200 EUSKAL-ERRIAziralako ikusi nai, ¿nola bizi onela? ¿etzitzayon iltzea obe izango?¡Ez, ez! ainbeste gaitz egin-t-ziyoten bi gizon ayek illak ta oinpeanpurrukatuak ikusi arte..... etzun ez il nai! ¡Zer zoriona berarentzatolako asmo ayek eskuratuku balitu!Udazkena zetorren: Mendozako inguru guztiyetan, mastiyetakolanetan zebiltzan langille naiko matsak, eldu ala moztu, ta etxeratzen.Mirenek ere mastiyak bazitun, da orregatik eta sendagilleak ziyonez,langilleak ikusi, bere etxea zaindu, ta bitartez osasun billa ibiltzekoasmoan, bere baratz etxera juan nai izan-t-zun.Geldi-geldi ta eguzkiya gurtariñaren barrenean egoki artuaz, arazijuan Miren: urrutitik bere ibar da mastiak ikusi zitunetik, beremaizter guztiyak lanean-zebiltzala zekuskin: «¡ederki!», ziyon, urteontan matsa ugari dago, ta asko irabaziko det».Ibar asierara iritxi zanerako, bere gurtariña zala arrituri k igarrizuten maizter batzuek, eta etxekoandrea agurtu nayez aldameneratuzitzaizkiyon.—¿Nundik nora gure etxekoandre maitagarriya? ¿ nola zaude?¿bizkortu zera? (maitetzu ziyoten maizterrak.)—Pizkabat bai; ziyen Mirenek, ta zuek ikustera, bitartez ibiltaldibat egiñez, nator.—Ta ¿nola zatoz bakarrik? nagusiyak gaur etorriko zala esant-zigunda!—¿Noiz olakorik esan dizute berak?—Atzo bertan; bera, oraiñ iru illabete barru emendik aterazi zunlagun da gure masti oyek urtero erosten ditun Jaun arrekin dator.—¿Norekin datorrela diyozute?—Polli deritzayon gizon galant da aberatz orrekiñ.Biyotzeko miñez berriz Miren, erdi illa zirudin: maizterrak, etxekoandreailko zitzayelako bildurrez, al-ala, lagundu ziyoten: erdi txorabiatuazegon Miren: maizterrak etxera eraman nai zuten; berak arpegiyaalderatuaz, ezetz ziyon ..... ¿ zer egin?Atzeko bidetik norbait zetorren; bideko auts ta zaldi irrintziyakala ziyoten: ¿zeiñ ízango ote zan ? ¿nagusiya? bai, nagusiya izangozan noski!Maizter ayetatik bat, lasterka aurreratu zan. .... eta etxekoandre annola zegon zetozenai esan-t-ziyen.Orduan Polli, kopetillun jarrita, pizkabat beregandu zan; eta Pello,aldamenean zegonari «pizkabat itxoin bearko dezu (esan-t-ziyon):
REVISTA VASCONGADA 201zuaz nai dezun tokira, eta emendik bi ordu barru, gaba illuntzerako,etxera eldu zaitez».Au esanda, Pello geldi zegola, aurreratu zan, da pizkabana Pollimaizter batzuekin batean.Miren, gurdiñarian etzanda erdi illa zegon tokira Polli iritxi zanean,etzegon ura iñor ezagutzeko eran; maizterrak ezer egiteko ereez; ¡ain larrituak arkitzen baiziran guztiak ! orregatik eta nagusitzategiñez, Pollik, baratz etxera lenbailen juan-t-zitezela maizterrai aginduziyen, eta berbera gurtariñean barrenera sartu ta Miren besoetanjasorik, geldi-geldi ta arreta aundiz ura obeto juan-t-zediñ, etxeratuzan.Etxe pollit eta baztarretutako artan euki bear-t-ziran eta eri batieman litzaizkiyoken sendagayez ernaditu zan Miren: etzekin lenbizikoannun eta zeñen artean zegon; pizkabana begiak argiratu zitzaizkiyoneta bere aldamenean Polli ikusi zun: ¡arren atzekabe ta bildurra!Bañan gero al-t-zun gogorkiena, bere indar guztiak bateratuaz esant-ziyon:—¿Zeñek onera etortzeko baimenik eman dizu?— Jaungoikoak, ustez, eta zuri laguntzeko nere asmo onak.—¡Zuk neri laguntzeko asmoak? Par egiñ albaneza, gogoz egingonuke.—Benetan etzaudela ortarako, Miren gaisoa: eriyotza azkargi datorkizu,eta zure bizitzeko eginkizunak zuzentzea obetogo etorrikolitzaizuke.—¿Noiztik nora zu itzaldilari, Polli? apaiz egingo ziñuten noski!—Eniñuzula ezagutzen usten nun, eta pozik nago: arrigarritzat,len, amaizen bat urte izango dirala, nitzaz ez gogoratuaz, oraiñ ongiezagutzea artu nezake: ¿zein naizen badakizu beraz?—Nai ez arren, geyegi: nere etsaitzat zauzkat, eta gaitzen batneri egitera baizik etziñan etorriko: ¡zuaz emendik, eta bereala! maizterraideituta, nai ta nai ez, bultzaka juan nai ez badezu.—Ez, alajaña, Miren: enaiz oraingo aldiz, zuk usatu ala igesi juatekoasmoan etorri: atzo zure billa nebillen Mendozan; etziñudanarkitu, ta orrez atzekabe negola, Jaungoikoak nere eskura ekarri zaitu:oraiñ, uste det, nai dedan guztiya usatzeko eran nagola.—Jakiñ izan banun, etziñan, erabakillearen mendean ez bada,iñun arkituko.
- Page 1 and 2: 12 EUSKAL-ERRIAOLLI TA PELLO, BI EU
- Page 3 and 4: 14 EUSKAL-ERRIA«¡Gaisoa! ziyon Pa
- Page 5 and 6: 16 EUSKAL-ERRIA—Olako gauz atzeka
- Page 7 and 8: 18 EUSKAL-ERRIAorduan urzearle (1)
- Page 9 and 10: REVISTA VASCONGADA 57OLLI TA PELLO,
- Page 11 and 12: REVISTA VASCONGADA 59—Ta ¿zergat
- Page 13 and 14: REVISTA VASCONGADA 61yaz, gaiso ego
- Page 15 and 16: REVISTA VASCONGADA 63det, enago ust
- Page 17 and 18: REVISTA VASCONGADA 65tuta uste det,
- Page 19 and 20: 102 EUSKAL-ERRIAEtziyon leyokoak ge
- Page 21 and 22: 104 EUSKAL-ERRIA—Urtero mastiak e
- Page 23 and 24: 106 EUSKAL-ERRIAalik eta Polli, ber
- Page 25 and 26: 108 EUSKAL-ERRIAgalduta, Mendozara
- Page 27 and 28: 154 EUSKAL-ERRIAPOLLI TA PELLO, BI
- Page 29 and 30: 156 EUSKAL-ERRIA—Ez dakit, ziyon,
- Page 31 and 32: 158 EUSKAL-ERRA—¿Ez dakizu, bañ
- Page 33 and 34: 160 EUSKAL-ERRIA—Lusinkeri oyek u
- Page 35 and 36: 162 EUSKAL-ERRIA—Gaur bertan nere
- Page 37 and 38: 164 EUSKAL-ERRIA—Gezurka zabiltza
- Page 39: REVISTAVASCONGADA199OLLI TA PELLO,
- Page 43 and 44: REVISTA VASCONGADA 203llik, buruko,
- Page 45 and 46: REVISTA VASCONGADA 205Berandu zan;
- Page 47 and 48: 252 EUSKAL-ERRIAOLLI TA PELLO, BI E
- Page 49 and 50: 254 EUSKAL-ERRIAnebillela, zuretzat
- Page 51: 256 EUSKAL-ERRIAneregandu ditzadan!