Moderne devoties

peerde – vrouwen hebben de hoofddoek omgedaan als trotse uitingvan hun moslimidentiteit. Onderlinge tolerantie tussen islamitischeen andere Nederlanders, die voor het gemak ineens weer‘christelijk’ worden genoemd, is de laatste jaren schrikbarend afgenomen.Daarnaast is steeds duidelijker geworden dat het afnemen vantraditionele godsdienstigheid niet betekent dat Nederlanders enmasse fervente godloochenaars zijn geworden. In haar bijdrage indit boek schrijft Kathleen Ferrier dat migranten Nederland somservaren als een ‘spirituele woestijn’, waarin iedereen op zoek isnaar zingeving en geestelijke verdieping. In ieder geval menen ookwij dat het aantal mensen in Nederland met een religieus verlangenhet aantal overtuigde atheïsten verre overstijgt. Ruimte makenvoor een religieus verlangen staat niet gelijk aan een irrationeleonderwerping aan autoritaire leiders en heilige boeken. Het betekenteen – vaak individuele, soms door een gemeenschap gedragen– zoektocht naar woorden, beelden en rituelen voor wat eigenlijkniet te vatten is. Leven en dood, eindigheid, liefde, het kwaad, dekosmos, het niet op te heffen verschil tussen ik en de ander.Het voorbeeld van theatermaker Adelheid Roosen doet goed volgen.Zij beoefent de nieuwsgierigheid als deugd. Haar alom bejubeldetoneelstuk De gesluierde monologen is gebaseerd op zestig interviewsmet vrouwen met een islamitische achtergrond. In haarmotivatie om deze voorstelling te maken speelde het verlangennaar openheid – openheid voor de ander – een grote rol. De angstvoor het vreemde is in Nederland doorgaans groter dan de wens teontmoeten, stelt Roosen. Je kunt ook achter de sluier proberen tekijken en je verdiepen in iemands pijn, iemands verhalen en rituelen.Voor de wrede kanten van religie is de publieke belangstellingaltijd groot. Roosen vroeg daarnaast aan de vrouwen: ‘Kun je meiets vertellen over de schoonheid van je religie?’Op onze beurt hebben wij een aantal vrouwen uitgenodigd eenessay te schrijven over wat en hoe zij geloven. Ze zijn allen vrouwenmet een hoog ‘emancipatiegehalte’, afkomstig uit verschillendereligieuze tradities en met uiteenlopende maatschappelijke10