf-brfbrI vD

jfvygI aqy Dn dOlq QoVHy ivakqIaF

kol iekWTI ho jfvygI» vWK-vWK mulkF

ivc 1980 qoN bfad nv-AudfrvfdI

nIqIaF lfg¨ hox bfad aijhf qyjæI

nfl hoieaf hY» ienHF mulkF aµdr

kµpnIaF dy munfPæy dIaF drF ivkfs

dIaF drF qoN vWD ho geIaF hn» Bfrq

ivc vI 1991 qoN bfad aijhf qyjæI

nfl vfpiraf hY» kµpnIaF ƒ afpoafpxy

kfrobfr vDfAux vfsqy Bfrq

srkfr ny bhuq irafieqF aqy sh¨lqF

idWqIaF» d¨jy pfsy, ikrqIaF qy iksfnF

dI luWt vDf ky kµpnIaF dIaF qjOrIaF

BrIaF geIaF» ipktI df ivcfr hY ik

afriQk nf-brfbrI GtfAux vfsqy

sB qoN vWD jær¨rI hY, nv-AudfrvfdI

nIqI bdlI jfvy» bdlx dI pRikiraf

bfry Aus df suJfa hY ik supr amIr

kroVpqIaF qy tYks vDf ky srkfr dI

afmdn vDfeI jf skdI hY aqy ieh

afmdn afm lokF dy kilafx qy

afriQk ivkfs vfsqy KrcI jf skdI

hY» Aus ny Dn dOlq tYks dI jæordfr

vkflq geI hY» Aus anusfr, Dn

dOlq dI kfxI vµz nf-brfbrI vDfAuNdI

hY» aµkiVaF qoN pqf lWgdf hY ik

afmdn ivc ihWsf 50% qoN vI ijæafdf

hox kfrn amIrF ƒ pIVHI-dr-pIVHI

amIr krdf jFdf hY» ieh vI dyiKaf

igaf ik srkfrF kfrporyt afmdn qy

tYks lgfqfr Gtf rhIaF hn» ipktI

df suJfa hY ik kfrporyt afmdn

tYks dI dr vDfeI jfvy» kYnyzf

aqy skYNzInyvIan mulkF ivc ieh

drF kfPI AuWcIaF hn» sµsfr pWDr

qy srmfieaf ikAuNik iek qoN d¨jy

mulkF ƒ qyjæI nfl clf jFdf hY, ies

krky ies muWdy ƒ sµsfr pWDr qy

ivcfr ky kfrvfeI dI koisæsæ krn

dI loV hY» modI srkfr ny 2016

ivc Dn dOlq tYks Kqm kr idWqf

sI» ieh tYks bhfl krky ies dI

dr GWto-GWt 10% qYa krnI bxdI

hY» ievyN hI kfrporyt afmdn tYks

dI dr 35% qoN Gtf ky 23% krn

df ivroD krnf bxdf hY» ieh tYks

35% krn nfl srkfr kol GWto-

suWcf isµG igWl

GWt sflfnf 1[5 lWK kroV dy brfbr

hor afmdnI afAuxI sæur¨ ho jfvygI»

iPr srkfr ƒ pYtrol, zIjæl,

rsoeI gYs aqy rsfiexk KfdF dI

kImq vDf ky afm lokF dIaF jybF

ivcoN pYsy kWZx dI loV Gt jfvygI»

vWzy kfrporyt GrfixaF dIaF

kµpnIaF ƒ sbiszI bµd krnI tYks

dy isDFqF dy anuk¨l hY» AudXogF

ivc isrPæ CotIaF, mfeIkro aqy

vrksæfpF ƒ hI sbiszIaF dyx ƒ

qrjIh dyxI TIk lWgdI hY» kfrn

ieh ik ienHF ivc hI rujægfr dy nvyN

mOky pYdf ho rhy hn» ienHF

iekfeIaF rfhIN hI nvyN lok AudXog

aqy ibjæns sYktr ivc jæor

ajæmfeI kr rhy hn» ies nfl Dn

dOlq dI kfxI vµz vI GtdI hY»

ies dy nfl hI ijhVIaF vWzIaF

kfrporyt kµpnIaF bYNkF dy pYsy nhIN

moV rhIaF, AunHF kµpnIaF dI

jfiedfd kurk krky ienHF pYisaF dI

AugrfhI krnI cfhIdI hY» ies nfl

bYNkF dI aYWnpIey Gtf ky mfiek

hflq TIk kIqI jf skdf hY» ies

kfrvfeI nfl kfrporyt GrfixaF dI

bYNkF dI luWt rokI jf skdI hY aqy

srkfrI Kjæfny qy bYNkF ƒ ishqmµd

rWKx leI boJ vI Gtygf» pRfeIvyt

kfrporyt kµpnIaF dy kµmkfj ƒ sfPæ

suQrf rWKx leI lfjæmI hY ik ienHF

dy borz afP zfierYktrjæ qy

krmcfrIaF aqy ikrqIaF dI

numfieµdgI ƒ XkInI bxfeI jfvy»

ieAuN ihsfb ikqfb ivc hyrfPyrI

krky tYksF dI corI bµd kIqI jf

skdI hY» ies ƒ pbilk sYktr dy

adfiraF ivc ikrqIaF dI mYnyjmYNt

ivc sæm¨lIaq dy nfm nfl jfixaf

jFdf hY» ieh vrqfrf jrmnI ivc

vWzI pWDr qy lfg¨ kIqf igaf hY»

pbilk sYktr dy adfry vycx df

ruJfn bµd kIqf jfvy aqy Gfty vfly

adfiraF ƒ suDfr ky muV pYrF isr

kIqf jf skdf hY» pbilk sYktr dy

adfry mulfjæmF ƒ qnKfhF aqy

d¨jIaF sh¨lqF kfrn mfzl rujægfr

dfqf mµny jFdy hn» mhfmfrI jF

aYmrjYNsI smyN iehI adfry kµm

afAuNdy hn» pRfeIvyt adfry qF

afpxI dukfn bµd krky bYT jFdy

hn» koivz-19 dOrfn lokF df iehI

qjrbf hY» dunIaf ivc aWj kWlH

arQcfry ivc nvyN qjrby dI kfPI

crcf hY» ieh hY, nfgirkF leI

GWto-GWt buinafdI afmdn XkInI

bxfAuxf» ies df pWDr mulkF dy

aOsqn afmdnI aqy jIvn pWDr qy

inrBr krdf hY» sfzy mulk ivc

GWto-GWt buinafdI afmdn ƒ pRqI

mhInf 10000-12000 rupey pRqI

pirvfr imiQaf jf skdf hY»

kYnyzf, amrIkf aqy X¨rop ivc ies

df pWDr 2000 zflr pRqI mhInf ho

skdf hY» ies ƒ lfg¨ krn nfl

mulk ivcoN grIbI aqy BuWKmrI Kqm

kIqI jf skdI hY» ies vfsqy

sfDnF dI AugrfhI amIrF qy tYks

vDf ky, tYksF dI corI bµd krky

aqy bYNkF dI luWt Kqm krky kIqI

jf skdI hY» vD irhf afriQk pfVf

rokx leI nvF afriQk ibrqFq

Ausfrn dI loV hY» ieh ibrqFq

kuJ pRisWD lyKk sµsfr pWDr qy

Ausfr rhy hn» ies dI pRoVqf sfzy

mulk dy keI lyKk kr rhy hn»

ieh ibrqFq nv-AudfrvfdI

afriQk isDFq dy Ault bdlvF

ibrqFq pysæ krn df Xqn krdf

hY» lok pWKI aqy vfqfvrn dI

surWiKaf vflf ieh ibrqFq nvinrmfx

df BivWKmuKI ibrqFq hovygf»

ieh brfbrI, iensfP,

sFJIvflqf qy BfeIcfrk sFJ dy

isDFqF qy afDfirq hovygf aqy

vfqfvrn nfl myl KFdf hovygf»

ieh ibrqFq BfrqI jnqf pfrtI dy

Drm dy nfm qy lokF ƒ vµzx dI nIqI

iKlfP sfry DrmF dy imhnqksæF ƒ

joVn vflf hovygf» ies ibrqFq ƒ

lokF ivc pRsfrq krky pRvfn

krvfAuxf pvygf» ies vfsqy sosæl

mIzIaf aqy lokl BfsæfvF dy

aKæbfrF ivc KæbrF aqy lyK Cfpxy

pYxgy» ies ibrqFq ƒ kfrporyt

mIzIaf dy nv-AudfrvfdI ibrqFq

dy mukfbly lokF koloN pRvfn

krvfAuxf pvygf» nvF ibrqFq

bxfAux aqy inKfrn vfsqy kfPI

igxqI ivc s¨Jvfn buDIjIvIaF aqy

lok jQybµdIaF dy afg¨aF ƒ Xogdfn

pfAuxf pvygf» lok pWKI ivcfrDfrf

jF smfijk aqy afriQk ibrqFq

Ausfrn nfl hI kµm nhIN cl skdf,

ies leI jær¨rI hY ik ies dy afDfr

qy ivsæfl lok lihr lfmbµd hovy»

ies df qjrbf sPæl iksfn aµdoln

nfl hoieaf hI hY» lok pWKI

ibrqFq apxfAux leI lfmbµdI df

Gyrf iksfn aµdoln qoN vI vWzf

bxfAuxf pYxf hY» ies Gyry ivc

mjæd¨rF aqy iksfnF qoN ielfvf

dilqF, nOjvfnF, ividafrQIaF,

aOrqF, GWtigxqIaF, Coty

dukfndfrF, Coty kfrobfrIaF aqy

hyTly mWDvrg vrgF ƒ sæfml krnf

pvygf» ies mfmly ivc mulk dy

sµivDfn dI m¨l Bfvnf ƒ muV

sQfpq krn df aYlfn lokF dI

ivsæfl lihr ivc sæfm¨lIaq ƒ

insæicq krn leI shfeI ho skdf

hY»

sµprk: 98550-82857

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!