You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Urup. 4 UMUSESO No <strong>399</strong>, <strong>15</strong>- 22 Werurwe 2010<br />
IKINYAMAKURU KIMURIKIRA ABATURARWANDA<br />
Managing Director<br />
Charles B. Kabonero<br />
Cell: 0788354880<br />
Managing Editor<br />
Didas M. Gasana<br />
Cell: 0788691253<br />
Design and layout<br />
Richard M. Kayigamba<br />
Cell: 0788671930<br />
Dore Uko Tubibona<br />
Demukarasi<br />
nshyashya: gupfukama<br />
no kwigaragura hasi<br />
Mu Rwanda muri iyi minsi, abantu b’ingeri zitan<strong>du</strong>kanye bashishikazwa<br />
na politiki, bakomeje kuba indondogozi. Bamwe barabyinira ku rukoma<br />
bavuga ko ubwo no muri FPR ishyamba atari ryeru, wenda byaba<br />
intandaro yo koroshya igitugu. Koko rero wimana ubwisanzure, ukisanga<br />
nawe wabwiyimye. Kuri FPR, umuseke wa demukarasi uracyari kure<br />
nk’ukwezi. Kuyima abanyarwanda muri rusange, byo bijya bigira ibisobanuro<br />
nko kuvuga ko politiki abanyarwanda bigishijwe imyaka myinshi<br />
ari iy’amoko. Ariko se, no mu nzego nkuru za FPR, ko higanjemo abantu<br />
batigishijwe iyo demukarasi, kuki igitugu n’iterabwoba ari byo bishyirwa<br />
imbere?<br />
Aho ibihe bigeze, demukarasi, ubwisanzure mu gutanga ibitekerezo,<br />
byari bikwiye guhabwa intebe, kandi bigatangirira muri FPR. None se ko<br />
ari yo moteri ya Leta, umuntu azaba yimwe ubwisanzure mu muryango,<br />
nihagira umusaba kumureka akisanzura niba hari urwego akuriye, azasubiza<br />
ngo iki?<br />
Igisubizo Kayumba yaragitanze. Ubwo yitabaga ibikomerezwa bya<br />
FPR, yasabwe kwemera gusaba imbabazi. Ndetse benshi muri abo ba<br />
Nyakubahwa, bamubwiye ko bo bazisabye kenshi bapfukamye, byanarimba<br />
bakigaragura hasi. None se umugabo kwigaragura hasi imbere y’undi<br />
mugabo niyo demukarasi? Nibwo bwisanzure se? Ahari wasanga ari yo<br />
miyoborere myiza, abahanzi bashyize mu ndirimbo zidasiba guca ku maradiyo<br />
na televiziyo bya Leta!<br />
Ubwanditsi<br />
Mu mwaka wa 2007 urangira,<br />
abanyamakuru babiri, Shyaka<br />
Kanuma na Arthur Asiimwe, bigeze<br />
kumarana umwanya munini na<br />
Charles Kabonero, umuyobozi<br />
mukuru w’Umuseso, i Nyarutarama<br />
Tennis Club. Mu byo baganiriye<br />
harimo n’igitekerezo nari maze<br />
iminsi nanditse muri The Newsline,<br />
gifite umutwe ugira uti: “Rwanda:<br />
The two faces of a nation”. Mu<br />
kinyarwanda, bivuze: “Rwanda:<br />
Amasura abiri y’igihugu.”<br />
Ntibaganiraga kuri ‘content’ irimo,<br />
ahubwo bo bamwemezaga ko tutari<br />
‘professional’, ko nakabije, aho<br />
kujya muri debat y’ukuri kw’ibyo<br />
nanditse.<br />
●●●●●●●●●●●●●<br />
Kuwa 11 Werurwe 2010, nagombaga<br />
gukora interview kuri Hotel<br />
Serena, yo kujya mu mahugurwa<br />
y’iminsi 10 mu Bwongereza, mu<br />
kwezi gutaha. Abandi bari bakoze<br />
interview ku wa 09 Werurwe, ariko<br />
njye ntibyanshobokera.<br />
Mu ijoro ryo ku wa 09, umwe muri<br />
abo banyamakuru navuze haruguru<br />
yashoboye kumvisha abongereza<br />
bakoreshaga interview, ko mfite<br />
urubanza, bityo ntazemererwa kuva<br />
mu Rwanda, nabo barabyemera.<br />
Ibyo nabimenye mu gitondo, kuwa<br />
10 Werurwe 2010. Uwampamagaye<br />
kubimbwira yampamagaye mu gihe<br />
nanjye nari kuri Serena, aho nari<br />
mfite gahunda n’umwe mu bakozi<br />
ba East and Horn of Africa Human<br />
Rights Defenders. Twarabisetse<br />
cyane. Nari mfite ubushobozi bwo<br />
kureba abo bongereza, cyane cyane<br />
ko nari kuri Serena, nkabasobanurira<br />
ikinyoma babeshywe, ariko<br />
amahugurwa y’iminsi 10 si ikintu<br />
cyanshishikaza cyane, ngo kintere<br />
umwanya.<br />
●●●●●●●●●●●●●<br />
Major Jill Rutaremara ni umuvugiz<br />
wa RDF. Mu nyandiko ndende<br />
aherutse gusohora mu kinyamakuru<br />
The New Times, Jill aragaragaza<br />
ko Kayumba yazize ingeso mbi<br />
nyinshi, zirimo ikimenyane, gushoza<br />
amatiku, ivangura, ubusambo, no<br />
kwigwizaho umutungo mu buryo<br />
buri ‘primitive’.Akomeza avuga<br />
ko Perezida Kagame ari umntu<br />
wihangana kandi wihanganira<br />
ibitekerezo n’imico y’abandi, ariko<br />
kandi unasaba byinshi iyo bije<br />
ku gukunda igihugu, kwitanga,<br />
disipline, ubutabera n’ibindi nka<br />
‘accountability, transparency, na<br />
integrity’. Akomeza agira ati:<br />
“Kayumba who cherishes nepotism,<br />
greed, divisionism, intrigues and<br />
na<br />
Didas M.<br />
GASANA<br />
UKO MBYUMVA<br />
Gen. Kabarebe, Ibingira, Jill:<br />
Ibyo mushinja Kayumba, aho<br />
namwe ntimuzabishinjwa?<br />
self glorification as evidence shows<br />
could not meet these demands;<br />
the fact that he has mastered the<br />
art of pretence and concealing his<br />
true character notwithstanding.”<br />
Ibi bishatse kuvuga ko Kayumba,<br />
n’ingeso ze yagaragaje hejuru,<br />
atashoboraga kuzuza ibyo Kagame<br />
amusaba.Jill akomeza yemeza ko<br />
inzego z’ubushinjacyaha aribyo<br />
zendaga kumubaza, agahita atoroka<br />
igihugu.<br />
●●●●●●●●●●<br />
Inzego z’ubushinjacyaha Major Jill<br />
avuga, ni itsinda twabagejejeho mu<br />
kinyamakuru Umuseso giherutse,<br />
ryarimo n’abasirikare bakuru bagenzi<br />
be, nka Gen. James Kabarebe, Gen.<br />
Jack Nziza, Gen. Fred Ibingira,<br />
n’abandi.<br />
●●●●●●●●●●●<br />
Singereranya abanyamakuru<br />
n’abasirikare- ni abantu batan<strong>du</strong>kanye<br />
cyane, ariko icyo izi ngero zihuriyeho<br />
n’uburyo Leta ya FPR ikoresha<br />
abantu mu kurwanya ukuri, mu<br />
nyungu zayo, mu gusenya, cyangwa<br />
se kunenga abandi buhumyi, haba<br />
mu nyungu zikomeye za Kagame na<br />
FPR, ndetse no mu bintu biri ‘trivial’,<br />
nko gukoresha abanyamakuru bamwe<br />
mu kurwanya ukuri umuntu abona-<br />
keretse udashatse kukubona.Ibi byo<br />
birazwi. Biramenyerewe kuri Leta<br />
ya FPR. Kugambanirana, gushinja<br />
abantu ikinyoma, n’ibindi. Ni na<br />
tekinike ya kinyeshyamba, ifitiye<br />
bamwe inyungu, ariko icyo umuntu<br />
akwiye kwibaza, ni niba abakoreshwa<br />
mu bugambanyi, bajya bamenya ko<br />
nabo amaherezo bazashinjwa ibyo<br />
bategekwa gushinja abandi.Ndahera<br />
ku ngero ntoya. Nk’umunyamakuru<br />
Arthur Asimwe, wanshinjaga<br />
kutaba ‘professional’, nta kibazo pe,<br />
afite uko abona ‘professionalism’,<br />
ndanabyubaha mu kuba<br />
<strong>du</strong>tan<strong>du</strong>kanye mu mitekerereze, ariko<br />
umuntu yakwibaza impamvu 'kuba<br />
professional’ kwe byamwirukanishije<br />
muri The New Times mu minsi<br />
ishize. Arthur yabaye ‘Victim’ wa<br />
system yavugiye neza, yatatse uko<br />
abishoboye kose. Abantu nka<br />
Kayumba, Karegeya, bakoreye<br />
iyi system pe, baricaga bagakiza,<br />
ariko baza kugirana ibibazo na<br />
Kagame. Ubu barabarizwa mu<br />
buhungiro. Dukomeze imbere ariko<br />
<strong>du</strong>shishoza: Umuntu nka Ibingira,<br />
Kabarebe, Nziza, Jill, bajya bibaza<br />
niba nabo bagiranye ibibazo na<br />
Kagame, cyangwa se system, ko<br />
bazashinjwa ibyo ubu bashinja Gen.<br />
Nyamwasa. Umuntu nka Major<br />
Jill ndamwumva pe- ibyo avuga kuri<br />
Kayumba nibyo ahemberwa, ariko,<br />
no mu gipindi, ngirango n’abatera<br />
igipindi bajye bakoresha ‘logic’<br />
ituma umunyarwanda ‘usanzwe’,<br />
atabona igipindi vuba. Jill ageze<br />
aho abeshya abanyarwanda ko Gen.<br />
Kayumba yigwijeho umutungo mu<br />
nzira zitari zo- abaye Umuvunyi<br />
mukuru muri macye. Kuvuga<br />
ko Kayumba atashoboraga kuzuza<br />
ibyo Kagame asaba iyo bijemo<br />
gukunda igihugu- ku muntu wataye<br />
akazi ke muri Uganda (District<br />
Administrator), akamara imyaka<br />
4 ku rugamba, akarurokoka nkuko<br />
Kagame yarurokotse, akiyahura mu<br />
mashyamba ya Congo akurikiye<br />
'umwanzi', si ukwibagirwa vuba gusa,<br />
ahubwo harimo no kutamenya icyo<br />
umuntu avuga. Ninde musirikare<br />
wakwihandagaza akavuga ko<br />
yakoreye igihugu kurusha Kayumba,<br />
ari mu kugeza FPR ku butegetsi,<br />
kwivugana abanzi bayo, ariko ubu<br />
azize system yagize uruhare rukomeye<br />
mu kubaka. Ni inyiturano, ariko se<br />
ubu, Kabarebe, Ibingira, bajya<br />
bibaza ko nabo byazabagendekera<br />
gutya?Ndemera ko abo bose baba<br />
bakorera ku mabwiriza y’abakuru<br />
babo, kugirango bakomeze babe icyo<br />
bari cyo, ariko ni byiza kubibutsa<br />
ko bashobora kuzisanga babaye nka<br />
Safari Stanley. Mu 1994 APR ifata<br />
igihugu, Kayumba ntiyatekerezaga<br />
ko yazisanga mu buhungiro na<br />
none. Iyi saha, abo ba Afande nabo,<br />
ntibazi aho bazaba bari mu myaka<br />
10 iri imbere.<br />
Cellphone: 0788691253<br />
E-Mail: diga_mbi@yahoo.fr