10.07.2015 Views

nepali - Civil Aviation Authority of Nepal

nepali - Civil Aviation Authority of Nepal

nepali - Civil Aviation Authority of Nepal

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

www.lawcommission.gov.np!= ;+lIfKt gfd, lj:tf/ / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd æu}/ ;}lgs xjfO{ p8fg-l;len PlePzg_ P]g, @)!%Æ /x]sf] 5 .-@_ <strong>of</strong>] P]g g]kfn 4 === === ===e/ nfu" x'g]5 / b]xfosf jfo'<strong>of</strong>g / JolQmx¿pk/ klg nfu" x'g]5 M–-s_ hxfF ;'s} /x]sf] eP tfklg g]kfnsf] k|To]s gful/s /-v_hxfF ;'s} /x]sf] eP tfklg g]kfn 5 === === === df /lhi6/ul/Psf] k|To]s jfo'<strong>of</strong>g / To;df /x]sf] k|To]s JolQm .-#_ <strong>of</strong>] P]g g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L tf]lslbPsfldltb]lv k|f/De x'g]5 . 6@=kl/efiff M ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf –-s_æjfo'<strong>of</strong>gÆ eGgfn] xfjfsf] k|ltlqm<strong>of</strong>åf/f jfo'd08ndf cfwfl/t x'g ;Sg]h'g;'s} oGq ;Demg' k5{ / <strong>of</strong>] zAbn] ufFl;Psf jf gufFl;Psf a]n"g, xjfO{hxfh, r+uf, UnfO8/ / p8\g] oGqnfO{ ;d]t hgfpF5 .-v_ æljdfg:ynÆ eGgfn] jfo'<strong>of</strong>g k|:yfg ug]{ cf]x|fNg] sfdsf] lgldQ k"/f jfcf+lzs ¿kdf k|<strong>of</strong>]u x'g] s'g} lglZrt jf ;Lldt hn jf :yn If]q ;Demg'k5{ / ;f] If]qdf /x]sf jf ;f] If]q;+u ;DalGwt ;a} ejg, 6x/f, hxfh8'+uf, 3f6 / c¿ Odf/tx¿nfO{ ;d]t hgfpF5 .-u_ æk}7f/LÆ eGgfn] g]kfn 7 === === ===leq N<strong>of</strong>pg] sfd ;Demg' k5{ .-3_ ælgsf;LÆ eGgfn] g]kfn 8 === === ===aflx/ n}hfg] sfd ;Demg' k5{ .9-ª_ ælgwf{l/t ;LdfÆ eGgfn] g]kfn /fhkqdf k|sflzt ;"rgfåf/f g]kfn;/sf/n] tf]lslbPsf] rf/ lsNnfleqsf] 7fpF jf If]qnfO{ ;Demg' k5{ .10-r_ æljdfg:yn If]qÆ eGgfn] ljdfg:yn jf xjfO{ p8fgsf] ;'/lIft ;~rfngtyf lgoGq0f ug]{ jf tT;DaGwL cfjZos ;"rgf tyf hfgsf/L cfbfg k|bfg4 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .5 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .6 @)!&.$.!# b]lv k|f/De -g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt ldlt @)!&.$.!&_ .7 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .8 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .9 u}/ ;}lgs xjfO{ p8fg -l;len PlePzg_ -;+zf]wg_ P]g, @)@# åf/f yk .2www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np13#=ug]{ sfdsf] lgldQ k|<strong>of</strong>]u x'g] s'g} oGq tyf ;Grf/ jf p8\8og ;xfo -g]leu]zgn P8_ pks/0fx¿ h8fg ePsf] jf gePsf] h'g;'s} :yfg, ejg,6x/f, 6fj/, hxfh, 8'Ëf / 3f6 ;Demg' k5{ .11-5_ æjfo';]jf ;~rfng ;+:yfÆ eGgfn] jfo'<strong>of</strong>gåf/f <strong>of</strong>q', 8fFs tyf dfn;fdfgcf];f/ k;f/ ug]{ lhDdf lnO{ xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jf ;~rfng ug]{ p2]Zon]:yflkt ;+:yfg, sDkgL, Ph]06, kmd{ jf JolQm ;Demg' k5{ .12-h_ æxjfO{ p8fg ;DaGwL k|lzIf0f ;+:yf -ˆnfOË :s"n_Æ eGgfn] xjfO{ p8fg;~rfng;+u ;DalGwt k|fljlwsx¿nfO{ xjfO{ p8fg;DaGwL ljifodf tflndk|lzIf0f tyf o:t} cGo k|sf/sf] k|fljlws 1fg lbg] lbnfpg] ;+:yf ;Demg'k5{ / ;f] zAbn] o:t} p2]Zon] :yfkgf ePsf ˆnfOË SnjnfO{ ;d]thgfpF5 .#= lgod agfpg] clwsf/ M -!_ <strong>of</strong>] P]gsf] p2]Zo sf<strong>of</strong>{Gjog ug{ g]kfn ;/sf/n]cfjZos lgodx¿ agfpg] ;Sg]5 .-@_ pkbkmf -!_ n] lbPsf] ;j{;fdfGotfdf k|lts"n c;/ gkg]{ u/L vf; u/Lb]xfosf ljifodf lgodx¿ agfpg ;lsg]5 M–-s_-v_-u_g]kfn 14 === === === sf] s'g} :yfgdf ljdfg:yn :yfkgf ug{ kfpg]cj:yf, ;f] sf] nflu cg'dlt lbg] / b:t"/ tf]Sg] ;DaGwdf .g]kfn 15 === === ===sf] xjfO{ If]qsf] s'g} efudf jfo'<strong>of</strong>g p8fg k"0f{¿kdf dgfxL ug]{ jf s'g} vf; cj:yfdf / ;dodf dfq p8fg ug{kfpg] ;DaGwdf .xjfO{ p8fgsf] ;Gbe{df ;j{;fwf/0fsf] hLp H<strong>of</strong>gsf] /Iffsf] nflucfjZos s'g} pkfo cjnDag ug]{ ;DaGwdf .-3_ ljdfg:yn lgdf{0f tyf ;~rfng ug]{ ;Gbe{df s;}sf] 3/, ejg,6x/f, 6fj/ OT<strong>of</strong>lb k"/} jf s]xL eTsg] ePdf jf ljdfg:yn tyf10 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .11 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .12 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .13 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .14 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .15 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .3www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.npljdfg:yn If]qsf] hUufdf x'g] s'g} lsl;dsf] lgdf{0f sfo{nfO{lgoldt, lgoGq0f jf lgif]w ubf{ kg{ hfg] xfgL gf]S;fgL jfktsf]Ifltk"lt{sf] /sd lgwf{l/t ug]{ tl/sf tyf clwsf/L tf]Sg] / Ifltk"lt{lbg] ;DaGwdf .-ª_ jfo'<strong>of</strong>gåf/f s'g} kbfy{ cf];f/ k;f/ ug{ dgfxL, lgoGq0f, lgif]w /lgoldt ug]{ ;DaGwdf .-r_jfo';]jf ;~rfng ;+:yf, xjfO{ p8fg;DaGwL k|lzIf0f ;+:yf -ˆnfOË:s"n_ / jfo'<strong>of</strong>g tyf jfo'<strong>of</strong>gsf] kf6{k"hf{sf] pTkfbg, dd{t tyfk/LIf0f ;lxtsf lj:t[t dd{t -cf]e/xn_ ug]{ ;+:yfnfO{ Ohfht lbg];DaGwdf .-5_ jfo'<strong>of</strong>gsf] vf]htnf; tyf p4f/ sfo{ ;~rfng ug]{ ;DaGwdf .-h_ jfo'<strong>of</strong>gsf] cfjfh lgoGq0f ug]{ / jfo'<strong>of</strong>g ;Grfngaf6jftfj/0fnfO{ b'lift x'gaf6 /f]s nufpg] ;DaGwdf .$= ljz]if kl/l:yltdf cfb]z hf/L ug]{ g]kfn ;/sf/sf] clwsf/ M -!_ ;fj{hlgs;'/Iff Pj+ zflGt ;'Joj:yfsf] lgldQ cfjZos b]v]df g]kfn ;/sf/n] g]kfn/fhkqdf k|sflzt cfb]zåf/f b]xfoadf]lhd ug{ ;S5 M–-s_-v_16<strong>of</strong>] P]g jf k|rlnt sfg"gadf]lhd k|bfg ul/Psf] ;a} jf s'g}nfO;]G; jf k|df0fkqnfO{ ;f] cfb]zdf g]kfn ;/sf/n] cfjZos7fgL s'g} zt{ tf]lslbPsf] eP ;f]xL zt{ adf]lhd / s'g} zt{ tf]lsglbPsf] eP ljgf s'g} zt{ /2 jf :ylut ug{,g]kfn 17 === === ===e/ jf To;sf] s'g} efu dfly ;a} jf s'g} >]0fLsf]jfo'<strong>of</strong>g p8fpg] sfdnfO{ ;f] cfb]zdf g]kfn ;/sf/n] cfjZos7fgL s'g} zt{ tf]lslbPsf] eP ;f]xL zt{adf]lhd / s'g} zt{tf]lsglbPsf] eP ljgf s'g} zt{ lgif]w ug{ jf ;f]xL cfb]zdftf]lsPsf] cGo tl/sf adf]lhd Jojl:yt ug{,16 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .17 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .4www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-u_-3_ljdfg:yn, jfo'<strong>of</strong>g sf/vfgf, xjfO{:s"n jf Snj jf jfo'<strong>of</strong>gagfpg] jf dd{t x'g] jf /flvg] c¿ k|sf/sf] :yfg agfpg] x]/rfxPj+ cfjZos dd{t u/L b'?:t /fVg] jf k|<strong>of</strong>]u ug]{ sfdnfO{ s'g} zt{/fvL jf g/fvL lgif]w ug{ jf Jojl:yt ug{,s'g} jfo'<strong>of</strong>g jf s'g} >]0fLsf jfo'<strong>of</strong>g jf s'g} ljdfg:yn jfo'<strong>of</strong>gsf/vfgf, xjfO{ :s"n jf SnjnfO{ jf jfo'<strong>of</strong>g agfpg], dd{t ug]{ jf/fVg] c¿ k|sf/sf] :yfgnfO{ jfo'<strong>of</strong>gsf] ;~rfng, pTkfbg, dd{tjf x]/rfxsf] lgldQ k|<strong>of</strong>]u x'g] oGq, KnfG6 jf c¿ kbfy{x¿ ;lxtt'?Gt jf ;f]xL cfb]zdf tf]lsPsf] ;doleq tf]lsPsf] tl/sfadf]lhd tf]lsPsf] clwsf/Lsf lhDdfdf ;'Dkg lgb]{zg lbg], To;/L;'lDkPsf s'/fxnfO{ g]kfn ;/sf/n] ;fj{hlgs ;]jfdf k|<strong>of</strong>]u ug{;Sg] .-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -u_ jf -3_ cGtu{t lgsflnPsf] s'g} cfb]zaf6s'g} JolQmnfO{ k|ToIf ¿kaf6 s'g} xfgL jf gf]S;fgL x'g uPdf g]kfn ;/sf/åf/f ;f]sfdsf] lgldQ lgo'Qm clwsf/Ln] lgwf{l/t u/]sf] Ifltk"lt{sf] /sd ;f] xfgL jfgf]S;fgL jfkt lghnfO{ lbOg] 5 .-#_ pkbkmf -!_ cGtu{t lgsflnPsf] s'g} cfb]zsf] kfngsf] nflu g]kfn;/sf/n] cfkm"n] cfjZos 7fg]sf] sbd p7fpg jf p7fpg nufpg ;S5 .18-$_ s'g} JolQmn] pkbkmf -!_ cGtu{t lgsflnPsf] cfb]zsf] kfng gu/]dfjf To:tf] cfb]zsf] pNn+3g x'g] s'g} sfd sf/jfO{ u/]df lghnfO{ tLg jif{;Dd s}bjf kfFr xhf/ ¿k}<strong>of</strong>F;Dd hl/jfgf jf b'a} ;hfo x'g]5 .18 bf];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .5www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np19 $s= ljdfg:yn If]q 3f]if0ff ug]{ clwsf/ M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgfk|sfzg u/L g]kfn 20 === === ===sf] s'g} If]q jf 7fpFnfO{ To;sf] rf/ lsNnf tf]sLljdfg:yn If]q 3f]if0ff ug{ ;Sg]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd 3f]if0ff ul/Psf] ljdfg:yn If]qsf] ;'/Iffsf] nflug]kfn ;/sf/n] lgod agfO{ cfjZostfg';f/ ;'/Iff k|aGwsf] Jj:yf ldnfpg;Sg]5 .%= b'3{6gfsf] hfFrsf] ;DaGwdf lgod agfpg] g]kfn ;/sf/sf] clwsf/ M -!_21g]kfnsf] Onfsfdfly jfo'<strong>of</strong>g p8fpFbf ePsf] jf g]kfn 22 === === ===leq /lhi6«]zgePsf jfo'<strong>of</strong>g cGoq p8fpFbf ePsf] b'3{6gfsf] hfFrsf] ;DaGwdf g]kfn ;/sf/n]lgod agfpg ;S5 . lgodx¿ g]kfn /fhkqdf k|sflzt ePkl5 nfu" x'g]5g\ .-@_ pkbkmf -!_ n] lbPsf] clwsf/sf] ;j{;fdfGotfdf s'g} k|lts"n k|efjgkf/L tL lgoddf b]xfosf s'/fx¿sf] Joj:yf ug{ ;lsg]5 M–-s_b'3{6gfsf] ;"rgf lbg], To:tf] ;"rgfsf] 9fFrf / To:tf] ;"rgflbg] JolQm,-v_ b'3{6gfsf] hfFr ug]{ ;DaGwdf tTsfn nfu" /x]sf g]kfnsfg'gsf s'/fx¿ s]xL x]/km]/ eO{ jf geO{ To:tf] b'3{6gfsf]hfFr ug]{ ;DaGwdf klg nfu" ug]{,-u_-3_hfFr eO{ g;s];Dd To:tf] b'3{6gf ePsf] jfo'<strong>of</strong>gdf k|j]zug{ jf xft xfNg dgfxL ug]{ / To:tf] hfFrsf] lgldQ ;f]jfo'<strong>of</strong>gdf k|j]z ug{, To;sf] hfFr ug{, To;nfO{ x6fpg],To;sf] lxkmfhtsf] nflu rflxg] sfd ug{ jf c¿ k|sf/af6To;sf] Jojxf/ ug{ kfpg] clwsf/ s'g} JolQmnfO{ lbg] /b'3{6gfsf] hfFrdf cfjZos b]lvP 23 <strong>of</strong>] P]g jf k|rlntsfg'g adf]lhd lbPsf] jf dfGotf lbOPsf] nfO;]G;k|df0fkqnfO{ /2L jf :ylut jf b/kL7 jf lkmtf{ a'emfpg19 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .20 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .21 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f ;+zf]lwt .22 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .23 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .6www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.npnufpg], u/fpg] jf u/fpg clwsf/ lbg] / To:tf] hfFrsf]k|<strong>of</strong>]hgsf] lgldQ To:tf] s'g} nfO;]G; k]z ug{ nufpg] .^= jfo'<strong>of</strong>g /f]Ssf ug]{ clwsf/ M -!_ g]kfn ;/sf/åf/f ;f] sfdsf] lgldQ clwsf/kfPsf clwsf/Ln] b]xfosf] cj:yfdf s'g} jfo'<strong>of</strong>gnfO{ /f]Ssf ug{;S5 M–-s_-v_ug{ nfu]sf] p8fgsf] k|s[ltsf] ljrf/n] ;f] jfo'<strong>of</strong>gsf]p8fgaf6 To;df /x]sf JolQm jf c¿ s'g} JolQmsf] lgldQjf s;}sf] hfoh]yfdf vt/f x'g] z+sf nfu]df, jf<strong>of</strong>] P]g jf ;f] jfo'<strong>of</strong>gsf ;DaGwdf nfu" x'g] lgodsf s'g}s'/fsf] kfngsf] nflu jf bkmf # sf] pkbkmf -@_ sf] 24 v08-v_ cGtu{t ag]sf] s'g} lgod pNn+3g /f]Sgsf] nflucfjZos nfu]df .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] clwsf/sf] k|<strong>of</strong>]usf] nflu ;xfos x'g] jfcfsl:ds ;a} sfd s'/fx¿ Jojl:yt ug{ g]kfn ;/sf/n] lgod agfpg ;S5 . tLlgod g]kfn /fhkqdf k|sflzt ePkl5 nfu" x'g]5g\ .&=;fj{hlgs :jf:Yosf] /Iffsf] nflu lgod agfpg] g]kfn ;/sf/sf] clwsf/ Ms'g} ljdfg:yndf ePsf jf cfO{ k'u]sf jfo'<strong>of</strong>gaf6 s'g} ;?jf /f]u km}nL ;fj{hlgs:jf:Yodf x'g] vt/faf6 arfpgsf] nflu / ljdfg:ynaf6 k|:yfg ug]{ jfo'<strong>of</strong>gn]To:tf] ;?jf /f]u cf];fg{ gkfpg] ug{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] lgod agfpg ;S5 .tL lgod g]kfn /fhkqdf k|sflzt ePkl5 nfu" x'g]5g\ .*= ;fj{hlgs :jf:Yosf] /Iffsf] nflu ljz]ifflwsf/flwsf/ M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn25=== === === jf To;sf] s'g} efudf s'g} vt/gfs dxfdf/L /f]u km}n]sf] jf km}ng];Defjgf 5 / jfo'<strong>of</strong>gaf6 To:tf] /f]u km}n] jf k|j]z u/]af6 ;fj{hlgs :jf:Yodfx'g] vt/f /f]Sgsf] nflu tTsfn nfu" /x]sf] c¿ g]kfn sfg"g k<strong>of</strong>{Kt 5}g eGg]cfˆgf] ljrf/df nfu]df To:tf] vt/f /f]Sgsf] nflu cfkm"nfO{ cfjZos nfu]sf] sbdp7fpg jf p7fpg nufpg ;S5 .24 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .25 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .7www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np26-@_ pkbkmf -!_ sf] p2]Zo k"lt{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf;"rgf k|sflzt u/L cfjZos cfb]z hf/L ug{ ;Sg]5 .(= <strong>of</strong>] P]g cGtu{t ag]sf lgod pNn+3g ug]{nfO{ b08 ;hfo M bkmf #, bkmf %,bkmf ^, bkmf & / bkmf * cGtu{t ag]sf s'g} lgod 27 jf hf/L /x]sf] cfb]zpNn+3g ug]{ JolQmnfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf 28 bz xhf/ ¿k}<strong>of</strong>F;Dd hl/jfgf jfb'a} ;hfoF x'g]5 .29 (s= ck/fw / b08 ;hfo M -!_ b]xfo adf]lhdsf s'g} sfo{x¿ u/]df b]xfo adf]lhdsfck/fw u/]sf] dflgg]5 M–-s_cglws[t k|j]z ;DaGwL ck/fw M <strong>of</strong>] P]g jf k|rlntsfg'gadf]lhd cg'dlt k|fKt gu/L s'g} jfo'<strong>of</strong>g g]kfn30=== === ===leq k|j]z u/]df cglws[t k|j]zsf] ck/fw u/]sf]dflgg] 5 .-v_xjfO{ If]q cltqmd0f ;DaGwL ck/fw M k|rlntsfg'gadf]lhd cg'dlt k|fKt gu/L s'g} jfo'<strong>of</strong>g g]kfn31=== === ===sf] e"–efudflyaf6 p8fg -cf]e/ˆnfO{_ u/]dfxjfO{ If]q cltqmd0f;DaGwL ck/fw u/]sf] dflgg]5 .-u_jfo'<strong>of</strong>gsf] u}/ sfg'gL sAhf / ckx/0fsf] ck/fw M p8fgdf/x]sf jfo'<strong>of</strong>gleq s;}n] u}/ sfg'gL ¿kn] an k|<strong>of</strong>]u u/Ljf ;f] k|<strong>of</strong>]u ug]{ wDsL lbO{ jf c¿ s'g} k|sf/sf] 8/ qf;b]vfO{ jfo'<strong>of</strong>gnfO{ sAhfdf lnPdf jf To; pk/ lgoGq0fu/]df jfo'<strong>of</strong>gsf] u}/ sfg'gL sAhf / ckx/0fsf] ck/fwu/]sf] dflgg]5 .26 t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .27 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .28 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .29 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .30 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .31 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .8www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-3_xjfO{ p8fgsf] ;'/Iff lj?4sf] ck/fw M b]xfo adf]lhdsfs'g} sfo{x¿ u/]df xjfO{ p8fgsf] ;'/Iff lj?4sf] ck/fwu/]sf] dflgg]5 M–(1) p8fgdf /x]sf jfo'<strong>of</strong>gleq s'g} JolQm lj?4lx+;fTds sfd sf/jfO{ u/]df jf To:tf] sfdsf/jfO{n] jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Iffdf vt/f x'g] ;+efjgfePdf,(2) ;]jfdf ;Grflnt jfo'<strong>of</strong>gnfO{ gi6 u/]df jf To:tf]jfo'<strong>of</strong>gnfO{ p8fgsf] nflu c;Ifd agfO{ jfp8fgdf To;sf] ;'/Iffdf vt/f x'g] ;Defjgf kf/LIflt kf/]df,(3) e"ld:y jfo'<strong>of</strong>g jf jfo'<strong>of</strong>gdf hl8t kf6{k"hf{ jfpks/0f jf xjfO{ kl/jxg ;DaGwL ;'ljwfx¿ -km]l;lnl6h_ jf ;Grf/ p8\8og ;xfo pks/0f jfclUg lgjf/0f jf hLjgf]4f/ ;]jf tyf ;'/Iffpks/0f jf ;f] ;DaGwL dfn;fdfg jf j:t' cflbgi6 u/]df jf Iflt k'¥<strong>of</strong>Pdf jf To;sf] s'g} efu jfkf6{k"hf{ cglws[t tj/af6 lems]df jf ltgsf];~rfngdf x:tIf]k u/]df,(4) c;To xf] eGg] hfgL hfgL s'g} ;"rgfsf] ;Grf/ u/Lp8fgdf /x]sf] jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Iffdf vt/f k}bfu/]df .-ª_jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Iff lj?4sf] ck/fw M ;]jfdf ;Grflnt jfe"ld:y jfo'<strong>of</strong>gdf h'g;'s} pkfoåf/f s'g} ;fwg -8]efO;_jf j:t' /fvL jf /fVg nufPsf] sf/0fn] To:tf] ;fwg jfj:t'af6 v08 -3_ sf] pkv08 -@_ adf]lhd ;f] jfo'<strong>of</strong>ggi6 jf p8fgsf] nflu c;Ifd x'g] jf p8fgdf To;sf];'/Iffdf vt/f k'Ug] ;Defjgf ePdf jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Ifflj?4sf] ck/fw u/]sf] dflgg]5 .9www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-r_-5_ljdfg:yn ;'/Iff lj?4sf] ck/fw M ljdfg:yn tyfljdfg:yn If]qleq jf aflx/ /x]sf ;Grf/ tyf p8\8og;xfo pks/0f, b[li6ut ;xfo -leh'on P8\;_, df};d tyfhnjfo' ;DaGwL pks/0f, cUgL lgjf/0f tyf hLjgf]4f/;]jf ;DaGwL oGq tyf pks/0f, ;'/Iff ;DaGwL cGopks/0f tyf oGq tyf xjfO{ p8fg;+u k|ToIf jf ck|ToIf¿kdf ;DalGwt cGo oGq, pks/0f, ejg, wfjgdfu{,wfjgdfu{tkm{ hfg] af6f] -6\<strong>of</strong>S;L j]_, lj;fg -Pk|f]g_,jfo'<strong>of</strong>g /fVg] :yfg -X<strong>of</strong>Ë/_ cflb jf ;f] ;DaGwLdfn;fdfg s'g} klg k|sf/n] k"0f{ jf cf+lzs ¿kdf ljuf/],eTsfP, Iflt k'¥<strong>of</strong>P jf gi6 u/]df ljdfg:yn ;'/Ifflj?4sf] ck/fw u/]sf] dflgg]5 .xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t;+u ;DalGwt JolQmsf] ;'/Iff lj?4sf]ck/fwM xjfO{ p8fg sfo{;+u ;DalGwt s'g} klg sd{rf/L,ljdfg:yndf sfo{/t ;/sf/L jf u}/ ;/sf/L sd{rf/L,xjfO{ <strong>of</strong>q' nufot ljdfg:yndf cfuGt's s'g} klgJolQmnfO{ xft xlt<strong>of</strong>/ lnO{ jf glnO{ 8/, wDsL, k|nf]eg jfc¿ s'g} tl/sf ckgfO{ ckx/0f u/L jf sAhfdf lnO{ cfˆgf]st{Joaf6 ljrlnt kf/L jf cGo s'g} lsl;daf6 xjfO{p8fg ;~rfng tyf ;'/Iffdf vt/f jf afwf pTkGg u/fpg]sfo{ u/]df xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t;+u ;DalGwt JolQmsf] ;'/Ifflj?4 ck/fw u/]sf] dflgg]5 .-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -u_, -3_, -ª_, -r_ / -5_ adf]lhdsf] ck/fwsf]pBf]u ug'{, ;f] ck/fw ug{ jf ck/fwsf] pBf]u ug{df dlt<strong>of</strong>/ x'g' klg o; bkmfcGtu{tsf] ck/fw dflgg]5 .x'g]5M–-#_ pkbkmf -!_ df plNnlvt b]xfosf] ck/fw ug]{nfO{ b]xfo adf]lhd ;hfoF-s_ v08 -s_ / -v_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{nfO{ Ps jif{b]lvtLg jif{;Dd s}b x'g]5 .10www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-v_ v08 -u_, -3_ / -ª_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{nfO{ hGd s}b /To:tf] ck/fw ug{ pBf]u ug]{ jf dlt<strong>of</strong>/ x'g]nfO{ kGw|b]lvaL; jif{;Dd s}b x'g]5 .-u_ v08 -r_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{af6 ePsf] gf]S;fgL ljuf]e/fO{ lghnfO{ Ps jif{b]lv kfFr jif{;Dd s}b x'g]5 .-3_ v08 -5_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{nfO{ kfFr jif{b]lv bzjif{;Dd s}b x'g]5 .-ª_dflysf v08x¿df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg To:tf]s'g} ck/fw u/]sf] kmn:j¿k jfo'<strong>of</strong>gdf /x]sf s'g} JolQmsf]d[To' ePdf jf jfo'<strong>of</strong>g g} Wj:t ePdf ck/fw ug]{nfO{hGds}b / dlt<strong>of</strong>/nfO{ hGds}b jf kGw| jif{b]lv aL;jif{;Dd s}b x'g]5 / ck/fwL / dlt<strong>of</strong>/sf] ;DklQ ;d]thkmt x'g]5 .32 (v= p8fgdf /x]sf] jf ;]jfdf ;Grflnt jfo'<strong>of</strong>g M-s_;a} rl9;s]/ ;a} aflx/L 9f]sfx¿ aGb u/]sf] ;dob]lv cf]n{gsf] lgldQTo:tf] s'g} 9f]sf vf]Ng] ;do;Dd s'g} jfo'<strong>of</strong>g p8fgdf /x]sf] dflgg]5 .t/ ;+s6sfnLg cjt/0fsf xsdf clwsf/ k|fKt clwsf/Ln] jfo'<strong>of</strong>g/ To;df /x]sf] <strong>of</strong>q' / dfn;fdfgsf] pQ/bfloTj glnP;Dd ;f] jfo'<strong>of</strong>gp8fgsf] cj:yfdf g} /x]sf] dflgg]5 .-v_s'g} vf; p8fgsf] nflu e'ld:y sd{rf/L -u|fp08_ k/zf]g]n jf rfnsbnåf/f jfo'<strong>of</strong>gsf] p8fg k"j{sf] t}<strong>of</strong>/L k|f/De u/]b]lv cjt/0f u/]sf] rf}aL;306f;Dd s'g} jfo'<strong>of</strong>g ;]jfdf ;Grflnt /x]sf] dflgg]5 . To:tf] ;]jfdf;Grflnt cjlw h'g;'s} cj:yfdf klg v08 -s_ adf]lhdsf] p8fgcjlwe/ klg sfod /x]sf] dflgg]5 .33 (u= bkmf (s= nfu" x'g] cj:yf M b]xfosf] cj:yfdf bkmf (s= sf] Joj:yf nfu" x'g]5M–32 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .33 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .11www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-s_cGt/f{li6«o jf cfGtl/s h'g;'s} p8fgdf jfo'<strong>of</strong>g pk<strong>of</strong>]u -Pgu]h_ePsf]df,t/, g]kfn afx]s cGo /fi6«df btf{ ePsf] jfo'<strong>of</strong>gsf xsdf b]xfosf]cj:yf x'g' k5{ M–-c_ p8fg ug]{ jf cjt/0f ug]{ jf:tljs jf OlR5t :yfg btf{sf] /fi6« aflx/eP jf,-cf_ btf{sf] /fi6«eGbf aflx/ ck/fw eP .-v_ xjfO{ kl/jxg ;DaGwL ;'ljwf -km]l;lnl6h_ lj?4sf] ck/fw ePsf]df . t/ljb]zL /fi6« l:yt To:tf] ;'ljwf -km]l;lnl6h_ eP To:tf] ;'ljwf cGt/f{li6«op8fgsf] nflu k|<strong>of</strong>]u ul/Psf] x'g' k5{ .34 (3= clwsf/ If]q M 35 -!_ b]xfosf] s'g} cj:yfdf bkmf (s= cGtu{tsf] ck/fw pk/g]kfn 36 === === ===sf] cbfntsf] clwsf/ If]q x'g]5 M–-s_-v_-u_-3_g]kfn 37 === === === leq o; P]g adf]lhdsf] ck/fw ePsf]df,g]kfn 38 === === ===df btf{ ePsf] jfo'<strong>of</strong>gdf jf ;f] lj?4ck/fw ePsf]df,jfo'<strong>of</strong>gleq ck/fw ePsf]df ;f] ck/fwsf] cleo'Qm ;lxtjfo'<strong>of</strong>g g]kfn 39 === === ===leq cjt/0f u/]sf]df,g]kfn 40 === === ===leq sf/f]af/sf] d'Vo :yfg ePsf] jfg]kfn 41 === === ===leq To:tf] d'Vo :yfg gePsf]df klgg]kfn 42 === === ===leq jf;:yfg ePsf] JolQmnfO{ rfnsljlxgk§f -8«fOlnh_ df lbPsf] jfo'<strong>of</strong>gdf jf To;sf] lj?4ck/fw ePsf]df .34 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .35 t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .36 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .37 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .38 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .39 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .40 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .41 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .42 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .12www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-@_ pkbkmf -!_ df n]lvPsf] cj:yf afx]s bkmf (s= cGtu{tsf] ck/fwcGoq hxfF;'s} ePklg olbTo:tf] ck/fwsf] cleo'Qm g]kfn 43 === === ===leq 5 eg] /To:tf] cleo'QmnfO{ <strong>of</strong>] P]g jf g]kfn kIf ePsf] ;'k'b{uL ;lGw adf]lhd ;'kb{uLul/+b}g eg] .44 (ª= lu/ˆtf/ ug]{ ]{ ]{ clwsf/ M -!_ bkmf (s= cGtu{tsf] ck/fw ePdf jf x'g nfu]dfck/fwL jf cleo'QmnfO{ ljdfg:ynsf] clwsf/Lx¿, jfo'<strong>of</strong>gsf rfnsx¿ jf;DalGwt xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jfsf clwsf/Lx¿n] ck/fw ePsf] jf x'g nfu]sf] b]Vg]jf ck/fwL jf cleo'Qm <strong>of</strong>] JolQm xf] eGg] ljZjf; lng] sf/0f eO{ ljZjf; lng]h'g;'s} JolQm, k|x/L jf 45 g]kfnL ;]gfsf hjfg jf ;'/Iff clwsf/L jf hf];'s}n]kqmfp ug{ ;Sg]5 / lghx¿n] kqmfp u/]kl5 t'?Gt k|x/LnfO{ a'emfO{ lbg' k5{ .t/ To:tf] ck/fwL jf cleo'QmnfO{ kqmfp ubf{ <strong>of</strong>q' jf cGo JolQmx¿sf]hLjgsf] vt/f x'g] ePdf jf jfo'<strong>of</strong>g jf xjfO{ kl/jxg ;'ljwf -km]l;lnl6h_ df 7"nf]Iflt k'Ug] cf;Gg l:ylt ePdf k|x/L / ;'/Iff clwsf/L afx]s c¿n] eP k|x/L jf;'/Iff clwsf/Lsf] cg'dltn] dfq kqmfp ug]{ sf/jfxL ug{' kg]{5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd xjfO{ c8\8fsf] clwsf/Lx¿, k|x/L, ;'/Iffclwsf/Lx¿n] kqmfp ug{ ;z:q k|x/L, ;'/Iff clwsf/L / 46 g]kfnL ;]gf jf cGo;/sf/L / u}/ ;/sf/L JolQmsf] d2t dfUg ;Sg]5 / To:tf] d2t dfu]df d2t lbg'To:tf ;a}sf] st{Jo x'g]5 .-#_ o; bkmf adf]lhd kqmfp k/]sf] ck/fwL jf cleo'Qm olb ljb]zL /fi6«sf]gful/s eP lghnfO{ cfˆgf] d'n'ssf] glhssf] pko'Qm k|ltlglw;+u ;Dks{ :yflktug]{ df}sf / ;x<strong>of</strong>]u lbg' kg]{5 / ;fy} To:tf] kqmfpsf] va/ / cGo k|f/lDeshfFra'em u/L ;s]kl5 To:tf] hfFra'emsf] 7x/ / o; P]gsf] clwsf/ If]q k|<strong>of</strong>]u ug]{jf gug]{ af/] ;d]tsf] hfgsf/L ;DalGwt /fi6«x¿nfO{ lbg' k5{ .43 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .44 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .45 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f ;+zf]lwt .46 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f ;+zf]lwt .13www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np47 (r= ck/fwL jf cleo'QmnfO{ ;'k'b{uL ug{ ;Sg] M -!_ bkmf (s= adf]lhdsf] ck/fw ug]{JolQm u}/ g]kfnL gful/s eP / To:tf] JolQmsf] ;'k'b{uLsf] nflu cfˆgf] If]qdf jfcfˆgf] btf{sf] jfo'<strong>of</strong>g lj?4 ck/fw ePsf] /fi6«n] dfu u/]df 48 ;'k'b{uL P]g, @)$%df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg To:tf] JolQmnfO{ g]kfn ;/sf/n] ;'k'b{uL ug{;Sg]5 . / To;/L ;'k'b{uL gul/Psf] cj:yfdf To:tf] JolQmnfO{ ;hfoF u/fpgg]kfnsf] cbfntdf d'2f rnfOg]5 .-@_ ;'k'b{uL ug]{ ;DaGwdf bkmf (s= cGtu{tsf] s'g} ck/fwnfO{ h'g;'s}l:yltsf] JolQmaf6 h'g;'s} p2]Zon] eP u/]sf] eP klg /fhg}lts ck/fwdflgg]5}g .49 (5= jfo'<strong>of</strong>gsf] sAhf lkmtf{ lbg] / p8fg ug{ lbg] M 50 bkmf (s= sf] pkbkmf -!_ sf]v08 -u_ cGtu{t u}/ sfg'gL sAhf jf ckx/0f eO{ s'g} jfo'<strong>of</strong>g g]kfn /fHosf] s'g}xjfO{ c8\8f jf :yfgdf cjt/0f ePdf To:tf] jfo'<strong>of</strong>g pk/ sfg'gL clwsf/ ePsfsdf08/ jf xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jfsf clwsf/LnfO{ k'gM sAhfdf lbnfOg]5 /oyf;Dej rfF8} To:tf] jfo'<strong>of</strong>gnfO{ cfˆgf] rfns, <strong>of</strong>q' / dfn;fdfg ;lxt hxfFaf6p8fg u/L cfPsf] xf] To; 7fpFdf jf hxfFsf] nflu p8fg ul/Psf] ly<strong>of</strong>] To; 7fpFdfhfg ljgf s'g} cj/f]w p8fg ug{ lbOg]5 .51 (h= cGo g]kfn sfg"g cGtu{tsf] clwsf/ If]qM bkmf (s= cGtu{tsf ck/fwsf] ;hfoF/ sf/jfxLsf] xsdf o; P]gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg To:tf] k|rlntsfg'gaf6 k|fKt kmf}hbf/L clwsf/ If]qsf] k|<strong>of</strong>]unfO{ afx]s jf ;Lldt u/]sf] dflgg]5}g .52 (em= xjfO{ ;]jfdf cglws[t x:tIf]k /f]syfd ug]{ ;DaGwL dxf;lGwsf]dfGotf M-!_ g]kfn ;/sf/n] b]xfosf] s'g} dxf;lGw -sGe]Gzg_ sf] kIf ePdf To:tf]dxf;lGw, ;f] dxf;lGw g]kfn 53 === === ===df nfu" x'g] ldlt / To:tf] dxf;lGwnfO{sf<strong>of</strong>{Gjog ug]{ l;nl;nfdf cfjZos kg]{ cGo s'/fx¿ ;d]t pNn]v u/L g]kfn47 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .48 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .49 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .50 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .51 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .52 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .53 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .14www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np;/sf/n] cfb]z hf/L ug{ ;Sg]5 / To:tf] cfb]z g]kfn /fhkqdf k|sflztul/g]5 M–-s_-v_-u_;g\ !(^# df 6f]ls<strong>of</strong>]df ;DkGg ePsf] jfo'<strong>of</strong>gleq u/]sf]s;"/ / cGo sfo{ ;DaGwL dxf;lGw -sGe]Gzg cg ckm]G;]hP08 ;6]{g cb/ PS6\; sld6]8 cg af]8{ Po/qmfˆ6, 6f]ls<strong>of</strong>],!(^#_,;g\ !(&) df x]udf ;DkGg ePsf] jfo'<strong>of</strong>gsf] u}/ sfg'gLsAhfsf] bdg ;DaGwL dxf;lGw -sGe]Gzg km/ b ;k|]zgckm cgnkm"n l;h/ ckm Po/qmfˆ6 x]u, !(&)_,;g\ !(&! df dlG6«ondf ;DkGg ePsf] u}/ ;}lgs xjfO{p8fgsf] ;'/Iffsf] lj?4 ul/g] u}/ sfg'gL sf/jfxLsf] bdg;DaGwL dxf;lGw -sGe]G;g km/ b ;k|]zg ckm cgkm"nPS6\; cu]g:6 b ;]ˆ6L ckm l;len PlePzg, dlG6«on,!(&!_54-3_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L tf]s]sfcGo dxf;lGw -sGe]G;g_ .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd hf/L ul/Psf] cfb]z o;} P]gdf k/] ;/x dflgg]5 .55!)= vt/fhgs tl/sfaf6 jfo'<strong>of</strong>g p8fpg]nfO{ b08 ;hfo M -!_ hn, :yn jf xjfO{If]qdf /x]sf] s'g} JolQmsf] hLp H<strong>of</strong>g jf ;DklQdf xfgL gf]S;fgL x'g] lsl;dn] jfp8fgdf /x]sf] jf g/x]sf] cGo s'g} jfo'<strong>of</strong>gnfO{ ;d]t afwf k'Ug] jf xfgL gf]S;fgLk'Ug ;Sg] lsl;daf6 s;}n] vt/fhgs tl/sfaf6 jfo'<strong>of</strong>g p8fPdf lghnfO{ 5dlxgf;Dd s}b / krf; xhf/b]lv Psnfv ¿k}<strong>of</strong>;Dd hl/jfgf x'g]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd vt/fhgs tl/sfaf6 jfo'<strong>of</strong>g p8fPsf] sf/0faf6bkmf (s= sf] pkbkmf -#_ sf] v08 -ª_ adf]lhd s;}sf] d'To' ePdf jf jfo'<strong>of</strong>gWj:t ePdf ;f]xL v08df n]lvP adf]lhdsf] ;hfoF x'g]5 .54 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .55 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .15www.lawcommission.gov.np


FFwww.lawcommission.gov.np56 !)s= lglif4 If]qdf Ohfht glnO{ k|j]z ug]{nfO{ ;hfoFF M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn/fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L ;f]xL ;"rgfdf tf]lsPsf] s'g} ljdfg:ynsf] tf]lsPsf]If]qnfO{ lglif4 If]q 3f]lift ug{ ;Sg]5 / To;/L 3f]lift ePkl5 ;f] lglif4 If]qsf]jl/kl/ ;j{;fwf/0fsf] cfjfudg x'g] d'Vo d'Vo 7fpFdf To:tf] ;"rgf k|bz{g u/L/fVg] lhDd]jf/L ;DalGwt ljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/L x'g]5 .-@_ ;DalGwt ljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/Ln] plrt 7x/fO{ s'g} ;dodfs]xL cjlwsf] nflu To:tf] If]qleq ;j{;fwf/0fnfO{ cfjfudg ug{ lbg] ;"rgf k|bz{gu/]sf] eP o; pkbkmfsf] k|<strong>of</strong>]hgsf] nflu ;f] ;dodf To:tf] lglif4 If]qleq k|j]zug{ Ohfht k|fKt ePsf] dflgg]5 .-#_ pkbkmf -@_ sf] ljkl/t lglif4 If]qleq k|j]z ug]{ JolQmnfO{ ;DalGwtljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/Lsf] cfb]zn] b'O{;o ¿k}<strong>of</strong>F;Dd hl/jfgf x'g ;Sg]5 .57 !)v=<strong>of</strong>q' jf c¿ s'g} JolQmsf] z/L/ jf dfn;fdfgsf] vfgtnf;L lng] M -!_ bkmf(s= cGtu{tsf ck/fw x'gaf6 arfp ug{sf] nflu s'g} ljdfg:ynsf] k|d'vclwsf/L jf ;f] sfdsf] nflu clVt<strong>of</strong>/ k|fKt sd{rf/L jf k|x/L jf ;'/Iff clwsf/Ln]p8fgsf] nflu t}<strong>of</strong>/ ePsf] s'g} jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g' cufl8 jf r9L ;s]kl5 <strong>of</strong>q'x¿sfz/L/ / ltgsf dfg;fdfgsf] vfgtnf;L lng ;Sg]5 / To:tf] vfgtnf;L ln+bf s'g}a}1flgs ;fwg / pks/0fsf] klg k|<strong>of</strong>]u ug{ ;lsg]5 .o:tf] vfgtnf;L ;f] jfo'<strong>of</strong>gsf] rfnsx¿ / ;f] p8fgsf] Joj:yf ug]{k|<strong>of</strong>]hgsf] nflu jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g] jf ;f] 5]p hfg] ;f] xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jfsfclwsf/Lx¿ nufot ;a} sfdbf/x¿sf] klg ug{ ;lsg]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd vfgtnf;L u/fpgaf6 OGsf/ ug]{ <strong>of</strong>q' jfJolQmnfO{ ;f] jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g jf ;f] 5]p hfg glbg ;lsg]5 .-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd <strong>of</strong>q'x¿ / rfnsx¿sf] vfgtnf;L ubf{ s'g} aGb's-;a} k|sf/sf]_ ;SsnL aGb's h:tf] b]lvg] jf e|d kg]{ gSsnL aGb's afx]s cGo3fts xlt<strong>of</strong>/ -t/jf/, v's'/L, 5'/f nufot_ jf ljikmf]6s kbfy{ -ad, lu|g]8, uf]nL,af¿b nufot_ a/fdb ePdf b]xfo adf]lhd ug'{k5{M–56 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .57 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .16www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-s_-v_To:tf] aGb's jf ljikmf]6s kbfy{ cj}w eP ;f] <strong>of</strong>q' jfJolQmnfO{ /f]sL sfg'gL sf/jfxLsf] nflu k|x/L lhDdf nufO{lbg] .o:tf] aGb's gSsnL aGb's, cGo 3fts xlt<strong>of</strong>/ jflaikmf]6s kbfy{ cj}w geP klg ;f]wk"5 ubf{ klg hfgsf/LglbO{ n'sfO{ l5kfO{ /fVg] jf nUg] k|oTg u/]sf]dfljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/L jf ;f] sfdsf] nflu clVt<strong>of</strong>/k|fKt sd{rf/L jf k|x/L jf ;'/Iff clwsf/Ln] plrt 7x/fPadf]lhd ;f] ;SsnL jf gSsnL aGb's, 3fts xlt<strong>of</strong>/ jflaikmf]6s kbfy{nfO{ jfo'<strong>of</strong>gsf] k|d'v rfns -sdf08/_lhDdf nufO{ k7fpg jf To;nfO{ /f]sL ;f] <strong>of</strong>q' jfrfnsnfO{ dfq hfg lbg jf ;f] <strong>of</strong>q' jf rfnsnfO{ ;d]t/f]sL cfjZos hfFra'em u/L s'g} ck/flws dg;fogb]lvPsf] s'/fdf cfkm" ;Gt'i6 ePdf dfq ;f] <strong>of</strong>q' jfrfnsnfO{ hfg jf ;f] aGb's xlt<strong>of</strong>/ ljikmf]6s kbfy{ n}hfglbg]5 .-$_ s'g} JolQmn] bkmf (s= cGtu{tsf] jf cGo k|rlnt g]kfn sfg'gcGtu{tsf] kmf}Hbf/L ck/fw ug]{ x]t'n] s'g} k|sf/sf] aGb's, gSsnL aGb's, 3ftsxlt<strong>of</strong>/ jf ljikmf]6s kbfy{ lnO{ ljdfg:yn jf To;sf] s'g} lglif4 If]qleq k|j]zu/]sf] 5 jf ug{ nfu]sf] 5 eGg] hfgsf/L k|fKt ePdf jf z+sf ug'{ kg]{ sf/0f ePdfljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/L jf lghaf6 To; sfdsf] nflu clVt<strong>of</strong>/ k|fKt sd{rf/Ljf ;'/Iff clwsf/L jf ljdfg:ynsf] ;'/Iffsf] nflu t}gfy ul/Psf] k|x/L jf ;}lgsclwsf/Ln] ljgf jf/]06 To:tf JolQmsf] z/L/ / lghsf] ;fydf /x]sf] dfn;fdfgsf]vfgtnf;L lng ;Sg]5 / To:tf] aGb's, cGo xlt<strong>of</strong>/ jf ljikmf]6s kbfy{ a/fdbePdf cfjZos hfFra'em u/L sf/jfxL ug{ k|x/L lhDdf nufO{ lbg]5 .-%_ cfˆgf] st{Jo kfngsf] l;nl;nfdf s'g} sd{rf/Ln] c;n lgotn]s;}nfO{ <strong>of</strong>] bkmf adf]lhd jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g jf ;f] 5]p jf ljdfg:ynsf] s'g} lglif4If]qdf s;}nfO{ hfg glb+bf jf /f]Sbf jfo'<strong>of</strong>gsf] p8fg ;dodf l9nfO{ ePdf jf s'g}Iflt ePdf klg To;sf] nflu ;f] sd{rf/Lsf] s;}k|lt s'g} sfg'gL bfloTj x'g] 5}g .17www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np58 :ki6Ls/0f M o; bkmfsf] k|<strong>of</strong>]hgsf] nflu ærfnsx¿Æ eGgfn] ˆnfO6OlGhlgo/, /]l8<strong>of</strong>] clkm;/, ˆnfO6 g]leu]6/, Po/ xf]:6]h, s]ljg P6]08]06 / k;{/nfO{;d]t hgfpg]5 .!!= ck/fw ug{ b'?T;fxg ug]{ / k|oTg ug]{nfO{ b08 ;hfoF M s'g} JolQmn] <strong>of</strong>] P]g jfo; P]g cGtu{t ag]sf lgod cGtu{t 59 lgwf{l/t xjfO{ ;'/Iff ;DaGwL Joj:yf tyfcGo s'/f pNn+3g u/L ;hfoF x'g] ck/fw ug{ c¿nfO{ b'?T;fxg u/]df jf To:tf]ck/fw ug{ k|oTg u/L ck/fw x'g] lsl;dsf] s'g} sfo{ u/]df lghnfO{ ;f] ck/fw u/]jfkt x'g] ;/x s} b08 ;hfoF x'g]5 .60 !@= d'2f x]g]{ clwsf/L / d'2fsf] sf/jfO{ M -!_ o; P]g cGtu{tsf] d'2fsf] z'? sf/jfxL/ lsgf/f ug]{ clwsf/ :yfgLo lhNnf cbfntnfO{ x'g]5 .-@_ d'2fsf] lsgf/f nufpFbf lhNnf cbfntn] bkmf # sf] pkbkmf -@_ sf]61v08 -v_ jf -ª_ sf] ;DaGwdf ag]sf] lgod adf]lhdsf] s;"/ / bkmf $ sf]pkbkmf -!_ sf] cfb]z alv{nfk u/]sf] s;"/l;t ;DalGwt jfo'<strong>of</strong>g jf kbfy{ jf b'a}hkmt u/L g]kfn ;/sf/ nfUg] u/L cfb]z lbg ;Sg]5 .-#_ bkmf (s= cGtu{tsf] s;"/ ;DaGwL d'2fsf] sf/jfxL / lsgf/f ubf{lhNnf cbfntn] 62 ljz]if cbfnt P]g, @)%( adf]lhdsf] sfo{ k|0ffnL ckgfpg]5 .-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd lhNnf cbfntn] u/]sf] lg0f{o pk/ k}tL;lbgleq 63 k'g/fj]bg cbfntdf k'g/fj]bg nfUg]5 .!@s= 64 === === ===!#= eG;f/ ;DaGwL g]kfn sfg"g nfu" ug]{ clwsf/ M g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf;"rgf k|sflzt u/L dfn;fdfgsf] lgsf;L / k}7f/L ;DaGwL k|rlnt g]kfn sfg'gsf;a} jf s]xL s'/f ;f]xL ;"rgfdf tf]lsP adf]lhd ;+zf]lwt ¿kdf xjfO{ dfu{åf/f x'g]dfn;fdfgx¿sf] lgsf;L k}7f/Lsf ;DaGwdf klg nfu" ug{ ;S5 .58 t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .59 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .60 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .61 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .62 ljz]if cbfnt P]g, @)%( åf/f ¿kfGtl/t .63 G<strong>of</strong>o k|zf;g P]g, @)$* åf/f ;+zflwt .64 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f vf/]h .18www.lawcommission.gov.np


\\www.lawcommission.gov.np!$= s]xL gflnz ph"/Lx¿sf] ;DaGwdf k|ltaGw M s'g} JolQmn] hldgdfly s'g}prfO{df s;}sf] hfoh]yf dflyaf6 s'g} jfo'<strong>of</strong>gsf] p8fg u/]sf]df atf;, df};d /c¿ kl/l:yltsf] ljrf/n] To:tf] h8fg ug'{ dgfl;j /x]5 eg] o:tf] p8fg u/]sf]sf/0fn] jf To:tf] p8fgaf6 ePsf] ;fwf/0f b'3{6gfsf] sf/0fn] dfq lghn] csf{sf]hfoh]yfdf cgflwsf/ k|j]z u¥<strong>of</strong>] jf s;}nfO{ k|ToIf jf ck|ToIf ¿kaf6 xfgLgf]S;fgL u¥<strong>of</strong>] egL s'g} b]jfgL d'2f rNg ;Sb}g .65 !$s=g]kfn;/sf/ jfbL x'g] M bkmf (s= cGtu{tsf] d'2fdf g]kfn ;/sf/ jfbL x'g]5 .66 !$v= 5'6 lbg ;Sg] M k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} ;}lgsxjfO{ p8fg bnsf] ;b:otf k|fKt u/]sf] jf u}/ ;}lgs xjfO{ p8fgdf ;/sf/LdfGotf k|fKt p8fg ;DaGwL cg'ej / k|fljlws 1fg ePsf] jf g]kfn ;/sf/n]tf]s]sf] s'g} ljz]if k/LIff pQL0f{ ePsf] s'g} JolQmsf] ;DaGwdf g]kfn ;/sf/n]lghsf] k|fljlws 1fg / Ifdtfsf] ;d]t ljrf/ u/L xjfO{ ;]jf ;~rfng ;DaGwLOhfht kq, sfo{ Ifdtfsf] :t/Ls/0f -/]l6Ë_ jf cGo k|df0fkqsf] nflu rflxg]<strong>of</strong>]Uotfx¿dWo] s]xL <strong>of</strong>]Uotfx¿df tf]lsP adf]lhd 5'6 lbg ;Sg]5 .67 !$u= clwsf/ ;'DkGg ;Sg] M -!_ <strong>of</strong>] P]g / o; P]g cGtu{t ag]sf lgodadf]lhd g]kfn;/sf/nfO{ k|fKt clwsf/ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L s'g}lgsfo jf clwsf/Ln] k|<strong>of</strong>]u ug{ kfpg] u/L ;'Dkg ;Sg]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd clwsf/ ;'Dkbf To:tf] clwsf/ k|<strong>of</strong>]u ubf{ kfngug'{ kg]{ zt{ aGb]h ;d]t tf]Sg ;Sg]5 .!%= ;b\\efjgfn] u/]sf]df arfp M <strong>of</strong>] P]g cGtu{t u/]sf] egL ;DemL ;b\efjgfn] u/]sf]s'g} sfdsf] lgldQ s'g} JolQm pk/ gflnz ph"/L nfUg jf c¿ s'g} sfg"gLsf/jfxL rNg ;Sb}g .68 !^= P]g nfu" gx'g] M 69 ========================g]kfn ;/sf/ jf 70 g]kfnL ;]gfsf] jfo'<strong>of</strong>gsf];DaGwdf <strong>of</strong>] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod jf lgsflnPsf] s'g} cfb]zsf] s'g}s'/f nfu" x'g]5}g .65 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .66 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .67 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .68 bf];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .69 s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^# åf/f lemlsPsf] .70 k|ltlglw ;efsf] 3f]if0ff, @)^# åf/f g]kfnL ;]gf ePsf] .b|i6Jo M != s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^# n] b]xfo zAbsf] ;§f b]xfosf] zAb /fvL ¿kfGt/0f u/]sf]5 MÆ>L % ;/sf/Æ sf] ;§f æg]kfn ;/sf/Æ19www.lawcommission.gov.np

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!