Six-month Outcome Predictor Factors of Manic and Mixed Bipolar ...
Six-month Outcome Predictor Factors of Manic and Mixed Bipolar ...
Six-month Outcome Predictor Factors of Manic and Mixed Bipolar ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل<br />
دوره یازدهم، شماره سوم، پاییز1390، صفحات 269<br />
الی 281<br />
2<br />
عوامل پیشبینیکننده پیامد شش ماهه اختلال دوقطبی مانیک و مختلط<br />
کودکان و نوجوانان بستري در بیمارستان روزبه تهران<br />
3<br />
1<br />
دکتر پرویز مولوي ، دکتر زهرا شهریور ، دکتر جواد محمودي قرائی ، سجاد بشرپور<br />
6<br />
فاطمه نیک پرور<br />
5<br />
، دکتر افشان شرقی ،<br />
4<br />
1<br />
دانشیار گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکى، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران<br />
2<br />
نویسنده مسئول: استادیار گروه روانپزشکی بیمارستان روزبه، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران<br />
3<br />
استادیار گروه روانپزشکی<br />
E-mail: sharivar@sina.tums.ac.ir<br />
4<br />
دانشجوي دکتراي تخصصی روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران<br />
چکیده<br />
3<br />
پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران<br />
بیمارستان روزبه، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران،<br />
تهران، ایران<br />
5<br />
استادیار گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم<br />
6<br />
کارشناس ارشد روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران<br />
زمینه و هدف: اختلال دوقطبی کودکان و نوجوانان یکی از اختلالات وخیم دوره کودکی بوده و داراي سیر و پیامدهاي<br />
منفی است. هدف پژوهش حاضر تعیین عوامل پیشبینی کننده پیامد شش ماهه (میزان عود، میزان بستري، شدت بیماري<br />
و میزان بهبودي) کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی مانیک و مختلط بستري در بیمارستان روزبه میباشد.<br />
روش کار: در این مطالعه 80 بیمار زیر 18 سال (دامنه سنی 10-18) که در یک فاصله زمانی 6 ماهه در بیمارستان روزبه<br />
تهران با تشخیص اختلال دو قطبی کودکان و نوجوانان بستري شده بودند، به شیوه نمونهگیري در دسترس در پژوهش<br />
شرکت کردند. طرح مطالعه از نوع کوهورت آیندهنگر بود. آزمودنیها در بدو بستري، زمان ترخیص، و در پیگیريهاي<br />
6 ماهه و<br />
ماهه با استفاده از پرسشنامههاي محقق ساخته، مصاحبه نیمه ساختار یافته اختلالات عاطفی و اسکیزوفرنیا<br />
،(SADS پرسشنامه افسردگی کودکان ،(CDI) پرسشنامه افسردگی بک ،(BDI) مقیاس درجهبندي مانیاي یانگ<br />
مقیاس برداشت بالینی-شدت بیماري ،(CGI-S) مقیاس برداشت بالینی- بهبودي کلی<br />
کلی کودکان<br />
K-)<br />
،(YMRS)<br />
(CGI-G)<br />
(CGAS)<br />
و مقیاس سازگاري پیش مرضی<br />
(PAS)<br />
و مقیاس ارزیابی عملکرد<br />
مورد ارزیابی قرار گرفتند. دادههاي بدست آمده نیز با<br />
استفاده از آزمونهاي آماري ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیري تحلیل شد.<br />
یافتهها: نتایج تحلیل نشان داد که سن با پیامد بیماري مرتبط نیست. جنسیت (پسر) با شدت مانیا در پیگیري<br />
ماهه 6<br />
همبستگی دارد. طول مدت بیماري میزان عود و شدت بیماري در پیگیري 6 ماهه را پیشبینی کرد. نوع مانیک این اختلال<br />
با شدت مانیا در پیگیري<br />
6<br />
ماهه ارتباط مستقیم و نوع مختلط نیز رابطه معکوس داشت. میزان پذیرش درمان با شدت<br />
مانیا (همبستگی منفی) و میزان بهبودي (همبستگی مثبت) رابطه داشت. وجود سایکوز در بدو بستري به طور مثبتی با<br />
میزان عود در پیگیري 6 ماهه همبسته بود. همراهی با ADHD به طور منفی میزان بهبودي کلی (CGI-G) و به طور مثبت<br />
شدت مانیا را در پیگیري 6 ماهه پیشبینی کرد. سازگاري پیش از بیماري با شدت مانیا رابطه منفی و با میزان بهبودي کلی<br />
در پیگیري 6 ماهه رابطه مثبت داشت.<br />
نتیجه گیري: بر اساس این مطالعه جنسیت پسر، طول مدت بیمارى، نوع مانیک و وجود سایکوز در بدو بسترى با<br />
پیامدهاى نا مطلوب اختلال دوقطبی مانیک و مختلط کودکان و نوجوانان ارتباط مستقیم داشت، لذا وجود این عوامل پیش<br />
آگهی دهنده در بدو تشخیص نیاز به مراقبتهاى ویژه در طول درمان را ضرورى مینماید.<br />
کلمات کلیدي: اختلال دو قطبی؛ کودك؛ نوجوان<br />
دریافت: 90/1/14 پذیرش: 90/3/4<br />
لطفا به این مقاله به شکل زیر ارجاع دهید:<br />
Molavi P, Shahrivar Z, Mahmodi Garaee J, Bashirpor S, Sharghi A, Nikparvar F. <strong>Six</strong>-<strong>month</strong> <strong>Outcome</strong> <strong>Predictor</strong><br />
<strong>Factors</strong> <strong>of</strong> <strong>Manic</strong> <strong>and</strong> <strong>Mixed</strong> <strong>Bipolar</strong> Disorders <strong>of</strong> Children <strong>and</strong> Adolescents Admitted in Tehran Rozbeh<br />
Hospital. J Ardabil Univ Med Sci. 2011; 11(3): 269-281. (Full text in persain)
270 مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل<br />
مقدمه<br />
اختلالات خلقی از جمله اختلالات جدي دوره کودکی و<br />
نوجوانی و از علل عمده ناخوشی و مرگ و میر در<br />
این جمعیت به شمار میروند [1].<br />
در بین انواع اختلالات خلقی نیز، نوع دو قطبی نمود<br />
بیشتري پیدا میکند. شواهد بیانگر آن هستندکه در<br />
دوره یازدهم، شماره سوم، پاییز 1390<br />
حدود %60<br />
علایم قبل از<br />
بزرگسالان مبتلا به اختلال دوقطبی، شروع<br />
20<br />
سالگی بوده است<br />
سالگی و در<br />
%10-20<br />
10 قبل از<br />
با [2].<br />
این حال مطالعات پیگیري<br />
اندکی در مورد کودکان و نوجوانان مبتلا به این<br />
اختلال انجام گرفته است<br />
.[3]<br />
علیرغم شواهد فزآیندهاي که مطرحکننده آثار<br />
مخرب این اختلال در کودکان و نوجوانان است، پیامد<br />
کوتاه مدت این اختلال و عواملی که با این پیامدها<br />
مرتبط هستند به خوبی مطالعه نشده است. مطالعات<br />
طبیعی و واپس نگرانه ارزش پیشبینی کنندگی<br />
متغیرهاي زیادي از جمله عوامل دموگرافیک، عوامل<br />
خانوادگی، نشانگرهاي بیولوژیکی و نماي بالینی را در<br />
پیامد اختلال دوقطبی کودکان و نوجوانان بررسی<br />
کردهاند [4].<br />
از طرف دیگر به تجربه نیز مشاهده شده است<br />
درصدي از افرادي که با تشخیص اختلال دوقطبی<br />
تحت درمان قرار میگیرند، به درمان پاسخ<br />
نمیدهند.<br />
در صورت تشخیص درست اختلال در<br />
سنین کودکی نیز، بیماران مختلف پاسخهاي درمانی<br />
متفاوتی به درمانهاي معمول این اختلال میدهند.<br />
یعنی مشخص شده است که اکثر تثبیت کنندههاي<br />
خلقی<br />
از جمله لیتیم در بیماران مختلف تأثیرات<br />
متفاوتی میگذارند [5-7].<br />
در مطالعات قبلی<br />
3<br />
دسته عمده پیشبینی کنندههاي<br />
پیامد این اختلال شناسایی شدهاند.<br />
پیشبینی کنندههاي دموگرافیک میباشند:<br />
دسته اول<br />
اکثر<br />
مطالعات مربوط به اختلالات خلقی کودکان و<br />
نوجوانان<br />
پیشنهاد کردهاند که سن، جنس، نژاد،<br />
موقعیت اجتماعی-اقتصادي پیامد را پیشبینی<br />
نمیکنند [4].<br />
مطالعات اندکی سن بالاتر و جنس مونث را به پیامد<br />
ضعیف درمان مربوط دانستهاند<br />
حالیست که<br />
.[8-10]<br />
1<br />
برانل<br />
این در<br />
و همکاران در مطالعه خود به این<br />
نتیجه رسیدند که شدت بیماري و جنس زن میزان<br />
بهبودي را پیشبینی میکند و ویژگیهاي سایکوتیک و<br />
بینش ضعیف نیز طول مدت بیشتر بیماري و بستري<br />
شدن را پیشبینی میکنند [12،11].<br />
دسته دوم پیشبینی کنندههاي روانی اجتماعی<br />
میباشند: در این حوزه پژوهشها عمدتاً بر حوادث<br />
زندگی و عوامل فشارزایی معطوف شدهاند که بر<br />
اپیزودهاي افسردگی و مانیاي کودك تأثیر<br />
میگذارند.<br />
این عوامل عبارتاند از تغییرات در<br />
وضعیت مالی خانواده، مرگ یک عضو خانواده یا یک<br />
دوست صمیمی، اختلافات والدین با یکدیگر یا با<br />
کودك، اختلالات سایکوتیک والدین [8،14،13].<br />
پژوهشها درباره متغیرهاي روانی اجتماعی به عنوان<br />
پیشبینی کننده پیامد اختلال دوقطبی هنوز کامل<br />
نمیباشد.<br />
اما در ارتباط با عوامل بالینی مرتبط با بیماري،<br />
2<br />
استروبور و همکاران نشان دادهاند که بیماران دو<br />
قطبی نوجوان بهتر و سریعتر از کودکان دو قطبی به<br />
درمان<br />
پاسخ میدهند [15].<br />
3<br />
گوواچ و همکاران نشان دادند که طول مدت بیماري<br />
پیامد درمان را پیشبینی میکند به این صورت که<br />
اپیزودهاي طولانی و مدت طولانی بیماري تأثیر منفی<br />
بر پیش آگهی دارد و با پاسخدهی ضعیف به درمان و<br />
افزایش اپیزودهاي افسردگی رابطه دارد [16].<br />
همچنین مشخص شده است که اپیزودهاي بیشتر در<br />
بیماران دوقطبی رابطه مثبتی با نارسائی در کارکرد<br />
1 Brunelle<br />
2 Strober<br />
3 Kowatch
نما<br />
عوامل پیش بینی کننده پیامد شش...<br />
اجتماعی<br />
پرویز مولوي و همکاران 271<br />
،[17]<br />
پاسخدهی ضعیفتر به درمان با لیتیم<br />
[18] و احتمال عود در آینده [19] دارد.<br />
در مطالعه<br />
1<br />
گورف و همکاران، علائم پسیکوتیک در<br />
طول اپیزود بیماري، اپیزودهاي زیاد، رخداد<br />
یک<br />
اپیزود به دنبال افسردگی یا مستقیماً به دنبال مانیا با<br />
پیامد ضعیف تر درمان با لیتیم همراه بودند [18].<br />
در مطالعه<br />
2<br />
استروبر<br />
و همکاران زمان لازم براي<br />
رسیدن به بهبودي در افرادي که مانیاي خالص<br />
داشتند به طور متوسط<br />
مختلط<br />
داشتند<br />
9<br />
11<br />
15<br />
هفته، در اپیزودهاي<br />
هفته و در کسانی که حالات چرخشی<br />
هفته بود، در افرادي که در زمان ورود<br />
به مطالعه افسرده بودند، زمان لازم براي رسیدن به<br />
بهبودي طولانیتر بود.<br />
در افرادي که اپیزودهاي<br />
چرخشی یا مختلط داشتند، احتمال عود بالاتر بود<br />
.[20]<br />
بیدر<br />
3<br />
و همکاران نیز در پیگیري گروهی از<br />
بیماران دو قطبی نوجوان نشان دادند که در ساب<br />
تایپ مختلط میزان عود بیشتر و زمان بین<br />
اپیزودهاي راجعه کوتاهتر بود<br />
.[21]<br />
تشخیص هاي همراه نیز در اختلال دو قطبی کودك و<br />
نوجوان پدیده اي متداول میباشد. گزارشات نشان<br />
دادهاند که بیش از<br />
%70<br />
مبتلایان داراي حداقل یک<br />
تشخیص همراه نیز میباشند، همبودي نیز بر پیامد<br />
درمان این اختلال تأثیر میگذارد ] 22،4].<br />
با توجه به موارد فوق و فقدان نتایج باثبات در<br />
خصوص عوامل پیشبینی کننده پیامد اختلال دوقطبی<br />
در کودکان و نوجوانان، همچنین فقدان اطلاعات<br />
کافی در خصوص پیامد این اختلال در جمعیت ایران،<br />
نقطه نظر اصلی این پژوهش شناسایى برخی عوامل<br />
جمعیت شناختى و بالینی است که پیامد کلی اختلال دو<br />
قطبی کودکان و نوجوانان<br />
(میزان عود، بسترى<br />
مجدد،<br />
شدت علایم و میزان بهبودى)<br />
پیگیريهاي 3 و 6 ماهه پیش بینی مینمایند.<br />
روش کار<br />
را در<br />
طرح مطالعه حاضر از نوع کوهورت آینده نگر بود<br />
که در آن به تعداد<br />
80<br />
نفراز کودکان و نوجوانانی که<br />
در یک فاصله زمانی 6 ماهه از بهمن ماه 1388 تا تیر<br />
ماه سال1389 با تشخیص اختلال دو قطبی (از طریق<br />
مصاحبه بالینی روانپزشک کودك و نوجوان) در بخش<br />
کودك و نوجوان بیمارستان روزبه تهران بستري<br />
شدند به روش نمونهگیري آسان و از نمونههاي در<br />
دسترس وارد مطالعه شدند.<br />
پس از انتخاب نمونه آماري و اخذ رضایت کتبی از<br />
بیماران و والدین آنها جهت شرکت در پژوهش، از<br />
مقیاس<br />
4<br />
(K-SADS) [23] براي تأیید تشخیص اختلال<br />
دو قطبی و اختلالات همراه استفاده شد، عوامل<br />
دموگرافیک<br />
شامل سن، جنس و عوامل پیشبینی<br />
کننده بالینی از قبیل طول مدت بیمارى، نوع اختلال<br />
دو قطبى، پذیرش درمان توسط بیمار، همراهى با<br />
سایر اختلالات روانپزشکى، میزان سازگارى پیش از<br />
بیماري و سایکوز در بدو بسترى<br />
بر اساس<br />
پرسشنامه محقق ساخته در مورد هر بیمار توسط<br />
درمانگر تکمیل شده و سپس پرسشنامههاي<br />
5<br />
(CDI)<br />
[24]<br />
16 زیر<br />
براي سنجش وجود علائم افسردگی در افراد<br />
و سال<br />
[25]<br />
6<br />
(BDI)<br />
علائم افسردگی در افراد بالاي<br />
براي سنجش وجود<br />
سال، 16<br />
7<br />
(YMRS)<br />
[26]<br />
براي سنجش وجود و شدت علائم مانیا،<br />
CGI-)<br />
9<br />
8<br />
[28،27] (CGAS) براي سنجش شدت بیماري، S)<br />
براي سنجش ارزیابی عملکرد کلی و<br />
10<br />
[29] (PAS)<br />
4 Kiddie Schedule for Affective Disorders <strong>and</strong><br />
Schizophrenia<br />
5 Children Depression Inventory<br />
6 Beck Depression Inventory<br />
7 Young Mania Rating Scale<br />
8 Clinical Global Impression Scale<br />
9 Children's Global Assessment Scale<br />
10 Premorbid Adjustment Scale<br />
1 Gr<strong>of</strong><br />
2 Strober<br />
3 Biederman
نای<br />
272 مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل<br />
براي ارزیابی سازگاري پیش مرضی بر روي بیماران<br />
اجرا شد.<br />
تکمیل پرسشنامهها توسط دستیار روان<br />
پزشکی کودك و نوجوان در طول<br />
دوره یازدهم، شماره سوم، پاییز 1390<br />
5<br />
روز اول بستري<br />
انجام گرفت. در مرحله بعد درمان دارویی اختلال دو<br />
قطبی توسط گروه فوق تخصصی روانپزشکی کودك<br />
و نوجوان اعمال گردید. در نهایت نیز براي ارزیابی<br />
پیامد کوتاه مدت اختلال دوقطبی میزانهاى عود و<br />
بسترى مجدد و همچنین میزان پاسخ به درمان و<br />
شدت علایم در دو نوبت<br />
و<br />
3)<br />
6<br />
ماه پس از شروع درمان)<br />
پرسشنامههاي<br />
ماه پس از شروع درمان<br />
با استفاده از<br />
CGI-G ،CGI-S ،YMRS ، BDI ،CDI<br />
[30]<br />
و<br />
(براي سنجش بهبودي کلی)<br />
CGAS و<br />
اندازهگیرى شد. براى ارزیابى وضعیت بیمار از نظر<br />
سوء استفاده از مواد از مصاحبه بالینی و آزمایشات<br />
تشخیصى مواد اپیوئیدى و آمفتامین استفاده شد.<br />
تمام بیماران در ارزیابیهاي بدو بستري و زمان<br />
ترخیص شرکت نمودند ولی در پیگیريهاي<br />
3<br />
6<br />
ماهه تعداد<br />
روانپزشک،<br />
6) نفر 12<br />
3<br />
ماهه<br />
نفر به دلیل عوض کردن<br />
نفر به دلیل عدم تمایل به شرکت در<br />
پیگیريها به علت دوري راه، 2 نفر به دلیل نیمه تمام<br />
گذاشن درمان و<br />
1<br />
نفر نیز به به دلیل فوت والدین و<br />
عدم دسترسی به بیمار) از مطالعه خارج شدند<br />
براي ارزیابی روابط بین متغیرهاي پیشبین و ملاك<br />
از ضریب همبستگی پیرسون و براي تعیین عوامل<br />
پیشبینی کننده پیامد درمان نیز از تحلیل رگرسیون<br />
چند متغیري استفاده شد. تمام تحلیلهاي آماري نیز<br />
با استفاده از نسخه<br />
گرفت.<br />
ابزارها<br />
18<br />
پرسشنامه محقق ساخته:<br />
نرم افزار آماري SPSS انجام<br />
این پرسشنامه حاوي<br />
اطلاعاتی در خصوص سن شروع بیماري، جنسیت،<br />
طول مدت بیماري<br />
:1)<br />
از زمان شروع علائم فعلی تا<br />
بستري اخیر و 2: از زمان شروع اولین علائم تا شروع<br />
درمان روانپزشکی)، نوع اپیزود بیماري<br />
مختلط)،<br />
میزان پذیرش درمان<br />
(مانیک یا<br />
(ناقص یا کامل)،<br />
وجود علائم سایکوتیک، همبودي با سایر اختلالات،<br />
وجود و میزان عود و بستري مجدد در پیگیريهاي 3<br />
ماهه و<br />
بود.<br />
6<br />
ماهه و سایر اطلاعات دموگرافیک و بالینی<br />
فهرست علائم اختلالات خلقی و اسکیزوفرنی<br />
:(K-SADS)<br />
این ابزار یک مصاحبه تشخیصی<br />
نیمهساختار یافته است که براي ارزیابی علائم<br />
تشخیصی اختلالات خلقی و اسکیزوفرنیا بکار میرود.<br />
اعتبار و پایایی نسخه فارسی این آزمون که توسط<br />
شهریور و همکاران بررسی شده در دامنه خوب تا<br />
متوسط گزارش شده است [23].<br />
مقیاس درجهبندي مانیاي یانگ: این آزمون شامل 11<br />
آیتم است که توسط یانگ<br />
(1978)<br />
شدت علائم مانیا طراحی شده است.<br />
براي اندازهگیري<br />
این آزمون<br />
توسط متخصص بالینی یا پرستار از روي مشاهده<br />
وضعیت بیمار درجهبندي میگردد و دامنه نمرات<br />
0 آن بین<br />
دامنهاي از<br />
60 تا<br />
تا 0/41<br />
میباشد.<br />
0/85<br />
پایایی این آزمون در<br />
و اعتبار آن نیز در مقایسه<br />
با آزمون مانیاي پاترسون 0/89 و آزمون درجهبندي<br />
کلی مانیا 0/88 گزارش شده است [26].<br />
پرسشنامه افسردگی کودکان: این پرسشنامه توسط<br />
کوواکس ساخته شده و شامل<br />
27<br />
آیتم خود گزارشی<br />
معطوف به علامت میباشد که براي ارزیابی<br />
افسردگی کودکان<br />
آزمون با میانگین نمره<br />
7-17<br />
9<br />
سال بکار میرود.<br />
و انحراف استاندارد<br />
در 7<br />
جامعه بهنجار و ثبات درونی 0/80، یک ابزار معتبر و<br />
پایایی در نظر گرفته میشود<br />
پرسشنامه افسردگی بک:<br />
خود گزارشی<br />
.[24]<br />
21<br />
این پرسشنامه یک ابزار<br />
سئوالی است که براي درجهبندي<br />
علائم تشخیصی افسردگی در افراد بالاي 16 سال بکار<br />
میرود.<br />
بک و همکاران ضریب آلفاي کرونباخ این<br />
آزمون را در بیماران روان پزشکی و غیرروان<br />
پزشکی 0/84- 0/81 بدست آوردهاند. رجبی، ضریب<br />
آلفاي کرونباخ و ضریب پایایی دو نیمه سازي آزمون<br />
را به ترتیب 0/87 و 0/84 گزارش کرد [25].
(%13/75)<br />
عوامل پیش بینی کننده پیامد شش...<br />
مقیاس ارزیابی عملکرد کلی کودکان<br />
پرویز مولوي و همکاران 273<br />
:(CGAS)<br />
این<br />
مقیاس که توسط شافر و همکاران ساخته شده، یک<br />
مقیاس درجهبندي متخصص بالینی است که نمرهاي<br />
براي کارکرد کلی کودك بدست میدهد. این مقیاس<br />
کارکرد معمول کودك در طول یک دوره زمانی<br />
خاص را مورد ارزیابی قرار میدهد و یک مقیاس<br />
درجهبندي کلی است که مبتنی بر تمام منابع در<br />
دسترس و از روي تمام ابعاد عملکرد میباشد. در<br />
یک مطالعه ثبات بین ارزیابها در این مقیاس 79/<br />
ثبات موقتی نیز 0/86 به دست آمد[ 27،28].<br />
مقیاس سازگاري پیش از بیماري<br />
و0<br />
1<br />
PAS) ): این مقیاس<br />
ابزاري براي اندازهگیري عملکرد پیش از بیماري<br />
است که براي اولین بار توسط<br />
همکاران معرفی شد.<br />
کانون-<br />
2<br />
و اسپور<br />
این مقیاس بر خلاف سایر<br />
ابزارهاي اندازهگیري عملکرد بر دوره پیش از<br />
بیماري تمرکز دارد و داراي 4 خرده مقیاس است که<br />
دورههاي متفاوت سنی (کودکی، اوائل نوجوانی، اواخر<br />
نوجوانی و بزرگسالی)<br />
را پوشش میدهند.<br />
ضریب<br />
آلفاي کرونباخ خرده مقیاسهاي این آزمون در<br />
دامنهاي بین 0/80 تا 0/91 گزارش شده است [29].<br />
مقیاس برداشت کلی بالینی<br />
مقیاس درجهبندي<br />
3<br />
CGI) ): این آزمون یک<br />
2<br />
آیتمی است که هر آیتم به<br />
ترتیب شدت بیماري، بهبود یا تغییر کلی را مورد<br />
ارزیابی قرار میدهد. نمرهگذاري این پرسشنامه به<br />
این صورت است که آیتمها در مقیاس لیکرت<br />
نقطهاي درجه بندي میشوند<br />
یافته ها<br />
در مجموع<br />
7<br />
.[30]<br />
80<br />
نفر با میانگین سنی<br />
در این پژوهش شرکت داشتند که<br />
آنها دختر و<br />
تحصیلات<br />
15/97 ±1/81<br />
(%47/5) 38<br />
(%52/5) نفر 42<br />
(%1/25) نفر 1<br />
نفر<br />
پسر بودند. از لحاظ<br />
به مدرسه نرفته و<br />
نفر 11<br />
داراي تحصیلات ابتدایی،<br />
داراي تحصیلات راهنمایی و تعداد<br />
نفر 27<br />
(%33/75)<br />
نفر 41<br />
نیز داراي تحصیلات دبیرستان بودند.<br />
(%51/25)<br />
میانگین و<br />
انحراف استاندارد تعداد سالهاي تحصیل کل<br />
آزمودنیها به ترتیب<br />
شرکتکنندکان<br />
و<br />
1/89 و 8/36<br />
(%57/5) نفر 46<br />
(%42/5) نفر 34<br />
از این بود.<br />
داراي اپیزود مانیک<br />
داراي اپیزود مختلط،<br />
16<br />
(%20)<br />
داراي ویژگیهاي سایکوتیک بودند.<br />
47<br />
(%58/75)<br />
حداقل یک اختلال اضطرابی،<br />
59<br />
(%73/75)<br />
4<br />
اختلال بیش فعالی/کمبود توجه ،<br />
31<br />
(%38/75)<br />
اختلال سلوك<br />
10<br />
5<br />
،( CD)<br />
اختلال سوء استفاده از مواد<br />
نفر<br />
نفر<br />
نفر<br />
نفر<br />
نفر<br />
(%12/5)<br />
6<br />
5 و SUD) (<br />
(%6/25)<br />
نفر<br />
7<br />
نیز اختلال تیک را به صورت همبود داشتند.<br />
در مجموع از کل<br />
پژوهش تعداد<br />
80<br />
نفر 76<br />
(همبود) بودند. جدول<br />
آزمودنی شرکتکننده در<br />
(%95)<br />
1<br />
داراي اختلال همراه<br />
نتایج ضریب همبستگی بین<br />
متغیرهاي پیش بین و ملاك را نشان میدهد (جدول<br />
.(1<br />
مطابق جدول فوق سن شروع بیماري با هیچیک از<br />
پیامدهاي مطالعه شده در این پژوهش رابطه<br />
معنیداري نداشت.<br />
پیگیري<br />
داشت.<br />
پیگیري<br />
بیماري<br />
فعلی)<br />
نداشت.<br />
6<br />
ماهه در سطح<br />
جنسیت فقط با شدت مانیا در<br />
p< 0/01<br />
6<br />
1<br />
رابطه معنیداري<br />
بدین صورت که شدت مانیاي پسران در<br />
نیز با<br />
ماهه بیشتر از دختران<br />
بود.<br />
طول مدت<br />
(مدت زمان شروع علائم فعلی تا بستري<br />
هیچ یک از پیامدها رابطه معنیداري<br />
طول مدت بیماري<br />
2<br />
(مدت زمان شروع<br />
اولین علائم تا شروع درمان روانپزشکی)<br />
علائم در پیگیري<br />
6<br />
اختلال نیز با شدت مانیا در پیگیري<br />
با شدت<br />
ماهه همبستگی مثبت داشت. نوع<br />
6<br />
ماهه به طور<br />
مثبت همبسته بود، بدین معنی که بیماران با اپیزود<br />
مانیک نسبت به بیماران با اپیزود مختلط در پیگیري 6<br />
4 Attention Deficient /Hyperactivity Disorder<br />
5 Conduct Disorder<br />
6 Substance Use Disorder<br />
7 Commorbid<br />
1 Premorbid Adjustment Scale<br />
2 Cannon-Spoor<br />
3 Clinical Global Impression
274 مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل<br />
دوره یازدهم، شماره سوم، پاییز 1390<br />
جدول 1. میانگین انحراف استاندارد و ضرایب همبستگی بین متغیرهاي پیش بین (سطر) و متغیرهاي ملاك(ستون)<br />
CGI-G<br />
در 3 ماه<br />
CGI-S<br />
در 3 ماه<br />
متغیرهاي ملاك<br />
میزان<br />
عود در<br />
میزان<br />
عود در<br />
میزان<br />
بستري<br />
میزان<br />
بستري<br />
شدت<br />
افسردگی<br />
شدت<br />
افسردگی<br />
شدت<br />
مانیا در<br />
شدت<br />
مانیا در 6<br />
CGI-S<br />
در 6ماه<br />
CGI-G<br />
در 6ماه<br />
3/69<br />
1/39<br />
4/08<br />
1/38<br />
2/44<br />
1/20<br />
2/22<br />
1/19<br />
3 ماه<br />
در 3 ماه<br />
در 6 ماه<br />
در 3 ماه<br />
در 6 ماه<br />
ماه<br />
12/97<br />
7/01<br />
10/88<br />
6/38<br />
13/19<br />
6/95<br />
15/64<br />
9/72<br />
0/15<br />
0/36<br />
0/08<br />
0/28<br />
6 ماه<br />
0/69<br />
0/68<br />
3 ماه<br />
0/40<br />
0/52<br />
متغیرهاي پیشبین<br />
میانگین<br />
انحراف معیار<br />
-/06<br />
0/62<br />
-0/04<br />
0/70<br />
0/07<br />
0/54<br />
0/07<br />
0/52<br />
0/02<br />
0/82<br />
-0/03<br />
0/79<br />
0/01<br />
0/93<br />
0/04<br />
0/73<br />
0/10<br />
0/40<br />
-0/08<br />
0/50<br />
0/02<br />
0/84<br />
-0/08<br />
0/50<br />
*<br />
سن<br />
-0/21<br />
0/08<br />
-0/06<br />
0/58<br />
0/18<br />
0/15<br />
0/01<br />
0/99<br />
0/31<br />
0/01<br />
0/05<br />
0/69<br />
-0/15<br />
0/20<br />
0/15<br />
0/67<br />
0/05<br />
0/67<br />
0/02<br />
0/88<br />
0/14<br />
0/24<br />
0/04<br />
0/74<br />
جنسیت<br />
0/20<br />
0/10<br />
0/08<br />
0/49<br />
-0/14<br />
0/24<br />
0/002<br />
0/99<br />
-0/16<br />
0/18<br />
0/01<br />
0/91<br />
0/04<br />
0/77<br />
-0/04<br />
0/73<br />
-0/15<br />
0/22<br />
-0/03<br />
0/75<br />
-0/18<br />
0/15<br />
0/11<br />
0/37<br />
طول مدت<br />
بیماري1<br />
-0/19<br />
0/10<br />
-0/10<br />
0/37<br />
0/26<br />
0/03<br />
0/12<br />
0/30<br />
0/21<br />
0/07<br />
0/21<br />
0/07<br />
-0/10<br />
0/41<br />
0/03<br />
0/81<br />
0/18<br />
0/12<br />
-0/13<br />
0/29<br />
0/11<br />
0/37<br />
0/09<br />
0/47<br />
طول مدت بیماري<br />
2<br />
0/12<br />
0/32<br />
0/14<br />
0/24<br />
0/02<br />
0/89<br />
0/01<br />
0/94<br />
-0/28<br />
0/02<br />
-0/10<br />
0/41<br />
-0/15<br />
0/23<br />
0/05<br />
0/66<br />
-0/02<br />
0/84<br />
0/03<br />
0/78<br />
-0/07<br />
0/53<br />
0/16<br />
0/19<br />
نوع اختلال<br />
-0/08<br />
0/49<br />
0/31<br />
0/01<br />
0/08<br />
0/5<br />
-0/32<br />
0/01<br />
0/14<br />
0/24<br />
-0/27<br />
0/02<br />
0/04<br />
0/71<br />
0/12<br />
0/31<br />
0/20<br />
0/08<br />
-0/06<br />
0/61<br />
-0/05<br />
0/65<br />
0/14<br />
0/17<br />
میزان پذیرش<br />
درمان<br />
0/13<br />
0/27<br />
0/10<br />
0/39<br />
-0/12<br />
0/34<br />
-0/09<br />
0/46<br />
-0/03<br />
0/77<br />
-0/06<br />
0/61<br />
0/14<br />
0/26<br />
0/13<br />
0/30<br />
-0/10<br />
0/42<br />
-0/15<br />
0/21<br />
0/22<br />
0/05<br />
-0/23<br />
0/06<br />
وجود سایکوز<br />
-0/10<br />
0/42<br />
-0/19<br />
0/11<br />
-0/10<br />
0/41<br />
0/16<br />
0/19<br />
0/12<br />
0/31<br />
0/29<br />
0/01<br />
0/09<br />
0/47<br />
0/26<br />
0/03<br />
0/09<br />
0/46<br />
0/06<br />
0/58<br />
0/006<br />
0/95<br />
0/16<br />
0/18<br />
همراهى با سایر<br />
اختلالات<br />
0/23<br />
0/05<br />
0/21<br />
0/08<br />
-0/10<br />
0/40<br />
0/12<br />
0/34<br />
-0/26<br />
0/03<br />
-0/9<br />
0/11<br />
-0/20<br />
0/10<br />
-0/09<br />
0/43<br />
0/07<br />
0/52<br />
0/11<br />
0/35<br />
-0/18<br />
0/15<br />
-0/10<br />
0/40<br />
سازگاري پیش از<br />
بیماري(PAS)<br />
0/20<br />
0/09<br />
0/26<br />
0/03<br />
-0/06<br />
0/60<br />
-0/20<br />
0/09<br />
-0/27<br />
0/02<br />
-0/28<br />
0/02<br />
-0/34<br />
0/005<br />
-0/16<br />
0/19<br />
-0/10<br />
0/40<br />
0/01<br />
0/92<br />
-0/32<br />
0/002<br />
0/16<br />
0/20<br />
عملکرد کلی در<br />
بدو بستري<br />
(CGAS)<br />
* ردیف اول در تمامی متغیرها میانگین ضریب همبستگی و ردیف دوم بیانگر مقادیر P value می باشد.<br />
ماهه شدت مانیاي بیشتري داشتند. میزان پذیرش<br />
درمان با شدت مانیا و شدت بیماري در پیگیري 3<br />
ماهه همبستگی منفی و با میزان بهبودي در پیگیري 3<br />
ماهه نیز همبستگی مثبت داشت. بین وجود سایکوز و<br />
پیامدهاي مطالعه شده همبستگی معنیداري بدست<br />
نیامد. همبودي با سایر اختلالات همبستگی مثبت<br />
معنیداري با شدت مانیا و شدت افسردگی در<br />
پیگیري 3<br />
ماهه داشت. سازگاري پیش از بیماري نیز<br />
به طور منفی با شدت مانیا در پیگیري 6<br />
طور مثبتی با بهبودي کلی در پیگیري<br />
ماهه و به<br />
ماهه<br />
همبستگی دارد، به این صورت که سازگاري بهتر پیش<br />
از بیماري با شدت پایین مانیا و بهبودي بالا در پیگیري<br />
ماهه همراه بود. عملکرد کلی بیمار در بدو بستري<br />
نیز به طور منفی با میزان عود و شدت افسردگی در<br />
3<br />
6<br />
6<br />
پیگیري<br />
و<br />
ماهه و شدت مانیا در پیگیريهاي<br />
ماهه<br />
ماهه و به طور مثبت نیز با میزان بهبودي در<br />
پیگیري 3 ماهه همبستگی داشت.<br />
همچنین ضریب همبستگی پیرسون بین وجود یا عدم<br />
0/29<br />
6<br />
6<br />
وجود عود در پیگیري<br />
ماهه و جنسیت<br />
(0/01> p) بدست آمد، بدین معنی که میزان عود<br />
6
عوامل پیش بینی کننده پیامد شش...<br />
پرویز مولوي و همکاران 275<br />
معنیداري پیش بینی کنند.<br />
نتایج تحلیل رگرسیون پیش بینی شدت بیماري<br />
CGI-S<br />
در بین پسران بیشتر از دختران رخ داد. بین وجود<br />
عود در پیگیريهاي 3 ماهه و 6 ماهه و وجود سایکوز<br />
نیز به ترتیب ضرایب همبستگی<br />
پیرسون<br />
-0/27<br />
(p < 0/02)<br />
و<br />
(p < 0/05) -0/23<br />
بدست آمد. بین<br />
وجود همبودي با سایر اختلالات و وجود عود یا<br />
بستري ضریب همبستگی معنیداري یافت نشد.<br />
نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیري پیش بینی میزان<br />
عود در پیگیري<br />
6<br />
ماهه بر اساس<br />
9<br />
متغیر سن،<br />
جنسیت، طول مدت بیماري، نوع اختلال، پذیرش<br />
درمان در ماه سوم، وجود سایکوز در بدو بستري،<br />
سازگاري پیش از بیماري، همراهی با سایر اختلالات و<br />
عملکرد بیمار در بدو بستري نشان داد که از بین این<br />
متغیرها فقط عملکرد کلی کودك و طول مدت<br />
بیماري توانستند به طور منفی میزان عود را<br />
پیشبینی کنند. در مجموع این دو متغیر میتوانستند<br />
%22 از کل واریانس میزان عود را تبیین کنند.<br />
مدل رگرسیون مربوط به پیش بینی میزان بستري<br />
شدن در پیگیرى6 ماهه معنیدار نبود. به این معنی<br />
که هیچ کدام از متغیرهاي پیش بین نتوانستند میزان<br />
بستري شدن در پیگیري<br />
6<br />
ماهه را به طور<br />
در پیگیري<br />
مدت بیماري<br />
6<br />
2<br />
ماهه نشان داد که فقط طول<br />
(مدت زمان شروع اولین علائم تا<br />
شروع درمان روانپزشکی) به طور مثبت و طول<br />
مدت بیماري<br />
1<br />
(مدت زمان شروع علائم اخیر تا<br />
بستري فعلی) به طور منفی شدت بیماري را<br />
پیشبینی میکنند. این دو متغیر توانستند<br />
واریانس شدت بیماري در پیگیري<br />
کنند.<br />
مطابق جدول<br />
همراهى با<br />
%14<br />
6<br />
2<br />
AHAD<br />
بهبودي را در پیگیري<br />
معنی که<br />
6<br />
%0/06<br />
از کل<br />
ماهه را توجیه<br />
از بین متغیرهاي پیش بین فقط<br />
توانست به طور منفی میزان<br />
ماهه پیش بینی نماید. بدین<br />
از واریانس میزان بهبودي به وسیله<br />
ADHD همراه پیشبینی میشود.<br />
همچنین از بین متغیرهاي پیشبین وجود<br />
ADHD<br />
همراه در گام اول و نوع مختلط اختلال دو قطبی در<br />
گام دوم توانستند در مجموع حدود<br />
واریانس شدت مانیا را در پیگیري<br />
0/19<br />
6<br />
(جدول 2).<br />
از<br />
ماهه توجیه کنند<br />
جدول2. نتیجه نهائى تحلیل رگرسیون چند متغیري پیش بینی پیامدها در پیگیري 6 ماهه<br />
پیامد<br />
متغیر پیش بین<br />
میزان<br />
عود<br />
شدت کلی اختلال<br />
بر اساس<br />
CGI - S<br />
میزان بهبودي<br />
کلی بر اساس<br />
شدت افسردگی بر<br />
اساس<br />
شدت مانیا بر اساس<br />
YMRS<br />
BDI/CDI<br />
CGI - I<br />
0/22<br />
0/001<br />
سطح کلی عملکرد در بدو بستري بر اساس<br />
CGAS<br />
فاصله زمانی میان شروع علایم فعلی تا بستري<br />
0/14<br />
0/008<br />
فاصله زمانی میان شروع علایم فعلی تا بستري<br />
فاصله زمانی میان شروع اولین علایم بیماري تا<br />
دریافت اولین درمان روانپزشکی<br />
0/12<br />
0/005<br />
0/19<br />
0/01<br />
CGAS: Children Global Assessment <strong>of</strong> Functioning<br />
CGI: Clinical Global Impression Improvement<br />
YMRS: Young Mania Rating Scale<br />
0/06<br />
0/03<br />
وجود اختلال بیش فعالی کم توجهی همراه<br />
سطح کلی عملکرد در بدو بستري بر اساس<br />
CGAS<br />
وجود اختلال بیش فعالی کم توجهی همراه<br />
اختلال دو قطبى مختلط<br />
BDI: Beck Depress Invention<br />
CDI: Children Depression Inventory
276 مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل<br />
در مورد پیامد شدت افسردگى نیز از بین متغیرهاي<br />
پیش بین فقط عملکرد کلی کودك در بدو بستري<br />
توانست به طور منفی شدت افسردگی را در پیگیري<br />
دوره یازدهم، شماره سوم، پاییز 1390<br />
6<br />
ماهه پیشبینی نماید.<br />
افسردگی توسط نمره<br />
بینی میشود.<br />
بحث<br />
%0/12<br />
CGAS<br />
از واریانس شدت<br />
در بدو بستري پیش<br />
بررسی پیامد اختلال دو قطبی کودکان و نوجوانان در<br />
پیگیريهاي<br />
6 و 3<br />
ماهه جهت یافتن ارتباط آن با<br />
برخی عوامل دموگرافیک و بالینی آشکار کرد که سن<br />
بیماري با هیچ کدام از متغیرهاي مربوط به پیامد<br />
بررسی شده در این پژوهش (میزان عود و بستري،<br />
شدت بیماري، شدت افسردگی و شدت مانیا) مرتبط<br />
نیست. نتیجه تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که سن<br />
نمیتواند به طور معنیداري هیچ کدام از این پیامدها<br />
را پشبینی کند. این یافته با یافتههاي مطالعه<br />
1<br />
امسیل<br />
[10]<br />
[8]<br />
همخوان بوده ولی با نتایج<br />
2<br />
گودیر و همکاران<br />
ناهمخوان میباشد. درست است که با افزایش<br />
سن میزان تقاضاهاي اجتماعی و مسئولیتپذیري<br />
شخص افزایش مییابد و این عوامل میتوانند بر<br />
پیامد بیماري تأثیر بگذارند ولی از آنجا<br />
که ممکن<br />
است از بیماران تازه ترخیص شده سطح انتظارات<br />
اجتماعی پایین باشد بنابراین آنها کمتر تحت تأثیر<br />
استرس مرتبط با سن قرار گرفته و پیامد بیماري<br />
آنها کاملاً شبیه افراد کم سنتر از خودشان<br />
جنسیت نیز فقط با شدت مانیا در پیگیري<br />
همبستگی داشت.<br />
میباشد.<br />
6<br />
پیگیري 6<br />
ماهه<br />
به این صورت که پسران در<br />
ماهه شدت مانیاي بیشتري داشتند. نتیجه<br />
تحلیل رگرسیون نشان داد که جنسیت بیمار نمی-<br />
تواند پیامد بیماري را به طور<br />
نماید. این یافته نیز با نتایج تحقیقات<br />
ناهمخوان<br />
معنیداري پیشبینی<br />
امسیل [10]<br />
میباشد. چون در این پژوهش اکثر<br />
پسران دو قطبی به صورت همبود حداقل یکی از<br />
اختلالات ODD ،ADHD و CD<br />
را داشتند بالا بردن<br />
شدت مانیا در این افراد میتواند با این اختلالات<br />
همبود مرتبط باشد.<br />
طول مدت بیماري 1 (مدت زمان شروع علائم اخیر<br />
تا بستري فعلی) با هیچ کدام از پیامدها همبستگی<br />
نداشت ولی طول مدت بیماري 2 (مدت زمان شروع<br />
اولین علائم تا شروع درمان روانپزشکی) با شدت<br />
بیماري در پیگیري<br />
6<br />
ماهه رابطه مثبتی داشت. طول<br />
مدت بیماري 1 توانست به طور منفی میزان عود و<br />
شدت بیماري را در پیگیري<br />
6<br />
ماهه پیشبینی کند. به<br />
این معنی که هر چقدر مدت زمان شروع علائم فعلی<br />
اختلال تا زمان بستري شدن کوتاهتر بود میزان عود<br />
و شدت بیماري در پیگیري 6 ماهه بیشتر بود. ولی<br />
طول مدت بیماري 2 به طور مثبتی توانست شدت<br />
بیماري را در پیگیري<br />
6<br />
ماهه پیشبینی کند. به این<br />
صورت که هر چقدر شروع بیماري از سنین پایین<br />
اتفاق میافتاد، شدت بیماري در پیگیري<br />
ماهه بالاتر 6<br />
بود. این نتایج با یافتههاي کوواچ[16] همخوان<br />
میباشد. در تفسیر این یافته میتوان گفت که وقتی<br />
بیمار داراي علائم شدید و حاد میباشد، در فاصله<br />
کوتاهی بعد از شروع علائم، به درمان ارجاع داده<br />
شده و بستري<br />
میگردد. چون از قبل شدت بیماري<br />
فرد بیشتر بوده بنابراین در پیگیري<br />
ماهه هم 6<br />
میزان عود و شدت مانیا بیشتر میباشد. در کل، این<br />
نتایج تأییدکننده سیر منفی و تمایل به مزمن شدن<br />
اختلال دو قطبی کودکان و نوجوانان بوده و پاسخ<br />
دهی ضعیف این بیماران نسبت به درمان را نشان<br />
میدهند.<br />
نوع مانیک اختلال دو قطبی با شدت مانیا در پیگیري 6<br />
ماهه ارتباط داشت. به این صورت که در این پیگیري<br />
شدت مانیا در بیماران دو قطبی مانیک بیشتر از<br />
بیماران دو قطبی مختلط بود. در تحلیل رگرسیون<br />
چند متغیري نیز نوع مختلط این اختلال به طور منفی<br />
شدت مانیا را در پیگیري<br />
6<br />
ماهه پیشبینی کرد. این<br />
1 Emslie<br />
2 Goodyer
[18]<br />
عوامل پیش بینی کننده پیامد شش...<br />
نتایج با نتایج<br />
استروبر [20] و بیدرمان [21]<br />
ناهمخوان میباشد. این محققان نشان دادهاند که<br />
شدت مانیا در پیگیريهاي بعدي در بیماران دو<br />
قطبی مانیک کمتر از بیماران دو قطبی مختلط بوده و<br />
در کل بیماران دو قطبی مختلط پیامد درمانی<br />
ضعیفتري نسبت به بیماران مانیک دارند. علت این<br />
تناقض بین یافتههاي تحقیق حاضر و تحقیقات خارجی<br />
میتواند به تفاوت در زمان متفاوت مراجعه به<br />
درمان بین بیماران دو قطبی مانیک و مختلط در<br />
جامعه ما و متفاوت بودن آن به نمونههاي خارجی<br />
باشد. توضیح اینکه تجربه بالینی در جامعه ما نشان<br />
میدهد که بیماران دو قطبی مانیک زودتر و بیماران<br />
دو قطبی مختلط دیرتر به درمان مراجعه میکنند.<br />
علاوه بر این با توجه به اینکه دورههاي مانیک براي<br />
بیماران مانیا تجربههایی خوشایند بوده و به این دلیل<br />
ممکن است میزان پذیرش درمان توسط آنها کمتر<br />
باشد ولی به دلیل تجربههاي منفی بیماران مختلط<br />
در فازهاي افسردگی ممکن است میزان چسبندگی<br />
بیمار به پروتکل دارویی بیشتر بوده و پذیرش درمان<br />
توسط آنها بیشتر باشد. این امر خود میتوان توجیه<br />
کننده پیامد شدت بالاي مانیا در بیماران مانیک و<br />
شدت پایین آن در بیماران مختلط باشد.<br />
میزان پذیرش درمان به طور منفی با شدت مانیا و<br />
شدت بیماري در پیگیري<br />
پرویز مولوي و همکاران 277<br />
3<br />
میزان بهبودي در پیگیري<br />
6<br />
ماهه و به طور مثبت با<br />
ماهه همبسته بود. در<br />
تحلیل رگرسیون چند متغیري میزان پذیرش درمان<br />
نتوانست هیچ کدام از پیامدها را به طور معنیداري<br />
پیشبینی کند. طبق نتایج این تحقیق پذیرش کامل<br />
درمان در پیگیري سه ماهه با میزان بالاي بهبودي در<br />
6 پیگیري<br />
ماهه همراه بود. این امر نشاندهنده نقش<br />
انگیزه بیمار براي درمان و قبول درمان در پیامد این<br />
اختلال میباشد.<br />
وجود سایکوز در بدو بستري به طور مثبتی با میزان<br />
عود در پیگیري<br />
6<br />
نتایج تحقیقات بیدرمان<br />
ماهه همبسته بود. این نتیجه نیز با<br />
[21]<br />
[12] و برانلی<br />
و گروف<br />
همخوانی دارد.<br />
در این تحقیقات نیز وجود<br />
ویژگیهاي سایکوتیک با پیامد ضعیف بیماري همراه<br />
بودند. این طور به نظر میرسد که وجود ویژگی-<br />
هاي سایکوتیک که با واقعیت آزمایی پایینتر همراه<br />
میباشند بر برخی عوامل مؤثر بر اثر بخشی درمان<br />
نظیر میزان پذیرش درمان، انگیزه بیمار براي درمان،<br />
میزان همکاري با پزشک و<br />
...<br />
تأثیر منفی گذاشته<br />
شدت بیماري را افزایش داده و در نهایت منجر به<br />
پیامد بدتر میگردند.<br />
در تحلیل رگرسیون وجود<br />
سایکوز نتوانست به طور معنیداري پیامد<br />
درمان را پیشبینی کند.<br />
ماهه 6<br />
همراهى با سایر اختلالات نیز به طور مثبت با شدت<br />
افسردگی و شدت مانیا در پیگیري<br />
داشت.<br />
3<br />
ماهه همبستگی<br />
ولی با پیامد 6 ماهه ارتباطی نداشت. وقتی در<br />
تحلیل ثانوي تک تک اختلالات<br />
همراه<br />
رگرسیون شدند نتایج نشان داد که<br />
ADHD<br />
و<br />
به طور منفی میزان بهبودي کلی<br />
به طور مثبت شدت مانیا را در پیگیري<br />
وارد معادله<br />
همراهى<br />
(CGI-G)<br />
6<br />
پیشبینی میکند. این نتیجه نیز با نتایج استروبر<br />
بیدرمان<br />
با<br />
و<br />
ماهه<br />
[20]<br />
[21]<br />
همخوان میباشد.<br />
وجود<br />
ADHD<br />
همراه شدت مانیا را در بیمار افزایش داده و بر<br />
بهبودي از بیماري نیز تأثیر منفی میگذارد.<br />
سازگاري پیش مرضی با شدت مانیا در پیگیري<br />
ماهه رابطه منفی<br />
پیگیري رابطه مثبتی داشت.<br />
6<br />
و با میزان بهبودي کلی در این<br />
به این صورت که<br />
سازگاري بهتر پیش مرضی با شدت کمتر مانیا و<br />
میزان بیشتر بهبودي در پیگیري<br />
این نتیجه نیز با نتایج تحقیقات<br />
6<br />
ماهه همراه بود.<br />
1<br />
تورگالیسبون [31]<br />
روي بیماران اسکیزوفرنیک همخوان است.<br />
تورگاسبون<br />
در این تحقیق به این نتیجه رسید که<br />
عملکرد ضعیف پیش از بیماري قویترین پیشبینی<br />
کننده پیامد درمان<br />
میباشد [31].<br />
در تحلیل رگرسیون سازگاري پیش مرضی هیچ یک<br />
از پیامدهاي بیماري را پیش بینی نکرد.<br />
1 Torgalsboen
278 مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل<br />
در نهایت عملکرد کلی بیمار<br />
در بدو بستري<br />
دوره یازدهم، شماره سوم، پاییز 1390<br />
(CGSAS)<br />
پیگیري<br />
و<br />
6<br />
با میزان عود<br />
و<br />
شدت افسردگی در<br />
ماهه و شدت مانیا در پیگیريهاي<br />
3<br />
6<br />
ماهه<br />
ماهه رابطه منفی داشت و به طور مثبت نیز با<br />
میزان بهبودي در پیگیري<br />
3<br />
ماهه همبسته بود. نتیجه<br />
تحلیل رگرسیون چند متغیري نیز نشان داد که نمره<br />
CGAS<br />
در بدو بستري میتواند پیامدهاي میزان<br />
عود و شدت افسردگی را در پیگیريهاي<br />
پیشبینی کند.<br />
در کل میتوان گفت که هر<br />
ماهه 6<br />
چقدر<br />
عملکرد کلی بیمار در بدو بستري بیشتر باشد بیمار<br />
پیش آگهی خوبی داشته و بهتر به درمان پاسخ می-<br />
دهد.<br />
حجم کوچک نمونه مهمترین محدودیت پژوهش<br />
حاضر بود.<br />
علاوه بر این عواملی چون میزان بالاي<br />
همراهى با سایر اختلالات در نمونه مورد بررسی که<br />
این امر باعث میشد بیماران در پیگیريهاي بعدي با<br />
انگیزه کمتري مراجعه نمایند، محدود بودن نمونه به<br />
بیماران بستري شده و موارد شیوع به دلیل محدود<br />
بودن زمان و بودجه پژوهشی نیز از محدودیتهاي<br />
دیگر این پژوهش بودند و بهتر بود که موارد بروز<br />
بیماري وارد مطالعه میشد. این پژوهش چند نقطه<br />
قوت نیز داشت.<br />
اولاً محل اجراي این پژوهش<br />
(بیمارستان روزبه) یکی از مراکز رفرانس روانپزشکی<br />
اطفال در سطح کشور میباشد.<br />
دوماً از آنجا که<br />
اختلال دو قطبی یک از بیماريهاي بدخیم و همراه با<br />
پیامدهاي ویران کننده میباشد و همچنین حساسیت<br />
بالاي والدین نسبت به سرنوشت بچه خود، باعث<br />
میشد که بیماران در پیگیريهاي بعدي با علاقه<br />
مراجعه بکنند. سوماً مدیریت این طرح توسط یک نفر<br />
انجام گرفت بنابراین هماهنگی بهتري با بیماران جهت<br />
مراجعه در زمان پیگیري صورت میگرفت و این امر<br />
توانست از میزان ریزش آزمودنیها جلوگیري کند.<br />
نتیجه گیري<br />
بر اساس این مطالعه جنسیت پسر، طول مدت<br />
بیمارى، نوع مانیک و وجود سایکوز در بدو بسترى با<br />
پیامدهاى نا مطلوب اختلال دوقطبی مانیک و مختلط<br />
کودکان و نوجوانان ارتباط مستقیم داشت.<br />
لذا این نتایج لزوم ارزیابی و توجه به ویژگیهاي<br />
دموگرافیک و بالینی بیماران دو قطبی در اتخاذ<br />
تصمیات درمانی را مورد تأکید قرار میدهد تا در<br />
صورت وجود این عوامل پیش آگهی دهنده در بدو<br />
تشخیص، تحت مراقبتهاى درمانى و پیگیريهاى<br />
ویژه در طول درمان قرار گیرند.<br />
تشکر و قدردانی<br />
این مقاله برگرفته از پایان نامه فوق تخصصى<br />
روانپزشکی کودك و نوجوان مى باشد و تحت<br />
حمایت مالى دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفته<br />
است.<br />
در پایان لازم است از حوزه معاونت محترم<br />
پژوهشی دانشکده پزشکی و<br />
مسئولین محترم<br />
بخشهاي مدارك پزشکی و روانپزشکی اطفال<br />
بیمارستان روزبه به دلیل همکاريهاي بیدریغشان و<br />
همچنین جناب آقاي دکتر مهدي تهرانی دوست<br />
دانشیار محترم روانپزشکی کودك و نوجوان که با<br />
راهنمائیهاي ارزشمند خود ما را در بهبود کیفیت این<br />
طرح پژوهشی یاري نمودند، تشکر و قدردانی<br />
نمائیم.<br />
References<br />
1- Pfeffer CR, Klerman GL, Hurt SW, Lesser M, Peskin JR, Siefker CA. Suicidal children grow<br />
up: demographic <strong>and</strong> clinical risk factors for adolescent suicide attempts. J Am Acad Child<br />
Adolesc Psychiatry. 1991 Jul; 30: 609–16.<br />
2- Pavuluri MN, Birmaher B, Naylor MW. Pediatric bipolar disorder: a review <strong>of</strong> the past 10<br />
years. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2005 Sep; 44(9):846–871.
عوامل پیش بینی کننده پیامد شش...<br />
پرویز مولوي و همکاران 279<br />
3- Geller B, Zimerman B, Williams M, Bolh<strong>of</strong>ner K, Craney JL. <strong>Bipolar</strong> disorder at prospective<br />
follow-up <strong>of</strong> adults who had prepubertal major depressive disorder. Am J Psychiatry. 2001 Jan;<br />
158:125-127.<br />
4- Bowden CL. <strong>Predictor</strong>s <strong>of</strong> response to divalproex <strong>and</strong> lithium. J Clin Psychiatry. 1995 Jul; 56:<br />
25–30.<br />
5- Carlson GA, Rapport MD, Pataki CS, Kelly KL. Lithium in hospitalized children at 4 <strong>and</strong> 8<br />
weeks: mood, behavior <strong>and</strong> cognitive effects. J Child Psychol Psychiatry. 1992 Feb; 33: 411–25.<br />
6- Strober M, Morrell W, Lampert C, Burroughs J. Relapse following discontinuation <strong>of</strong> lithium<br />
maintenance therapy in adolescents with bipolar I illness: a naturalistic study. Am J Psychiatry.<br />
1990 Apr; 147:457–61.<br />
7- Emslie GJ, Mayes TL, Laptook RS. Batt M. <strong>Predictor</strong>s <strong>of</strong> response to treatment in children <strong>and</strong><br />
adolescents with mood disorders. Psychiatr Clin N Am. 2003 Jan; 26: 435–456.<br />
8- Goodyer IM, Herbert J, Tamplin A, Secher SM, Pearson J. Short-term outcome <strong>of</strong> major<br />
depression: II. Life events, family dysfunction, <strong>and</strong> friendship difficulties as predictors <strong>of</strong><br />
persistent disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 1997 Apr; 36:474–80.<br />
9- Jayson D, Wood A, Kroll L, Fraser J, Harrington R. Which depressed patients respond to<br />
cognitive-behavioral treatment J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 1998 Jan; 37:35–9.<br />
10- Emslie GJ, Rush AJ, Weinberg WA, Kowatch RA, Hughes CW, Carmody T, et al. Doubleblind,<br />
r<strong>and</strong>omized placebo-controlled trial <strong>of</strong> fluoxetine in depressed children <strong>and</strong> adolescents.<br />
Arch Gen Psychiatry. 1997 Nov; 54: 1031–7.<br />
11- McCauley E, Myers K, Mitchell J, Calderon R, Schloredt K, Treder R. Depression in young<br />
people: initial presentation <strong>and</strong> clinical course. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 1993 Jul;<br />
32:714–22.<br />
12- Brunelle J, Consoli A, Tanguy ML, Huynh C, Pe´risse D, Deniau E, et al. Phenomenology,<br />
socio-demographic factors <strong>and</strong> outcome upon discharge <strong>of</strong> manic <strong>and</strong> mixed episodes in<br />
hospitalized adolescents: A chart review. Eur Child Adolesc Psychiatry. 2009 Jan; 18(3):185-193<br />
13- Birmaher B, Axelson D, Strober M. Clinical course <strong>of</strong> children <strong>and</strong> adolescents with bipolar<br />
spectrum disorders. Arch Gen Psychiatry. 2006 Feb; 63: 175- 183.<br />
14- Muratori F, Fasano F. Life events, environmental variables <strong>and</strong> child depression.<br />
Psychopathology. 1997 Mar-Apr; 30: 111–7.<br />
15- Strober M, Morrell W, Burroughs J, Lampert C, Danforth H, Freeman R. A family study <strong>of</strong><br />
bipolar I disorder in adolescence: early onset <strong>of</strong> symptoms linked to increased familial loading<br />
<strong>and</strong> lithium resistance. J Affect Disord. 1988 Nov-Dec; 15: 255–68.<br />
16- Kowatch RA, Carmody TJ, Emslie GJ, Rintelmann JW, Hughes CW, Rush AJ. Prediction <strong>of</strong><br />
response to fluoxetine <strong>and</strong> placebo in children <strong>and</strong> adolescents with major depression: a<br />
hypothesis generating study. J Affect Disord. 1999 Aug; 54: 269–76.<br />
17- Chakrabarti S, Kulhara P, Verman S. Extent <strong>and</strong> determinants <strong>of</strong> burden among families <strong>of</strong><br />
patients with affective disorders. Acta Psychiatry Sc<strong>and</strong>. 1992 Sep; 86: 247–52.<br />
18- Gr<strong>of</strong> P, Alda M, Gr<strong>of</strong> E, Fox D, Cameron P. The challenge <strong>of</strong> predicting response to<br />
stabilizing lithium treatment: the importance <strong>of</strong> patient selection. Br J Psychiatry. 1993 Apr; 163:<br />
16–9.<br />
19- M<strong>and</strong>er AJ. Clinical prediction <strong>of</strong> outcome <strong>and</strong> lithium response in bipolar affective disorder.<br />
J Affect Disord. 1986 Jul -Aug; 11: 35–41.<br />
20- Strober M, Schmidt-Lackner S, Freeman R, Bower S, Lampert C, DeAntonio M. Recovery<br />
<strong>and</strong> relapse in adolescents with bipolar affective illness: a five-year naturalistic, prospective<br />
follow-up. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 1995 Jan; 34:724–31.<br />
21- Biederman J, Kwon A, Wozniak J, Mick E, Markowitz S, Fazio V, et al. Absence <strong>of</strong> gender<br />
differences in pediatric bipolar disorder: Findings from a large sample <strong>of</strong> referred youth. J Affec<br />
Disor. 2004 May; 83: 207-214.
280 مجله دانشگاه علوم پزشکی اردبیل<br />
دوره یازدهم، شماره سوم، پاییز 1390<br />
22- Strober M, DeAntonio M, Schmidt-Lackner S, Freeman R, Lampert C, Diamond J. Early<br />
childhood attention deficit hyperactivity disorder predicts poorer response to acute lithium therapy<br />
in adolescent mania. J Affect Disord. 1998 Nov; 51:145–51.<br />
23- Shahrivar Z, Kousha M, Moallemi S, Tehrani-Doost M, Alaghb<strong>and</strong>-Rad J . The Reliability<br />
<strong>and</strong> Validity <strong>of</strong> Kiddie- Schedule for Affective Disorders <strong>and</strong> Schizophrenia-Present <strong>and</strong> Life time<br />
Version - Persian Version. Chil Adoles Ment Heal Volu. 2009 Nov; Im press.<br />
24- Brooks SJ, Kutcher S. Diagnosis <strong>and</strong> measurement <strong>of</strong> adolescent depression: a review <strong>of</strong><br />
commonly utilized instruments. J Child Adolesc Psychopharmacol. 2000 Winter; 111: 341–376.<br />
25- Rajabi G. Factor analyze <strong>of</strong> beck depression inventory (BDI) on university students. J Educ<br />
Scie <strong>and</strong> Psych <strong>of</strong> Shahid Chamran University. 2001 Summer; 3(4): 25-29. (Full text in Persian)<br />
26- Young RC, Biggs JT, Ziegler VE, Meyer DA. A rating scale for mania: reliability, validity<br />
<strong>and</strong> sensitivity. Br J Psychiatry. 1978 Nov; 133:429–435.<br />
27- Shaffer D, Gould MS, Brasic J, Ambrosini P, Fisher P, Bird H, et al. A Children’s Global<br />
Assessment Scale (CGAS). Arch Gen Psychiatry. 1983 Nov; 40: 1228–31.<br />
28- Wagner A, Lecavalier L, Eugene A, Michael GA, Lawrence S, Kimberly AS, et al.<br />
Developmental Disabilities Modification <strong>of</strong> Children’s Global Assessment Scale (DD-CGAS).<br />
Published in final edited form as: Biol Psychiatry. 2007 Feb; 15; 61(4): 504–511.<br />
29- Cannon-Spoor H, Potkin SG, Wyatt RJ. Measurement <strong>of</strong> premorbid adjustment in chronic<br />
schizophrenia. Schizophr Bull. 1982; 8: 470–484.<br />
30- Clinical Global Impressions (CGI) In: Guy W, Bonato RR (eds) Manual for the ECDEU<br />
Assessment Battery, 2 nd ed. Nati Inst Men Health, Chevy Chase. 1970; 12-1–12-6.<br />
31- Torgalsboen AK. Full recovery from schizophrenia: the prognostic role <strong>of</strong> premorbid<br />
adjustment, symptoms at first admission, precipitating events <strong>and</strong> gender. Psychiatry res. 1999<br />
Nov; 88: 143-152.
عوامل پیش بینی کننده پیامد شش...<br />
پرویز مولوي و همکاران 281<br />
<strong>Six</strong>-<strong>month</strong> <strong>Outcome</strong> <strong>Predictor</strong> <strong>Factors</strong> <strong>of</strong> <strong>Manic</strong> <strong>and</strong> <strong>Mixed</strong> <strong>Bipolar</strong><br />
Disorders <strong>of</strong> Children <strong>and</strong> Adolescents Admitted in Tehran Rozbeh<br />
Hospital<br />
Molavi P, MD 1 ; Shahrivar Z, MD 2 ; Mahmodi Garaee J, MD 3 ; Bashirpor S, MSc 4 ,<br />
Sharghi A, MD 5 ; Nikparvar F, MSc 6<br />
1 Associate Pr<strong>of</strong>. <strong>of</strong> Psychiatry Dept. School <strong>of</strong> Medicine, Ardabil University <strong>of</strong> Medical Sciences, Ardabil, Iran.<br />
2 Corresponding Author: Assistant Pr<strong>of</strong>. <strong>of</strong> Psychiatry Dept. School <strong>of</strong> Medicine, Tehran University <strong>of</strong> Medical<br />
Sciences, Tehran, Iran. E-mail:sharivar@sina.tums.ac.ir<br />
3 Assistant Pr<strong>of</strong>. <strong>of</strong> Psychiatry Dept. School <strong>of</strong> Medicine, Tehran University <strong>of</strong> Medical Sciences , Tehran, Iran.<br />
4 PhD C<strong>and</strong>idate <strong>of</strong> Psychology, University <strong>of</strong> Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.<br />
5 Assistant Pr<strong>of</strong>. <strong>of</strong> Community Medicine Dept. School <strong>of</strong> Medicine, Ardabil University <strong>of</strong> Medical Sciences,<br />
Ardabil, Iran.<br />
6 MSc <strong>of</strong> Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.<br />
ABSTRACT<br />
Background & Objectives: <strong>Bipolar</strong> disorder in children <strong>and</strong> adolescents is a childhood critical<br />
disorder with negative course <strong>and</strong> outcome consequences. The aim <strong>of</strong> this study was<br />
determination <strong>of</strong> six-<strong>month</strong> outcome predictor factors (recurrence rate, the rate <strong>of</strong><br />
hospitalization, severity <strong>of</strong> illness <strong>and</strong> recovery rates) in manic <strong>and</strong> mixed bipolar disorders <strong>of</strong><br />
children <strong>and</strong> adolescents admitted in Tehran Rozbeh hospital.<br />
Methods: In this prospective Cohort study, 80 patients with bipolar disorder (10-18 year's old)<br />
admitted in Tehran Roozbeh Hospital from January 2009 to July 2010 were selected. The<br />
available sampling method was used for selection. Participants at admission, discharge, <strong>and</strong><br />
follow-up at 3 <strong>and</strong> 6 <strong>month</strong>s, were evaluated by using researcher made questionnaires, K-<br />
SADS (to confirm the diagnosis), CDI (Children Depression Inventory) or BDI (Beck<br />
Depression Inventory), YMRS (Young Mania Rating Scale), CGI-S (Clinical Global<br />
Impression Scale), CGAS (Children's Global Assessment Scale), CGI-S (Clinical Global<br />
Impression Scale) <strong>and</strong> PAS (Premorbid Adjustment Scale). The data were analyzed by<br />
Pearson correlation coefficient <strong>and</strong> Multivariate regressions.<br />
Results: The results showed that disease outcome was not associated with age. Gender (male)<br />
had correlation with mania severity in 6-<strong>month</strong> follow-up. Disease duration predicted<br />
recurrence rate <strong>and</strong> severity <strong>of</strong> disease. <strong>Manic</strong> type disorder was related with mania severity,<br />
<strong>and</strong> mixed mania predicted mania severity negatively in 6-<strong>month</strong> follow-up. Therapeutic<br />
compliance was correlated with mania severity (negative correlation) <strong>and</strong> improvement rate<br />
(positive correlation). Presence <strong>of</strong> psychosis was correlated with recurrence rate positively in<br />
6-<strong>month</strong> follow-up. Co-morbidity with ADHD (Attention Deficient /Hyperactivity Disorder)<br />
predicted clinical global improvement (CGI-G) negatively <strong>and</strong> mania severity positively in 6-<br />
<strong>month</strong> follow-up. Pre-morbid coping showed negative relationship with mania severity <strong>and</strong><br />
positive relation with global improvement rate in 6-<strong>month</strong> follow-up.<br />
Conclusion: Our results showed that gender <strong>of</strong> patients, duration <strong>and</strong> manic type <strong>of</strong> disease,<br />
presence <strong>of</strong> psychosis at admission have a direct relation with inappropriate outcome <strong>of</strong> manic<br />
<strong>and</strong> mixed bipolar disorders <strong>of</strong> children <strong>and</strong> adolescents. These findings emphasize necessity<br />
<strong>of</strong> special curing during treatment.<br />
Key words: <strong>Bipolar</strong> Disorder; Child; Adolescent