08.03.2014 Views

Raport Roczny Annual Report 2010 - Instytut Sztuki Polskiej PAN

Raport Roczny Annual Report 2010 - Instytut Sztuki Polskiej PAN

Raport Roczny Annual Report 2010 - Instytut Sztuki Polskiej PAN

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong><br />

<strong>Raport</strong> <strong>Roczny</strong><br />

<strong>Annual</strong> <strong>Report</strong><br />

<strong>2010</strong><br />

w Publikacje<br />

w Konferencje<br />

w Seminaria<br />

w Wystawy<br />

w Publications<br />

w Conferences<br />

w Seminars<br />

w Exhibitions


<strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong><br />

<strong>Raport</strong> <strong>Roczny</strong> <strong>2010</strong><br />

<strong>Annual</strong> <strong>Report</strong> <strong>2010</strong>


SPIS TREŚCI<br />

3 Od Dyrektora<br />

5 O Instytucie <strong>Sztuki</strong><br />

6 Struktura<br />

6 Dyrekcja<br />

6 Rada Naukowa<br />

8 Zakłady i Pracownie<br />

8 Zakład Historii Sztuk Plastycznych<br />

10 Zakład Muzykologii<br />

11 Zakład Historii i Teorii Teatru<br />

11 Zakład Antropologii Kultury, Filmu i Sztuk Wizualnych<br />

13 Tytuły i stopnie naukowe<br />

20 Granty<br />

24 Publikacje<br />

24 Książki i wydawnictwa multimedialne<br />

34 Czasopisma<br />

34 „Almanach Sceny <strong>Polskiej</strong>”<br />

36 „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>”<br />

38 „Dagerotyp”<br />

39 „Konteksty”<br />

42 „Kwartalnik Filmowy”<br />

47 „Muzyka”<br />

50 „Pamiętnik Teatralny”<br />

52 Artykuły i recenzje<br />

67 Konferencje <strong>Instytut</strong>u<br />

70 Seminaria<br />

73 Wystąpienia pracowników poza <strong>Instytut</strong>em<br />

73 Konferencje w kraju<br />

78 Wykłady w kraju<br />

80 Konferencje za granicą<br />

82 Wykłady za granicą<br />

86 Studium doktoranckie<br />

86 Wydarzenia,nagrody i wystawy<br />

90 Stypendia i wyjazdy badawcze<br />

91 Goście zagraniczni<br />

92 Zbiory i archiwa<br />

92 Zbiory Specjalne i Dokumentacja Teatru<br />

93 Zbiory Fonograficzne Folkloru Muzycznego<br />

94 Zbiory Fotografii i Rysunków Pomiarowych<br />

98 Biblioteka<br />

100 Dział Wydawniczy<br />

100 Uzupełnienia do <strong>Raport</strong>u rocznego 2009<br />

101 Bilans IS <strong>PAN</strong> za <strong>2010</strong> rok<br />

102 In Memoriam<br />

TABLE OF CONTENTS<br />

3 From the Director<br />

5 About the Institute of Art<br />

6 Organizational Structure<br />

6 Management<br />

6 Academic Board<br />

8 Departments and Units:<br />

8 History of Fine Arts<br />

10 Musicology<br />

11 History and Theory of Theatre<br />

11 Anthropology of Culture, Film, and Visual Arts<br />

13 Academic Degrees<br />

20 Grants<br />

24 Publications<br />

24 Books<br />

34 Periodicals<br />

34 „Almanach Sceny <strong>Polskiej</strong>”<br />

36 „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>”<br />

38 „Dagerotyp”<br />

39 „Konteksty”<br />

42 „Kwartalnik Filmowy”<br />

47 „Muzyka”<br />

50 „Pamiętnik Teatralny”<br />

52 Articles and reviews<br />

67 Conferences under Auspices of IS <strong>PAN</strong><br />

70 Seminars<br />

73 Participation in Conferences and Papers Delivered<br />

73 Conferences in Poland<br />

78 Lectures delivered in Poland<br />

80 Conferences held abroad<br />

82 Lectures delivered abroad<br />

86 Postgraduate Studies<br />

86 Events, Awards and Exhibitions<br />

90 Scholarships and Research Trips<br />

91 Foreign Visitors<br />

92 Collections and Archives<br />

92 Special Collection and Documentation of Theatre<br />

93 Phonographic Archive of Musical Folklore<br />

94 Collection of Photographs and Chartered Drawings<br />

98 Library<br />

100 Publishing Department<br />

100 Supplementary Information to the <strong>Annual</strong> <strong>Report</strong> 2009<br />

101 Balance Sheet<br />

102 In Memoriam<br />

2 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


OD DYREKTORA z FROM THE DIRECTOR<br />

Rok <strong>2010</strong> oka zał się dla In sty tu tu Sztu ki <strong>PAN</strong> cza sem wy zwań i suk ce sów. Za sad ni czym wy zwa niem<br />

po zo sta je no we oto cze nie usta wo wo-praw ne wy two rzo ne przez od po wied nie ak ty praw ne, któ re<br />

od dnia 1 paź dzier ni ka <strong>2010</strong> wy zna cza ją za sa dy fun kcjo no wa nia jed no stek ba daw czych <strong>PAN</strong>, oraz ak ty<br />

praw ne, któ re z dniem 1 paź dzier ni ka 2011 obej mą szkol nic two wyż sze oraz okre ślą tryb na da wa nia<br />

stop ni na u ko wych i ty tu łu na u ko we go. No we re gu la cje praw ne bę dą mia ły wpływ za rów no na fi nan so wą,<br />

jak i ka dro wą sy tu a cję In sty tu tu.<br />

Suk ce sy od nie śliś my w dwóch do me nach: po pier wsze, uzy ska liś my po raz ko lej ny wy so ką lo ka tę – miej -<br />

sce w pier wszej ka te go rii – w wy ni ku oce ny pa ra me trycz nej jed no stek na u ko wych za la ta 2006-2009,<br />

do ko na nej we wrześ niu <strong>2010</strong>; po dru gie, zam knę liś my pro jekt CA DIS pro wa dzo ny przez Panią pro fe sor<br />

IS <strong>PAN</strong> dr hab. Ewę Dah lig-Tu rek. Pro jekt ten umoż li wił prze pro wa dze nie prac in we sty cyj nych w za kre -<br />

sie in fra struk tu ry ba daw czej, dzię ki któ rym za rów no wpro wa dza nie w obieg na u ko wy na szych bo ga tych<br />

i nie pow ta rzal nych za so bów in for ma cyj nych, jak i re a li za cja bie żą cych prac do ku men ta cyj nych zy sku ją<br />

no wą ja kość.<br />

Na sza ak tyw ność ba daw cza, któ rej efek tem jest po kaź ny do ro bek na u ko wy w po sta ci no wych waż nych<br />

pu bli ka cji książ ko wych i ar ty ku łów, a tak że ak tyw ność dy dak tycz na, któ rej mia rą są ko lej ne pro mo cje<br />

do ktor skie słu cha czy na sze go Stu dium Do kto ran ckie go, poz wa la na to, by na bi lans obaw i na dziei spojrzeć<br />

z odro bi ną op ty miz mu.<br />

El żbie ta Wit kow ska-Za rem ba<br />

<strong>2010</strong> was for IS <strong>PAN</strong> the time of challenges and successes. The major challenge remains to be seen<br />

in the new legislative-legal environment created by specific laws which respectively starting from<br />

1 October <strong>2010</strong> have been regulating the operations of research units at the Polish Academy of Sciences,<br />

as well as the ones that from 1 October 2011 will regulate higher education and redefine the procedure<br />

for conferring academic degrees and titles. The new regulations will affect both the financial and<br />

personnel situation of the Institute.<br />

Our successes were scored in two domains: firstly, we were once again ranked highly, namely within<br />

the first category, in view of the parametric efficiency of academic units over 2006-2009 evaluated in<br />

September <strong>2010</strong>. Secondly, we completed the CADIS Project run by Associate Professor Ewa Dahlig-<br />

-Turek. The Project implying substantial investment in the research infrastructure, allowed for making<br />

our rich and unique information resources available to general research, as well as for recording<br />

of our current research results with new value added.<br />

Our research activity measured by a sizeable academic output in the form of new major books and<br />

articles, as well as our didactic efforts judged by subsequent doctoral graduations of our Doctoral<br />

Programme’s students, justify our slight optimism when assessing the closing balance of fears and hopes.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 3


Osiągnięcia tej placówki są bezsporne, podobnie jak dorobek takich instytutów<br />

wchodzących w skład Wydziału Nauk Społecznych <strong>PAN</strong>,<br />

jak <strong>Instytut</strong> Historii, <strong>Instytut</strong> Filozofii i Socjologii czy <strong>Instytut</strong> Badań Literackich.<br />

Parafrazując znane powiedzenie Juliusza Słowackiego o czynach ludzi,<br />

które dają blask krajowi, można powiedzieć,<br />

iż o randze <strong>Polskiej</strong> Akademii Nauk, o jej miejscu na mapie naukowej Polski<br />

i Europy, decyduje dorobek tych właśnie placówek.<br />

Profesor Janusz Tazbir<br />

Accomplishments of that organization are unquestionable, similarly<br />

as the output of similar institutes forming part of the Department of Social<br />

Sciences at the Polish Academy of Sciences, such as the Institute of History,<br />

Institute of Philosophy and Sociology, or the Institute of Literary Research.<br />

Paraphrasing the well-known saying by Juliusz Słowacki on the acts of individuals<br />

which shine glory on the country, it can be said that it is precisely<br />

the accomplishments of those institutions that contribute to the importance<br />

of the Polish Academy of Sciences and its high ranking on the academic map<br />

of Poland and Europe.<br />

n<br />

4 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


O INSTYTUCIE SZTUKI z ABOUT THE INSTITUTE OF ART<br />

<strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>Polskiej</strong> Akademii Nauk to interdyscyplinarna placówka naukowa, do której zadań należy badanie<br />

i dokumentacja polskiej sztuki i kultury artystycznej w zakresie sztuk plastycznych i architektury, muzyki, teatru,<br />

filmu i sztuki audiowizualnej z uwzględnieniem kontekstu europejskiego i światowego. W ramach działalności<br />

statutowej <strong>Instytut</strong>u oprócz prac indywidualnych podejmowane są liczne prace zbiorowe, wymagające instytucjonalnego<br />

instrumentarium, przekraczającego możliwości warsztatowe indywidualnego badacza. Prace te, wraz ze<br />

zgromadzonymi zbiorami i Biblioteką, tworzą niezastąpiony warsztat badawczy dla całego środowiska naukowego<br />

w odniesieniu do dziejów polskiej sztuki. Rezultaty podejmowanych w Instytucie prac dokumentacyjnych stanowią<br />

podstawę dla opracowań z zakresu dyscyplin reprezentowanych w Instytucie. Wyniki prac badawczych są publikowane<br />

w czasopismach wydawanych przez <strong>Instytut</strong>, należących do czołowych polskich periodyków naukowych<br />

w swoich dyscyplinach, opracowaniach syntetycznych, oraz w katalogach, słownikach, bibliografiach.<br />

<strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong>, jako posiadacz największej w kraju i jednej z największych w Europie, kolekcji materiałów<br />

archiwalnych ma także aspiracje stać się jednym z europejskich liderów w dziedzinie ich digitalizacji.<br />

Celem projektu CADIS jest stworzenie i wdrożenie innowacyjnego systemu informatycznego, umożliwiającego<br />

digitalizowanie historycznych materiałów dźwiękowych i fotografii w celu zachowania dóbr kulturalnych i artystycznych<br />

w postaci cyfrowej, a także ich ochrony przed zniszczeniem.<br />

<strong>Instytut</strong> ma uprawnienia do prowadzenia studiów doktoranckich; prowadzone są stałe seminaria z zakresu<br />

sztuki nowożytnej, historii i teorii sztuki nowoczesnej oraz antropologii kultury, architektury wnętrz i rzemiosła<br />

artystycznego, historii i teorii teatru, historii i teorii muzyki, kultury krajów nordyckich.<br />

Rada Naukowa <strong>Instytut</strong>u <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong> ma uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora<br />

habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych, w dyscyplinach: historia sztuki i nauki o sztuce.<br />

<strong>Instytut</strong> prowadzi ożywioną wymianę i współpracę naukową z instytucjami o podobnym profilu badań,<br />

muzeami oraz fundacjami w Europie i na świecie.<br />

W najnowszej ocenie parametrycznej jednostek naukowych, przeprowadzonej przez Ministra Nauki i Szkolnictwa<br />

Wyższego, IS <strong>PAN</strong> otrzymał 1. kategorię jednostki naukowej. Wśród 16 jednostek naukowych, ocenianych<br />

w grupie Nauki Historyczne (N2) za działalność w latach 2005-2009, <strong>Instytut</strong> uzyskał szóste miejsce ze<br />

wskaźnikiem efektywności naukowej 41,28.<br />

n<br />

The Institute of Art of the Polish Academy of Sciences ( IS <strong>PAN</strong>) is an interdisciplinary research organization<br />

whose task is to research into and provide records for Polish art and artistic culture in fine arts<br />

and architecture, music, theatre, film, and audiovisual arts bearing in mind their European and global<br />

perspectives. The Institute’s academic and research activity encompasses not just individual, but also collective<br />

projects which require institutionalized instruments going beyond those available to an individual scholar.<br />

All those works, together with the Institute’s collections and Library form an indispensable research tools<br />

for all the scholarly circles dealing with the history of Polish art. All the output in the setting of records<br />

carried out at the Institute provides foundations for any further studies in the disciplines represented within<br />

the Institute. Research results are published in scholarly magazines released by the Institute and ranking<br />

among the leading scholarly periodicals within their respective disciplines, in synthetic publications,<br />

catalogues, dictionaries, and bibliographies.<br />

IS <strong>PAN</strong>, possessing the largest in the country, and also one of the biggest in Europe collection of archival<br />

records, is aspiring to become one of the European leaders in their digitalizing. The goal of the currently<br />

implemented CADIS Project is to establish and launch an innovatory information system allowing for<br />

digitalizing of the historical sound records and photographs to safeguard our cultural and artistic legacy in<br />

a digitalized form, thus also preventing it from damage.<br />

The Institute boasts of the right to carry out doctoral studies; it regularly holds seminars in modern art,<br />

history and theory of modern art and anthropology of culture, interior design and artistic craftsmanship,<br />

history and theory of theatre, history and theory of music, culture of the Nordic countries.<br />

IS <strong>PAN</strong>’s Academic Council enjoys the right of conferring academic titles of doctor and post-doctoral<br />

title in the humanities in history of art and art studies.<br />

The Institute is vividly involved in scholarly exchange and cooperation with institutions involved in<br />

similarly profiled research, museums, and foundations Europe- and worldwide.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 5


STRUKTURA<br />

WG STANU NA DZIEŃ 31 GRUDNIA <strong>2010</strong><br />

THE ORGANIZATIONAL STRUCTURE<br />

AS AT DECEMBER 31, <strong>2010</strong><br />

stan zatrudnienia employment 112 osób persons 105,45 etaty positions<br />

1. z tytułem profesora with the title of Professor 8 6,5<br />

2. ze stopniem doktora habilitowanego<br />

with the title of Associate Professor 19 17,75<br />

3. ze stopniem doktora with the title of Doctor 29 28,5<br />

4. asystenci assistants 12 12<br />

5. pracownicy inż.-techniczni (naukowo-badawczy) 14 13,5<br />

engineering and technical staff (involved in research)<br />

6. bibliotekarze librarians 4 3,5<br />

7. pracownicy inż.-techniczni (nie naukowo-badawczy) 13 12,25<br />

engineering and technical staff (non-research)<br />

8. administracja administration 13 11,45<br />

DYREKCJA MANAGEMENT<br />

Dyrektor<br />

Director<br />

Z-ca Dyrektora ds. Naukowych<br />

Deputy Director for Academic Research<br />

Z-ca Dyrektora ds. Ogólnych<br />

Deputy Director for General Matters<br />

Główny Księgowy<br />

Chief Accountant<br />

prof. dr hab. ELŻBIETA WITKOWSKA-ZAREMBA<br />

dr hab. Ewa Dahlig-Turek<br />

dr hab. Danuta Kuźnicka<br />

Krystyna Barańska<br />

SKŁAD RADY NAUKOWEJ W <strong>2010</strong> MEMBERS OF THE ACADEMIC BOARD<br />

PREZYDIUM PRESIDIUM<br />

dr hab. Marian Arszyński historia kultury średniowiecza i XIX w.<br />

przewodniczący chairman<br />

history of mediaeval culture and the 19 th centuryr<br />

dr hab. Barbara Przybyszewska-Jarmińska<br />

z-ca przewodniczącego deputy chairman<br />

prof. Henryk Jakub Pokora<br />

z-ca przewodniczącego deputy chairman<br />

historia muzyki<br />

history of music<br />

historia sztuki nowożytnej<br />

history of modern art<br />

dr hab. Marta Leśniakowska historia i teoria sztuki i architektury XIX i XX w.<br />

sekretarz secretary history and theory of art and architecture in the 19 th and 20 th c.<br />

CZŁONKOWIE MEMBERS<br />

l dr hab. Zbigniew Bania<br />

l dr hab. Andrzej Baranowski<br />

historia architektury history of architecture<br />

historia sztuki nowożytnej history of modern art<br />

6 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


RADA NAUKOWA z ACADEMIC BOARD<br />

l prof. Ludwik Bielawski<br />

l dr hab. Małgorzata Biernacka<br />

l dr hab. Ewa Dahlig-Turek<br />

l dr hab. Piotr Dahlig<br />

l dr hab. Zofia Dobrzańska-Fabiańska<br />

l dr hab. Wojciech Dudzik<br />

l dr hab. Krystyna Duniec<br />

entomuzykologia ethnomusicology<br />

historia sztuki nowoczesnej history of modern art<br />

etnomuzykologia ethnomusicology<br />

etnomuzykologia ethnomusicology<br />

historia muzyki history of music<br />

historia teatru history of theatre<br />

historia teatru history of theatre<br />

l dr hab. Irena Dżurkowa-Kossowska historia sztuki XIX i XX w. history of art of the 19 th and 20 th c.<br />

l dr hab. Tadeusz Jurkowlaniec<br />

l prof. Wiesław Juszczak<br />

l prof. Ryszard Knapiński<br />

l prof. Leszek Kolankiewicz<br />

l dr hab. Jarosław Komorowski<br />

l prof. Jerzy Kowalczyk<br />

l prof. Edward Krasiński<br />

l prof. Lidia Kuchtówna<br />

l dr hab. Danuta Kuźnicka<br />

l prof. Tadeusz Lubelski<br />

l dr Urszula Makowska<br />

l prof. Jan Michalik<br />

l dr hab. Katarzyna Mikocka-Rachuba<br />

l dr hab. Wanda Mossakowska<br />

historia sztuki średniowiecznej history of medioeval art<br />

teoria i filozofia sztuki theory and philosophy of art<br />

historia sztuki, ikonografia history of art, iconography<br />

teatrologia theatrology<br />

historia teatru history of theatre<br />

historia sztuki nowożytnej history of modern art<br />

historia teatru polskiego history of Polish theatre<br />

historia teatru history of theatre<br />

historia teatru history of theatre<br />

historia literatury polskiej history of Polish literature<br />

historia sztuki history of modern art<br />

historia teatru history of theatre<br />

historia sztuki nowożytnej history of modern art<br />

historia fotografii history of photography<br />

l prof. Stanisław Mossakowski historia sztuki, członek rzeczywisty <strong>PAN</strong> history of art, full member<br />

of the <strong>PAN</strong><br />

l dr hab. Małgorzata Omilanowska historia architektury XIX i XX w. history of architecture in the 19th and<br />

20th centuries<br />

l prof. Czesław Robotycki<br />

antropologia kultury anthropology of culture<br />

l prof. Andrzej Rottermund<br />

historia sztuki, członek koresp. <strong>PAN</strong> history of art, associate member<br />

of the <strong>PAN</strong><br />

l prof. Piotr Skubiszewski<br />

historia sztuki, członek koresp. <strong>PAN</strong> history of art, associate member<br />

of the <strong>PAN</strong><br />

l dr hab. Lech Sokół<br />

historia teatru history of theatre<br />

l dr hab. Joanna Sosnowska historia sztuki XIX-XX w. history of art of the 19 th and 20 c.<br />

l dr hab. Ryszard Wieczorek<br />

historia muzyki history of music<br />

l dr hab. Andrzej Witko<br />

historia sztuki nowożytnej history of modern art<br />

l prof. Elżbieta Witkowska-Zaremba historia muzyki od antyku do renesansu, muzykologia, członek koresp.<br />

<strong>PAN</strong> history of music from the Antique to the Renaissance, musicology,<br />

associate member of the <strong>PAN</strong><br />

l dr hab. Andrzej Włodarek<br />

historia sztuki średniowiecznej history of medieval art<br />

l dr hab. Antoni Ziemba<br />

historia sztuki, malarstwo baroku history of art, Barock painting<br />

Obsługa sekretariatu Rady Naukowej<br />

secretarial services for the Research Board:<br />

mgr Tamara Łozińska e-mail: tamara.lozinska@ispan.pl<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 7


ZAKŁADY I PRACOWNIE<br />

WG STANU NA DZIEŃ 31 GRUDNIA <strong>2010</strong><br />

DEPARTMENTS AND UNITS<br />

AS OF DECEMBER 31, <strong>2010</strong><br />

1. ZAKŁAD HISTORII SZTUK PLASTYCZNYCH<br />

DEPARTMENT OF HISTORY OF FINE ARTS<br />

kierownik:<br />

head<br />

prof. dr hab. Stanisław MOSSAKOWSKI<br />

z-ca kierownika: dr hab. Katarzyna Mikocka-Rachuba<br />

deputy head<br />

1.1. POLSKA SZTUKA DAWNA PRE-MODERN POLISH ART<br />

kierownik head: dr hab. Katarzyna MIKOCKA-RACHUBA<br />

zespół staff: dr hab. Andrzej Baranowski<br />

mgr Wojciech Boberski (Architektura polska XVIII w.)<br />

(Polish Architecture in the 18 th Century)<br />

dr hab. Tadeusz Jurkowlaniec (Plastyka gotycka w Polsce)<br />

(Gothic Plastic Arts in Poland)<br />

prof. dr hab. Jerzy Kowalczyk (Architektura polska XVIII w.)<br />

(Polish Architecture in the 18th Century)<br />

dr Grażyna Regulska (Rzemiosło gotyckie w Polsce)<br />

(Gothic Crafstmanship in Poland)<br />

dr Grażyna Ruszczyk (Architektura drewniana dawnej Rzeczpospolitej)<br />

(Wooden Architecture in the Former Polish-Lithuanian Commonwealth)<br />

dr hab. Andrzej Włodarek (Plastyka gotycka w Polsce)<br />

(Gothic Plastic Arts in Poland)<br />

1.2. POLSKA SZTUKA WSPÓŁCZESNA I JEJ DOKUMENTACJA<br />

CONTEMPORARY POLISH ART AND ITS DOCUMENTATION<br />

kierownk head: dr hab. Anna WIERZBICKA<br />

zespół staff: dr hab. Irena Dżurkowa-Kossowska<br />

prof. dr hab. Irena Huml-Bacz<br />

dr Anna Łaniewska-Szablowska<br />

dr Anna Straszewska<br />

prof. dr hab. Irena Huml-Bacz<br />

1.3. KATALOG ZABYTKÓW SZTUKI W POLSCE<br />

CATALOGUE OF THE MONUMENTS OF ART IN POLAND<br />

kierownik head: dr Marcin ZGLIŃSKI<br />

zespół staff: dr Katarzyna Kolendo-Korczak<br />

dr Andrzej Kusztelski, Poznań<br />

dr Zbigniew Michalczyk<br />

dr Anna Oleńska-Sikora<br />

mgr Dorota Piramidowicz<br />

mgr Katarzyna Uchowicz<br />

8 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ZAKŁADY I PRACOWNIE z DEPARTMENTS AND UNITS<br />

zespół krakowski staff of Cracow Branch:<br />

dr Michał Myśliński<br />

mgr Rafał Nestorow<br />

Informatorium czynne: poniedziałek-piątek 10.00-15.00<br />

po uprzednim uzgodnieniu telefonicznym<br />

tel. 22 50 48 244, 50 48 245, 50 48 246<br />

e-mail: kzsp@ispan.pl<br />

Information: Monday – Friday, 10 a.m.-3 p.m.<br />

by prior appointment<br />

Phone +48 22 50 48 244; 50 48 245; 50 48 246<br />

e-mail: kzsp@ispan.pl<br />

Biuro w Krakowie Cracow Branch:<br />

ul. Słowackiego 46<br />

30-018 Kraków<br />

tel. 12 634 10 73<br />

1.4. SŁOWNIK ARTYSTÓW POLSKICH DICTIONARY OF POLISH ARTISTS<br />

kierownik head:<br />

zespół staff:<br />

dr Urszula MAKOWSKA-PIETKIEWICZ<br />

dr Aleksandra Bernatowicz<br />

dr hab. Małgorzata Biernacka<br />

dr Izabela Kopania (od 1 grudnia) (fromDecember 1)<br />

dr Jolanta Polanowska<br />

mgr Jolanta Różalska<br />

Informatorium czynne: poniedziałek-piątek 9.00-15.00<br />

po uprzednim uzgodnieniu telefonicznym<br />

tel. 22 50 48 233<br />

Information: Monday – Friday, 9 a.m.-3 p.m.<br />

by prior appointment<br />

Phone +48 22 50 48 233<br />

1.5. SŁOWNIK ARCHITEKTÓW POLSKICH I W POLSCE DZIAŁAJĄCYCH<br />

DICTIONARY OF POLISH ARCHITECTS AND ARCHITECTS ACTIVE<br />

IN POLAND<br />

kierownik head:<br />

zespół staff:<br />

dr hab. Małgorzata OMILANOWSKA<br />

dr Tomasz Grygiel<br />

dr Dariusz Konstantynów<br />

dr Ewa Manikowska<br />

mgr Anna Marcinowska<br />

dr Hanna Osiecka-Samsonowicz<br />

dr Jakub Sito (redaktor części obejmującej XII–XVIII w.)<br />

(editor of parts relating to 12 th -17 th century)<br />

Informatorium czynne: poniedziałek-piątek 9.00-14.30<br />

po uprzednim uzgodnieniu telefonicznym<br />

tel. 22 50 48 264<br />

Information: Monday – Friday, 9 a.m.-2:30 p.m.<br />

by prior appointment<br />

Phone +48 22 50 48 233<br />

1.6. „BIULETYN HISTORII SZTUKI” Ö CZASOPISMA PERIODICALS<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 9


ZAKŁADY I PRACOWNIE z DEPARTMENTS AND UNITS<br />

2. ZAKŁAD MUZYKOLOGII<br />

DEPARTMENT OF MUSICOLOGY<br />

kierownik head:<br />

dr hab. Barbara<br />

PRZYBYSZEWSKA-JARMIŃSKA<br />

tel. 22 50 48 231, -238<br />

2.1. PRACOWNIA ETNOMUZYKOLOGII:<br />

UNIT OF ETHNOMUSICOLOGY<br />

kierownik head:<br />

prof. dr hab. Ludwik BIELAWSKI<br />

tel. 22 50 48 266<br />

2.1.1. POLSKA PIEŚŃ I MUZYKA LUDOWA<br />

POLISH SONG AND FOLK MUSIC<br />

zespół staff:<br />

dr hab. Piotr Dahlig<br />

dr hab. Zbigniew J. Przerembski<br />

dr Arleta Nawrocka-Wysocka (Poznań)<br />

2.1.2. ZBIORY FONOGRAFICZNE FOLKLORU MUZYCZNEGO (Ö ZBIORY I ARCHIWA)<br />

PHONOGRAPHIC ARCHIVES OF MUSICAL FOLKLORE (Ö COLLECTIONS AND ARCHIVES)<br />

2.2. PRACOWNIA HISTORII MUZYKI<br />

UNIT OF THE HISTORY OF MUSIC<br />

kierownik head:<br />

dr hab. Barbara<br />

PRZYBYSZEWSKA-JARMIŃSKA<br />

tel. 22 50 48 231, -238<br />

2.2.1. KATALOG ŹRÓDEŁ MUZYCZNYCH<br />

CATALOGUE OF MUSICAL SOURCES<br />

kierownik head:<br />

zespół staff:<br />

dr Paweł GANCARCZYK<br />

dr Jolanta Guzy-Pasiak<br />

mgr Dominika Grabiec<br />

2.2.2. MONUMENTA MUSICAE IN POLONIA<br />

red. naczelny:<br />

editor-in-chief<br />

Informatorium czynne:<br />

wtorek i czwartek<br />

tel. 22 50 48 231<br />

dr hab. Barbara PRZYBYSZEWSKA-JARMIŃSKA<br />

Information:<br />

Tuesday and Thursday<br />

Phone 22 50 48 231<br />

2.2.3. „MUZYKA” Ö CZASOPISMA PERIODICALS<br />

10 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ZAKŁADY I PRACOWNIE z DEPARTMENTS AND UNITS<br />

3. ZAKŁAD HISTORII I TEORII TEATRU<br />

DEPARTMENT OF HISTORY AND THEORY OF THEATRE<br />

kierownik head:<br />

dr hab. Lech SOKÓŁ<br />

3.1. PRACOWNIA HISTORII PORÓWNAWCZEJ DRAMATU I TEATRU<br />

UNIT OF THE COMPARATIVE HISTORY OF DRAMA AND THEATRE<br />

kierownik head:<br />

zespół staff:<br />

dr hab. Lech SOKÓŁ<br />

dr Ewa Partyga<br />

3.2. PRACOWNIA HISTORII TEATRU<br />

UNIT OF THE HISTORY OF THEATRE<br />

kierownik head:<br />

zespół staff:<br />

prof. dr hab. Lidia KUCHTÓWNA<br />

dr hab. Krystyna Duniec<br />

dr Jagoda Hernik-Spalińska<br />

Dyżury: poniedziałek-środa, piątek<br />

tel. 022 50 48 227, -263<br />

Enquiries: Monday – Wendsday, Friday<br />

Phone 22 50 48 227, 50 48 263<br />

3.3. PRACOWNIA LEKSYKOGRAFICZNA<br />

LEXICOGRAPHIC UNIT<br />

zespół staff:<br />

mgr Grażyna CHMIELEWSKA<br />

mgr Anna Jędrzejczyk<br />

Dyżury: poniedziałek-piątek<br />

tel. 22 50 48 225<br />

e-mail: sbtp@ispan.pl<br />

Enquiries: Monday – Friday<br />

Phone 22 50 48 225<br />

e-mail: sbtp@ispan.pl<br />

3.4. „ALMANACH SCENY POLSKIEJ” (Ö CZASOPISMA PERIODICALS)<br />

3.5. „PAMIĘTNIK TEATRALNY” (Ö CZASOPISMA PERIODICALS)<br />

4. ZAKŁAD ANTROPOLOGII KULTURY, FILMU I SZTUK WIZUALNYCH<br />

DEPARTMENT OF ANTHROPOOLOGY<br />

OF CULTURE, FILM, AND VISUAL ARTS<br />

kierownik head:<br />

dr Zbigniew BENEDYKTOWICZ<br />

4.1. „KONTEKSTY. POLSKA SZTUKA LUDOWA” (Ö CZASOPISMA PERIODICALS)<br />

4.2. „KWARTALNIK FILMOWY” (Ö CZASOPISMA PERIODICALS)<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 11


12 raport roczny is pan <strong>2010</strong><br />

Xawery Dunikowski, popiersie profesora Juliusza Starzyńskiego, dyrektora instytutu w latach 1949-1960 i 1969-1974<br />

Fot. Marta Leśniakowska


TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE z ACADEMIC DEGREES<br />

TY TU ŁY I STOP NIE NA U KO WE PRA COW NI KÓW<br />

ACA DE MIC TIT LES AND DE GRE ES OF IS <strong>PAN</strong> EM PLO Y E ES<br />

habilitacje post doctoral thesis (for the title of Associate Professor):<br />

l Anna Wierzbicka (historia sztuki history of art)<br />

kolokwium 28 października colloquium October 28<br />

wykład: Motyw Arlekina w sztuce europejskiej od XVI do XIX wieku<br />

lecture: Motif of Harlequin in European Art from the 16 th to the 19 th<br />

Centuries<br />

Fot. Krzysztof Piłat<br />

We Francji i w Polsce 1900-1939. Sztuka, jej historyczne uwarunkowania<br />

i odbiór w świetle krytyków polsko-francuskich<br />

In France and in Poland 1900-1939. Art, Its Historical Conditioning<br />

and Reception in View of the Polish-French Critics<br />

Warszawa 2009. Zob. <strong>Raport</strong> roczny 2009, s. 28.<br />

doktoraty doctoral degrees:<br />

l Anna Straszewska (historia sztuki history of art)<br />

obrona: 3 lutego viva voce February 3<br />

Warsztat kostiumologiczny malarza historycznego na przykładzie twórczości Jana<br />

Matejki na tle sztuki europejskiej 2. połowy XIX wieku<br />

Costume Workshop of a Historical Painter on the Example of the Oeuvre of Jan<br />

Matejko Seen against European Art of the 2 nd Half of the 19 th Century<br />

promotor supervisor:<br />

recenzenci internal examiners:<br />

prof. dr hab. Anna Sieradzka (UW)<br />

prof. dr hab. Irena Huml (IS <strong>PAN</strong>)<br />

dr hab. Andrzej Pieńkos (UW)<br />

Te ma tem roz pra wy jest pre zen ta cja ro li i fun kcjo no wa nia ko stiu mu w XIX-wiecz nym ma lar stwie hi sto -<br />

rycz nym. W pra cy zo sta ła przed sta wio na hi sto ria naj star szych wy daw nictw ko stiu mo lo gicz nych, ich<br />

wpływ na al bum Ma tej ki Ubio ry w Pol sce 1200-1795 (Kra ków 1860) i odzwier cie dle nie w ma lar stwie,<br />

a tak że zna cze nie szki cow ni ków z przed sta wie nia mi daw nych re a liów w pra cy ma la rzy hi sto rycz nych.<br />

Omó wio no też ko lek cje ubio rów i ko stiu mów gro ma dzo nych przez ma la rzy hi sto rycz nych oraz ich fun -<br />

kcjo no wa nie w pra cow niach, prze de wszyst kim w ro li rek wi zy tów ma lar skich. Roz poz na nie źró deł iko -<br />

no gra ficz nych dla ko stiu mów hi sto rycz nych i ko lek cji tek sty liów z pra cow ni ma la rzy stwo rzy ło pod sta wę<br />

dla zro zu mie nia, w ja ki spo sób za po mo cą daw nych re a liów ar ty ści kre o wa li wi zję prze szło ści. Ana li za<br />

ko stiu mów hi sto rycz nych w ma lar stwie Ma tej ki oraz ar ty stów mu współ czes nych poz wo li ła na kon fron -<br />

ta cję wi zji ar ty stycz nej z praw dą hi sto rycz ną. Uzu peł nie niem pra cy są anek sy w po sta ci ka ta lo gu ko stiu -<br />

mów z ko lek cji Ja na Ma tej ki, uwzględ nia ją ce go ich wy stę po wa nie na ob ra zach ar ty sty. Po nad to,<br />

dla po rów na nia, za łą czo ne zo sta ły rów nież trzy spi sy in nych te go ty pu zbio rów: Han sa Ma kar ta, Jó ze fa<br />

Bran dta i Ju liu sa Vic to ra Ber ge ra.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 13


TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE z ACADEMIC DEGREES AND TITLES<br />

The dissertation is to present the role and functioning of costume in the 19 th -century historical painting.<br />

It shows the history of the oldest costumologist publications and their impact on Matejko’s album<br />

Costumes in Poland 1200-1795 (Kraków 1860), their reflection in painting, and also the importance<br />

of sketch-books presenting the old realities of the work of historical painters. Moreover, it analyzes<br />

collections of clothes and costumes gathered by historical painters and their functioning in ateliers, first<br />

of all as painterly props. Identification of iconographic sources for historical costumes and collection<br />

of textiles from painters’ studios helped understand how artists created visions of the past using old<br />

realities. Analysis of historical costumes in the painting of Matejko and his contemporaries allowed to confront<br />

artistic vision with historical truth. The work is completed with annexes in the form of catalogues of<br />

costumes from Jan Matejko’s collection, pointing to their appearance in the artist’s oeuvre. Additionally,<br />

three lists of other collections of the type were annexed for comparison: that of Hans Makart, Józef<br />

Brandt, and Julius Victor Berger.<br />

l Joanna Krakowska-Narożniak (historia teatru history of theatre)<br />

obrona: 14 grudnia viva voce December 14<br />

Halina Mikołajska na scenie 1946-1989<br />

Halina Mikołajska on Stage 1946-1989<br />

promotor supervisor:<br />

recenzenci internal examiners:<br />

prof. dr hab. Małgorzata Szpakowska (UW)<br />

prof. dr hab. Lidia Kuchtówna (IS <strong>PAN</strong>)<br />

prof. dr hab. Dobrochna Ratajczak (UAM Poznań)<br />

Monografia Haliny Mikołajskiej, ujmująca jej działalność artystyczną w szerokim kontekście uwarunkowań<br />

społeczno-politycznych, jest zarazem pracą o teatrze polskim lat 1945-1989. Jej celem było ukazanie,<br />

w jaki sposób teatr w okresie Peerelu manifestował swój światopogląd, czyli określał się wobec<br />

rzeczywistości pozaartystycznej: wobec doświadczeń społecznych, wydarzeń politycznych, problemów<br />

narodowych i innych kwestii publicznych. W jaki sposób reagował na restrykcyjne bądź liberalne tendencje<br />

w polityce kulturalnej i jak doborem repertuaru, estetyką i grą aktorską, a także narzucaną widzom<br />

strategią odbioru określał swoje stanowisko wobec otaczającej rzeczywistości. Wszystkie te kwestie zostały<br />

wywiedzione, przedstawione i zanalizowane na przykładzie twórczości scenicznej i działalności publicznej<br />

Haliny Mikołajskiej. Jej aktywność zawodowa obejmuje bowiem całą historię peerelowskiego teatru.<br />

Jeśli przyjrzeć się rolom i spektaklom, w których grała, można dostrzec w nich zarys krótkiej historii teatru<br />

powojennego, a nawet coś więcej – opowieść o świecie wokół teatru.<br />

The monograph on Halina Mikołajska showing her artistic work in a broad context of socio-political<br />

conditioning is at the same time a work on Polish theatre in 1945-1989. Its goal is to identify the ways<br />

theatre in Communist Poland manifested its ideology, that is defined itself against non-artistic reality:<br />

in view of social experience, political events, national problems, and other public issues. In what way<br />

it reacted to restrictive or liberal tendencies in cultural policy and in what manner it defined its attitudes<br />

versus the surrounding realities by means of the selection of repertory, aesthetics, and acting, and also<br />

through a strategy of reception imposed on the audience. All these issues have been proved, presented,<br />

and analysed on the example of stage work and public activity of Halina Mikołajska. Her career in fact<br />

spans the whole history of theatre in Communist Poland. If one is to take a close look at her parts and<br />

performances, one can perceive them as a brief history of post WW II theatre, and even something more:<br />

a story of the world around theatre.<br />

14 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE z ACADEMIC DEGREES<br />

TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE UZYSKANE PRZEZ OSOBY SPOZA IS <strong>PAN</strong><br />

ACA DE MIC DE GRE ES AND TIT LES AWAR DED TO NON-IS <strong>PAN</strong> EM PLO Y E ES<br />

ha bi li ta cje post do cto ral the sis (for the tit le of As so cia te Pro fes sor):<br />

l Dariusz Tabor (historia sztuki history of art), Uniwersytet Papieski im. Jana Pawła II kolokwium<br />

4 marca colloquium March 4<br />

wykład: Epos średniowieczny w narracyjnych cyklach obrazowych i epos współczesny w filmie<br />

na przykładzie „Władcy pierścieni” Petera Jacksona: w poszukiwaniu wspólnej wartości<br />

lecture: Mediaeval Epic in Narrative Painting Cycles and Modern Epic in Film on the Example<br />

of Peter Jackson’s Lord of the Rings: in Search of a Common Value<br />

Malarstwo książkowe na Śląsku w XIV wieku [Book Painting in Silesia in the 14 th Century], Kraków<br />

2008, ss. 332, il. 242<br />

Książka jest ważnym przyczynkiem do budowy syntetycznego obrazu sztuki śląskiej doby gotyku.<br />

Porządkuje i analizuje obszerny materiał zabytkowy, prezentując jednocześnie obfity zestaw dokumentacji<br />

fotograficznej. W pierwszej części został zarysowany ogólny obraz kultury śląskiej XIII-XIV wieku<br />

oraz omówione zagadnienia związane z ówczesną kulturą książki. W dalszej części autor zajął się przemianami<br />

stylistycznymi śląskiego malarstwa miniaturowego XIV wieku, poddając analizie m.in. miniatorskie<br />

przedstawienia Ukrzyżowania Chrystusa, ujawniające w sposób szczególnie przejrzysty<br />

przebieg zmian stylowych na przestrzeni całego stulecia, Legendę obrazową o św. Jadwidze i miniatury<br />

rękopisów prawniczych (Weichbild und Blume der Magdeburgischen Recht, Sachsenspiegel, Blume des<br />

Sachsenspiegels). Autor dokonał wielu ważnych ustaleń, przekraczając znacznie dotychczasowy horyzont<br />

poznawczy.<br />

The book is an important contribution to creating a synthetic picture of Silesian Gothic art. It systematizes<br />

and analyzes an ample portion of historical material, at the same time presenting rich photographic<br />

documentation. The first part is dedicated to an overall picture of Silesian culture in the 13 th -14 th<br />

centuries and describes questions related to the then book culture. The second part of the work is dedicated<br />

to stylistic changes in Silesian miniature painting in the 14 th century, analyzing i.a., Crucifixion in miniature<br />

painting thus revealing an exceptionally clear course of stylistic changes throughout the century,<br />

Painting Legend of St. Hedwig, as well as miniatures in legal manuscripts (Weichbild und Blume der<br />

Magdeburgischen Recht, Sachsenspiegel, Blume des Sachsenspiegels). The Author ascertained many<br />

important facts, having gone far beyond the so-far cognitive horizon.<br />

l Violetta Przerembska (historia muzyki history of music), Uniwersytet Łódzki<br />

kolokwium 16 grudnia colloquium December 16<br />

wykład: Kształtowanie się kultury muzycznej wielonarodowej społeczności Łodzi przełomu<br />

XIX i XX wieku<br />

lecture: Forming of Musical Culture in the Multinational Community of Lodz at the Turn<br />

of the 19 th and 20 th Centuries.<br />

Ideały wychowania w edukacji muzycznej w II Rzeczypospolitej [Education Ideals in Musical Education<br />

in the Second Republic of Poland], Łódź 2008, ss. 441<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 15


TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE z ACADEMIC DEGREES AND TITLES<br />

Książka ukazuje wybrane problemy edukacji muzycznej na tle ideologii wychowawczej II Rzeczypospolitej<br />

oraz jej polityczno-społeczno-kulturalnych uwarunkowań. Edukację muzyczną ukazano na tle ogólnego<br />

systemu edukacji w Polsce międzywojennej. Szczególną uwagę zwrócono na cele i rozwiązania<br />

programowe dla przedmiotu szkolnego „Śpiew” („Śpiew i muzyka”) na różnych stopniach nauczania.<br />

Jednym z głównych zagadnień podjętych w pracy jest idea narodowości i jej odzwierciedlenie w ówczesnym<br />

szkolnym repertuarze muzycznym (m.in. pieśń narodowa jako czynnik wychowania patriotycznego,<br />

polskie ludowe tradycje muzyczne, recepcja dzieł kompozytorów polskich, śpiew i muzyka<br />

a wychowanie religijne). Poruszono również problem aktywizowania młodzieży w dziedzinie muzyki,<br />

a także zagadnienie kształcenia percepcji muzyki przez młodzież, jako istotny element wychowania<br />

estetycznego. Główny problem podjęty w pracy został naświetlony także z punktu widzenia transmisji<br />

ideałów wychowawczych na młode pokolenie przez nauczycieli śpiewu i muzyki.<br />

The book presents selected questions of musical education viewed against education ideals of the Second<br />

Republic of Poland and its political-social-cultural conditionings. Musical education was shown against<br />

the overall system of education in the inter-war Poland. Particular attention was paid to goals and<br />

curriculum options for the school subject called ‘Singing’ (‘Singing and Music’) on various teaching levels.<br />

One of the issues undertaken in the work is the idea of nationality and its reflection in the then school<br />

musical repertory (i.a., national songs as an element of patriotic upbringing, Polish folk musical<br />

tradition, reception of the works by Polish composers, singing and music versus religious education...).<br />

Questions of activating young people in the sphere of music, and the problem of educating musical<br />

perception by young people which then formed an essential element of aesthetical education were also<br />

tackled. The major topic of the book was viewed in the context of transmitting educational ideals to the<br />

young generation by singing and music teachers.<br />

doktoraty doctoral degrees:<br />

l Aleksandra Rembowska-Świątkowska (historia teatru history of theatre), Uniwersytet<br />

Muzyczny im. F. Chopina w Warszawie<br />

obrona 21 maja viva voce May 21<br />

Teatr Tańca Piny Bausch. Sny i rzeczywistość Pina Bausch’s Dance Theatre. Dreams and Reality<br />

promotor supervisor:<br />

recenzenci internal examiners:<br />

dr hab. Lech Sokół (IS <strong>PAN</strong>)<br />

dr hab. Elżbieta Kalemba-Kasprzak (UAM Poznań)<br />

dr hab. Dariusz Kosiński (UJ)<br />

Celem rozprawy było przedstawienie zjawiska artystycznego, jakim jest Teatr Tańca Piny Bausch na tle<br />

historycznym, a także w kontekście przemian dokonujących się w sztuce, życiu społecznym, politycznym<br />

i obyczajowym w XX wieku. Praca składa się z dwóch części: teoretyczno-problemowej oraz opisowej.<br />

W części teoretyczno-problemowej znalazły się m.in. biografia artystyczna Piny Bausch, omówienie<br />

metod pracy i technik charakterystycznych dla jej Teatru Tańca, problematyka ciała i jego funkcji w twórczości<br />

Bausch, a także rola kobiety w jej sztuce. W części opisowej zaprezentowany został wybór<br />

dwudziestu spektakli Teatru Tańca, opisanych w sposób subiektywny przez autorkę.<br />

The dissertation was meant to present the artistic phenomenon of Pina Bausch Dance Theatre against<br />

historical background, also in the context of change taking place in 20 th -century art, social and political<br />

lives, as well as morals. The work consisted of two parts: theoretical-problematic and descriptive ones.<br />

The first featured, i.a., artistic biography of Pina Bausch; description of her working methods and<br />

16 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE z ACADEMIC DEGREES<br />

techniques characteristic of her Dance Theatre; problems of body and its function in the work of Bausch,<br />

as well as the role of a woman in her art. The descriptive section was dedicated to twenty selected<br />

performances of Dance Theatre recorded by the Authoress in an exceptionally subjective way.<br />

l Andrzej Szczepaniak (historia sztuki history of art), Muzeum Narodowe w Warszawie<br />

obrona 9 czerwca viva voce June 9<br />

Manufaktura artystycznych majolik w Nieborowie<br />

Manufactory of Artistic Maiolica in Nieborów<br />

promotor supervisor<br />

recenzenci internal examiners:<br />

prof. dr hab. Irena Huml (IS <strong>PAN</strong>)<br />

prof. dr hab. Anna Sieradzka (Uniwersytet Warszawski)<br />

prof. dr hab. Paweł Banaś (Uniwersytet Wrocławski)<br />

Praca prezentuje dzieje i wyroby manufaktury artystycznych majolik w Nieborowie oraz najważniejsze osoby<br />

z nią związane, na tle europejskiej produkcji fajansu w 2. połowie XIX wieku (szczególnie fabryki Antoine’a<br />

Montagnona i działu majolik polskiej wytwórni w Ćmielowie). Dużo miejsca poświęcono opisowi technologii<br />

wytwarzania majoliki nieborowskiej, omówieniu jej bogatego asortymentu i zagadnień ekonomiczno-finansowych.<br />

Bardzo ważną częścią pracy są aneksy, zawierające liczne wypisy z materiałów<br />

źródłowych oraz obszerny katalog, prezentujący wszystkie znane autorowi wyroby wytwórni nieborowskiej.<br />

The dissertation shows history and products of the artistic maiolica manufactory in Nieborów and<br />

the most prominent individuals related to it seen against the European production of faience in the 2 nd<br />

half of the 19 th century (particularly the factory of Antoine Montagnon and the maiolica section of the<br />

Polish Ćmielów producers). Much attention is paid to the description of the technology of the production<br />

of the Nieborów maiolica, the analysis of its wide assortment, and economic-financial questions.<br />

An important part of the dissertation is to be found in the annexes containing numerous excerpts from<br />

source materials and an ample catalogue presenting all the products of the Nieborów manufactory known<br />

to the Author.<br />

DOKTORATY UZYSKANE W RAMACH STUDIÓW DOKTORANCKICH<br />

DOCTORAL DEGREES CONFERRED TO DOCTORAL STUDIES GRADUATES<br />

l Izabela Kopania (historia sztuki history of art)<br />

obrona 1 lutego viva voce February 1<br />

Refleksy europejskiej fascynacji Chinami w Rzeczypospolitej czasów Stanisława Augusta<br />

Reflexions of the European Fascination with China in the Polish-Lithuanian Commonwealth<br />

in the Times of Stanislaus Augustus<br />

promotor supervisor:<br />

recenzenci internal examiners:<br />

dr hab. Katarzyna Mikocka-Rachuba (IS <strong>PAN</strong>)<br />

prof. dr hab. Andrzej Rottermund, Zamek Królewski<br />

w Warszawie<br />

prof. dr hab. Jan Ostrowski, Zamek Królewski na Wawelu<br />

Roz pra wa po świę co na zo sta ła prob le mo wi fun kcjo no wa nia mo dy na chiń szczyz nę w kul tu rze Rze czy -<br />

pos po li tej cza sów Sta ni sła wa Au gu sta. Jest to stu dium in ter dy scy pli nar ne, któ re go istot nym ele men tem<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 17


TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE z ACADEMIC DEGREES AND TITLES<br />

jest spoj rze nie na wy bra ne prob le my z pun ktu wi dze nia an tro po lo gii i hi sto rii kul tu ry ma te rial nej. Prob -<br />

lem mo dy na chiń szczyz nę ro zu mia ny jest sze ro ko: ja ko zja wi sko kul tu ro we, któ re od cis nę ło swe pięt no<br />

tak że na fi lo zo fii, li te ra tu rze, my śli po li tycz nej oma wia ne go okre su. W roz pra wie pod da no ana li zie trzy<br />

węz ło we za gad nie nia: 1) wi ze ru nek Pań stwa Środ ka oraz je go ro lę w oświe ce nio wej pu bli cy sty ce; 2) obecność<br />

rze czy chiń skich w wy stro ju i wy po sa że niu pa ła ców oraz 3) kon cep cję tzw. ogro du an giel sko-chiń -<br />

skie go w jej te o re tycz nym, prak tycz nym i sym bo licz nym wy mia rze. Oma wia ne zja wi sko zo sta ło osa dzo ne<br />

w kon tek ście eu ro pej skim. Pod ję to też pró bę od po wie dzi na dwa py ta nia: czy brak bez poś red nich kontak<br />

tów Rze czy pos po li tej z Chi na mi w do bie no wo żyt nej za wa żył w ja ki kol wiek spo sób na cha rak te rze mo -<br />

dy na chiń szczyz nę w oma wia nym okre sie, a tak że czy prze ka zy wa ne i kształ to wa ne przez piś mien nic two<br />

wy o bra że nia na te mat Chin i Chiń czy ków, wa run ko wa ły w ja kimś stop niu spo sób wi dze nia i fun kcjo no -<br />

wa nia rze czy, mo ty wów i wąt ków chiń skich w kul tu rze pol skiej, a tak że sze rzej – eu ro pej skiej.<br />

The dissertation focuses on the question of choinoiserie being in fashion in the culture of the<br />

Commonwealth in the times of Stanislaus Augustus. It is an interdisciplinary study whose major focus<br />

tis to look at selected questions from the perspective of anthropology and history of material culture.<br />

The question of chinoiserie being in fashion is approached in a broad meaning of the term: as a cultural<br />

phenomenon that has set its stamp also on philosophy, literature, and the political thought of the analyzed<br />

period. The dissertation centres on three crucial issues: 1) image of the Middle Kingdom and its role in<br />

the Enlightenment journalism; 2) presence of Chinese artefacts in palaces’ decor and furnishing; and<br />

3) the concept of the so-called Anglo-Chinese garden in its theoretical, practical, and symbolic dimension.<br />

The phenomenon has been set in the European context. Additionally, an attempt has been made to answer<br />

two questions: whether the lack of direct contacts with China in the modern era had any impact on the<br />

character of the chinoiserie fashion in the discussed period, and also whether the images of China and<br />

the Chinese rendered by written source influenced in any way the perception and functioning of Chinese<br />

objects, motifs and threads in Polish culture, or more broadly – in the European one.<br />

l Maciej Rożalski (antropologia kultury anthropology of culture)<br />

obrona 10 marca viva voce March 10<br />

Współczesna i pierwotna obrzędowość mityczna w projektach teatru alternatywnego<br />

Contemporary and Primitive Mythical Rituality in Alternative Theatre Projects<br />

promotor supervisor:<br />

recenzenci internal examiners:<br />

prof. dr hab. Wiesław Juszczak<br />

prof. dr hab. Alicja Kuczyńska (UW)<br />

dr hab. Lech Sokół (IS <strong>PAN</strong>)<br />

Rozprawa doktorska dotyczy zagadnień z pogranicza antropologii teatru i filozofii sztuki. Autor, zadając<br />

pytanie o definicję teatru alternatywnego, rozważa zagadnienia dotyczące różnych teorii estetycznych.<br />

Podejmuje dyskusję z klasyczną Kantowską definicją „sztuki dla sztuki” i przeciwstawia jej tezy o antropologizacji<br />

teorii sztuki. Skupia się przede wszystkim na związkach aktu twórczego z obrzędem głównie<br />

w przestrzeni współczesnych projektów teatralnych.<br />

The doctoral dissertation focuses on problems bordering on anthropology of theatre and philosophy of<br />

art. The Author, when formulating the question of the definition of alternative theatre, analyzes issues<br />

related to various aesthetical theories. He debates over the classical ‘art for art’s sake’ definition of Kant,<br />

counterpoising it with the thesis of the anthropologizing of theory of art. He focuses first of all on the<br />

relations between a creative act with ritual mainly in the space of contemporary theatre projects.<br />

18 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


TYTUŁY I STOPNIE NAUKOWE z ACADEMIC DEGREES<br />

l Monika Jadzińska (historia sztuki history of art)<br />

obrona 1 kwietnia viva voce April 1<br />

Autentyzm w sztuce instalacji Authenticity in Installation Art<br />

promotor supervisor:<br />

recenzenci internal examiners:<br />

dr hab. Joanna Sosnowska (IS <strong>PAN</strong>)<br />

prof. Iwona Szmelter (ASP w Warszawie)<br />

dr hab. Maria Hussakowska (UJ)<br />

Tematem rozprawy jest określenie co, jak i dlaczego należy chronić, zachować i konserwować w zakresie<br />

sztuki współczesnej na przykładzie jej najbardziej radykalnego nurtu – sztuki instalacji. Dla zachowania<br />

niekonwencjonalnych dzieł sztuki nowoczesnej konieczne było rozważenie, co stanowi o ich autentyzmie.<br />

Historyczny opis zmian rozumienia tego pojęcia w kontekście ochrony dzieł sztuki i zabytków, a także<br />

opis zasad i doktryn konserwatorskich oraz źródeł ich powstania stanowiły bazę do rozważań na temat<br />

sztuki instalacji, wykorzystującej narzędzia i tezy z innych dyscyplin naukowych (filozofia, semiotyka, historia<br />

sztuki). Przeprowadzono interpretację sztuki instalacji w zakresie idei, materii, przestrzeni,<br />

elementów sensorycznych, roli widza i innych. Zaproponowano model oceny, przedstawiono praktyczne<br />

rozwiązania na przykładzie dzieł ponad 50 artystów.<br />

The dissertation aims at defining the scope, the way, and reason for protection, preservation, and<br />

conservation in modern art on the example of its most radical trend, i.e. installation art. In order to<br />

preserve unconventional works of modern art, it is essential to analyze what accounts for their authenticity.<br />

The historical description of changes in the understanding of the concept in the context of the preservation<br />

of works of arts and monuments, as well as the description of conservation principles and<br />

doctrines, also of their sources, served as the basis for considerations on installation art, these applying<br />

for the purpose tools and theses from other scholarly disciplines (philosophy, semiotics, art history).<br />

Interpretation of installation art was carried out in the realm of ideas, matter, space, sensorial elements,<br />

role of the beholder, and others. Evaluation models have been suggested, as well as practical solutions<br />

on the example of the works of over 50 artists.<br />

l Jakub Karpoluk (antropologia kultury anthropology of culture)<br />

obrona: 24 maja viva voce May 24<br />

Wpływ konwencji teatralnych na kino japońskie<br />

Influence of Theatre Conventions on Japanese Cinema<br />

promotor supervisor:<br />

recenzenci internal examiners:<br />

prof. dr hab. Wiesław Juszczak (IS <strong>PAN</strong>)<br />

dr hab. Ewa Pałasz-Rutkowska (Uniwersytet Warszawski)<br />

dr hab. Tadeusz Szczepański (Uniwersytet Wrocławski)<br />

Praca dotyczy problemu powstania kinematografii japońskiej i obecności konwencji teatralnych we<br />

wczesnym kinie japońskim. Ważne miejsce w obrębie dysertacji zajmuje opis oraz analiza wokalnej narracji<br />

kinowej, będącej właściwym jedynie dla kinematografii japońskiej sposobem udźwiękowienia projekcji<br />

filmowych w okresie rozwoju tzw. kina niemego. Cezurę pracy wyznaczają daty 1897 i 1939,<br />

pomiędzy tymi latami bowiem wpływ konwencji teatrów kabuki, shimpa i shingeki na formowanie się<br />

konwencji kinematograficznych w Japonii był najsilniejszy.<br />

The dissertation discusses the problem of the establishment of Japanese cinematography and the presence<br />

of theatre conventions in the early Japanese cinema. An important element in the dissertation is the<br />

description and analysis of a vocal cinema narration, being a uniquely Japanese manner of adding sound<br />

to film shows in the era of silent movies. The time limits set for the research are: 1897 and 1939, since<br />

it is in the period between these two dates that the impact of the kabuki, shimpa, and shingeki theatres<br />

on forming the film making conventions in Japan was the strongest.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 19


GRANTY z GRANTS<br />

GRAN TY UKOŃ CZO NE W <strong>2010</strong><br />

GRANDS COM PLE TED IN <strong>2010</strong><br />

Ma te ria ły do dzie jów sztu ki sa kral nej<br />

daw nej Rze czy pos po li tej.<br />

Koś cio ły i klasz to ry daw ne go wo je wódz twa<br />

brze sko-li tew skie go. MNiSW nr NN 105 115834<br />

kie row nik: dr Mar cin Zgliń ski<br />

zes pół: Piotr Jam ski, Ka ta rzy na Ko len do-Kor czak,<br />

Zbi gniew Mi chal czyk, An na Oleń ska,<br />

Do ro ta Pi ra mo do wicz<br />

W la tach 2008-<strong>2010</strong> pra cow ni cy na u ko wi<br />

Ka ta lo gu Za byt ków Sztu ki w Pol sce (dr Ka ta rzy na<br />

Ko len do-Kor czak, dr Zbi gniew Mi chal czyk,<br />

dr An na Oleń ska, mgr Do ro ta Pi ra mi do wicz,<br />

mgr Ka ta rzy na Ucho wicz, dr Mar cin Zgliń ski),<br />

wy ko na li pro jekt ba daw czy, któ ry ob jął prze pro -<br />

wa dze nie in wen ta ry za cji, kwe rend ar chi wal nych<br />

i bib lio gra ficz nych oraz opra co wa nie do dru ku mono<br />

gra fii rzym skoka to lic kich obiek tów sa kral nych<br />

z te re nu przed roz bio ro we go woj. brze sko-li tew -<br />

skie go. Prze pro wa dzo no pra ce nad przy go to wa -<br />

niem mo no gra fii koś cio łów i klasz to rów z te re nu<br />

obec nej Bia ło ru si – zło żą się one na dwa to my<br />

ko lej nej czę ści se rii Ma te ria ły do dzie jów sztu ki<br />

sa kral nej na zie miach wschod nich daw nej Rzeczy<br />

pos po li tej, wy da wa nej przez Mię dzy na ro do -<br />

we Cen trum Kul tu ry w Kra ko wie.<br />

Ma te rials for the Hi sto ry of Sac red<br />

Art of the Old Com mon we alth.<br />

Chur ches and Con vents of the For mer<br />

Brest-Lit vosk Vo i vod ship<br />

In 2008-<strong>2010</strong>, the aca de mic staff of the<br />

Ca ta lo gue of the Mo nu ments in Po land (Ka ta rzy na<br />

Ko len do-Kor czak PhD, Zbi gniew Mi chal czyk<br />

PhD, An na Oleń ska PhD, Do ro ta Pi ra mi do wicz<br />

MA, Ka ta rzy na Ucho wicz MA, Mar cin Zgliń ski<br />

PhD) car ried out a re se arch Pro ject which in clu ded<br />

in ven to ry ing, pre li mi na ry re se arch of ar chi val<br />

and bib lio grap hic hol dings, as well as pre pa ra tion<br />

for print of a mo no graph on Ro man-Ca tho lic<br />

sac red bu il dings of the for mer Brest-Lit vosk<br />

Vo i vod ship. Works we re car ried out on the<br />

pre pa ra tion of the mo no graphs on chur ches and<br />

con vents from the ter ri to ry of to day’s Be la rus;<br />

the out put will form two vo lu mes of a sub se qu ent<br />

part of the se ries: Ma te rials for the Hi sto ry<br />

of Sac red Art on Ea stern Ter ri to ries of the<br />

For mer Po lish-Li thu a nian Com mon we alth<br />

pu blis hed by the In ter na tio nal Cul tu ral Cen tre<br />

in Cra cow.<br />

20 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


GRANTY UKOŃCZONE W <strong>2010</strong> z GRANDS COMPLETED IN <strong>2010</strong><br />

Pra ce in wen ta ry za cyj ne prze pro wa dzo no w latach<br />

2008-2009 pod czas trzech eks pe dy cji.<br />

Wy ko na no kil ka ty się cy fo to gra fii do ku men ta cyj -<br />

nych. Kwe ren dą ob ję to bib lio te ki, ar chi wa i in ne<br />

za so by kra jo we oraz za gra nicz ne (głów nie Bia ło ruś,<br />

Lit wa, Ro sja). Po zy ska no sze ro ki, w ogromnej wię -<br />

kszo ści nie zna ny ba da czom i nie pub li ko wa ny zes -<br />

pół ar chi wa liów z XVI-XX w., zwłasz cza ak tów<br />

wi zy ta cji i opi sów in wen ta rzo wych, pla nów, pomia<br />

rów i pro jek tów, ma te ria łów iko no gra ficz nych<br />

(ry sun ków, fo to gra fii). W wię kszo ści przy pad ków<br />

The in ven to ry ing works we re car ried out in<br />

2008-2009 in the co ur se of three ex pe di tions.<br />

Se ve ral tho u sand do cu men ting pho to graphs we re<br />

ta ken. The pre li mi na ry re se arch was com ple ted<br />

for li bra ries, ar chi ves, and other Po lish and fo re ign<br />

re cords (ma in ly in Be la rus, Li thu a nia, Rus sia).<br />

Col lec ted was a vast, to a lar ge ex tent pre vio us ly<br />

unknown to re se ar ches and unpub lis hed set of<br />

ar chi val re cords from the 16-20 th cen tu ries,<br />

es pe cial ly acts of vi si ta tion and in ven to ry<br />

desc rip tions, plans, me a su re ments, and de signs;<br />

ico no grap hic re cords (dra wings, pho to graphs).<br />

In the ma jo ri ty of ca ses, di gi ta li zed co pies we re<br />

ac qu i red – ei ther self-ma de or out so ur ced; in<br />

so me ca ses ex cerpts we re co pied in si tu. All the<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 21


GRANTY UKOŃCZONE W <strong>2010</strong> z GRANDS COMPLETED IN <strong>2010</strong><br />

po zy ska no ko pie cyf ro we – wy ko na ne we włas -<br />

nym za kre sie, lub za mó wio ne – ewen tu al nie doko<br />

na no wy pi sów in si tu. Ma te riał ten znaj du je się<br />

w Ar chi wum Ka ta lo gu Za byt ków w IS <strong>PAN</strong>, gdzie<br />

jest prze twa rza ny i włą cza ny do zbio ru do ku -<br />

men ta cji in wen ta ry za cji pro wa dzo nej na te re nie<br />

Bia ło ru si od roku 1994.<br />

Opra co wa no 50 mo no gra fii koś cio łów, klaszto<br />

rów i ka plic, co sta no wi ło 67 ar ku szy tek sto -<br />

wych, któ re by ły pod sta wą dla roz li cze nia<br />

me ry to rycz ne go grantu.<br />

Wo bec ilo ści ma te ria łu znacz nie wy ra sta ją cej<br />

po nad wstęp ne za ło że nia zes pół wy stą pił z wnioskiem<br />

do MNiSW o przy zna nie fi nan so wa nia kolej<br />

ne go pro jek tu ba daw cze go na la ta 2011-2013,<br />

któ ry zo stał roz pa trzo ny po zy tyw nie.<br />

Ta de usz Za droż ny, Kunszt gra bież cy.<br />

Pol skie zbio ry ar ty stycz ne i za byt ki kul tu ral ne<br />

w pla nach i dzia ła niach fun kcjo na riu szy III Rze szy<br />

i władz oku pa cyj nych od po wie dzial nych<br />

za ich „spis”, „za bez pie cze nie” i „ochro nę”<br />

w Ge ne ral nym Gu ber na tor stwie w la tach 1939-1945<br />

(N 105 006 32/0578), 2007-<strong>2010</strong><br />

Pro jekt zo stał po świę co ny za pi sa nym w źródłach<br />

pla nom i dzia ła niom po dej mo wa nym w latach<br />

1939-1945 wo bec pol skich mu ze ów, ko lek cji<br />

ar ty stycz nych i za byt ków kul tu ral nych na te re nie<br />

Ge ne ral ne go Gu ber na tor stwa przez fun kcjo na riu -<br />

szy III Rze szy i przed sta wi cie li nie miec kich władz<br />

oku pa cyj nych po wo ła nych do do ko na nia „spi su”,<br />

„za bez pie cze nia” bądź „ochro ny” zbio rów ar ty -<br />

stycz nych i za byt ków kul tu ral nych na oku po wa -<br />

nym te ry to rium Rzecz pos po li tej. Od wo łu jąc się do<br />

sze ro kie go za so bu źró deł ar chi wal nych, roz pro -<br />

szo nych w róż nych zbio rach kra jo wych i za gra -<br />

nicz nych, w du żym stop niu nie zna nych bądź<br />

po mi ja nych w daw niej szej li te ra tu rze, za rów no<br />

pism wy two rzo nych przez agen dy władz oku pa -<br />

cyj nych lub do ty czą cych ich dzia łań, jak i skła da -<br />

nych po woj nie ze znań i wy jaś nień, za ry so wa no<br />

dzie je ad mi ni stro wa nia do bra mi kul tu ral ny mi<br />

w Ge ne ral nym Gu ber na tor stwie, uwa gę sku pia jąc<br />

na czte rech pod sta wo wych za gad nie niach, od po -<br />

wia da ją cych chro no lo gii wy da rzeń: na prob le -<br />

mach z za kre su prze jmo wa nia kon tro li nad<br />

zbio ra mi, bu do wy ad mi ni stra cji i for mo wa nia<br />

re cords are with the IS <strong>PAN</strong> Ar chi ves of the<br />

Ca ta lo gue of Mo nu ments whe re they are be ing<br />

pro ces sed and in cor po ra ted in to the col lec tion of<br />

re cords of the in ven to ry ing car ried out in<br />

Be la rus sin ce 1994.<br />

50 mo no graphs on chur ches, con vents,<br />

and cha pels we re wor ked out, in to tal ac co un ting<br />

to ca 67 stan dard uni ts of abo ut 40,000<br />

cha rac ters, the vo lu me ser ving as the ba sis for<br />

the fac tu al set tle ment.<br />

In view of the amo unt of ma te rials sub stan tial ly<br />

ex ce e ding the pre li mi na ry as sum ptions, the te am<br />

ap plied to the Mi ni stry of Scien ce and Hig her<br />

Edu ca tion for ad di tio nal fun ding to be<br />

al lo ca ted to the re se arch Pro ject in 2011-2013,<br />

which has be en awar ded.<br />

n<br />

Ar ti stry of the Plun de rer. Po lish Ar ti stic<br />

Col lec tions and Cul tu re Mo nu ments in the Plans<br />

and Ac ti vi ties of the Of fi cials of the Third Re ich<br />

and Oc cu pa tio nal Au tho ri ties Res pon sib le<br />

for the ir ‘Lists’, ‘Se cu ring’ and ‘Pro tec tion’<br />

in the Ge ne ral-Go ver nment in 1939-1945<br />

The Pro ject was de di ca ted to plans writ ten<br />

down in so ur ces and under ta kings in 1939-45<br />

with res pect to Po lish mu se ums, ar ti stic col lec tions,<br />

and cul tu ral mo nu ments on the ter ri to ry of the<br />

Ge ne ral-Go ver nment by the of fi cials of the<br />

Third Re ich and oc cu pa tio nal au tho ri ties<br />

estab lis hed to car ry out 'lists', 'se cu ring' or<br />

'pro tec tion' of ar ti stic col lec tions and cul tu ral<br />

mo nu ments on the oc cu pied ter ri to ry of the Po lish<br />

22 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


GRANTY UKOŃCZONE W <strong>2010</strong> z GRANDS COMPLETED IN <strong>2010</strong><br />

kon cep cji za gos po da ro wa nia prze ję tych dóbr, następ<br />

nie kwe stii po strze ga nia i pre zen ta cji dzieł<br />

sztu ki z pol skich za so bów ar ty stycz nych i za byt -<br />

ków ar chi tek tu ry, da lej me to dach i dzie jach ad mi -<br />

ni stro wa nia prze ję ty mi skar ba mi sztu ki, a w koń cu<br />

na ich ewa ku a cji. Pra ce nad mo no gra fią Kunszt<br />

gra bież cy są kon ty nu o wa ne i bę dą pro wa dzo ne<br />

jesz cze przez ca ły 2011 rok – pla no wa ny ter min<br />

ukoń cze nia ma rzec 2012. Zgro ma dzo ne ma te ria -<br />

ły zo sta ną wy ko rzy sta ne tak że w in nych opra co -<br />

wa niach, z któ rych pier wszą bę dzie kry tycz na<br />

edy cja Si cher ge stel lte Kun stwer ke im Ge ne ral go u -<br />

ver ne ment za pla no wa na na 2011 r. przed zam -<br />

knię ciem prac nad mo no gra fią. Chęć pu bli ka cji<br />

kry tycz nej edy cji ka ta lo gu wy ra ził De par ta ment<br />

Dzie dzic twa Kul tu ro we go w Mi ni ster stwie Kul tu -<br />

ry i Dzie dzic twa Na ro do we go.<br />

n<br />

Re pub lic. On the gro unds of a wi de ran ge of<br />

ar chi val so ur ces, dis per sed ac ross ma ny Po lish<br />

and fo re ign col lec tions, to a gre at ex tent<br />

unknown or ne glec ted in the for mer li te ra tu re<br />

on the sub ject, both do cu ments pro du ced by the<br />

agen cies of the oc cu pa tion au tho ri ties or de a ling<br />

with the ir ac ti vi ties, as well as te sti mo nies and<br />

ac co unts sub mit ted af ter WW II, the hi sto ry of<br />

the ad mi ni ste ring the cul tu ral go ods in the<br />

Ge ne ral-Go ver nment was out li ned, with<br />

em pha sis put on fo ur ba sic is su es, ref lec ting the<br />

chro no lo gy of events: qu e stions re la ted to ta king<br />

over con trol of the col lec tions; estab lis hing<br />

res pec ti ve ad mi ni stra tion and for mu la tion of the<br />

con cept how to ma na ge the over ta ken go ods;<br />

per cep tion and dis play of works of art co ming<br />

from Po lish ar ti stic col lec tions and ar chi tec tu ral<br />

mo nu ments; me thods and hi sto ry of ad mi ni ste ring<br />

the in ter cep ted art tre a su res; and fi nal ly, the ir<br />

eva cu a tion. Works on the mo no graph Ar ti stry<br />

of the Plun de rer are be ing con ti nu ed and will<br />

be car ried out thro ug ho ut 2011, with the<br />

com ple tion plan ned for March 2012. Col lec ted<br />

ma te rials will al so be used in other stu dies, the<br />

first of which be ing a cri ti cal edi tion of Si cher ge -<br />

stel lte Kun stwer ke im Ge ne ral go u ver ne ment<br />

plan ned for 2011 prior to the com ple tion of the<br />

mo no graph. The de si re to ha ve this cri ti cal edi tion<br />

of the ca ta lo gue pu blis hed has be en ex pres sed<br />

by the De par tment of Cul tu ral He ri ta ge at the<br />

Mi ni stry of Cul tu re and Na tio nal He ri ta ge.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 23


PUBLIKACJE z PUBLICATIONS<br />

KSIĄŻKI I WYDAWNICTWA MULTIMEDIALNE OPUBLIKOWANE PRZEZ IS <strong>PAN</strong><br />

BO OKS AND MUL TI ME DIA PU BLI CA TIONS BY IS <strong>PAN</strong><br />

l Ire na Kos sow ska (ed.), Re in ter pre ting the Past:<br />

Tra di tio na list Ar ti stic Trends in Cen tral and Ea stern<br />

Eu ro pe of the 1920s and 1930s.<br />

Pro ce e dings of an in ter na tio nal con fe ren ce or ga nized<br />

by the In sti tu te of Art of the Po lish Aca de my<br />

of Scien ces (War saw) and the In sti tu te of Art Hi sto ry<br />

of the Ja giel lo nian Uni versity (Cra cow), War saw-Cra cow,<br />

21-23 Sep tem ber, 2006. War saw <strong>2010</strong>, ss. 364<br />

ISBN 9788389101969<br />

„Re in ter pre ting the Past” za wiera zmo dy fi ko -<br />

wa ną wer sję zbio ru re fe ra tów wy gło szo nych podczas<br />

mię dzy na ro do wej kon fe ren cji zor ga ni zo wa nej<br />

we wrześ niu 2006 ro ku przez In sty tut Sztu ki <strong>PAN</strong><br />

w War sza wie oraz In sty tut Hi sto rii Sztu ki UJ<br />

w Kra ko wie. W de ba cie uczest ni czy li za rów no<br />

uzna ni hi sto ry cy sztu ki, jak i mło dzi ba da cze z Chor<br />

wa cji, Lit wy, Ło twy, Nie miec, Pol ski, Re pub li ki<br />

Cze skiej, Ru mu nii, Sta nów Zjed no czo nych, Ukra i ny<br />

i Wę gier. Pu bli ka cja da je wy raz dą że niu do stworze<br />

nia po nad na ro do wej plat for my, umoż li wia ją cej<br />

wy mia nę ba daw czych do świad czeń i pre zen ta cję<br />

na u ko wych pro jek tów. „Re in ter pre ting the Past”<br />

od da je au rę no stal gii za tra dy cyj ny mi war to ścia mi<br />

etycz ny mi i este tycz ny mi, ja ka opa no wa ła in te lek -<br />

tu al no-ar ty stycz ne śro do wi ska Eu ro py lat 20. i 30.,<br />

pre zen tu je roz ma i te for mu ły kla sy cyz mu i re a liz mu<br />

po jmo wa ne ja ko an ty te za kos mo po li tycz ne go<br />

Re in ter pre ting the Past: Tra di tio na list Ar ti stic<br />

Trends in Cen tral and Ea stern<br />

Eu ro pe of the 1920s and 1930s.<br />

Re in ter pre ting the Past con ta ins a mo di fied<br />

ver sion of the col lec tion of pa pers de li ve red<br />

du ring an in ter na tio nal con fe ren ce held in<br />

Sep tem ber 2006 by War saw IS <strong>PAN</strong> and the<br />

In sti tu te of Hi sto ry of Art at Cra cow’s Ja giel lo nian<br />

Uni veristy. The de ba te was par ti ci pa ted by both<br />

este e med art hi sto rians and yo ung scho lars from<br />

Cro a tia, Li thu a nia, Lat via, Ger ma ny, Po land, the<br />

Czech Re pub lic, Ro ma nia, the Uni ted Sta tes,<br />

Ukra i ne, and Hun ga ry. The pu bli ca tion te sti fies<br />

to the ef fort to estab lish a pan-na tio nal plat form<br />

al lo wing for ex chan ge of re se arch ex pe rien ce<br />

and pre sen ta tions of scho lar ly pro jects.<br />

Re in ter pre ting the Past ema na tes the au ra of<br />

no stal gia for tra di tio nal ethi cal and aest he ti cal<br />

va lu es that do mi na ted the Eu ro pe an in tel lec tu al<br />

and ar ti stic cir cles in the 1920s and 1930s;<br />

it pre sents va rio us for mu las of clas si cism and<br />

re a lism per ce i ved as an an ti the sis of cos mo po li tan<br />

Post-Im pres sio nism, and as an an ti do te aga inst<br />

ra di ca lism of avant-gar des sur ged on the eve of<br />

the ca la mi ty of the war. The Au thors of the bo ok<br />

al so re ve al the sphe re of ap pro ach and<br />

in ter pe ne tra tion of Mo der nism and trends<br />

under ta king so me dia lo gue with the past. They<br />

con front the slo gans pro mo ted by Neo-hu ma nists<br />

cal ling for re in for cing na tio nal iden ti ty and sha ping<br />

new aest he ti cal sen si ti vi ty, ba sed on cul tu ral<br />

me mo ry, with the stra te gy of in stru men ta li zing<br />

art in the cul tu ral po li cy of au tho ri ta rian and<br />

24 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

po stim pre sjo niz mu i ja ko an ti do tum na ra dy ka -<br />

lizm awan gard zro dzo nych w prze ded niu wo jen -<br />

ne go ka ta kliz mu. Au to rzy książ ki od sła nia ją tak że<br />

ob sza ry zbli że nia i prze ni ka nia się mo der niz mu<br />

i nur tów po dej mu ją cych dia log z prze szło ścią.<br />

Pro pa go wa ne przez neo humanistów ha sła<br />

wzmac nia nia toż sa mo ści na ro do wej i kształ to wa -<br />

nia no wej wraż li wo ści este tycz nej, opar tej na pamię<br />

ci kul tu ro wej, kon fron tu ją ze stra te gią<br />

in stru men ta li za cji sztu ki w po li ty ce kul tu ral nej<br />

au to ry tar nych i to ta li tar nych re żi mów lat 30.<br />

Za war ty w to mie dys kurs po ka zu je też, w ja ki sposób<br />

kon cep cja „no we go czło wie ka” przy czy ni ła<br />

się do eks pan sji kse no fo bicz nych na stro jów i raso<br />

wych uprze dzeń. Po szcze gól ne na rra cje ujawnia<br />

ją na pię cie po mię dzy cen tra li stycz ną po li ty ką<br />

rzą dów kon so li du ją cych spo łe czeń stwo, a ide o lo -<br />

gią re gio na liz mu ak cen tu ją cą idio syn kra tycz ne<br />

tra dy cje lo kal ne prze ciw sta wio ne pro ce so wi ur bani<br />

za cji, tech ni cy za cji i stan da ry za cji ży cia.<br />

Książ ka uzmy sła wia ko niecz ność re wi zji takich<br />

ter mi nów jak „sztu ka na ro do wa”, „styl<br />

na ro do wy” i „tra dy cja kul tu ro wa”, sy gna li zu je<br />

też ter mi no lo gicz ne za wi ło ści w ana li zie eu ro -<br />

pej skie go tra dy cjo na liz mu.<br />

„Re in ter pre ting the Past” do wo dzi, że idea<br />

odro dze nia na ro do wej tra dy cji im pli ko wa ła we<br />

wschod nim re gio nie ge o po li tycz nym Eu ro py<br />

tre ści bar dziej zło żo ne niż na Za cho dzie, łą cząc<br />

res pekt dla na ro do we go dzie dzic twa z trans po -<br />

zy cją ar ty stycz ne go ka no nu sztu ki eu ro pej skiej.<br />

l Ka ta rzy na Mi koc ka-Ra chu bo wa<br />

André Le Brun, „pier wszy rzeź biarz”<br />

kró la Sta ni sła wa Au gu sta<br />

War sza wa <strong>2010</strong>, t. I: ss. 422, t. II: ss. 490<br />

ISBN 9788389101921<br />

André Le Brun (1737-1811), fran cu ski twór -<br />

ca bę dą cy przez po nad ćwierć wie ku „pier wszym<br />

rzeź bia rzem” na dwo rze kró la Sta ni sła wa<br />

Au gu sta, to jed na z naj wię kszych ar ty stycz nych<br />

in dy wi du al no ści w Rze czy pos po li tej osta t niej<br />

ter cji XVIII wie ku.<br />

Cha rak ter sztu ki Le Bru na po strze ga no dotych<br />

czas ja ko wy nik wpły wów współ czes nej mu<br />

rzeź by fran cu skiej oraz sztu ki an ty ku i póź no ba -<br />

ro ko wej rzeź by rzym skiej. Nie za u wa żo no jed nak<br />

związ ków mię dzy je go twór czo ścią a sztu ką francu<br />

ską epo ki Lud wi ka XIV, czy li wcześ niej sze go<br />

o nie mal wiek okre su dru giej po ło wy XVII i począt<br />

ków XVIII wie ku. O ile bo wiem stro nę formal<br />

ną dzieł ar ty sty od nieść moż na do sztu ki mu<br />

współ czes nej, to za kres po dej mo wa nych przez<br />

to ta li ta rian re gi mes of the 1930s. Mo re o ver,<br />

the di sco ur se pre sen ted in the bo ok shows the<br />

way in which the con cept of a ‘new man’ fu el led<br />

the ex pan sion of xe nop ho bic at ti tu des and<br />

ra ce pre ju di ces. Spe ci fic na rra tions re ve al the<br />

ten sion be twe en the cen tra list po li cy of the<br />

go ver nments con so li da ting so cie ties and the<br />

ide o lo gy of re gio na lism en han cing idio syn cra tic<br />

lo cal tra di tions con fron ted with the<br />

pro cess of ur ba ni za tion, tech ni ca li za tion, and<br />

stan dar di za tion of li fe.<br />

The bo ok ma kes us re a li ze the ne ed for such<br />

con cepts as ‘na tio nal art’, na tio nal sty le’, and<br />

‘cul tu ral tra di tion’ to be re vi sed; it al so si gnals<br />

that in the Ea stern ge o po li ti cal re gion of Eu ro pe<br />

ter mi no lo gy in tri ca cies in the ana ly sis of<br />

Eu ro pe an tra di tio na lism are gre a ter than in the<br />

West, com bi ning the res pect for na tio nal<br />

le ga cy with the trans po si tion of the ca non of<br />

Eu ro pe an art.<br />

n<br />

André Le Brun, the ‘First Scul ptor’<br />

of King Sta nis la us Au gu stus<br />

André Le Brun (1737-1811), a French<br />

ar tist, for over a qua r ter of a cen tu ry ‘the first<br />

scul ptor’ at the Co urt of King Sta nis la us<br />

Au gu stus, was one of the gran dest ar ti stic<br />

in di vi du a li ties ac ti ve in the Com mon we alth<br />

in the last three de ca des of the 18 th cen tu ry.<br />

Until now, the cha rac ter of Le Brun’s art has<br />

be en per ce i ved as the re sult of the im pact of<br />

con tem po ra ry French scul ptu re and the art of<br />

the An ti que, as well as la te Ba ro que Ro man<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 25


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

nie go te ma tów, a szcze gól nie re per tu ar wzo rów,<br />

z ja kich ko rzy stał, mia ły swo je źró dła w tam tych,<br />

do syć mu od leg łych cza sach.<br />

Przy czyn tych ana lo gii na le ży upa try wać w domi<br />

nu ją cym w la tach pa ry skiej edu ka cji Le Bru na<br />

na fran cu skiej sce nie ar ty stycz nej re ne san sie epo ki<br />

Lud wi ka XIV. Ów czes ny pro gram ofi cjal ne go mece<br />

na tu we Fran cji in spi ro wa ny był świa do mą<br />

chę cią od no wie nia chwa ły owe go grand siècle’u,<br />

po któ rym na stą pi ły cza sy de ka den cji, za ja kie<br />

uwa ża no la ta oko ło po ło wy XVIII wie ku. Cha rak -<br />

te ry stycz ne zja wi sko odro dze nia sty lu Lud wi ka<br />

XIV oraz na wrót do kla sy cyz mu je go cza sów powo<br />

do wa ły, że z no stal gią spo glą da no ku wiel kim<br />

osią gnię ciom sztu ki tam te go okre su. Łą czył się<br />

z tym wiel ki au to ry tet sta ro żyt no ści, ugrun to wa ny<br />

we Fran cji w po cząt kach XVII, a oko ło po ło wy<br />

XVIII stu le cia na dal za cho wu ją cy ak tu al ność.<br />

Ten den cje te zna laz ły od bi cie w pro gra mach szkół,<br />

któ rych wy cho wan kiem był André Le Brun,<br />

iwtym kon tek ście na le ża ło by po strze gać związ ki<br />

mię dzy je go twór czo ścią a dzie ła mi fran cu skiej<br />

scul ptu re. Ho we ver, no links ha ve be en ob ser ved<br />

be twe en his oe uv re and French art of the era of<br />

Lo u is XIV, na me ly a pe riod al most a cen tu ry ear lier<br />

in the se cond half of the 17 th and ear ly 18 th<br />

cen tu ries. For as much as the for mal as pect of his<br />

works can be re la ted to the art of his ti me, the<br />

ran ge of to pics that we re of in te rest to him, and<br />

par ti cu lar ly a re per to ry of mo dels that he de ri ved<br />

from, stem med from tho se di stant to him ti mes.<br />

The re a sons for this ana lo gy are to be fo und in<br />

the Pa ris edu ca tion of Le Brun, which co in ci ded<br />

with the ar ti stic re na is san ce of the era of Lo u is<br />

XIV on the French po li ti cal ar ti stic sce ne. The<br />

then pro gram me of of fi cial pa tro na ge in Fran ce<br />

was in spi red by a con scio us de si re to re vi ve the<br />

glo ry of the grand siècle af ter which the pe riods of<br />

de ca den ce, na me ly the ti me aro und mid-18 th<br />

cen tu ry fol lo wed. The cha rac te ri stic phe no me non<br />

of the re vi val of the sty le of Lo u is XIV and the<br />

re turn to clas si cism of his ti mes ac co un ted for<br />

the fact that the re was a no stal gia for the gre at<br />

achie ve ments of the art of that pe riod. This was<br />

ac com pa nied by a de ep au tho ri ty of the An ti que,<br />

con so li da ted in Fran ce in the ear ly 17 th cen tu ry,<br />

still va lid aro und mid-18 th cen tu ry. The se ten den cies<br />

we re ref lec ted in the cur ri cu lum of the scho ols that<br />

edu ca ted Anré Le Brun, all the se ser ving as the<br />

con text to his re la tions with the works of French<br />

art from the se cond half of the 17 th and ear ly 18 th<br />

cen tu ries, and al so po ssib ly re la tions with the art<br />

of the An ti que.<br />

The bo ok has be en di vi ded in to two vo lu mes,<br />

the first of which is de di ca ted to the li fe and<br />

oe uv re of the ar tist, whi le the se cond is a ca ta lo gue<br />

26 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

sztu ki dru giej po ło wy XVII i po cząt ków XVIII wie -<br />

ku, a mo że tak że re la cje ze sztu ką an ty ku.<br />

Książ ka zo sta ła po dzie lo na na dwa to my, z któ rych<br />

pier wszy trak tu je o ży ciu i twór czo ści ar ty sty, a drugi<br />

jest ro zu mo wa nym ka ta lo giem je go dzieł rzeź biar -<br />

skich i ry sun ko wych. Ca łość uzu peł nia 610 ilu stra cji<br />

oraz bo ga ta bib lio gra fia.<br />

dań, jak za wsze na kon fe ren cjach Gru py Ro bo czej,<br />

po ło żo ny zo stał na prob le mach nie miec kiej i pol -<br />

skiej hi sto rii sztu ki z uwzględ nie niem śro do wi ska<br />

au striac kie go.<br />

l Die Etab lie rung und En twic klung des Fa ches Kun stgesc<br />

hich te in De utschland, Po len und Mit te le u ro pa.<br />

Kształ to wa nie się i roz wój hi sto rii sztu ki<br />

w Niem czech, Pol sce oraz Eu ro pie Środ ko wej<br />

Be iträge der 14. Ta gung des Ar be it skre i ses de ut scher und<br />

po lnisc her Kun sthi sto ri ker und Den kmalpfle ger in Kra kau,<br />

26.–30. Sep tem ber 2007.<br />

Ma te ria ły XIV Kon fe ren cji Gru py Ro bo czej Pol skich i Nie miec kich<br />

Hi sto ry ków Sztu ki i Kon ser wa to rów, w Kra ko wie,<br />

26–30 wrześ nia 2007.<br />

red. Woj ciech Ba łus, Jo an na Wo lań ska,<br />

War sza wa <strong>2010</strong>, ss. 590<br />

se ria: Das ge me in sa me Kul tu rer be / Wspól ne Dzie dzic two, 6<br />

ISBN 9788389101952<br />

Tom ten za wie ra ar ty ku ły po świę co ne kształ to wa -<br />

niu się hi sto rii sztu ki ja ko dys cy pli ny uni wersyteckiej,<br />

zwłasz cza w kon tek ście ro li uni wersytetów nie miec -<br />

kich i au striac kich, hi sto rii sztu ki w kon tek ście znawstwa,<br />

wiel kim me to do lo gom oko ło ro ku 1900 i ich<br />

wpły wo wi na kształt <strong>Instytut</strong>dys <strong>Sztuki</strong>cy <strong>PAN</strong>pli ny oraz hi sto rii sztu 6ki<br />

wo bec dyk ta tu po li ty ki. Głów ny punkt cięż ko ści ba -<br />

ISBN 978-83-89101-95-2<br />

Die Etablierung und Entwicklung des Faches Kunstgeschichte in Deutschland, Polen und Mitteleuropa<br />

(anlässlich des 125-jährigen Gründungsjubiläums des ersten Lehrstuhls für Kunstgeschichte in Polen)<br />

Das Gemeinsame Kulturerbe<br />

Wspólne Dziedzictwo 6<br />

Die Etablierung und Entwicklung<br />

des Faches Kunstgeschichte<br />

in Deutschland, Polen und Mitteleuropa<br />

(anlässlich des 125-jährigen Gründungsjubiläums<br />

des ersten Lehrstuhls für Kunstgeschichte in Polen)<br />

<strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong><br />

of his scul ptu res and dra wings, each ac com pa nied<br />

by brief no tes. The work is com ple ted with 610<br />

il lu stra tions and an am ple bib lio grap hy.<br />

Die Etab lie rung und En twic klung des Fa ches<br />

Kun stgesc hich te in De utschland, Po len und Mit te le u ro pa.<br />

n<br />

Po li tik. Das Schwer punkt liegt, wie im mer an den<br />

Kon fe ren zen der Ar be it skre is, an den Prob le mem<br />

der de ut schen und po lnisc hen Kun stgesc hich te,<br />

mit Hin blick auf das öster re i chisc he Mi lieu.<br />

n<br />

Das Gem<br />

W<br />

te in Deutschland, Polen und Mitteleuropa<br />

nstgeschichte in Polen)<br />

Die se Band enthält die Ar ti keln über Etab lie rung<br />

der Kun stgesc hich te als uni versitäre Di szi plin,<br />

be son der in dem Kon text der Rol le der de ut schen<br />

und öster re i chisc hen Uni versitäten, Kun stgesc hi chte<br />

im Kon text der Kun stken nern, gros sen The o re ti kern<br />

um 1900 und ih re En fluss auf die En twic klung der<br />

Di szi plin so wie Kun stgesc hi te und den Dik tat der<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 27


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

le nia wy ko naw ców gra ją cych i śpie wa ją cych<br />

w daw nym, nie spo ty ka nym już sty lu mu zycz -<br />

nym, lu dzi, któ rzy uczest ni czy li w daw nych zwycza<br />

jach i ob rzę dach i pa mię ta li. Wy ko naw ca mi<br />

są m.in. Ma ria Olej nik ur. w 1867 ro ku, któ rej<br />

śpiew na gry wa no już w okre sie mię dzy wo jen -<br />

nym, oraz Łu kasz By lic ki ur. w 1868 ro ku, prezen<br />

tu ją ce go nie zwy kłe ora cje we sel ne. Oprócz<br />

pieś ni i ora cji usły szy my mu zy kę in stru men tal -<br />

ną, zwłasz cza ory gi nal ne, wiej skie ku ja wia ki gra -<br />

ne przez naj star szą ge ne ra cję skrzyp ków, któ rych<br />

grę za re je stro wa no na taś mie.<br />

PU BLI KA CJE KOE DY CYJ NE<br />

COE DI TIONS<br />

l Melod ie zie mi ku jaw skiej<br />

Na gra nia ar chi wal ne tra dy cyj nych pieś ni i mu zy ki Ku -<br />

jaw ze Zbio rów Fo no gra ficz nych In sty tu tu Sztu ki <strong>PAN</strong><br />

IS <strong>PAN</strong> CD 007, <strong>2010</strong><br />

Pły ta za wie ra na gra nia tra dy cyj nej mu zy ki z Kujaw<br />

zre a li zo wa ne w la tach 1952-1956 i zgro ma dzo -<br />

ne w Zbio rach Fo no gra ficz nych In sty tu tu Sztu ki<br />

<strong>PAN</strong>. Przy go to wa nie i wy da nie pły ty by ło czę ścią<br />

pro jek tu Ochro na i po pu la ry za cja naj star szych nagrań<br />

pol skiej mu zy ki tra dy cyj nej re a li zo wa ne go<br />

z udzia łem środ ków Mi ni stra Kul tu ry i Dzie dzic twa<br />

Na ro do we go. Usły szy my 78 ar chi wal nych na grań<br />

dźwię ko wych – ma te riał o nie zwy kłej war to ści doku<br />

men tal nej, za pre zen to wa ny przez osta t nie po ko -<br />

l Pol skie dzie dzic two kul tu ro we<br />

u pro gu nie po dleg ło ści.<br />

Wo kół To wa rzy stwa Opie ki nad Za byt ka mi Prze szło ści,<br />

red. Ewa Ma ni kow ska i Pio tr Jam ski,<br />

De par ta ment Dzie dzic twa Kul tu ro we go MKiDN,<br />

In sty tut Sztu ki <strong>PAN</strong>,<br />

War sza wa, <strong>2010</strong>, s. 415<br />

ISBN IS <strong>PAN</strong> 978-83-89101-90-7<br />

Bo ha te rem tej pu bli ka cji jest za wią za ne w Warsza<br />

wie w ro ku 1906 i dzia ła ją ce do wy bu chu II<br />

woj ny świa to wej To wa rzy stwo Opie ki nad<br />

Za byt ka mi Prze szło ści. Po wo ła li je do ży cia ludzie<br />

eli ty in te lek tu al nej i spo łecz nej, świa do mi,<br />

jak waż ną czę ścią toż sa mo ści na ro do wej są<br />

Melodies of the Land of Kujawy<br />

These recordings, gathered during national<br />

Folk Music Collecting Campaigne (1950-1954),<br />

are a great documentation value material which<br />

was presented by probably the last generations<br />

of performers singing and playing in old style<br />

which doesn’t exist any more. The most precious<br />

group turned out to be the oldest generation of<br />

performers born between 1863 and 1910, people<br />

who took part in old customs and rituals<br />

and could remember the most ancient repertoire.<br />

On the CD, next to songs (ritual, popular,<br />

dance songs, couplets and wedding orations)<br />

there are also presented examples of instrumental<br />

music, especially original, peasant kujawiak<br />

dances performed by the oldest recorded on<br />

archival tape generation of fiddlers.<br />

Po lish Cul tu ral He ri ta ge on the Thres hold<br />

of In de pen den ce.<br />

The So cie ty for Pro tec tion of Mo nu ments<br />

of the Past<br />

This bo ok is de di ca ted to the So cie ty for<br />

Pro tec tion of Mo nu ments of the Past<br />

(To wa rzy stwo Opie ki nad Za byt ka mi<br />

Prze szło ści, TonZP), a Po lish as so cia tion of<br />

ar tists, ar chi tects, hi sto rians, la wy ers, ari stoc rats<br />

etc. ac ti ve in the Rus sian Em pi re from 1906<br />

and in the Se cond Po lish Re pub lic up to the<br />

out bre ak of the Se cond World War. Its aim is<br />

to show the ro le play ed by the So cie ty in the<br />

estab lis hment of the no tion of Po lish cul tu ral<br />

he ri ta ge. The at ten tion fo cu ses on the ear ly<br />

pe riod of its ac ti vi ty, i.e. up to the first ye ar of<br />

28 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

KSIĄŻ KI PRA COW NI KÓW<br />

WY DA NE PO ZA IS <strong>PAN</strong><br />

BO OKS BY THE RE SE ARCH STAFF<br />

OF IS <strong>PAN</strong> PU BLIS HED BY OTHER<br />

PU BLIS HING HO U SES<br />

l Tra di tio Io han nis Hol lan dri ni,<br />

he ra us ge ge ben von Mi cha el Ber nhard<br />

und El żbie ta Wit kow ska-Za rem ba,<br />

Band 1: Die Leh rtra di tion des Jo han nes Hol lan dri nus.<br />

The Te a ching Tra di tion of Jo han nes Hol lan dri nus,<br />

Ver lag der Bay e risc hen Aka de mie der Wis sen schaf ten,<br />

München <strong>2010</strong>, ss. 300<br />

ISBN 978-3-7696-6011-1<br />

utrwa lo ne w za byt kach sztu ki oraz ar chi tek tu ry,<br />

za cho wa ne w zes po łach bib lio tecz nych i ar chi wal -<br />

nych, świa dec twa włas nej prze szło ści, pa mięć doko<br />

nań przod ków, zna jo mość lo sów na ro du.<br />

Ogrom ny do ro bek To wa rzy stwa oka zał się bezcen<br />

ny, gdy przy szło Pol sce wal czyć o od zy ska nie<br />

za gra bio ne go przez za bor ców dzie dzic twa na ro -<br />

do we go.<br />

Z Wpro wa dze nia Bo gda na Zdro jew skie go,<br />

Mi ni stra Kul tu ry i Dzie dzic twa Na ro do we go<br />

Książ ka sta no wi wy nik wie lo let nie go pro jek tu<br />

za i ni cjo wa ne go przez El żbie tę Wit kow ską-Za -<br />

rem bi nę i Mi cha e la Ber nhar da i re a li zo wa ne go<br />

wspól nie przy udzia le mię dzy na ro do we go zes po -<br />

łu ba daw cze go. Przed mio tem pro jek tu są tek sty<br />

te o re tycz no-mu zycz ne za wie ra ją ce od nie sie nia do<br />

au to ry te tu bli żej nie zna ne go Jo han ne sa Hol lan -<br />

dri na, choć je go au tor stwa co do żad ne go zna ne -<br />

go trak ta tu mu zycz ne go nie moż na jed nak<br />

po twier dzić. Te ma tem tych trak ta tów jest mo no -<br />

dia gre go riań ska. Zo sta ły one prze ka za ne w źródłach<br />

po cho dzą cych z mu zycz nych ob rze ży<br />

– Pol ski, Czech, po łud nio wych Nie miec. Pod czas<br />

gdy po li fo nia sta no wią ca cen trum mu zy ki<br />

Po lish in de pen den ce, when sta te struc tu res for<br />

the pro tec tion of mo nu ments we re cre a ted.<br />

From the In tro duc tion by Bo gdan Zdro jew ski,<br />

Mi ni ster of Cul tu re and Na tio nal He ri ta ge<br />

The pre sent edi tion, who se first vo lu me is<br />

he re pu blis hed, is the re sult of a pro ject of<br />

ma ny ye ars’ du ra tion, which was fo un ded by<br />

El żbie ta Wit kow ska-Za rem ba and Mi cha el<br />

Ber nhard and car ried out to ge ther with an<br />

in ter na tio nal te am of scho lars. Its sub ject is the<br />

mu sic-the o re ti cal gro up of texts from the la te<br />

Mid dle Ages which na mes a cer ta in Jo han nes<br />

Hol lan dri nus as its au tho ri ty, al tho ugh his<br />

au thor ship of ba sic tre a ti se can not be ve ri fied.<br />

The se tre a ties, which de al with Gre go rian<br />

chant, are fo und prin ci pal ly in mo na stic so ur ces<br />

out si de of the ma in tra di tion, such as Po land,<br />

Bo he mia and So u thern Ger ma ny. Whe re as<br />

cen tral Eu ro pe an po lyp ho ny, as exem pli fied<br />

es pe cial ly in mas ses and mo tes, was ba sed on<br />

the pro gres si ve te a ching of co un ter po int,<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 29


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

edy cji jest uka za nie ko rze ni, spe cy fi ki i od dzia ły -<br />

wa nia tej ma ło zna nej czę ści te o rii mu zycz nej,<br />

za nied by wa nej do tych czas przez ba da czy.<br />

Z Przedmowy T. Göllnera<br />

eu ro pej skiej opie ra ła się, zwłasz cza w mszach<br />

i mo te tach, na wy zna cza ją cej mia rę po stę pu na u ce<br />

kon tra pun ktu, w trak ta tach z krę gu Hol lan dri na<br />

zaj mo wa no się szcze gó ła mi wy ko naw czy mi tra dycyj<br />

nej mo no dii li tur gicz nej. Ce lem ni niej szej<br />

Pra ce ba daw cze do ty czą ce te o re ty ka mu zy ki<br />

Jo han ne sa Hol lan dri na roz po czę to po nad sto lat<br />

te mu. Do ko na nia wie lu ba da czy zło ży ły się na<br />

ob raz, któ ry pod ko niec XX wie ku poz wo lił rozpoz<br />

nać tra dy cję dy dak tycz ną i za li czyć do niej,<br />

obok zna nych od daw na trak ta tów Szy dło wi ty<br />

i László Szal kai, sześć dal szych tek stów, wpro wa -<br />

dzo nych do Le xi cum mu si cum La ti num pod<br />

si glum TRAD. HOLL. (Trac ta tus ex tra di tio ne<br />

Hol lan dri ni). Ty tuł Tra di tio Io han nis Hol lan dri ni<br />

no si rów nież ni niej sze wy da nie zbio ro we wszyst kich<br />

zna nych obec nie tek stów, któ re po wią za ne są ze<br />

so bą w roz ma i ty spo sób. Ze bra no 23 tek sty, których<br />

edy cje kry tycz ne przy go to wa li róż ni au to -<br />

rzy. Ca łość obej mu je osiem to mów. To my II-VI<br />

za wie ra ją edy cje trak ta tów z tra dy cji Hol lan dri -<br />

na. W to mie VII zo sta ną opub li ko wa ne stu dia<br />

uzu peł nia ją ce, do ty czą ce prob le ma ty ki te o re -<br />

tycz nej za war tej w tych trak ta tach. Wresz cie<br />

w to mie VIII znaj dą się ta be le kon kor dan cji i indek<br />

sy.<br />

Z noty Od Redakcji<br />

the Hol lan dri nus texts are con cer ned ma in ly with<br />

per for man ce de ta ils if tra di tio nal li tur gi cal<br />

mo nop ho ny.<br />

The pur po se of the pre sent edi tion is to<br />

ex plo re and cla ri fy the ro ots, cha rac te ri stics and<br />

sphe re of in flu en ce of this lit tle-known mu sic<br />

the o ry, pre vio us ly ne glec ted by scho lars.<br />

From the Forword by T. Göllner<br />

Scho lar ly in qu i ry con cer ning the mu sic the o rist<br />

Jo han nes Hol lan dri nu us be gan mo re than 100<br />

ye ars ago. A who le se ries of scho lars la id the<br />

gro und work that ma de it po ssib le for us at the<br />

end of the 20 th cen tu ry to iden ti fy a te a ching<br />

tra di tion to which – along with the well known<br />

tre a ti ses of Szy dlo vi ta and La dis la us de Za lka<br />

(László Szal kai) – six ad di tio nal texts be long.<br />

The se six tre a ti ses we re con se qu en tly ga the red<br />

under the si glum TRAD. HOLL. (Trac ta tus ex<br />

tra di tio ne Hol lan dri ni) in the Le xi con mu si cum<br />

La ti num me dii ae vi. The pre sent edi tion of the<br />

com ple te col lec tion of texts that ha ve emer ged<br />

to the pre sent, texts which re la ted to each other<br />

in mul ti fa ce ted ways, is li ke wi se gi ven the tit le<br />

Tra di tio Io han nis Hol lan dri ni. Twen ty-three texts<br />

ha ve be en col lec ted in the se vo lu mes,<br />

tre a ti ses that ha ve be en cri ti cal ly edi ted by<br />

va rio us scho lars. The com ple te edi tion will<br />

en com pass eight vo lu mes, of which vo lu mes<br />

II-VI con ta in edi tions of the tre a ti ses that form<br />

the Hol lan dri nus tra di tion. In the se venth<br />

vo lu me sup ple men ta ry stu dies ad dres sing<br />

spe ci fic mu si co lo gi cal qu e stions will be pre sen ted.<br />

Fi nal ly, vo lu me VIII will of fer tab les of tex tu al<br />

con cor dan ces as well as in di ces.<br />

From the Editor’s Preface<br />

30 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

l Ire na Kos sow ska i Łu kasz Kos sow ski<br />

Ma lar stwo pol skie. Sym bo lizm i Mło da Pol ska,<br />

Ar ka dy, Warszawa <strong>2010</strong>, ss. 427, il. barw. 427<br />

ISBN 978-83-213-4597-0, ISBN 978-83-213-4669-4<br />

(w fu te ra le)<br />

Au to rzy, od wo łu jąc się do li te ra tu ry po świę co -<br />

nej sym bo liz mo wi w sztu ce prze ło mu XIX i XX<br />

wie ku, do ko nu ją re in ter pre ta cji dzieł pol skich mala<br />

rzy, sy tu u jąc je za rów no w kon tek ście ro dzi mej<br />

tra dy cji ar ty stycz nej, jak i eu ro pej skie go mo der -<br />

niz mu. Łą cząc po ję cia „sym bo liz mu” i „Mło dej<br />

Pol ski”, wy do by wa ją sym bo lizm na plan pier wszy<br />

ja ko ten den cję do mi nu ją cą w pro ce sie mo der ni -<br />

stycz nych prze o bra żeń. Uka zu ją go w od nie sie niu<br />

do ca łoksz tał tu zja wisk Mło dej Pol ski po ję tej ja ko<br />

for ma cja kul tu ro wa obej mu ją ca wszel kie dzie dzi -<br />

ny my śli i twór czo ści, ja ko ruch, któ ry klam rą<br />

spiął ro man tycz ne dzie dzic two mi ja ją ce go stu le cia<br />

z am bi cja mi mło de go po ko le nia ar ty stów wraż li -<br />

wych na no wa tor ską au rę Pa ry ża, Wied nia, Ber li -<br />

na i Pe ter sbur ga.<br />

Książ ka pre zen tu je pol ski sym bo lizm ja ko<br />

do sko na łą syn te zę na ro do wych pier wiast ków<br />

i no wa tor skich ten den cji eu ro pej skie go mo der niz -<br />

mu. Au to rzy od sła nia ją swo i sty syn kre tyzm te go<br />

nur tu, mo dy fi ku ją przy ję te ce zu ry wy zna cza ją ce<br />

po czą tek i ko niec sym bo liz mu, ana li zu ją pro ces<br />

kształ to wa nia się te go wie lo war stwo we go nur tu,<br />

oma wia ją tak że zja wi ska ar ty stycz ne od mien ne od<br />

sym bo li stycz nych za ło żeń, lecz z sym bo liz mem<br />

wspó łist nie ją ce ja ko in te gral na część epo ki Młodej<br />

Pol ski.<br />

Ni niej sza książ ka sta no wi wę drów kę po znamien<br />

nych dla pol skie go sym bo liz mu mo ty wach<br />

i te ma tach, pre zen tu je for mal ne po szu ki wa nia<br />

twór ców, uka zu je zja wi ska po krew ne i prze ciw -<br />

staw ne po sta wy ar ty stycz ne.<br />

Po lish Pa in ting.<br />

Si m bo lism and Yo ung Po land<br />

The Au thors whi le re fer ring to the li te ra tu re<br />

de a ling with Sym bo lism at the turn of the 19th<br />

and 20th cen tu ries, re in ter pret works of Po lish<br />

pa in ters, lo ca ting them both wi thin the con text<br />

of ver na cu lar ar ti stic tra di tion, and Eu ro pe an<br />

Mo der nism. Brin ging to ge ther the con cepts of<br />

‘Sym bo lism’ and ‘Yo ung Po land’, they ex po se<br />

Sym bo lism as the most do mi ne e ring ten den cy in<br />

Mo der nist trans for ma tion. They show it aga inst<br />

the ove rall phe no me non of Yo ung Po land con ce i ved<br />

as a cul tu ral for ma tion co ve ring all the as pects of<br />

tho ught and cre a ti vi ty, as a mo ve ment that spans<br />

all the Ro man tic le ga cy of the pas sing cen tu ry<br />

with the am bi tions of the yo ung ge ne ra tion of<br />

ar tists sen si ti ve to the in no va to ry au ra of Pa ris,<br />

Vien na, Ber lin, and St. Pe ter sburg.<br />

The bo ok pre sents Po lish Sym bo lism as a per fect<br />

syn the sis of na tio nal ele ments and in no va to ry<br />

ten den cies of Eu ro pe an Mo der nism. The Au thors<br />

re ve al spe ci fic syn cre tism of the trend, they mo di fy<br />

adap ted ca e su ras mar king the be gin ning and the<br />

end of Sym bo lism, they ana ly ze the pro cess of<br />

sha ping of this mul ti lay e red ten den cy, they al so<br />

ana ly ze ar ti stic phe no me na that are dif fe rent from<br />

Sym bo list as sum ptions, yet coe xi sting har mo nio us ly<br />

with Sym bo lism as an in te gral part of the era of<br />

Yo ung Po land.<br />

The pre sent bo ok is a ven tu re in to the re alm of<br />

mo tifs and to pics cha rac te ri stic of Po lish<br />

Sym bo lism, pre sen ting ar tists’ for mal se ar ches,<br />

it re ve als re la ted phe no me na, and op po sing ar ti stic<br />

at ti tu des.<br />

Mo re o ver, it shows the in ter nal evo lu tion of<br />

Po lish Sym bo lism, dis play ing the gra du al sub si ding<br />

of the pes si mi stic under stan ding of hi sto ry.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 31


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

Uka zu je też we wnętrz ną ewo lu cję pol skie go<br />

sym bo liz mu, od da jąc po wol ne ustę po wa nie pe sy -<br />

mi stycz ne go po jmo wa nia hi sto rii. Nurt ten otwiera<br />

ły hi sto rycz no-esc ha to lo gicz ne wi zje, ma lar skie<br />

za pi sy zmierz chu, por tre ty za pa trzo nych w swe<br />

my śli me lan cho li ków. Za my ka ły go wy o bra że nia<br />

za kwi ta ją cych w ci szy, przy do mo wych Ar ka dii. Do<br />

sztu ki po wra ca ła co dzien ność, ale już nie do słow -<br />

na, re a li stycz na, lecz sty li zo wa na, de ko ra cyj na, podej<br />

mu ją ca dia log z ar ty stycz ną tra dy cją Eu ro py, ze<br />

sztu ką pa ry skich po stim pre sjo ni stów i na bi stów.<br />

Ma te riał ilu stra cyj ny za war ty w książ ce obej mu -<br />

je ka non dzieł pol skie go sym bo liz mu, ale tak że obra<br />

zy ma ło zna ne i ni gdy do tąd nie pub li ko wa ne,<br />

po cho dzą ce z mu ze al nych zbio rów i pry wat nych<br />

ko lek cji.<br />

l Kul tu ra ar ty stycz na War sza wy XVII-XXI w.<br />

Stu dia pod red. Zbi gnie wa Mi chal czy ka,<br />

An drze ja Piń ko sa i Mi cha ła War dzyń skie go,<br />

Wy daw nic two Ne ri ton, War sza wa <strong>2010</strong>, ss. 461<br />

Na książ kę skła da ją się 34 ese je skre ślo ne piórem<br />

przed sta wi cie li trzech po ko leń var sa via ni stów.<br />

Pu bli ka cja ma układ chro no lo gicz ny, po dzie lo ny<br />

na blo ki po świę co ne ko lej nym wie kom roz wo ju<br />

sztu ki sto li cy. Za kres te ma ty ki jest bar dzo sze ro ki<br />

i obej mu je nie o mal wszyst kie dzie dzi ny sztu ki –<br />

po czą wszy od ogól nych syn tez i prac prob le mo -<br />

wych, po szcze gó ło we ana li zy wy bra nych za gad -<br />

nień. Obok ar ty ku łów prze zna czo nych dla<br />

od bior cy zaj mu ją ce go się te ma ty ką var sa via ni -<br />

stycz ną za wo do wo (hi sto ry cy sztu ki, hi sto ry cy,<br />

kul tu roz naw cy, kon ser wa to rzy ar chi tek tu ry<br />

i dzieł pla sty ki) gro ma dzi rów nież tek sty po pu -<br />

la ry za tor skie.<br />

Ze Wstę pu<br />

The trend was ini tia ted by hi sto ri cal-esc ha to lo gi cal<br />

vi sions, pa in ter ly re cords of dusks, por tra its of<br />

me lan cho liacs ga zing in si de the ir tho ughts. It<br />

was be ing clo sed by ima ges of kit chen Ar ca dias<br />

blos so ming in si len ce. This me ant eve ry day re a li ty<br />

co ming back in to art, but no lon ger li te ral,<br />

re a li stic, yet sty li zed, or na men tal, star ting to<br />

dia lo gue with the ar ti stic tra di tion of Eu ro pe,<br />

with the art of Pa ris Post-Im pres sio nists and<br />

Na bists.<br />

The il lu stra tions in the bo ok co ver the ca non<br />

of the works of Po lish Sym bo lism, but on the<br />

other hand al so pa in tings that are lit tle known<br />

and pre vio us ly unpub lis hed, co ming from<br />

mu se ums and pri va te col lec tions.<br />

n<br />

The Ar ti stic Cul tu re of War saw.<br />

The Se ven te enth – Twen ty First Cen tu ry<br />

The bo ok brings to ge ther thir ty fo ur ar tic les<br />

by the re pre sen ta ti ves of three ge ne ra tions of<br />

the Varsavianists. The essays are presented in<br />

a chronological order and are structured into<br />

blocks devoted to the respective centuries of<br />

Warsaw’s development. The thematic scope of<br />

the articles is very broad and spans almost all<br />

fields of arts – starting from general syntheses,<br />

through problem-related texts, to thorough<br />

analyses of selected issues. The book is intended<br />

for a wide audience and for this reason the<br />

specialised articles by professional Varsavianists<br />

(art historians, historians, culture experts,<br />

architecture and art conservators and restores)<br />

are accompanied by popularising texts.<br />

From The Introduction<br />

32 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


KSIĄŻKI z BOOKS<br />

l An drzej Wło da rek [red. na u ko wa, kwe ren da ar chi wal na,<br />

sce na riusz wy sta wy, ko mi sarz wy sta wy]<br />

Ży cie sen krót ki.<br />

Skar by kra kow skich wi zy tek. Ka ta log.<br />

Wy sta wa z oka zji ju bi le u szu 400-le cia za ło że nia Za ko nu Nawie<br />

dze nia Naj święt szej Ma ryi Pan ny oraz Fun da cji Klasz to ru<br />

Sióstr Wi zy tek w Kra ko wie. Mu ze um Na ro do we w Kra ko wie.<br />

Pa łac Bi sku pa Eraz ma Cioł ka, czer wiec- wrze sień <strong>2010</strong>,<br />

TY NIEC Wy daw nic two Be ne dyk ty nów,<br />

Kra ków <strong>2010</strong>, s. 336<br />

zać je z na zwi ska mi ar ty stów i fun da to rów. Wię k-<br />

szość dzieł uję tych w ka ta lo gu po zo sta wa ła dotych<br />

czas po za obie giem na u ko wym.<br />

Przy go to wa nie wy sta wy i opra co wa nie ka ta lo -<br />

gu zo sta ło po prze dzo ne żmud ną kwe ren dą ar chi -<br />

wal ną. Lek tu ra tek stów do ku men tów, in wen ta rzy,<br />

kro ni ki klasz tor nej, a prze de wszyst kim ksiąg rachun<br />

ko wych oka za ła się owoc na. dzię ki te mu uda -<br />

ło się prze śle dzić szcze gó ło wo dzie je klasz to ru<br />

oraz pre cy zyj nie da to wać wie le za byt ków i po wią -<br />

Life a brief dream<br />

Preparation of the Exhibition and elaboration<br />

of its catalogue had been anticipated by<br />

a painstaking archival preliminary research. Yet,<br />

the reading of documents, inventories, nunnery<br />

chronicles, but first of all of its account books,<br />

proved to be extremely fruitful, allowing for<br />

a close tracing of the history of the nunnery, as<br />

well as for a precise dating of many monuments,<br />

relating them to the names of artists and founders.<br />

The majority of works included in the catalogue<br />

have for the first ti me en te red the re se arch<br />

plat form.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 33


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

ALMANACH SCENY POLSKIEJ<br />

rocznik, nakład 250 egz. ISSN 0065-6526<br />

redaktor naczelny: mgr Anna CHOJNACKA<br />

zespół: mgr Barbara Berger, mgr Joanna Krakowska,<br />

mgr Justyna Kozłowska (Pracownia Historii Szkolnictwa<br />

Teatralnego Akademii Teatralnej, Warszawa),<br />

dr Maria Szymańska-Napiontkowa,<br />

dr hab. Magdalena Raszewska (Wydział Nowych Mediów<br />

i Scenografii Akademii Sztuk Pięknych, Warszawa)<br />

tel. 22 50 48 227, fax 22 50 48 290<br />

e-mail: almanach@ispan.pl<br />

Tom XLVI do ku men tu je se zon 2004/05.<br />

Na okład kę wy bra no zdję cie z przed sta wie nia<br />

Pa nop ti cum wg Ju lia na Tu wi ma w za ko piań skim<br />

Te a trze im. Sta ni sła wa Igna ce go Wit kie wi cza.<br />

Pre mie ra od by ła się 5 li sto pa da 2004 na Sce nie<br />

Ata na ze go Ba zak ba la. Te atr w lu tym 2005 świę to -<br />

wał dwu dzie sto le cie ist nie nia i 120. rocz ni cę uro dzin<br />

pa tro na.<br />

W kro ni ce od no to wa no kil ka dzie siąt fe sti wa li<br />

i prze glą dów, wśród nich: Mię dzy na ro do wy Fe stiwal<br />

Dzia łań Te a tral nych i Pla stycz nych Zda rze nia<br />

w Tcze wie i Mię dzy na ro do wy Fe sti wal Te a tral ny<br />

Bez Gra nic w Cie szy nie, Ol sztyń ski Ty dzień<br />

Te a trów Lal ko wych oraz XIII Ol sztyń skie Spot kania<br />

Te a tral ne, Fe sti wal Ba ro ko wych Oper An giel -<br />

skich, Fe sti wal Pol skich Oper Współ czes nych<br />

i Fe sti wal Mo zar tow ski w War szaw skiej Ope rze<br />

Ka me ral nej, II Wroc ław skie Fo rum Dra ma tur gii<br />

Współ czes nej Eu ro Dra ma 2004, Opol skie Konfron<br />

ta cje Te a tral ne Kla sy ka Pol ska, XLV Ka li skie<br />

Spot ka nia Te a tral ne, IX Fe sti wal Szek spi row ski<br />

w Gdań sku, XL Ogól no pol ski Fe sti wal Te a trów<br />

Volume XLVI documents the 2004-5 season.<br />

The picture chosen for the cover is a photo from<br />

the Panopticum after Julian Tuwin staged at<br />

Zakopane’s Stanisław Igancy Witkiewicz<br />

Theatre. The premiere was held on 5 November<br />

2004 at the Atanazy Bazakbal Stage. In February<br />

2005, the theatre was celebrating the 20 th<br />

anniversary of its establishment and the 120 th<br />

Birthday of its patron.<br />

The chronicle records some dozens of festivals<br />

and reviews, i.a.: Events International Festival<br />

of Theatre and Plastic Activities in Tczew and<br />

International No Borders Theatre Festival in<br />

Cieszyn; Olsztyn Week of Puppet Theatres and<br />

the 13 th Olsztyn Theatre Meeting; Festival<br />

of English Baroque Opera; Festival of Polish<br />

Contemporary Operas and Mozart Festival at<br />

Warsaw Chamber Opera Theatre; 2 nd Wrocław<br />

2004 EuroDrama Forum of Contemporary<br />

Drama Production; Opole Theatre Confrontation:<br />

Polish Classical Works; 45 th Kalisz Theatre<br />

Meetings; 9 th Shakespeare Festival in Gdansk;<br />

40 th Kontrapunkt Polish Festival of Small Forms<br />

in Szczecin; 15 th Kontakt International Theatre<br />

Festival in Toruń; 15 th Malta International Theatre<br />

Festival in Poznań; and 5 th International Festival<br />

of Miming Art in Warsaw. Some dozen sessions<br />

and conferences were analyzed, e.g. Gombrowicz<br />

and Other Arts, held by IS <strong>PAN</strong> and IBL; Dialogue<br />

with Witkacy, Man of the Postmodernism at the<br />

Theatre Academy, combined with the promotion<br />

of Volume 3 of Dramas by Witkacy, elaborated<br />

34 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

Ma łych Form Kon tra punkt w Szcze ci nie, XV Mię -<br />

dzy na ro do wy Fe sti wal Te a tral ny Kon takt w To ru niu,<br />

XV Mię dzy na ro do wy Fe sti wal Te a tral ny Mal ta<br />

w Po zna niu oraz V Mię dzy na ro do wy Fe sti wal Sztu ki<br />

Mi mu w War sza wie. Omó wio no kil ka na ście se sji<br />

i kon fe ren cji, np. „Gom bro wicz i in ne sztu ki”,<br />

zor ga ni zo wa ną przez In sty tut Sztu ki i In sty tut<br />

Ba dań Li te rac kich, „Dia log z Wit ka cym. Czło wiek<br />

po stmo der niz mu” w Aka de mii Te a tral nej, po łą -<br />

czo ną z pro mo cją III to mu Dra ma tów Wit ka ce go<br />

w opra co wa niu Ja nu sza De gle ra oraz „Kul tu ra<br />

nie za leż na w PRL” z ini cja ty wy Sto wa rzy sze nia<br />

Wol ne go Sło wa i Col le gium Ci vi tas w War sza wie,<br />

a tak że Kon gres Pol skie go Te a tru dla Dzie ci i Mło -<br />

dzie ży, któ ry od był się w Po zna niu. Za miesz czo no<br />

in for ma cje o wy sta wach, m.in. po świę co nej<br />

Boh da no wi Ko rze niew skie mu w set ną rocz ni cę<br />

uro dzin, „Mar tha Eg gerth & Jan Kie pu ra”,<br />

„Lesz ka Mą dzi ka pej za że wy o braź ni”. Przy pom -<br />

nia no o dzia łal no ści Kra kow skie go Sa lo nu Po ezji<br />

w Te a trze im. Sło wac kie go, jak rów nież cy klicz -<br />

nych spot ka niach „Te atr jest świa tem” w war szaw skim<br />

Te a trze Pol skim i „Roz mo wy na par te rze” w In sty -<br />

tu cie Te a tral nym im. Zbi gnie wa Ra szew skie go.<br />

Od no to wa no też pro mo cje ksią żek: Li dii<br />

Kuch tów ny Ka rol Frycz, Este ry Że rom skiej Ma ska<br />

na ja poń skiej sce nie. Od pra dzie jów do po wsta nia<br />

te a tru no, Zbi gnie wa Osiń skie go Na zy wał nas bratnim<br />

te a trem. Przy jaźń ar ty stycz na Ire ny i Ta de u sza<br />

Byr skich z Je rzym Gro tow skim oraz no wy cykl<br />

„Księ ga te a tru” w Te a trze Pol skim w Po zna niu,<br />

w ra mach któ re go mia ły miej sce spot ka nia na te -<br />

mat te a tru bun ra ku, Gar dzie nic, Pi ny Ba usch.<br />

W to mie zna laz ło się 91 bio gra mów zmar łych lu -<br />

dzi te a tru. Nie za bra kło przy dat nej wia do mo ści<br />

o uru cho mie niu in ter ne to we go vor ta lu te a tral ne -<br />

go i otwar ciu in ter ne to wej księ gar ni te a tral nej<br />

Pros pe ro w In sty tu cie Te a tral nym.<br />

n<br />

by Janusz Degler, and Independent Culture in<br />

Communist Poland on the initiative of the Free<br />

Word Association and Warsaw’s Collegium<br />

Civitas; as well as a Congress of Polish Theatre<br />

for Children and Young People, held in Poznań.<br />

Information on exhibitions was included, e.g.<br />

one dedicated to Bohdan Korzeniowski on his<br />

100 th Birthday; Martha Eggerth & Jan Kiepura;<br />

Leszek Mądzik’s Landscapes of Imagination.<br />

Recalled was the activity of the Cracow Poetry<br />

Salon at The Słowacki Theatre, as well as cyclical<br />

meetings entitled Theatre is a World at Warsaw’s<br />

Polski Theatre and Talks on the Ground Floor<br />

at Zbigniew Raszewski Theatre Institute.<br />

Recorded were also launches of the following<br />

books: Lydia Kuchtówna, Karol Frycz; Estera<br />

Żeromska, Mask on Japanese Stage. From<br />

Prehistory to the Founding of the No Theatre;<br />

Zbigniew Osiński, He Called us a Kindred Spirit<br />

Theatre. Artistic Friendship between Irena and<br />

Tadeusz Byrski with Jerzy Grotowski, and the<br />

new „Theatre Book” series at the Polski Theatre<br />

in Poznań dedicating meetings to bunraku<br />

theatre, Gardzienice, Pina Bausch. The volume<br />

includes 91 biographical notes of the deceased<br />

people of theatre. There was also useful<br />

information given on the start of a new Internet<br />

theatre vortal and launch of the Prospero<br />

theatre Internet bookshop at the Theatre<br />

Institute.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 35


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

BIULETYN HISTORII SZTUKI<br />

kwartalnik, nakład 700 egz. ISSN 0006-3967<br />

redaktor naczelny: prof. dr hab. Stanisław MOSSAKOWSKI<br />

sekretarz redakcji: mgr Marta Boberska<br />

zespół: dr Anna Kostrzyńska-Miłosz, dr Peter Martyn<br />

Komitet Redakcyjny: dr Agnieszka Morawińska,<br />

prof. dr hab. Andrzej Rottermund,<br />

prof. dr hab. Piotr Skubiszewski<br />

dyżury: poniedziałek-piątek 10.00-15.00<br />

tel. 22 50 48 236<br />

e-mail: biuletyn.historii.sztuki@ispan.pl<br />

1-2: W pod wój nym nu me rze opub li ko wa no ar ty -<br />

ku ły o bar dzo róż no rod nej prob le ma ty ce.<br />

Ta de usz Jur ko wla niec za jął się za gad nie nia mi<br />

iko no gra fii w tek ście za ty tu ło wa nym Mał pa, lew<br />

i pa ra li tyk. Kil ka uwag o de ko ra cji rzeź biar skiej<br />

prez bi te rium koś cio ła Ma riac kie go w Kra ko wie.<br />

Ma riusz Kar po wicz na pi sał: O nie któ rych fi gu rach<br />

w pol skich na grob kach XVI–XVII wie ku. Ewa<br />

Kor pysz, po świę ci ła swój ar ty kuł Fun da cji bi sku pa<br />

György Szathmáry dla ka te dry w Pécs, a Fran ci szek<br />

Ski biń ski, War szta to wi Wil le ma van den Bloc ke<br />

w świet le akt gdań skie go ce chu mu ra rzy, ka mie nia -<br />

rzy i rzeź bia rzy. Ju sty na Ki liań czyk-Zię ba, za pre -<br />

zen to wa ła tekst: W cie niu wierz by. O sy gne cie<br />

dru kar skim Ma cie ja Wirz bię ty. Ar ka diusz Woj ty ła<br />

za mie ścił ar ty kuł „Od wscho du słoń ca aż po za -<br />

chód je go niech Imię Pań skie bę dzie po chwa lo ne”.<br />

Uwa gi o pro gra mie ide o wym wroc ław skie go<br />

Il Gesù. Ja nusz No wiń ski, przed sta wił twór czość<br />

nie zna ne go ar ty sty: Ma lo wi dła Łu ka sza Ra ed tke,<br />

fre skan ta 1. po ło wy XVIII wie ku w po cy ster skim<br />

koś cie le w Lą dzie nad War tą, a Woj ciech Przy by -<br />

szew ski, tekst: Ma larz w ne gli żu, czy li nie speł nio -<br />

ne na dzie je sta re go Stat tle ra.<br />

1-2: In the double edition the published articles<br />

focused on varied topics:<br />

Tadeusz Jurkowlaniec in his paper titled: An<br />

Ape, a Lion and a Paralytic. Some Remarks on the<br />

Sculpture Decoration in the Presbytery of St.<br />

Mary’s Church in Cracow deals with questions<br />

of iconography. Mariusz Karpowicz wrote<br />

Concerning Certain Figures of Polish Sarcophagi<br />

from the 16th and 17th Centuries. Ewa Korpysz<br />

dedicated her article to Bishop György<br />

Szathmáry’s Foundation for Pécs Cathedral,<br />

while Franciszek Skibiński to Willem van den<br />

Blocke’s Workshop as Revealed in the Danzig<br />

Guild of Masons, Stonemasons and Sculptors.<br />

Justyna Kiliańczyk-Zięba presented her paper<br />

In the Shade of a Symbolic Tree. On the Printers’<br />

Device of Maciej Wierzbięta. Arkadiusz Wojtyła’s<br />

article was titled: ‘From Sunrise to Sunset May<br />

Lord’s Name Be Blessed’. Some comments on the<br />

ideological programme behind the building of<br />

an Il Gesù in Wrocław. Janusz Nowiński’s<br />

contribution was the presentation of an unknown<br />

artist: The Mural Paintings of Łukasz Raedtke,<br />

unknown fresco artist from the first half of the<br />

18th century in the former Cistercian church<br />

at Ląd-on-the-Warta. Wojciech Przybyszewski’s<br />

contribution was Painter in Dishabille; in other<br />

words, aged Stattle’s unfulfilled hopes.<br />

The issue was completed with several reviews.<br />

Szczęsny Skibiński reviewed the book by Ewa<br />

Łużyniecka, Zygmut Świechowski, Robert<br />

Kunkel, Architecture of Cisterians Abbeys. Morimond<br />

Branches in Little Poland. Jerzy Kowalczyk<br />

reviewed the book by Mieczysław Morka, Art of<br />

the Court of Sigismund I the Old. Political and<br />

Propaganda Content; while Jacek Tylicki<br />

36 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

Nu mer uzu peł nia ły re cen zje: Szczęs ne go<br />

Ski biń skie go z książ ki Ewy Łu ży niec kiej, Zyg mun ta<br />

Świe chow skie go, Ro ber ta Kun ke la, Ar chi tek tu ra<br />

opactw cy ster skich. Ma ło pol skie fi lie Mo ri mond;<br />

Je rze go Ko wal czy ka z książ ki Mie czy sła wa Mor ki,<br />

Sztu ka dwo ru Zyg mun ta I Sta re go. Tre ści po li tycz ne<br />

i pro pa gan do we oraz Jac ka Ty lic kie go z ka ta lo gu<br />

zbio rów Mu ze um Na ro do we go we Wroc ła wiu autor<br />

stwa Mar ka Pierz cha ły i Ewy Ho usz ki, po świę -<br />

co ne go ma lar stwu ślą skie mu 1520-1800.<br />

W dzia le In me mo riam za miesz czo no wspom nie -<br />

nia o wy bit nych hi sto ry kach sztu ki: prof. Je rzym<br />

Li le y ce (1932-2009) – opra co wa ne przez Je rze go<br />

Ko wal czy ka i Ire nę Rol ską-Bo ruch i dr Kry sty nie<br />

Se com skiej (1939-<strong>2010</strong>) pió ra Ada ma S. La bu dy,<br />

An to nie go Ziem by i Ta de u sza Jur ko wlań ca.<br />

Piotr Ro siń ski na pi sał o Ja nie Lesz ku Adam czy ku<br />

(1951-<strong>2010</strong>).<br />

3: W trze cim nu me rze „Biu le ty nu” uka za ły się<br />

ar ty ku ły: Hor sta Bre de kam pa i Ada ma S. La bu dy,<br />

Hi sto ria sztu ki, uni wersytet, mu ze um i cen trum<br />

Ber li na 1810-1873; Kat ji Ber nhardt, In wen ta -<br />

ry za cja za byt ków sztu ki mię dzy na u ką i po li ty -<br />

ką: Pru sy Za chod nie i Wol ne Mia sto Gdańsk;<br />

Mał go rza ty Omi la now skiej, De for ty fi ka cja Gdań -<br />

ska na tle prze kształ ceń miast nie miec kich w XIX<br />

wie ku i Pe tra Rych ko va, Zes pół pa ła co wo-ogro do -<br />

wy Lu bo mir skich w Rów nem w świet le pla nu Ja na<br />

Ja ku ba Bo ur gu i gno na z 1797 ro ku.<br />

W dzia le po le mik i re cen zji za miesz czo no teksty:<br />

Ma te u sza Ka pust ki, W spra wie re cen zji mo jej<br />

książ ki „Fi gu ra i ho stia. O ob ra zo wym przy wo ły -<br />

wa niu obec no ści w póź nym śred nio wie czu” pió ra<br />

Ka mi la Ko pa ni; Ja nu sza Kraw czy ka o książ ce<br />

Ma ria na Ar szyń skie go, Idea – pa mięć – tro ska.<br />

Ro la za byt ków w prze strze ni spo łecz nej i for my<br />

dzia ła nia na rzecz ich za cho wa nia od sta ro żyt no ści<br />

do po ło wy XX wie ku; Ali cji Ka wec kiej o pu bli ka cji<br />

reviewed the catalogue of the Wrocław National<br />

Museum’s collection by Marek Pierzchała and<br />

Ewa Houszka dedicated to Silesian painting<br />

1520-1800.<br />

The In Memoriam section included posthumous<br />

tributes to outstanding art historians:<br />

Prof. Jerzy Lileyko (1932-2009) authored by<br />

Jerzy Kowalczyk and Irena Rolska-Boruch, and<br />

to Krystyna Secomska PhD (1939-<strong>2010</strong>) by<br />

Adam S. Labuda, Antoni Ziemba, and Tadeusz<br />

Jurkowlaniec.<br />

Piotr Rosiński commemorated Jan Leszek<br />

Adamczyk (1951-<strong>2010</strong>).<br />

3: Issue 3 of the ‘Biuletyn’ included articles by:<br />

Horst Bredekamp and Adam S. Labuda, History<br />

of Art, University, Museum and the Centre of<br />

Berlin 1810-1873; Katja Bernhardt, Inventorying<br />

of Monuments of Art between Science and Politics:<br />

Western Prussia and the Free City of Danzig;<br />

Małgorzata Omilanowska, The Defortification of<br />

Danzig Seen in the Context of Transformations<br />

Brought about in German Cities during the 19th<br />

Century; and Petro Rychkov, The Lubomirskis’<br />

Palace and Gardens Complex at Rivne as<br />

Revealed in Jean Jacob Bourguignon’s Map of<br />

1797.<br />

The section of polemics and reviews included<br />

the texts by: Mateusz Kapustka, Author’s<br />

Response to Kamil Kopania’s Review of his Book,<br />

Figure and Host. On Vivid Evoking of Presence in<br />

the Late Middle Ages; Janusz Krawczyk reviewing<br />

Idea – Memory – Care. Role of Monuments within<br />

Social Space and Forms of their Preservation from<br />

the Antique until Mid-20 th Century by Marian<br />

Arszyński; Alicja Kawecka reviewing Italianisms.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 37


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

DAGEROTYP<br />

rocznik, nakład 150 egz. ISSN 1233-2445<br />

redaktor naczelny: dr hab. Wanda MOSSAKOWSKA<br />

zespół: mgr Jan Przypkowski (sekretarz redakcji),<br />

mgr Jolanta Różalska, Iwona Puzio (redaktor techniczny)<br />

dyżury: wtorek-piątek, 10:00-15:00<br />

tel. 22 50 48 222 lub 247<br />

e-mail: jan.przypkowski@poczta.ispan.pl<br />

Ro mu al da Kacz mar ka, Ita lia niz my. Stu dia nad recep<br />

cją go tyc kiej sztu ki wło skiej w rzeź bie środ ko -<br />

wo-wschod niej Eu ro py (ko niec XIII – ko niec XIV<br />

wie ku); Ivo Kořána, Ema u zy. Be ne dik tinský<br />

klášter na Slo va nech v srdci Pra hy. so u bor statí,<br />

věno vaných zno vu o tevření chrámu P. Ma rie a sv.<br />

Je ronýma be ne dik tinského klášte ra na Slo va nech<br />

opat stvi ema u zy 21. 4. 2003; Ma ga le ny Wi twiń skiej<br />

o mo no gra fii Ol gi Ba że no wej, Ra di vi lov skij nie -<br />

sviż, ros pi si ko stie la Bo że go Te la; oraz Mar ty<br />

Leś nia kow skiej o roz pra wie An drze ja Leś nia ka,<br />

Ob raz płyn ny. Ge or ges Di di-Hu ber man i dys kurs<br />

hi sto rii sztu ki.<br />

W li stach do re dak cji zna laz ły się kry tycz ne<br />

uwa gi Mał go rza ty Wrób lew skiej-Mar kie wicz<br />

i Krzysz to fa Ste fań skie go na te mat pi sa nia nie rze -<br />

tel nych eks per tyz pt. List otwar ty w spra wie<br />

„eks per tów” i „eks per tyz”.<br />

18: Ar ty ku ły: Ka ta rzy na Ku dłacz, Awit Szu bert,<br />

kra kow ski fo to graf dru giej po ło wy XIX wie ku,<br />

krót ka mo no gra fia jed ne go z wy bit niej szych fo to -<br />

gra fów pol skich XIX wie ku; Mał go rza ta Ma ria<br />

Grąb czew ska, Pa ry ski sen Ja na Mie czkow skie go,<br />

Studies in the Reception of Gothic Italian Art in<br />

East-Central Europe (late 13 th – late 14 th Centuries)<br />

by Romuald Kaczmarek; Ivo Kořán, Emauzy.<br />

Benediktinský klášter na Slovanech v srdci Prahy.<br />

soubor statí, věnovaných znovuotevření chrámu<br />

P. Marie a sv. Jeronýma benediktinského kláštera<br />

na Slovanech opatstvi emauzy 21. 4. 2003;<br />

Magdalena Witwińska reviewing Radivilovskij<br />

Niesviż, rospisi kostiela Bożego Tela by Olga<br />

Bażenowa; and Marta Leśniakowska reviewing<br />

Fluid Image. Georges Didi-Huberman and<br />

Discourse of the History of Art by Andrzej<br />

Leśniak.<br />

Letters to the Editors featured critical<br />

remarks formulated by Małgorzata Wróblewska-<br />

Markiewicz and Krzysztof Stefański on unreliable<br />

opinions by experts: Open Letter on „Experts”<br />

and „Expertise”.<br />

18: Articles: Katarzyna Kudłacz, Awit Szubert,<br />

Cracow Photographer from the 2nd Half of the<br />

19th Century, a brief monograph on one of the<br />

most outstanding Polish photographers from the<br />

19 th century; Małgorzata Maria Grąbczewska,<br />

Paris Dream of Jan Mieczkowski, a documented<br />

story of unsuccessful attempt of running<br />

a photographic company by Mieczkowski, bringing<br />

new data regarding his date and place of birth,<br />

and his parents’ names; Małgorzata Florczak,<br />

Henryk Poddębski’s Photographic Mission (Part 2),<br />

a continuation of the article from the previous<br />

issue, referring to the trips the photographer<br />

made in 1934-38, i.a., to the Vilnius Land, Silesia,<br />

Pomerania, and the Hucul country.<br />

Reviews: Małgorzata Maria Grąbczewska,<br />

Le vocabulaire technique de la photographie, ed.<br />

Anne Cartier-Bresson, Paris, Merval/Paris-Musées,<br />

38 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

opar ta na do ku men tach hi sto ria nie u da nej pró by<br />

po pro wa dze nia przez Mie czkow skie go fir my<br />

fo to gra ficz nej w Pa ry żu, przy no szą ca m.in. no we<br />

wia do mo ści do ty czą ce da ty i miej sca uro dze nia<br />

oraz imion ro dzi ców fo to gra fa; Mał go rza ta Florczak,<br />

Mi sje fo to gra ficz ne Hen ry ka Pod dęb skie go<br />

(część II), kon ty nu a cja ar ty ku łu z nu me ru po -<br />

przed nie go, od no szą ca się do pod ró ży od by tych<br />

przez fo to gra fa w la tach 1934-1938 m.in. na<br />

Wi leń szczyz nę, Śląsk, Po mo rze i Hu cul szczyz nę.<br />

Re cen zje: Mał go rza ta Ma ria Grąb czew ska, Le<br />

vo ca bu la i re tech ni que de la pho to grap hie, red. An ne<br />

Car tier-Bres son, Pa ris, Mer val/Pa ris-Musées, 2008,<br />

ss.496; Wan da Mos sa kow ska, Kry sty na Lej ko, Ka -<br />

len da rze fo to gra ficz ne z za kła du Kon ra da Bran dla.<br />

Ob raz ży cia War sza wy w la tach 60. XIX wie ku,<br />

War sza wa, Mu ze um Hi sto rycz ne m.st. War sza wy,<br />

2009.<br />

Ru bry ki sta łe: Pu bli ka cje (oprac. Wan da Mos -<br />

sa kow ska), za wie ra ją ca szcze gó ło we opi sy bib lio -<br />

gra ficz ne wy da nych w 2009 r. prac do ty czą cych<br />

pol skiej fo to gra fii ar chi wal nej i tłu ma czo nych na<br />

ję zyk pol ski po zy cji za gra nicz nych na te mat daw -<br />

nej fo to gra fii. Wy sta wy (oprac. Jan Przy pkow ski),<br />

przy no szą ca opi sy wy bra nych waż niej szych kra jo -<br />

wych eks po zy cji daw nej fo to gra fii pol skiej i ob cej.<br />

Ar chi wal ne nu me ry „Da ge ro ty pu” do stęp ne są<br />

w In ter ne cie pod adre sem http://www.ce e -<br />

ol.com/aspx/pu bli ca tion list.aspx<br />

KONTEKSTY<br />

POLSKA SZTUKA LUDOWA<br />

Antropologia kultury, etnografia, sztuka<br />

kwartalnik, nakład 1 200 egz. ISSN 1230-6142<br />

redaktor naczelny: dr Zbigniew BENEDYKTOWICZ<br />

zespół: mgr Aleksander Jackowski,<br />

mgr Danuta Benedyktowicz (sekretarz redakcji),<br />

dr Dariusz Czaja, dr Wojciech Michera,<br />

mgr Agnieszka Nowakowska, mgr Maciej Rożalski,<br />

prof. dr hab. Czesław Rybotycki, mgr Tomasz Szerszeń<br />

dyżury: poniedziałek-piątek 10.00-14.00<br />

tel. 22 50 48 243, tel. fax 22 50 48 296<br />

e-mail: konteksty@ispan.pl<br />

www.konteksty.pl<br />

1: Śmierć ob ra zu<br />

Sfor mu ło wa nie Śmierć ob ra zu, sta no wią ce konty<br />

nu a cję te ma tu An tro po lo gia ob ra zu, w za mie -<br />

rzo ny spo sób po zo sta je nie jas ne. Nie pre cy zu je my,<br />

o ja kie ob ra zy cho dzi – men tal ne czy fi zycz ne,<br />

em pi rycz ne czy te o re tycz ne, iko nicz ne czy li te rac -<br />

kie, ref lek syj ne czy pro jek cyj ne, in dy wi du al ne czy<br />

wy o bra że nia wspól no to we. Prze de wszyst kim zaś<br />

wie loz nacz na jest fun kcja uży te go w nim ge ne ti vu<br />

(obiec ti vus/su biec ti vus): me ta fo ra „śmier ci”<br />

od no sić się mo że do eg zy sten cji sa mych ob ra zów,<br />

okre śla jąc ich fi zycz ną za gła dę i kres, do uni cestwiających<br />

ich ist nie nie te o rii, ale tak że mo że<br />

2008, pp.496; Wanda Mossakowska, Krystyna<br />

Lejko. Photographic Calendars from Konrad<br />

Brandel’s Workshop. Pictures of the Life of Warsaw<br />

in the 1860s, Warszawa, Muzeum Historyczne<br />

m. st. Warszawy, 2009.<br />

Permanent columns: Publications (el. Wanda<br />

Mossakowska) containing detailed bibliographic<br />

descriptions of works related to Polish archival<br />

photography and foreign books translated into<br />

Polish on old photography published in 2009.<br />

Exhibitions (el. Jan Przypkowski) containing<br />

descriptions of selected major domestic exhibitions<br />

of old Polish and foreign photography.<br />

Archival issues of the ‘Dagerotyp’ available at<br />

http://www.ceeol.com/aspx/publicationlist.aspx<br />

1: Image’s Death<br />

The phrase Image’s death, being a continuation<br />

of the topic Image’s Anthropology, remains<br />

ambiguous purposefully. We do not specify what<br />

kind of images we mean: whether mental or<br />

physical, empirical or theoretical, iconic or<br />

literary, reflexive or projective, individual or<br />

common. First of all, ambiguous is the function<br />

of Saxon Genitive used: the metaphor of ‘death’<br />

may be referring to the existence of the images<br />

themselves, defining their physical annihilation<br />

and limit; to the theories annihilating their<br />

existence; yet it may also suggest the mortifying<br />

impact of the ‘power of images’. It is hard to<br />

avoid the temptation not to reverse the order of<br />

the words, opening up the spacious cultural<br />

resources of cultural ‘images of death’, first of<br />

all searching for those representations of ‘death’<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 39


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

2-3: Dom – dro ga ist nie nia<br />

W pod wój nym nu me rze pre zen tu je my Czy tel -<br />

ni kom je den z roz dzia łów pro jek tu Dom – dro ga<br />

ist nie nia, na któ ry skła da ją się re fe ra ty i wy po wie -<br />

dzi z mię dzy na ro do wej, in ter dy scy pli nar nej kon fe -<br />

ren cji na u ko wej, któ ra od by ła się w dniach 4-6<br />

lu te go <strong>2010</strong> w Miej skiej Ga le rii Sztu ki w Czę sto -<br />

cho wie. Dzię ki współ pra cy Ga le rii z In sty tu tem<br />

Sztu ki <strong>PAN</strong> pro jekt zo stał zre a li zo wa ny w opar ciu<br />

o środ ki z Eu ro pej skie go Fun du szu Roz wo ju Regio<br />

nal ne go, sta jąc się wio dą cym te ma tem 7. edycji<br />

Trien na le Sztu ki Sac rum.<br />

Za miesz cza my roz wa ża nia o tym, czym jest,<br />

czym był, jak się zmie nia (i trwa) dziś dom i je go<br />

do świad cza nie. Gdy by po ku sić się o ja kiś ro dzaj<br />

pod su mo wa nia, to nie wąt pli wie jed nym z waż niej -<br />

szych mo ty wów był by dy na micz ny cha rak ter<br />

„idei”, „struk tu ry”, „ob ra zu” do mu. Mo tyw ten<br />

su ge ro wać mor ty fi ku ją cy sku tek „po tę gi ob ra -<br />

zów”. Trud no po nad to uni k nąć po ku sy, by nie od -<br />

wró cić po rząd ku tych słów, otwie ra jąc ot chłan ne<br />

za so by kul tu ro wych „ob ra zów śmier ci” – po szu ku -<br />

jąc jed nak prze de wszyst kim tych re pre zen ta cji<br />

„śmier ci”, któ re w au to te ma tycz ny spo sób prob le -<br />

ma ty zu ją jej zwią zek z sa mą „re pre zen ta cją”.<br />

Kadr z filmu Dom – droga istnienia. Dom w tradycji śląskiej,<br />

reż. Wojciech Majewski, scenariusz Wojciech Majewski,<br />

Danuta Benedyktowicz, Zbigniew Benedyktowicz.<br />

which in an autothematic way problematize<br />

their relation with the ‘very’ representation.<br />

2-3: Home – the Way of Being<br />

In this double issue we present to the Readers<br />

one of chapters of the Home – the Way of Being<br />

Project, composed of papers and addresses at the<br />

international, interdisciplinary scholarly conference<br />

held at the City Art Gallery in Częstochowa on<br />

4-6 February <strong>2010</strong>. Thanks to the Gallery’s<br />

cooperation with IS <strong>PAN</strong>, the Project was financed<br />

by the Eurpean Regional Development Fund<br />

becoming the leading topic of the 7. edition of<br />

the Sacrum Art Triennial.<br />

We enclose considerations on what home and<br />

its experiencing are, what they used to be, how<br />

these have been transforming (persisting). If we<br />

were trying to sum it up, one of the major motifs<br />

would be a dynamic character of the ‘idea’,<br />

‘structure’, ‘image’ of home. Such a motif has<br />

been present in many statements, particularly of<br />

the people of art: ‘wandering artists’, ‘my<br />

moveable home’, ‘home-train’, Anderszewski’s<br />

‘home-music’, the writer Horst Bienek’s ‘home<br />

of newspapers’, Eli Barbur’s ‘home – a ship, sailing<br />

hotel’. ‘In order to find home, you have to yourself<br />

get lost... Home belongs to those who are on the<br />

way. And for those it must be somewhere there<br />

waiting’ (Rodowicz).<br />

In those unusual images of home once and for<br />

all the doubt is dispelled that may have ever been<br />

associated with the title ‘Home – Way of Being’.<br />

40 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

po ja wiał się w wie lu wy po wie dziach, zwłasz cza lu -<br />

dzi sztu ki, „wę dru ją cych ar ty stów”: „dom mój rucho<br />

my”, „dom – po ciąg”, „dom – mu zy ka”<br />

An der szew skie go; „dom z ga zet” pi sa rza Hor sta<br />

Bien ka; „dom – sta tek, pły wa ją cy ho tel” Eli Bar bu ra.<br />

„Że by od na leźć dom, trze ba się sa me mu zgu bić...<br />

Dom na le ży do tych, któ rzy są w dro dze. I na nich<br />

mu si on za wsze gdzieś cze kać” (Ro do wicz).<br />

W tych nie zwy kłych ob ra zach do mu uchy lo na<br />

za ra zem zo sta je i od su nię ta raz na za wsze wszel ka<br />

wąt pli wość, ja ka mog ła wią zać się z ty tu łem Dom<br />

– dro ga ist nie nia. Wąt pli wość, któ ra ka że roz dzie -<br />

lać dwa, za zwy czaj prze ciw sta wia ne so bie, świa ty:<br />

do mu i dro gi. Po ku sa, by dzie lić świat na tych<br />

„osia dłych” i na „lu dzi dro gi”. Dom i pod róż.<br />

Dom i dro ga. Dom i bez dom ność. Dom i wy gna -<br />

nie, wy ko rze nie nie, emi gra cja. Utra ta i (moż li wy?<br />

nie moż li wy?) po wrót do do mu. To ko lej ne wąt ki<br />

i te ma ty te go spot ka nia.<br />

4: Pa mięć PRL-u<br />

[Ze wstę pu Zbi gnie wa Be ne dyk to wi cza]:<br />

Mi ja rok <strong>2010</strong>. Kto by po my ślał. Dzie sią ty rok<br />

XXI wie ku za na mi. Jesz cze 50, 40 na wet 30 lat<br />

te mu rok 2000 wy da wał się cza sem z po rząd ku<br />

od leg łe go o la ta świet lne „scien ce fic tion”. A jed -<br />

nak. Wi dzi my go, je steś my, po ru sza my się w nim.<br />

To nie praw do po dob ne, ży je my w XXI wie ku już<br />

10 lat, 22 lata trans for ma cji. Ba, i... pla nu je my<br />

da lej.<br />

Ze szyt Pa mięć PRL-u po wsta wał wo kół tek stów<br />

z do pie ro co – zda wa ło by się, że wczo raj, ale „la -<br />

ta świet lne te mu” dla tych, któ rzy zło ży li je go to -<br />

we do dru ku w ter mi nie – od by tej kon fe ren cji na<br />

XVIII Po wszech nym Zjeź dzie Hi sto ry ków Pol s-<br />

kich, Ol sztyn, wrze sień 2009: „Sty le ży cia w PRL<br />

– An tro po lo gia i hi sto ria”. Być mo że na le ża ło by –<br />

i mo że ta ki był by naj bar dziej za sad ny – dać ty tuł:<br />

O cza sie. Bo, nie tyl ko dla te go, że znów... za bra kło<br />

Doubt that most usually tells us to separate two<br />

generally contradicting worlds: home and way.<br />

The temptation to divide the world into those<br />

‘settled down’ and those ‘on the way’. Home and<br />

travelling. Home and way. Home and homelessness.<br />

Home and exile, uprooting, emigration. Loss of<br />

home and (possible? impossible?) returning home.<br />

These were subsequent motifs and topics of the<br />

meeting.<br />

4: Memory of Communist Poland<br />

[From the introduction of Zbigniew Benedyktowicz<br />

On Time]. The year <strong>2010</strong> is coming to a close.<br />

Incredible. The tenth year of the 21 st century is<br />

over. Some 50, 40 and even 30 years ago the year<br />

2000 seemed sometimes like from some other<br />

dimension, a ‘science fiction’ distant from us by<br />

some light years. Yet, still. We can see it, we move<br />

in it. It is unbelievable that we have already been<br />

living in the 21 st century for 10 years, 22 years of<br />

transformation. Mind you, we are even planning<br />

further afield.<br />

Fascicles called Memory of Communist Poland<br />

were created around the texts, that had just, it<br />

seemed only yesterday, but ‘light years ago’ to<br />

those who submitted them on time – on the<br />

conference at the 18 th General Meeting of Polish<br />

Historians, Olsztyn 2009: Lifestyles in Communist<br />

Poland – Anthropology and History. It should have<br />

perhaps been titled, more justly On Time. Not<br />

only because once again we were short of time<br />

and room to pack into one issue all the<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 41


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

„KWARTALNIK FILMOWY”<br />

nakład 1000 egz., ISSN 0452-9502<br />

redaktor naczelny: mgr Teresa RUTKOWSKA<br />

zespół: dr Zbigniew Benedyktowicz, mgr Ryszard Ciarka,<br />

dr Beata Kosińska-Krippner, dr Karolina Kosińska,<br />

mgr Grzegorz Nadgrodkiewicz<br />

Rada Redakcyjna: Zbigniew Benedyktowicz (przewodniczący),<br />

Jadwiga Bocheńska, Roman Gutek,<br />

Marek Hendrykowski, Wiesław Juszczak, Alina Madej,<br />

Rafał Marszałek, Tadeusz Sobolewski, Daniel Szczechura,<br />

Andrzej Werner<br />

Stali współpracownicy: Andrzej Gwóźdź, Alicja Helman,<br />

Małgorzata Hendrykowska, Marek Hendrykowski,<br />

Maryla Hopfinger, Ryszard W. Kluszczyński, Tadeusz Lubelski,<br />

Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Grażyna Stachówna,<br />

Tadeusz Szczepański, Andrzej Zalewski<br />

dyżury: poniedziałek, wtorek 10.00-15.00<br />

tel. 22 50 48 234<br />

e-mail: kwartalnik.filmowy@ispan.pl<br />

www.ispan.pl/kf<br />

i miej sca, i cza su, by po mie ścić w jed nym nu me rze<br />

wszyst kie zgro ma dzo ne tek sty, a tak że wy po wie dzi<br />

z uro czy ste go i szcze gól ne go spot ka nia, od któ re go<br />

roz po czy na my ten nu mer. To też nie praw do po -<br />

dob ne – Alek san der Jac kow ski ma 90 lat! Jac ku, aż<br />

wie rzyć się nie chce! Tak, ty tuł O cza sie był by tu<br />

naj lep szy.<br />

n<br />

69: Hi sto ria w fil mie (wios na <strong>2010</strong>)<br />

Ni niej szy tom jest po świę co ny te mu, co Hay den<br />

Whi te na zy wa hi sto rio fo tią, w prze ci wień stwie do<br />

hi sto rio gra fii, po słu gu ją cej się dys kur sem wer bal -<br />

nym i pi sa nym. Wil liam Gu ynn w książ ce Wri ting<br />

Hi sto ry in Film, któ rej frag ment dru ku je my, pró -<br />

bu je do wieść, że kon flikt mię dzy hi sto rio fo tią a hi -<br />

sto rio gra fią jest w isto cie po zor ny i wy ni ka<br />

collected texts and addresses from the solemn and<br />

special meeting with which we open this issue.<br />

One more thing is incredible: Aleksander<br />

Jackowski is 90! Jacek, it is hard to believe it! Yes,<br />

the title On Time would have been the most<br />

appropriate here.<br />

n<br />

69: History in Film (spring <strong>2010</strong>)<br />

This volume is dedicated to what Hayden<br />

White called historiophotia as distinct from historiography<br />

utilizing verbal and written discourse.<br />

William Guyn in his book Writing History<br />

in Film, a fragment of which is being published<br />

here, tries to demonstrate that the conflict between<br />

historiophotia and historiography is in the<br />

essence apparent and results from the misunderstanding<br />

of the principles of a film discourse. References<br />

to philosophy, history, narratology,<br />

semiology, and rhetoric serve him to identify<br />

film-creative strategies.<br />

Film was often used to enhance national<br />

mythology, just like in the film portraits of<br />

Tadeusz Kościuszko described by Roman Włodek<br />

that the pre-WW II Polish films featured surprisingly<br />

many. Bartosz Kazan points to the films<br />

42 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

z nie zro zu mie nia za sad dys kur su fil mo we go.<br />

Od wo ła nia do fi lo zo fii hi sto rii, na rra to lo gii, se miolo<br />

gii i re to ry ki słu żą mu do roz poz na nia fil mo -<br />

wych stra te gii twór czych.<br />

Film czę sto słu żył wzmac nia niu mi to lo gii na ro -<br />

do wej, jak w opi sy wa nych przez Ro ma na Włod ka<br />

por tre tach ekra no wych Ta de u sza Koś ciusz ki, któ -<br />

rych w ki nie przed wo jen nym by ło za ska ku ją co<br />

wie le. Bar tosz Ka za na zwra ca uwa gę na fil my, któ -<br />

rych bo ha ter ką jest Ma ria Stu art, waż ne z uwa gi<br />

na ro lę szkoc kiej kró lo wej w hi sto rii Eu ro py. Ar ty -<br />

kuł Ali cji Hel man do ty czy fil mo wych wi ze run ków<br />

Pier wsze go Ce sa rza Q'in Shi Hu ang w kon tek ście<br />

hi sto rii i kul ty wo wa nej le gen dy.<br />

Ka ro li na Ko siń ska do wo dzi, że fil my sprzy ja ły<br />

utrwa le niu mę skiej wi zji Po wsta nia War szaw skie -<br />

go, usu wa jąc w cień rze czy wi stą sy tu a cję ko biet<br />

bio rą cych udział w wal ce. O pa mię ci pi sze Sła wo mir<br />

Si ko ra, od no sząc się do do ku men tu Gy um ri Ja ny<br />

Ševčiko vej na te mat tra gicz ne go trzę sie nia zie mi<br />

z 1988 ro ku, kie dy zgi nę ło kil ka dzie siąt ty się cy<br />

Or mian, a ży cie se tek ty się cy zmie ni ło się. Pa weł<br />

Uhe rek do strze ga w grze kom pu te ro wej zu peł nie<br />

no wą i obie cu ją cą szan sę na po pu la ry za cję tre ści<br />

hi sto rycz nych.<br />

Prze kaz na te mat prze szło ści rzad ko by wa<br />

ne u tral ny ide o lo gicz nie. Nie zwy kle istot ny jest<br />

też kon tekst po li tycz ny re a li za cji i od bio ru fil mów<br />

opo wia da ją cych o hi sto rii na ro do wej. Ani ta<br />

Bie lań ska pi sze o wło skim fil mie okre su fa szy -<br />

stow skie go. An na Mil ler ana li zu je film Mar co<br />

Bel loc chia o za bój stwie Al do Mo ro, a Ewa Fiuk<br />

śle dzi wą tek Frak cji Czer wo nej Ar mii w fil mie<br />

nie miec kim. Wi zja klu czo wych dla te raź niej szo -<br />

ści zda rzeń hi sto rycz nych na Wę grzech jest te ma -<br />

tem tek stu Grze go rza Bu ba ka. Wresz cie Ar tur<br />

Pa tek oma wia hi sto rię osad nic twa ży dow skie go<br />

with Mary Stuart as the character, important in<br />

view of the Scottish queen’s role in the history of<br />

Europe. Alicja Helman’s article focuses on the first<br />

film effigies of the First Emperor Q’in Shi Huang<br />

in the context of history and cultivated legend.<br />

Karolina Kosińska proves that films consolidated<br />

the male vision of the Warsaw Uprising, keeping a<br />

low profile of the real situation of women taking<br />

part in the struggle. Sławomir Sikora writes about<br />

memory in reference to Jana Ševčikova’s<br />

documentary Gyumri on the tragic 1988 earthquake<br />

when dozens of thousands of Armenias were<br />

killed, while the life of hundreds of thousands<br />

changed. Paweł Uherek finds in a computer game<br />

a totally new and promising potential for<br />

promoting the knowledge of history.<br />

A message on the past is hardly ever ideologically<br />

neutral. Of essential importance is also a<br />

political context of the production and reception<br />

of films speaking of national history. Anita<br />

Bielańska writes on Italian film of the Fascist era.<br />

Anna Miller analyzes Marco Mellocchio’s film on<br />

the assassination of Aldo Moro, while Ewa Fiuk<br />

follows the motif of the Red Army Fraction in<br />

German film. Grzegorz Bubak analyzes the vision<br />

of the historic events of key relevance to the present<br />

day in Hungary. Finally, Artur Pater describes the<br />

history of Jewish settlements in Palestine before<br />

the establishment of the Israeli state.<br />

70: The Avant-garde and Film (summer <strong>2010</strong>)<br />

An outstanding aesthetician, Prof. Stefan<br />

Morawski wrote: ‘Avant-garde is thus a dialectic<br />

syndrome of attitudes and aspirations which are<br />

iconoclastic at the same time, opposed to the<br />

ruling models and sets of artistic values (also<br />

moral, political, lifestyle, religious, philosophical,<br />

etc.) as well as constructive, proposing new<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 43


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

w Pa le sty nie sprzed mo men tu po wsta nia pań stwa<br />

Iz ra el.<br />

70: Awan gar da i film (la to <strong>2010</strong>)<br />

Wy bit ny este tyk prof. Ste fan Mo raw ski pi sał:<br />

„Awan gar da jest więc dia lek tycz nym syn dro mem<br />

po staw i dą żeń jed no cześ nie bu rzy ciel skich –<br />

prze ciw sta wio nych pa nu ją cym wzor com i ukła d-<br />

om war to ści ar ty stycz nych (a tak że mo ral nych,<br />

po li tycz nych, oby cza jo wych, re li gij nych, fi lo zo -<br />

ficz nych etc.) oraz kon struk tyw nych, pro po nu ją -<br />

cych no we po win no ści sztu ki i in ne niż jej do tąd<br />

miej sce w ukła dzie kul tu ry”. Ten den cję tę Mo -<br />

raw ski na zy wa awan gar dą kla sycz ną. Po II woj -<br />

nie świa to wej zro dził się ruch na zy wa ny przez<br />

ba da cza neo awangardowym, ce chu ją cy się roz padem<br />

for my i struk tu ry dzie ła, utra tą wia ry w sens<br />

sztu ki i jej pod mio to wość, tym cza so wo ścią. Ry -<br />

szard Klusz czyń ski na okre śle nie prak tyk neo -<br />

awangardowych w dzie dzi nie fil mu, pro po nu je<br />

ter min „ki no trans gre syj ne”.<br />

Tekst Alek san dra Wój to wi cza o Cha pli nie ja ko<br />

pa tro nie Pier wszej Awan gar dy eks plo ru je as pekt<br />

ciąg ło ści, zaś An na Ta szyc ka w ese ju o twór czo ści<br />

The mer so nów kła dzie na cisk na im pet eks pe ry -<br />

men ta tor ski i no wa tor stwo. Ra fał Sy ska szu ka<br />

stycz nej mię dzy awan gar dą eu ro pej ską i ame ry -<br />

kań ską, ana li zu jąc twór czość Ral pha Ste i ne ra.<br />

Jed ną z naj waż niej szych po sta ci „ki na trans gre -<br />

syj ne go” po zo sta je Stan Brak ha ge. Pu bli ku je my je -<br />

go wy wód na te mat men tal nych tech nik „pro du -<br />

ko wa nia” wi zji ar ty stycz nych i spo so bów prze kła -<br />

da nia ich na dzie ło fil mo we. In ni przed sta wi cie le<br />

te go nur tu obec ni w to mie to Jo nas Me kas (w rozmo<br />

wie z An drze jem Pi tru sem), Pe ter Ku bel ka<br />

w ar ty ku le Be a ty Ko siń skiej-Krip pner i Bill Vio la,<br />

bo ha ter tek stu An drze ja Pi tru sa. Dag ma ra Ro de<br />

w ar ty ku le na te mat bry tyj skie go lan dsca pe film<br />

pi sze o rzad kiej w zdo mi no wa nej przez tech no lo gię<br />

responsibilities of art and its different than before<br />

position in the arrangement of culture’. Morawski<br />

calls this tendency classical avant-garde. Post WW<br />

II movement which he referred to as Neo-Avantgarde<br />

was born; its features were disintegration of<br />

form and work structure, loss of hope in art’s<br />

sense and its subjectivity, temporality. Ryszard<br />

Kluszczyński proposes the use of the term<br />

‘transgression cinema’ to define Neo-Avantgarde<br />

praxis in film.<br />

Aleksander Wójtowicz’s text about Chaplin as<br />

patron of the First Avant-Garde explores the<br />

aspect of continuity, while Anna Taszycka in her<br />

essay on Themersons’ works enhances the impetus<br />

of experimenting and innovation. Rafał Syska<br />

seeks the tangent between European and American<br />

Avant-gardes, analyzing the oeuvre of Ralph<br />

Steiner.<br />

However, Stan Brokhage remains one of the<br />

most important figures of ‘transgression cinema’.<br />

We are publishing his disquisition on mental<br />

techniques of ‘producing’ artistic visions and ways<br />

of transferring them into a film work. Other representatives<br />

of the tendency present in the volume<br />

are Jonas Mekas (in a talk with Andrzej Pitrus),<br />

Peter Kubelka in the article by Beata Kosińska-<br />

Krippner; as well as Bil Viola, the protagonist of<br />

Andrzej Pitrus’s article. Dagmara Rode in her<br />

article on British landscape film writes about a<br />

rare, yet technology-dominated attempt to return<br />

of the film to close relations with nature.<br />

There are two tracks that mature Avant-garde is<br />

doomed to follow. One is that some of its<br />

elements are absorbed by the mainstream cinema<br />

and this is the topic of the following articles: Ewa<br />

Mazierska refers to the Polish ‘new wave’ from the<br />

44 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

kul tu rze pró bie po wro tu fil mu do związ ków z na t-<br />

u rą.<br />

Są dwie dro gi, na któ re jest ska za na doj rza ła<br />

awan gar da. Pew ne jej ele men ty zo sta ją przy swo -<br />

jo ne przez ki no głów ne go nur tu i o tym pi szą: Ewa<br />

Ma zier ska, na wią zu jąc do pol skiej „no wej fa li” lat<br />

60., Krzysz tof Lo ska w tek ście o no wej fa li ja poń -<br />

skiej i Ali cja Hel man w ese ju o dą że niach ar ty stów<br />

chiń skich do od no wie nia ję zy ka fil mo we go. Dru -<br />

ga dro ga to wiecz ne po szu ki wa nie i eks pe ry ment<br />

wy ni ka ją cy z nie zgo dy na sta gna cję i ru ty nę. Tekst<br />

Mar ci na Gi życ kie go kre śli dzie je ab strak cji fil mo -<br />

wej, a An to ni Mich nik pi sze o mul ti me dial nych<br />

przed sięw zię ciach Pe te ra Gre e na waya. Na uwa gę<br />

za słu gu je też tekst po świę co ny pro jek tom Jó ze fa<br />

Ro ba kow skie go. Bar tosz Ka za na na przy kła dzie<br />

twór czo ści Ge of fre ya Jo ne sa za sta na wia się nad<br />

szan są po go dze nia wol no ści ar ty stycz nej z fun -<br />

kcjo nal ny mi po win no ścia mi fil mu. Sła wo mir<br />

Si ko ra opo wia da o trans kul tu ro wych do ku men -<br />

tach Le o nar da Re te la Hel mri cha, po strze ga jąc<br />

w nich po le gry mię dzy tra dy cją a no wo czes -<br />

no ścią.<br />

71-72: Na rra cja w fil mie (je sień-zi ma <strong>2010</strong>)<br />

Na rra to lo gia fil mo wa, czy li dzie dzi na zaj mu ją -<br />

ca się na tu rą wy po wie dzeń fil mo wych, roz wi ja się<br />

dwu kie run ko wo. Z jed nej stro ny ba da ogól ne<br />

sche ma ty na rra cji, fun kcje po sta ci, wę drów ki moty<br />

wów, szu ka jąc pew nych me cha niz mów uni wersalnych.<br />

Ali cja Hel man oma wia naj no wszą fa zę<br />

te go nur tu, za ja ką moż na uznać te o rię na rra cji<br />

Ric ka Al tma na. Da vid Bor dwell, któ re go tekst<br />

otwie ra nasz tom, wy róż nia na rra cję pa ra me trycz -<br />

ną, przez na wią za nie za rów no do struk tu ra liz mu,<br />

jak do kon cep cji se ria liz mu mu zycz ne go.<br />

W tym kon tek ście kla sycz ne tek sty fil mo we<br />

skła nia ją do no wych od czy tań, co czy nią: Pa try cja<br />

Wło dek, ana li zu jąc sche ma ty na rra cyj ne czar ne go<br />

kry mi na łu ame ry kań skie go, Krzysz tof Lip ka, któ -<br />

ry przy po mi na za pom nia ne ar cy dzie ło Pe te ra<br />

Bro o ka Mo de ra to can ta bi le, czy Ma rek Hen dry -<br />

kow ski w ese ju o Ero i ce Mun ka. Na tej ba zie te o -<br />

re tycz nej Bar tosz Za jąc roz pa tru je ce chy ese ju<br />

fil mo we go, a An drzej Pi trus we ry fi ku je przy dat -<br />

ność kon cep cji Al tma na w od nie sie niu do gry<br />

He a vy Ra in.<br />

Z dru giej stro ny na rra to lo gia kon cen tru je się na<br />

wła ści wo ściach me dium, prze de wszyst kim na pyta<br />

niach, kto i z ja kie go pun ktu wi dze nia hi sto rie<br />

owe re la cjo nu je. W tym uję ciu kwe stia „fo ka li za cji”<br />

(usta wie nia ka me ry i ukie run ko wa nia jej obiek ty -<br />

wu) sta je się szcze gól nie istot na, a iden ty fi ka cja<br />

na rra to ra w fil mie oka zu je się znacz nie bar dziej<br />

prob le ma tycz na. Na ową zło żo ność zwra ca uwa gę<br />

Ja cek Osta szew ski w tek ście na te mat wia ry god -<br />

no ści na rra to ra.<br />

Ki no współ czes ne chęt nie ucie ka od oczy wi sto -<br />

ści i wcią ga od bior cę w wy ra fi no wa ne gry in ter pre -<br />

ta cyj ne. By wa, że właś nie nie roz wią zy wal ność<br />

1960s; Krzysztof Loska writes about the Japanese<br />

new wave; and Alicja Helman in her essay<br />

deals with the aspiration of Chinese artists to<br />

renew film language. The second option is that it<br />

continues constant search and experiments, as it<br />

refuses to stagnate and adopt routine. Marcin<br />

Giżycki presents the history of film abstraction,<br />

while Antoni Michnik speaks about Peter<br />

Greenaway’s multimedia endeavours. Worth<br />

pointing to is also the text focused on Józef<br />

Robakowski’s projects. Bartosz Kazana, in his<br />

turn, using the example of Geoffrey Jones,<br />

reflects on the chances of harmonizing artistic<br />

freedom with functional duties of film. Sławomir<br />

Sikora speaks of transcultural documentaries by<br />

Leonard Retel Helmrich, seeing in them room<br />

for action between the tradition and modernity.<br />

71-72: Narration in Film (autumn-winter <strong>2010</strong>)<br />

Film narratology, namely the domain dealing<br />

with the nature of film expressions has been<br />

following a twofold development. On the one<br />

hand, it has been researching into the overall<br />

schemes of narration, characters’ functions,<br />

shifting of motifs, in order to search for certain<br />

universal mechanisms. Alicja Helman describes<br />

the most recent stage of the trend, whose example<br />

can be found in the narration theory of Rick<br />

Altman. David Bordwell whose text opens our<br />

volume, by referring to both Structuralism and<br />

the concept of musical serliasm singles out parametric<br />

narration.<br />

In this context classical texts on film inspire<br />

re-interpretation, which is carried out by the<br />

following Authors: Patrycja Włodek who analyzes<br />

narration schemes of American black criminal<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 45


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

ref lek sji chwy ty za sto so wa ne przez Buñue la<br />

w Mrocz nym przed mio cie po żą da nia, roz wa ża rozma<br />

i te wa rian ty in ter pre ta cyj ne, z któ rych każ dy<br />

wy ła nia od mien ną na rra cję. Szcze gól ną for mą gry<br />

z wi dzem jest bu do wa nie opo wie ści na os no wie<br />

pro ce sów psy chicz nych za cho dzą cych w umy śle<br />

bo ha te ra (na rra to ra?). Tak dzie je się w Sa na to rium<br />

pod Klep sy drą Ha sa, o czym pi sze Mał go rza ta<br />

Ja ku bow ska, w Zwier cia dle Tar kow skie go ana li -<br />

zo wa nym przez Se we ry na Kuś mier czy ka czy<br />

w Ado ra cji Ego y a na, jak to uka zu je Krzysz tof<br />

Lo ska. Ta ka nie jed noz nacz ność jest ty po wa dla<br />

twór czo ści Char lie go Ka uf ma na (pi szą o tym<br />

Ka ta rzy na Stat kie wicz-Za wadz ka i Mo ni ka<br />

Fran czak) czy Lyn cha (tekst Ra fa ła Sy ski). Po le ca -<br />

my też uwa dze re la cję Jo an ny Sta ce wicz-Pod lip -<br />

skiej o ma ło zna nym epi zo dzie z hi sto rii ki na<br />

pol skie go, zwią za nym z oso bą ma la rza Ta de u sza<br />

Prusz kow skie go.<br />

n<br />

za gad ki bu du je sens tek stu, jak w słyn nym Pik ni ku<br />

pod Wi szą cą Ska łą, o któ rym opo wia da Bry gi da<br />

Pa włow ska-Ją drzyk. Piotr Ja ku bow ski, pod da jąc<br />

film; Krzysztof Lipka who recalls the forgotten<br />

masterpiece Moderato cantabile by Peter Brook;<br />

or Marek Hendrykowski in his essay on Munk’s<br />

Eroica. On this theoretical ground Bartosz Zając<br />

analyzes features of a film essay, while Andrzej<br />

Pitrus verifies applicability of Altman’s concept<br />

with reference to the Heavy Rain game.<br />

On the other hand, narratology concentrates<br />

on the medium properties, first of all on the questions<br />

who and from what perspective tells the<br />

story. In this approach, the question of ‘focusing’<br />

(setting the camera and directing its lens) becomes<br />

exceptionally essential, while the identification of<br />

the film narrator is all the more questionable. This<br />

complexity is pointed to by Jacek Ostaszewski in<br />

his text about narrator’s credibility.<br />

Contemprary cinema willingly escapes the obvious,<br />

engaging the audience in refined interpretation<br />

games. It is sometimes the case that the very<br />

impossibility to solve the mystery sets sense to the<br />

text, just like in the famous Picnic at Hanging<br />

Rock of which Brygida Pawłowska-Jądrzyk<br />

speaks. Piotr Jakubowski, reflecting on the tricks<br />

used by Buñuel in his Obscure Object of Desire,<br />

considers various interpretation variants, each<br />

of which reaveals a different narration. A special<br />

form of a game played with the audience<br />

is founding of a story on mental processes<br />

developing in the protagonit’s (narrator’s?) mind.<br />

This is the case of Has’s Hour-Glass Sanatorium<br />

of which Małgorzata Jakubowska writes; of<br />

Tarkovsky’s Mirror analyzed by Seweryn<br />

Kuśmierczyk; or Egoyan’s Adoration as shown<br />

by Krzysztof Loska. Such ambiguity is typical of<br />

the oeuvre of Charlie Kaufman (texts by<br />

Katarzyna Statkiewicz-Zawadzka and Monika<br />

Franczak), or Lynch (by Rafał Syski). We would<br />

also like to point to Joanna Stacewicz-Podlipska<br />

reporting on a little-known episode in the<br />

history of Polish cinema and related to the<br />

painter Tadeusz Pruszkowski.<br />

n<br />

46 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

MUZYKA<br />

Kwartalnik poświęcony historii i teorii muzyki<br />

nakład 400-500 egz. ISSN 0027-5344<br />

redaktor naczelny:<br />

prof. dr hab. Elżbieta WITKOWSKA-ZAREMBA<br />

sekretarz redakcji: mgr Halina Małgorzata Sieradz<br />

zespół: dr Paweł Gancarczyk, dr Grzegorz Zieziula<br />

Rada Redakcyjna: prof. dr hab. Ludwik Bielawski,<br />

dr hab. Ewa Dahlig-Turek,<br />

prof. dr hab. Maciej Gołąb,<br />

dr hab. Barbara Przybyszewska-Jarmińska<br />

dyżury: poniedziałek-czwartek 10.00-15.00<br />

tel. 22 50 48 238<br />

e-mail: muzyka.kwartalnik@ispan.pl<br />

www.ispan.pl/muzyka<br />

te ma ty ce cho pi no lo gicz nej. W ca ło ści po świę co ny<br />

był jej 3. ze szyt kwar tal ni ka za ty tu ło wa ny „Cho pin,<br />

cho pi ni sty ka, cho pi nizm”, gdzie pod ję to za gad -<br />

nie nie re cep cji dzieł Cho pi na. Za gad nie nie<br />

re zo nan su je go twór czo ści u kom po zy to rów póź -<br />

niej szych (Rach ma ni now, Go dow ski) po dej mu ją<br />

ar ty ku ły An drze ja Tu chow skie go i Bar ba ry Li ter skiej.<br />

W <strong>2010</strong> ro ku uka za ły się czte ry ze szy ty kwar -<br />

tal ni ka „Mu zy ka”, w tym je den o cha rak te rze<br />

mo no gra ficz nym (<strong>2010</strong> nr 3). Wśród po nad<br />

35 au to rów ar ty ku łów, ko mu ni ka tów, ma te ria łów<br />

i re cen zji zna le źli się ba da cze z wie lu oś rod ków<br />

pol skich, a tak że z za gra ni cy (Niem cy).<br />

W związ ku z ob cho dzo nym w <strong>2010</strong> ro ku<br />

Ro kiem Cho pi now skim wie le uwa gi po świę co no<br />

In <strong>2010</strong>, 4 facsimiles of the ‘Muzyka’ quarterly<br />

were published, these including one monograph<br />

edition (No 3, <strong>2010</strong>). The total of over 35<br />

authors of articles, notes, materials, and reviews<br />

include researches from Polish and foreign<br />

centres (Germany).<br />

On the occasion of the Chopin Year having<br />

been celebrated in <strong>2010</strong>, much emphasis was put<br />

on the Chopin-related topics. It was also the<br />

unique topic of the 3 rd facsimile of the magazine<br />

titled ‘Chopin, Chopinistics, and Chiopinism’<br />

which dealt with the reception of Chopin’s<br />

works. The question of how his oeuvre echoed<br />

in the work of later composers (Rachmaninov,<br />

Godowski) was tackled in the articles by Andrzej<br />

Tuchowski and Barbara Literska. The Chopin cult<br />

in Warsaw under the Russian partition was<br />

discussed by Elżbieta Szczepańska-Lange, while<br />

Rafał Ciesielski presented voices of musical<br />

reviewers on the performance of Chopin’s music<br />

in the context of the first Chopin Piano<br />

Competitions (1927, 1932, 1937). These four<br />

articles were completed with the reviews of the<br />

latest publications dedicated to Chopin’s topics,<br />

both in books and in recordings (the ‘True<br />

Chopin’ series issued by the Fryderyk Chopin<br />

National Institute). Facsimile editions of Chopin’s<br />

works were discussed by Prof. Herman Danuser<br />

from Berlin. Another Chopin-related topic in the<br />

perspective of literary studies can be found in No 1,<br />

<strong>2010</strong> (Violetta Bukowska-Wilk, Frédéric Chopin’s<br />

‘Funerary Self-portrait’. A Stylistic Analysis<br />

of a Passage from the Stuttgart Diary).<br />

No 2 contained ample materials dedicated<br />

to the legacy of Mieczysław Karłowicz, an<br />

outstanding, prematurely dead symphony composer<br />

whose 100 th death anniversary was celebrated in<br />

2009. Andrzej Jazdon presented Karłowicz’s<br />

miscellanea found among the legacy of the<br />

musicologist Adolf Chybiński kept at the University<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 47


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

Za gad nie niem kul tu Cho pi na w War sza wie pod zabo<br />

rem ro syj skim za ję ła się El żbie ta Szcze pań ska-<br />

Lan ge, zaś Ra fał Cie siel ski przed sta wił gło sy<br />

kry ty ki mu zycz nej o wy ko naw stwie mu zy ki<br />

Cho pi na w kon tek ście pier wszych Kon kur sów<br />

Cho pi now skich (1927, 1932, 1937). Te ma ty kę<br />

tych czte rech ar ty ku łów do peł ni ły re cen zje naj no -<br />

wszych pu bli ka cji po świę co nych te ma ty ce cho pi -<br />

now skiej, za rów no książ ko wych, jak i pły to wych<br />

(se ria „Praw dzi wy Cho pin” wy da wa na przez<br />

Na ro do wy In sty tut Fry de ry ka Cho pi na). Fak sy mi -<br />

lo we wy da nia dzieł Cho pi na omó wił prof. Her mann<br />

Da nu ser z Ber li na. Te ma ty ce cho pi now skiej w as -<br />

pek cie li te ra tu roz naw czym po świę co ny był też je den<br />

z tek stów z ze szy tu <strong>2010</strong> nr 1 (Vio let ta Bu kow ska-<br />

Wilk, Au to por tret mor tu al ny Fry de ry ka Cho pi na.<br />

Pró ba ana li zy sty li stycz nej frag men tu dzien ni ka<br />

stut tgar ckie go).<br />

W ze szy cie 2. uka za ły się ob szer ne ma te ria ły<br />

po świę co ne spu ściź nie po Mie czy sła wie Kar ło wi czu,<br />

wy bit nym, przed wcześ nie zmar łym sym fo ni ku,<br />

któ re go 100-le cie śmier ci ob cho dzi liś my w 2009<br />

ro ku. An drzej Ja zdon za pre zen to wał mi scel la nea<br />

kar ło wi czow skie w spu ściź nie mu zy ko lo ga Adol fa<br />

Chy biń skie go prze cho wy wa ne w Bib lio te ce<br />

Uni wersyteckiej w Po zna niu, zaś Ire na i An drzej<br />

Spó zo wie opub li ko wa li nie zwy kle in te re su ją cą kores<br />

pon den cję ro dzi ny Kar ło wi czów za cho wa ną<br />

w zbio rach War szaw skie go To wa rzy stwa Mu zycz -<br />

ne go. Te ma ty kę hi sto rycz ną po dej mo wa ną na łamach<br />

kwar tal ni ka do peł nia ją ar ty ku ły po świę co ne<br />

mu zy ce ba ro ku: ana li zę re cy ta ty wów Lu i gie go<br />

Library in Poznań, while Irena and Andrzej<br />

Spóz published an extremely interesting<br />

correspondence of the Karłowicz family preserved<br />

in the collection of the Warsaw Musical<br />

Society. The historical topics in this quarterly are<br />

also tackled by the articles dedicated to Baroque<br />

music: the analysis of Luigi Rossi’s recitatives<br />

from Il Palazzo Incantato (1642) was presented in<br />

two stages by Zygmunt M. Szweykowski (<strong>2010</strong>,<br />

Nos 2 and 4). The technique of expressing effects<br />

in Baroque violin music in view of the treatises by<br />

Francesco Geminiani and Giuseppe Tertini was<br />

analyzed by Ewa Lachimowicz (<strong>2010</strong>, No 4). Topics<br />

related to the history of keyboard instruments can<br />

be found in the article by Krzysztof Rottermund<br />

(Pianos manufactured in Silesia in the Years 1800-<br />

-1945. A testimony of industrial exhibitions and an<br />

economic perspective) and Janusz Musialik<br />

(Harmonium and its place in Stanisław<br />

Moniuszko’s work) published in No 1.<br />

In <strong>2010</strong>, the quarterly also published articles<br />

dedicated to ethnomusicology; reflexions on<br />

48 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

Ros sie go z Il Pa laz zo In can ta to (1642) przed sta wił<br />

w dwóch od sło nach Zyg munt M. Szwe y kow ski<br />

(<strong>2010</strong> nr 2 i <strong>2010</strong> nr 4). Tech ni kę wy ra ża nia afektów<br />

w mu zy ce skrzyp co wej ba ro ku w świet le<br />

trak ta tów Fran ce sca Ge mi nia nie go i Giu sep pe<br />

Tar ti nie go omó wi ła Ewa Lach mi ro wicz (<strong>2010</strong> nr<br />

4). Prob le ma ty ce hi sto rii in stru men tów kla wi -<br />

szo wych są po świę co ne ar ty ku ły Krzysz to fa<br />

Rot ter mun da (For te pia ny i pia ni na z wy twór ni<br />

ślą skich w XIX i pier wszej po ło wie XX wie ku<br />

w świet le wy staw prze my sło wych i w as pek cie<br />

eko no micz nym) i Ja nu sza Mu sia li ka (Fis harmo<br />

nia i jej miej sce w twór czo ści Sta ni sła wa<br />

Mo niusz ki) opub li ko wa ne w ze szy cie nr 1.<br />

W rocz ni ku <strong>2010</strong> uka za ły się rów nież ar ty ku -<br />

ły po świę co ne et no mu zy ko lo gii: roz wa ża nia nad<br />

hi sto rią i współ czes ną toż sa mo ścią dys cy pli ny<br />

zna laz ły się w stu dium An ny Cze ka now skiej<br />

(<strong>2010</strong> nr 4); Ka ro li na Kon drac ka przy po mi na ba -<br />

da nia Bro ni sła wa Pił sud skie go nad sza ma niz mem<br />

u Aj nów (<strong>2010</strong> nr 1). Dwa tek sty re la cjo nu ją wy -<br />

ni ki eks pe ry men tów w za kre sie aku sty ki i psy cho -<br />

lo gii dźwię ku: Słuch ab so lut ny a wzro ko we<br />

wra że nia ko lo ru i dźwię ku (An drzej Ra kow ski,<br />

Syl wia Ma ko ma ska, Piotr Ro gow ski, <strong>2010</strong> nr 1)<br />

oraz Iden ty fi ka cja me lo dii ja ko me to da ba da nia si -<br />

ły dźwię ku (To mi ra Ro ga la, <strong>2010</strong> nr 4). Za war tość<br />

„Mu zy ki” jak za wsze do peł nia ją re cen zje pu bli ka -<br />

cji mu zy ko lo gicz nych wy da wa nych za rów no<br />

w Pol sce, jak i za gra ni cą oraz dział in for ma cji,<br />

za wie ra ją cy da ne na te mat kon fe ren cji i in nych<br />

wy da rzeń istot nych dla ży cia mu zy ko lo gicz ne go<br />

w Pol sce.<br />

history and contemporary discipline identity can<br />

be found in Anna Czekanowska’s study (<strong>2010</strong>,<br />

No 4). Karolina Kondracka recalls Bronisław<br />

Piłsudski research into the Ainu shamanism<br />

(<strong>2010</strong>, No 1). Two texts report on the experiments<br />

with acoustics and psychology of sound: Absolute<br />

Pitch, its Reference to Visual-colour and Auditory-<br />

-timbre Perception (Andrzej Rakowski, Sylwia<br />

Makomaska, Piotr Rogowski) and Identification<br />

of Melody as a Method of Studying the<br />

Power of Sound (Tomira Rogala, <strong>2010</strong>, No 4).<br />

The content of the ‘Muzyka’ is as ever completed<br />

with reviews of musicologist publications, both<br />

from Poland and abroad, as well as information<br />

section containing data related to conferences and<br />

other musicology relevant events in Poland.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 49


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

PAMIĘTNIK TEATRALNY<br />

Kwartalnik poświęcony historii i krytyce teatru.<br />

Założony przez Leona Schillera<br />

nakład 500 egz., ISSN 0031-0522<br />

redaktor naczelny: prof. dr hab. Edward KRASIŃSKI<br />

zespół: dr Pa tryk Ken cki (se kre tarz re dak cji),<br />

mgr Agniesz ka Koe cher-Hen sel,<br />

dr hab. Ja ro sław Ko mo row ski (za stęp ca re dak to ra na czel ne go)<br />

Współ pra ca re dak cyj na: mgr Jo lan ta Czu bek-Olej ni czak,<br />

mgr Grze gorz Ja ni kow ski<br />

tel. 22 50 48 242<br />

e-mail: pamteatr@ispan.pl<br />

Ma e ter lin cka. Szkic o ist nie ją cym we Lwo wie<br />

w la tach 1889–1890 ży dow skim te a trze Ja ku ba<br />

Be ra Gim pla oraz ar ty kuł o wy stę pach ukra iń skich<br />

zes po łów te a tral nych w Lub li nie to do ku men tal ne<br />

świa dec twa wie lo kul tu ro wo ści ży cia te a tral ne go<br />

na zie miach po dzie lo nej przez za bor ców<br />

Rze czy pos po li tej. Ogła sza my też roz pra wy o pa -<br />

trio tycz nym za an ga żo wa niu te a trów kra kow skich<br />

w do bie woj ny z bol sze wic ką Ro sją, o Wit ka cow skiej<br />

So na cie Bel ze bu ba ja ko glo ry fi ka cji mo der ni stycz ne go<br />

Je dy ne w Pol sce pro fe sjo nal ne pis mo te a tro lo -<br />

gicz ne po świę co ne hi sto rii i kry ty ce te a tral nej.<br />

Pu bli ku je roz pra wy, stu dia i ma te ria ły do dzie jów<br />

te a tru pol skie go i ob ce go od po cząt ków do współ -<br />

czes no ści, tek sty źró dło we, re cen zje i ma te ria ły<br />

bib lio gra ficz ne.<br />

1-2: Rozprawy – Materiały – Wspomnienia<br />

No wy ze szyt „Pa mięt ni ka Te a tral ne go” za wie -<br />

ra roz pra wy i ma te ria ły do dzie jów te a tru pol skie -<br />

go i eu ro pej skie go trzech osta t nich stu le ci. Dwa<br />

tek sty – o osiem na sto wiecz nych ko me diach Lud vi ga<br />

Hol ber ga oraz o te a trze In gma ra Ber gma na – do -<br />

ty czą skan dy naw skie go ob sza ru kul tu ro we go.<br />

Pu bli ku je my stu dia o obec no ści sztuk Vic to rie na<br />

Sar dou na sce nie po znań skiej i o przy ję ciu przez polską<br />

kry ty kę no wa tor skich utwo rów Ma u ri ce’a<br />

1-2: Dissertations – Materials – Recollections<br />

The new fascicle of the ‘Pamiętnik Teatralny’<br />

contains dissertations and materials related to<br />

the history of Polish and European theatre of the<br />

last three centuries. Two texts: on 18 th -century<br />

comedies by Ludvig Holberg and on Ingmar<br />

Bergman’s theatre, are related to the Scandinavian<br />

cultural sphere. We publish two studies on the<br />

presence of Victorien Sardou’s plays on the<br />

Poznań stage and on the reception by Polish<br />

critics of innovatory plays by Maurice Maeterlinck.<br />

An essay on the Jewish theatre of Jakub Ber<br />

Gimpel existing in Lvov in 1889-1890 and<br />

articles on the performances held by Ukrainian<br />

theatre troups in Lublin testify to the multicultural<br />

legacy of the theatre realm on the partitioned<br />

territory of the Polish Lithuanian Commonwealth.<br />

We also publish dissertations on a patriotic<br />

commitment of Cracow theatres in the era<br />

of the war against Bolshevik Russia, on Witkacy’s<br />

Beelzebub Sonata as glorification of a Modernist<br />

artist; and also on theatre and performative roots<br />

of television.<br />

The published materials contain Poland-related<br />

ones, connected with the German playwright<br />

August von Kotzebue, new letters of Helena<br />

Modrzejewska and Karol Chłapowski, as well as<br />

an unusual receipt be Kornel Makuszyński from<br />

the Polish Theatre in Kiev, first of all ample<br />

colourful memoirs by the actress Wanda<br />

Jakubińska-Szacka. The volume ends with<br />

reviews of important and interesting books.<br />

50 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


CZASOPISMA z PERIODICALS<br />

ar ty sty, a tak że o te a tral nych i per for ma tyw nych<br />

ko rze niach te le wi zji.<br />

Wśród ma te ria łów zna laz ły się po lo ni ca, zwią -<br />

za ne z dra ma to pi sa rzem nie miec kim Au gu stem<br />

von Kot ze bue, no we li sty He le ny Mo drze jew skiej<br />

i Ka ro la Chła pow skie go oraz nie co dzien ne po k-<br />

wi to wa nie Kor ne la Ma ku szyń skie go z Te a tru Polskie<br />

go w Ki jo wie, prze de wszyst kim zaś<br />

– ob szer ne, bar wne wspom nie nia ak tor ki Wan dy<br />

Ja ku biń skiej-Szac kiej. Tom za my ka ją re cen zje ksią -<br />

żek waż nych i cie ka wych.<br />

3-4: Aleksander Bardini (1913–1995)<br />

Alek san der Bar di ni za jął po czes ne miej sce<br />

w dzie jach te a tru pol skie go, im po no wał bo ga tym<br />

war szta tem re ży ser skim, za dzi wiał re ne san so wą<br />

wszech stron no ścią: te atr dra ma tycz ny, ope ro wy,<br />

ra dio wy, te atr TV, film, estra da i pio sen ka, war szta<br />

ty ak tor skie. Od dziel nych stu diów wy ma ga ją<br />

gra ne po mi strzow sku ro le fil mo we i ma ło roz -<br />

poz na ne in sce ni za cje dra ma tycz no-ope ro we za<br />

gra ni cą. Był za ży cia do ce nia ny, sza no wa ny, ju bi -<br />

le u szo wo fe to wa ny, zbie rał nie zli czo ne na gro dy,<br />

odzna cze nia, za sia dał w ju ry wie lu im prez ar ty -<br />

stycz nych i fe sti wa li, był za słu żo nym dzia ła czem<br />

ZASP-u i spo łecz ni kiem. I był praw dzi wym Eu ro -<br />

pej czy kiem.<br />

Bar di ni był rów nież ubó stwia nym, to wa rzy -<br />

skim, otwar tym, uro czym ga wę dzia rzem, oto czo -<br />

nym mło dzie żą, uro dzo nym pe da go giem. Lu bił<br />

prze by wać w zam knię tym gro nie pi sa rzy, lu dzi<br />

te a tru, ma la rzy, sce no gra fów, kom po zy to rów, jak<br />

Sta ni sław Dy gat, Er win Axer, Ta de usz Kan tor,<br />

Te re sa Rosz kow ska, An drzej Kre utz Ma jew ski, Ta -<br />

de usz Ba ird. Przez wie le lat spo ty ka no go na po sie -<br />

dze niach Za rzą du Pol skie go Oś rod ka ITI.<br />

Naj wię ksze pa sje Alek san dra Bar di nie go za my -<br />

ka ją się w dwu sło wach: te atr i mu zy ka al bo mu -<br />

zy ka i te atr. Wiel kie szki ce Bar ba ry Oster loff<br />

i Mał go rza ty Ko mo row skiej nie wska zu ją tej je dy -<br />

nej, wy bra nej mi ło ści.<br />

n<br />

3-4: Aleksander Bardini (1913-1995)<br />

Aleksander Bardini has taken a prominent<br />

place in the history of Polish theatre; his abundant<br />

directing skills were impressive, and so was<br />

his Renaissance versatility: drama, opera, radio,<br />

TV theatres; show business and singing; drama<br />

workshops. A separate research is still needed to<br />

analyze his masterly film acting appearances and<br />

hardly known drama and opera stagings outside<br />

Poland. Already in his life-time he was appreciated,<br />

respected, cheered at jubilees; he was also<br />

awarded numerous prizes and honours. A jury<br />

member of many artistic events and festivals,<br />

Bardini was an activist with major contributions<br />

to ZASP (Association of Polish Stage Artists),<br />

greatly commited to non-profit causes. And last<br />

but not least, he was a true European.<br />

Moereover, a greatly loved, sociable, open<br />

and charming story-teller, often surrounded by<br />

young people, Bardini proved to be a natural<br />

teacher. He enjoyed staying within a closed<br />

circle of writers, people connected with theatre,<br />

painters, stage designers, composers like<br />

Stanisław Dygat, Erwin Axer, Tadeusz Kantor,<br />

Teresa Roszkowska, Andrzej Kreutz Majewski,<br />

Tadeusz Baird. For many years, he could be met<br />

at sessions of the Board of the Polish ITI Centre.<br />

The greatest passions of Aleksander Bardini<br />

can be epitomed with two words only: theatre<br />

and music, or music and theatre. Wonderful<br />

essays by Barbara Osterloff and Małgorzata<br />

Komorowska do not single out that one and<br />

only love.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 51


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

AR TY KU ŁY I RE CEN ZJE W PU BLI KA CJACH ZBIO RO WYCH<br />

I CZA SO PIS MACH IS <strong>PAN</strong><br />

AR TIC LES AND RE VIEWS PU BLIS HED IN COL LEC TI VE<br />

PU BLI CA TIONS AND PE RIO DI CALS OF IS <strong>PAN</strong><br />

l Danuta Benedyktowicz, Zbigniew Benedyktowicz, Dom – droga istnienia. O projekcie zrealizowanym<br />

[The Home the Way of Being], „Konteksty”, LXIV: <strong>2010</strong>, nr 2-3, s. 16-25.<br />

l Zbigniew Benedyktowicz, Aleksander Jackowski rocznik 1920 [Aleksander Jackowski year 1920],<br />

„Konteksty”, LXIV: <strong>2010</strong>, nr 4, s. 11-14.<br />

l Zbigniew Benedyktowicz, O czasie [About Time], „Konteksty”, LXIV: <strong>2010</strong>, nr 4, s. 3-5.<br />

l Zbigniew Benedyktowicz [współaut.], Dokument a film antropologiczny – w poszukiwaniu<br />

wyróżników i granic [Document and theAnthropological Film], „Konteksty” LXIV: <strong>2010</strong>, nr 4,<br />

s. 201-212.<br />

l Anna Chojnacka, Dyrektorzy [The Directors], „Almanach Sceny <strong>Polskiej</strong>” [sezon] 2004/2005, XLVI:<br />

<strong>2010</strong>, s. 11-16.<br />

l Anna Chojnacka, Od redakcji [From the Editor], „Almanach Sceny <strong>Polskiej</strong>”, [sezon] 2004/2005,<br />

XLVI: <strong>2010</strong>, s. 5-6.<br />

l Anna Chojnacka, Maria Napiontkowa, Magdalena Raszewska, Teatry i premiery [The Theatres and<br />

Premiers] „Almanach Sceny <strong>Polskiej</strong>”, [sezon] 2004/2005, XLVI: <strong>2010</strong>, s. 17-184.<br />

l Paweł Dettloff, Działalność konserwatorska Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości<br />

[Conservation Activity of the Society for Protection of Monuments of the Past], [w:] Polskie dziedzictwo<br />

kulturowe u progu niepodległości. Wokół Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości,<br />

Warszawa <strong>2010</strong>, s. 127-166.<br />

l Paweł Dettloff, Restauracja kościoła św. Jakuba w Sandomierzu [Restoration of the Church of St.<br />

James in Sandomierz], [w:] Polskie dziedzictwo kulturowe u progu niepodległości. Wokół Towarzystwa<br />

Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 189-198.<br />

l Krystyna Duniec, Wizerunek jako towar. Droga do tożsamości? [Image as a commodity? A way to<br />

identity?], [w:] Niebezpieczne związki. Dramat, teatr i kultura popularna, pod red. E. Partygi i P. Morawskiego,<br />

Warszawa <strong>2010</strong>, s. 135-158.<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Biblia niedoczytana. [The Bible leafted thrtough?], [w:] Życie<br />

księgi. Biblia a dramat i teatr współczesny, pod red. E. Partygi i M. Prussak, Warszawa <strong>2010</strong>,<br />

s. 215-225.<br />

l Małgorzata Florczak, Misje fotograficzne Henryka Poddębskiego – od Wileńszczyzny po Śląsk, od Pomorza<br />

po Huculszczyznę [Photographic Missions of Henryk Poddębski – from the Vilnius Land to<br />

Silesia, from Pomerania do the Huculs’ Land] (część II), „Dagerotyp”, 18, 2009 [<strong>2010</strong>],<br />

s. 95-111.<br />

l Małgorzata Florczak, Recenzja z wystawy fotograficznej „Lublinianie w obiektywie Hartwigów”<br />

[Review of the Photo Exhibition Residents of Lublin on the Hartwigs’ Camera], „Dagerotyp” 18,<br />

2009 [wyd. <strong>2010</strong>], s. 176.<br />

l Dominika Grabiec [rec.], Prospettive di iconografia musicale, pod red. N. Guidobaldi, Milano 2007,<br />

„Muzyka”, LV: <strong>2010</strong>, nr 1, s. 112-116.<br />

l Dominika Grabiec [rec.], Maciej Jochymczyk: Pietas&Musica. Damian Stachowicz SchP – życie<br />

i twórczość w kontekście epoki, Kraków 2009, „Muzyka” LV: <strong>2010</strong>, nr 1, s. 117-122.<br />

l Dominika Grabiec [rec.], Roberto Melini, Suoni sotto la cenere. La musica nell’antica area<br />

vesuviana, Pompei 2008, „Muzyka”, LV: <strong>2010</strong>, nr 2, s. 139-142.<br />

l Jolanta Guzy-Pasiak [rec.] Ewa Wójtowicz: Ludomir Michał Rogowski. Sylwetka życia i twórczości,<br />

Kraków 2009, „Muzyka”, LV: <strong>2010</strong>, nr 4, s. 101-107.<br />

52 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Jagoda Herling-Spalińska, Polak, kicz i archetyp [The Pole, kitsch and archetypes], [w:] Niebezpieczne<br />

związki. Dramat, teatr i kultura popularna, pod red. E. Partygi i P. Morawskiego, Warszawa<br />

<strong>2010</strong>, s. 232-245.<br />

l Piotr Jamski, Ochrona ruin zamkowych. Przykład Czerska [Preservation of Castle Ruins on the<br />

Example of Czersk], [w:] Polskie dziedzictwo kulturowe u progu niepodległości. Wokół Towarzystwa<br />

Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 199-214.<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, Małpa, lew i paralityk. Kilka uwag o dekoracji rzeźbiarskiej prezbiterium<br />

kościoła Mariackiego w Krakowie [Affe, Löwe und ein paralytiker. Einige Bemerkungen zur<br />

bauplastischen Dekoration des Chores der Krakauer Marienkirche], „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>”,<br />

LXXII: <strong>2010</strong>, s. 5-30.<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, Krystyna Secomska (1939-<strong>2010</strong>), „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>”, LXXII: <strong>2010</strong>,<br />

s. 211-214; 220-224.<br />

l Wiesław Juszczak, Lekcja pisania [A Writing Class], „Konteksty”, LXIV: <strong>2010</strong>, nr 2-3, s. 14-15.<br />

l Patryk Kencki, Biblijne inspiracje w Królu Rogerze [Biblical Inspirations in King Roger], [w:] Życie księgi.<br />

Biblia a dramat i teatr współczesny, pod red. E. Partygi i M. Prussak, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 101-112.<br />

l Patryk Kencki [współautor], Jeszcze o nieznanej korespondencji Heleny Modrzejewskiej i Karola<br />

Chłapowskiego [More about an Unknown Correspondance of Helena Modrzejewska and Karol<br />

Chłapowski], „Pamiętnik Teatralny”, LIX: <strong>2010</strong> z. 1-2, s. 239 –258.<br />

l Patryk Kencki [współautor], Z korespondencji Aleksandra Bardiniego [From Aleksander Bardini’s<br />

Correspondaence], „Pamiętnik Teatralny”, LIX: <strong>2010</strong>, z. 3-4, s. 409-436.<br />

l Agnieszka Koecher-Hensel, Listy Aleksandra Bardiniego do Andrzeja Majewskiego [Aleksander<br />

Bardini’s Letters to Andrzej Majewski], „Pamiętnik Teatralny”, LIX: <strong>2010</strong>, z. 3-4, s. 404-408.<br />

l Jarosław Komorowski, Kijowskie pokwitowanie Kornela Makuszyńskiego [Kiev Account of Kornel<br />

Makuszyński], „Pamiętnik Teatralny”, LIX: <strong>2010</strong>, z. 1-2, s. 259-267.<br />

l Jarosław Komorowski, Poeta w piekarni, czyli romantyczny wertep Słowackiego [A Poet in a Bakery,<br />

Namely Słowacki’s Romantic Wilderness], [w:] O Słowackim „umysły ludzi różne”, pod red.<br />

U. Makowskiej, Warszawa 2009 [wyd. <strong>2010</strong>], s. 9-22.<br />

l Dariusz Konstantynów, The Decoration of the Main Railway Station in Warsaw: On the Relationships<br />

between Architecture, Painting and Sculpture in Polish Art in the 1930s, [w:] Reinterpreting the Past.<br />

Traditionalist Artistic Trends in Central and Eastern Europe of the 1920s and 1930s, ed. by<br />

I. Kossowska, Warsaw <strong>2010</strong>, s. 309-328.<br />

l Dariusz Konstantynów, „Gmach dziesięciolecia sztuki polskiej”. Pałac <strong>Sztuki</strong> na Powszechnej<br />

Wystawie Krajowej w Poznaniu [The ‘Tenth-Anniversary Edifice of Polish Art, or so-called Palace<br />

of Art at the All-Poland Exhibition in Poznań], „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>” LXXI, 2009, s. 565-500.<br />

l Karolina Kosińska, To, czego nie ma. Relacje i wspomnienia kobiet z Powstania Warszawskiego jako<br />

gotowe a niezrealizowane scenariusze filmowe [That Which Doesn’t Exist. Memories and accounts<br />

of women who participated in the Warsaw Uprising as ready made, but unused film scripts],<br />

„Kwartalnik Filmowy”, XXXII: <strong>2010</strong>, nr 69, s. 95-120.<br />

l Karolina Kosińska, Wielki niemowa w Polsce [The Greate Mute in Poland], [rec.]: Sto lat polskiego<br />

filmu. Kino okresu wielkiego niemowy, pod red. G. Grabowskiej, cz.1: Warszawa 2008; cz.2:<br />

Warszawa 2009], „Kwartalnik Filmowy”, XXXII: <strong>2010</strong>, nr 69, s. 220-224.<br />

l Karolina Kosińska [tłum.] Stan Brakhage, Metafory wizji [Metaphors on Vision], „Kwartalnik Filmowy”,<br />

XXXII: <strong>2010</strong>, nr 70, s. 38-53.<br />

l Karolina Kosińska, Teresa Rutkowska [tłum.], William Guynn, Przekształcanie historii w filmie<br />

[Refiguring History in Film], „Kwartalnik Filmowy”, XXXII: <strong>2010</strong>, nr 69, s. 5-30.<br />

l Beata Kosińska-Krippner, Awangarda austriacka. Peter Kubelka – kucharz [Austrian Avant-garde.<br />

Peter Kubelka – a Cook and Film Maker], „Kwartalnik Filmowy, XXXII: <strong>2010</strong>, nr 70, s. 59-82.<br />

l Irena Kossowska, Evoking the Greatness of Poland: Propaganda Art in Warsaw of the 1930s, [w:]<br />

Reinterpreting the Past. Traditionalist Artistic Trends in Central and Eastern Europe of the 1920s and<br />

1930s, ed. by I. Kossowska, Warsaw <strong>2010</strong>, s. 203-230.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 53


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

54 raport roczny is pan <strong>2010</strong><br />

l Irena Kossowska, Reframing Tradition – Art in Central and Eastern Europe between the Two<br />

World Wars, [w:] Reinterpreting the Past. Traditionalist Artistic Trends in Central and Eastern<br />

Europe of the 1920s and 1930s, ed. by I. Kossowska, Warsaw <strong>2010</strong>, s. 7-34.<br />

l Anna Kostrzyńska-Miłosz, Sztuka w rzemiośle na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu<br />

1929 [‘Art in Crafts’ at The All-Poland Exhibition in Poznań], „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>”, LXXI:<br />

2009, nr 4, s. 549-565.<br />

l Jerzy Kowalczyk, Jerzy Lileyko (1932-2009), „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>” LXXII: <strong>2010</strong>,<br />

nr 2, s. 201-203.<br />

l Jerzy Kowalczyk [rec.], Mieczysław Morka, Sztuka dworu Zygmunta I Starego. Treści polityczne<br />

i propagandowe [Art at the Court of Sigismund I the Old. Political and Propaganda Content],<br />

Warszawa 2006, „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>” LXXII: <strong>2010</strong>, nr 2, s. 192-196.<br />

l Joanna Krakowska, Anioły w Ameryce czyli ustanawianie uniwersalizmu [Angels in America<br />

or the Foundation of Universalism], [w:] Życie księgi. Biblia a dramat i teatr współczesny, pod<br />

red. E. Partygi i M. Prussak, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 234-244.<br />

l Joanna Krakowska [współaut.], Kronika [Chronicle], „Almanach Sceny <strong>Polskiej</strong>” [sezon]<br />

2004/2005, XLVI: <strong>2010</strong>, s. 203-268.<br />

l Edward Krasiński, Aleksander Bardini – artysta osobny [Aleksander Bardini – an Individual<br />

Artist], „Pamiętnik Teatralny”, LIX: <strong>2010</strong>, z. 3-4, s. 7-10.<br />

l Marta Leśniakowska, Nagie ciało architektury. Pawilon „Praca Kobiet” jako dyskurs antropologiczny<br />

[Architecture’s Naked Body: The ‘Women’s Labour’ Pavillon as Anthropological Discourse],<br />

„Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>”, LXXI, 2009, nr 4, s. 501-528.<br />

l Marta Leśniakowska [rec.], Andrzej Leśniak, Obraz płynny. Georges Didi-Huberman i dyskurs<br />

historii sztuki, Kraków <strong>2010</strong>, „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>”, LXXII: <strong>2010</strong>, nr 4, s. 385-390.<br />

l Urszula Makowska, Słowacki w formacie 9x14 [Słowacki in 9x14 Format], [w:] O Słowackim<br />

„umysły ludzi różne”, pod red. U. Makowskiej, Warszawa 2009 [wyd. <strong>2010</strong>], s. 165-186.<br />

l Ewa Manikowska, Wielka Wojna i zabytki [Monuments in the Time of the Great War], [w:] Polskie<br />

dziedzictwo kulturowe u progu niepodległości. Wokół Towarzystwa Opieki nad Zabytkami<br />

Przeszłości, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 21-91.<br />

l Ewa Manikowska, Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości i Warszawa: od miasta do<br />

stolicy [Society for Protection of Monuments of the Past and Warsaw: from a Town to the<br />

Capital], [w:] Polskie dziedzictwo kulturowe u progu niepodległości. Wokół Towarzystwa Opieki<br />

nad Zabytkami Przeszłości,Warszawa <strong>2010</strong>, s. 253-281.<br />

l Ewa Manikowska, Piotr Jamski, Organizacje opieki nad zabytkami a dziedzictwo kultury sakralnej.<br />

Zarys problematyki [Organization of the Preservation of Monuments versus the<br />

Heritage of Sacral Culture. Question Outline], [w:] Polskie dziedzictwo kulturowe u progu<br />

niepodległości. Wokół Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości, Warszawa <strong>2010</strong>,<br />

s. 167-187.<br />

l Wanda Mossakowska [rec.], Krystyna Lejko, Kalendarze fotograficzne z zakładu Konrada Brandla.<br />

Obraz życia Warszawy w latach 60. XIX wieku, Warszawa 2009, „Dagerotyp”, 18:2009<br />

[<strong>2010</strong>], s. 133-138.<br />

l Wanda Mossakowska, Publikacje [Publications], „Dagerotyp”, 18: 2009 [<strong>2010</strong>], s. 139-173.<br />

l Stanisław Mossakowski, Glossa do Jackowskiego [Note on Aleksander Jackowski], „Konteksty”<br />

LXIV: <strong>2010</strong>, nr 4, s. 10.<br />

l Ewa Partyga, Rosmersholm Ibsena, czyli co może wyniknąć z lektury gazet i Biblii [Ibsen’s<br />

Rosmersholm or What Can Result from the Reading of newspapers and the Bible], [w:] Życie<br />

księgi. Biblia a dramat i teatr współczesny, pod red. E. Partygi i M. Prussak, Warszawa <strong>2010</strong>,<br />

s. 61-74.


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Ewa Partyga, Teatr na popkulturowych manowcach [Theatre in the Middle of Pop Cultural<br />

Nowhere], [w:] Niebezpieczne związki. Dramat, teatr i kultura popularna, pod red. E. Partygi<br />

i P. Morawskiego, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 5-14.<br />

l Ewa Partyga, W szponach czy objęciach gatunków popularnych? O Czechowowskim „tra-la-la”,<br />

[In a Grip or in an Embrance of Popular Genres? – About Chekhov’s „tra-la-la”], [w:] Niebezpieczne<br />

związki. Dramat, teatr i kultura popularna, pod red. E. Partygi i P. Morawskiego, Warszawa <strong>2010</strong>,<br />

s. 73-99.<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska [rec.], Vincentius Bertholusius: Sacrarum Cantionum (1601).<br />

Wyd. Ole Kongsted (Capella Hafnensis Editions: Monumenta Musica Regionis Balticae, Voc.),<br />

Copenhagen 2005, „Muzyka”, LV: <strong>2010</strong>, nr 2, s. 131-135.<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska [rec.], Kutnohorský kodex (Praha. Národni muzeum – České muzeum<br />

hudby, sign. AZ 33) / Codex Kuttenbergensis (Museum Nationalis Pragae – Museum Musicae Bohemiae,<br />

sign. A Z33), wyd. Jan Bat’a, Praha 2008, „Muzyka” LV: <strong>2010</strong>, z. 4, s. 94-98.<br />

l Jan Przypkowski, Wystawy (styczeń-grudzień 2009 r.) [Expositions. January-December 2009],<br />

„Dagerotyp“, R. 18: 2009 [<strong>2010</strong>], s. 174-182.<br />

l Teresa Rutkowska, Filmowe dzieje Mazepy [Film Story of Mazepa], [w:] O Słowackim „umysły<br />

ludzi różne”, pod red. U. Makowskiej, Warszawa 2009 [wyd. <strong>2010</strong>], 149-164.<br />

l Teresa Rutkowska, Karolina Kosińska [tłum.], William Guynn, Przekształcanie historii w filmie,<br />

„Kwartalnik Filmowy”, <strong>2010</strong>, nr 69, s. 5-30.<br />

l Małgorzata Sieradz [rec.] Halina Goldberg, Music in Chopin’s Warsaw, Oxford-New York 2008,<br />

„Muzyka” LV: <strong>2010</strong>, nr 3, s. 132-139.<br />

l Lech Sokół, Witkacy i Biblia. Bluźnierstwo czy konieczność [Witkacy and the use of the Bible in his<br />

plays. Blashemy or necessity], [w:] Życie księgi. Biblia a dramat i teatr współczesny, pod red.<br />

E. Partygi i M. Prussak, Warszawa <strong>2010</strong>, s.113-130.<br />

l Lech Sokół, Laudacja [Laudation], „Konteksty” LXIV: <strong>2010</strong>, nr 4, s. 6.<br />

l Anna Agnieszka Szablowska, Propaganda wizualna Powszechnej Wystawy Krajowej [The Visual<br />

propaganda of the All-Poland Exhibition], „Biuletyn Historii <strong>Sztuki</strong>” 2009 nr 4, s. 529-547.<br />

l Anna Wierzbicka, Appels d’Italie: Waldemar George’s Texts on Art dating from Early Ninteen-Thirties,<br />

[w:] Reinterpreting the Past. Traditionalist Artistic Trends in Central and Eastern Europe of the 1920s<br />

and 1930s, ed. by I. Kossowska, Warsaw <strong>2010</strong>, s. 65-88.<br />

l Grzegorz Zieziula, Wokół opery Goplana Władysława Żeleńskiego: pytania o genezę i styl<br />

[On Władysław Żeleński’s Opera Goplana – Questions Regarding Genesis and Style], [w:]<br />

O Słowackim „umysły ludzi różne”, pod red. U. Makowskiej, Warszawa 2009 [wyd. <strong>2010</strong>],<br />

s. 127-148.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 55


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

AR TY KU ŁY I RE CEN ZJE OPUB LI KO WA NE PO ZA IS <strong>PAN</strong><br />

AR TIC LES AND RE VIEWS PU BLIS HED OTHER THAN IN IS <strong>PAN</strong>’S<br />

OWN PU BLI CA TIONS<br />

l Andrzej Józef Baranowski, Architektura sakralna Małopolski i Śląska na przełomie XVII i XVIII wieku<br />

[Sacral Architecture of Little Poland and Silesia at the Turn of the 17th and 18th Centuries], [w:]<br />

Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku, w Małopolsce i na Rusi Koronnej od XVI<br />

do XVIII wiek, pod red. A. Betleja, K. Brzeziny i P. Oszczanowskiego, Wrocław <strong>2010</strong>, s. 17-29.<br />

l Andrzej Józef Baranowski, Programy wystrojów plastycznych w zakonach benedyktynów i cystersów<br />

ok. 1700 i ich związki z architekturą [Programmes of Plastic Decor in Benedictine and Cistercian<br />

Monasteries in ca. 1700 and their Relations with Architecture], [w:] Programy ideowe<br />

w przedsięwzięciach artystycznych XVI-XVIII wieku, pod red. I. Rolskiej-Boruch. Lublin 201,1<br />

s. 11-33.<br />

l Andrzej Józef Baranowski, Rody arystokratyczne Wołynia między Wielkim Księstwem Litewskim a<br />

Koroną Polską [Volhynia Aristocratic Families between the Grand Duchy of Lithuania and the Polish<br />

Crown], [w:] Socialiniu tapatumu reprezentacijos Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystes vizualinèje<br />

kulturoje, red. A. Paliušyté, Vilnius: Lietuvos kulturos tyrimu institutas, <strong>2010</strong>, s. 449-467,<br />

(ser. Dailes istorijos studijos, 4).<br />

l Andrzej Józef Baranowski, Warszawa, jako stolica zakonów łacińskich na tle dużych miast Rzeczypospolitej,<br />

[Warsaw as the Capital of Latin Orders against the Background of Big Towns of the<br />

Polish-Lithuanian Commonwealth], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI w., red.<br />

Z. Michalczyk, A. Pieńkos i M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 111-120.<br />

l Aleksandra Bernatowicz, Gutowski Wojciech, [w:] Allgemeines Künstler-Lexikon die Bildenden<br />

Künstler aller Zeiten und Völker, Band 66, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 285-286.<br />

l Aleksandra Bernatowicz, Haacke, [w:] Allgemeines Künstler-Lexikon die Bildenden Künstler aller<br />

Zeiten und Völker, Band 66, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 490-491.<br />

l Aleksandra Bernatowicz, Hack Paul, [w:] Allgemeines Künstler-Lexikon die Bildenden Künstler aller<br />

Zeiten und Völker, Band 67, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 140.<br />

l Aleksandra Bernatowicz, Haefflich Franciszek Ksawery, [w:] Allgemeines Künstler-Lexikon die Bildenden<br />

Künstler aller Zeiten und Völker, Band 67, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 236-237.<br />

l Aleksandra Bernatowicz, Francuskie wzory dekoracyjne w środowisku warszawskim. Dekoracja plafonu<br />

w rezydencji Wielopolskich w Oborach [French Models in Warsaw Surrounding. The Plafond<br />

Decoration in the Wielopolski Family Residence at Obory], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII-<br />

XXI w., red. Z. Michalczyk, A. Pieńkos, M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 87-96.<br />

l Aleksandra Bernatowicz, Malowanie poetyczne. Fêtes galantes J.P. Norblina i ich kulturowy kontekst<br />

[Poetical Painting. J. P. Norblin’s Fêtes galantes and their Cultural Context], [w:] Francusko-polskie relacje<br />

artystyczne w epoce nowożytnej, red. A. Pieńkos, A. Rozales-Rodriguez, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>.<br />

l Ryszard Ciarka, Film etnograficzny i problem narracji: twórczość Jacka Olędzkiego [Ethnographic<br />

Film versus the Question of Narration: Jacek Olędzki’s Oeuvre], „Etnografia Nowa”, nr 2/<strong>2010</strong>,<br />

s. 83-90.<br />

l Anna Chojnacka, Dejmek – Schiller. Uczeń czy nie uczeń? [Dejmek-Shiller. A Disciple or Not?], [w:]<br />

Teatr Kazimierza Dejmka, pod red. A. Kuligowskiej-Korzeniewskiej, Uniwersytet Łódzki, Łódź<br />

<strong>2010</strong>, s. 383-389.<br />

l Piotr Dahlig, On the Tenors of the Symphony of Nature-Culture, „Interdisciplinary Studies in<br />

Musicology”, t. VIII: <strong>2010</strong>, s. 109-118.<br />

56 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Piotr Dahlig, On the Interpretation of Tempo Rubato in Chopin’s Mazurkas. An Ethnomusicologist’s<br />

Perspective, [w:] The Sources of Chopin’s Creative Style: Inspirations and Contexts, ed. by<br />

A. Szklener, Narodowy <strong>Instytut</strong> F. Chopina,Warszawa <strong>2010</strong> (2005), s. 61-70.<br />

l Piotr Dahlig, Multipart singing in Poland as a musical and cultural phenomenon, [w:] European<br />

Voices II. Multipart singing in Europe, red. A. Ahmedaja, G. Haid Universität für Musik und darstellende<br />

Kunst, Wien-Köln-Weimar <strong>2010</strong>, s. 155-163.<br />

l Ewa Dahlig-Turek, From Jan of Lublin to Chopin’s Mazurkas. A brief history of ‘Polish rhythms’, [w:]<br />

The Sources of Chopin’s Creative Style: Inspirations and Contexts, ed. by A. Szklener, Narodowy<br />

<strong>Instytut</strong> F. Chopina, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 17-49.<br />

l Ewa Dahlig-Turek, Between Ethnomusicology and History of Music: Tracing Polish Musical Idiom<br />

in the Sources from the 16th to the 19th Century, [w:] Historical Sources and Source Criticism. Proceedings<br />

from the 17th International Conference of the ICTM Study Group on Historical Sources of<br />

Traditional Music in Stockholm, Sweden May 21–25, 2008, ed. by Susanne Ziegler, Svenskt Visarkiv,<br />

Stockholm <strong>2010</strong>, s. 85-100.<br />

l Piotr Dahlig, Folklor muzyczny jako dziedzictwo europejskie i perspektywy jego funkcjonowania<br />

[Musical Folklore as European Legacy and Prospects for their Functioning], „Twórczość Ludowa”,<br />

R. XXV (69): <strong>2010</strong>, nr 1-2, s. 14-16.<br />

l Paweł Dettloff, Dawne rogatki miejskie Krakowa [Former Cracow Tollbooths] , „Rocznik Krakowski”<br />

<strong>2010</strong>, t. LXXVI, s. 45-68.<br />

l Paweł Dettloff, Kolorystyka barokowych fasad kościelnych Krakowa. Zarys problematyki [Colourrange<br />

of Baroque Facades in Cracow Churches. An Outline], [w:] Kolorystyka zabytkowych elewacji<br />

od średniowiecza do współczesności. Historia i konserwacja. Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków,<br />

Zamek Królewski w Warszawie, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa<br />

<strong>2010</strong>, s. 125-145.<br />

l Paweł Dettloff, Średniowieczne fortyfikacje Krakowa. Zarys problematyki ochrony, rekonstrukcji<br />

i ekspozycji od XIX w. do czasów obecnych [Cracow’s Mediaeval Fortifications. An Outline<br />

on Preservation, Reconstruction, and Display Since the 19th Century], [w:] Obwarowania miast<br />

– problematyka ochrony, konserwacji, adaptacji i ekspozycji, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi<br />

Kożuchowskiej, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, <strong>2010</strong>, s. 165-175.<br />

l Paweł Dettloff, Ołtarzowe mauzoleum bł. Stanisława Kazimierczyka w kościele Bożego Ciała w Krakowie<br />

[Altar Mausoleum of the Blessed Stanislaus of Kazimierz in the Cracow Corpus Christi<br />

Church], [w:] Święty Stanisław Kazimierczyk CRL (1433-1489). Postać – środowisko – kultura<br />

– dziedzictwo, Zakon Kanoników Regularnych Lateraneńskich, Kraków <strong>2010</strong>, s. 330-352.<br />

l Krystyna Duniec, Persona. Krystian Lupa [A Personage. Krystyna Lupa], „Dialog”, <strong>2010</strong>, nr 6, s. 60-79.<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Ustanawianie historii [Establishing History], <strong>Instytut</strong> Teatralny,<br />

Warszawa <strong>2010</strong>, s. 111-116.<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Co się dzieje z „Naszą klasą”? [What’s Happening to Our<br />

Class?], „Dialog”, <strong>2010</strong>, nr 1, s. 158-165.<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Rozczapierzanie i cwał [The Splaying and Galloping],<br />

„Dialog”, <strong>2010</strong>, nr 10, s. 88-95.<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Historia teatru polskiego. Vademecum zdrowia i urody<br />

[History of Polish Theatre. A Handbook to Health and Beauty], „Didaskalia”, <strong>2010</strong>, nr 96, s. 114-117.<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Trans-Sfer. Dyskurs intymny w sferze publicznej<br />

[Trans-Sphere. Intimate Discourse in Public Sphere], „Didaskalia”, <strong>2010</strong>, nr 100, s. 52-55.<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, What Happened to our Class, [w:] Memory of the Shoah,<br />

Officyna, Łódź <strong>2010</strong>, s. 385-394.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 57


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

58 raport roczny is pan <strong>2010</strong><br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Słuszna sprawa [A Just Cause], „Teatr”, <strong>2010</strong>, nr 12,<br />

s. 12-14.<br />

l Paweł Gancarczyk, Kultura muzyczna zakonu krzyżackiego w Prusach [Musical Culture of the<br />

Teutonic Order in Prussia], [w:] Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach,<br />

t. 2: Eseje, pod red. B. Pospiesznej, Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork <strong>2010</strong>, s. 269-282.<br />

l Paweł Gancarczyk, Printed Polyphonic Songs and the Politics of 16th-Century Poland, [w:] Musicologie<br />

sans frontières / Muzikologija bez granica / Musicology without frontiers. Svečani zbornik za<br />

Stanislava Tuksara / Essays in Honour of Stanislav Tuksar, red. Ivano Cavallini, Harry White,<br />

Zagreb <strong>2010</strong> s. 59–65.<br />

l Jolanta Guzy-Pasiak, Koncert Karola Rathausa i Szymona Laksa w Warszawie [The Concert of Karol<br />

Rathaus and Szymon Laks in Warsaw], „Krytyka muzyczna”, <strong>2010</strong>, t. I, http://www.demusica.pl/?<br />

Krytyka_muzyczna:Nr_1.<br />

l Dominika Grabiec, Muzykujące anioły w literaturze i sztuce [Music-making Angels in Literature and<br />

Art], (1), „Któż jak Bóg”, <strong>2010</strong>, nr 5 (107), s. 10.<br />

l Dominika Grabiec, Śpiewające anioły [Singing Angels] (2), „Któż jak Bóg”, <strong>2010</strong>, nr 6 (108),<br />

s. 12-13.<br />

l Tomasz Grygiel, Jurry, portret wielokrotny [Jurry, a Repeated Portrait], [w:] Jurry. Powrót artysty.<br />

Jerzy Ryszard „Jurry” Zieliński (1943-1980), Muzeum Narodowe w Krakowie, Galeria „Zderzak”,<br />

Kraków <strong>2010</strong>, s. 75-92.<br />

l Tomasz Grygiel, E.T.A. Hoffmann raz jeszcze [E. T. A. Hoffman Once Again], „Ochotnik”, <strong>2010</strong>,<br />

nr 9, s. 7.<br />

l Tomasz Grygiel, Leonard Schmidtner – postać niesłusznie zapomniana [Leonard Schmidtner,<br />

a Figure Unjustly Forgotten], „Pismo Uczelni. Uniwersytet Warszawski”, <strong>2010</strong>, nr 5, s. 40-41.<br />

l Tomasz Grygiel, Handzelewicz Józef (1880-1963), [w:] Saur Allgemeines Künstlerlexicon.<br />

Die Bildenden Kunstler aller Zeiten und Völker, Band 68, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 78-79.<br />

l Jagoda Hernik-Spalińska, Nowa baśń [A New Fairy Tale], „Dialog”, <strong>2010</strong>, nr 3, s. 28-39.<br />

l Jagoda Hernik-Spalińska, Płacz Pasoliniego [Pasolini’s Tears], „Dialog”, <strong>2010</strong>, nr 5, s. 178-181.<br />

l Jagoda Hernik-Spalińska, Świat według Witkacego [The World According to Witkacy], „Teatr”, <strong>2010</strong>,<br />

nr 3.<br />

l Jagoda Hernik-Spalińska, Opowiem ci bajkę jak kot palił Warszawę [Let Me Tell You How a Cat<br />

Burnt Warsaw Down], „Teatr”, <strong>2010</strong>, nr 10.<br />

l Jacek Jackowski, The Importance of Experience Gained in the Phonogrammarchiv for Archiving and<br />

Documenting Traditional Music in Poland, „Jahrbuch des Phonogrammarchivs der Österreichischen<br />

Akademie der Wissenschaften”, <strong>2010</strong>, vol. 1, s. 110-132.<br />

l Jacek Jackowski, Folk religious songs sung during the Peregrination of Virgin Mary’s Icon. An example<br />

of traditional Polish peasant piety in communist times, „Musicology Today”, <strong>2010</strong>, vol. 7, s. 182-211.<br />

l Jacek Jackowski, Zbiory Fonograficzne <strong>Instytut</strong>u <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong>. Archiwum muzyki tradycyjnej w dobie<br />

cyfryzacji i Internetu [Phonographic Collection of IS <strong>PAN</strong>. Archives of Traditional Music in the Era<br />

of Digitalization and the Internet], [w:] Folklor w dobie Internetu, pod red. G. Gańcaczyk i<br />

P. Grochowskiego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2009, s. 234.<br />

l Piotr Jamski, Przejazd Karola Krystiana kurfirsta kurlandzkiego przez Wilno w roku 1759 [Karol<br />

Krystian, the Courland Kurfirst Passing through Vilnius in 1759], [w:] Studia do dziejów renesansu<br />

i baroku, pod red. I. Rolskiej-Boruch, t. IX: Ceremoniał i obyczaj w XVI-XVIII wieku, Lublin <strong>2010</strong>,<br />

s. 181-190.<br />

l Piotr Jamski, III Sobieski János maglar borai. Tanúságtevés Bogdański úr ellen a akirályi borok Guben<br />

1682, „Barokk”, (Törtélem-Irodalom-Művészet), s. 345-354.


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Piotr Jamski, Antokolski ogród Sapiehów w Wilnie [The Sapiehas Antokol Garden in Vilnius], [w:]<br />

Studia do dziejów renesansu i baroku, pod red. I. Rolskiej-Boruch, t. X: Programy ideowe w przedsięwzięciach<br />

artystycznych w XVI-XVIII wieku, Lublin <strong>2010</strong>, s. 403-423.<br />

l Piotr Jamski, Палацы прэтэндэнта на каралеўскі трон. Мастацкая падрыхтоўка Казіміра Яна<br />

Сапегі да гарадзенскага сойма 1693 года, „Гарадзенскі гадавік” <strong>2010</strong>, nr 1, s. 26-49.<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, Elbląskie epitafium Juliusa Welsera. Z badań nad średniowiecznymi nagrobkami<br />

w Prusach [Julius Welser’s Elbląg Epitaph. From the Research into Mediaeval Tombstones in<br />

Prussia], „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, IX (XX): <strong>2010</strong>, s. 57-68.<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, Z Prus do wieczności. O nagrobkach [From Prussia to Eternity. On Tombstones],<br />

[w:] Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach, t. 2: Eseje, pod red.<br />

B. Pospiesznej, Muzeum Zamkowe, Malbork <strong>2010</strong>, s. 213-222.<br />

l Patryk Kencki, Historia XVII-wiecznego teatru w Polsce [History of the 17th-Century Theatre in<br />

Poland], [w:] Ustanawianie historii, <strong>Instytut</strong> Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa<br />

<strong>2010</strong>, s. 304.<br />

l Patryk Kencki, Księżniczka z morskiej piany, czyli artystyczne i arystokratyczne koligacje Heleny<br />

Modrzejewskiej [Princess of Sea Foam, Namely Helena Modrzejewska’s Artistic and Aristocratic<br />

Connections], [w:] Modrzejewska/Modjeska. Zamknięcie obchodów stulecia śmierci Heleny<br />

Modrzejewskiej (1909–2009). Materiały z konferencji w Muzeum Teatralnym w Warszawie<br />

10 stycznia <strong>2010</strong>, Wydawnictwo Attyka, Kraków <strong>2010</strong>.<br />

l Katarzyna Kolendo-Korczakowa [współaut.] Kodeńska legenda mordu rytualnego [The Kodeń<br />

Legend of a Ritual Slaughter], [w:] Żydzi na Podlasiu, pod red. Z. Chyry-Rolicz, R. Tarasiuk<br />

i E. Kopówki, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce <strong>2010</strong>.<br />

l Jarosław Komorowski, Mozyrz nad Prypecią [Mozyrz on the Prypeć], „Spotkania z Zabytkami”,<br />

<strong>2010</strong>, nr 1-2, s. 22-24.<br />

l Jarosław Komorowski, Pomniki grunwaldzkie na Kresach [Tannenberg Monuments on the Eastern<br />

Borderland], „Spotkania z Zabytkami”, <strong>2010</strong>, nr 5-6, s. 28-29.<br />

l Jarosław Komorowski, Żabia dola [Frog’s Fate], „Spotkania z Zabytkami”, <strong>2010</strong>, nr 7-8, s. 20-25.<br />

l Jarosław Komorowski, Pałac Bułhaków w Dobośni [The Bułhak Palace at Dobośnia], „Spotkania<br />

z Zabytkami”, <strong>2010</strong>, nr 7-8, s. 29-31.<br />

l Jarosław Komorowski, Brzeg króla Fryderyka [Brzeg of King Frederic], „Spotkania z Zabytkami”,<br />

<strong>2010</strong>, nr 9-10, s. 45-47.<br />

l Jarosław Komorowski, Ödön von Horváth, czyli powolne ciemnienie Europy [Ödön von Horváth,<br />

Namely on Europe’s Slow Obscuring], Program Teatru Narodowego w Warszawie, <strong>2010</strong>, s. 14-20.<br />

l Dariusz Konstantynów, On the Reception of Soviet Art in Poland in the 1930s, „Centropa”, <strong>2010</strong>,<br />

nr 1, s. 31-45.<br />

l Dariusz Konstantynów, Sztuka w międzywojennym Krzemieńcu [Art in the Inter-war Krzemieniec],<br />

[w:] Kolonia artystyczna w Krzemieńcu nad Ikwą, oprac. W.. Odorowski, D. Seweryn-Puchalska,<br />

Muzeum Nadwiślańskie, Kazimierz Dolny <strong>2010</strong>, s. 11-29.<br />

l Karolina Kosińska, Apichatpong Weerasethakul: Otwartość dżungli i nieoczywiste emocje<br />

[Apichatpong Weerasethakul: Openness of the Jungle and Unobvious Emotions], [w:] Autorzy kina<br />

azjatyckiego, red. A. Helman, A. Kamrowska, Rabid, Kraków <strong>2010</strong>, s. 342.<br />

l Beata Kosińska-Krippner, Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni; Najstarsze kina świata<br />

[Festival of Polish Feature Films in Gdynia; World’s Oldest Cinemas], „Quarterly Polish Culture”,<br />

<strong>2010</strong>, nr 44, s. 58-59; 60-61.<br />

l Beata Kosińska-Krippner, Sukces Skolimowskiego [Skolimowski’s Success], „Quarterly Polish<br />

Culture”, <strong>2010</strong>, nr 46, s. 58-59.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 59


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Anna Kostrzyńska-Miłosz, Wojciech Jastrzębowski, Designer of the Second Republic, [w:] Polish<br />

Designers of the 20th Century, <strong>Instytut</strong> Adama Mickiewicza; Akademia Sztuk Pięknych,<br />

Kraków <strong>2010</strong>, s.124-135.<br />

l Jerzy Kowalczyk, Miniatury herbowe w księgach Nacji <strong>Polskiej</strong> w Padwie [Miniature Coat-of-Arms<br />

in the Book of the Polish Nation in Padua], [w:] Studia nad sztuką renesansu i baroku, t. X, Tow.<br />

Naukowe KUL, Lublin <strong>2010</strong>, s. 187-196.<br />

l Joanna Krakowska, Posłowie [Deputies], [w:] Paweł Demirski, Parafrazy, Wydawnictwo Krytyki<br />

Politycznej, <strong>2010</strong>.<br />

l Joanna Krakowska, Upiory, gnidy i anioły [Demons, Louses, and Angels], „Dialog”, <strong>2010</strong>, nr 7-8, s. 68-83.<br />

l Joanna Krakowska, Mesjanistyczna historia teatru [Messianistic History of Theatre], „Kultura<br />

Współczesna”, <strong>2010</strong>, nr 4.<br />

l Edward Krasiński, Teatr Polski [Polish Theatre] (1981-1993), [w:] Teatr Kazimierza Dejmka, pod<br />

red. A. Kuligowskiej-Korzeniewskiej, Uniwersytet Łódzki, Łódź <strong>2010</strong>, s. 151-162.<br />

l Edward Krasiński, „Dziady” (1967) [Forefathers’ Eve (1967)], [w:] Teatr Kazimierza Dejmka, pod<br />

red. A. Kuligowskiej-Korzeniewskiej, Uniwersytet Łódzki, Łódź <strong>2010</strong>, s. 239-253.<br />

l Lidia Kuchtówna, Karola Frycza podróż do Japonii (1920-1921) [Karol Frycz’s Trip to Japan<br />

(1920-19210], [w:] Ziemiaństwo na Lubelszczyźnie IV: Ziemianie w podróży. Wydawnictwo<br />

WERSET, Lublin <strong>2010</strong>, t. 1, s. 235-246.<br />

l Marzena Kuraś, Trzeba iść za swym przeznaczeniem (o Helenie Modrzejewskiej) [One Has to<br />

Follow One’s Destiny (on Helena Modrzejewska)], „Twórczość”, <strong>2010</strong>, nr 7.<br />

l Andrzej Kusztelski, Kościół i klasztor reformatów w Rawiczu. Problem czasu powstania, autorstwa<br />

i rekonstrukcji formy architektonicznej [The Reformati’s Church and Convent in Rawicz.<br />

The Erection Time, Authorship, Reconstruction, and Architectural Form], „Nasza Przeszłość”,<br />

<strong>2010</strong>, nr 113, s. 185-236; <strong>2010</strong>, nr 114, s. 263-284.<br />

l Marta Leśniakowska, Fotografie Andrzeja Grzybkowskiego jako obrazy architektury, rzeźby i pamięci<br />

[Andrzej Grzybkowski’s Photographs as Images of Architecture, Sculpture, and Memory], [w:]<br />

Judaica berlińskie. Muzeum. Pomnik. Cmentarz. Stradomskie Centrum Kultury, Kraków <strong>2010</strong>.<br />

l Marta Leśniakowska, Doświadczanie kulturowych wizualizacji. Antropologia (re-)konstrukcji<br />

[Experiencing Cultural Visualisation. Anthropology of (Re)-Construstion], [w:] Kulturowe wizualizacje<br />

doświadczenia, <strong>Instytut</strong> Badań Literackich/Uniwersytet Śląski, Katowice <strong>2010</strong>.<br />

l Marta Leśniakowska, Inne czytanie miasta. Brak i addenda jako krytyczne historie sztuki<br />

[A Different Reading of city. Lack and addenda as Critical Histories of Art], [w:] Kultura artystyczna<br />

Warszawy XVII-XXI w., red. Z. Michalczyk, A. Pieńkos, M. Wardzyński, Neriton, Warszawa<br />

<strong>2010</strong>, s. 313-323.<br />

l Marta Leśniakowska, Przeciwpomniki Andrzeja Sołygi i Zdzisława Pidka (Katyń, Charków, Miednoje,<br />

Bełżec [Counter-Monuments by Andrzej Sołyga and Zdzisław Pidek (Katyn, Kharkov, Miednoje,<br />

Belzec)], „Orońsko. Kwartalnik Centrum Rzeźby <strong>Polskiej</strong>”, <strong>2010</strong>, s. 49-58.<br />

l Marta Leśniakowska, O miłości do fotografii [On Love for Photography], [rec. z: Adam Mazur,<br />

Kocham fotografię. Wybór tekstów 1999-2009), „Nowe Książki” <strong>2010</strong>, nr 1, s. 74.<br />

l Marta Leśniakowska, Dlaczego (i czy) ta historia sztuki jest nowa? [Why (and If) Is This History of<br />

Art New?], [rec. z: Julian Bell. Lustro. Nowa historia sztuki], „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, nr 2 s. 48-49.<br />

l Marta Leśniakowska, Neoawangarda lat 70: re-aktywacja [Neo-Avant-garde from the 1970s;<br />

Re;activation], [rec. z: Łukasz Ronduda, Sztuka polska lat 70: awangarda, Warszawa 2009),<br />

„Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, nr 4 s. 50-51.<br />

l Marta Leśniakowska, „Niewidzialny” ornament [„Invisible”Ornament], [rec. z: E. Gombrich, Zmysł<br />

porządku: o psychologii sztuki dekoracyjnej, Kraków 2009), „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, nr 5 s. 21.<br />

60 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Marta Leśniakowska, Nowa nauka o obrazie [A New Science on Image] (rec. z: Andrzej Leśniak,<br />

Obraz płynny: Georges Didi-Huberman i dyskurs historii sztuki, Kraków 2009), „Nowe Książki”,<br />

<strong>2010</strong>, nr 6, s. 25.<br />

l Marta Leśniakowska, Bezkres wędrowania do źródeł sztuki [Boundless Wandering to the Sources of<br />

Art], (rec. z: Wieslaw Juszczak, Wędrówka do źródeł, Gdańsk 2009), „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, nr 7,<br />

s. 20-21.<br />

l Marta Leśniakowska, Fotografia w Polsce: re-konstrukcja [Photography in Poland: Re-construction],<br />

[rec. z: Adam Mazur, Historie fotografii w Polsce 1839-2008, Kraków <strong>2010</strong>), „Nowe Książki”,<br />

<strong>2010</strong>, nr 9, s. 40-41.<br />

l Marta Leśniakowska, Nieprzemijająca zdolność fotografii [Everlasting Capacity of Photography]<br />

(rec. z: Charlotte Cotton, Fotografia jako sztuka współczesna, Kraków <strong>2010</strong>), „Nowe Książki”,<br />

<strong>2010</strong>, nr 10, s. 49.<br />

l Marta Leśniakowska, Sztuka przetrwania sztuki [Art of Surviving Art] (rec. z: Hal Foster, Powrót<br />

realnego: awangarda u schyłku XX wieku, Kraków <strong>2010</strong>), „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, nr 11, s. 23.<br />

l Urszula Makowska, Haber Aron, [w:] Allgemeines Künstlerlexikon. Die Bildenden Künstler aller<br />

Zeiten und Völker, Band 67, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 72-73.<br />

l Urszula Makowska, Haber Tobiasz, [w:] Allgemeines Künstlerlexikon. Die Bildenden Künstler aller<br />

Zeiten und Völker, Band 67, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 74-75.<br />

l Urszula Makowska, Guterman Abraham, [w:] Allgemeines Künstlerlexikon. Die Bildenden Künstler<br />

aller Zeiten und Völker, Band 66, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 53.<br />

l Urszula Makowska, „Niesprawiedliwa jednostronność wspomnień” [„Unjust One-sidedness of Recollections],<br />

„Dialog dwóch kultur”, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej, Przemyśl 2009, R. IV, z. 1, s. 55-59.<br />

l Ewa Manikowska, Stanislao Augusto e l’ambiente polacco a Roma, [w:] Committenti, mecenati<br />

e collezionisti di Canova, 2 [seria: Studi 7: Settimana di Studi Canoviani], Istituto di Ricerca per<br />

gli Studi su Canova e il Neoclassicismo, Basano del Grappa 2009, s. 75-90.<br />

l Ewa Manikowska, L’impatto del Grand Tour sulle collezioni artistiche In Polonia ai tempi di Stanislao<br />

Augusto, [w:] Scambi e confronti, sui modi dell’arte e della cultura, tra Italia e Polonia.Esperienze<br />

significative ed occasioni di riflessione. Atti del convegno internazionale di studi,<br />

L’arcael’arco edizioni, Nola <strong>2010</strong>, s. 31-43.<br />

l Peter Martyn, Recapitulating the Rise and Irreversible Decline of Urban Culture in Danzig Pomerania<br />

(alias the Polish Corridor), „Ikonotheka”, 2009, nr 22, s. 211-231.<br />

l Peter Martyn, Enigmatyczna wielkomiejskość Warszawy początku XX w. na tle ówczesnego rozkwitu<br />

cywilizacji zw. „metropolitalną” i jej nachodzącego zaniku [The Paradoxical Character of Early<br />

20 th - century Warsaw among the World’s Greatest Cities, viewed in relation to the rise and decline<br />

of metropolitan civilisation], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII – XXI w., red. Z. Michalczyk,<br />

A. Pieńkos, M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 295-312.<br />

l Zbigniew Michalczyk, Wczesna ikonografia Tadeusza Kościuszki i jej społeczny kontekst w Krakowie<br />

przełomu XVIII i XIX w. Franciszek Smuglewicz a Michał Stachowicz [Early Iconography of Tadeusz<br />

Kościuszko and its Social Context in Cracow at the Turn of the 18 th and 19 th Centuries. Franciszek<br />

Smuglewicz versus Michał Stachowicz], [w:] Socialiniu tapatumu reprezentacijos Lietuvos Didžiosios<br />

Kunigaikštystes vizualinèje kulturoje, red. A. Paliušyté, Vilnius: Lietuvos kulturos tyrimu institutas,<br />

<strong>2010</strong>, s. 510-534, (ser. Dailes istorijos studijos, 4).<br />

l Zbigniew Michalczyk, Kopalnie widziane zza biskupiego stołu [Mines Seen from behind the Bishop<br />

Table], „Spotkania z Zabytkami”, <strong>2010</strong>, nr 9-10, s. 24-27.<br />

l Zbigniew Michalczyk, Warszawski malarz Łukasz Smuglewicz. Nowe ustalenia i hipotezy [Warsaw’s<br />

Painter Łukasz Smuglewicz. New Facts and Hypotheses], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI<br />

w., red. A. Pieńkos, M. Wardzyński, Z. Michalczyk, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 177-192.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 61


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Zbigniew Michalczyk, Michał Stachowicz, Św. Joanna Franciszka de Chantal, Św. Franciszek Salezy<br />

[Michał Stachowicz, St. Jane Frances de Chantal, St. Francis de Sales], [w:] Życie sen krótki. Skarby<br />

krakowskich wizytek. Katalog. Wystawa z okazji jubileuszu 400-lecia założenia Zakonu Nawiedzenia<br />

Najświętszej Maryi Panny oraz fundacji klasztoru sióstr wizytek w Krakowie, Muzeum Narodowe<br />

w Krakowie, Pałac Biskupa Erazma Ciołka, czerwiec – wrzesień <strong>2010</strong>, Tyniec, Wydawnictwo Benedyktynów,<br />

Kraków <strong>2010</strong>, s.125-128.<br />

l Katarzyna Mikocka-Rachubowa, I committenti polacchi di Canova, [w:] Committenti, mecenati e<br />

collezionisti di Canova, 2, Istituto di Ricerca per gli Studi su Canova e il Neoclassicismo, Bassano<br />

del Grappa 2009, s. 91-112.<br />

l Katarzyna Mikocka-Rachubowa, Guyski Franciszek, [w:] Allgemeines Künstlerlexikon. Die Bildenden<br />

Künstler aller Zeiten und Völker, t. 66, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 350.<br />

l Katarzyna Mikocka-Rachubowa, Guyski Marceli, [w:] Allgemeines Künstlerlexikon. Die Bildenden<br />

Künstler aller Zeiten und Völker, t. 66, De Gruyter Verlag, Berlin <strong>2010</strong>, s. 350-352.<br />

l Katarzyna Mikocka-Rachubowa, André Le Brun i francuskie inspiracje w sztuce dworu Stanisława<br />

Augusta [André Le Brun and French Inspirations in the Art of Stanislaus Augustus’ Court], [w:]<br />

Francusko-polskie relacje artystyczne w epoce nowożytne, red. A. Pieńkos, A. Rozales-Rodriguez,<br />

Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>.<br />

l Maria Napiontkowa, Przypowieść o profesjonalistach [A Parable on Professionals], „Teatr”, <strong>2010</strong>,<br />

nr 7-8, s. 39-41.<br />

l Maria Napiontkowa, Polonocentryczna historia widowisk [Polonocentric History of Shows], „Teatr”,<br />

<strong>2010</strong>, <strong>2010</strong>, nr 9, s. 24-26.<br />

l Arleta Nawrocka-Wysocka, Chorał luterański w praktyce ludowej. Lokalne dialekty uniwersalnego<br />

języka [Lutheran Plainsong in Folk Practice. Local Dialects of a Universal Language], [w:] Haendel<br />

Haydn i idea uniwersalizmu muzyki, red. R. D. Golianek, P. Urbański, Rhytmos, Poznań <strong>2010</strong>, s.<br />

299-308.<br />

l Rafał Nestorow, Sieniawscy w Warszawie czasów Augusta II. Kilka uwag o wzajemnych relacjach<br />

artystycznych, [The Sieniawski Family in Warsaw of King Augustus II. Some Remarks on Mutual<br />

Artistic Relations], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI w., red. Z. Michalczyk, A. Pieńkos,<br />

M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 149-161.<br />

l Rafał Nestorow, Kościół parafialny p.w. Św. Trójcy w Żukowie [The Parish Church of the Holy<br />

Trinity at Żuków], [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej<br />

Rzeczypospolitej: Kościoły i klasztory d. woj. ruskiego, red. J. K. Ostrowski, t. 18, Międzynarodowe<br />

Centrum Kultury w Krakowie, Kraków <strong>2010</strong>.<br />

l Rafał Nestorow, Artyści i rzemieślnicy z krajów Monarchii Habsburskiej w służbie Elzbiety<br />

z Lubomirskich Sieniawskiej, [Artists and Craftsmen from the Habsburg Monarchy in the Service<br />

of Elżbieta née Lubomirski Sieniawska], [w:] Między Wrocławiem a Lwowem. Sztuka na Śląsku,<br />

w Małopolsce i na Rusi Koronnej od XVI do XVIII wieku, red. A. Betlej, K. Brzezina, P. Oszczanowski,<br />

Wydawnicwo U. W., <strong>Instytut</strong> Historii <strong>Sztuki</strong> U.J., Warszawa <strong>2010</strong>.<br />

l Rafał Nestorow, Jakub Sito, Stolarz czy architekt? Przypadek Konrada Kotschenreitera [A Carpenter<br />

or an Architect? The Case of Konrad Kotschenreiter], [w:] Między Wrocławiem a Lwowem.<br />

Sztuka na Śląsku, w Małopolsce i na Rusi Koronnej od XVI do XVIII wieku, red. A. Betlej,<br />

K. Brzezina, P. Oszczanowski, Wydawnicwo Uniwersytetu Warszawskiego, <strong>Instytut</strong> Historii<br />

<strong>Sztuki</strong> U. J., Warszawa <strong>2010</strong>.<br />

l Rafał Nestorow, Jakub Sito, Rezydencja i dobra wilanowskie w świetle materiałów archiwalnych<br />

z Biblioteki Czartoryskich w Krakowie [The Wilanów Residence and Estate in View of the Archival<br />

Materials from the Czartoryski Library in Cracow] (rkps 11318 i 11358) Muzeum Pałac<br />

w Wilanowie. Seria: Ad Villam Novam 3 Warszawa <strong>2010</strong>.<br />

62 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Anna Oleńska, „Goût françois”, czyli goût moderne. Znaczenie wzorów francuskich w fundacjach<br />

artystycznych Jana Klemensa Branickiego [„Goût François”, Namely Goût Moderne.<br />

The Importance of French Models in the Artistic Foundations of Jan Klemens Branicki], [w:]<br />

Francusko-polskie relacje artystyczne w epoce nowożytnej <strong>Instytut</strong> Historii <strong>Sztuki</strong> UW, Muzeum<br />

Narodowe w Warszawie, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>.<br />

l Anna Oleńska, Osiemnastowieczne rezydencje w Wołczynie i Jabłonowie jako manifestacja statusu<br />

ich właścicieli w Wielkim Księstwie Litewskim [18th-Century Residences in Wołczyn and Jabłonowo<br />

as Manifestations of their Owners’ Status in the Grand Duchy of Lithuania], [w:] Socialiniu tapatumu<br />

reprezentacijos Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystes vizualinèje kulturoje, red. A. Paliušyté,<br />

Vilnius: Lietuvos kulturos tyrimu institutas, <strong>2010</strong>, s. 472-495, (ser. Dailes istorijos studijos, 4).<br />

l Anna Oleńska, Deliciae generis humani. Grzegorz Stachańczyk – 7 obrazów [Deliciae Generis Humani.<br />

Grzegorz Stachańczyk – 7 Paintings] (katalog wystawy), Międzyuczelniany <strong>Instytut</strong> Konserwacji<br />

i Restauracji Dzieł <strong>Sztuki</strong>, Galeria Promocyjna, <strong>2010</strong>.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Views of Warsaw by Bernardo Bellotto Called Canaletto and their Role<br />

in the Reconstruction of Warsaw’s Monuments, „Vana Tallin”, XXI (XXV): <strong>2010</strong>, s. 118-136.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Przystanek Palestyna. Działalność architektów Żydów wykształconych w<br />

środowisku warszawskim, [The Stop Called Palestine. Activity of Jewish Architects Educated in the<br />

Warsaw Circle], „Kwartalnik Historii Żydów”, <strong>2010</strong>, nr 3, s. 326-344.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Eduard André i jego realizacje ogrodowe w Polsce i na Litwie [Eduard<br />

André and His Garden Projects in Poland and Lithuania], „Rocznik Historii <strong>Sztuki</strong>”, XXXIV: 2009,<br />

s. 199-230.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Los mercados cubiertos en Escandinavia, Rusia y Europa centraly<br />

del Este, [w:] Crear ciudad a través de los mercados. Europa, siglos XIX y XX, ed. M. Guàrdia<br />

i J. L. Oyón, Museu d’Historia de Barcelona, Barcelona <strong>2010</strong>, s. 401-430.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Polish Architects from the St. Petersburg Academy of Architecture and the<br />

Institute of Civil Engineers, „Centropa”, <strong>2010</strong>, nr 1, s. 14-30.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Post-totalitarian and Post-colonial Experience. The Palace of Culture and<br />

Science and Defilad Square in Warsaw, [w:] The Post-Socialist City. Continuity and Change in Urban<br />

Space and Imagery, ed. Alfrun Kliemens, Marina Dmitrieva, Jovis, Berlin <strong>2010</strong>, s. 120-139.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Kilka uwag na temat historii kąpieli morskich od XVII do XX wieku<br />

[Several Remarks on the History of Sea Bathing in the 18th-20th Centuries], [w:] Modna pani<br />

u wód. Kąpieliska nad Bałtykiem 1880-1914, red. M. Buchholz-Todoroska, Muzeum Sopotu, Sopot<br />

<strong>2010</strong>, s. 18-25.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Problemy badawcze XIX-wiecznej architektury warszawskiej. Kilka uwag.<br />

[Research Problems of the 19th-century Warsaw’s Architecture], [w:] Kultura artystyczna Warszawy<br />

XVII-XXI w., red. Z. Michalczyk, A. Pieńkos, M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 213-<br />

218.<br />

l Małgorzata Omilanowska, Polen an der Ostsee. Die Konstruktion einer visuellen Staatsidentität in<br />

der Ostseeregion (1918-1939), [w:] Aufbruch und Kriese. Die östliche Europa und die Deutschen<br />

nach dem Ersten Weltkrieg, hg. Beate Störtkuhl, Jens Stüben, Tobias Weger, München <strong>2010</strong>,<br />

s. 35-53 (Schriften des Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im Östlichen<br />

Europa, 41).<br />

l Hanna Osiecka-Samsonowicz, Pielgrzym i „turysta”. Włoska peregrynacja Michała Kazimierza<br />

Radziwiłła w 1678 roku [A Pilgrim and a „Tourist”. Italian Peregrination of Michał Kazimierz<br />

Radziwiłł in 1678], [w:] Socialiniu tapatumu reprezentacijos Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystes<br />

vizualinèje kulturoje, red. A. Paliušyté, Vilnius: Lietuvos kulturos tyrimu institutas, <strong>2010</strong>, s. 172-<br />

187, (ser. Dailes istorijos studijos, 4).<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 63


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

64 raport roczny is pan <strong>2010</strong><br />

l Ewa Partyga, Storytelling in William Butler Yeats’s Poetic Drama, [w:] Worlds in Words, ed.<br />

M. Borowski, M. Sugiera, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge <strong>2010</strong>, s. 30-45.<br />

l Ewa Partyga, Narrative Identity and a Question of Character in Ibsen’s Rosmersholm, [w:] Ibsen and<br />

the Modern Self, ed. Kwok-Kan Tam, T. Siu-han Yip, F. Helland, Open University of Hong Kong<br />

Press; Center for Ibsen Studies, University of Oslo, Hong Kong <strong>2010</strong>, s. 61-78.<br />

l Ewa Partyga, O Ibsenie inaczej [wstęp w:] N. S. Alnæs, Wilkołak w salonie, przeł. E. Partyga, Kraków<br />

<strong>2010</strong>, s. 9-29].<br />

l Dorota Piramidowicz, Obraz i słowo. Kartuzja w Berezie w świetle źródeł ikonograficznych i tekstowych<br />

[Word and Image. The Charterhouse in Bereza in View of Iconographic and Text Sources],<br />

[w:] Socialiniu tapatumu reprezentacijos Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystes vizualinèje kulturoje,<br />

red. A. Paliušyté, Vilnius: Lietuvos kulturos tyrimu institutas, <strong>2010</strong>, s. 277-302, (ser. Dailes istorijos<br />

studijos, 4).<br />

l Jolanta Polanowska, Ogród angielski w Warszawie i jej okolicach w 2. poł. XVIII w. i jego wzory<br />

[English Landscape Garden and its Models in Warsaw and its Vicinity in the Latter Half of the<br />

Eighteen Century], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI w., red. Z. Michalczyk, A. Pieńkos,<br />

M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 193-202.<br />

l Jolanta Polanowska, Wczesna twórczość Jana Rustema (1762-1835) – ucznia Jana Piotra Norblina<br />

[Early Oeuvre of Jan Rustem (1762-1835), Jan Piotr Norblin’s Disciple], [w:] Związki artystyczne<br />

Rzeczypospolitej i Francji XVII-XVIII w., red. A. Pieńkos i inni, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 269-277.<br />

l Zbigniew Przerembski, The Muzykant as a Product of Nature and of Culture, „Interdisciplinary<br />

Studies in Musicology”, 2009, t. 8, s. 119-136.<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, The Careers of Italian Musicians Employed by the Polish Vasa<br />

Kings (1587-1668), „Musicology Today” (Warszawa), VI, 2009 [wyd. <strong>2010</strong>], s. 26-43.<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Kompozytorzy krytykami. Pytając o motywacje uczestników<br />

słynnych sporów wokół siedemnastowiecznej „musica moderna” [Composers as Critics. Asking<br />

about Motivations of the Participants of the Famous Disputes over the 17 th -Century „Musica Moderna”],<br />

[w:]. Krytyka muzyczna. Teoria, historia, współczesność, red. Michał Bristiger, Rafał Ciesielski,<br />

Jolanta Guzy-Pasiak, Barbara Literska, Oficyna Wydawnicza Uniwersytet Zielonogórski, Zielona<br />

Góra 2009 [wyd. <strong>2010</strong>], s. 43-53.<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Niezauważona „Fantazja” na 4 instrumenty Francesca Maffona.<br />

Rękopis GB-Och Mus. 372-376 jako ślad misji dyplomatycznej Pawła Działyńskiego do królowej Anglii<br />

Elżbiety I w 1597 roku? [Unnoticed „Fantasia” for Four Instruments by Francesco Maffon.<br />

Manuscript GB-Och Mus. 372-376 as a Trace of Paweł Działyński’s Diplomatic Mission to Queen<br />

Elisabeth I of England in 1597?] „Polski Rocznik Muzykologiczny”, VII, 2009 [wyd. <strong>2010</strong>],<br />

s. 103-122.<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Wojciech Dembołecki, Andrzej Chyliński, Vincenzo Scapitta et al.<br />

Franciscan musicians in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17 th century, [w:] Musicologie<br />

sans frontieres / Muzikologija bez granica / Musicology without Frontiers. Svečani zbornik za<br />

Stanislava Tuksara / Essays in Honour of Stanislav Tuksar, red. Ivano Cavallini, Harry White,<br />

Zagreb <strong>2010</strong>, s. 97-112, (Muzikološki zbornici 13).<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, On the Musical Relations between Gdańsk and Wrocław during<br />

the Seventeenth Century. Crato Bütner’s „O quanta in coelis laetitia” dedicated to the Wrocław Counci,<br />

[w:] Musica Baltica. The Music Culture of Baltic Cities in Modern Times / Musikkultur der Ostseestädte<br />

in der Neuzeit, red. Jolanta Woźniak, Akademia Muzyczna w Gdańsku, Gdańsk <strong>2010</strong>, s. 289-303.<br />

l Teresa Rutkowska, Film w nurcie życia [Film in the Course of Life] (rec.z: S. Kracauer, Teoria Filmu),<br />

„Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, 1, s. 73.<br />

l Teresa Rutkowska, Fellini, zamknięcie rozdziału [Fellini, Closing of a Chapter] (rec. z: T. Kezich,<br />

Federico Fellini), „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, 2, s. 51.


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Teresa Rutkowska, Malarskie uniwersum Hasa [Has’s Painterly Universe] (rec. z: I. Grodź, Malarskie<br />

uniwersum Hasa), „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, 4, s. 51.<br />

l Teresa Rutkowska, O Barei raz jeszcze [On Bareja Once Again] (rec. z: M. Replewicz, Stanisław<br />

Bareja), „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, 5, s. 17.<br />

l Teresa Rutkowska, Historia wielkiego niemowy (Kino nieme) [History of the Great Mute.<br />

Silent Movies], „Nowe Książki”, <strong>2010</strong>, 6, s. 26-27.<br />

l Teresa Rutkowska, Nasze, polskie [Our Polish] (rec. z: Kino polskie jako kino narodowe), „Nowe<br />

Książki”, <strong>2010</strong>, 7, s. 24.<br />

l Teresa Rutkowska, Ostatni książę kina [The Last Prince of the Cinema] (rec. z: L. Schifano, Luchino<br />

Visconti), „Nowe Książki” <strong>2010</strong>, 10, s. 52.<br />

l Teresa Rutkowska, Pędzel, kamera i komputer [A Brush, Camera, and a Computer] (M. F. Gibson,<br />

L. Majewski Bruegel, „Nowe Książki” <strong>2010</strong>, 11, s. 26-27.<br />

l Jakub Sito, Nieznane prace Thomasa Huttera w Krzeszowie nad Sanem [Unknown Works by<br />

Thomas Hutter in Krzeszowce on the San], [w:] Kościół Parafialny w Krzeszowie na Podkarpaciu<br />

skarbnicą sztuki sakralnej, red. S. Kłosowski, Towarzystwo Miłośników Ziemi Krzeszowskiej<br />

„Rotunda”, <strong>2010</strong>, s. 169-208.<br />

l Jakub Sito, Historia fundacji i budowy kościoła Św. Krzyża [Story of the Foundation and<br />

Construction of the Church of the Holy Cross], [w:] Serce Miasta. Kościół Świętego Krzyża<br />

w Warszawie, red. K. Sztarbałło, M. Wardzyński, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 146-153.<br />

l Jakub Sito, Architektura kościoła Św. Krzyża [Architecture of the Church of the Holy Cross], [w:]<br />

Serce Miasta. Kościół Świętego Krzyża w Warszawie, red. K. Sztarbałło, M. Wardzyński, Warszawa<br />

<strong>2010</strong>, s. 154-159.<br />

l Jakub Sito, Nagrobek kardynała Michała Stefana Radziejowskiego, ok. 1719-1722 [The Tombstone<br />

of Cardinal Michał Stefan Radziejowski, c. 1719-1722], [w:] Serce Miasta. Kościół Świętego Krzyża<br />

w Warszawie, red. K. Sztarbałło, M. Wardzyński, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 222-225.<br />

l Jakub Sito, Ołtarze boczne: Św. Karola Boromeuszka (obecnie Św. Józefa) i św. Wincentego a Paulo,<br />

1722-1723 i ok. 1729-1730 [Side Altars: of Little St. Charles Borromeo (Currnetly of St. Joseph),<br />

and of St. Vincent de Paul, 1722-1723 and ca 1729 -1730)], [w:] Serce Miasta. Kościół Świętego<br />

Krzyża w Warszawie, red. K. Sztarbałło, M. Wardzyński, Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów<br />

Unijnych, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 226-233.<br />

l Jakub Sito, Loże w prezbiterium i transepcie [Lodges in the Chancel and Transept], [w:] Serce<br />

Miasta. Kościół Świętego Krzyża w Warszawie, red. K. Sztarbałło, M. Wardzyński, Mazowiecka Jednostka<br />

Wdrażania Programów Unijnych, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 234-235.<br />

l Jakub Sito, Warszawska architektura ołtarzowa 1 poł. XVIII wieku wobec grafiki francuskiej<br />

[Warsaw Altar Architecture in the 1st Hałf of the 18th Century versus French Graphic Art], [w:]<br />

Inspiracje grafiką europejską w sztuce polskiej. Czasy nowożytne, red. K. Moisan-Jabłońska,<br />

K. Ponińska, Wydawnictwo UKSW, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 56-74.<br />

l Jakub Sito, „Od czasów Augustów szczególniej liczba niemieckich artystów i rzemieślników w Warszawie<br />

wzrosła...”. O roli nacji niemieckiej w przedsięwzięciach budowlano-artystycznych Warszawy<br />

okresu saskiego [„Since the Times of the Augusti Particularly the Number of German Artists and<br />

Craftsmen in Warsaw Increased”. On the role of German nation in the building and artistic enterprises<br />

in Warsaw of the Saxon times], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII-XX w., red.<br />

A. Pieńkos, Z. Michalczyk, M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 163-175.<br />

l Jakub Sito, Warszawskie inicjatywy budowlano-artystyczne Augusta Aleksandra Czartoryskiego<br />

w świetle materiałów archiwalnych z Biblioteki Czartoryskich w Krakowie (rkps 11308 i 11320)<br />

[Warsaw Building-Artistic Initiatives of August Aleksander Czartoryski in the Light of the Archival<br />

Materials from the Czartoryski Library in Cracow (rkps 11308 i 11320)] Muzeum Pałac w Wilanowie,<br />

seria: Ad Villam Novam 4, Warszawa <strong>2010</strong>.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 65


ARTYKUŁY I RECENZJE z ARTICLES AND REVIEWS<br />

l Sito Jakub, Michał Wardzyński, Recepcja twórczości graficznej Jeane’a Lepautre II w sztuce sakralnej<br />

Rzeczypospolitej w końcu XVII i w XVIII wieku [Reception of the Graphic Art Output of Jean<br />

Lepautre II in Sacral Art of the Commonwealth from the End of the 17 th and 18 th Centuries], [w:]<br />

Francusko-polskie relacje artystyczne w epoce nowożytnej, red. A. Pieńkos, A. Rozales-Rodriguez,<br />

Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 58-79.<br />

l Joanna M. Sosnowska, Kilka pytań [Several Questions], „Kresy”, <strong>2010</strong>, nr 81-81, s. 159-160.<br />

l Joanna M. Sosnowska, Warszawa postkolonialna, czyli niemożliwość awangardy [Post-colonial<br />

Warsaw, or the Impossibility of Avant-garde], [w:] Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI w.,<br />

red. Z. Michalczyk, A. Pieńkos, M. Wardzyński, Neriton, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 325-334.<br />

l Anna Straszewska, Na ślubnym kobiercu. Symboliczne znaczenie i rola ubiorów państwa młodych<br />

w staropolskich obrzędach weselnych [Getting Married. A Symbolic Meaning and Role of a Bride’s<br />

and Groom’s Dress in Old-Polish Marriage Ceremonies], „Studia Wilanowskie”, XVII: <strong>2010</strong>, s.<br />

124-145.<br />

l Anna Straszewska, Poland: Urban Dress up to 1900, [w:] Encyclopedia of World Dress and Fashion,<br />

ed. by J. B. Eicher, Vol. 9: East Europe, Russia, and the Caucasus, ed. by D. Bartlett, Berg Publishers,<br />

Oxford <strong>2010</strong>, s. 222-229.<br />

l Anna Agnieszka Szablowska, Antoine de Paris, „Gazeta Paryska”, 2009/<strong>2010</strong>, nr 13, s. 18-19, <strong>2010</strong>,<br />

nr 14, s. 18-19, nr 15, s. 18-19.<br />

l Elżbieta Witkowska-Zaremba, The concept of tactus in the organ treatise from Tabulatura Joannis<br />

de Lublyn 1540, [w:] Musik des Mittelalters und der Renaissance. Festschrift Klaus-Juergen Sachs<br />

zum 80. Geburstag, Georg Olms Verlag, Hildesheim-Zürich-New York <strong>2010</strong>.<br />

l Elżbieta Witkowska-Zaremba, Epistola ad Benedictum Cosminium by Martinus Gallinius (Cracow<br />

1535) – the views on music of a little-known humanist, [w:], Musicologie sans frontieres /<br />

Muzikologija bez granica / Musicology without Frontiers. Svečani zbornik za Stanislava Tuksara /<br />

Essays in Honour of Stanislav Tuksar, red. I. Cavallini, H. White, Zagreb <strong>2010</strong>, (Muzikološki<br />

zbornici 13).<br />

l Elżbieta Witkowska-Zaremba, Auctoritas i Traditio. Przypadek teoretyka muzyki Johannesa Holandrina<br />

[Auctoritas and Traditio. The Case of the Theoretician of Music Johannes Holandrin], [w:]<br />

Świat średniowiecza. Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi, Wydawnictwo<br />

Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 608-615.<br />

l Marcin Zgliński, Nagrobki i kult ofiar rzekomych żydowskich mordów rytualnych w dawnej Rzeczypospolitej<br />

[Tombstones and Cult of the Victims of the Alleged Jewish Rituals in the Old Polish-<br />

Lithuanian Commonwealth], „Nigdy Więcej”, <strong>2010</strong>, nr 18, s. 40-45.<br />

l Marcin Zgliński, Między Warszawą a Wilnem. Produkcja artystów i firm warszawskich w sztuce sakralnej<br />

dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIX i na pocz. XX w. [Between Warsaw and<br />

Vilnius. Production of Warsaw Artists and Firms in the Sacral Art of the former Grand Duchy<br />

of Lithuania in the Nineteenth and Early Twentieth century], [w:] Kultura artystyczna w XVII-XXI<br />

w., red. A. Pieńkos, Z. Michalczyk, M. Wardzyński, Warszawa <strong>2010</strong>, s. 255-267.<br />

l Marcin Zgliński, Nagrobki i kult ofiar rzekomych mordów rytualnych na historycznych ziemiach<br />

litewskich w XVII-XIX wieku, [w:] Vizualine kultura: pasauline komunikacija, akulturacija ir lokalios<br />

tapatybes, Vilnius <strong>2010</strong>, s. 303-343.<br />

l Grzegorz Zieziula, Monbar, bohater opery Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego. Między prawdą<br />

historyczną a literacką konwencją, [w:] Od literatury do opery i z powrotem, pod red. R. D. Golianka<br />

i P. Urbańskiego, Wydawnictwo MADO, Toruń <strong>2010</strong>, s. 47-64.<br />

66 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


KONFERENCJE z CONFERENCES<br />

KONFERENCJE ZORGANIZOWANE PRZEZ IS <strong>PAN</strong> W <strong>2010</strong><br />

CONFERENCES ORGANIZED OR CO-ORGANIZED BY IS <strong>PAN</strong><br />

4-6 lutego, February 4-6: Częstochowa, IS <strong>PAN</strong>, Miejska Galeria <strong>Sztuki</strong> w Częstochowie, Okręg Bodeński<br />

w Niemczech, Konferencja naukowa, Dom – droga istnienia [The Home – the Way of Being]<br />

w ramach VII Triennale <strong>Sztuki</strong> Sacrum]<br />

l Organizatorzy z ramienia IS <strong>PAN</strong>: Danuta Benedyktowicz i Zbigniew Benedyktowicz.<br />

Szczegółowy program i teksty wygłoszonych referatów w kwartalniku „Konteksty”, nr 2-3 <strong>2010</strong><br />

(patrz <strong>Raport</strong> IS <strong>PAN</strong> <strong>2010</strong>, s. 42).<br />

22-23 kwietnia April 22-23: „Perspektywy ikonografii muzycznej w Polsce. Źródła – konteksty<br />

– interpretacje” [Prospects for Musical Iconography in Poland. Sources – Contexts – Interpretations]<br />

Ogólnopolską konferencję w całości poświęconą ikonografii muzycznej w Polsce zorganizował<br />

Zakład Muzykologii-Katalog Źródeł Muzycznych w Polsce.<br />

Konferencja skierowana była do muzykologów, historyków sztuki oraz przedstawicieli innych dyscyplin<br />

humanistycznych zainteresowanych tym tematem i miała na celu przede wszystkim podsumowanie<br />

dotychczasowego dorobku, inicjatyw, wytyczenie nowych perspektyw oraz umożliwienie dyskusji i wymiany<br />

doświadczeń pomiędzy badaczami reprezentującymi różne dyscypliny i instytucje, m. in.<br />

Uniwersytet Warszawski, Bibliotekę Uniwersytecką w Warszawie, Uniwersytet Kardynała Stefana<br />

Wyszyńskiego, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Uniwersytet Szczeciński, Uniwersytet Muzyczny<br />

Fryderyka Chopina, Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu oraz Krajowy Ośrodek Badań<br />

i Dokumentacji Zabytków.<br />

Dwudniową konferencję skupioną wokół zagadnień organologii, średniowiecznych tradycji ikonograficznych,<br />

wątków muzycznych w ikonografii pasyjnej, w ikonogarfii wnętrz sakralnych i świeckich,<br />

w kolekcjach tematycznych oraz w sztuce pozaeuropejskiej zakończyła dyskusja panelowa z prezentacją<br />

działalności międzynarodowego programu katalogowania ikonografii muzycznej RIdIM oraz planów<br />

rozwoju podobnej jednostki w IS <strong>PAN</strong>.<br />

The All-Polish Conference entirely dedicated to musical iconography in Poland was hosted by the<br />

Musicology Workshop – Catalogue of Musical Sources in Poland.<br />

The Conference targeted at musicologists, art historians, and representatives of other disciplines<br />

of the humanities interested in the topic and was first of all meant to sump all the to-date<br />

accomplishments, initiatives, as well as to chart new prospects and provide platform for discussion<br />

and experience exchange among scholars representing various disciplines and institutions, e.g., Warsaw<br />

University, Warsaw University Library, Cardinal Stefan Wyszyński University, Adam Mickiewicz<br />

University, Szczecin University, The Fryderyk Chopin University of Music, Museum of Musical<br />

Instruments in Poznań, and National Centre for Historical Monument Studies and Documentation.<br />

The two-day Conference focused on organology; mediaeval iconographic tradition; musical<br />

motifs in Passion iconography; iconography of sacred and secular interior, of thematic collections,<br />

and non-European art; it ended with a panel discussion accompanied by a presentation of the RIdIM<br />

international musical iconography cataloguing programme and plans for the development<br />

of a similar unit at IS <strong>PAN</strong>.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 67


KONFERENCJE z CONFERENCES<br />

Swoje badania zaprezentowali m. in. pracownicy <strong>Instytut</strong>u <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong>:<br />

The following IS <strong>PAN</strong> staff presented their research:<br />

l mgr Dominika Grabiec, Jaką trąbę otrzymali Kawalerowi Maltańscy po wyzwoleniu Jerozolimy?<br />

[What Kind of a Trumpet Did the Knight of Malta Receive after Freeing Jerusalem?]<br />

l dr hab. Zbigniew J. Przerembski, Elementy muzyczne w zdobieniach pałaców w Puławach i Nałęczowie<br />

– przejaw dekoracyjnej mody czy odzwierciedlenie instrumentalnej praktyki?<br />

[Musical Elements in the Ornaments of the Palaces in Puławy in Nałęczów – a Symptom<br />

of Decorative Fashion or Reflection of Instrumental Practise?]<br />

l dr hab. Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Jan Szolc-Wolfowicz i instrumenty na jego obrazie „Trójca<br />

Święta” (1594) [Jan Szolc-Wolfowicz and Instruments in his Painting The Holy Trinity (1594)]<br />

l dr Marcin Zgliński, Prospekty organowe – uwagi o metodologii, stanie i perspektywie badań<br />

[Organ Front – Notes on Methodology, Conditions, and Research Prospects]<br />

l mgr Paulina Halamska, Muzyczna ikonografia Kościoła Pokoju w Świdnicy [Musical Iconography of<br />

the Church of Peace in Świdnica]<br />

4-5 października October 4-5: „Architektura wileńskiego baroku. Próba redefinicji”<br />

[Architecture of the Vilnius Baroque. Attempt at Redefinition]<br />

Międzynarodowe seminarium zorganizowane przez pracownię <strong>Polskiej</strong> <strong>Sztuki</strong> Dawnej z okazji dwudziestolecia<br />

badań nad kulturą artystyczną dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Inicjując podjęcie<br />

badań, <strong>Instytut</strong> sztuki zaprosił do współpracy badaczy z Litwy, Łotwy i Białorusi. Zaowocowało to<br />

licznymi konferencjami w Warszawie, Sejnach, Wilnie, Rydze, Mińsku i Słonimiu.<br />

An international Semianr held by the Workshop of Polish Old Art on the occasion of the 20 th<br />

anniversary of the research into the artistic culture of the Grand Duchy of Lithuania. While initiating<br />

the research, the Institute of Art invited scholars from Lithuania, Latvia and Belarus to cooperate.<br />

This resulted in numerous conferences in Warsaw, Sejny, Vilnius, Riga, Minsk, Slonim.<br />

The Seminar included a trip to Kobyłka and Rembertów featuring churches related to the<br />

questions of the Vilnius Late Baroque.<br />

68 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


KONFERENCJE z CONFERENCES<br />

Podczas kolejnego spotkania wygłoszono następujące referaty:<br />

l Andrzej J. Baranowski (Warszawa), Barok wileński na artystycznej mapie Europy Środkowej<br />

[The Vilnius Baroque on the Artistic Map of Central Europe]<br />

l Irena Vaišvilaitė (Wilno), Stosunek do przeszłości w architekturze litewskiej XVII-XVIII w.<br />

[Attitude to the Past in Lithuanian Architecture of the 17th-18th Centuries]<br />

l Mariusz Karpowicz (Warszawa), Rozważania nad genezą wileńskiego baroku<br />

[Discussion of the Genesis of the Vilnius Baroque]<br />

l Tamara Gabrus (Mińsk), Osobliwości architektury świątyń grecko-katolickich na Białorusi w kontekście<br />

wileńskiego baroku [Peculiarities of the Architecture of Greek-Catholic Churches<br />

in Belarus in the Context of the Vilnius Baroque]<br />

l Jerzy Kowalczyk (Warszawa), Późnobarokowe ołtarze wileńskie<br />

[Late Baroque Vilnius Altarpieces].<br />

l Rūta Kamińska (Ryga), Późnobarokowe wystroje wnętrz kościelnych we wschodniej Łotwie<br />

[Late Baroque Church Decors in Eastern Latvia].<br />

l Auksė Kaladžinskaitė (Wilno), Twórcy późnego baroku wileńskiego: architekt Johannes Tobias<br />

de Dyderszteyn [Artists of the Vilnius Late Baroque: the Architect Johannes Tobias<br />

de Dyderszteyn]<br />

l Dorota Piramidowicz (Warszawa), Wpływ wileńskiego baroku na architekturę i wyposażenie<br />

kościoła bernardynów w Grodnie [Influence of the Vilnius Baroque on Architecture and Furnishing<br />

of the Bernardine Church in Grodno]<br />

l Walery Morozow (Mińsk), Tradycje wileńskiego baroku w architekturze wileńskiego klasycyzmu<br />

[Traditions of the Vilnius Baroque in the Architecture of Vilnius Neo-Classicism]<br />

Integralną częścią seminarium był wyjazd do Kobyłki i Rembertowa, gdzie znajdują się kościoły<br />

związane z problematyką wileńskiego baroku.<br />

Konferencji towarzyszyła wystawa zdjęć<br />

z kolekcji Jakuba Kotowicza:<br />

Na kresach wileńskiego Baroku. Zapomniane<br />

świątynie w obiektywie żołnierzy Wehrmachtu.<br />

Fotogramy pokazują niepublikowane dotąd<br />

widoki świątyń barokowych, wykonane<br />

w latach 1941-1943, ukazujące po raz pierwszy<br />

obiekty, których ikonografia nie została dotąd<br />

odnotowana w historii sztuki.<br />

Wystawę przygotował Piotr Jamski<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 69


SEMINARIA z SEMINARS<br />

OTWARTE SEMINARIA I KONWERSATORIA<br />

OPEN SEMINARS AND COLLOQUIUMS<br />

l Architektura XX-XXI wieku – historia, teoria, krytyka [Architecture of the 20th and 21 st Centuries<br />

– History, Theory, Criticism]: dr hab. Marta Leśniakowska<br />

l Architektura wnętrz i rzemiosło artystyczne [Interior Design and Artistic Handicrafts]:<br />

prof. dr hab. Irena Huml<br />

l Historia i teoria dramatu i teatru [History and Theory of Drama and Theatre]: dr hab. Lech Sokół<br />

l Historia i teoria sztuki XIX i XX w. oraz antropologia kultury i filmu [History and Theory of Art<br />

of the 19th and 20th Centuries and Anthropology of Culture and Film]: prof. dr hab. Wiesław Juszczak<br />

l Historia sztuki nowożytnej [History of Modern Art]: prof. dr hab. Stanisław Mossakowski<br />

l Historia teorii muzyki [History of the Theory of Music]: prof. dr hab. Elżbieta Witkowska-Zaremba<br />

l Konwersatorium fotograficzne [Photographic Seminar]: doc. dr hab. Wanda Mossakowska<br />

l Konwersatorium muzykologiczne [Musicology Seminar]: prof. dr hab. Elżbieta Witkowska-Zaremba,<br />

prof. dr hab. Michał Bristiger<br />

l Seminarium nordyckie [Nordic Seminar]: dr hab. Lech Sokół<br />

l Sztuka nowożytna [Modern Art]: prof. dr hab. Jerzy Kowalczyk<br />

l Sztuka 2. poł. XIX i XX w. Krytyka artystyczna [Art of the 2nd Half of 19th and 20th Centuries.<br />

Artistical Critics]: dr hab. Joanna M. Sosnowska<br />

ZEBRANIA NAUKOWE<br />

ACADEMIC MEETINGS<br />

Odbywane od 2000 roku zebrania mają na celu prezentację aktualnych prac prowadzonych indywidualnie<br />

przez pracowników naukowych IS <strong>PAN</strong>, oraz prac zaproszonych gości z kraju i zagranicy. Prowadzący:<br />

dr Jakub Sito.<br />

The meetings which have been held in IS <strong>PAN</strong> since 2000 are intended to present current research<br />

carried out by individual employees of IS <strong>PAN</strong> as well as the work of visitors invited from other<br />

centres and countries. The meetings are chaired by Jakub Sito, Ph.D.<br />

23 marca March 23<br />

l prof. dr hab. Mariusz Karpowicz (<strong>Instytut</strong> Historii <strong>Sztuki</strong> UW), Z rozważań nad architekturą wileńską<br />

XVIII wieku [From the Discussion on the 18th-Century Vilnius Architecture]<br />

20 kwietnia April 20<br />

l dr Małgorzata Sobieraj (IS <strong>PAN</strong>), O kilku obrazach Jacka Malczewskiego [On Several of Jacek<br />

Malczewski’s Paitings]<br />

18 maja May 18<br />

l prof. dr hab. Jakub Pokora (IS <strong>PAN</strong>), Sygnatura jako uobecnienie. Portret Józefiny Potockiej Jana<br />

Chrzciciela Lampiego J.W. Pani sługi naywierniejszego [Signature as Manifestation of Presence.<br />

Portrait of Józefina Potocka by Giovanni Battista Lampi, the Most Faithful Servant of the Most Honourable<br />

Lady]<br />

70 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


SEMINARIA z SEMINARS<br />

OTWARTE ZEBRANIE NAUKOWE ZAKŁADU HISTORII I TEORII TEATRU<br />

OPEN ACADEMIC SESSIONS BY THE DEPARTMENT OF HISTORY<br />

AND THEORY OF THEATRE<br />

12 marca March 12<br />

l dr Kamil Sipowicz, Ksenologia. Fenomenologia Innego [Xenology. Phenomenology of the Other]<br />

16 kwietnia April 16<br />

l prof. Lidia Kuchtówna (IS <strong>PAN</strong>), Stanisława Umińska<br />

14 maja May 16<br />

l dr hab. Michał Januszkiewicz (UAM), Hermes tłumacz. Hermes krętacz, albo Między zrozumieniem a<br />

niezrozumieniem [Hermes a Translator. Hermes a Cheater, or Between Understanding and Lack of<br />

Understanding]<br />

15 listopada November 15<br />

l Dr Maria Sibińska (Uniwersytet Gdański) „Jean de France“, czyli Ludvig Holberg o paryżaninie duńskim,<br />

teatralizacji i karnawalizacji [‘Jean de France’, Namely Luvig Holberg on a Danish Parisian,<br />

Theatralisation, and Carnivalisation]<br />

OTWARTE ZEBRANIE NAUKOWE ZAKŁADU ANTROPOLOGII KULTURY,<br />

FILMU I SZTUKI AUDIOWIZUALNEJ:<br />

OPEN ACADEMIC SESSIONS BY THE DEPARTMENT<br />

OF ANTHROPOOLOGY OF CULTURE, FILM, AND VISUAL ARTS<br />

18 marca March 18<br />

l film Wojciecha Majewskiego Dom – droga istnienia. Dom w tradycji śląskiej [Home – a Way of Being.<br />

Home in Silesian Tradition]<br />

29 kwietnia April 29<br />

l Wojciech Michera, Fotografia według Barthes’a – kilka nieporozumień [Photography According<br />

to Barthes – Some Misunderstandings]<br />

l wykłady w ramach cyklu Iluzjonowe spotkania z „Kwartalnikiem Filmowym” [lectures in the series of<br />

the ‘Iluzjon’ meetings with the ‘Kwartalnik Filmowy’] (<strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong> i Filmoteka Narodowa, przy<br />

wsparciu Polskiego <strong>Instytut</strong>u <strong>Sztuki</strong> Filmowej)<br />

25 marca March 25<br />

l dr Karolina Kosińska (IS <strong>PAN</strong>), Symetria zemsty, czyli neorealizm na nowo [Symmetry of Vengeance,<br />

Namely Neorealism Anew]<br />

l Projekcja: Rzym, miasto otwarte, reż. Roberto Rossellini, Włochy 1945<br />

29 kwietnia April 29<br />

l prof. dr hab. Tomasz Kłys (Uniwersytet Łódzki), Ekspresjonizm raz jeszcze [Expressionism Once Again]<br />

l Projekcja: Zmęczona śmierć, reż. Fritz Lang, Niemcy 1921<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 71


SEMINARIA z SEMINARS<br />

27 maja May 27<br />

l dr hab. Rafał Syska (Uniwersytet Jagielloński), Modernizm filmowy [Film Modernism]<br />

l Projekcja: Chlew, reż. Pier Paolo Pasolini, Włochy / Francja 1969<br />

23 września September 23<br />

l dr Ewa Fiuk (Uniwersytet Papieski w Krakowie), Historia frakcji czerwonej armii i jej filmowe multiplikacje<br />

[History of the Red Army Faction and Its Film Multiplications]<br />

l Projekcja: Utracona cześć Katarzyny Blum, reż. Volker Schlöndorff, RFN 1975<br />

28 października October 28<br />

l mgr Teresa Rutkowska (IS <strong>PAN</strong>), Przekształcanie historii w filmie [Transformation of History in Film]<br />

l Projekcja: Upadek Dynastii Romanowów, real. Esfir Szub, ZSRR 1927 oraz Trzysta lat panowania<br />

Romanowów, reż. Aleksandr Uralski, Nikołaj Łarin, Rosja 1913<br />

25 listopada November 25<br />

l dr Aleksander Wójtowicz (UMCS), Chaplin według pierwszej awangardy [Chaplin According to the<br />

First Avant-Garde]<br />

l Projekcja: Dzisiejsze czasy, reż. Charles Chaplin, USA 1936<br />

16 grudnia December 16<br />

l prof. dr hab. Alicja Helman (UJ), Chińska awangarda filmowa i jej konteksty [Chinese Film<br />

Avant-Garde and Its Contexts]<br />

l Projekcja: Żółta ziemia, reż. Chen Kaige, Chiny 1984<br />

WYKŁADY KONWERSATORIUM MUZYKOLOGICZNEGO<br />

ZAKŁADU HISTORII MUZYKI<br />

prowadzonego przez prof. dr hab. Elżbietę Witkowską-Zarembę i prof. dr hab. Michała Bristigera<br />

LECTURES UNDER THE AEGIS OF THE MUSICOLOGY SEMINAR<br />

OF THE DEPARTMENT OF THE HISTORY OF MUSIC<br />

supervised by Professor Elżbieta Witkowska-Zaremba and Professor Michał Bristiger<br />

14 czerwca June 14<br />

l Prof. Vjera Katalinić (Croatian Academy of Sciences and Arts, Department for History of Croatian<br />

Music, Zagreb), Nation and Nationalism in the Opera in Croatia in the 19 th Century<br />

14 czerwca June 14<br />

l Prof. Stanislav Tuksar (Music Academy in Zagreb, Zagreb University), Music Archives and Collections<br />

in Croatia. An Overview of Locations and the National Project of Their Arranging and Cataloguing<br />

19 października October 19<br />

l Dr Janka Petőczová (<strong>Instytut</strong> Muzykologii Słowackiej Akademii Nauk), Hudobná kultúra v spišských<br />

mestách na slovensko-poľskom pomedzí v 17. storočí<br />

72 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


WYSTĄPIENIA PRACOWNIKÓW POZA INSTYTUTEM<br />

PARTICIPATION IN CONFERENCES AND PAPERS DELIVERED<br />

UDZIAŁ W KON FE REN CJACH KRA JO WYCH<br />

PAR TE CI PA TION IN CON FE REN CES IN PO LAND<br />

10 stycznia January 10, Warszawa, Polskie Towarzystwo Historyków Teatru, Muzeum Teatralne w Warszawie:<br />

Modrzejewska. Modjeska. Zamknięcie obchodów stulecia śmierci Heleny Modrzejewskiej<br />

l Jarosław Komorowski, „Pamiętnik Teatralny” o Helenie Modrzejewskie [‘Pamiętnik Teatralny’ on<br />

Helena Modrzejewska].<br />

17-18 lutego February 17-18, Warszawa, Fundacja na rzecz Nauki <strong>Polskiej</strong>: Sporne kwestie strategii<br />

rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego<br />

l Ewa Dahlig-Turek, <strong>Instytut</strong> humanistyczny a reforma nauki [Humanist Institute Versus Reform of Science].<br />

24 lutego February 24, Warszawa, Centrum Badań Porównawczych nad Literaturą i Sztuką Szkoły<br />

Wyższej Psychologii Społecznej: Knut Hamsun w stopięćdziesiątą rocznicę urodzin 1859 – 2009<br />

l Lech Sokół, Hamsun i literatura nowoczesna [Hamsun and Modern Literature].<br />

25 lutego–1 marca February 25-March 1, Warszawa, Narodowy <strong>Instytut</strong> Fryderyka Chopina:<br />

III Międzynarodowy Kongres Naukowy Chopin 1810-<strong>2010</strong>. Idee – Interpretacje – Oddziaływania<br />

l Piotr Dahlig, Frederic Chopin’s Contacts with European Ethnic Music;<br />

l Ewa Dahlig-Turek; The Mazurka: before and after Chopin.<br />

23-24 kwietnia April 23-24, Toruń, Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków <strong>Sztuki</strong>:<br />

Dawne i nowsze odlewnictwo w Polsce – wyroby żeliwne i lane<br />

l Anna Kostrzyńska-Miłosz, Żeliwo we wnętrzu [Cast Iron in Interior].<br />

28-30 kwietnia April 28-30, Kożuchów, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków,<br />

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kożuchowskiej:<br />

Obwarowania miast – problematyka ochrony, konserwacji, adaptacji i ekspozycji<br />

l Paweł Dettloff, Średniowieczne fortyfikacje Krakowa. Zarys problematyki ochrony, rekonstrukcji<br />

i ekspozycji od XIX w. do czasów obecnych [Cracow’s Mediaeval Fortifications. Outline of<br />

Preservation, Reconstruction, and Display Questions from the 19 th Century to the Present].<br />

29-30 kwietnia April 29-30, Opole, Teatr im. Kochanowskiego: Klasyka polska. Kanon alternatywny<br />

l Jagoda Hernik Spalińska, Zagadka kanonu [The Canon Riddle/Secret];<br />

l Maria Napiontkowa, Pozory kanonu [Cannon Appearances].<br />

7-8 maja May 7-8, Kraków, Zakon Kanoników Regularnych Lateraneńskich:<br />

Błogosławiony Stanisław Kazimierczyk CRL (1433-1489). Postać – środowisko – kultura – dziedzictwo<br />

l Paweł Dettloff, Ołtarzowe mauzoleum bł. Stanisława Kazimierczyka w kościele Bożego Ciała w Krakowie<br />

[Altar Mausoleum of the Blessed Stanislaus of Kazimierz in the Cracow Church of Corpus Christi].<br />

7-9 maja May 7-9, Ciążeń k. Poznania, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Szkoła Wyższa Psychologii<br />

Społecznej: Dni skandynawskie. Konferencja polsko-szwedzko-norweska.<br />

l Lech Sokół, Hamsun, Rimbaud and French Surrealism.<br />

11-12 maja May 11-12, Kalisz, Teatr im. Bogusławskiego: Aktor – reżyser. Aktorskie koncepty roli /<br />

Reżyserskie koncepty aktorstwa<br />

l Maria Napiontkowa, Ja – to ktoś inny. Tadeusz Łomnickiego reżyserowanie siebie. [I Am Somebody<br />

Else Tadeusz Łomnicki Directing Himself].<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 73


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

13–14 maja May 13-14, Wrocław, Uniwersytet Wrocławski: Między filmem a teatrem<br />

l Grzegorz Nadgrodkiewicz, „Quem queritis in sepulchro, o Christicolae?” O teatralnej proweniencji<br />

wczesnych filmów pasyjnych. [Quem Queritis in Sepulchro, o Christicolae? On the Provenance of<br />

Early Passion Films].<br />

20-22 maja May 20-22, Kazimierz Dolny, <strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> KUL: XII Seminarium metodologiczne –<br />

Zawsze fragment?<br />

l Joanna M. Sosnowska, Czy człowiek może być fragmentem? [Can a Man be a Fragment?].<br />

28-29 maja May 28-29, Warszawa, Związek Kompozytorów Polskich,<br />

Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina: XXXIX Konferencja Muzykologiczna Związku Kompozytorów<br />

Polskich „Ledwie pamiętam jak w kraju śpiewają” (F. Chopin). Kompozytor na obczyźnie<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Muzycy obcy i swoi na wieloetnicznych dworach królów Polski<br />

z dynastii Wazów [Foreign and Vernacular Musicians at the Multiethnic Courts of the Polish Kings of<br />

the House of Vasa [udział w panelu „Twórca między ojczyzną a obczyzną: o rodzimości muzyki”];<br />

l Jolanta Guzy-Pasiak, Problem emigracji w perspektywie postkolonialnej (Z zagadnień twórczości<br />

polskich emigrantów: Karola Rathausa i Ludomira Michała Rogowskiego) [Question of Emigration<br />

in the Post-colonial Perspective (On the Oeuvre of the Polish Emigrants: Karol Rathaus and Lubomir<br />

Michał Rogowski)].<br />

1 czerwca, June 1, Kielce, Wojewódzki Dom Kultury im. J. Piłsudskiego: Seminarium Tańce ludowe<br />

dawniej i dziś. Wymiana kulturalna i współpraca ekspertów w dziedzinie tańca i muzyki ludowej<br />

Polski i Norwegii.<br />

l Jacek Jackowski, Najstarsze kolekcje nagrań polskiej muzyki tradycyjnej [The Oldest Collection of<br />

the Recordings of Polish Traditional Music].<br />

12 czerwca June 12, Kraków, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie: Sesja naukowa z okazji<br />

jubileuszu 400-lecia założenia Zakonu Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny i 330. rocznicy fundacji<br />

klasztoru sióstr wizytek w Krakowie Życie sen krótki. Skarby krakowskich wizytek<br />

l Andrzej Włodarek, Biskup krakowski Jan Małachowski i jego dary dla krakowskiego klasztoru Wizytek<br />

[The Cracow Bishop Jana Małachowski and His Donations to the Cracow Convent of the Nuns of<br />

the Visitation ];<br />

l Zbigniew Michalczyk, Szkicownik i notatnik Andrzeja Radwańskiego a polichromia sklepienia kościoła<br />

wizytek w Krakowie [Andrzej Radwański’s Sketch- and Notebook and the Polychrome on the<br />

Vault of the Cracow Church of the Nuns of the Visitation];<br />

l Piotr Jamski, Ubiór polskich wizytek [The Habit of the Polish Nuns of the Visitation].<br />

14 czerwca June 14, Lublin, Polskie Towarzystwo Historyków Teatru, Fundacja Rodu Szeptyckich,<br />

<strong>Instytut</strong> Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego: Dom komedii Aleksandra Fredry<br />

Patryk Kencki, Pamiątki Fredrowskie [Fredro’s Mementoes].<br />

1 lipca July 1, Warszawa, <strong>Instytut</strong> Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego: Przemijają lata, zostają teatry<br />

l Patryk Kencki, Loci theatrales.<br />

17 sierpnia August 17, Lublin, <strong>Instytut</strong> Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Katolicki Uniwersytet<br />

Lubelski: Warsztaty w ramach projektu Theatre Architecture in Central Europe<br />

l Patryk Kencki, Architektura teatralna [Theatre Architecture].<br />

21 sierpnia August 21, Zakopane, Biuro Promocji Zakopanego, Uniwersytet Jagielloński:<br />

Międzynarodowa konferencja folklorystyczna Przekaz tradycji ludowej we współczesnej kulturze /<br />

The international science conference Message of Folk Traditions in Modern Culture<br />

74 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

l Zbigniew J. Przerembski, Współczesna praktyka folklorystyczna – problemy funkcji, repertuaru, stylu<br />

wykonawczego, instrumentarium muzycznego [Contemporary Folklore Praxis: Problems of Function,<br />

Repertory, Performance Style, Musical Instrumentation].<br />

8-9 września September 8-9, Białystok, KOBIDZ: Parki i ogrody zabytkowe, ochrona i konserwacja.<br />

Ogród Branickich w Białymstoku, historia rewaloryzacji<br />

l Anna Oleńska, Od Wersalu Polski do sentymentalnego ustronia. Różne ogrody Jana Klemensa Branickiego<br />

From Poland’s Versailles to a Sentimental Seclusion [Jan Klemens Branicki’s Different Gardens].<br />

9-10 września September 9-10, Lublin, UMCS, Muzeum Wsi Lubelskiej: Muzea skansenowe we<br />

współczesnej edukacji historycznej<br />

l Anna Straszewska, Problemy związane z rekonstrukcją dawnych ubiorów na przykładzie mody w Polsce<br />

w XVII wieku – teoria i praktyka [Problems Connected with the Reconstruction of Old Costumes on<br />

the Example of the 17 th - Century Fashion in Poland – Theory and Practice].<br />

10-11 września September 10-11, Malbork, Muzeum Zamkowe: IV Konferencja Naukowa Spotkania<br />

Malborskie im. Macieja Kilarskiego Sztuka na terenie państwa krzyżackiego w Prusach<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, Symbole ewangelistów. Z badań nad ikonografią nagrobków gotyckich w Prusach<br />

[Attributes of the Evangelists. From the Research into Iconography of Gothic Tombstones in Prussia];<br />

l Zbigniew J. Przerembski, Tematyka muzyczna w dekoracjach zamku malborskiego państwa<br />

krzyża-ckiego w Prusach<br />

[Musical Themes in the Decoration of the Malbork Castle of the Teutonic State in Prussia].<br />

17 września September 17, Kielce, Uniwersytet im. Jana Kochanowskiego Współczesna edukacja<br />

estetyczna, Teoria i praktyka<br />

l Marcin Zgliński, Ikonografia muzyczna – między praktyką a utopią [Musical Iconography – between<br />

Practice and Utopia].<br />

22-24 września September 22-24, Warszawa, Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków, Zamek Królewski,<br />

MKiDN, Urząd Konserwatora Miasta Berlina: Międzynarodowa konferencja z okazji 30-lecia<br />

wpisu Starego Miasta na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – Kolorystyka zabytkowych elewacji<br />

od średniowiecza do współczesności. Historia i konserwacja<br />

l Paweł Dettloff, Kolorystyka barokowych fasad kościelnych Krakowa. Zarys problematyki [Colourrange<br />

of Baroque Church Facades in Cracow. Outline of the Question].<br />

7-9 października October 6-9, Białystok, Uniwersytet Białostocki, Międzynarodowa Konferencja Nuncjatura<br />

apostolska w Rzeczypospolitej. Stan badań i perspektywy<br />

l Hanna Osiecka-Samsonowicz, Akta Nuncjatury Apostolskiej jako ważne źródło do badań nad dziejami<br />

polskiej sztuki i kultury w XVII wieku. Korespondencja Mario Filonardiego;<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Relacje nuncjuszy w Polsce w XVI-XVII wieku – źródło do badań<br />

historii muzyki [<strong>Report</strong>s of Nuncios in Poland in the 16th-17 th Centuries – a Source for the Research<br />

into History of Music].<br />

14-15 października October 14-15, Lublin Katedra Literatury Oświecenia i Romantyzmu.<br />

<strong>Instytut</strong> Filologii <strong>Polskiej</strong>: Powinowactwa sztuk w kulturze oświecenia i romantyzmu<br />

l Urszula Makowska, „Quodlibet” Antoniego Malczewskiego [Antoni Malczewski’s Quodlibet]<br />

18-19 października October 18-19, Gdynia, <strong>Instytut</strong> Historii UG i Muzeum Miasta Gdyni – Morze<br />

nasze i nie nasze<br />

l Małgorzata Omilanowska, Początki kąpielisk morskich w Europie [Beginnings of Bathing Resorts<br />

in Europe].<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 75


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

19 października October 19 Poznań, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe: Dzień<br />

Europeany (Europeana Day)<br />

l Ewa Dahlig-Turek, Udział <strong>Instytut</strong>u <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong> w projektach DISMARC i EuropeanaConnect<br />

[IS <strong>PAN</strong>’s Participation in the DISMARC nad EuropeanaConnect Projects].<br />

20-22 października October 20-22, Kraków, Dominikański <strong>Instytut</strong> Historyczny w Krakowie, <strong>Instytut</strong><br />

Historii <strong>Sztuki</strong> UJ: Kościół i klasztor Świętej Trójcy w Krakowie. Architektura-sztuka-archeologia<br />

l Paweł Dettloff, Działalność fundacyjna przeora Jana Konstantego Morskiego; Sztuka w kręgu klasztoru<br />

oo. Dominikanów w Krakowie [Foundating Activity of Abbot Jan Konstanty Morski; Art in the Circle<br />

of the Dominican Fathers in Cracow];<br />

l Katarzyna Mikocka-Rachubowa, Nagrobek Prospera Provany, wybitne dzieło krakowskiej rzeźby<br />

schyłku XVI wieku [Prosper Provana’s Tombstone; an Outstanding Work of Cracow Sculpture of the<br />

late 16 th Century];<br />

l Andrzej Włodarek [współaut.], Kaplica Lubomirskich przy kościele dominikanów w Krakowie i jej<br />

ostatnia konserwacja [The Lubomirski Chapel at the Dominican Church in Cracow and Its Latest<br />

Conservation];<br />

l Andrzej Włodarek, Działalność Zygmunta Hendla u krakowskich dominikanów [Zygmunt Hendel’s<br />

Activity for the Cracow Dominicans].<br />

21-22 października October 21-22, Warszawa, <strong>Instytut</strong> Slawistyki Zachodniej i Południowej UW:<br />

Doświadczenie i dziedzictwo totalitaryzmu na obszarze kultur środkowoeuropejskich<br />

l Maria Napiontkowa; „Show must go on”. Instytucjonalna niewydolność polskiego teatru<br />

[‘Show Must Go on’. Institutional Inefficiency of Polish Theatre].<br />

23 października October 23, Gdynia, Teatr im. Gombrowicza: Trans-Polonia<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Trans-Sfer. Dyskurs intymny w sferze publicznej<br />

[Trans-Spheres. An Intimate Discourse in Public Sphere].<br />

26-28 października October 26-28, Gdańsk, Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska, Nadbałtyckie<br />

Centrum Kultury: Nekropolie Pomorza<br />

l Małgorzata Omilanowska, „I w proch się obrócisz”. Gdańskie krematorium przy drodze Świętomichalskiej<br />

(ul. Traugutta) [‘To Dust Thou Shalt Return’. Gdansk Crematorium along St. Michael’s Way<br />

(Traugutta Str.)].<br />

4 listopada November 4, Łódź, Muzuem <strong>Sztuki</strong>: Przeoczenie<br />

l Joanna M. Sosnowska; Przeoczenie/przemilczenie [Omission/Concealment].<br />

4 listopada November 4, Warszawa, Wydział Kulturoznawstwa UKSW: Od kultury wizualnej do teologii<br />

wizualnej<br />

l Lech Sokół, Teologia wizualna i teatr [Visual Theology and Theatre].<br />

76 raport roczny is pan <strong>2010</strong><br />

4-5 listopada November 4-5, Poznań, Wyższa Szkoła nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa: Dokument<br />

w sztuce współczesnej<br />

l Beata Kosińska-Krippner, O zawłaszczaniu dokumentalności przez faktualność, czyli dokument<br />

w przekazach audiowizualnych [On Appropriation of Documentality by Factuality, Namely a Document<br />

in an Audiovisual Broadcast].<br />

15-16 listopada November 15-16, Warszawa, <strong>Instytut</strong> Teatralny im. Z. Raszewskiego: Wymowa faktów<br />

l Krystyna Duniec, Joanna Krakowska, Kino Polska. Obywatel a Służba Bezpieczeństwa. [Kino Polska<br />

Citizen versus Secret Police];<br />

l Patryk Kencki, Fakty i dokumenty, czyli o teatrze staropolskim [Facts and Documents, Namely on the<br />

Old Polish Theatre].


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

15-16 listopada November 15-16, Lublin, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej: Międzynarodowa<br />

Konferencja Naukowa Droga w języku i kulturze<br />

l Jacek Jackowski, „Matka Boska wędrująca”, czyli muzyczne aspekty peregrynacji obrazu Matki<br />

Boskiej Częstochowskie [Our Lady Wandering Namely on Musical Aspects of the Peregrination<br />

of the Painting of Our Lady of Częstochowa];<br />

l Zbigniew J. Przerembski, Wędrowni muzykanci na ziemiach Rzeczypospolitej [Vagabond Musicians<br />

on the Territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth].<br />

15-17 listopada November 15-17, Gdynia, <strong>Instytut</strong> Historii <strong>Sztuki</strong> UG, Muzeum Miasta Gdyni: Polska<br />

nad Bałtykiem. Konstruowanie identyfikacji wizualnej państwa nad morzem 1918-1939<br />

l Dariusz Konstantynów, „I słowo uklękło przed czynem”. Obraz Gdyni w poezji lat 20. i 30. XX w.<br />

[‘And the Word Knelt before the Act’. The image of Gdynia in the Poetry of the 1920s and 1930s];<br />

l Anna Kostrzyńska-Miłosz, Transatlantyki jako narzędzie propagandy Polski na morzu [Transatlantic<br />

Liners as a Tool of Poland’s Propaganda at Sea].<br />

l Małgorzata Omilanowska, Propaganda „światopoglądu morskiego” i „wychowanie morskie”<br />

[Propaganda of the ‘Sea Worldview’ and ‘Sea Education’];<br />

l Joanna M. Sosnowska, Nad jakim morzem leży Polska [What Sea is Poland on?].<br />

18-22 listopada November 18-22, Poznań, Biblioteka Kórnicka <strong>PAN</strong>, Poznańska Fundacja Bibliotek<br />

Naukowych, Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe: Polskie biblioteki cyfrowe<br />

l Jacek Jackowski, Digitalizacja zbiorów fonograficznych <strong>Instytut</strong>u <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong> [Digitalization of IS <strong>PAN</strong>’s<br />

Phonographic Collection].<br />

25-26 listopada November 25-26, Lublin, Ogólnopolska Sesja Stowarzyszenia Historyków <strong>Sztuki</strong>:<br />

Urbs – Polis – Metropolis<br />

l Katarzyna Kolendo-Korczak, Utopia czy rzeczywistość. Obraz miasta idealnego w dekoracjach budowli<br />

municypalnych w miastach europejskich w okresie nowożytnym [Utopia or Reality? Image of an Ideal<br />

City in Decoration of Municipal Buildings in European Cities of the Modern Era].<br />

25-26 listopada November 25-26, Toruń, Uniwersytet Mikołaja Kopernika: Ogólnopolska Konferencja<br />

Naukowa Fryderyk Chopin. Filiacje regionalne, narodowe i uniwersalne<br />

l Zbigniew J. Przerembski, Chopinowskie inspiracje muzyką dudową [Chopin’s Inspiration in Bagpipe<br />

Music].<br />

8 grudnia December 8, Warszawa, Teatr Polski: Edward hr. Krasiński w 70. rocznicę śmierci<br />

l Edward Krasiński, Edwarda hr. Krasińskiego oczarowanie sztuką [Edward Count Krasiński’s<br />

Enchantment with Art].<br />

9-11 grudnia December 9-11, Warszawa, Muzeum Narodowe, Muzeum UJ, MNiSW: Wizualizacja<br />

wiedzy. Od Biblii Pauperum do hipertekstu<br />

l Katarzyna Kolendo-Korczak, Obraz i koncepcja nauki w programach ikonograficznych dekoracji<br />

bibliotek gimnazjów akademickich w okresie wczesnonowożytnym [Image and Concept of Science in<br />

the Iconographic Programmes of the Decoration of Academic Gymnasia in the Early Modern Times].<br />

10 grudnia December 10, Warszawa, Archiwum <strong>PAN</strong>: Ogólnopolskie Warsztaty Archiwalne<br />

l Jan Przypkowski, Zbiory Fotografii i Rysunków Pomiarowych IS <strong>PAN</strong> w obliczu wyzwań epoki cyfrowej<br />

[IS <strong>PAN</strong>’s Collection of Photographs and Chartered Drawings in View of the Challenges<br />

of the Digital Era].<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 77


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

WYKŁADY I REFERATY NA ZAPROSZENIE INSTYTUCJI NAUKOWYCH W KRAJU<br />

LECTURES AND PAPERS DELIVERED ON THE INVITATION OF POLISH ACADEMIC INSTITUTIONS<br />

7 stycznia January 7, Gdańsk, Akademia 30+<br />

l Małgorzata Omilanowska, Polska nad Bałtykiem. Konstruowanie tożsamości wizualnej państwa nad<br />

morzem 1918-1939 [Poland on the Baltic. Constructing of the Visual Identity of the State on the Sea<br />

1918-1939].<br />

27 stycznia January 27, Warszawa, Collegium Civitas<br />

l Małgorzata Omilanowska, Architektura uzdrowisk nadmorskich na przełomie XIX i XX wieku.<br />

[Architecture of Bathing Resorts at the Turn of the 19 th and 20 th Centuries].<br />

12 lutego February 12, Warszawa, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina – Forum Muzyki Dawnej<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Narodziny baroku w Polsce [Birth of the Baroque in Poland].<br />

16 lutego, Białystok, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza, Filia w Białymstoku<br />

l Patryk Kencki; Biblia w dramacie i teatrze staropolskim [The Bible in Old Polish Drama and Theatre].<br />

17 lutego February 17, Warszawa, Muzeum Powstania Warszawskiego<br />

l Marta Leśniakowska, Architektura w służbie władzy [Architecture in the Service of Power].<br />

21 lutego February 21, Warszawa, Collegium Civitas<br />

l Urszula Makowska, O malarskich interpretacjach dzieła Juliusza Słowackiego (XIX i 1. poł. XX w.).<br />

[On Painterly Interpretations of the Works of Juliusz Słowacki (19 th Century, 1st Half of the 20 th Century)].<br />

27 marca March 27, Warszawa, Dom spotkań z historią<br />

l Małgorzata Omilanowska, Warszawska rodzina Szyllerów [The Warsaw Szyller Family].<br />

20 kwietnia April 20, Warszawa, <strong>Instytut</strong> Slawistyki <strong>PAN</strong><br />

l Małgorzata Biernacka, Rama i obraz – uwagi o połączeniu przedmiotów.<br />

[Frame and Painting – Remarks on the Combination of Objects].<br />

27 kwietnia, April 27, Wrocław, Uniwersytet Wrocławski<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, O muzykach franciszkańskich w Rzeczpospolitej czasów Wazów<br />

i unikatowych przekazach ich kompozycji z wrocławskich bibliotek.<br />

[On Franciscan Musicians from the Polish-Lithuanian Commonwealth of the Times of the Vasas and<br />

Unique Records of Their Compositions in Wrocław Libraries].<br />

8 maja May 8, Warszawa Muzeum Pałac w Wilanowie<br />

l Anna Straszewska; Historia i rekonstrukcja ubiorów kobiecych z czasów króla Jana III<br />

[History and Reconstruction of Women’s Dresses from the Times of King John III]<br />

9 maja May 9, Poznań, Muzeum Narodowe<br />

l Joanna M. Sosnowska; O mowie ezopowej, cenzurze i azylu pracowni [On Aesop’s Speech, Censorship,<br />

and the Refuge of the Studio].<br />

11 maja May 11, Siedlce, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza<br />

l Urszula Makowska, „Anhelli” – tekst i obrazy [Anhelli – Text and Images].<br />

78 raport roczny is pan <strong>2010</strong><br />

13 maja May 13, Gdańsk, Akademia Muzyczna im. S. Moniuszki<br />

l Arleta Nawrocka-Wysocka, Idee muzyczne luteranizmu w zderzeniu z tradycją ludową. [Lutheran<br />

Music Ideas Confronted with Folk Tradition].


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

13 maja May 13, Łódź, Muzeum <strong>Sztuki</strong> ms2<br />

l Małgorzata Omilanowska, Modernizm a konstruowanie tożsamości wizualnej państwa nad morzem<br />

(1918-39) [Modernism versus Constructing of the Visual Identity of the State on the Sea (1918-39)].<br />

24 maja May 24, Warszawa, <strong>Instytut</strong> Historii <strong>Sztuki</strong> UW<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, Elbląskie epitafium Juliusa Welsera. Z badań nad średniowiecznymi nagrobkami<br />

w Prusach [Elbląg Epitaph of Julius Wesler. From the Research into Mediaeval Tombstones in Prussia].<br />

27 maja, Warszawa, Uniwersytet Stefana Kardynała Wyszyńskiego<br />

l Ewa Partyga, Czy istnieją granice interpretacji? Teatralne i filmowe realizacje „Domu lalki” Ibsena<br />

[Are There Any Interpretation Limits? Theatre and Film Productions of Ibsen’s Doll’s House].<br />

29 maja May 29, Szczecin, Muzeum Narodowe<br />

l Małgorzata Omilanowska, Podróże Davida Gilly po Prusach Wschodnich i Zachodnich a odkrywanie<br />

Malborka [David Gilly’s Travels across Eastern and Western Prussia versus the Discovery of Malbork].<br />

29 maja May 29, Warszawa Muzeum Pałac w Wilanowie.<br />

l Anna Straszewska, Historia i rekonstrukcja polskiego siedemnastowiecznego ubioru męskiego.<br />

[History and Reconstruction of 17th-Century Polish Man’s Dress]<br />

11 czerwca June 11, Warszawa, SHS, Klub kostiumologii i tkaniny artystycznej<br />

l Piotr Jamski, XVII-wieczny „ubiór korporacyjny” wizytek polskich. [17th-Century ‘Corporate Dress’<br />

of the Polish Nuns of the Visitation].<br />

16 czerwca June 16, Gdańsk, Muzeum Miasta Gdańska – Dom Uphagena<br />

l Małgorzata Omilanowska, Gdańska droga do metropolitalności. Architektura i urbanistyka XIX i początku<br />

XX wieku [Gdansk’s Way to Metropolitan Character. Architecture and Urban Planning of the<br />

19 th Century and Early 20 th Century].<br />

17 czerwca, Warszawa, Muzeum Teatralne<br />

l Patryk Kencki, Teatr przełomu XVIII i XIX wieku [Theatre of the Turn of the 19 th and 20 th Century].<br />

18 czerwca June 18, Warszawa, Muzeum Narodowe<br />

l Anna Straszewska; „Bitwa pod Grunwaldem” okiem kostiumologa [The Battle of Tannenberg in the<br />

Eyes of a Costumologist].<br />

23 czerwca June 23, Warszawa, Zamek Królewski<br />

l Małgorzata Omilanowska, Dzieła wielkich mistrzów niemieckiej architektury modernizmu w Polsce.<br />

Gropius, Poelzig, Mendelsohn i inni [Works of Great Masters of German Architecture of Modernism.<br />

Gropius, Poelzig, Mendelsohn and Others].<br />

8 lipca July 8, Warszawa, Muzeum Pałac w Wilanowie<br />

l Anna Straszewska; Amor i symbolika miłosna w dekoracji staropolskich strojów ślubnych [Cupid and<br />

Love Symbolism in the Decoration of Old Polish Wedding Costumes].<br />

22 września September 22, Warszawa, Zamek Królewski<br />

l Jan Przypkowski, Piękno przeszłe dokonane. Prusy Wschodnie w danej fotografii<br />

[Past Perfect Beauty. Eastern Prussia in Old Photographs].<br />

23 września September 23, Łódź, Stowarzyszenie Historyków <strong>Sztuki</strong>, Oddział Łódzki<br />

l Anna Straszewska, O kolekcjach kostiumów polskich malarzy historycznych [On Costume Collections<br />

of Polish Historical Paintiers].<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 79


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

16 października October 16, Warszawa, <strong>Instytut</strong> Muzykologii UW<br />

l Jacek Jackowski, Metody dokumentacji i archiwizacji folkloru muzycznego [Methods of Documenting<br />

and Archiving Musical Folklore].<br />

3 listopada November 3, Warszawa, Muzeum <strong>Sztuki</strong> Nowoczesnej<br />

l Marta Leśniakowska, Biopolityczne ciało w environmentach Stanisława Zamecznika [Biopolitical Body<br />

in Stanisław Zamecznik’s Environments].<br />

14 listopada Novemver 14, Warszawa, Collegium Civitas<br />

l Katarzyna Mikocka-Rachubowa; Fontanny Rzymu – pomniki z wody, światła i kamienia [Rome’s<br />

Fountains – Monumets from Water, Light, and Stone].<br />

18 listopada November 18, Warszawa, <strong>Instytut</strong> Historii <strong>Sztuki</strong> UW<br />

l Tomasz Grygiel, Architekci monachijscy w Warszawie i monachijska inspiracja w jej zabudowie 1771-1914.<br />

Wybrane zagadnienia [Munich Architects in Warsaw and Munich Inspiration in Warsaw’s<br />

Development 1771-1914. Selected Issues].<br />

24 listopada November 24, Poznań, Stowarzyszenie Historyków <strong>Sztuki</strong> Oddział Poznański<br />

l Andrzej Kusztelski, Wczesne renesansowe nagrobki biskupie w katedrze poznańskiej<br />

[Early Renaissance Bishops’ Tombstones in the Poznań Cathedral].<br />

11 grudnia December 11, Warszawa, Collegium Civitas<br />

l Katarzyna Mikocka-Rachubowa; André Le Brun, „pierwszy rzeźbiarz” króla Stanisława Augusta oraz<br />

jego francuskie i włoskie inspiracje [André Le Brun, ‘the First Sculptor” of King Stanislaus Augustus and<br />

His French and Italian Inspirations].<br />

UDZIAŁ W MIĘDZYNARODOWYCH KONFERENCJACH ZA GRANICĄ<br />

PARTECIPATION IN INTERNATIONAL CONFERENCES ABROAD<br />

26-27 marca, Schloss Ahrensburg, Niemcy, European Network for Baroque Cultural Heritage (ENBACH)<br />

– The Baroque Heritage of the Baltic Sea Region<br />

l Ewa Manikowska, The Baroque artistic gift in diplomatic relations.<br />

l Anna Oleńska; Was there any „Versailles” in the Polish-Lithuanian Commonwealth? From Wilanów<br />

of Jan III Sobieski to Białystok of a would-be king Jan IV Branicki. Multiplicity of models.<br />

15-17 kwietnia, Wiedeń, Austria; Österreichische Akademie der Wissenschaften<br />

Musicians & Monuments. Tracing Composers’ Memorial Iconography Through the Ages<br />

l Dominika Grabiec, Le contexte historique, culturel et politique des monuments de Frédéric Chopin.<br />

6-8 maja, Londyn, Wielka Brytania, King’s College – Exploratory Workshop – Music, Culture And<br />

Politics In Early Nineteenth-Century Europe<br />

l Ewa Dahlig-Turek, Funding programmes of the European Science Foundation.<br />

10-12 maja, Berlin, Niemcy, Rundfunk Berlin Brandenburg: Spotkanie robocze projektu Europeana-<br />

Connect<br />

l Ewa Dahlig-Turek, Prezentacja udziału IS <strong>PAN</strong> w projekcie EuropeanaConnect.<br />

27-30 maja, Berlin, Niemcy, Ethnologisches Museum, Staatliche Museen zu Berlin, Stiftung Preußischer<br />

Kulturbesitz Ethnomusicological: Archives in Europe – Strategies for the Next Decade<br />

l Ewa Dahlig-Turek, IPR in practice. IS <strong>PAN</strong> solutions for folk music recordings.<br />

80 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

31 maja – 3 czerwca, Tours, Francja, Centre d’etudes superieures sur la Renaissance – L’Humanisme<br />

musical et le monde slave<br />

l Elżbieta Witkowska-Zaremba, Aux confins de l’Humanism musical. Perspective polonaise.<br />

25-26 czerwca, Nola, Włochy, Uniwersytet Salerno – Scambi e confronti, sui modi dell’arte e della<br />

cultura, tra Italia e Polonia. Esperienze significative ed occasioni di riflessione<br />

l Ewa Manikowska, L’impatto del Grand Tour sulle collezioni artistiche in Polonia ai tempi di Stanislao<br />

Augusto.<br />

29 lipca, Monachium, Niemcy, Center for Advanced Studies (CAS), Ludwig Maximilians Universität –<br />

Cityscapes in History<br />

l Peter Martyn, The Tenement-House Architecture of Warsaw; vestiges of a Mietskasernenstadt.<br />

9-11 lipca, Nohant, Francja, Association Musique au Pays de George Sand: Présences de Chopin<br />

à Nohant<br />

l Piotr Dahlig; La « perception de la musique nationale », le propre monde et les « cordes » ethniques<br />

de Frédéric Chopin.<br />

1-4 września, Gandawa, Belgia, 10th International Conference on Urban History; European Association<br />

for Urban History – City and Society in European History<br />

l Małgorzata Omilanowska, Market halls in Scandinavia, Russia and Central and Eastern Europe and<br />

they impact on developing of the cities;<br />

l Peter Martyn, Comparing the Architectural Heritage of Central Lodz with the largely non-extant urban<br />

landscape of pre-1914 Warsaw;<br />

l Peter Martyn, Warsaw – Lodz: Nation-state capital and post-industrial city from global and local<br />

perspectives.<br />

3-7 września, Krzemieniec, Ukraina, Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, Muzeum<br />

J. Słowackiego w Krzemieńcu, Dialog dwóch kultur. VII Międzynarodowe Spotkania Naukowców<br />

l Urszula Makowska, Rembowski czyta Słowackiego.<br />

9-11 września, Emden, Niemcy, Gesellschaft für Historische Waffen- und Kostümkunde e.V.,<br />

Ostfriesisches Landesmuseum – Tagung und Mitgliederversammlung der Gesellschaft für Historische<br />

Waffen- und Kostümkunde e.V.<br />

l Anna Straszewska, Waffen- und Kostümsammlung von Józef Brandt (1841-1915), einem in München<br />

tätigen polnischen Historienmale.<br />

22-25 września, Budapeszt, Węgry, <strong>Instytut</strong> Muzykologii Węgierskiej Akademii Nauk: XXVI European<br />

Seminar in Ethnomusicology. Musical Traditions: Discovery, Inquiry, Interpretation and Application<br />

l Ewa Dahlig-Turek, „New Tradition” vs Tradition. Radio Festival and Its Impact on Polish Folk Music;<br />

l Jacek Jackowski; Traditions of Mazovia Region (Central Poland). Historical relict or alive tradition?;<br />

l Arleta Nawrocka-Wysocka, The musical tradition of Lutherans from Cieszyn Silesia. Subject and<br />

methods of research.<br />

24-25 września, Lwów, Ukraina, Akademia Muzyczna i Uniwersytet we Lwowie: IX Conferentia<br />

Investi gatorum Musicae Popu laris Russiae Rubrae Regionumque Finitimarum<br />

l Zbigniew J. Przerembski, Problematyka transkrypcji muzyki ludowej w polskich badaniach etnomuzykologicznych.<br />

14-16 października, Kowno, Litwa, Vytautas Magnus University, Faculty of Arts Centre for Lithuanian<br />

Cultural Heritage Identity Research – Landmarks of Art History: Dedicated to the 200 th anniversary of<br />

the first art history lecture given by J. Saunders at Vilnius University<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 81


WYKŁADY I REFERATY z LECTURES AND PAPERS<br />

l Irena Kossowska, Reinventing Historic Styles: The Perception of Traditionalist Artistic Trends in<br />

Central and Eastern Europe of the 1920s and 1930s.<br />

29-30 października, Strasbourg, Francja, European Science Foundation: Strategic workshop on<br />

research communities and research infrastructures in the Humanities<br />

l Ewa Dahlig-Turek, Between Science and Public Use: Music-Related Research Infrastructures.<br />

22-24 listopada, Wiedeń, Austria, Österreichische Akademie de Wissenschaften, Międzynarodowa konferencja:<br />

Prozesse und Praktiken der Aneignung musikalischer Repertoires in Zentraleuropa,<br />

ca. 1420-1450<br />

l Paweł Gancarczyk, Presulem ephebeatum by Petrus Wilhelmi de Grudencz and the Musical Identity<br />

of Central Europe.<br />

30 listopada – 2 grudnia, Praga, Czechy, Univerzita Karlova v Praze, Česko-Polský seminář: Hudební<br />

kultura Slezska před rokem 1741 z česko-polské perspektivy / Polsko-czeskie seminarium: Kultura<br />

muzyczna Śląska do 1741 roku z perspektywy polskiej i czeskiej<br />

l Paweł Gancarczyk, Fragmenty muzyczne w Oddziale Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej we<br />

Wrocławiu z perspektywy źródeł czeskich i polskich.<br />

l Dominika Grabiec, Motywy muzyczne w przedstawieniach pasyjnych z terenów Śląska i Czech wobec<br />

sztuki innych krajów.<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Recepcja repertuaru powstałego w Rzeczypospolitej u schyłku XVI<br />

i w pierwszej połowie XVII wieku na Śląsku, Morawach i w Pradze. Drogi transmisji.<br />

l Elżbieta Witkowska-Zaremba, Późnośredniowieczny repertuar teoretyczno-muzyczny w Polsce<br />

i w Czechach i jego odzwierciedlenie w źródłach śląskich.<br />

WYKŁADY I REFERATY NA ZAPROSZENIE INSTYTUCJI NAUKOWYCH ZA GRANICĄ<br />

LECTURES AND PAPERS DELIVERED IN THE INVITATION OF FOREIGN ACADEMIC INSTITUTIONS<br />

27 marca March 27, Durham, North Carolina, USA, Slavic Languages Department, Duke University<br />

l Irena Kossowska, Sight and Memory: Art and Ideology in Central and Eastern Europe of the 1920s<br />

and 1930s.<br />

24 sierpnia, August 24, Dubrownik, Chorwacja, Sveučilište u Zagrebu, Muzička Akademija<br />

l Jolanta Guzy-Pasiak, Ludomir Michał Rogowski’s Collection at the State Archive in Dubrovnik (DAD).<br />

26 sierpnia August 26, Dubrownik, Chorwacja, Sveučilište u Zagrebu, Muzička Akademija<br />

l Paweł Gancarczyk, The Manuscript XII from the Franciscan Monastery in Dubrovnik as a Source<br />

of Polyphonic Music in Southern Dalmatia.<br />

15-19 listopada November 15-19, Tampere, Finlandia, University of Tampere, Dept. of Anthropology<br />

of Music<br />

l Piotr Dahlig, Ethnomusicological fieldwork in Poland<br />

24 listopada, Lipsk, Niemcy, Uniwersytet Lipski<br />

l Małgorzata Omilanowska, Zwischen Hochhauskult und Rekonstruktionseifer Warschauer Architektur<br />

nach 1989.<br />

8 grudnia, Oldenburg, Niemcy, Carl von Ossietzky Universität<br />

l Małgorzata Omilanowska, Polen liegt an der Ostsee. Über die Visualisierung der polnischen Meerespolitik<br />

in den Jahren 1920-39.<br />

82 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


STUDIUM DOKTORANCKIE z POST-GRADUATE STUDIES<br />

Kie row nik he ad: dr hab. Mar ta Leś nia kow ska<br />

mar ta.les nia kow ska@wp.pl<br />

Se kre tarz sec re ta ry: mgr Grze gorz Nad grod kie wicz, grze gorz.nad grod kie wicz@is pan.pl<br />

czwar tki – piąt ki Thur sdays – Fri days 10:00–14:00<br />

tel. 22 50-48-234<br />

Studium Doktoranckie w IS <strong>PAN</strong>, które rozpoczęło działalność w 2004 r., ma na celu umożliwienie osobom<br />

podejmującym pracę nad rozprawą doktorską przygotowanie jej pod kompetentną opieką naukową<br />

w środowisku badawczym <strong>Instytut</strong>u. Studia trwają cztery lata i prowadzone są w zakresie historii sztuki,<br />

muzykologii, teatrologii, filmoznawstwa i antropologii kultury. Uczestnictwo w zajęciach studium, obejmujących<br />

wykłady i seminaria, jest bezpłatne. Dla doktorantów przewidziane są dwunastomiesięczne stypendia,<br />

przyznawane po pierwszym i kolejnych latach studiów.<br />

Według stanu na 31 grudnia <strong>2010</strong> roku liczba słuchaczy Studium Doktoranckiego IS <strong>PAN</strong> wyniosła<br />

72 osoby: na 1 roku – 14, na 2 roku 19, na 3 roku – 17, na 4 roku – 22.<br />

Post-graduate studies launched at IS <strong>PAN</strong> in 2004 are meant to allow the individuals wishing to work<br />

on their doctoral dissertation to enjoy a competent academic guidance within the scholarly circle at<br />

IS <strong>PAN</strong>. The studies span four years and are run in history of art, musicology, theatre studies, film studies,<br />

and anthropology of culture. Attendance at classes including lectures and seminars is free of charge.<br />

Post-graduate students can win yearly scholarships awarded after the first and subsequent years of studies.<br />

As of December 31, <strong>2010</strong>, the number of students attending totalled 72: 14 in their first year; 19 in the<br />

second year; 17 in the third; 22 in their fourth year.<br />

5 stycznia January 5<br />

l prof. dr hab. Wojciech Dudzik (UW), Jak pisać historię teatru europejskiego? Najnowszy przykład<br />

z Niemiec [How to Write History of European Theatre? The Newest Example from Germany].<br />

19 stycznia January 19<br />

l dr hab. Małgorzata Omilanowska (IS <strong>PAN</strong>), Uzdrowisko Połąga za Tyszkiewiczów. Zapomniane polskie<br />

miejsce kultury [Palanga Resort in the Times of the Tyszkiewiczs. Forgotten Site of Polish Culture].<br />

16 lutego February 16<br />

prof. dr hab. Jakub Pokora (UKSW), Rola gestu w sztuce portretowej [Role of Gesture in Portrait Art].<br />

2 marca March 2<br />

l prof. dr hab. Wojciech Dudzik (UW), Maski w świecie karnawału [Masks in the World of Carnival];<br />

l dr Dariusz Konstantynów (IS <strong>PAN</strong>), Armia na ekranie: „Płomienne serca” Romualda Gantkowskiego<br />

(1937) + seans filmowy [Troops on the Screen: Flaming Hearts by Romuald Gantkowski (1937)<br />

+ film show].<br />

16 marca March 16<br />

l dr Marcin Zgliński (IS <strong>PAN</strong>), Problem fałszerstwa w muzyce, muzykologii i fonografii XIX-XXI w.<br />

[Fake in Music, Musicology, and Phonography 19th-21st Centuries];<br />

l prof. Małgorzata Sugiera i dr Mateusz Borowski (UJ), Człowiek/zwierzę. Kultura popularna i ideologie<br />

tożsamości [Human/Animal. Pupular Culture and Ideologies of Identity].<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 83


STUDIUM DOKTORANCKIE IS <strong>PAN</strong> z POST-GRADUATE STUDIES<br />

13 kwietnia April 13<br />

l dr hab. Maria Popczyk (UŚ), Estetyka ekspozycji muzealnej [Easthetics of Museum Display].<br />

27 kwietnia April 27<br />

l dr Urszula Makowska (IS <strong>PAN</strong>), Jak Słowacki chciał „nastręczyć parę obrazów dla malarza” i co z tego<br />

wynikło [How Słowacki Wanted to ‘Provide Some Paintings for a Painter’ and What Has Resulted<br />

from This];<br />

l dr Walentyny Krupowies-Bartoszewicz, Litwa Miłosza, Litwa Konwickiego. Rzecz o polskich zmaganiach<br />

z prowincją [Miłosz’s Lithuania, Konwicki’s Lithuania. On Polish Struggles against the Provinces].<br />

11 maja May 11<br />

l prof. dr hab. Stefan Muthesius (emer., Univ. Norwich), The new Fine Art Museum Buildings in the<br />

19th century;<br />

l dr hab. Andrzej Pieńkos (prof. IHS UW), Śmierć i muzeum. O kilku XIX-wiecznych konfrontacjach<br />

eschatologicznych sztuki [Death and Museum. On Several 19th-Century Eschatological Confrontations<br />

of Art].<br />

25 maja May 25<br />

l dr Jakub Sito (IS <strong>PAN</strong>), Warszawa jako jedna z artystycznych stolic Europy w okresie rządów dynastii<br />

saskiej [Warsaw as one of the Artistic Capitals of Europe under the Saxon House];<br />

l dr Paweł Gancarczyk (IS <strong>PAN</strong>), Kodykologia muzyczna. Z problematyki badań dawnych rękopisów<br />

muzycznych [Musical Codicology. Questions of the Research into Old Musical Manuscripts].<br />

15 czerwca June 15<br />

l prof. dr hab. Andrzej Rottermund (Zamek Królewski w Warszawie), Muzeum w okresie przemian<br />

[Museum in the Period of Change];<br />

l prof. dr hab. Piotr Piotrowski (Muzeum Narodowe w Warszawie), Historyk sztuki między akademią<br />

i muzeum [Historian of Art between Academy and Museum].<br />

22 czerwca June 22<br />

l dr Grzegorz Zieziula (IS <strong>PAN</strong>), „Tannhäuser” Wagnera na scenie Grand Opéra (1861): opinie paryskiej<br />

krytyki na nowo odczytane [Wagner’s Tannhäuser at the Grand Opéra (1861): View of the Paris<br />

Critique Reinterpreted];<br />

l dr Jolanta Guzy-Pasiak (IS <strong>PAN</strong>), Obrazy Arnolda Schoenberga [Arnold Schoenberg’s Paintings].<br />

26 października October 26<br />

l prof. dr hab. Stefan Muthesius (emer., Univ. Norwich), Wczesne dekady Krakowskiej Szkoły Historii<br />

<strong>Sztuki</strong>. Problem polonocentryzmu w europejskim kontekście [Early Decades of the Cracow School of<br />

History of Art. The Question of Polonocentrism in the European Context].<br />

9 listopada November 9<br />

l ks. dr hab. Andrzej Witko (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie) Francisca de Zurbarána<br />

hieronimicki cykl malowideł z klasztoru w Guadelupe [Francisco de Zurbarán’s Heronymo’s Cycle<br />

of Paintings from the Guadelupe Convent].<br />

30 listopada November 30<br />

l dr hab. Agata Jakubowska (UAM), Abakany w kontekście sztuki kobiet lat sześćdziesiątych [Abakans in<br />

the Context of Women’s Art from the 1960s].<br />

84 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


STUDIUM DOKTORANCKIE IS <strong>PAN</strong> z POST-GRADUATE STUDIES<br />

7 grudnia December 7<br />

l dr hab. Wojciech Dudzik (UW), W stronę teatrologii kulturowej [Towards Cultural Theatre Studies];<br />

l dr Piotr Kociumbas (UW), Interdyscyplinarne aspekty badań nad kantatą okolicznościową w XVIII-w.<br />

Gdańsku [Interdisciplinary Aspects of Research into Occasional Cantata in the 18th-Century Gdansk].<br />

21 grudnia December 21<br />

l dr hab. Maria Popczyk (UŚ), Estetyka ekspozycji muzealnych. Koncepcje wystawy [Aesthetics of<br />

Museum Displays. Exhibition Concepts];<br />

l dr hab. Andrzej Pieńkos (UW), Cyprian Godebski. Dlaczego znanym rzeźbiarzem był i dlaczego przestał<br />

nim być [Cyprian Godebski. Why He Used to be a Famous Sculptor and then Stopped to be One].<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 85


WYDARZENIA, NAGRODY I WYSTAWY<br />

EVENTS, AWARDS AND EXHIBITIONS<br />

WYDARZENIA EVENTS<br />

l 22 czer wca <strong>2010</strong> ro ku od by ła się w In sty tu cie<br />

Sztu ki uro czy stość ju bi le u szu 90-le cia Alek san dra<br />

Jac kow skie go. La u da cje wy gło si li: Lech So kół,<br />

Ewa Ko rul ska, Sta ni sław Mos sa kow ski i Zbi gniew<br />

Be ne dyk to wicz.<br />

Wiel ce Sza now ne mu Alek san dro wi Jac kow skie mu,<br />

w uzna niu Je go za sług dla In sty tu tu Sztu ki Pol skiej<br />

Aka de mii Na uk i z wdzięcz no ścią za wie lo let nią<br />

pra cę na sta no wi sku kie row ni ka Za kła du Sztu ki<br />

Lu do wej i Nie pro fe sjo nal nej, za Je go pra cę na<br />

Lech Sokół i Aleksander Jackowski<br />

Aleksander Jackowski<br />

rzecz Ak cji Zbie ra nia Fol klo ru i Do ku men ta cji<br />

Sztu ki Lu do wej, za 48 lat Je go twór czej pra cy na<br />

sta no wi sku re dak to ra na czel ne go kwar tal ni ka<br />

„Pol ska Sztu ka Lu do wa KON TEK STY” zmie rza -<br />

ją cej do ukształ to wa nia go na czo ło we pis mo etno<br />

lo gicz ne na sze go kra ju, Au to ro wi kil ku set<br />

l On 22 June <strong>2010</strong>, the 90th Birthday of<br />

Aleksander Jackowski was celebrated at the<br />

Institute of Art. The laudatory speeches were<br />

given by: Lech Sokół, Ewa Korulska, Stanisław<br />

Mossakowski, and Zbigniew Benedyktowicz.<br />

To Honourable Aleksander Jackowski,<br />

in recognition of His merits for the Institute of<br />

Art of the Polish Academy of Sciences; in gratitude<br />

for His long-standing work as the head of the<br />

Department of Folk and Non-Professional Art;<br />

for His contribution to the Action for the<br />

Collection of Folklore and Documentation of<br />

Folk Art; for the 48 years of His creative work<br />

as Editor-in-chief of the „Polska Sztuka Ludowa<br />

KONTEKSTY” quarterly, turning it into the<br />

leading ethnology magazine of the country; to<br />

the Author of hundreds of scholarly articles and<br />

some dozen fundamental reference books on<br />

folk art, contemporary art, l’art brut, naïve art<br />

(i.a. Art of the Polish Peasants [1965], Art Called<br />

Naïve [1995], On Sculptures and Sculptors<br />

[1997], Folk Paintings [1998], Sorrowful Landscape,<br />

Wayside Shrines and Crosses; Polish Folk<br />

Art [2002]; Places and People [2003]; Nikifor’s<br />

World [2005]; to a university Lecturer who has<br />

shaped and educated several generations of<br />

Polish ethnographers and ethnologists; in gratitude<br />

for His contribution to the Committee of<br />

Ethnologist Sciences at the Polish Academy of<br />

Sciences; to the guardian and friend of the<br />

artists who are „apart”, „different”; to the<br />

86 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


WYDARZENIA, NAGRODY I WYSTAWY z EVENTS, AWARDS AND EXHIBITIONS<br />

ar ty ku łów na u ko wych i kil ku na stu fun da men tal -<br />

nych ksią żek o sztu ce lu do wej, współ czes nej, l’art<br />

brut, sztu ce na iw nej (m. in. Sztu ka lu du pol skie go<br />

[1965], Sztu ka zwa na na iw ną [1995], O rzeź bach<br />

i rzeź bia rzach [1997], Ob ra zy lu do we [1998],<br />

Pej zaż fra sob li wy. Ka pli czki i krzy że przy droż ne;<br />

Pol ska sztu ka lu do wa [2002], Miej sca i lu dzie<br />

[2003], Świat Ni ki fo ra [2005]), wy kła dow cy uniwersyteckiemu,<br />

któ ry ukształ to wał i wy cho wał kil -<br />

ka po ko leń pol skich et no gra fów i et no lo gów,<br />

z wdzięcz no ścią za Je go pra cę w Ko mi te cie Na uk<br />

Et no lo gicz nych <strong>PAN</strong>, opie ku no wi i przy ja cie lo wi<br />

ar ty stów „osob nych”, „in nych”, przy ja cie lo wi arty<br />

stów i sztu ki, z wdzięcz no ścią za Je go obec ność<br />

wży ciu na u ko wym i kul tu rze Pol ski, za Je go posta<br />

wę i wszech stron ną ref lek sję hu ma ni stycz ną<br />

– przy zna je my i ofia ru je my Mu, z wy ra za mi najwyż<br />

sze go uzna nia, sym pa tii i gra tu la cja mi Zło ty<br />

Me dal In sty tu tu Sztu ki Pol skiej Aka de mii Na uk.<br />

(Dy rek tor IS <strong>PAN</strong> – prof. dr hab. El żbie ta Wit kow ska<br />

-Za rem ba, z-ca Dy rek to ra IS <strong>PAN</strong> – dr hab. Ewa<br />

Dah lig-Tu rek, z-ca Dy rek to ra IS <strong>PAN</strong> – dr hab. Danu<br />

ta Kuź nic ka).<br />

l 80. rocz ni cę uro dzin pro fe so ra Je rze go Ko wal czy ka<br />

pra cow ni cy In sty tu tu Sztu ki <strong>PAN</strong> uczci li uro czy -<br />

stym spot ka niem, któ re da ło oka zję do zło że nia<br />

Ju bi la to wi ofi cjal nych i nie o fi cjal nych ży czeń, po dziele<br />

nia się wspom nie nia mi oraz ogrom nym tor tem.<br />

Pro fe sor Ko wal czyk, zwią za ny z In sty tu tem od<br />

po nad 30 lat nie zmien nie im po nu je roz leg ło ścią<br />

hu ma ni stycz nej wie dzy, ak tyw no ścią za wo do wą<br />

i za an ga żo wa niem w pro mo wa niu ba da czy młodszych<br />

ge ne ra cji. O je go wiel kiej ro li w roz wo ju<br />

mię dzy na ro do wej współ pra cy na u ko wej pa mię ta -<br />

ją tak że hi sto ry cy sztu ki Lit wy, Ło twy, Bia ło ru si<br />

i Ukra i ny, licz ni sty pen dy ści i do kto ran ci, któ rzy<br />

Od lewej stoją: Jerzy Kowalczyk, Wanda Mossakowska,<br />

Elżbieta Witkowska-Zaremba<br />

Friend of artists and art; in gratitude for His<br />

presence in the academic and cultural life in<br />

Poland; for His attitude and versatile reflection<br />

in the domain of the humanities; we award Him<br />

and present Him, in our deepest appreciation,<br />

liking, and with heartiest congratulations, with<br />

the Golden Medal of the Institute of Art of the<br />

Polish Academy of Sciences” Director – Prof. dr<br />

hab. Elżbieta Witkowska-Zaremba, Deputy<br />

Director for Academic Research – Dr hab. Ewa<br />

Dahlig-Turek, Deputy Director for General Matters<br />

Dr hab. Danuta Kuźnicka.<br />

l In order to celebrate the 80 th Birthday of Prof.<br />

Jerzy Kowalczyk, the IS <strong>PAN</strong> staff held<br />

a ceremonial meeting which provided the<br />

opportunity to express both official and private<br />

congratulations to the Professor.<br />

Having been continuously associated with the<br />

Institute for 30 years, Prof. Kowalczyk invariably<br />

impresses with his vast humanist knowledge,<br />

professional activity, and commitment to<br />

promoting researchers from younger generations.<br />

His major contribution to the development of<br />

international academic cooperation is very well<br />

remembered by historians from Lithuania,<br />

Latvia, Belarus, and Ukraine, numerous grant<br />

holders, and post-graduate students, who<br />

very spontaneously demonstrated their gratitude<br />

to and warm feelings for Prof. Kowalczyk.<br />

Many works from among the impressive<br />

academic output of Professor Kowalczyk rank<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 87


WYDARZENIA, NAGRODY I WYSTAWY z EVENTS, AWARDS AND EXHIBITIONS<br />

spon ta nicz nie po śpie szy li z do wo da mi sym pa tii<br />

i wdzięcz no ści.<br />

Wie le dzieł z im po nu ją ce go do rob ku Pro fe so ra<br />

na le ży do ka no nu pol skiej hi sto rii sztu ki i sta le dostar<br />

cza in spi ra cji młod szym po ko le niom ba da czy.<br />

Opie ra ją się one dzia ła niu cza su, po dob nie jak dostoj<br />

ny Ju bi lat, któ ry po dej mu je pra ce nad no wy -<br />

mi pro jek ta mi.<br />

among the canon of Polish history of art and<br />

continue to inspire younger generations of<br />

researchers. They stand well the test of time, as<br />

well as honourable Professor who continues<br />

undertaking new projects.<br />

NAGRODY AWARDS<br />

l Wie sław Jusz czak – Na gro da Pol skie go PEN<br />

Clu bu im. Ksa we re go i Mie czy sła wa Pru szyń skich<br />

za ese i sty kę hu ma ni stycz ną<br />

WYSTAWY EXHIBITIONS<br />

l kwie cień–paź dzier nik <strong>2010</strong><br />

Li bri ma nusc rip ti. Z ba dań Ka ta lo gu Źró deł<br />

Mu zycz nych<br />

Ce lem wy sta wy by ło za pre zen to wa nie wy ni -<br />

ków ba dań zes po łu Ka ta lo gu Źró deł Mu zycz nych<br />

w Pol sce IS <strong>PAN</strong>, pro wa dzo nych w la tach<br />

2005–2009. Na 33 plan szach przed sta wio no repro<br />

duk cje rę ko pi sów li tur gicz no mu zycz nych<br />

z okre su od XI do XVIII wie ku, czę ścio wo sła bo<br />

zna nych, wy do by tych z za pom nie nia dzię ki kweren<br />

dom pro wa dzo nym w Mu ze um Na ro do wym<br />

w War sza wie, Bib lio te ce Uni wersyteckiej we Wroc<br />

ła wiu i Bib lio te ce Uni wersyteckiej w War sza wie.<br />

Pre zen to wa nym za byt kom to wa rzy szy ły zwięz łe<br />

opi sy, a każ dy z pię ciu dzia łów wy sta wy zo stał<br />

opa trzo ny fa cho wym ko men ta rzem. Wy sta wa zo sta -<br />

ła przy go to wa na przez dr. Pa wła Gan car czy ka przy<br />

współ pra cy dr Jo lan ty Gu zy-Pa siak, mgr Do mi ni ki<br />

Gra biec i mgr. Pio tra Jam skie go. Jej otwar cie w dniu<br />

22 kwiet nia <strong>2010</strong> r. to wa rzy szy ło kon fe ren cji<br />

„Per spek ty wy iko no gra fii mu zycz nej w Pol sce.<br />

Źró dła – kon tek sty – in ter pre ta cje” zor ga ni zo wa -<br />

nej przez zes pół Ka ta lo gu Źró deł Mu zycz nych<br />

w Pol sce.<br />

Spoś ród pre zen to wa nych obiek tów na le ży<br />

wy róż nić mu zy ka lia z Mu ze um Na ro do we go<br />

l Ire na Kos sow ska – Tar gi Książ ki w Kra ko wie<br />

2009/<strong>2010</strong> – Wy róż nie nie w „Kon kur sie na książ -<br />

kę edy tor sko do sko na łą” za książ kę Ma lar stwo<br />

Pol skie. Sym bo lizm i Mło da Pol ska, War sza wa <strong>2010</strong><br />

l Bar ba ra Przy by szew ska-Jar miń ska – Na gro da<br />

Związ ku Kom po zy to rów Pol skich na rok <strong>2010</strong><br />

„Za wiel ki do ro bek ba daw czy, któ re go re zul ta ty<br />

zmie ni ły ob raz hi sto rii mu zy ki Eu ro py Środ ko wej”<br />

l Bar ba ra Przy by szew ska-Jar miń ska – Na gro da<br />

Spe cjal na Mi ni stra Kul tu ry i Dzie dzic twa Na ro -<br />

do we go „W uzna niu za sług w pro pa go wa niu dawnej<br />

mu zy ki pol skiej i eu ro pej skiej prze ło mu XVI<br />

i XVII wie ku”<br />

l Gra ży na Rusz czyk – XIX Ogól no pol ski Przegląd<br />

Książ ki Kra joz naw czej i Tu ry stycz nej, Po znań<br />

<strong>2010</strong>, I miej sce w ka te go rii „Al bu my kra joz naw -<br />

cze” za książ kę Ar chi tek tu ra drew nia na w Pol sce,<br />

War sza wa 2009<br />

l April – October <strong>2010</strong><br />

Libri Manuscript. From the Catalogue of Musical<br />

Sources.<br />

The Exhibition was to present the result of<br />

research carried out by the Catalogue of Musical<br />

Sources in Poland team at IS <strong>PAN</strong> in 2005-2006.<br />

33 charts feature reproductions of liturgical<br />

music manuscripts from the 11 th -18 th centuries,<br />

partially very little known, brought out to light<br />

thanks to the preliminary research at the<br />

National Museum in Warsaw, University Library<br />

in Wrocław, and University Library in Warsaw.<br />

The displayed monuments were accompanied by<br />

brief descriptions and each of the five sections<br />

of the exhibition featured a professional<br />

commentary. The Exhibition was prepared by<br />

Paweł Gancarczyk PhD, in cooperation with<br />

Jolanta Guza-Pasiak PhD, Dominika Grabiec<br />

MA and Piotr Jamski MA. Its inauguration on<br />

88 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


WYDARZENIA, NAGRODY I WYSTAWY z EVENTS, AWARDS AND EXHIBITIONS<br />

w War sza wie (dział I), któ re zo sta ły roz poz na ne<br />

i opi sa ne dzię ki współ pra cy po mię dzy Mu ze um<br />

a In sty tu tem Sztu ki <strong>PAN</strong>. Zna laz ły się wśród nich:<br />

bre wiarz z po cząt ku XIII wie ku oraz – uzna wa ny za<br />

za gi nio ny w 1944 ro ku – psał terz z XVI wie ku.<br />

Znacz na część re pro duk cji do ty czy ła bo ga tych zbiorów<br />

Bib lio te ki Uni wersyteckiej we Wroc ła wiu (działy<br />

III–V), któ re zo sta ły upo rząd ko wa ne (w for mie<br />

ba zy da nych) w ra mach gran tu The Pac kard Hu ma -<br />

ni ties In sti tu te (USA). Po szu ki wa nia pro wa dzo ne we<br />

Wroc ła wiu do pro wa dzi ły do ujaw nie nia wie lu wcześ<br />

niej nie zna nych lub za pom nia nych za byt ków, w tym<br />

ogrom ne go zbio ru frag men tów mu zycz nych. Na wysta<br />

wie za pre zen to wa no wszech stron ny wy bór muzy<br />

ka liów ślą skich od XI do XVI wie ku, w tym kil ka<br />

przy kła dów ilu mi no wa nych rę ko pi sów cy ster skich<br />

oraz rę ko pi sów z koś cio łów i klasz to rów Wroc ła wia,<br />

Ny sy, Gło go wa i Ża ga nia. Wśród frag men tów zna laz<br />

ły się m.in. naj star szy przy kład no ta cji mu zycz nej<br />

w Pol sce (mszał z XI wie ku), frag ment gra du a łu<br />

cy ster skie go z XIII wie ku (zob. ilu stra cja) oraz fragment<br />

zwo ju mu zycz ne go z po li fo nicz nym re per tu a -<br />

rem XIV wie ku. Wy sta wę do peł ni ły wi ze run ki<br />

pol skich rę ko pi sów ilu mi no wa nych z XVII i XVIII<br />

wie ku za cho wa nych w Bib lio te ce Uni wersyteckiej<br />

w War sza wie (dział II).<br />

P.G.<br />

Kar ta z nie zna ne go gra du a łu cy ster skie go z XIII wie ku<br />

Wroc ław, Bib lio te ka Uni wersytecka, sygn. I F 119<br />

Fig. A page from an unknown Cistercian gradual from the<br />

13 t h c. Wrocław, University Library, cat. no. 1 F 119<br />

22 April <strong>2010</strong> accompanied the Conference<br />

Perspectives of Musical Iconography in Poland.<br />

Sources – Contexts – Interpretations, held by the<br />

team of the Catalogue of the Musical Sources in<br />

Poland.<br />

Among the displayed exhibits, special mention<br />

should be made of the musical monuments from<br />

the National Museum in Warsaw (Section 1)<br />

which have been identified and described thanks<br />

to the cooperation between the Museum and the<br />

Institute of Art of the Polish Academy of Sciences.<br />

among them there was a breviary from the early<br />

13 th century and a psalter from the 16 th century, in<br />

1944 regarded to have been unpreserved. Quite<br />

an ample number of reproductions were related<br />

to the rich collection of the University Library in<br />

Wrocław (Sections 3-4) which were organized (to<br />

form a database) as the output of the American<br />

Packard Humanities Institute’s grant. The research<br />

carried out in Wrocław led to revealing many<br />

previously unknown or forgotten monuments,<br />

this including a huge collection of musical<br />

fragments. The Exhibition displayed a comprehensive<br />

selection of musical exhibits from Silesia, starting<br />

from the 11 th until the 16 th centuries, these<br />

including several examples of illuminated Cistercian<br />

manuscripts and manuscripts form churches and<br />

convents in Wrocław, Nysa, Głogów, and Żagań.<br />

Among the fragments, there were exhibits like the<br />

oldest examples of music in Poland (missal from<br />

the 11 th century), a fragment of a Cistercian<br />

gradual from the 13 th c. (see fig.), and a fragment<br />

of a musical roll with polyphonic repertory from<br />

the 14 th c. The Exhibition was completed with<br />

presentation of Polish illuminated manuscripts<br />

from the 17 th and 18 th centuries kept at the<br />

University Library in Warsaw (Section 2).<br />

P.G.<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 89


STYPENDIA I GOŚCIE<br />

SCHOLARSHIPS AND FOREIGN VISITORS<br />

STYPENDIA I ZAGRANICZNE WYJAZDY BADAWCZE<br />

SCHOLARSHIPS AND FOREIGN RESEARCH TRIPS<br />

Austria, Wiedeń Austria, Vienna:<br />

l Tadeusz Zadrożny, 21-31 marca March 21-31<br />

Chorwacja, Dubrownik, Zagrzeb Croatia, Dubrovnik, Zagreb:<br />

l Paweł Gancarczyk, 21 sierpnia - 3 września August 21 - September 3<br />

l Jolanta Guzy-Pasiak, 19-30 sierpnia August 19-30<br />

Czechy, Praga Czech Republic, Prague:<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, 29 listopada - 4 grudnia November 29 - December 4<br />

l Paweł Gancarczyk, 24-29 listopada November 24-29<br />

l Dominika Grabiec, 24 listopada-3 grudnia November 24- December 3<br />

l Elżbieta Witkowska-Zaremba, 2-4 grudnia December 2-4<br />

Francja, Paryż, Frence, Paris:<br />

l Anna Agnieszka Szablowska, 11-24 kwietnia April 11-24<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, 25-26 maja May 25-26<br />

Izrael, Jerozolima, Telawiw, Israel, Jerusalem, Tel-Aviv:<br />

l Anna Oleńska, 4-13 października October 4-13<br />

Litwa, Wilno Lithuania, Vilna:<br />

l Anna Oleńska, 8-14 lutego February 8-14<br />

l Marcin Zgliński, 8-14 lutego February 8-14<br />

Łotwa, Ryga Latvia, Riga:<br />

l Małgorzata Omilanowska, 19-27 sierpnia August 19-27<br />

l Jolanta Polanowska, 1-10 grudnia December 1-10<br />

Niemcy, Altenberg, Kolonia, Trewir Germany, Altenberg, Cologne, Trier,<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, 11-16 marca March 11-16<br />

Niemcy, Berlin, Germany, Berlin:<br />

l Tadeusz Jurkowlaniec, 16-20 maja May 16-20<br />

l Paweł Gancarczyk, 6-20 czerwca June 6-20<br />

Niemcy, Monachium Germany, Munich:<br />

l Tadeusz Zadrożny, 10-17 marca March 10-17<br />

Norwegia, Oslo, Norway, Oslo:<br />

l Ewa Partyga, 27 września - 2 października September 27-October 2<br />

Norwegia, Trondheim, Norway Trondheim:<br />

l Jacek Jackowski, 30 listopada - 2 grudnia November 30-December 2<br />

Rosja, Moskwa, Russia, Moscow:<br />

l Anna Agnieszka Szablowska, 16-23 listopada November 16-23<br />

90 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


GOŚCIE ZAGRANICZNI z FOREIGN VISITORS TO IS <strong>PAN</strong><br />

Słowacja, Bratysława Slovakia, Bratislava:<br />

l Dominika Grabiec, 26 września-3 października September 26-October 3<br />

l Arleta Nawrocka-Wysocka, 11-15 października October 11-15<br />

Stany Zjednoczone, Północna Karolina, U.S.A. North Carolina<br />

l Irena Kossowska, 1 stycznia-31 maja January 1-May 31<br />

Szwajcaria, Rapperswil, Swiss, Rapperswil:<br />

l Ewa Furmańska 1-13 lutego February 1-13, 17 lipca-1 sierpnia July 17-August 1,<br />

21-24 października October 21-24<br />

Szwecja, Sztokholm, Strängnäs, Uppsala Sweden, Stockholm, Strängnäs, Uppsala<br />

l Barbara Przybyszewska-Jarmińska, 15-26 listopada November 15-26<br />

Szwecja, Sztokholm Sweden, Stockholm<br />

l Zbigniew Michalczyk, 20 września- 3 października September 20-October 3<br />

l Marcin Zgliński, 31 października-7 listopada October 31-November 7<br />

Węgry, Budapeszt Hungary, Budapest:<br />

l Ewa Dahlig-Turek, 20-25 września September 20-25<br />

Wielka Brytania, Londyn British Isles, London:<br />

l Ewa Partyga, 9-14 sierpnia August 9-14<br />

l Marzena Kuraś, 1-11 grudnia December 1-11<br />

l Jolanta Guzy-Pasiak, 4-23 października October 4-23<br />

Włochy, Rzym Italy Rome:<br />

l Hanna Osiecka-Samsonowicz, 1-15 marca March 1-15<br />

GOŚCIE PRZEBYWAJĄCY W IS <strong>PAN</strong><br />

W RAMACH MIĘDZYNARODOWEJ WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ<br />

VISITORS TO IS <strong>PAN</strong> UNDER THE AUSPICES<br />

OF INTERNATIONAL ACADEMIC COOPERATION<br />

l z Chorwacji from Croatia: prof. Stanislav Tuksar i dr Vjera Katalnić (Chorwacka Akademia Nauk)<br />

l z Czech from Czech Republic: dr Lenka Mrackova, (Czeska Akademia Nauk)<br />

l z Kanady from Canada: prof. Gunnar Paulson<br />

l z Litwy from Lithuania: prof. Adomas Butrimas, dr S. Butrimiene, dr Tojana Raciunaite,<br />

dr Giedre Jankeviciute, dr Gabija Surdokaite, dr Rasa Antaviciute (<strong>Instytut</strong> Historii <strong>Sztuki</strong> Wileńskiej<br />

ASP)<br />

l z Niemiec from Germany: prof. Michael Bernhard (Bawarska Akademia Nauk)<br />

l z Rosji from Russia: prof. Inessa Swirida (Rosyjska Akademia Nauk)<br />

l z Rumunii from Romania: mgr Irina Colaru Carabas (Rumuńska Akademia Nauk)<br />

l ze Słowacji from Slovakia: dr Janka Petoczowa<br />

l z Ukrainy from Ucraine: prof. Larissa Wachnina, dr Larissa Mushkietuk (Ukraińska Akademia Nauk)<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 91


ZBIORY I ARCHIWA z COLLECTION AND ARCHIVES<br />

ZBIO RY SPE CJAL NE I DO KU MEN TA CJA TE A TRU<br />

Bu dy nek Bib lio te ki IS <strong>PAN</strong>, plac Kra siń skich 1a,<br />

2. pię tro, pok. 10, 11, 12<br />

IS <strong>PAN</strong> Li bra ry Bu il ding, Plac Kra siń ski 1 a 2 nd flo or,<br />

ro oms 10, 11, 12<br />

tel. pho ne 22 50 48 257<br />

Czy tel nia czyn na: wtor ki, piąt ki 10.00-14.00<br />

Re a ding ro om open: Tu es days, Fri days 10.00 a.m. - 2 p.m.<br />

zes pół staff: dr Ja go da Her nik-Spa liń ska,<br />

mgr Ma rze na Ku raś<br />

dr hab. Jo an na M. Sos now ska<br />

dr Ta de usz Za droż ny<br />

Zbio ry Spe cjal ne IS <strong>PAN</strong> gro ma dzą do ku men ty<br />

z za kre su pol skie go ży cia ar ty stycz ne go w XIX<br />

i XX wie ku (te a tru, pla sty ki, fil mu, hi sto rii sztu ki ja -<br />

ko dys cy pli ny). Ar chi wa lia udo stęp nia ne są pra cow -<br />

ni kom na u ko wym i stu den tom na miej scu w czy tel ni.<br />

Wgląd w pra ce do ktor skie moż li wy jest je dy nie po<br />

uzy ska niu zgo dy au to ra. Oso by po raz pier wszy korzy<br />

sta ją ce ze zbio rów mu szą uzy skać pi sem ną zgo dę<br />

Dy rek cji IS <strong>PAN</strong> na ko rzy sta nie z do ku men tów.<br />

W czy tel ni do stęp ne są ka ta lo gi: al fa be tycz ny,<br />

pro we nien cyj ny, dy ser ta cji do ktor skich, sztuk te a -<br />

tral nych, mi kro fil mów i fo to ko pii.<br />

W <strong>2010</strong> ro ku przy by ło dzie więć no wych nu me -<br />

rów in wen ta rzo wych i obec nie Zbio ry Spe cjal ne li -<br />

czą 1978 zes po łów ar chi wal nych. Wśród no wych<br />

na byt ków wy mie nić na le ży ma te ria ły do ty czą ce<br />

Sta ni sła wa No a kow skie go czy ar chi tek tu ry do by<br />

oświe ce nia w Pol sce.<br />

Udo stęp nio no ar chi wa lia 175 oso bom, prze pro -<br />

wa dzo no sze reg kwe rend me ry to rycz nych.<br />

Wy po ży czo no ma te ria ły ar chi wal ne na wy sta wy:<br />

l He le na Mo drze jew ska, Mu ze um Na ro do we<br />

w Gdań sku, Pa łac Opa tów 26 VI – 26 IX;<br />

l Wach la rze ze zbio rów Mu ze um Te a tral ne go,<br />

Mu ze um Te a tral ne w War sza wie, gru dzień <strong>2010</strong><br />

– ma rzec 2011.<br />

W Do ku men ta cji Te a tru spo rzą dzo ny zo stał spis<br />

ar chi wal nych ma te ria łów pra so wych z dzia łal no ści<br />

te a trów w po szcze gól nych mia stach (wg al fa be tycz -<br />

ne go ukła du miast).<br />

SPE CIAL COL LEC TIONS<br />

AND DO CU MEN TA TION OF THE A TRE<br />

The special collections of IS <strong>PAN</strong> gather<br />

together documents testifying to Polish artistic life<br />

in the 19 th and 20 th centuries (theatre, the fine arts,<br />

film, history of art as a discipline). The archival<br />

material is available to scholars and students in the<br />

Reading Room. Access to a doctoral thesis is only<br />

possible after obtaining authorization from the<br />

author. Readers who would like to use the collections<br />

for the first time are required to have written<br />

permission from the authorities of IS <strong>PAN</strong> in order<br />

to gain access to these materials.<br />

The following catalogues are available in the<br />

Reading Room: alphabetical, provenential, doctoral<br />

theses, theatre plays, microfilms and photocopies<br />

In <strong>2010</strong>, nine new inventory numbers were added<br />

and currently the Special Collections feature 1,978<br />

archival sets. Among the acquisitions mention<br />

must be made of the records related to Stanisław<br />

Noakowski or Enlightenment architecture in<br />

Poland. 175 individuals were given access to the<br />

archival holdings, a number of factual preliminary<br />

library researches were carried out. Archival<br />

records were rented to the following exhibitions:<br />

l Helena Modrzejewska, National Museum in<br />

Gdansk, The Abbot’s Palace, June 26 – September<br />

26, <strong>2010</strong>;<br />

l Fans from the Theatre Museum’s Collection,<br />

Theatre Museum in Warsaw, December <strong>2010</strong><br />

– March 2011.<br />

In the Documentation of Theatre a list was<br />

made of archival press records featuring theatre<br />

activities in respective cities (cities listed in the<br />

alphabetical order).<br />

n<br />

92 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ZBIORY I ARCHIWA z COLLECTION AND ARCHIVES<br />

BIB LIO TE KA HRA BIE GO LE O POL DA CI CO GNA RY<br />

Bu dy nek Bib lio te ki IS <strong>PAN</strong>,<br />

plac Kra siń skich 1a, 2. pię tro, pok. 11<br />

tel. pho ne 022 50 28 255<br />

e-ma il: ta de usz.za droz ny@is pan.pl<br />

Pra cow nia czyn na dla czy tel ni ków: wto rek, śro da,<br />

czwar tek godz. 10.00-14.00<br />

Re a ding ro om open: Tu es day, Wed nes day, Thur sday<br />

10.00 a.m. – 2 p.m.<br />

In sty tut Sztu ki <strong>PAN</strong> jest je dy ną w Pol sce pla ców -<br />

ką, któ ra po sia da mi kro fi sze ze za rchi wi zo wa ny mi<br />

na nich sta ry mi dru ka mi ze słyn nej bib lio te ki Le o -<br />

pol da hr. Ci co gna ry (1767-1834), któ ra od 1824<br />

ro ku znaj du je się w zbio rach Bib lio te ki Wa ty kań -<br />

skiej w Rzy mie. Ko lek cja bib lio tecz na Ci co gna ry,<br />

au to ra pier wsze go za ry su hi sto rii no wo żyt nej rzeź -<br />

by wło skiej i prac z za kre su te o rii kla sy cyz mu, stano<br />

wi ce nio ne i bo ga te źró dło wie dzy o dzie jach,<br />

prak ty ce i te o rii sztu ki oraz ko lek cjo ner stwie, arche<br />

o lo gii i tra dy cji an tycz nej. Ko pie sta rych druków<br />

na mi kro fi szach IS <strong>PAN</strong> otrzy mał bez płat nie<br />

w 1996 ro ku w ra mach The Ci co gna ra Pro ject<br />

dzię ki kie ru ją ce mu tym pro gra mem prof. Phi lip -<br />

po wi Feh lo wi oraz wspie ra ją cej ca łość przed sięw -<br />

zię cia The Sa mu el H. Kress Fo un da tion. Mi kro fi sze<br />

są prze cho wy wa ne w pra cow ni Zbio rów Spe cjal -<br />

nych IS <strong>PAN</strong> wy po sa żo nej w czyt ni ko-ko piar kę ty -<br />

pu Ca non MP90, któ ra poz wa la na wy ko na nie<br />

ko pii kse ro gra ficz nych.<br />

ZBIO RY FO NO GRA FICZ NE<br />

FOL KLO RU MU ZYCZ NE GO<br />

kie row nik he ad<br />

zes pół staff:<br />

mgr Ja cek Jac kow ski<br />

dr hab. Piotr Dah lig<br />

Urszu la Grze siń ska<br />

tel. pho ne 22 504 82 75<br />

(wtor ki, czwar tki, piąt ki Tu es days, Thur sdays, Fri days)<br />

Hi sto ria naj star szej ko lek cji na grań dźwię ko -<br />

wych pol skiej mu zy ki tra dy cyj nej się ga dwu dzie -<br />

sto le cia mię dzy wo jen ne go oraz po wo jen nej<br />

dzia łal no ści Jad wi gi i Ma ria na So bie skich na po lu<br />

do ku men ta cji fo no gra ficz nej pol skie go fol klo ru<br />

LI BRA RY OF CO UNT LE O POL DO CI CO GNA RA<br />

IS <strong>PAN</strong> is the on ly in sti tu tion in Po land to be in<br />

the po sses sion of mic ro fi ches re cor ding the ar chi ved<br />

old prints from the fa mo us Li bra ry of Le o pol do<br />

Co unt Ci co gna ra (1767-1834) which, sin ce 1824,<br />

ha ve be en ho u sed in the Va ti can Li bra ry in Ro me.<br />

The Col lec tion of Co unt Ci co gna ra, au thor of the<br />

first hi sto ry of mo dern Ita lian art and works on the<br />

the o ry of Neo-Clas si cism, is a va lu ab le and rich<br />

so ur ce of knwo led ge on the hi sto ry, prac ti ce and<br />

the o ry of art, as well as col lec ting, ar cha e o lo gy, and<br />

tra di tions of nti gu i ty. IS <strong>PAN</strong> was pre sen ted with<br />

co pies of the old prints on mic ro fi ches in 1996<br />

du ring the Ci co gna ra Pro ject, thanks to Pro fes sor<br />

Phi lipp Fehl, who he a ded the Pro ject, and the<br />

Sa mu el H. Kress Fo un da tion, which sup por ted the<br />

who le under ta king. The mic ro fi les are kept at the<br />

De par tment of Spe cil Col lec tions at IS <strong>PAN</strong>.<br />

The de par tment is equ ip ped with an MP90 Canon<br />

re der-co pier, so xe rox co pies cn be mde of the<br />

do cu ments.<br />

PHO NO GRA FIC AR CHI VES<br />

OF MUSICAL FOLKLORE<br />

The history of the oldest collection of sound<br />

recordings of Polish traditional music dates back to<br />

the inter-war period and the post WW II activity<br />

of Jadwiga and Marian Sobieski in the sphere of<br />

phonographic documentation of Polish musical<br />

folklore. The archives store documentary sound<br />

recordings of Polish folklore, both musical and<br />

verbal (songs, instrumental works, spoken texts,<br />

interviews, ritual shows), and a rich documentation<br />

of in-the-field works – handwritten melodies and<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 93


ZBIORY I ARCHIWA z COLLECTION AND ARCHIVES<br />

mu zycz ne go. W ar chi wum zgro ma dzo ne są do ku -<br />

men tal ne na gra nia dźwię ko we pol skie go fol klo ru<br />

– mu zycz ne i słow ne (pieś ni, utwo ry in stru men tal -<br />

ne, tek sty mó wio ne, wy wia dy, wi do wi ska ob rzę -<br />

do we) a tak że bo ga ta do ku men ta cja prac<br />

pro wa dzo nych w te re nie – od ręcz ne za pi sy me lo -<br />

dii i tek stów, dzien ni ki pra cy, wy wia dy, opi sy obrzę<br />

dów i zwy cza jów. Do ku men ta cja ilu stru je<br />

mu zy kę tra dy cyj ną wszyst kich re gio nów et no gra -<br />

ficz nych na sze go kra ju, a tak że mu zy kę i pieś ni<br />

mniej szo ści et nicz nych w Pol sce. Część zbio rów<br />

sta no wi rów nież ko lek cja na grań wi de o fo nicz -<br />

nych. Ar chi wum po sia da też nie wiel ki zbiór in strumen<br />

tów lu do wych. Zbio ry są na dal po wię ksza ne<br />

o re je stra cje dźwię ko we i au dio wi zu al ne re a li zo -<br />

wa ne w te re nie. Ko lek cja jest do stęp na dla wszystkich<br />

– moż na z niej ko rzy stać na miej scu. Na gra nia<br />

nie są wy po ży cza ne.<br />

ZBIO RY FO TO GRA FII I RY SUN KÓW<br />

PO MIA RO WYCH<br />

kie row nik he ad:<br />

zes pół staff:<br />

mgr Jan Przy pkow ski<br />

dr hab. Wan da Mos sa kow ska,<br />

mgr Mał go rza ta Flor czak,<br />

mgr Ewa Fur mań ska,<br />

To masz Szab low ski<br />

In for ma to rium czyn ne: wto rek-śro da, godz. 10.00 –15.00<br />

Re a ding ro om open: Tu es day-Wed nes day, 10.00 a.m. – 2 p.m.<br />

tel. 22 50 48 248<br />

Zbio ry Fo to gra fii i Ry sun ków Po mia ro wych Insty<br />

tu tu Sztu ki <strong>PAN</strong> to prze de wszyst kim im po nu -<br />

ją cy zbiór li czą cy po nad 610000 ne ga ty wów<br />

i za byt ko wych po zy ty wów. Do zbio rów In sty tu tu<br />

tra fi ły spu ściz ny po wy bit nych pol skich fo to gra fi -<br />

kach, ogrom ny zbiór do ku men ta cji po To wa rzy -<br />

stwie Opie ki nad Za byt ka mi Prze szło ści i oca la łe<br />

z po żo gi wo jen nej zbio ry po nie miec kie: uni kalne<br />

zes po ły zdjęć z daw nych urzę dów kon ser wa tor -<br />

skich Prus Wschod nich i Za chod nich, Po mo rza<br />

oraz Dol ne go Ślą ska.<br />

W Zbio rach Fo to gra fii i Ry sun ków Po mia ro -<br />

wych In sty tu tu Sztu ki <strong>PAN</strong> znaj du je się też oko ło<br />

20000 ry sun ków ar chi tek to nicz nych, z któ rych najstar<br />

sze po cho dzą z po ło wy XVIII w. Zło ży ły się na<br />

nie oca la łe czę ści za so bów in sty tu cji sprzed II woj -<br />

ny świa to wej: To wa rzy stwa Opie ki nad Za byt ka mi<br />

Prze szło ści (dzia ła ją ce go w la tach 1906-1919),<br />

Wy dzia łu Za byt ków To wa rzy stwa Stra ży Kre so wej<br />

(1919-1921), Cen tral ne go Biu ra In wen ta ry za cyj -<br />

texts, work diaries, interviews, descriptions of<br />

rites and customs.<br />

The documentation illustrates traditional<br />

music of all the ethnographic regions of our<br />

country, and also music and songs of Poland’s<br />

ethnic minorities. The collection contains<br />

a video-audio section. The archives also features<br />

a small collection of folk instruments. It is being<br />

continuously updated with sound and audiovisual<br />

recordings carried out in the field. The<br />

collection is open to general public. No recordings<br />

are lent.<br />

n<br />

COLLECTION OF PHOTOGRAPHS<br />

AND CHARTERED DRAWINGD<br />

The Collection of Photographs and Chartered<br />

Drawings at IS <strong>PAN</strong> is an impressive collection<br />

of over 610,000 negatives and historical positives.<br />

The Institute’s collection has been enriched with<br />

the legacy of outstanding Polish photographers, a<br />

huge collection of records of the Society for the<br />

Preservation of Historical Monuments, and<br />

formerly German collections which survived the<br />

war conflagration: unique sets of drawings from<br />

former conservatory offices in Eastern and<br />

Western Prussia. Pomerania, and Lower Silesia.<br />

The IS <strong>PAN</strong> Collection of Photographs and<br />

Chartered Drawings also boasts around 20, 000<br />

architectural drawings, the oldest of which date<br />

from the mid-18 th century. This part of the<br />

collection is made up by the surviving fragments<br />

94 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


ZBIORY I ARCHIWA z COLLECTION AND ARCHIVES<br />

ne go przy Mi ni ster stwie Wy znań Re li gij nych<br />

i Oświe ce nia Pu blicz ne go (1929-1939), urzę dów<br />

kon ser wa to rów lu bel skie go (obej mu ją ce go tak że<br />

Po le sie), lwow skie go i wi leń skie go oraz nie miec kich<br />

urzę dów kon ser wa tor skich dzia ła ją cych do 1945 r.<br />

na Ślą sku i w Pru sach Wschod nich, a tak że Ka te dry<br />

Hi sto rii Sztu ki na uni wersytecie we Wroc ła wiu.<br />

Dzię ki pro wa dzo nym sy ste ma tycz nie pra com inwen<br />

ta ry za cyj nym zbio ry sta le się po wię ksza ją, są też<br />

uzu peł nia ne dzię ki za ku pom i da rom. W <strong>2010</strong> r. do<br />

zbio rów ar chi wal nych przy by ło: 117 ry sun ków<br />

ar chi tek to nicz nych, 2200 dia po zy ty wów bar wnych.<br />

We wrześ niu do zbio rów tra fi ły ne ga ty wy (316<br />

ro lek fil mu ma ło o braz ko we go) i po zy ty wy czar nobia<br />

łe (4073) prze ka za ne nie od płat nie ja ko część<br />

spu ściz ny po prof. Ja nu szu Stras bur ge rze przez<br />

wdo wę, Ha li nę Stras bur ge ro wą. Są to fo to gra fie<br />

ama tor skie o cha rak te rze por tre to wym oraz zdję cia<br />

kra jo bra zo we. Zo sta ły one prze li czo ne i po se gre -<br />

go wa ne u ofia ro daw czy ni przed spro wa dze niem<br />

ich do ar chi wum.<br />

Po nu me ro wa no część ne ga ty wów i od bi tek fo to -<br />

gra ficz nych di gi ta li zo wa nych w związ ku z opra co -<br />

wy wa niem do ku men ta cji po cho dzą cej ze zbio rów<br />

daw ne go urzę du kon ser wa to ra Dol ne go Ślą ska.<br />

Trwa ły pra ce nad opi sem ne ga ty wów przed sta -<br />

wia ją cych Ka pli cę Zyg mun tow ską, prze ka za nych<br />

w 2007 r. przez prof. Sta ni sła wa Mos sa kow skie go.<br />

Pra cow ni cy wy ko na li: ok. 4000 wpi sów do inwen<br />

ta rza ne ga ty wów i dia po zy ty wów bar wnych,<br />

117 wpi sów do in wen ta rza ry sun ków ar chi tek to -<br />

nicz nych, ok. 2300 opi sów dia po zy ty wów bar w-<br />

nych i ok. 5200 opi sów wstęp nych ne ga ty wów<br />

czar no-bia łych (ma te ria łów po cho dzą cych z da ru<br />

ro dzi ny po zmar łym war szaw skim fo to gra fie<br />

Je rzym Sa ba rze – po zy ska nych w 2006 r.),<br />

Ak ce sja peł na ob ję ła 2200 po zy cji ar chi wal nych<br />

(dia po zy ty wy bar wne ze spu ściz ny po Je rzym<br />

Sa ba rze).<br />

Licz ba in te re san tów spo za In sty tu tu: po nad 60.<br />

Zre a li zo wa no 98 za mó wień. Do Pra cow ni Fo to gra -<br />

ficz nej prze ka za no łącz nie: 650 ne ga ty wów, ok. 60<br />

po zy ty wów, 30 te czek (al bu mów) Fo to te ki, 1 po cztów<br />

kę, ok. 30 ry sun ków po mia ro wych.<br />

of the records of various institutions from before<br />

WW II: Society for the Preservation of Historical<br />

Monuments (active in 1906-1919), the Monument<br />

Department of the Borderland Guards (1919-21),<br />

Central Inventorying Office at the Ministry of<br />

Religious Denominations and Public Enlightenment<br />

(1929-1939), conservator offices: in Lublin (also<br />

covering Polesie). Lvov and Vilnius, German<br />

Conservatory offices active until 1945 in Silesia<br />

and Eastern Prussia, as well as of the Chair of<br />

History of Art at Wrocław University.<br />

Thanks to a systematic inventorying effort, the<br />

collection has been growing. It has been also<br />

enriched with acquisitions and donations. In<br />

<strong>2010</strong>, the archival collection was enriched with: 117<br />

architectural drawings, 2,200 colour diapositives.<br />

In September, the collection was given free of<br />

charge some negatives (316 roles of 35-mm film)<br />

and black-and-white positives (4,073) as part of<br />

Prof. Janusz Strasbuger’s legacy by his widow,<br />

Halina Strasburger. These amateur photographs,<br />

portraits and landscapes, were counted and<br />

classified in the widow’s presence before being<br />

transferred to the archives.<br />

Some negatives and digitalized photograph<br />

prints were numbered in relation to the study of<br />

the records coming from the collection of the<br />

former conservator office for Lower Silesia.<br />

Works were continued on the description of<br />

negatives showing the Sigismund Chapel and<br />

donated to the Collection in 2007 by Prof.<br />

Stanisław Mossakowski.<br />

IS <strong>PAN</strong> staff completed: ca 4,000 entries for the<br />

inventory of negatives and colour diapostitives,<br />

117 entries for the inventory of architectural<br />

drawings, ca 2,300 descriptions of colour<br />

diapositives, and ca 5,200 preliminary descriptions<br />

of black-and-white negatives (materials received<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 95


Fot. Piotr jamski<br />

Współ dzia ła no z pra cow ni ka mi Pra cow ni w wybo<br />

rze i se lek cji prze zna czo nych do ska no wa nia starych<br />

zdjęć z te re nu Dol ne go Ślą ska i z kre sów<br />

d. Rze czy pos po li tej.<br />

Do ko na no wpi sów do ba zy da nych dot. ne ga ty -<br />

wów i po zy ty wów z d. zbio rów TOnZP (20000 rekor<br />

dów (mgr Piotr Jam ski i pra cow ni cy ze wnętrz ni)<br />

oraz 6000 wpi sów do ba zy da ny CBI (Ra fał i Da gny<br />

Ne sto row, we ry fi ka cja mgr Piotr Jam ski).<br />

Za koń czo no gran ty: In te gra cja cyf ro wa daw ne -<br />

go zbio ru TOnZP – zdi gi ta li zo wa no 550 ne ga ty wów<br />

(mgr Piotr Jam ski) i Ba za da nych Zbiór fo to gra ficz -<br />

ny TOnZP – 20000 re kor dów dot. ne ga ty wów i pozy<br />

ty wów z d. zbio rów TOnZP (mgr Piotr Jam ski,<br />

mgr Jan Przy pkow ski i pra cow ni cy ze wnętrz ni).<br />

Kon ty nu o wa no pra ce w ra mach pro jek tu: Iko no -<br />

gra fia Ziem Wschod nich daw nej Rze czy pos po li tej<br />

– prze pro wa dzo no kwe ren dy, wy szu ka no, opra co -<br />

wa no, po se gre go wa no, na da no nu me ry in wen<br />

ta rzo we (oko ło 19000 szt.) po zy ty wów i zdi gi ta -<br />

li zo wa no ok. 3500 sztuk po zy ty wów z do tych czas<br />

nie o pra co wa nych zbio rów IS <strong>PAN</strong> (mgr Piotr Jam ski,<br />

pra cow ni cy ze wnętrz ni). Kon ty nu o wa no tak że<br />

grant: Opra co wa nie i wir tu al ne sca le nie zbio rów<br />

iko no gra ficz nych daw ne go Urzę du Pru skie go Prowin<br />

cjo nal ne go Kon ser wa to ra Za byt ków Dol ne go<br />

Ślą ska (wspól ny pro jekt In sty tu tu Her de ra w Mar -<br />

bur gu i IS <strong>PAN</strong>): wy dzie le nie, se gre ga cja i di gi ta li -<br />

za cja ne ga ty wów i po zy ty wów z d. ar chi wum<br />

Kon ser wa to ra Ślą skie go spoś ród nie o pra co wa nych<br />

wcześ niej zbio rów IS <strong>PAN</strong>, di gi ta li za cja kom ple tu<br />

pla nów i ry sun ków po mia ro wych (360 szt.), ko rek -<br />

ta, tłu ma cze nie na jęz. nie miec ki i udo stęp nie nie baz<br />

da nych po wsta łych w la tach po przed nich (mgr Jan<br />

Przy pkow ski, mgr Piotr Jam ski, oraz pra cow ni cy<br />

spo za dzia łu).<br />

Kon sul to wa no szcze gó ły mo der ni za cji sy ste mu<br />

in for ma tycz ne go, pro jek tu no we go pro gra mu baas<br />

a donation from the family of the late Warsaw<br />

photographer Jerzy Sabar, acquired in 2006).<br />

Full accession covered 2,200 archival items<br />

(colour diapositives from Jerzy Sabar’s legacy).<br />

Number of outside enquiries: over 60. 98<br />

commissions were executed. Total number of<br />

acquisitions of the Photographic Workshop: 650<br />

negatives, ca 60 positives, 30 portfolios (albums)<br />

of the Photo Library, a postcard, ca 30 chartered<br />

drawings.<br />

In order to choose and select for scanning old<br />

photographs from Lower Silesia and the Borderlands<br />

of the Polish-Lithuanian Commonwealth, cooperation<br />

was established with the Workshop staff.<br />

Worked out were: entries for the database<br />

related to the negatives and positives from the former<br />

collection of the Society for the Preservation of<br />

Historical Monuments (20, 000 records, Piotr<br />

Jamski MA, outsourced staff), and 6,000 entries<br />

for the CBI database (Rafał and Dagny Nestorow,<br />

verified by Piotr Jamski MA).<br />

Completed grants:<br />

Digital Integration of the former TOnZP<br />

Collection - digitalized were 550 negatives (Piotr<br />

Jamski MA) and the The TOnZP Photographic<br />

Collection Database – 20,000 records regarding<br />

negatives and positives from the former Society for<br />

the Preservation of Historical Monuments<br />

(TOnZP) collection (Piotr Jamski MA, Jan<br />

Przypkowski MA and outsourced staff). Continued<br />

were the works on the Project: Iconography of the<br />

Former Eastern Lands of the Polish-Lithuanian<br />

Commonwealth – carried out were preliminary<br />

archive holdings researches, some 19,000 positives<br />

were found, studied, given inventory numbers,<br />

digitalized were ca. 3,500 positives from the so-far<br />

unstudied IS <strong>PAN</strong> collection (Piotr Jamski MA,<br />

outsourced staff). Continued was the Grant:<br />

Elaboration and Virtual Integration of the Former<br />

Office of the Prussian Provincial Conservator of<br />

Lower Silesian Monuments (a joint IS <strong>PAN</strong> Project<br />

with the Herder Institute in Marburg), implying<br />

isolation, segregation, and digitalization of the<br />

negatives and positives from the former archives<br />

of the Silesian Conservator from among the<br />

previously unstudied IS <strong>PAN</strong> collections, digitalization<br />

96 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


PRA COW NIA FO TO GRA FICZ NA<br />

kie row nik he ad:<br />

zes pół staff:<br />

mgr Jan Przy pkow ski<br />

mgr Piotr Jam ski, Krzysz tof Pi łat<br />

Dy żu ry: po nie dzia łek-pią tek 10:00-14:00,<br />

tel. 22 50 48 265<br />

En qu i ries: Tu es day – Thur sday, 10 a.m. – 2 p.m.<br />

pho ne 22 50 48 265<br />

e-ma il: piotr.jam ski@is pan.pl<br />

krzysz tof.pi lat@is pan.pl<br />

zo da no we go dla zbio rów fo to gra ficz nych, sy ste -<br />

mów alar mo wych, prze ciw po ża ro wych, ba zy danych,<br />

sy ste mu udo stęp nia nia zbio rów, za ku pów<br />

sprzę tu, no we go wy po sa że nia Ar chi wum i Pra cowni<br />

Fo to gra ficz nej, re mon tów po miesz czeń, utworze<br />

nia pra cow ni wstęp ne go za bez pie cze nia<br />

kon ser wa tor skie go i ate lier fo to gra ficz no-re pro -<br />

duk cyj ne go oraz za ku pu sprzę tu w ra mach pro gra -<br />

mu CA DIS (mgr Jan Przy pkow ski, mgr Piotr<br />

Jam ski i in ni).<br />

W <strong>2010</strong> r., w ra mach pro gra mu CA DIS Zbio ry<br />

zy ska ły no we po miesz cze nia do prze cho wy wa nia<br />

swych za so bów, zmo der ni zo wa no też i wy po sa żo -<br />

no pra cow nię do opra co wy wa nia ar chi wa liów.<br />

Pra cow nia Fo to gra ficz na dzia ła od po cząt ku istnie<br />

nia IS <strong>PAN</strong>. Za trud nia wy kwa li fi ko wa nych fo togra<br />

fów wy ko nu ją cych do ku men ta cję nie zbęd ną<br />

w pra cach In sty tu tu, oraz re a li zu je za mó wie nia<br />

w opar ciu o zgro ma dzo ne w IS <strong>PAN</strong> za so by ar chi -<br />

wal ne zdjęć i ne ga ty wów.<br />

W <strong>2010</strong> r., w ra mach pro gra mu CA DIS Pra cownia<br />

zy ska ła no wy sprzęt, opro gra mo wa nie do archi<br />

wi za cji i opra co wa nia di gi ta li zo wa nych zbio rów<br />

oraz no we po miesz cze nia. Utwo rzo no pra cow nię<br />

wstęp ne go za bez pie cze nia kon ser wa tor skie go<br />

uszko dzo nych klisz ar chi wal nych oraz ate lier fo to -<br />

gra ficz no-re pro duk cyj ne wraz z wy po sa że niem do<br />

di gi ta li za cji obiek tów wiel ko for ma to wych, w tym<br />

ry sun ków po mia ro wych.<br />

of a set of plans and chartered drawings (360<br />

items), correction, translation into German, and<br />

making available to wider public of databases<br />

created in previous years (Jan Przypkowski MA,<br />

Piotr Jamski MA, and outsourced staff).<br />

Consulted were details of the modernisation of<br />

the IT system, design of a new database programme<br />

for photographic collection, emergency-warning<br />

system, a firewall system, databases, system of<br />

allowing access to the collection, equipment<br />

purchase, new facilities for the Archives and<br />

Photographic Workshop, renovation of the rooms,<br />

founding of a preliminary conservatory protection<br />

unit, as well a photographic-reproductive studio,<br />

and the purchase of appliances within the CADIS<br />

Programme (Jan Przypkowski MA, Piotr Jamski<br />

MA, and others).<br />

In <strong>2010</strong>, within the framework of the CADIS<br />

Programme the collection acquired a new storage<br />

room, modernized and equipped was also the<br />

studio to study the archival materials.<br />

PHO TO GRAP HIC WORKSHOP<br />

The Pho to grap hic Workshop has exi sted sin ce the<br />

estab lis hment of IS <strong>PAN</strong>. It em plo ys qua lified<br />

pho to grap hers who pro vi de do cu men ta tion which<br />

is es sen tial for the In sti tu te’s re se arch ac ti vi ties, as<br />

well as for all the po ssib le ty pes of com mis sion<br />

ba sed on the col lec tions of pho to graphs and<br />

ne ga ti ves ar chi ved at IS <strong>PAN</strong>.<br />

Or ders sho uld be ad dres sed to the Col lec tion of<br />

Pho to graphs and Char te red Dra wings<br />

In <strong>2010</strong>, wi thin the fra me work of the CA DIS<br />

Pro gram me, the Workshop ac qu i red new<br />

equ ip ment, sof twa re al lo wing to ar chi ve and stu dy<br />

the di gi ta li zed col lec tions, and new ro oms. A Unit<br />

for a pre li mi na ry con ser va tion pro ces sing of da ma ged<br />

ar chi val films was set up, as well as pho to grap -<br />

hicre pro duc ti ve stu dio to ge ther with ne ces sa ry<br />

ap plian ces for di gi ta li za tion of lar ge-for mat items,<br />

this in clu ding char te red dra wings.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 97


BIBLIOTEKA z LIBRARY<br />

pl. Krasińskich 1A<br />

tel. 22 50 48 256, -260<br />

e-mail: library@ispan.pl<br />

Godziny pracy:<br />

wtorek-czwartek: 9.00-15.30, piątek: 9.00-18.30<br />

Opening hours: Tuesday – Thursday, 9 a.m.–3.30 p.m.,<br />

Friday 9 a.m.–6. 30 p.m.<br />

Książki z magazynu można zamawiać do godz. 13.30<br />

Ksero czynne w godzinach otwarcia czytelni.<br />

Books from stock room must be ordered by 1.30 p.m.<br />

Copying services available in the Reading Room<br />

opening hours.<br />

kierownik head: mgr Jolanta Ewa Jankowska<br />

Zespół staff: mgr Elżbieta Barczewska<br />

mgr Bożena Boćkowska<br />

Krystyna Ciesielska<br />

Piotr Drewniak<br />

dr Maria Małgorzata Sobieraj<br />

Ewa Staszewska<br />

mgr Ewa Taranienko<br />

Największa w Polsce specjalistyczna biblioteka<br />

z dziedziny wszystkich dyscyplin sztuki i nauk<br />

o sztuce, oraz książek z zakresu humanistyki.<br />

Zasób liczy ponad 125.000 wol. książek i ponad<br />

26.950 wydawnictw ciągłych. Zbiór powiększył<br />

się dzięki grantom przyznanym przez amerykańskie<br />

fundacje: The Samuel H. Kress Foundation<br />

(1990) i The J. Paul Getty Trust (1994).<br />

KATALOG<br />

Biblioteka dysponuje katalogami: alfabetycznym<br />

i rzeczowym według klasyfikacji dziesiętnej<br />

dla druków zwartych, alfabetycznym czasopism,<br />

alfabetycznym księgozbioru podręcznego, oraz<br />

kartoteką topograficzną księgozbioru podręcznego.<br />

Dostępny jest też katalog komputerowy.<br />

Łącznie baza komputerowa obejmująca nabytki od<br />

1992 r. liczy około 28 700 rekordów bibliograficznych<br />

(w tym 3 000 to opisy z retrokonwersji<br />

wprowadzone do katalogu komputerowego z zasobu<br />

sprzed 1992), w ostatnim roku utworzono<br />

około 1 800 nowych rekordów. Od 1998 r. powstało<br />

w bazie komputerowej ponad 82 000 rekordów<br />

haseł wzorcowych, w ostatnim roku 3 450<br />

–wtym: 1 780 hasła formalne (osobowe, korporatywne,<br />

tytułowe) i 1 640 haseł przedmiotowych.<br />

Strony internetowe: NUKAT – Narodowy Centralny<br />

Katalog Uniwersalny, Biblioteka z Horyzontem<br />

(program współpracy bibliotek stosujących<br />

system Horizon), Porozumienie Bibliotek Warszawskich<br />

(katalogi bibliotek <strong>PAN</strong> pracujących<br />

This is the biggest in Polland specialist library<br />

from all the disciplines of art. And branches of<br />

studies in art, as well as books dealing with the humanitites.<br />

The collection amounts to 125,000<br />

book volumes and over 26,950 publication series.<br />

The collection has been enriched thanks to the<br />

grants received from the American Foundations:<br />

The Samuel H. Kress Foundation (1990) and The<br />

J. Paul Getty Trust (1994).<br />

CATALOGUE<br />

The following catalogues are available in the<br />

Library: alphabetical and subject in decimal classification<br />

for books, alphabetical for magazines, alphabetical<br />

for reference books, as well as<br />

topographic files for the reference library. There<br />

is also a computer catalogue covering the acquisitions<br />

since 1992 and including 28,700 bibliographic<br />

records and about 82,000 model entry<br />

records. In 2009, c. 1,800 new records were filed.<br />

Websites: NUKAT: National Universal Central Catalogue,<br />

Biblioteka z Horyzontem (Library with<br />

Horizon) (cooperation of libraries which apply the<br />

Horizon system), Porozumienie Bibliotek Warszawskich<br />

(Alliance of Warsaw Libraries) (catalogue<br />

of <strong>PAN</strong> libraries applying the Horizon system),<br />

KaRo (Dispersed Catalogue of Polish Libraries).<br />

COLLECTING<br />

Inventory was enriched with 1,300 volumes,<br />

these including:<br />

l purchase of Polish publications 166<br />

l purchase of foreign publications 168<br />

l Polish donations 223<br />

l foreign donations 78<br />

l exchange in the national framework 187<br />

l exchange in the international framework 263<br />

l music prints 4<br />

The overal number of the magizne titles received<br />

by the Library: 229<br />

98 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


BIBLIOTEKA z LIBRARY<br />

w systemie Horizon), KaRo (Katalog Rozproszony<br />

Bibliotek Polskich).<br />

GROMADZENIE<br />

Wpisano do inwentarza 1 089 woluminów,<br />

w tym:<br />

l zakup wydawnictw krajowych 166<br />

l zakup wydawnictw zagranicznych 168<br />

l dary krajowe 223<br />

l dary zagraniczne 78<br />

l wymiana krajowa 187<br />

l wymiana zagraniczna 263<br />

l druki muzyczne 4<br />

Ogółem Biblioteka otrzymywała 229 tytułów czasopism.<br />

l prenumerata roczna obejmowała:<br />

– czasopisma krajowe – 32 tytuły<br />

– czasopisma zagraniczne – 47 tytułów<br />

l z kupna „indywidualnego”:<br />

– czasopisma polskie – 16 tytułów<br />

– czasopisma zagraniczne – 2tytuły<br />

l z darów otrzymano:<br />

– czasopisma polskie – 16 tytułów<br />

– czasopisma zagraniczne –9tytułów<br />

l z wymiany otrzymano:<br />

– czasopisma polskie – 22 tytuły<br />

– czasopisma zagraniczne – 85 tytułów<br />

Do inwentarza wpisano 93 woluminów czasopism.<br />

Prenumeratę zagraniczną realizuje firma PRESS,<br />

prenumeratę krajową RUCH, niektóre wydawnictwa<br />

ciągłe otrzymywaliśmy z WDN <strong>PAN</strong>.<br />

Dopisano do katalogu czasopism 217 roczników<br />

lub tomów czasopism zakończonych w <strong>2010</strong> r. Skatalogowano<br />

i sklasyfikowano 2 600 wol. druków<br />

zwartych. Do magazynu przekazano 1 320 wol. Do<br />

katalogu alfabetycznego druków zwartych włączono<br />

ok. 5 000 kart katalogowych.<br />

UDOSTĘPNIANIE<br />

Biblioteka była otwarta dla czytelników 173 dni.<br />

Czytelnię odwiedziło ok. 2 900 osób<br />

Wypożyczalnię odwiedziło ok. 1 000 osób<br />

Wydano z magazynu ok. 5 320 wol. książek<br />

ok. 1 600 wol. czasopism<br />

W ramach wypożyczeń międzybibliotecznych wypożyczono<br />

353 wol. książek oraz 26 wol. czasopism<br />

do 286 bibliotek.<br />

Z innych bibliotek krajowych wypożyczono dla<br />

pracowników IS <strong>PAN</strong> 84 wol., natomiast z zagranicy<br />

3 wol.<br />

Wykorzystanie księgozbioru podręcznego w roku<br />

<strong>2010</strong> szacujemy na ok. 5 600 wol.<br />

DZIAŁALNOŚĆ INFORMACYJNA<br />

I WYMIANA WYDAWNICTW<br />

Prowadzono regularną wymianę wydawnictw ze<br />

150 kontrahentami, wysyłając wydawnictwa własne<br />

<strong>Instytut</strong>u i książki z listy dubletów oraz sprawdzając<br />

otrzymywane listy dubletów z instytucji<br />

współpracujących i zgłaszając wobec nich własne<br />

dezyderaty.<br />

l the yearly subscription covered:<br />

– Polish magazines – 32 Titles<br />

– foreign magazines – 47 Titles<br />

l Purchases from the distributors:<br />

– Polish magazines – 16 Titles<br />

– Foreign magazines –2Titles<br />

l Donated were:<br />

– Polish magazines – 16 Titles<br />

– Foreign magazines –9Titles<br />

l Exchange resulted in:<br />

– Polish magazines – 22 Titles<br />

– Foreign magazines – 85 Titles<br />

The inventory was enriched with 93 volumes.<br />

Foreign subscription is operated by PRESS Company,<br />

Polish subscriptions is carried by RUCH<br />

Company: the Library also received some publications<br />

in series from WDN <strong>PAN</strong>.<br />

The Magazine Catalogue increased by 160 annuals<br />

or magazine volumes which ended in <strong>2010</strong>.<br />

2,800 books were catalogued, classified, and<br />

stacked 5,400 catalogue charsta were added to the<br />

alphabetical catalogue of books.<br />

ACCESSIBILITY<br />

The Library was open for readers for 173 days.<br />

The Reading Room was visited by 2,900 people.<br />

The lending sections was visited by c. 1,000 people.<br />

Items given from stack:c. 5,320 book volumes<br />

c. 1,600 magazine volumes.<br />

Within the inter-library lending system 353 book<br />

volumes and 26 magazine volumes were lent to 286<br />

libraries.<br />

From other Polish libraries 84 volumes were borrowed.<br />

From foreign libraries 3 volumes were borrowed<br />

for the IS <strong>PAN</strong> staff.<br />

The use of Reference Library for <strong>2010</strong> is estimated<br />

at c. 5,600 volumes.<br />

INFORMATION ACTIVITY AND PUBLICATION EXCHANGE<br />

A systematic exchange of publications was carried<br />

out with 150 clients, Institute’s own publications<br />

and books from duplicate lists were sent out.<br />

Moreover, the received lists of duplicates from the<br />

cooperating institutions were viewed and desiderata<br />

formulated.<br />

n<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 99


DZIAŁ WYDAWNICZY<br />

PUBLISHING DEPARTMENT<br />

kie row nik he ad: dr Han na POD GÓR SKA<br />

zes pół staff: mgr Ma ria Dłu tek<br />

Iwo na Pu zio<br />

mgr Ta ma ra Ło ziń ska<br />

Jan Sta szew ski<br />

Dział pro wa dzi pra ce re dak cyj no-edy tor skie<br />

oraz or ga ni za cyj no-ad mi ni stra cyj ne zwią za ne<br />

z wy da niem pu bli ka cji <strong>Instytut</strong>u.<br />

Sprze daż de ta licz na ksią żek i cza so pism pro wadzo<br />

na jest w sie dzi bie IS <strong>PAN</strong>:<br />

War sza wa ul. Dłu ga 28,<br />

w go dzi nach 8.00-15.00.<br />

Za mó wie nia moż na skła dać<br />

po cztą elek tro nicz ną is wy daw nic two@is pan.pl<br />

lub li stow nie.<br />

Do cen ka ta lo go wych do li cza my koszt wy sył ki<br />

we dług cen ni ka Po czty Pol skiej. Płat ne za za licze<br />

niem po czto wym – przy od bio rze prze sył ki.<br />

Przy wy sył ce to mu VII Słow ni ka ar ty stów<br />

pol skich (z uzu peł nie nia mi) po kry wa my kosz ty<br />

wy sył ki.<br />

Szcze gó ły oraz li sta ksią żek i cza so pism znaj dują<br />

cych się ak tu al nie w ofer cie: www.is pan.pl<br />

The de par tment under ta kes edi to rial,<br />

or ga ni za tio nal and ad mi ni stra ti ve work<br />

con nec ted with IS <strong>PAN</strong> pu blis hing.<br />

Bo oks and pe rio di cals pu blis hed by IS <strong>PAN</strong><br />

are sold in re ta il in the ma in bu il ding<br />

of IS <strong>PAN</strong> in War saw, ul. Dłu ga 28,<br />

Mon day – Fi day 8 a.m. – 3 p.m.<br />

All or ders can be ma de via e-ma il:<br />

wy daw nic two@is pan.pl<br />

or re gu lar ma il<br />

The char ges for COD are ad ded to ca ta lo gue<br />

pri ces in ac cor dan ce with the pri ce list of the<br />

Po lish Post Of fi ce.<br />

IS <strong>PAN</strong> co vers the po stal char ges for Słow nik<br />

ar ty stów pol skich [The Dic tio na ry of Po lish<br />

Ar tists] vol. VII with sup ple ment.<br />

All ne ces sa ry de ta ils and the list of bo oks<br />

and pe rio di cals on sa le can be fo und on:<br />

www.is pan.pl<br />

UZUPEŁNIENIA DO RAPORTU<br />

ROCZNEGO 2009<br />

SUPLEMENTARY INFORMATION<br />

TO THE ANNUAL REPORT 2009<br />

PUBLIKACJE<br />

l Tomasz Grygiel, Towards the Modern City,<br />

„Etnografia Nowa” 2009, nr 2, s. 229-231.<br />

l Arleta Nawrocka-Wysocka, Old cantionals.<br />

Religious songs of Lutherans from Cieszyn<br />

Silesia, „Academia. The magazine of the Polish<br />

Academy of Sciences”, 2009, nr 3, s. 38-39.<br />

l Dariusz Konstantynów, Żydzi i architektura<br />

(z perspektywy polskiego nacjonalizmu lat<br />

trzydziestych XX wieku), „Kwartalnik Historii<br />

Żydów”, 2009, nr 4 (232), s. 411-425.<br />

UDZIAŁ W KONFERENCJACH KRAJOWYCH:<br />

l 25-26 czerwca, Częstochowa, Akademia<br />

Humanistyczna, Międzynarodowa konferencja<br />

naukowa „Muzeum Polskie w Rapperswilu.<br />

Z dziejów emigracji polskiej XIX i XX wieku”<br />

l Ewa Furmańska, Pasje zbierackie na przykładzie<br />

Archiwum Rodziny Potulickich w zbiorach<br />

Muzeum Polskiego w Rapperswilu .<br />

10-12 grudnia, Poznań, Uniwersytetu im.<br />

A. Mickiewicza, Akademia Muzyczna im.<br />

I. J. Paderewskiego, Poznańskie Towarzystwo<br />

Przyjaciół Nauk, Ogólnopolska Konferencja<br />

Naukowa – „Mój język rozumie cały świat…”<br />

Uniwersalizm muzyki jako testament epoki<br />

Händla i Haydna.<br />

l Arleta Nawrocka-Wysocka, Chorał luterański<br />

w praktyce ludowej. Lokalne dialekty uniwersalnego<br />

języka.<br />

UDZIAŁ W KONFERENCJACH<br />

ZAGRANICZNYCH:<br />

8-11 września, Brazylia, Rio de Janeiro, Fundaçao<br />

Casa de Rui Barbora, Arquivo Nacinal,<br />

University of Dundee, Konferencja Sekcji Archiwów<br />

Uniwersyteckich i <strong>Instytut</strong>ów Naukowych / A<br />

Natureza Dos Arquiyos Universitários e de<br />

Instituições de Pesquisa: Perspectiva Internacional.<br />

l Ewa Furmańska, Prezentacja zasobów fotograficznych<br />

pracowni IS <strong>PAN</strong> (w jęz. angielskim).<br />

100 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


BILANS z BALANCE SHEET<br />

A. PRZYCHODY NETTO ZE SPRZEDAŻY<br />

I ZRÓWNANE Z NIMI 8 583 714,36<br />

NET SALES AND SALES EQUIVALENTS<br />

I. Przychody netto ze sprzedaży produktów 7 735 396,90<br />

Net sales of finished goods<br />

II. Zmiana stanu produktów 848 317,46<br />

Changes in inventories of finished goods<br />

III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki<br />

Cost of finished goods for internal consumption<br />

V. Przychód ze sprzedaży towarów i materiałów<br />

Sales of goods for resale and materials<br />

B. KOSZTY DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ 10 039 660,24<br />

OPERATING EXPENSES<br />

I. Amortyzacja 160 520,15<br />

Amortization<br />

II. Zużycie materiałów i energii 982 177,77<br />

Materials and energy used<br />

III. Usługi obce 812 302,22<br />

External services<br />

IV. Podatki i opłaty 240 499,66<br />

Taxes and fees<br />

V. Wynagrodzenia 5 828 979,98<br />

Salaries<br />

VI. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 1 430 145,67<br />

Social insurance and similar charges<br />

VII. Pozostałe koszty rodzajowe 585 034,79<br />

Other expenses by type<br />

VIII. Wartość sprzedanych materiałów i towarów<br />

Costs of sales of goods<br />

C. ZYSK (STRATA) ZE SPRZEDAŻY (A-B) –1 455 945,88<br />

PROFIT (LOSS) ON SALES (A-B)<br />

D. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE 2 110 690,45<br />

OTHER OPERATING INCOME<br />

I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych<br />

Gains on disposal of non-financial non-current assets<br />

II. Dotacje<br />

Subsidies<br />

III. Inne przychody operacyjne 2 110 690,45<br />

Other operating expenses<br />

E. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE 231 719,49<br />

OTHER OPERATING EXPENSES<br />

I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych<br />

Loses on disposal of non-financial non-current assets<br />

II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych<br />

Impairment of non-financial assets<br />

III. Inne koszty operacyjne 231 719,49<br />

Other operating expenses<br />

F. ZYSK (STRATA) Z DZIAŁALNOŚCI<br />

OPERACYJNEJ (C+D-E) 423 025,08<br />

OPERATING PROFIT (LOSS) (C+D-E)<br />

G. PRZYCHODY FINANSOWE 44 040,35<br />

FINANCIAL INCOME<br />

I. Dywidendy z tytułu udziałów<br />

Dividends from shares<br />

w tym: od jednostek powiązanych<br />

including: from related entitles<br />

II. Odsetki 44 040,35<br />

Interest income<br />

w tym od jednostek powiązanych<br />

including: from related entities<br />

III. Zysk ze zbycia inwestycji<br />

Gains on disposal of investments<br />

IV. Aktualizacja wartości inwestycji<br />

Gains on remeasurement of investments<br />

V. Inne<br />

Other<br />

H. KOSZTY FINANSOWE 6 497,36<br />

FINANCIAL COSTS<br />

I. Odsetki 6 497,36<br />

Interest expenses<br />

w tym: dla jednostek powiązanych<br />

including: for related entitlies<br />

II. Strata ze zbycia inwestycji<br />

Loses on disposal of investments<br />

III. Aktualizacja wartości inwestycji<br />

Loses on remeasurment of investments<br />

IV. Inne<br />

Other<br />

I. ZYSK (STRATA) Z DZIAŁALNOŚCI<br />

GOSPODARCZEJ (F+G-H) 460 568,07<br />

PROFIT (LOSS) ON ORDINARY ACTIVITIES (F+G-H)<br />

J. WYNIK ZDARZEŃ NADZWYCZAJNYCH (J.I-J.II)<br />

EXTRAORDINARY GAINS/LOSSES (J.I-J.II)<br />

I. Zyski nadzwyczajne<br />

Extraordinary gains<br />

II. Straty nadzwyczajne<br />

Extraordinary losses<br />

K. ZYSK (STRATA) BRUTTO (I+/-J) 460 568,07<br />

PROFIT (LOSS) BEFORE TAX (I+/-J)<br />

L. PODATEK DOCHODOWY 34 051,00<br />

INCOME TAX EXPENSE<br />

M. POZOSTAŁE OBOWIĄZKOWE ZMNIEJSZENIA ZYSKU<br />

(ZWIĘKSZENIA STRATY)<br />

OTHER MANDATORY PROFIT REDUCTIONS (LOSS INCREASES)<br />

N. ZYSK/STRATA NETTO (K-L-M) 426 517,07<br />

NET PROFIT (LOSS) (K-L-M)<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 101


IN MEMORIAM<br />

KRYSTYNA SECOMSKA<br />

1939-<strong>2010</strong><br />

Kry sty na Se com ska uro dzi ła się w War sza wie<br />

17 stycz nia 1939 ro ku. W ro ku aka de mic kim<br />

1955/1956 roz po czę ła stu dia z hi sto rii sztu ki<br />

w Uni wersytecie War szaw skim, za koń czo ne ma gi -<br />

ste rium (w 1962 ro ku), przy go to wa nym pod kierun<br />

kiem prof. Mi cha ła Wa lic kie go, Jej pier wsze go<br />

mi strza, któ re go do koń ca ży cia za cho wa ła w ser -<br />

decz nej pa mię ci. Te ma tem pra cy był kra kow ski ołtarz<br />

św. Ja na Jał muż ni ka, jed no z głów nych dzieł<br />

ma lar stwa prze ło mu śred nio wie cza i cza sów nowo<br />

żyt nych w Kra ko wie. Roz sze rzo na wer sja tej<br />

roz pra wy zo sta ła opub li ko wa na w IV to mie Studiów<br />

Re ne san so wych (1964). Po la tach Au tor ka<br />

wró ci ła do te ma tu (1991), da jąc po głę bio ną anali<br />

zę ge ne zy ar ty stycz nej dzie ła.<br />

Głów ną do me ną za in te re so wań Kry sty ny by ło<br />

ma lar stwo, zwłasz cza epo ki śred nio wie cza oraz<br />

XVII i XVIII wie ku. Jesz cze przed ukoń cze niem<br />

stu diów za czę ła pra co wać w Mu ze um Na ro do -<br />

wym w War sza wie (1961), w Dzia le Ma lar stwa<br />

and 18 th centuries. Even before graduating,<br />

Krystyna Secomska was born in Warsaw on<br />

especially that from the Middle Ages and the 17 th Krystyna aptly combined her professional<br />

17 January 1939. In the academic year 1955-56,<br />

she began studies in history of art at Warsaw<br />

University, graduating with her Master’s degree<br />

(1962) under Prof. Michał Walicki, her first master<br />

whose memory she cherished until her very last<br />

days. The topic of her thesis was the Cracow<br />

Altarpiece of Saint John the Almoner as one of<br />

the main painting masterpieces from the turn<br />

of the Middle Ages and the modern painting in<br />

Cracow. An extended version of that thesis was<br />

published in Volume IV of the Renaissance Studies<br />

(1964). Years later, the Authoress undertook the<br />

she began working for the National Museum in<br />

Warsaw (1961) at the European Painting<br />

Department headed by Prof. Jan Białostocki. She<br />

contributed to organizing exhibitions both<br />

domestically and internationally; she was an<br />

exhibition organizer on several occasions and<br />

prepared Museum’s publications and catalogues.<br />

Within the research initiated and run by Jan<br />

Białostocki at the National Museum, she<br />

specialized in French painting. In relation to<br />

that, she stayed in France as a scholarship holder<br />

in 1967, the trip yielding the book Masters and<br />

same subject (1991), providing a deepened Princes. French Painting of the 15 th and 16 th<br />

analysis of the artistic genesis of the piece.<br />

Krystyna’s interests focused mainly on painting,<br />

Centuries (1972, 1989), the first such ample<br />

analysis of the topic in Polish historiography.<br />

102 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


IN MEMORIAM<br />

Eu ro pej skie go kie ro wa nym przez prof. Ja na<br />

Bia ło stoc kie go. Bra ła udział w or ga ni za cji wy staw<br />

za rów no w kra ju jak i za gra ni cą; kil ka krot nie pełni<br />

ła fun kcje ko mi sa rza, zaj mo wa ła się przy go to -<br />

wa niem pu bli ka cji oraz ka ta lo gów wy da wa nych<br />

przez mu ze um. W ra mach ba dań za i ni cjo wa nych<br />

i pro wa dzo nych w Mu ze um Na ro do wym przez<br />

Ja na Bia ło stoc kie go spe cja li zo wa ła się w ma lar -<br />

stwie fran cu skim. W związ ku z tym w ro ku 1967<br />

prze by wa ła na sty pen dium we Fran cji, a re zul ta -<br />

tem te go po by tu by ła książ ka Mi strzo wie i ksią żę -<br />

ta. Ma lar stwo fran cu skie XV i XVI wie ku (1972,<br />

1989), pier wsze tak ob szer ne opra co wa nie w pol<br />

skiej hi sto rio gra fii. Kry sty na umie jęt nie łą czy ła<br />

za wo do we obo wiąz ki w mu ze um z włas nym rozwo<br />

jem na u ko wym, ujaw nia jąc od po cząt ku nie powszed<br />

nią wraż li wość ar ty stycz ną i głę bo ką<br />

po trze bę po znaw czą. Nie ba ga tel ną ro lę ode gra ły<br />

eu ro pej skie pod ró że ba daw cze (m.in. do Pa ry ża<br />

i Pra gi), a tak że kon tak ty z uczo ny mi, tak w kra ju<br />

jak i za gra ni cą.<br />

Od ro ku 1971, peł niąc fun kcje ku sto sza Dzia łu<br />

Ry sun ków Ob cych MNW, gdzie zaj mo wa ła się inwen<br />

ta ry za cją ko lek cji, jed no cześ nie koń czy ła swą<br />

roz pra wę do ktor ską. Na te mat dy ser ta cji wy bra ła<br />

mi nia tu ry w san do mier skim rę ko pi sie Pan the o nu<br />

z ro ku 1335 i prob le ma ty kę śred nio wiecz nej ikono<br />

gra fii le gen dy Alek san dra Wiel kie go. Ob ro na<br />

od by ła się 5 czer wca 1973 ro ku. Pra ca, uzna na za<br />

zna ko mi te osią gnię cie ba daw cze przez pro mo to ra,<br />

prof. Pio tra Sku bi szew skie go, i re cen zen tów, profe<br />

so rów Alek san dra Gie ysz to ra i Bry gi dę Kürbis,<br />

wy da na w for mie książ ki (1976) oraz w skró co nej<br />

wer sji an giel skiej w „Jo ur nal of the War burg and<br />

Co ur ta uld In sti tu tes” (38, 1975), na le ży do fun da -<br />

men tal nych opra co wań te ma tu isze ro ko cy to wa na.<br />

W 1978 ro ku Kry sty na zmie ni ła miej sce pra cy,<br />

co otwo rzy ło no wy etap w Jej ży ciu za wo do wym:<br />

prze szła z Mu ze um Na ro do we go do In sty tu tu<br />

Sztu ki <strong>PAN</strong>, gdzie zo sta ła za trud nio na na sta no wi -<br />

sku adiun kta; zra zu w Pra cow ni Te o rii Sztu ki, a od<br />

1982 ro ku w Pra cow ni Sztu ki Śred nio wiecz nej.<br />

W Pra cow ni Te o rii Sztu ki roz po czę ła ba da nia prob<br />

le ma ty ki „Qu e rel le des An ciens et des Mo der nes”<br />

z za mia rem otwar cia prze wo du ha bi li ta cyj ne go.<br />

Jed nak że ze wzglę du na licz ne i ab sor bu ją ce obowiąz<br />

ki w Pra cow ni Sztu ki Śred nio wiecz nej oraz<br />

po gar sza ją cy się stan zdro wia za nie cha ła my śli<br />

o ka rie rze na u ko wej i pod ję tym wcześ niej te ma tem<br />

zaj mo wa ła się okre so wo. Osta t nie par tie książ ki<br />

Spór o sta ro żyt ność, wy da nej w ro ku 1991, powsta<br />

ły pod ko niec trud nej de ka dy lat 80.<br />

Głów nym za da niem zes po łu Pra cow ni Sztu ki<br />

Śred nio wiecz nej by ło przy go to wa nie II to mu<br />

responsibilities at the Museum with her own<br />

academic progress, from the very beginning<br />

showing an uncommon artistic sensitivity and<br />

a deep cognitive drive. Of high importance for<br />

her development were her European research<br />

trips (e.g. to Paris and Prague), as well as<br />

contacts with scholars, both in Poland and<br />

abroad.<br />

Starting from 1971, as a custodian of the<br />

National Museum’s Foreign Drawing Department,<br />

where she was inventorying the collection, she<br />

was at the same time completing her doctoral<br />

dissertation. The topic of the latter was miniatures<br />

in the Sandomierz Pantheon manuscript from<br />

1335 and the questions of the mediaeval iconography<br />

of the legend of Alexander the Great, viva<br />

voce taking place on 5 June 1973. The work<br />

considered an outstanding academic accomplishment<br />

by its supervisor Prof. Piotr Skubiszewski and<br />

internal examiners: Prof. Aleksander Gieysztor<br />

and Prof. Brygida Kürbis, was published as<br />

a book (1976) and in an abbreviated English<br />

version in the „Journal of Warburg and Courtauld<br />

Institutes” (38, 1975). It stands among the<br />

fundamental studies on the subject and has<br />

continued to be broadly quoted.<br />

In 1978, Krystyna changed her job, this initiating<br />

a new stage in her career: she transferred from<br />

the National Museum to the Institute of Art of<br />

the Polish Academy of Sciences where she was<br />

employed as an assistant, initially at the Theory<br />

of Art Section, and from 1982, at the Mediaeval<br />

Art Section. It was within the first that she initiated<br />

research in the „Querelle des Anciens et des<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 103


IN MEMORIAM z<br />

Dzie jów Sztu ki Pol skiej, po świę co ne go sztu ce gotyc<br />

kiej. W ra mach po dzia łu za dań no wej Ko le żan ce<br />

po wie rzo no re dak cję ha seł ka ta lo go wych z dziedzi<br />

ny ma lar stwa ścien ne go, co wią za ło się z udziałem<br />

w ob ja zdach te re no wych oraz pro wa dze niem<br />

kwe rend bib lio tecz nych i ar chi wal nych we wszystkich<br />

oś rod kach kra jo wych. Dzię ki swo jej otwar tej<br />

oso bo wo ści bar dzo szyb ko we szła w no we śro do -<br />

wi sko; z wszyst ki mi na wią za ła bli skie, ser decz ne<br />

sto sun ki, któ re nie mal bez wy jąt ku prze trwa ły<br />

pró bę cza su.<br />

Je sie nią 1985 ro ku w Kra ko wie na spot ka niu<br />

au to rów syn te zy Sztu ka go tyc ka w Pol sce za pa dła<br />

de cy zja o po dzia le pla no wa nej pu bli ka cji na czte -<br />

ry au to no micz ne czę ści. Kry sty nie Se com skiej<br />

i Ada mo wi S. La bu dzie po wie rzo no kie row nic two<br />

przed sięw zięć zwią za nych z to mem ma lar stwa,<br />

któ re mu Kry sty na od da ła resz tę swe go ży cia.<br />

Oprócz ko or dy na cji prac i re dak cji po szcze gól -<br />

nych czę ści syn te zy oraz par tii Ka ta lo gu obej mu -<br />

ją cej ma lo wi dła ścien ne pi sa ła ha sła ka ta lo gu<br />

wiel ko pol skich ob ra zów tab li co wych oraz pod ję ła<br />

część za dań zwią za nych z ka ta lo giem ma lar stwa<br />

tab li co we go w Ma ło pol sce. Po nad to stwo rzy ła indeks<br />

iko no gra fii chrze ści jań skiej dla edak cyj nych.<br />

Ce ni ła bez poś red nie kon tak ty z dzie ła mi sztu ki<br />

i dla te go chęt nie uczest ni czy ła w do ku men ta cyj -<br />

no-ba daw czych ob ja zdach te re no wych, jak kol wiek<br />

w la tach 80. nie by ły to wy pra wy ła twe, m.in. ze<br />

wzglę du na trud no ści noc le go we i apro wi za cyj ne.<br />

Po mi mo sła be go zdro wia uczest ni czy ła w tych<br />

eska pa dach z upo do ba niem, po zo sta jąc wo bec kole<br />

gów przy ja ciel ską i ser decz nie opie kuń czą. Z pasją<br />

i za an ga żo wa niem zaj mo wa ła się żmud ny mi<br />

przy go to wa nia mi do dru ku to mu Ma lar stwo gotyc<br />

kie w Pol sce. Pu bli ko wa ła wy ni ki waż niej szych<br />

ba dań włas nych m.in. nad tab li co wym ma lar -<br />

stwem Wiel ko pol ski oraz nad ma lo wi dła mi ścienny<br />

mi na Ślą sku. Pi sa ła w spo sób jas ny i rze czo wy,<br />

ale też wzo rem swych mi strzów przy kła da ła du żą<br />

wa gę do for my utwo rów, swo bod nie ope ru jąc boga<br />

tym słow nic twem i ży wą fra zą. Re da go wa ne<br />

tek sty pod da wa ła skru pu lat nej re wi zji a su ge stie<br />

zmian nie zbęd nych dla do bra czy tel ni ka pod su -<br />

wa ła au to rom z wła ści wą so bie de li kat no ścią.<br />

Po przej ściu na eme ry tu rę z koń cem ro ku 1998<br />

udział Kry sty ny w fi nal nym eta pie prac nad edy cją<br />

dzie ła Jej ży cia zo stał przer wa ny i nie mal cał ko -<br />

Modernes”, hoping to launch the proceedings of<br />

her post-doctoral thesis. However, in view of her<br />

multiple responsibilities at the Mediaeval Art<br />

Section, together with her deteriorating health,<br />

she gave up plans to pursue her academic career,<br />

dealing with the topic only occasionally. The last<br />

fragments of the book Disputes over the Antique<br />

published in 1991,were written in the final years<br />

of the challenging decade of the 1980s.<br />

The main task of the Mediaeval Art Section<br />

was to prepare Volume II of the History of<br />

Polish Art focused on Gothic art. In the course<br />

of task assignment, the new Colleague was given<br />

the editing of the catalogue entries related to<br />

mural painting, which entailed numerous in-field<br />

trips and preliminary research of library and<br />

archives holdings throughout all the Polish centres.<br />

Being an open personality, she readily adapted<br />

to the new circle, establishing close, heartily<br />

relationships with everyone, all of which, with<br />

no exception, survived the test of time.<br />

In the autumn of 1985, during a meeting of<br />

the Gothic Art in Poland synthesis, a decision<br />

was made to divide the planned publication into<br />

four autonomous parts. Krystyna Secomska and<br />

Adam S. Labuda were assigned to head the contributions<br />

related to the painting volume and this<br />

was the task that Krystyna dedicated the rest of<br />

her life to. Apart from coordinating the works<br />

and editing of particular parts of the synthesis as<br />

well as the fragments of the Catalogue that were<br />

dedicated to mural paintings, she wrote entries<br />

to the catalogue of table painting in Great<br />

Poland. Moreover, she authored the index of<br />

Christian iconography for Gothic painting<br />

in Poland, an indispensable reference in any<br />

collective publication and editorial work.<br />

She highly appreciated direct contact with<br />

works of art, which is why she willingly participated<br />

in documenting and research in-field trips,<br />

although in the 1980s they were certainly<br />

not easy endeavours due to accommodation<br />

and food shortages. Despite her ill-health,<br />

she eagerly participated in those expeditions,<br />

displaying to many colleagues friendly and cordial<br />

care. Showing much passion and commitment in<br />

104 raport roczny is pan <strong>2010</strong>


IN MEMORIAM z<br />

wi cie unie moż li wio ny. Książ ka, wy da na w ro ku<br />

2004, nie wzbu dzi ła en tu zjaz mu głów nej or ga ni za -<br />

tor ki i współ twór czy ni dzie ła, któ re jed nak uznać<br />

trze ba za jed no z naj waż niej szych osią gnięć pol skiej<br />

me die wi sty ki ar ty stycz nej. Wte dy też na si li ły się<br />

nie spo dzie wa ne skut ki prze by tej kil ka lat wcześ niej,<br />

bo les nej kon tu zji sto py. Na do miar złe go Kry sty na<br />

za czę ła tra cić wzrok. Bar dzo dziel nie zno si ła przeciw<br />

no ści lo su; prze zwy cię ża ła je bez skarg, z po dzi -<br />

wu god nym har tem du cha. Lu bi ła mu zy kę, nie<br />

tyl ko po waż ną; chęt nie słu cha ła pio se nek Jac qu -<br />

es’a Bre la. Wraż li wa na pięk no sztu ki i na tu ry, często<br />

wspo mi na ła gór skie kra jo bra zy i za pa chy<br />

pod ta trzań skich łąk, za pa mię ta ne z wa ka cyj nych<br />

wy ja zdów z oj cem do Bu ko wi ny Ta trzań skiej – jak<br />

ma wia ła „na Bu ko wi nę”. Uwiel bie nie przy ro dy łączy<br />

ło się mi ło ścią do zwie rząt; szcze gól ną sym pa tią<br />

da rzy ła psy. Zmar ła na gle 14 czer wca <strong>2010</strong> ro ku<br />

w nie wiel kim miesz ka niu w cen trum War sza wy. Żegna<br />

na przez naj bliż szych, zo sta ła po cho wa na w grobie<br />

ro dzin nym na Cmen ta rzu Wa wrzy szew skim<br />

w War sza wie.<br />

War sza wa, li piec <strong>2010</strong><br />

Ta de usz Jur ko wla niec<br />

the tedious preparation of the Gothic Painting<br />

in Poland volume for printing, she continued<br />

publishing the results of her major research projects,<br />

e.g. into table painting in Great Poland and mural<br />

painting in Silesia. Her writing style was clear and<br />

factual, though following in her masters’ footsteps,<br />

she would pay considerable attention to the<br />

formal aspect of her works, using rich vocabulary<br />

and lively syntax. While editing texts, she revised<br />

them meticulously, and if she had any suggestion<br />

for change essential for the Reader’s sake, she<br />

would offer it to the Author in her usual considerate<br />

way. Having retired by the end of 1998,<br />

Krystyna’s contribution to the final stages of the<br />

works on the publication of her life was interrupted<br />

and actually entirely prevented. The book<br />

published in 2004 was not enthusiastically assessed<br />

by the main organizer and co-creator of the<br />

project, yet it has to be considered as on the highest<br />

achievements of Polish artistic medievalism.<br />

All that coincided with sudden intensification of<br />

the after-effects of a painful foot injury suffered<br />

several years before. And to make things worse,<br />

Krystyna began to lose sight. Courageously<br />

facing the adversities, she overcame them with no<br />

complaints, with outstanding fortitude. She liked<br />

music, not only classical. She enjoyed Jacques<br />

Brel’s songs. Sensitive to the beauty of art and<br />

nature, she would often recall mountainous<br />

landscapes and scents of the Sub-Tatras meadows<br />

which she remembered having spent holidays<br />

with her father in Bukowina Tatrzańska. She<br />

combined her admiration for nature with her love<br />

for animals, holding special predilection for dogs.<br />

She died suddenly on 14 June <strong>2010</strong> in a small flat<br />

in central Warsaw. Having been bid farewell by<br />

the closest family and friends, she was buried in<br />

the family grave at the Wawrzyszewski Cemetery<br />

in Warsaw.<br />

Tadeusz Jurkowlaniec<br />

raport roczny is pan <strong>2010</strong> 105


Fot. Krzysztof Piłat<br />

Redakcja serdecznie dziękuje<br />

panu Krzysztofowi Piłatowi<br />

za zaangażowanie i gotowość do pomocy<br />

w pozyskiwaniu materiału ilustracyjnego<br />

Redaktor: Hanna Podgórska<br />

Tłumaczenia na język angielski: Magdalena Iwińska<br />

Projekt graficzny: Elżbieta Wysocka-Zbiegień, Blulab.pl<br />

Korekta: zespół<br />

Wydawca: <strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong><br />

00-950 Warszawa<br />

ul. Długa 26/28<br />

© copyright by <strong>Instytut</strong> <strong>Sztuki</strong> <strong>PAN</strong>, Warszawa 2011


INSTYTUT SZTUKI <strong>PAN</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!