Osmanlı Dönemi Kürt Basın Tarihi

| Osmanlı Dönemi Kürt Basın TarihiKürt Dergileri| ROJÎ KÜRD (KÜRT GÜNEŞİ) DERGİSİ (1913)Rojî Kürd dergisi, 6 Haziran 1913 tarihinde İstanbul’da yayınlanmaya başlamıştır. SüleymaniyeliAbdülkerim’in imtiyaz sahibi olduğu dergi, ayda bir kez yayınlanmak üzereplanlanmış; ancak sadece 4 sayı yayınlanabilmiştir. Bir Kürt öğrenci cemiyeti olanHêvî Cemiyeti tarafından desteklenen dergi, İstanbul Hükûmeti tarafından 30 AğustosRoji Kürd,İstanbul’da çıkanilk Kürtçe dergidir.Dergi, Kürtçe veTürkçe olarakyayınlanmıştır.1913 tarihinde zararlı olduğu gerekçesiyle yasaklanmıştır. 91 Roji Kürd,İstanbul’da çıkan ilk Kürtçe dergidir. Dergi, Kürtçe ve Türkçe olarak yayınlanmıştır.92 Dergide genel olarak Kürt tarihi, kültürü ve dili ile ilgiliyazılara yer verilmiştir. Derginin ilk sayfasında Selahaddin Eyyubi’ninresmine yer verilmesi, Kürt tarihsel hafızasının hangi aktörler üzerindeninşa edilmek istendiğinin ipuçlarını sunmaktadır. Derginin ilk sayısındaderginin çıkartılma gerekçesi şöyle izah edilmiştir:Kuşkusuz yine en basit tabir ile içinde bulunduğumuz zamana ve geleceğelayık bir ilerleme gayesi, siyasi ihtiraslardan bağımsız bilimsel ve sosyal bir yol (meslek).Başka hiçbir şey. İşte bugün Kürt gençliği, Kürtlüğe ve âleme karşı, bu gayenin yüklediği bir görevaltındadır. Bu gençlik, bu görevi yerine getirmek, Kürtlüğe her taraftan vurulan hakaret tokadını,ilerleme ve bilme (irfan, kültür) ile reddetmek için ant içmiştir. Şimdi ancak ‘Âyinesi iştir kişinin, lafabakılmaz’ diyebiliriz. 93Kürtlerin çıkardığı tüm gazete ve dergilerde, Kürtler arasında bir aydınlanmanın amaçlandığınıdaha önce de belirtmiştik. Aynı motivasyonun, Rojî Kürd’de de baskın olduğunu görmekteyiz.Burada özellikle gençlere seslenilmiş olması ve sorumluluğun onlara yüklenmiş olması,umudun nerede yattığı konusunda ipuçları vermektedir. Yol olarak da, eğitim ve bilginin benimsendiğide açıktır. Böylece bir Kürt aydınlanması olacak ve Kürtler tarihte hakkettikleri konuma91 Kaya, a.g.e., s. 58.92 Alakom, R. (2012). Eski İstanbul Kürtleri. İstanbul: Avesta Yayınları. &Malmisanij, M. (2002). Kürt TalebeHêvî Cemiyeti, İlk Legal Kürt Öğrenci Derneği. İstanbul: Avesta Yayınları.93 Roj-î Kürd Dergisi, (1913), sayı 1, s. 15; Kaya, F . (2008). Osmanlı Döneminde Kürt Basını, YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul. &A.Meretowar, C. Amedi, S. Azad Aslan (2002).Roji Kürd (Kovara Cemiyeta Hêvi “Hêvî Cemiyeti Dergisi’’. İstanbul: War Yayınları.ÜÇÜNCÜ BÖLÜM29