Moderne devoties

GeestigDésanne van BrederodeVerlichte atheïsten treden zo nu en dan naar voren om iedere vormvan geloof kritisch aan de kaak te stellen. Want hoe geseculariseerdons land ook is, er blijven altijd dwazen die, op zoek naar Iets of Iemandhogers, in de ban geraken van een kerk, een sekte, een zweverig,exotisch ‘ietsisme’. En anders moet de invloed van de islamwel een halt worden toegeroepen. De atheïsten hanteren daartoegeen shockmethode, ze gaan niet naar religieuze samenkomstenom daar hard te roepen dat God niet bestaat of iets van dien aard.Nee, liever wijzen ze er fijntjes op dat geloven niet nuttig is enniets oplevert. Bovendien, zeggen ze, bestaat er niet zoiets als eenaangeboren behoefte aan religiositeit in mensen, want kijk maar:de behoefte valt in verschillende deelbehoeftes uiteen. En met diedeelbehoeftes weten we ook zonder God en godsdienst wel raad.Want het gebed verhelpt geen psychische, lichamelijke of relationeleproblemen: een gang naar de dokter of de psychiater is eenstuk doeltreffender.AtheïstenriedelHet behoren bij een kerkgenootschap met eigen regels en terugkerenderituelen, zo praten die atheïsten verder, mag dan bijdragenaan een sterk wij-besef, een sterk bewustzijn van de eigen traditie,van de eigen identiteit – het kan even makkelijk omslaan in superioriteitsgevoelens,xenofobie en angst voor veranderingen. Buiten,maar ook binnen in jezelf: stel dat je er niet meer bij hoort? Word,om de behoefte aan een zinvol gemeenschapsverband te vervullen,lid van een sportclub, toneelvereniging of filosofieclub! Daar bestaangeen wetten die zich uitstrekken tot je privéleven, en kritiekvanuit de groep zet niet meteen een genadeloze streep door je helewezen. Nog zo’n bekende atheïstenriedel: wie leeft naar van God42