Η Ελληνική εμπειρία - ΒΗΤΑ Ιατρικές Εκδόσεις

20 Χρ. Γρηγορέας και Δ. ΒούρδαςΠίνακας 9. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του F E NO ως δείκτη φλεγμονής στο άσθμα.ΠλεονεκτήματαΜειονεκτήματα1. Μη επεμβατική μέθοδος 1. Η μέθοδος δεν έχει ακόμη χρησιμοποιηθεί ευρέως στη καθημερινήκλινική πράξη2. Σχετικά απλή και εύκολη, άριστα ανεκτή από τον ασθενήθεωρείται ακόμη ακριβή ως μέθοδος2. Το κόστος δεν είναι δυνατόν να υπολογισθεί πλην όμως3. Αποδίδει άμεσα και γρήγορα αποτελέσματα 3. Η διαδικασία παρουσιάζει ορισμένες δυσκολίες ιδιαίτεραγια τα παιδιά προσχολικής ηλικίας4. Τυποποιημένη, αξιόπιστη και αναπαραγώγιμη μέθοδος 4. Πτωχή συσχέτιση με τα αποτελέσματα της αναπνευστικήςλειτουργίας και της βρογχικής υπεραντιδραστικότητας,μετά τη χρήση στεροειδών5. Συσχετίζεται με την ηωσινοφιλική φλεγμονή των αεραγωγώνκαι τη βρογχική υπεραντιδραστικότητα (πριν από των αεραγωγών (ηωσινοφιλική φλεγμονή)5. Το αποτέλεσμα αποδίδει μόνο ένα στοιχείο της φλεγμονήςτη χρήση στεροειδών)6. Χρησιμεύει στη διάγνωση του άσθματος και στη διαγνωστικήεκτίμηση των ασθενών με χρόνια μη ειδικά6. Δεν συσχετίζεται με τη βαρύτητα του άσθματοςσυμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα7. Ελαττώνεται γρήγορα μετά τη χορήγηση αντιφλεγμονώδουςαγωγής (στεροειδή) και μπορεί να χρησιμεύσει στηνεκτίμηση της ανταπόκρισης αλλά και στην επιλογή τηςφαρμακευτικής αντιφλεγμονώδους αγωγής στο άσθμα7. Η συγκέντρωση επηρεάζεται από διάφορους παράγοντεςπ.χ. κάπνισμα, ατοπία8. Αυξάνεται κατά τη διάρκεια των ασθματικών παροξυσμών 8. Η μέτρηση δεν αποδίδει ρεαλιστικά αποτελέσματα ότανχρησιμοποιείται για διαγνωστικούς σκοπούς σε ενεργούςκαπνιστές και σε ασθενείς που ήδη χορηγούνται στεροειδή9. Ευρίσκεται σε υψηλή συγκέντρωση σε μη φανερή φλεγμονήτων αεραγωγώνρουσιάζει γρήγορα επιπέδωση9. Η ανταπόκριση στη δόση των ICS είναι απότομη και πα-(plateau)10. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόβλεψη επικείμενουασθματικού παροξυσμού και για τη πρόβλεψη τηςέκβασης του άσθματος μετά τη διακοπή των ICS11. Φαίνεται ότι μπορεί να χρησιμεύσει στη ρύθμιση της δόσηςτων ICS που χορηγούνται στο άσθμα12. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο της συμμόρφωσηςτων ασθματικών ασθενών10. Προβληματισμός στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων πουαφορούν τις λεγόμενες «ενδιάμεσες» τιμές F E NO11. Δεν έχει μελετηθεί επαρκώς στους διάφορους φαινότυπουςτου άσθματος π.χ. σοβαρό άσθμα12. Απαιτούνται περισσότερες μελέτες προκειμένου να τεκμηριωθείμε μεγαλύτερη ακρίβεια ο ρόλος του F E NO γιαδιαγνωστικούς και θεραπευτικούς χειρισμούς στο άσθμακαι γενικότερα στα νοσήματα του αναπνευστικούΠίνακας 10. Μελλοντικές προοπτικές του F E NO.– H τεκμηρίωση της μεθοδολογίας και αξιοπιστία των συσκευών που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση του F E NO (ιδιαίτερα σταπαιδιά μικρής ηλικίας)– Η χρήση του F E NO ως δοκιμασία διαλογής (screening) στο άσθμα– Η σημασία του F E NO σε παιδιά προσχολικής ηλικίας με επεισόδια συρίττουσας αναπνοής (wheezing)– Η εξακρίβωση του ρόλου του F E NO στη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια– Η δυνατότητα χρήσης συσκευής για καθημερινή ή τακτική μέτρηση του F E NO από τον ίδιο τον ασθενή στο περιβάλλον του(σπίτι)– Η αξιολόγηση και ερμηνεία των λεγομένων ενδιάμεσων τιμών του F E NO– H καθιέρωση των τιμών αναφοράς και των μεταβολών του F E NO οι οποίες χαρακτηρίζονται ως κλινικά σημαντικές– Η ερμηνεία και κλινική αξιολόγηση των επίμονα υψηλών συγκεντρώσεων F E NO παρά τη χορήγηση ICS– Η τεκμηρίωση του ρόλου του F E NO στην πρόβλεψη της ανταπόκρισης-επιλογής των αντιφλεγμονωδών αντιασθματικών φαρμάκων– Η τεκμηρίωση του ρόλου του F E NO στη πρόβλεψη επικείμενου ασθματικού παροξυσμούσυνεχίζεται