<strong>หมายเหตุนิเวศวิทยา</strong> ปที่ 2 ฉบับที่ 2 (เม.ย.-มิ.ย. 2551):13-15 Ecological Notes, Vol.2, No.2 (Apr.-Jun. 2008):13-15สถาบันวิจัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย Thailand Institute of Scientific and Technological Researchภาพดานหลังคางคาวปกขน (Harpiocephalus sp.) มีลักษณะเดนคือ มีขนสีสมขึ้นบริเวณเยื่อปกและเยื่อหางภาพโดย เธียรศิริ มูลจันทรDetail of the back of Harpiocephalus sp. indicates the remarkable characteristic, orange hair on thewing and tail membranes, Ngao waterfall, Ranong province. Photo by Tiensiri Moonchanจากเกาะไตหวัน (2n=44) แตกตางจากคางคาวปกขน H. mordax (2n=40) ซึ่งเปนคางคาวตัวเมียที่จับจากเขตรักษาพันธุสัตวปาหวยขาแขง จ. อุทัยธานี (McBee et al., 1986) สอดคลองกับ Robinson et al. (1995) ที่รายงานการคนพบคางคาวปกขนที่จับจากเขตรักษาพันธุสัตวปาหวยขาแขง จ. อุทัยธานี และไดระบุชื่อวา H. mordax แมวา Francis (2008) ไดอางผลการศึกษาในปจจุบันวา ในประเทศไทยคางคาวปกขนมีเพียงชนิดเดียวก็ตาม แตจากหลักฐานลักษณะของกายภาพที่มีขนาดใหญกวา และมีจำนวนโครโมโซมแตกตางจากคางคาวปกขนที่พบในประเทศไตหวัน ในบทความนี้จึงยังคงระบุวา คางคาวปกขนของไทยมี 2 ชนิด คือ คางคาวปกขนใหญ (H. mordax) และ คางคาวปกขนเล็ก (H. harpia) เชนเดียวกับรายงานของBumrungsri et al. (2006) จนกวาจะมีผลการศึกษายืนยันอยางแนชัดอีกครั้งอนึ่ง ในการตั้งชื่อภาษาไทย คางคาวปกขนใหญ และ คางคาวปกขนเล็ก ผูเขียนไดกำหนดขึ้นเองเพื่อใหสอดคลองกับจำนวนชนิดที่พบในประเทศไทยและขนาดของรางกายที่แตกตางกันคางคาวปกขนจับไดครั้งแรกในประเทศไทย โดย Doyle Damman เมื่อป พ.ศ. 2523จากเขาสอยดาว จ. จันทบุรี ซึ่งไดระบุชื่อวา “คางคาวปกขน” (H. harpia) (Lekagul and McNeely,1988) หรือชื่อ คางคาวปกขนเล็ก ตามบทความนี้14
<strong>หมายเหตุนิเวศวิทยา</strong> ปที่ 2 ฉบับที่ 2 (เม.ย.-มิ.ย. 2551):13-15 Ecological Notes, Vol.2, No.2 (Apr.-Jun. 2008):13-15สถาบันวิจัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย Thailand Institute of Scientific and Technological Researchคางคาวปกขนใหญ (Harpiocephalusmordax) ที่สำรวจพบที่ จ. ระนอง เมื่อวันที่22 เมษายน พ.ศ. 2551ภาพโดย สุรชิต แวงโสธรณHarpiocephalus mordax found at Nam TokNgao National Park, Ranong province,Peninsular Thailand on 22 April 2008.Photo by Surachit Waengsothornในการสำรวจทรัพยากรสัตวปา ตามโครงการศึกษารวบรวมขอมูลวิทยาศาสตรและกิจกรรมทองเที่ยวเพื่อการพัฒนาและเรียนรูอยางยั่งยืนในแหลงทองเที่ยวของจังหวัดภูเก็ต ชุมพรและระนอง ของสถาบันวิจัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย (<strong>วว</strong>.) ไดสำรวจพบ คางคาวปกขนใหญ ตัวเมีย 1 ตัว โดยดักจับดวยตาขาย สูงจากพื้นดินประมาณ 1.2 ม. ในปาดิบชื้นบริเวณน้ำตกหงาว เมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2551 มีความยาวหัวและลำตัว (HB) 67.4 มม.หางยาว 53.8 มม. ขนาดหู 21.0 มม. ความยาวฝาตีนหลัง 11.9 มม. ความยาวแขนทอนปลาย(FA) 55.2 มม. ระยะหางระหวางดานนอกเขี้ยวบน 7.9 มม. และน้ำหนัก 25 ก. คางคาวปกขนใหญหากินในพื้นที่รวมกับคางคาวอื่น ๆ อีก 4 ชนิด ไดแก คางคาวมงกุฎสามใบพัด (Rhinolophustrifoliatus) คางคาวขอบหูดำ (Megarops ecaudatus) คางคาวขอบหูขาวเล็ก (Cynopterussphinx) และคางคาวไผหัวแบนใหญ (Tylonycteris robustula)การคนพบคางคาวปกขนใหญครั้งนี้เปนรายงานการคนพบครั้งที่ 3 เปนรายงานแหลงแพรกระจายแหงที่ 2 และเปนรายงานการคนพบครั้งแรกในภาคใตของประเทศไทยเอกสารอางอิงBumrungsri, S., D. L. Harrison, C. Satasook, A. Prajukjitr, S. Thong-Aree & P. J. J. Bates. 2006. A review of batresearch in Thailand with eight new species records for the country. Acta Chiropterologica. 8: 325-359.Corbet, G. B., & J. E. Hill. 1992. The mammals of the Indomalayan Region. Natural History Museum Publications, OxfordUniversity Press, Oxford, 488 pp.Francis, C. M. 2008. Mammals of Thailand and South-east Asia. Asia Books Co., Ltd. Bangkok. 392 pp.Hill, J. E. & C. M. Francis. 1984. New bats (Mammalia: Chiroptera) and new records of bats from Borneo andMalaya. Bulletin of the British Museum (Natural History) Zoology, 46: 305-329.Lekagul, B. & J. A. McNeely. 1988. Mammals of Thailand. 2 nd ed. Saha Karn Bhaet Co. Bangkok. 758 pp.Lin, L., M. Harada, M. Motokawa & L. Lee. 2006. Updating the occurrence of Harpiocephalus harpia (Chiroptera:Vespertilionidae) and its karyology in Taiwan. Mammalia, 70(1/2): 170-172.McBee, K., J. W. Bickham, S. Yenbutra, J. Nabhitabhata & D. A. Schlitter. 1986. Standard karyology of nine species ofvespertilionid bats (Chiroptera: Vespertilionidae) from Thailand. Annals of Carnegie Museum, 55: 95-116.Robinson, M. F., A. Smith & S. Bumrungsri.1995. Small mammals of Thung Yai Naresuan and Huai Kha KhaengWildlife Sanctuaries.Natural History Bulletin of the Siam Society, 43:27-54.Simmons, N. B. 2005. Order Chiroptera. in: (D.E. Wilson and D.M. Reeder, eds.) Mammal species of the world.3 rd ed. Johns Hopkins University Press, Baltimore. pp. 312-529.15