03.07.2017 Aufrufe

VHS-Marl-II-17-PDF

Das Volkshochschulprogramm der insel-VHS Marl 2. Semester 2017

Das Volkshochschulprogramm der insel-VHS Marl 2. Semester 2017

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

Thomas Schütte, Melonensäule<br />

Die Kirschsäule (1987) von Thomas Schütte hätte theoretisch nach <strong>Marl</strong> kommen können, doch<br />

in den Diskussionen um die technische Umsetzung des Umzugs konnte vor allem die Befürchtung<br />

nicht ausgeräumt werden, dass der empfindliche Sandstein des Münsteraner Säulenschaftes den<br />

zweifachen Transport sowie Ab- und Wiederaufbau nicht unbeschadet überstehen wird. Schüttes<br />

neuer Vorschlag, mit den 1987 in Münster zugunsten des Kirschenentwurfs nicht realisierten<br />

Wassermelonen-Schnitzen dreißig Jahre später eine Zwillingssäule zu realisieren, und zwar auf<br />

einem Parkplatz, also an einem ähnlichen Standort wie in Münster, fand sofort Zustimmung. Die<br />

Realisierung war jedoch nicht einfach, was nicht an der Formfindung lag (es sind die Proportionen<br />

der Münsteraner Säule, zehn Prozent vergrößert<br />

und damit fast fünf Meter hoch), sondern am vom<br />

Künstler gewählten Material. In diesen Dimensionen<br />

ist formgenauer Betonguss ein hochspezialisiertes Handwerk – das <strong>Marl</strong>er Baumaterial der<br />

1960er und 1970er Jahre, der Zeit der Ruhrmoderne mit ihrer brutalistischen Baukultur, liefert<br />

nur bei absolut präziser Verarbeitung überzeugende Ergebnisse. Ist Schüttes Entscheidung, den in<br />

Münster genutzten Sandstein zugunsten von Sichtbeton auszutauschen, eine zwingende Entscheidung?<br />

Kasper König spricht im Interview mit der Süddeutschen Zeitung vom 14. Dezember 2016<br />

davon, dass der Unterschied in der Entwicklung der zwei Städte an ihren Rathäusern abgelesen<br />

werden könne: das Münsteraner Rathaus habe Butzenscheiben, im Sitzungssaal des <strong>Marl</strong>er Rathauses<br />

gäbe es rotes, gelbes und blaues Glas – in den De-Stijl-Farben. Dieser Vergleich ist in seiner<br />

Parsprototo-haften Zuspitzung der Entwicklungskonzepte beider Städte nach dem Zweiten Weltkrieg<br />

sehr treffend, und Schüttes Materialwahl für <strong>Marl</strong> thematisiert genau diesen Befund. Wobei die<br />

Frage bleibt, wie ironisch die zehnprozentige Vergrößerung zu verstehen ist. Es liegt sicherlich nicht<br />

nur konstruktionsbedingt daran, dass die drei Wassermelonenstücke eine größere Auflagefläche<br />

benötigen.<br />

Impressum<br />

Herausgeberin: Stadt <strong>Marl</strong>, die insel – Volkshochschule, Stefanie Dobberke<br />

Titelfoto: Thorsten Arendt<br />

Satz/Layout: FLOER DESIGN, Barbara Floer<br />

Auflage: 10.000<br />

Bildnachweise: Teamfoto (S. 5) Stadt <strong>Marl</strong>, S. 8 Verlag, S. 9 Bastei Lübbe Verlag, S. 10 Verlag, S. 11 Verlag, S. 12 Verlag, S. 13 © Markus Mauthe, S. 14 Gebeco,<br />

S. 15 Georg Krumm, S. 16 LWL/T. Arendt, S. <strong>17</strong> © Bierschwamm, S. 18 Dr. Gaby Lepper-Mainzer, S. 20/21 Thorsten Arendt, S. 22 Stadt <strong>Marl</strong>, S. 23 Stadt <strong>Marl</strong>, S. 25 Stadt<br />

<strong>Marl</strong>, 26 Historische Postkarte, S. 28 Filmverleih, S. 29 Filmverleih, S. 30 © M. Johannsen, S. 31 Pixabay, 32 © Gesina Ottner, S. 34 FIAN, S. 35 privat, S. 36 © Andrey<br />

Popov, © Gina Sanders, S. 37 privat, © PhotographyByMK, S. 38 © Jürgen Hüls, S. 39 © Stefan_Weis, S. 40 privat, S. 41 privat, S. 42 © stadtratte, S. 43 Stadt <strong>Marl</strong>,<br />

S. 46 © shootingankauf, S. 47 privat, S. 48 Pixabay, S. 49 privat, privat, S. 51 © Ralf Deinl, © Ralf Deinl, S. 52 Archiv, S. 53 privat, S. 55 privat, privat, S. 57 privat,<br />

© sushytska / fotolia.com, S. 58 privat, S. 59. Privat, privat, S. 61 © Andrey Popov / fotolia.com, S. 62 © Rido / fotolia.com, S. 63 © goodluz / fotolia.com, S. 64<br />

© stockWERK / fotolia.com, S. 66 © Christian Schwier / fotolia.com, S. 67 © Trueffelpix / fotolia.com, S. 68 © Matthias Ott / fotolia.com, S. 70 © Monkey Business /<br />

fotolia.com, © Matthias Enter / fotolia.com, S. 72 © contrastwerkstatt / fotolia.com, S. 73 © Clemens Schüßler / fotolia.com, S. 74 privat, S. 75 © Robert Kneschke<br />

/ fotolia.com, S. 76 © kerdkanno / fotolia.com, S. 78 © somegirl / fotolia.com, S. 84 © kasto, S. 85 privat, S. 86 privat, S. 87 privat, S. 88 privat, S. 89 oben© Andrei<br />

Nekrassov, (unten) privat, S. 89 © fotohansel , S. 90 oben privat, unten © xtock, S. 91 privat, S. 92 © alexey_fedoren, S. 94 privat, S. 95 privat, S. 96 privat, S. 97 (unten)<br />

privat, S. 98 © HLPhoto, S. 100 privat, S. 103 © Dmytro Sukharevskyi, S. 104 © marchello74, S. 105 © yulenochekk, S. 107 © al62, S. 108 © lunamarina, S. 109<br />

© Sondem, S. 110 © Markus Mainka, S. 113 © Jamrooferpix, S. 1<strong>17</strong> © Trueffelpix / fotolia.com, S.118 © detailblick-foto / fotolia.com, S. 119 © Robert Kneschke /<br />

fotolia.com, S. 120 © sepy / fotolia.com, S. 121 © mooshny / fotolia.com, S. 122 © okunsto / fotolia.com, S. 123 © PaulSenclown / fotolia.com, S. 124 Pixabay, S. 125<br />

© sdecoret / fotolia.com, S. 126 © georgejmclittle / fotolia.com, S. 128 Pixabay, S. 129 unten © VRD / fotolia.com, S. 129 oben © iconshow / fotolia.com, S. 130 Pixabay,<br />

S. 131 © NicoElNino / fotolia.com, S. 132 © mh90photo / fotolia.com · Pixabay, S. 133 © Stanisic Vladimir / fotolia.com, S. 134 © Gesina Ottner / fotolia.com, S. 135<br />

© aytuncoylum / fotolia.com, S. 137 © allvision / fotolia.com, S. 138 © Lumina Images / fotolia.com, S. 139 © Trueffelpix / fotolia.com, S. 142 © blende11.photo /<br />

fotolia.com, S. 143 Created by Pressfoto – Freepik.com, S. 145 © ra2studio / fotolia.com, S. 146 © Andrii Zastrozhnov /fotolia.com<br />

Änderungen im Programm vorbehalten<br />

die insel <strong>VHS</strong><br />

45765 <strong>Marl</strong><br />

Bergstraße 230<br />

Telefon 02365 994299<br />

Fax 02365 994233<br />

Beratung & Anmeldung<br />

montags bis freitags 8 bis 12.30 Uhr<br />

montags bis mittwochs 13.30 bis 16 Uhr<br />

donnerstags 13.30 bis 18 Uhr<br />

Verwaltungsmitarbeiter:<br />

Frauke Rudnik, Mareike Wirtz,<br />

Carmen Sutmann,<br />

Christiane Roggenbuck<br />

Allgemeine Verwaltung:<br />

Marion Höfner, Christiane Roggenbuck,<br />

Andreas Steinberg<br />

www.vhs-marl.de<br />

Inhalt<br />

Politik · Gesellschaft · Umwelt .........7<br />

Fachbereichsleitung: Stefanie Dobberke<br />

Kultur & Gestalten......................................................47<br />

Fachbereichsleitung: Jennifer Radscheid<br />

Gesundheit...................................................................................61<br />

Fachbereichsleitung: Jennifer Radscheid<br />

Sprachen · Integration...................................79<br />

Fremdsprachen:<br />

Fachbereichsleitung: Marina Chatziioannidou<br />

Deutsch / Integration:<br />

Fachbereichsleitung: Marina Chatziioannidou<br />

Pädagogische Mitarbeit: Lena Arndt<br />

Beruf · EDV<br />

Berufsausbildung......................................................115<br />

Fachbereichsleitung: Uwe Frank Bauch<br />

Pädagogische Mitarbeit: Thomas Gerlach<br />

Schulabschlüsse.........................................................137<br />

Fachbereichsleitung: Uwe Frank Bauch<br />

Unterrichtsorte / Zeichenerklärung.......................................148<br />

inselfreunde.................................................................................................149<br />

insel-Café ........................................................ 150<br />

Volkshochschulen Emscher-Lippe-Region<br />

Weiterbildungsmöglichkeiten in <strong>Marl</strong>.................................151<br />

Bildungsprämie/BildungsScheck............................................153<br />

Satzung............................................................................................................154<br />

Allgemeine Geschäftsbedingungen......................................158<br />

Widerrufsformular / SEPA..............................................................164<br />

Stichwortverzeichnis............................................................................166

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!