Dankowski Szlak - Strzelce Krajeńskie - Miasto i Gmina

STRZELCE KRAJEŃSKIE I OKOLICE
SZLAKI ROWEROWO - PIESZE

Wstęp
Szlaki rowerowo - piesze wytyczone na terenie
gminy Strzelce Krajeńskie przebiegają przez
najatrakcyjniejsze przyrodniczo tereny regionu.
Ziemia strzelecko – krajeńska, jak i cały region,
jest bardzo ciekawa krajoznawczo, posiada
ogromne walory przyrodnicze, historyczne
i krajobrazowe. Zarówno rowerzyści, piesi, kajakarze,
jak i turyści zmotoryzowani znajdą tu wiele
ciekawych okazów fauny i flory, a także cennych
zabytków architektury. Miłośnicy turystyki, podróżujący
szlakami rowerowo – pieszymi, mają
możliwość poznania walorów naszej gminy korzystając
z oznakowanych, dobrze przygotowanych
tras.
Miasto Strzelce Krajeńskie położone centralnie w stosunku do wytyczonych
szlaków- stanowi doskonałą bazę turystyczną. Mieszczące się na terenie miasta
hotele zapewnią odpowiednie warunki każdemu turyście. Istniejąca baza noclegowo
- gastronomiczna umożliwia organizację, zarówno indywidualnej, jak i grupowej
turystyki rowerowej.
W ostatnich latach rozwija się także baza turystyczna w innych miejscowościach
położonych na terenie gminy, np. w Przyłęgu, Buszowie, Dankowie czy Długiem.
Wytyczone szlaki gminne prowadzą właśnie do tych miejscowości, wśród
pięknych lasów i czystych jezior, których jest na terenie gminy ponad dwadzieścia.
Właśnie w oparciu o te jeziora i naturalny system ich połączeń, wspólnie z sąsiednią
gminą Dobiegniew, realizowany jest program „ Lubuskie Mazury”. Jezioro
Lipie położone w miejscowości Długie jest początkiem pierwszego etapu szlaku
kajakowo - żeglarskiego„Lubuskie Mazury”. Następnie przez jezioro Słowa można
dotrzeć do rzeki Drawy, a dalej do Noteci, Odry i Bałtyku. System jezior, przesmyków,
kanałów i rzek stanowi niepowtarzalny w tym regionie układ, którego walory
poznaje coraz więcej miłośników przyrody i odpoczynku na łonie natury. Dzięki
dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej w ramach projektów Euroregionu
Pro Europa Viadrina i Urzędu Miejskiego w Strzelcach Krajeńskich oraz Nadleśnictwa
Strzelce Krajeńskie wszystkie szlaki zostały oznakowane. Przygotowano także
miejsca odpoczynku i tablice informacyjne ułatwiające turystom podróżowanie
i poznawanie atrakcji przyrodniczych.
Zapraszamy do odwiedzenia pięknej Ziemi Strzeleckiej, zachęcamy do poznania
jej uroków i atrakcji. Do zobaczenia na szlaku.

SZLAK ROWEROWO - PIESZY
„Dankowski szlak”
„Dankowski szlak” o długości , km łączący miejscowości
Strzelce Kraj. - Wielisławice- Danków przebiega
przez tereny polno-leśne omijając ruchliwe
drogi publiczne, dzięki czemu stanowi bezpieczną
trasę rowerowo – pieszą.
Pierwszy odcinek ze Strzelec Krajeńskich do Wielisławic
ma długość , km i biegnie drogą polną, a następnie aleją
lipową liczącą ponad 0 lat. Ten fragment trasy przebiega
wśród upraw rolnych ze śródpolnymi oczkami wodnymi porośniętymi
wokół krzewami i drzewami, tzw. remizy polne.
W tych miejscach znajdują schronienie zwierzęta, ptaki i płazy.
Można tu spotkać majestatycznie spacerujące żurawie,
krążące myszołowy, pasące się sarny, jelenie, dziki, zające,
a także myszkujące lisy.
Przejeżdżając przez wieś Wielisławice, warto zwiedzić
kościół szachulcowy z przełomu XVIII/XIX wieku przebudo-
wany w latach 98 - 98 . Na skraju lasu zaczyna się Puszcza Barlinecka o pow. ,6 tys
ha i obszar Natura 000. Obszar specjalnej ochrony (OSO) obejmuje ponad 0 gatunków
ptaków, np. bielik, puchacz, bocian czarny, zimorodek. Lasy w puszczy są w bardzo dobrej
kondycji zdrowotnej i obfitują w zwierzynę, ptactwo, płazy i bogate runo leśne: grzyby,
jagody i maliny.
Tutaj szlak rowerowo - pieszy skręca w prawo, w kierunku północnym na teren Barlinecko-Gorzowskiego
Parku Krajobrazowego. Jedną z form przestrzennej ochrony przyrody
stanowi użytek ekologiczny o powierzchni ,7 ha. To miejsce szczególnej ochrony
roślinności charakterystycznej dla zbiorowisk bagiennych, takich jak np. turzyce, wełnianka
pochwowa, sitowie, pałka wodna, a także ochrony ptactwa, głównie kaczek krzyżówek,
cyranek oraz drobnych zwierząt.
W skład mieszanych drzewostanów wchodzą sosna, świerk, buk, dąb, a przy brzegach
wód jesion, olsza i wierzba.
Pierwsze miejsce odpoczynku znajduje się na 8 km, w pobliżu stawów hodowlanych.
Jest to tzw. „Rybakówka”, gdzie hodowane są karpie i pstrągi. Stawy stanowią doskonałe
miejsce do łowów dla ptaków drapieżnych- bielika i rybołowa, a gatunki takie jak czapla
siwa czy łyska „stołują” się tu przez cały sezon. Z dobrodziejstwa wody korzysta również
wydra i norka amerykańska, wyjątkowy szkodnik stawów hodowlanych.
Po 00 metrach trasy, po prawej stronie znajduje się sędziwy drzewostan na siedlisku
naturowym- kwaśna buczyna pomorska- z udziałem sosny i daglezji zielonej.
Kolejne miejsce odpoczynku, tzw. „Dolny młyn”, znajduje się na km. Tutaj turysta
ma możliwość posłuchania szumu wody spiętrzonej w miejscu, gdzie kręciło się młyńskie
koło usytuowane na rzece Polka wypływającej z jeziora Buk. Rzeka i jezioro oraz otaczają-

Szlak rowerowo - pieszy„Dankowski szlak”
ce lasy olchowo-jesionowe są doskonałym miejscem do bytowania
bobrów europejskich. Po przejechaniu kolejnych km
przybywa się do miejscowości Danków położonej między
jeziorami Kinołęka i Dankowskim (Wielgim). Atrakcją historyczną
Dankowa jest neogotycki kościół oraz zabudowania
folwarczne rodziny v. Brand. Z dawnych czasów zachowały
się do dzisiaj oryginalne obronne wały ziemne i usytuowane
wśród bagien kopce dawnych strażnic.
Za miejscowością Danków w kierunku Strzelec Kraj. po
lewej stronie znajduje się obiekt „Leśne Centrum Ekologiczne”,
w którym dla grup zorganizowanych prowadzone są zajęcia
edukacyjne o tematyce przyrodniczo-leśnej. Właścicielem
obiektu jest Nadleśnictwo Strzelce Krajeńskie.
Nad jeziorem Dankowskim (Wielgim), przy którym
kończy się trasa rowerowo - piesza znajduje się pole biwakowe
z obszernymi, zadaszonymi stołami i ławami, miejscem
na ognisko, grillem i pięknym pomostem. Przy wyjeździe na
pole biwakowe mieszczą się ruiny kaplicy Sarkofagu rodu von
Kutliz.
Tuż za polem biwakowym ma swój początek ścieżka
edukacyjno-kondycyjna, która biegnie wokół naturalnie
uformowanego przez lodowiec pagórka w otoczeniu 6
- letniego drzewostanu sosnowego. Atrakcją ścieżki są elementy
do ćwiczeń sprawnościowych oraz kładka prowadząca
na „wyspę skarbów”. Sprawdzając kondycję fizyczną można
równocześnie zweryfikować, za pomocą tablic z fotografiami
i opisami, swoją wiedzę przyrodniczą.

6
Trasa rowerowo - piesza „Dankowski szlak” oznakowana jest kolorem pomarańczowym,
miejsca odpoczynku są wyposażone w ławki, stoły z zadaszeniami oraz tablice o tematyce
przyrodniczo-leśnej.
SZLAK ROWEROWO - PIESZY
„Osobliwości rezerwatów”
Szlak rowerowo - pieszy o długości 8 km przebiega przez tereny gminy Strzelce Krajeńskie
i niewielki odcinek gminy Kłodawa. Główną atrakcją tego szlaku są rezerwaty
częściowe stanowiące jedną z form przestrzennej ochrony przyrody, pomniki przyrody
oraz przepięknie meandrujące rzeki wśród lasów.
Trasa ma swój początek w Strzelcach Krajeńskich i biegnie w kierunku Wielisławic
( , km), starej wsi o rodowodzie średniowiecznym, gdzie w niewielkiej części pokrywa
się z „Dankowskim szlakiem”. Ciekawostką Wielisławic jest wybudowany w XIX wieku szachulcowy
dwór i oficyna, otoczone niewielkim parkiem krajobrazowym, a także kościół
Szlak rowerowo - pieszy„Osobliwości rezerwatów”

szachulcowy z przełomu XVIII/XIX wieku. Zmierzając w kierunku Wilanowa (7,6km) mamy
możliwość obejrzenia ruin młyna wodnego zbudowanego na rzece Pełcz. W Wilanowie
warto podziwiać pomniki przyrody, które stanowi grupa 00-letnich żywotników, a przy
wyjeździe ze wsi ponad 00-letni dąb„Sobieski” o obwodzie 6 0 cm i ponad 0-letni klon
jawor, którego zdrowotność, mimo sędziwego wieku, jest doskonała.
Z Wilanowa szlak prowadzi brukowaną drogą wybudowaną pod koniec XVII wieku,
w kierunku miejscowości Przyłęg. Na tym odcinku atrakcją są dwa rezerwaty przyrody.
Po przejechaniu 600 metrów pojawia się pierwszy z rezerwatów „Rezerwat Wilanów”
ustanowiony w 966 roku. Zajmuje on powierzchnię 67, 6 ha, a przedmiotem ochrony
jest fragment lasu mieszanego pochodzenia naturalnego z udziałem buka, dębu i sosny
w wieku ponad 80 lat. Jest to siedlisko Natura 000 - żyzna buczyna niżowa. W rezerwacie
znajduje się niewielkie jezioro otoczone lasem liściastym. Podziwiając piękne lasy zjeżdża
się z drogi brukowej (9km), skręca w lewo i drogą asfaltową zbliża się do pierwszego miejsca
odpoczynku „Przyłężek” ( 0,9 km). Nazwa jego pochodzi od utworzonego w 99
roku „Rezerwatu Przyłężek” o powierzchni ,9 ha. Celem ochrony tego rezerwatu jest
malowniczo meandrująca rzeka Przyłężek, z występującymi tutaj miejscami tarła i rozwoju
pstrąga potokowego i głowacza białopłetwowego. Jeszcze przed wjazdem do rezerwatu,
skręcając w prawo i po przebyciu 00-metrowego piaskowego odcinka drogi leśnej,
ukazuje się przepiękne jezioro Przyłężek, z bogatym światem fauny i flory wodnej. Tutaj
również można odpocząć po trudach wycieczki. Dalej szlak prowadzi asfaltem w kierunku
Przyłęgu. Przed wioską na 7, km trasa odbija w prawo i leśnymi duktami prowadzi do
drogi krajowej nr 22 Gorzów - Gdańsk, a następnie biegnie wzdłuż ośrodka wypoczynkowego
nad jeziorem Wełmino. Terenami leśnymi trasa kieruje się do miejscowości Zdroisk,
gdzie wzdłuż rzeki Santoczna, a skrajem rezerwatu „Buki Zdroiskie” biegnie w kierunku
Górek Noteckich. Rezerwat „Buki Zdroiskie” jest wyjątkowym, położonym na zboczu
malowniczego wąwozu, rezerwatem leśnym o całkowitej powierzchni 7 , 7 ha, z czego
9, ha przypada na gminę Strzelce Krajeńskie. Powołany został on w celu ochrony ponad
60-letniej, naturalnej buczyny pomorskiej, siedlisko Natura 000-żyzna buczyna niżowa.
Na obszarze rezerwatu stwierdzono występowanie gatunku prawnie chronionego-skrzypu
olbrzymiego. Można tu trafić na naturalne źródlisko z wodą czystą jak kryształ. Na skraju
rezerwatu znajduje się kamień pamiątkowy z napisem w języku niemieckim. Kamień ufundował
burmistrz Strzelec w 9 roku dla gajowego, który opiekował się terenami dzisiejszego
rezerwatu. Przy końcu wąwozu usytuowany został kolejny punkt odpoczynku „Pod
skarpą” ( , km).
Stąd trasa kieruje się do wsi Górki Noteckie. Ciekawostką tej niewielkiej miejscowości,
choć nie znajduje się ona na trasie, jest fakt, że w czasie prowadzonych prac wykopaliskowych
odkryto ślady osadnictwa z epoki brązu i żelaza, a ponadto cmentarzysko wczesnośredniowieczne.
Znajduje się tutaj także neogotycki kościół z początków XIX wieku. Dalej
szlak rowerowo - pieszy prowadzi przez las z typowym drzewostanem sosnowym i bogatym
runem leśnym, obfitujący latem w jagody, a jesienią w grzyby. Poprzez drogę asfaltową
Przyłęg - Górki dociera się do ostatniego miejsca odpoczynku ( 8, km) „Romanowy
młyn”. Ciekawostką są tu kolejne ruiny młyna wodnego na rzece Pełcz. Od miejscowości
Danków do Górek Noteckich na tej rzece funkcjonowało pięć młynów. Lasy iglaste, bogate
w grzyby prowadzą do prywatnych stawów hodowlanych. To miejsce o kilkudziesięciu
hektarach wody i przylegających terenach podmokłych, upodobały sobie rzadkie gatunki
ptaków, szczególnie chronione przez prawo, tj. bocian czarny, bielik i orlik krzykliwy.
7

8
Ostatnie kilometry wyprawy prowadzą przez Sławno, maleńką miejscowość położoną
na południu od Strzelec Krajeńskich - km. We wsi znajduje się pałac z XX w. otoczony
murem z wieżyczką. Ze Sławna szlak prowadzi asfaltem przez pola i przylegający do Strzelec
Krajeńskich sad. Oznakowany jest on kolorem pomarańczowym, miejsca odpoczynku
wyposażone są w ławy i stoły z zadaszeniem oraz tablice o tematyce przyrodniczej.
SZLAK ROWEROWO - PIESZY
„Kierunek Długie”
Dotarcie szlakiem do miejscowości Długie może odbyć się tzw. „ósemką”, a całkowita
długość trasy wynosi km. Ze Strzelec Krajeńskich można wybrać dwa wyjazdy:
pierwszy ul. Poznańską, drugi ul. Grodziską w kierunku wsi Stare Kurowo. Ten odcinek
( , km) do miejscowości Sidłów, wykonany jest z polbruku.
Dalej już drogą asfaltową dojeżdża się do Gardzka. Tuż przed wsią znajduje się wielki
głaz narzutowy- pomnik przyrody nieożywionej. Wieś z neobarokowym kościołem z XIX
w. wzmiankowana była po raz pierwszy w 7r. Po przebyciu , km zjeżdża się z asfaltu
i drogą piaskową kieruje się w stronę Rokitna. Po przejechaniu 800 m spotyka się leśne
skrzyżowanie. W prawo droga prowadzi do Rokitna, a prosto w kierunku m. Długie. Odcinek
o długości 8 km nosi nazwę „Strzeleckie Rokitno”. Ten etap podróży kończy się w miejscu
odpoczynku „Ptasi budzik”, gdzie kolorowe tablice informują o ptasich zwyczajach. Tutaj
też trasa łączy się ze szlakiem, który zaczyna się na ul. Poznańskiej i pod nazwą „Owczy
trakt” prowadzi do ośrodka rekreacyjnego Długie. Szlak „stary” zapewnia bezpieczny dojazd
rowerem do ośrodka wypoczynkowego w Długiem. Cała trasa podzielona jest na kilka
odcinków o następujących nazwach: /„Poznańska droga”-6,9 km, /„Owczy trakt”- , km,
/„Sumowski szlak”- , km /„Słowi szlak”- ,8 km.
„Poznańska droga” tylko przez pierwsze 00 m zadawala osoby preferujące sztuczne
podłoże. Dalej naturalną ścieżką przez pola jedziemy do najbliższego miejsca odpoczynku.
Po przejechaniu ,9 km dociera się do dzikiej czereśni, skręca w lewo, by znaleźć się przy
niewielkiej kępie leśnej. Tu zlokalizowane jest miejsce odpoczynku nad niewielkim zbiornikiem
wodnym, tzw.„Stawem Anioła”( , km) otoczonym lasem posadzonym na gruntach
rolnych, głównie sosną zwyczajną.
Przemierzając tereny polne, dojeżdżamy do „wzgórza gardzkiego”, z którego roztacza
się panorama na miejscowość Gardzko z gorzelnianym kominem i na Licheń z białą
wieżą kościelną z 79 r. Następnie dociera się do skraju Puszczy Drawskiej ( , km) i leśnym
duktem biegnącym między drągowinami (las w wieku ok. - 0 lat-drągi) dojeżdża
się do „bukowego rozjazdu” (6, km) - skrzyżowanie dróg Licheń-Rokitno. Po przejechaniu
pochyłego, a następnie piaszczystego podjazdu, staje się na leśnych rozstajach z Długiego
do Rokitna oraz z Lichenia do Smolarza (osada leśna) w miejscu odpoczynku zwanym „Ptasi
budzik”. W dalszą drogę jedzie się „Owczym traktem”, który 00 metrów dalej skręca
w prawo i prowadzi do Długiego (8, km). Po pokonaniu trudnego podjazdu utwardzonego
tłuczniem i przejechaniu 800 metrów wjeżdża się na byłe pastwiska, a obecnie teren zagospodarowany
pod budownictwo jednorodzinne. Dalej droga wiedzie w pobliżu malowni-

Szlak rowerowo - pieszy„Kierunek Długie”
czych wąwozów oraz prześwitującego między drzewami jeziora Długie. Utwardzoną drogą
zjeżdża się do miejscowości Długie.
Przed wsią, po lewej stronie, znajduje się plac budowy ośrodka sportu i rekreacji Stowarzyszenia
Brata Krystyna. Jest to najkrótsza i bezpieczna trasa rowerowa ze Strzelec
do Długiego ( km).
Jednak dla wytrwałych rowerzystów i miłośników przyrody godna polecenia jest nieco
dłuższa, ale za to niezwykle ciekawa i malownicza trasa. Trudy poniesione przy jej pokonywaniu
wynagrodzi piękna przyroda i niezapomniane wrażenia.
Zamiast podążać „Owczym traktem” na Długie, należy skręcić w lewo i „Sumowskim
szlakiem” kierować się ku pięknym dwóm śródleśnym jeziorom: Rydzek Głęboki i Rydzek
Miałki (9 km). Są to malowniczo położone
rynnowe jeziora ukształtowane
przez lodowiec o bardzo wysokich
i stromych zboczach, porośnięte 60letnimi
sosnami na siedlisku Natura
000-grąd środkowoeuropejski. Stanowią
one niewątpliwie wartą obejrzenia
atrakcję turystyczną. Sosny te mają
szczególne znaczenie dla leśników. Ze
względu na ich wyjątkową budowę
i wiek, tworzą tzw. drzewostan zachowawczy,
z którego pozyskuje się nasiona
w celu wyhodowania sadzonek,
a następnie równie pięknych drzew.
Część nasion jest przechowywana
9

0
w specjalnym miejscu, tzw. „banku genów”. Widok tak starego drzewostanu musi budzić
podziw. Mijając jeziora bogate w wiele gatunków ryb, zwierząt i ptaków przecina się drogę
krajową Gorzów Wielkopolski - Gdańsk. Po przejechaniu ruchliwej drogi, szlak prowadzi
przez byłe pastwiska, a dzisiaj zdziczałe ugory zarośnięte chwastami i pionierskimi drzewami
w kierunku skraju lasu. Po skręceniu w lewo i po przejechaniu 800 metrów dojeżdża się
do miejsca odpoczynku przy punkcie widokowym nad jeziorem Słowa ( ,8 km). Jezioro
o powierzchni lustra wody 6 ha i głębokości do m, z wyjątkowym szmaragdowym kolorem
wody, stanowi cudowne miejsce do podziwiania natury, jak również do obserwowania
żyjących tu zwierząt i roślin. Do niecodziennych widoków należą krążące nad wodą
bieliki i kanie rude. Tutaj także znajduje się punkt widokowy z wieżą, skąd można podziwiać
malownicze jezioro i okoliczne lasy, nad którymi góruje wieża obserwacyjna do celów
p.poż. Stromym zjazdem w dół i po 00 metrach skręca się w prawo. Jadąc drogą wiodącą
nad jeziorem można obserwować widoczne przy brzegu ślady pracy „leśnego hydrologa”,
czyli bobra europejskiego. Po przebyciu kolejnych 00 metrów trafia się na dziką plażę,
gdzie można wykąpać się w krystalicznie czystej wodzie. Cały czas po prawej stronie drogi
mija się strome zbocza porośnięte drzewami. Na cyplu szlak skręca w prawo i dochodzi do
„grodowego skrzyżowania”( , km). W dawnych czasach mieścił się tu słowiański gród,
a obecnie na niewielkim pagórku rosną sędziwe drzewa- lipy, buki, dęby i sosny. Z tego
miejsca można dostrzec mieniące się lustro wody jeziora Lipie. Po przejechaniu ugorów
kończy się„Słowi szlak” i wyprawa do Długiego.
Długie to typowa wieś turystyczno- wypoczynkowa położona przy drodze krajowej
z dobrze rozwiniętą bazą noclegową, szybko rozwijającą się infrastrukturą rekreacyjnogastronomiczną,
piękną plażą z campingiem, przystanią jachtową i wypożyczalnią sprzętu
wodnego zlokalizowaną na brzegu jeziora Lipie ( 8 ha). Tu corocznie odbywa się wiele imprez
sportowo-kulturalnych. Największa i najbardziej znana to Festiwal Piosenki Żeglarskiej
„KEJA”. Do Strzelec można wrócić„Owczym traktem” lub„Słowim szlakiem”.
Szlak oznakowany jest kolorem pomarańczowym. Miejsca odpoczynku wyposażone
są w ławy i stoły z zadaszeniem oraz tablice przyrodnicze.
TURYSTO DBAJ O CZYSTOŚĆ PIĘKNEJ PRZYRODY

SZLAK KAJAKOWY I ŻEGLARSKI
„Ku Bałtykowi”
Ziemia Strzelecka, dzięki znajdującym się tutaj malowniczym
jeziorom położonym na skraju Puszczy Drawskiej
(ponad 00tys ha), stwarza wyjątkowe warunki do uprawiania
sportów wodnych. Wielkość powierzchni lustra
wody, która wynosi prawie 900 ha, plasuje to miejsce na
drugiej pozycji w Polsce. Tak wspaniałe warunki tworzą
jeziora Lipie, Słowa, Ogardzka Odnoga, Osiek i Żabie,
a osobliwością są naturalne kanały łączące te akweny
oraz otaczające je lasy. Są to jeziora polodowcowe, wypełniające
rynny lub tereny moreny dennej.
Spływy kajakowe po tych jeziorach są niewątpliwie atrakcją
dla miłośników sportów wodnych i zarazem możliwością
podziwiania uroków Ziemi Strzeleckiej.
Szlak „Ku Bałtykowi” bierze swój początek na jeziorze Lipie
w miejscowości Długie. Potem naturalnym przesmykiem
łączy się z jeziorem Słowa, a następnie uroczym przyrodniczo,
a zarazem trudnym do żeglowania (tylko pagaje) kanałem, łączy
się z jeziorem Osiek.
Jezioro Lipie o powierzchni 8 ha, długości 0 m,
szerokości 900m i maksymalnej głębokości m położone
jest wzdłuż drogi krajowej nr . Czyste wody i piękne położenie
wśród lasów sprzyjają masowemu rozwojowi turystyki
i przyciągają miłośników żeglarstwa i kajakarstwa.
Od zachodu jezioro Lipie połączone jest przesmykiem
o długości ok. 0m z jeziorem Słowa. Na trasie po lewej
stronie widoczny jest półwysep, z którym jest związana ciekawa
legenda.
W pradawnych czasach Pomorzanie zbudowali tu potężny
gród. Od północy dostępu do niego broniły wody jeziora, a od
południa rozległe i zdradliwe bagna. Do grodu można było dostać
się wąską ścieżką biegnącą wśród bagien. Pewnego razu,
w czasie mroźnej zimy, do grodu przybył nieznany z imienia
książę wraz ze swym orszakiem, na cześć którego wydano
huczne przyjęcie. Miód i wino lały się strumieniami. Mieszkańcy
grodu pewni swego bezpieczeństwa, nie zwracali uwagi na to,
że pucharów z winem nie unikali również wartownicy. Gdy zapadła
noc i uczta się skończyła, wszyscy udali się na spoczynek.
Nieliczne tej noc straże również posnęły. Tymczasem niepostrzeżenie
przez zamarznięte bagna do grodu wdarł się nieprzyjaciel
i doszło do strasznej rzezi śpiących mieszkańców. Nikt z nich nie
uszedł z życiem. Gród został spalony i nigdy już nieodbudowany.

Szlak kajakowy i żeglarski„Ku Bałtykowi”
Z czasem grodzisko pokrył las i trudno dziś dostrzec zarysy dawnych budowli. Nocą zaś, jak głosi
legenda, słychać szczęk oręża, krzykiem mordowanych…. Odgłosy te można ponoć usłyszeć
aż w Długiem.
Kolejny etap wodnej podróży stanowi uroczo położone jezioro Słowa o powierzchni
prawie 6 ha i głębokości do m. Różnica wysokości względnej między lustrem wody
a otaczającymi pagórkami dochodzi nawet do 0 m. Brzegi porośnięte drzewami olchowymi
i jesionowymi tworzą tzw. łęgi, cenne siedliska Natury 000. Turystów zachwyca przezroczystą
wodą szmaragdowego koloru. Ze względu na sprzyjające warunki występują tu
podwodne łąki, które tworzą glony – ramiennice oraz wiele gatunków ryb, płazów czy

ptaków. Z jeziorem tym związana jest legenda, według której powstało ono w miejscu,
gdzie diabeł dobywał piasek na budowę mostu na jeziorze Osiek.
Pływając po tym akwenie, od południowej strony można zobaczyć wieżę widokową
położoną na wysokości m n.p.m. przy „Słowim szlaku” stanowiącym jeden z odcinków
ścieżki rowerowej. Natomiast od strony zachodniej widnieje wieża obserwacyjna do celów
p-poż.
Jeziora Słowa i Osiek łączy kanał o długości prawie 00 m. W latach 00 - 00 został
on pogłębiony oraz poszerzony dla celów turystyki wodnej. Wzdłuż jego brzegów znajdują
się łęgi źródliskowe z wyjątkowo bogatą florą i fauną, a przy końcu można spotkać małe
jeziorko„Błotne” bogato porośnięte roślinnością wodną, tworzącą łąkę wodną.
Jezioro Osiek (Chomętowskie) to największy zbiornik wodny na Pojezierzu Dobiegniewskim.
Wraz z Ogardzką Odnogą i zatoką Żabią osiąga 6 ha lustra wody i długość
ponad 9000m przy maksymalnej głębokości m. Na przeciwległym brzegu jeziora leży
stara słowiańska wieś Chomętowo, wzmiankowana po raz pierwszy w 7roku. W I połowie
XV w. należała do zakonu krzyżackiego, z czasów którego zachowały się do dzisiaj
budowle –spichlerz z cegły i kamienia. Kierując się w lewo do wsi Pielice mija się szczątki
spalonego w 97 roku mostu, który stanowił skrót do wsi Chomętowo. Dzisiaj można
oglądać tylko pozostałości w postaci wbitych w dno jeziora pali.
Za mostem pojawiają się wody jeziora Ogardzka Odnoga, którego wysokie brzegi
porośnięte są lasami sosnowymi. Przy odrobinie szczęścia można podziwiać w locie bieliki,
kormorany i puchacze, które tu mają swoje gniazda. Szczególnym walorem przyrodniczym
są żeremia bobra europejskiego i nory wydry. Po przebyciu . km dopływa się do miejsca
biwakowego wyposażonego w zadaszone ławy i stoły. Dla bardziej wytrwałych kajakowiczów
interesujące może się okazać korzystanie ze szlaków wodnych położonych również
na jeziorze Osiek, lecz na terenie gminy Dobiegniew. Kilkanaście kilometrów szlaków kajakowych
po jeziorach stanowi prawdziwy raj dla wodniaków, a możliwość dopłynięcia do
Morza Bałtyckiego rzekami- Mierzęcką Strugą, Drawą, Notecią, Wartą i Odrą to wyjątkowe
wyzwanie dla najbardziej wytrwałych i doświadczonych amatorów sportów wodnych.
TURYSTO DBAJ O CZYSTOŚĆ NASZYCH JEZIOR I RZEK

Introduction
Cycling routes marked out in the area of the commune of Strzelce Krajeńskie are
a development of the net of routes of Pro Europa Viadrina Euroregion. They lead through
the commune’s environmentally most attractive areas.
The land of Strzelce Krajeńskie like the whole region is an interesting place for tourism,
with a great number of environmental, historical and landscape values.
Cyclists, canoers, as well as hikers and motorists may find plenty of exemplars of flora
and fauna and also architectural rarities. Cycling and hiking lovers traveling along the
cross-country routes have the opportunity to get to know the values of our commune taking
advantage of our well marked and prepared routes.
The town of Strzelce Krajeńskie located centrally towards the marked out, communal
routes makes up a perfect base for tourism. Hotels located in the town provide every visitor
with sufficient conditions. Accommodation and catering facilities existing in the town
enable organizing both individual and group biking tourism.
In the recent years tourism facilities have been developing also in villages within the
area of the commune of Strzelce Kraj. such as Przyłęg, Wilanów, Buszów, Danków or Długie.
The marked out routes lead to these places among beautiful forests and clean lakes, the
number of the latter being over 0 in the area of the commune.
Especially because of the lakes and their natural system of connections a special program
called„Lubuskie Mazury” has been executed mutually with the neighboring Dobiegniew
commune. Lake Lipie and the village Długie located upon it are the beginning of a
canoeing route which enables reaching the rivers Drawa, Noteć and Oder, finally reaching
the Baltic Sea. The system of lakes, passes, channels and rivers forms a regionally unique
attraction, values of which are more and more frequently visited by the lovers of the environment
and resting in the open-air.
Thanks to the financial support
of the European Union, within
the confines of projects of Pro
Europa Viadrina Euroregion, the
Town Hall of Strzelce Krajeńskie
and Strzelce Krajeńskie Forestry
Department all the canoeing
and cycling routes have been
labeled. Information boards and
resting spots have been prepared
to make traveling and getting
to know the environmental
attractions easy.
Visit the beautiful Strzelecka
Land and see its attractions and
charm! See you on tour!

4
6
4
Szlaki rowerowe
„Kierunek Długie”
„Dankowski szlak”
„Osobliwości rezerwatów”
Szlak kajakowy
„Ku Bałtykowi”

4
4
7

8
The „Dankowski Szlak”
cycling and hiking route
The „Dankowski Szlak” route is a . km long connection
among Strzelce Krajeńskie and the villages of
Wielisławice and Danków. It leads through forests and
fields, avoiding public roads, which makes it a safe cycling
and hiking route.
The first unit ( . km long) leads through field areas and is agriculturally developed by
the village of Wielisławice. About 0 years old mighty limes grow along that route. Another
characteristic feature of that area are bogs and bushes spreaded among the fields- field
coverts. There, birds, game, insects and small amphibians find their shelter. Covering the
distance, a cycling lover may find majestically paddling cranes, buzzards making circles,
deers, bucks, hares and wild boars grazing and fretting foxes.
Going through Wielisławice, it is worth seeing the half-timbered church dating back
from the turn of the 8 th century rebuilt in the years 98 - 98 .
At this point the Barlinek Forest covering the area of ,6 thousand hectares and
a terrain called „Nature 000” start. The areas protect over 0 species of birds such as the
white eagle, the eagle owl, the black heron or the kingfisher. The woods of the forests are
in a good state being full of game, fowl, amphibiants and undergrowth: mushrooms, blueberry
and raspberry canes.
Here, the route turns right and leads north through Barlinek-Gorzów Landscape
Park. At the very beginning the tourist reaches one of the spatial forms of nature conservation
–ecological, arable land consisting of .7 ha. It is a place of particular preservation
of plants whose typical habitat are bogs, such as the sedge, the cotton grass, the bullrush,
the cats’-tail, as well as numerous species of birds, especially the ducks- the mallard, the
garganey, the teal and the myrtle.
As we get closer to the rest spot we go past mixed forests consisted of pine trees,
spruces, beeches, oaks, and ashes, alders and willows near the water.
The first rest spot is located at the 8 th km of the route next to fishponds. It is called
„Rybakówka”and fish like trouts and carps are raised. The ponds are often visited by birdsherons,
bald coots eagles and fish hawks- which find them perfect places to hunt for food.
Otters and minks also take advantage of the ponds.
Riding 00 meters farther we can admire an old Pomeranian beech wood with pine
trees and hemlock-spruces.
Another rest stop awaits tourists at the th km and it is called „Dolny Młyn”. A tourist
has the occasion to listen to rustling, dammed up water in a place situated upon the Polka
River where once a water-mill’s wheel spinned. Nearby the rest spot a picturesque lake
Buk is located.
After another km we reach Danków, a village located between two lakes- Kinołęka
and Dankowskie Wielgie. The historical attraction of Danków is its neogthical church and
the v. Brands’ manor farm buildings. Apart from these, it is possible to see well preserved

genuine defense embankments and mounds of ancient watchtowers situated among the
bogs.
Outside Danków in the direction of Strzelce Krajeńskie, to the left a Forest Ecological
Center is located, where educational activities on environment and ecology are organized
for groups. The owner of the spot is the Strzelce Krajeńskie Forestry Department.
Near the Lake Wielgie Dankowskie, where the route comes to an end, a camping
place is located. It includes spacious, sheltered tables and benches, a place for bonfires and
barbecues and a lovely pier. Beside the camping place’s entrance one may notice the ruins
of the von Kutlitz’s family sarcophagus.
Outside the camping place an education-through-sport track is set going around
a glacier-shaped hill, surrounded by a 60-year-old pine forest. Some important elements
of the track are obstacles like hurdles, seesaws, ladders, beams, and a pier leading to
a „treasure island”. Checking fittnes one may simultaneously verify ones knowledge about
environment with a little help of information boards including photos and descriptions.
The „Dankowski Szlak” cycling and hiking route is labeled orange, the rest spots are
equipped with sheltered benches, tables and boards giving information about the environment.
The „Osobliwości rezerwatów”
cycling and hiking route
The route is 8 km long and leads through the areas of Strzelce Krajeńskie Commune
and a small unit of Kłodawa Commune. The route’s main attractions are partial reserves,
being one of the spatial forms of nature preservation, as well as monuments of
nature and beautiful, winding rivers.
The track begins in Strzelce Krajeńskie and runs towards Wielisławice ( . km), an old
village originating from medieval times, and it partly covers with the„Dankowski Szlak”. An
interesting fact about Wielisławice is that a mansion with an annex built in 9 th century is
located there, surrounded by a small landscape park, as well as a half-timbered church from
the turn of 8 th century. Moving farther towards Wilanów (7.6km) we have the possibility
to watch the ruins of a water-mill. Wilanów is worth having a break in the journey and seeing
local monuments of nature which are a group of 00-year-old trees, a 00-year-old oak
„Sobieski” whose circumference is 6 0cm, and a 0-year-old sycomore maple which is in
an incredibly good state comsidering its age.
The path from Wilanów goes along a paving, built in the end of 7 th century towards
Przyłęg. At that unit there are two nature reservations. Covering a 600-meter distance we
pass the first of them. ”Rezerwat Wilanów” was established in 966. It covers an area of
67. 6 hectares where a natural part of 80 years old beeches, oaks and pine trees are taken
care of. The habitat is called „Nature 000”- a fertile lowland beechwood. There is a tiny
lake surrounded by a broadleeved forest in the reservation. On the track again, admiring
the beautiful forests, we leave the paving (9km) turning left and riding an asphalt road we
come closer the first rest spot „Przyłężek” ( 0.9km). Its name originates from a „Przyłężek
9

0
Reservation”, established in 99 , covering an area of . 8ha. The aim was to preserve the
beautifully winding river Przyłężek. It is where trouts and tadpoles spawn and grow. Just
before entering the place, turning left we can see a fabulous lake Przyłężek, 00 meters in
front of us at the end of a sandy path. It is rich with flora and fauna and is a great place to
have some rest after a tiring journey. Before Przyłęg the path goes right, crossing Gorzów-
Gdańsk national way and runs along a holiday resort nearby Lake Wełmino. Next, along
the woods, the route leads us to Zdroisk, where it runs along the Santoczna river and goes
towards Górki Noteckie. The „Buki Zdroiskie”reservation is a unique place (7 . 7 hectares),
9. hectares of which belong to Strzelce Krajeńskie Commune. It was established to preserve
the 60-year-old Pomeranian beeches- Nature 000- a fertile lowland beechwood.
The area of the reserve is a habitat of a rare plant- a horsetail. It is also a place with a spring
which spurts with a crystal-clear water. At the edge of the reserve one may find a commemorative
stone funded in 9 by the mayor of Strzelce Krajeńskie for the forester who used
to take care of the area of the present reserve. Another rest spot - „Pod Skarpą” ( . km)
is located at the end of a ravine. From that point the route goes to Górki Noteckie. Even
though the place is not a part of the route it is interesting due to the fact that excavations
led there proved evidence of people’s activities in the Iron Age and exposed an early medieval
cemetery. Too, a neogothical church from the beginning of the 9 th century is built
there. Later on, the path leads us through a typical pine tree forest with its undergrowth
full of blueberries in the summer and mushrooms in the fall. Now, we are on a regional
way Przyłęg-Górki and we arrive at the last rest spot ( 8. km). The greatest attraction of
„Romanowy Młyn” are the ruins of a water-mill built on the Pełcz river. From the village of
Danków to a place called Górki Noteckie there used to be five mills on the river. Forests
rich with mushrooms lead to private fish-ponds. The ponds covering an area of a couple of
dozens of kilometers of water with moors surrounding them are home to many species of
protected birds such as the black stork, the white eagle and the lesser spotted eagle.
The last couple of kilometers lead through Sławno, a tiny village located km south
from Strzelce Krajeńskie. There is a palace surrounded by a wall with a tower built in the 0 th
century in the village. From Sławno, the route leads along an asphalt road among fields and
a neighboring orchard to Strzelce Krajeńskie where the journey ends. The route is labeled
orange, the rest spots are equipped with sheltered benches and tables and boards giving
pieces of information about the environment.
The „Kierunek Długie”
hiking and cycling route
The route leading to Długie is in a shape of an eight and
its total length is kilometers. One may choose two
possible ways out of Strzelce Krajeńskie: the first one
leading along Poznańska Street, the second one along
Grodziska Street in the direction of Stare Kurowo.

The first part ( , km) leading to Sidłów is made of stone setts. Further on, it is an asphalt
road which leads to Gardzko. Just outside the village, there is a huge obelisk- a monument of
environment. The village which has a baroque church was first mentioned in the chronicles
in the 7. After covering the distance of . kilometers one has to turn into a sandy road
leading to Rokitno. After another 800 meters one can see a crossroads in the forest. The road
on the right takes you do Rokitno and the road ahead goes to Długie. The next unit is called
‘Strzeleckie Rokitno’. The stage ends in a rest spot called ‘Ptasi budzik’- bird’s alert, where
information boards about birds’habits are located. Here the route joins the route which leads
along Poznańska Street and from now on it is called ‘Owczy Trakt’ and provides a safe way to
get to the recreation resort in Długie. The whole route is divided into a couple of units bearing
the following names: /„Poznańska droga”-6.9 km, /„Owczy trakt”- . km, /„Sumowski
szlak”- . km /„Słowi szlak”- .8 km.
„Poznańska droga” is a satisfactory route only for those who prefer cross-country tourism.
It leads along a natural way through fields and after covering .9 kilometers we reach
a wild cherry tree and the route turns left and soon we arrive af a rest spot located nearby
a tiny water reservoir called Staw Anioła” surrounded by pine trees and fields.
going through the fields we reach the ‘wzgórze gardzkie’ (The Gardzko hill) which
gives a lovely panorama over the village of Gardzko with its landmark- a high chimney, and
the village of Licheń with its white church tower dating back from the 79 . Next the route
reaches the edge of the Drawa Forest ( . kilometers) and along a forest path going among a
0-year-old forest we reach the Licheń-Rokitno junction (6. kilometers).
After we go past a downwards descend, and a sandy uphill road we reach another junction-
Długie-Rokitno and Licheń-Smolarz (a settlement in the woods) it is also the Bird’s Alert
rest spot. Riding along ‘Owczy trakt’-the sheep’s path, which turns right after . kilometer,
leading to Długie we reach a tiring uphill road. Here we can see former grazing lands which
now are an area planned for modern housing.
Later on, the path leads near some picturesque ravines and lake Długie flickering from
behind the trees. Just off the village there is a construction site and Friar Krystyn’s Society’s
recreation center. Down a paving we reach Długie village. It is the shortest and the safest
way to get from Strzelce to Długie ( km). But we advise you to choose a bit longer but more
interesting route. The beauty of the places you can see is worth riding it. Instead of following
Owczy Szlak to Długie we turn left and go to see two magnificent lakes located among the
forest: Rydzek Głęboki and Rydzek Miałki (9 th km of the route). The picturesque, gutter-like
lakes were shaped by the glacier and have steep and high slopes, covered with 60-year-old
pines are undoubtely a gret tourist attraction- they are part of Nature 000-broad leeved
forest. The pine trees are of great importance for the foresters and due to their exeptional
look and age they create a group of trees giving seeds for raising seedlings and creating new
forests. Part of their seeds are conserved in a gene-bank. Seeing such an old group of trees
must make us respect the foresters’ experience not having cut out such distinguished trees.
Passing the lakes we go across the national road E- Gorzów Wlkp-Gdańsk. After a careful
drive through that busy road we primarily go along the edge of the Licheński Forest, and
then through a pasture. On the edge of a pine tree forest, we turn left and after 800 meters’
drive we notice the surface of Lake Słowa 0 meters deep, covering an area of 00 hectares
of gorgeous emerald water. This is also an overlook with a tower that enables admiring the
view of the lake, surrounding forests as well as rare birds such as the white eagle or the kite.
We can distinguish the shape of a fire-tower over the forests
Going down a hill for about 00 meters we turn right into a road leading along Słowa
lake. There we can observe the works of an animal hydrobiologist- the beaver. After cover-

ing a distance of 00 meters we can have a swim in perfectly clear water on a wild beach.
The shores of the lake are covered with trees.
On the cape the road turns right and we get to Skrzyżowanie Grodowe (a crosssroads).
In medieval times there was a city but these days the area is covered with old limes, beeches,
oaks and pines. We can see the waters of lake Lipie from there
After finishing „Słowi Szlak” we arrive at Długie located at the national road . It is
as typical holiday resort which offers well developed accomodation facilities, quickly improving
watersport infrastructure large, a beautiful beach, a camping place, a marina, and
a watersports equipment rental located on the shore of Lake Lipie ( 8 hectares). Długie is
also the place were numerous cultural events take place. The greatest and the most popular
gig is The International Marine Song Festival ‘KEJA’. The way back to Strzelce is either the
‘Owczy trakt’ or the ‘Słowi szlak’.
The route is labeled orange, the rest spots are equipped with sheltered benches and
tables and boards giving information about the environment.
TOURISTS! TAKE CARE OF OUR BEAUTIFUL ENVIRONMENT!
The „Ku Bałtykowi”
sailing and canoeing route
Owing to picturesque lakes located on the edge of the
Drawa Forest (over 00 thousand hectares), the Land
of Strzelce Krajeńskie makes a perfect place for watersports.
The total surface of water is over 900 hectares
which puts the place as the second largest in Poland.
Such wonderful conditions are created by the following
lakes: Lake Lipie, Lake Słowa, Lake Ogardzka Odnoga,
Lake Osiek and Lake Żabie. The area is even more peculiar
due to the natural channels connecting the lakes as
well as forests surrounding them. Canoeing on the lakes
is definitely a perfect occasion to admire the beauty of
the local nature. The lakes are of glacial origin and they
filled gutter-shaped areas with water. They appeared in
places where the glacier’s edge split in two.
The „Ku Bałtykowi” route begins on lake Długie in Długie.
From that place one can swim through an isthmus to lake Słowa,
and after that along a channel to lake Osiek. Lake Lipie covers
an area of 8 ha. It is 0 meters long, 900 meters wide the
deepest place of meters. The lake is perfectly located, surrounded
by forests. It is connected by a 0-meter-long channel
with lake Słowa. Moving in that direction we can see a peninsula
with which an interesting legend is connected.

A long time ago people of Pomerania built a mighty, wooden castle. The access to the castle
was impossible. From the north, the waters of the lake prevented anyone of entering the castle.
From the south it was guarded by vast, dangerous swamps. One day during a sever winter, the castle
was visited by an unnknown prince who arrived with his companions. A grand reception was
thrown to honor him. the drinks flowed freely and the residents did not notice that the guards also
took part in the feast forgetting about their duties. When the reception ended, everybody retired for
the night. So did the guards. Meanwhile, unseen through the frozen swamps came the enemy. The
castle was sieged and conquered and no one was spared. The place was burnt to the ground and
never rebuilt. As the time passed by, the forest covered the ruins and it is really hard to see its outlines
these days. But still at night, as the legend says, one can hear the yells of the murdered. These voices
might even be heard in Długie.
Next, we are on the lake Słowa- almost 6 ha, meters at its deepest. The difference
between the surface of the water and the hills surrounding it is up to 0 meters. The shores are
covered by ash and alder woods creating the so called riparian forests- precious „Nature 000”
habitats. It is a limestone lake and its waters are of emerald tint. Due to favorable conditions,
underwater meadows created by major algae colonies cover the bottom of the lake. A legend
connected with the lake says that lake Słowa appeared on the place where a devil once dug a
hole in the groung to build a bridge over lake Osiek. Moving along the reservoir to the south
we are able to see an overlook tower located meters above the sea level, near the „Słowi
Szlak” route- one of the units of the cycling route. To the west a fire-tower is visible. Paddling
directly to lake Osiek we reach a channel linking the two lakes. It is about . km long and
was broadened in 00 -0 for the needs of tourism. Along the banks of the channel riparian
forests grow giving shelter to many species of plants and animals. By the end of the channel
a little lake Błotne is located overgrown with flora creating a water-meadow. Later on, we get
the largest body of water in Pojezierze Dobiegniewskie-lake Osiek (Chomętowskie) which together
with Ogardzka Odnoga and Zatoka Żabia reaches the following sizes of 6 hectares,
meters of depth and the length of 9 kilometers. On the opposite shore an old Slavic village
Chomętowo is located (first noticed in 7, in the first half of the th century belonged to the
Order of the Teutonic Knights, a bricked-stony granary preserved to these days). Moving northeast
we pass the remains of a bridge burnt in 97 which shortened the way to Chomętowo.
Nowadays only some wooden piles are visible above the surface of the lake.
Passing the bridge we get to lake Ogardzka Odnoga which is overgrown with pine trees.
These areas are habitat of eagles and cormorants. The other value of the place are the beaver’s
lodges and the otter’s burrows settled there. Covering next . kilometers we finally arrive
at the rest spot equipped with sheltered benches, tables and a board with a map of the
canoeing route. More endurable canoers are welcome to try another canoeing route located
in the area of Dobiegniew Commune. A dozen
of kilometers of canoeing routes leading along
lakes are a great attraction for watersport lovers
and the possibility of getting to the Baltic
Sea through Lake Osiek, a small river Mierzęcka
Struga, Lake Wielgie and farther to the Drawa
River, the Noteć River and the Odra river is a
unique challenge for the most keen watersport
lovers.
TOURISTS! TAKE CARE OF OUR LAKES
AND RIVERS!

Verwort
Rad - und Wanderwege, die auf dem Gebiet der Gemeinde
Strzelce Krajeńskie angelegt wurden, führen durch sehr
attraktive Naturgebiete dieser Region.
Die gesamte Region Ziemia Strzelecko-Krajeńska ist landeskundlich
besonders interessant, besitzt eine große historische
Bedeutung und weist eine besondere Natur und Landschaft
auf. Sowohl Radfahrer, Fußgänger, Paddler als auch
motorisierte Touristen finden hier eine interessante Flora und
Fauna, außerdem einige wertvolle Baudenkmäler. Liebhaber
der Fahrrad – und Fußgängertouristik, die sich auf den Radund
Wanderwegen bewegen, können die Vorzüge unserer
Gemeinde kennen lernen, wenn sie die markierten, gut ausgebauten
Wege nutzen.
Die im Verhältnis zu den angelegten Rad - und Wanderwegen
zentral gelegene Stadt Strzelce Krajeńskie bildet eine
wunderbare touristische Basis. Die sich auf dem Gebiet der
Stadt befindlichen Hotels bieten jedem Touristen passende
Bedingungen. Die vorhandenen Unterkünfte und Gastronomien
bieten Möglichkeiten sowohl für Individualreisende als
auch für organisierte Gruppenreisen.
In den letzten Jahren entwickelte sich die touristische Basis
auch in anderen, auf dem Gebiet der Gemeinde gelegenen
Ortschaften, wie z.B. Przyłęg, Wilanów, Buszów, Danków oder
Długie. Die ausgebauten Wege der Gemeinde führen zu diesen
Ortschaften durch reizvolle Wälder und an sauberen Seen
vorbei, von denen es auf dem Gebiet der Gemeinde über 0 gibt.
Zur Erschließung dieser Seen und des natürlichen System ihrer Verbindungen wird
gemeinsam mit der Nachbargemeinde Dobiegniew das Programm „Lubuskie Mazury”
durchgeführt.
Der in der Ortschaft Długie gelegene See Lipie bildet den Anfang für die erste Etappe
der Paddel- und Segelroute „Lubuskie Mazury”. Ferner gelangt man über den See Słowa
zum Fluss Drage und weiter zur Netze, zur Oder und an die Ostsee. Der Verbund von Seen,
Prielen, Kanälen und Flüssen bildet ein in der Region einmaliges System, dessen Vorzüge
immer mehr Naturliebhaber kennen lernen.
Dank der Finanzierung durch die Europäische Union im Rahmen der Projekte von
Pro Europa Viadrina, durch das Stadtamt Strzelce Krajeńskie und das Oberforstamt Strzelce
Krajeńskie wurden alle Rad-und Paddelbootwege kenntlich gemacht. Es wurden auch
Rastplätze und Informationstafeln, die den Touristen das Reisen und Kennenlernen der Naturattraktionen
erleichtern, vorbereitet.
Wir laden Sie zum Besuch der Ziemia Strzelecka ein und empfehlen Ihnen, den Reiz
und die Attraktionen dieser Region kennen zu lernen. Bis zu einem Wiedersehen auf den
touristischen Wegen.

6
RAD- UND WANDERWEG
„Dankowski Szlak”
Der Weg „Dankowski Szlak” mit einer Länge von , km
verbindet die Ortschaften Strzelce Kraj. und Wielisławice-
Danków und verläuft durch Feld- und Waldgebiete,
wobei die befahrenen öffentlichen Wege umgangen
werden, so dass er einen sicheren Rad- und Wanderweg
bildet.
Die erste Strecke, die von Strzelce Krajeńskie nach Wielisławice führt, hat eine Länge
von , km, führt über einen Feldweg und dann die über 0 Jahre alte Lindenallee entlang.
Dieser Abschnitt der Route führt durch Äcker mit in Feldern gelegenen, von Sträuchern
und Bäumen bewachsenen Teichen, sog. Feldremisen. An diesen Stellen finden verschiedene
Tiere, darunter Vögel und Lurche, ihre Zuflucht. Man kann hier auf majestätisch
spazierende Kraniche, kreisende Mäusebussarde, weidende Rehe, Hirsche, Wildschweine
und Hasen sowie herumstöbernde Füchse treffen.
Wenn man durch das Dorf Wielisławice fährt, lohnt sich eine Besichtigung der Riegelkirche,
die zur Wende des 8./ 9. Jahrhunderts erbaut wurde und in den Jahren 98 -
98 einen Umbau erfuhr. Am Waldrand beginnt der Urwald Puszcza Barlinecka mit einer
Fläche von .600 ha sowie das Gebiet Natura 000. Dieses besondere Naturschutzgebiet
(OSO) umfasst über 0 Arten von Vögeln, darunter der Seeadler, die Bergeule, der schwarze
Storch und der Eisvogel.
Die Wälder in diesem Urwald befinden sich in einem sehr guten Naturzustand und
sind reich an Tieren; es finden sich viele Vögel, Lurche sowie Pilze, Heidel- und Himbeeren.
Hier biegt auch der Rad - und Wanderweg rechts in nördliche Richtung auf das Gebiet
des Landschaftsparks „Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy” ab. Eine Raumform
des Naturschutzes bildet der ökologische Nutzboden mit einer Fläche von ,7 ha. Es ist
eine Stelle des besonderen Schutzes der für die Sumpfanhäufung charakteristischen Pflanzenwelt,
u.a. Riedgras, Moorgras, Schilf, Rohrkolben, sowie für
zahlreiche Vögel, vor allem Stockenten, Knäckenten sowie Niederwild.
Der Mischwald besteht aus Kiefern, Fichten, Buchen, Eichen und in Gewässernähe
wachsen Eschen, Erlen und Weiden.
Ein erster Rastplatz befindet sich auf nach 8 km, in der Nähe der Fischteiche. Es ist der
sogenannte „Rybakówka”, wo man Karpfen und Forellen züchtet. Die Zuchtteiche bilden
ein wunderbares Jagdgebiet für Raubvögel: Seeadler und Fischadler, Vogelarten wie Graureiher
und Wasserhuhn „verköstigen“ sich hier die ganze Saison. Die Wohltat des Wassers
nutzen auch Fischotter und der amerikanische Nerz, der ein besonderer Gast der Zuchtteiche
ist.
Nach weiteren 00m der Route befindet sich auf der rechten Seite im Naturbiotop
ein sehr alter Waldbestand - der saure pommersche Buchenwald - mit einem Anteil an
Kiefern und grünen Douglasien.
Der folgende Rastplatz, der sogenannte „Dolny Młyn“, findet sich nach Kilometern.
Der Tourist hat an dieser Stelle, wo sich früher das am Fluss Polka ( entspringt dem See

Buk ) gelegene Mühlrad gedreht hat, die Möglichkeit, das
Rauschen des aufgestauten Wassers zu hören. Der Fluss und
der See sowie die Umgebung von Erlen- und Eschenwälder
bilden einen wunderbaren Lebensraum für den europäischen
Biber. Nach weiteren km kommt man in die zwischen den
Seen Kinołęka und Wielgie Dankowskie gelegene Ortschaft
Danków. Eine historische Attraktion in Danków ist die neugotische
Kirche und die Vorwerksgebäude der Familie von
Brand. Aus den alten Zeiten sind bis heute originale Verteidigungserdwälle
erhalten sowie den Sumpf entlang
gelegene Hügel, auf denen ehemals Wachttürme standen.
Hinter der Ortschaft Danków in Richtung Strzelce Kraj.
befindet sich an der linken Seite das Objekt „Leśne Centrum
Ekologiczne”, in dem für organisierte Gruppen Bildungsunterricht
zum Thema Wald und Natur durchgeführt wird. Der
Inhaber dieses Objektes ist das Oberforstamt An dem See
Wielgie Dankowskie hat der Rad- und Wanderweg sein Ende;
dort gibt es einen Zeltplatz mit überdachten Bänken und Tischen,
eine Feuer- und Grillstelle und ein schöner Steg. Neben
der Zufahrt zum Zeltplatz befinden sich die Ruinen einer Kapelle
mit dem Prunksarg der Familie von Kutliz.Direkt hinter
dem Biwakplatz beginnt der Bildungs- und Konditionsweg,
der in eine von Gletschern geformte Hügellandschaft mit 6 -
jährigen Kieferbestand führt. Hier bestehen die Attraktionen
aus Einrichtungen für Geschicklichkeitsübungen und einem
Steg, der auf eine „Schatzinsel” führt. Man kann hier die eigene
Kondition prüfen und dabei zugleich sein naturwissenschaftliches Wissen mit Hilfe der
aufgestellten Tafeln testen.
Der Rad- und Wanderweg „Dankowski Szlak” ist orange gekennzeichnet, die Rastplätze
sind mit überdachten Tischen und Bänken sowie mit Informationstafeln zum Thema Natur
und Wald ausgestattet.
RAD- UND WANDERWEG
„Besonderheiten der Naturschutzgebiete”
(Osobliwości Rezerwatów)
Der Rad-und Wanderweg mit einer Länge von 8 km verläuft durch die Gemeinde
Strzelce Kraj. und eine kleine Strecke durch die Gemeinde Kłodawa. Die Hauptattraktion
der Route sind Teil-Naturschutzgebiete, die eine der Raumformen des Naturschutzes
bilden, sowie Naturdenkmäler und wunderschöne, durch Wälder mäandernde
Flüsse.
7

8
Die Route hat ihren Anfang in Strzelce Krajeńskie und führt in Richtung Wielisławice
( , km), ein altes Dorfes mittelalterlicher Herkunft. Dort deckt sich die Route zu einem
kleinen Teil mit dem Rad- und Wanderweg ”Dankowski Szlak”. Eine Besonderheit von
Wielisławice ist das im 9. Jahrhundert erbaute Riegelherrschaftshaus und sein Hintergebäude,
von einem kleinen Landschaftspark umgeben, sowie die Riegelkirche aus Zeit der
Wende vom 8. zum 9. Jahrhundert.
Wenn man weiter Richtung Wilanów fährt (7,6 km), hat man die Möglichkeit die Ruine
einer Wassermühle zu besichtigen. Diese Wassermühle wurde am Fluss Pełcz erbaut. In Wilanów
lohnt es sich auch Naturdenkmäler zu bewundern; dort findet sich eine Gruppe von
00-jährigen Lebensbäumen. Bei der Ausfahrt aus dem Dorf steht überdies die über 00
Jahre alte Eiche „Sobieski” mit einem Umfang von 6 0 cm, sowie ein über 0-Jahre alter
Ahorn, dessen Gesundheitszustand trotz seines Alters bestens ist.
Vom Wilanów verläuft die Route entlang der Ende des 7. Jahrhunderts gebauten
Straße in Richtung Ortschaft Przyłęg. Auf dieser Strecke bilden zwei Naturschutzgebiete
eine Sehenswürdigkeit. Nach 600 m erscheint das erste Naturschutzgebiet, das „Rezerwat
Wilanów”, das im Jahre 966 gegründet wurde. Dieses nimmt eine Fläche von 67, 6
ha ein. Ein Teil des Naturmischwaldes mit einem Anteil von über 80 Jahre alten Buchen,
Eichen und Kiefern ist unter Naturschutz gestellt. Es ist dies der Standort des Projektes Natura
000 – ein fruchtbarer Tieflandbuchenwald. Im Naturschutzgebiet befindet sich ein
kleiner, von Laubwald umgebener See. Die bildschönen Wälder bewundernd fährt man
bei Kilometer 9 von der gepflasterten Straße ab, biegt links ab und nähert sich auf der
Asphaltstraße dem ersten Rastplatz „Przyłężek“ (Kilometer 0,9). Der Name entstammt
dem im Jahre 99 gegründeten Naturschutzgebiet „Rezerwat Przyłężek”, das eine Fläche
von , 9 ha umfasst. Zweck dieses Naturschutzgebietes ist der Schutz des sich malerisch
windenen Flusses Przyłężek – hier finden sich Laich- und Entwicklungsplätze der Bachforelle
und Kaulquappe. Noch vor der Einfahrt in das Naturschutzgebiet, wenn man rechts
abbiegt und sich auf die sandige 00 m lange Strecke des Waldweges begibt, erscheint der
bildschöne See Przyłężek, mit einer reichen Wasserfauna und - flora. Hier kann man sich
nach einem anstrengenden Ausflug erholen.
Weiter führt die Route den Asphaltweg entlang Richtung Przyłęg. Vor diesem Dorf bei
Kilometer 7, biegt die Route nach rechts ab und führt weiter den Waldweg entlang bis
zur Landesverkehrsstraße Nr. 22 Gorzów-Gdańsk und weiter dem Erholungszentrum
am See Wełmino entlang.Von dort richtet sich
die Route durch die Waldgebiete zur Ortschaft
Zdroisk, wo sie dem Fluss Santoczna entlang
und am Rande des Naturschutzgebietes
„Zdroiskie Buki” in Richtung Górki Noteckie
verläuft.
Das Naturschutzgebiet „Zdroiskie Buki “
ist ein besonderes, am Hang der malerischen
Schlucht gelegenes Waldschutzgebiet mit einer
Gesamtfläche von 7 , 7 ha, wobei 9, ha
zur Gemeinde Strzelce Kraj. gehören. Es wurde
zum Schutz des über 60-jährigen natürlichen
pommerschen Buchenwaldes gegründet
(Standort Natura 000) und ist fruchtbarer tiefländischer
Buchenwald. Auf dem Gelände des

Naturschutzgebietes wächst auch der geschützte Schachtelhalm.
Man kann hier auf einen natürlichen Quellgrund mit
kristallklarem Wasser treffen. Am Rande des Naturschutzgebietes
befindet sich ein Gedenkstein mit einer Aufschrift in
deutscher Sprache. Den Gedenkstein hat im Jahre 9 der
Bürgermeister von Strzelce Kraj. für den einstiegen Waldhüter,
der für das heutige Naturschutzgebiet gesorgt hat, gestiftet.
Am Ende der Schlucht wurde der nächste Rastplatz „Pod
Skarpą“ ( , km) errichtet.
Von hier aus führt der Weg zum Dorf Górki Noteckie.
Eine Besonderheit dieser kleinen, sich abseits unserer Route
befindlichen Ortschaft sind die Spuren einer Ansiedlung aus
der Bronze– und Eisenzeit. Überdies gibt es dort eine frühmittelalterliche
Begräbnisstätte. Beides wurde bei Ausgrabungsarbeiten
entdeckt.
Hier befindet sich auch die neugotische Kirche aus dem
Anfang des 9. Jahrhunderts. Weiter führt der Rad- und
Fußweg durch den Wald mit typischem Kiefernbestand und
reichem Unterholz, in dem sich im Sommer Blaubeeren und
im Herbst Pilze finden.
Dann fährt man entlang der asphaltierten Straße Przyłęg-
Górki entlang und erreicht den letzten Rastplatz ( 8, km)
„Romanowy Młyn”. Die Besonderheit dieser Stelle bilden die
Ruinen einer Wassermühle am Fluss Pełcz. Von der Ortschaft
Danków nach Górki Noteckie gab es den Fluss entlang fünf
Wassermühlen.
Nadelwälder, reich an Pilzen, führen zu privaten Zuchtteichen.
Diese Stelle, mit einigen Dutzend Hektar Wasserfläche
und sumpfigen Gebieten, wird von einigen geschützten
Vogelarten geschätzt, besonders dem schwarzen Storch sowie
dem See- und Schreiadler.
Die letzten vier Kilometer führen nach Sławno, eine ganz
kleine, südlich von Strzelce Krajeńskie gelegene Ortschaft. Im
Dorf befindet sich ein Palast aus dem 0 Jahrhundert, von einer
Mauer mit einem Türmchen umgeben. Von Sławno führt
der Asphaltweg über Felder und an einem an Strzelce Kraj.
angrenzenden Obstgarten entlang. Der Rad- und Wanderweg
ist orange markiert. Die Rastplätze sind mit überdachten
Bänken und Tischen sowie Informationstafeln zum Thema
Natur ausgestattet.
9

0
RAD- UND WANDERWEG
zur Ortschaft Długie
Gelangt man über den Rad-und Wanderweg zur Ortschaft Długie, kann man in das
sogenannte ”Achtel”eintreten. Die Gesamtlänge der Route beträgt 8 km. Aus Strzelce
Krajeńskie heraus kann man zwei Wege wählen: Der erste führt die Straße Poznañska
entlang, der zweite die Straße Grodzka in Richtung des Dorfes Stare Kurowo. Diese
Strecke ( , km) bis zur Ortschaft Sidłów ist mit Formsteinen gepflastert.
Weiter auf dem Asphaltweg kommt man nach Gardzko. Kurz vor dem Dorf befindet
sich ein großer Wanderstein – ein Denkmal der unbelebten Natur. Das Dorf mit der neogotischen
Kirche aus dem 9. Jahrhundert wurde zum ersten Mal im Jahre 7 erwähnt.
Nach , km fährt man vom Asphaltweg ab und der nun folgende Sandweg richtet sich
nach Rokitno. Nach den nächsten 800m kommt man an eine Waldkreuzung. Rechts führt
der Weg nach Rokitno, geradeaus geht es zur Ortschaft Długie. Die Strecke mit einer Länge
von 8 km führt den Namen „Strzeleckie Rokitno”. Diese Etappe der Reise endet am Rastplatz
„Ptasi budzik”, wo farbige Tafeln über das Verhalten der Vogelarten informieren. Hier
verbindet sich die Route mit dem Weg, der an der Straße Poznańska beginnt und weiter
unter dem Name „Owczy trakt” bis zum Erholungszentrum in Długie führt. Die „alte” Route
ermöglicht eine sichere Zufahrt mit dem Rad zum Erholungszentrum in Długie. Die ganze
Route ist in Strecken mit folgenden Namen geteilt:
/”Poznańska Droga” - 6,9 km. /”Owczy trakt” - , km, / „Sumowski Szlak” - , km,
/„Słowi Szlak” - ,8 km.
„Poznańska droga” bietet nur die ersten 00m befestigten Untergrund. Weiter fahren
wir auf dem Naturpfad durch die Felder bis zum nächsten Rastplatz. Nach ,9 km kommen
wir an einen wilden Kirschbaum, biegen links ab und endlich befinden wir uns an einer
kleinen Baumgruppe. Hier, am sog. „Staw Anioła”, an einem kleinen Wasserreservoir ( ,
km), ist der Rastplatz gelegen. Dieser ist von einem auf Ackerboden gepflanzten Wald umgeben,
bestehend vor allem aus gemeinen Kiefern.
Durch diese Feldgebiete fahrend kommen wir bis zum Hügel „Wzgórze gardzkie”,
von dem sich der Rundblick ausdehnt auf die Ortschaften
Gardzko - mit dem Schornstein der Branntweinbrennerei
- und Licheń - mit dem weißen Kirchturm
aus dem Jahre 79 .
Dann kommt man an den Rand des Drage-Urwaldes
( , km). Weiter den Waldweg entlang, der zwischen
dem Stangenholz (Wald im Alter von ca. - 0 Jahren
-Stangen ) verläuft, kommt man zur Kreuzung „bukowy
rozjazd” (6, km) – dies ist die Wegkreuzung Licheń-Rokitno.
Wenn wir eine steile und dann sandige Anfahrt
hinter uns haben, befinden wir uns an zwei Waldkreuzwegen:
der von Długie nach Rokitno und der aus Licheń
nach Smolarz (Waldsiedlung).

Die Raststelle an der Siedlung wird „Ptasi budzik”
genannt.
Weiter führt uns der Weg„Owczy trakt”, der 00
m weiter nach rechts abbiegt und direkt nach Długie
(8, km) führt. Wenn wir eine steile, mit Schotter
befestigte Anfahrt überwinden, befinden wir uns
nach achthundert Metern auf ehemaligen Weiden.
Zur Zeit wird dieses Gebiet für den Bau von Einfamilienhäusern
erschlossen. Weiter führt der Weg in
die Nähe malerischer Schluchten und den zwischen
den Bäumen flimmernden See Długie. Auf dem
Pflasterweg kommt man in die Ortschaft Długie.
Vor dem Dorf, auf der linken Seite befindet sich die
Baustelle, die zum Erholungs- und Rekreationszentrum
Stowarzyszenie Brata Krystyna gehört. Dies
ist der kürzeste und sicherste Radweg von Strzelce
Kraj. nach Długie ( km).Für ausdauernden Radfahrer
und Naturliebhaber empfehlen wir jedoch eine
etwas längere, dagegen sehr interessante und malerische
Route. Die Schönheit der Natur und unvergessliche
Eindrücke werden uns für die Mühen dieser
Route entschädigen. Statt auf dem Weg „Owczy
trakt” geradeaus nach Długie zu fahren, biegt man
links ab und begibt sich auf dem„Sumowski szlak”zu
den zwei schönen, mitten im Wald gelegenen Seen
Rydzek Głęboki und Rydzek Miałki ( 9 km). Es sind
malerisch gelegene, durch Gletscher geformte Rinnenseen
mit sehr hohen, steilen Hängen, die mit 60
Jahre alten Kiefern bewachsen sind und zum Projekt
Biotop Natura 000 gehören. Die Bäume bilden unbestritten
eine sehenswerte touristische Attraktion.
Die Kiefern haben wegen ihrer außergewöhnlichen
Struktur und aufgrund ihres Alter eine besondere
Bedeutung für die Förster. Sie bilden den sog. Erhaltungswaldbestand,
von dem man Waldsamen zum
Pflegen der Setzpflanzen und dann ebenso schöne
Bäume gewinnt. Ein Teil der Samen wird an einer
speziellen Stelle aufbewahrt, der sog. „Genbank”.
Der Anblick dieses so alten Waldbestandes ist wunderbar.
Nachdem man an Seen, die reich an vielen
Fisch-, Vogel- und Tierarten sind, vorbeigefahren ist,
überquert man die Landesverkehrsstraße Gorzów
Wlkp.- Gdańsk.
Nach dem Überqueren dieser belebten Straße
führt die Route über frühere Weiden, die heute
verwilderte, mit Urkraut und Bäumen bewachsene
Brachen sind. Wenn man links abbiegt und 800 m

weiterfährt, kommt man an einen Rastplatz, der am Aussichtspunkt des See Słowa ( ,8
km) gelegen ist. Der See mit einer Wasserfläche von 6 ha und einer Tiefe von m ist mit
seiner außergewöhnlichen smaragdgrünen Wasserfarbe ein wunderbarer Ort zur Bewunderung
der Natur und zum Beobachten der hier lebenden Tiere und Pflanzen. Zu den nicht
alltäglichen Anblicken gehören über dem Wasser kreisende Seeadler und rote Weihen.
Hier befindet sich auch der Aussichtspunkt mit einem Turm, von dem aus man den
malerischen See und die umliegenden Wälder, sowie den über den Wäldern sichtbaren
Feuerwachturm betrachten kann. Wir fahren eine steile Abfahrt herunter und biegen nach
00 m rechts ab. Auf dem am See laufenden Weg kann man am Ufer die Arbeitsspuren
eines„Waldhydrologen” beobachten: der europäischen Biber.
Nach weiteren 00 m kommt man an den wilden Strand, wo man im kristallreinen
Wasser baden kann. Auf der rechten Seite des Wegs fährt man die ganze Zeit an steilen
mit Bäumen bewachsenen Abhängen vorbei. Am Kap biegt die Route rechts ab und man
gelangt an die Kreuzung-„Grodowe Skrzyżowanie”( , km).
In alten Zeiten befand sich hier eine alte slawische Burg. Zur Zeit wachsen auf dem
übersichtlichen Hügel sehr alte Bäume: Linden, Buchen, Eichen und Kiefern. Von hier aus
kann man den schillernden Wasserspiegel vom See Lipie erkennen. Wenn man die Brachen
hinter sich hat, so endet der„Słowi Szlak” und gleichzeitig die Fahrt nach Długie.
Długie ist ein typisches, an der Landesverkehrsstraße gelegenes Touristik – und Erholungsdorf.
Es besitzt eine gut entwickelte Basis von Unterkünften und verfügt über eine
entwickelte Erholungs- und Gastronomieinfrastruktur. Es gibt dort einem schönen Strand
und Campingplatz, einen Anlegeplatz für Segelboote und eine Ausleihe für Wassersportausrüstung,
die am Ufer des Seens Lipie ( 8 ha) gelegen ist. Hier finden jährlich zahlreiche
Sport- und Kulturveranstaltungen statt. Die größte und bekannteste ist„KEJA”, das Internationale
Festival des Seemannliedes. Nach Strzelce kann man über den „Owczy trakt” oder
„Słowi szlak” zurückkehren.
Der Rad- und Wanderweg ist orange markiert. Die Rastplätze sind mit überdachten
Holzbänken und - tischen sowie mit Informationstafeln ausgestattet.
LIEBER TOURIST, SORGE FÜR DIE SAUBERKEIT DER SCHÖNEN NATUR!
PADDEL-SEGELWEG
„Ku Bałtykowi”
Ziemia Strzelecka am Rande des Drage-Urwaldes ( über 00.000 ha groß) gelegen,
bildet dank der malerischen Seen wunderbare Bedingungen für Wassersport. Mit
einer Wasserfläche von fast 900 ha steht dieses Gebiet bezüglich der Wasserfläche
an zweiter Stelle in Polen. Wunderbare Möglichkeiten bieten die Seen Lipie, Słowa,
Ogardzka Odnoga, Osiek und Żabie. Eine Besonderheit hier sind Naturkanäle, die diese
Gewässer verbinden, sowie Wälder, die die Seen umgebenden. Es handelt sich um
nacheiszeitliche Seen, die Rinnen oder Flächen der Oberflächenmoräne füllen. Die
Kanufahrten über diese Seen bilden eine besondere Attraktion Wassersportliebhaber
und gleichzeitig geben sie die Möglichkeit den Reiz der Region Ziemia Strzelecka zu
bewundern.

Der Kanuweg „Ku Bałtykowi” hat seinen Anfang auf dem See Lipie in der Ortschaft
Długie, dann geht es über einen natürlichen Priel, der eine Verbindung zum See Słowa
herstellt, weiter über einen reizvollen, aber zum Segeln nicht geeigneten Kanal (nur Paddel)
zum See Osiek.
Der See Lipie mit einer Fläche von 8 ha, einer Länge von 0 m, einer Breite von
900 m und einer maximalen Tiefe von m, liegt am Landesverkehrsweg Nr. . Sauberes
Wasser und eine hübsche Lage unter den Wäldern begünstigen die Touristikentwicklung
und locken Segler und Paddler.
Im Westen ist der See durch den ca. 0 m langen Priel mit dem See Słowa verbunden.
Hält man sich auf der Strecke an der linken Seite, ist eine Halbinsel sichtbar, mit der
eine interessante Sage verbunden ist.
In uralten Zeiten haben Pommern eine riesige Burg gebaut. Im Norden schützte den
Zugang der See, im Süden weites und tückisches Moor. In die Burg konnte man nur auf dem
schmalen, unter Moos laufenden Pfad gelangen. Ein Tages, während eines frostigen Winter,
kam ein vom Namen unbekannter Prinz zusammen mit seinem Gefolge auf die Burg. Ihm
zu Ehre wurde ein rauschender Empfang gegeben. Honig und Wein flossen in Strömen. Die
Burgeinwohner fühlten sich sicher und verwendeten keine Aufmerksamkeit darauf, dass auch
die Wachtposten die Weinkelche nicht mieden. Als es dunkel geworden und die Feier zu Ende
gegangen war, gingen alle schlafen. Die in dieser Nacht nicht zahlreichen Wächter schliefen
ebenfalls ein. Währenddessen und unbemerkt kam der Feind über das zugefrorene Moos in die
Burg und begann eine schreckliche Schlächterei unter den schlafenden Einwohnern. Niemand
blieb am Leben. Die Burg wurde ganz und gar verbrannt und nie wieder aufgebaut. Mit der Zeit
wuchs ein Wald über die Burgruine, und den Befestigungsumriss kann man heutzutage nur
mit großer Mühe bemerken. Nachts, wie die Sage verkündet, hört man Waffengeklirr und die
Schreie der Ermordeten... Den Widerhall kann man vermeintlich auch in Długie hören.
Die nächste Etappe dieser Wasserroute bildet der malerisch gelegene See Słowa mit
einer Fläche von fast 6 ha und einer Tiefe bis zu m. Der relative Höhenunterschied zwischen
dem Wasserspiegel und die den See umgebenden Hügel beträgt bis zu 0 m.
Mit Erlen und Eschen bewachsene Ufer bilden sogenannte nasse Wiesen, ein wertvolles
Biotop der Natura 000. Touristen sind von dem klaren, smaragdgrünen Wasser
verzaubert. Wegen der günstigen Bedingungen gibt es hier Unterwasserwiesen, die

großen Mengen von Algen, darunter Armleuchteralgen, enthalten. Hier gibt es viele Fisch-
, Lurch- und Vogelarten. Mit dem See ist auch eine Legende verbunden: Er sei an jener
Stelle entstanden, an der der Teufel den Sand für den Bau der Brücke über den See Osiek
ausgegraben habe.
Wenn wir über dieses Seegebiet paddeln, können wir im Süden einen Aussichtsturm
erblicken, der auf einer Höhe von m über dem Meeresspiegel am „Słowi Szlak” gelegen
ist. Dieser bildet eine Teilstrecke des Radfahrwegs. Dagegen sieht man im Westen einen
Beobachtungsturm, der dem Feuerschutz dient.
Die Seen Słowa und Osiek verbindet ein Kanal mit einer Länge von fast 00 m. In
den Jahren 00 - 00 wurde er für die Zwecke der Wassertouristik tiefer und breiter gemacht.
An den Ufern befinden sich nasse Wiesen (Quellgrund) mit besonders reicher Flora
und Fauna. Am Ende trifft man auf den kleinen See „Błotne”, der sehr reich mit Wasserpflanzen
bewachsen ist und ebenfalls eine Wasserwiese bildet.
Der See Osiek (Chomętowskie) bildet das größte Wasserreservoir in der Seenplatte
- Pojezierze Dobiegniewskie. Zusammen mit dem See Ogardzka Odnoga und der Bucht
Żabia ergibt sich eine 6 ha große Wasserfläche und mit einer Länge von insgesamt über
9000 m bei einer maximalen Tiefe von m. Auf der anderen Seite des Sees liegt das alte
slavische Dorf Chomętowo, das zum ersten Mal im Jahre 7 erwähnt wurde, und das
in der ersten Hälfte des . Jahrhunderts den Kreuzrittern gehört hat. Bis heute sind aus
dieser Zeit einige Bauwerke, z.B. Speicher aus Ziegeln und Steinen erhalten. Wenn man
sich links zum Dorf Pielice wendet, fährt man an den Überresten der im Jahre 97 abgebrannten
Brücke vorbei, die eine Wegabkürzung zum Dorf Chomętowo bildete. Heutzutage
können wir nur die Reste davon in Gestalt der im Seeboden eingeschlagenen Pfähle
erkennen.
Hinter der Brücke sehen wir Gewässer des Sees Ogardzka Odnoga, dessen hohe Ufer
mit Kieferbestand bewachsen sind. Mit Glück kann man Seeadler, Kormorane und Uhus
bewundern, die hier ihre Nester haben. Eine Besonderheit der Natur bilden Biberneste
und Otterhöllen. Nach , km kommt man zum Biwakplatz, der mit Holzbänken und - tischen
und Überdachungen ausgestattet ist. Für Paddler mit Ausdauer kann es interessant
sein die Paddelbootwege zum See Osiek zu nutzen, die schon in der Gemeinde Dobiegniew
beginnen.Dutzende Kilometer Kanuwege über die Seen bilden ein wahres Paradies
für Wassersportler und bieten die Möglichkeit über die Flüsse Mierzęcka Struga,
Drage, Netz, Warthe, Oder bis an die Ostsee zu kommen. Dies stellt eine besondere
Herausforderung für ausdauernde und erfahrene Wassersportfans dar.
LIEBER TOURIST, SORGE FÜR DIE SAUBERKEIT UNSERER SEEN UND FLÜSSE!

6
Wydano na zlecenie Urzędu Miejskiego
w Strzelcach Krajeńskich
Aleja Wolności 48, 66-500 Strzelce Krajeńskie,
tel. (095) 763 11 30, e-mail: urzad@strzelce.pl, www.strzelce.pl
Autor opracowania - Paweł Gzyl
Tłumaczenia - Beata Cisowska i Marek Kiona
Korekta - Danuta Krzyszewska
Zdjęcia - archiwum Urzędu Miejskiego w Strzelcach Krajeńskich
Projekt graficzny - Barbara Rynkiewicz
Skład i druk - SONAR sp. z o.o., ul. Kostrzyńska 89, 66-400 Gorzów Wlkp.
Strzelce Krajeńskie 2008