SEMPOZYUMU

Kürdistan’ın kurulmasıyla değil de, Irak içinde azınlıkları koruyan
bir adem-i merkeziyetçi sistemin oluşturulmasıyla sağlanabilir.
Moderatör Murat AKGÜN: Bir süre öncesine kadar Türkiye’de
çok söylenen bir söz vardı: “Filistin’de barış olmadan, Ortadoğu’ya
gerçek barış gelmez” diye. İsrail’in kalıcı politikalarını gözönünde
bulundurduğumuzda, bu söz hala geçerli midir? Sayın
KURTULMUŞ, bu konu hakkında düşünceleriniz nelerdir?
Prof. Dr. Numan KURTULMUŞ: İsrail hükümeti tam
Ortadoğu’da kalıcı bir barış içerisine girdiği sırada yeni bir şey
oluyor ve İsrail yeniden saldırgan bir hal içine giriyor. Genel
olarak bakıldığında, İsrail Ortadoğu barışından yana görünse bile
maalesef özellikle hükümetin içindeki uygulamaların bu barışı
bertaraf ettiğini görüyoruz. İsrail’in çok başarılı tutum içerisinde
olmadığı da aşikardır.
İsrail barışı olmadan, Filistin devletinin var olma hakkı gerçekten de
İsrail tarafından kabul edilmeden, Ortadoğu barışının sağlanması
ve Dünya barışının sağlanması mümkün değildir. Ancak bu
durum, İsrail için de sürdürülebilir bir durum değildir. Kendi
içinde saldırgan politikaları hükümet politikaları haline getirenler
var. Ama (bu) sonuçta İsrail’de yaşayan Yahudi vatandaşlar için de
sürdürülebilir bir durum değildir. İsrail gerçekten bölgede barış
içinde yaşamak istiyorsa, özgür Filistin Devleti’nin varlığını kabul
etmesi gerekir. Filistin halkına işkence etmekten de vazgeçmesi
gerekir.
Moderatör Murat AKGÜN: İran’ın nükleer silah elde etmek için
yoğun çabaları var. Bu konuda Batı ile İran arasında sürdürülen
müzakereler var. Siz Sayın RASMUSSEN bu müzakerelerin belli
somut ve umutlu bir sonuca ulaşabileceğine inanıyor musunuz?
Eğer böyle bir şey olmazsa da İran nükleer silaha ulaşırsa bu
durumun bölgeler ve dünya açısından önemi nedir?
A.F.RASMUSSEN: İran nükleeri konusunda çok kaygılıyım.
Çünkü İran gerçekten nükleer silahlar elde ederse, bu Ortadoğu’da
birçok tedirginlikler doğuracaktır. Bunun kötü etkileri olacaktır.
Küresel güvenlik üzerinde de çok ağır etkileri olacaktır. Onun
için barışçıl diplomatik çözümler bulunabilir. Hiç kimse İran’ın
nükleer enerjiyi barışçıl yollarla kullanmasına karşı değildir. Ama
İran tabii nükleer silahlanmayı... aldatmaya yönelik durumu...
karşısında bunu durdurmamız lazım. Ayrıca bu görüşmelerin
olumlu bir takım sonuçlara bağlanacağı konusunda ben gerçekten
umutluyum. İran’da barışçıl bir çözüm bulunmasının kendilerinin
de yararına olduğunu anlayacaklardır.
Moderatör Murat AKGÜN: Son olarak, İsrail’de nükleer güç
kapasitesi varken İsrail üzerinde de bir takım yaptırımların olması
gerekmez mi?
A.F.RASMUSSEN: Buna yorum yapmayacağım. Çünkü bu
konuda bilgim yok. İsrail’in elinde nükleer program olduğunu
bilmiyorum. Ama 1990’da bile hemen hemen dünyanın bütün
ülkeleri, bir barış anlaşmasına ‘nükleer silahların yaygınlaşmasının
sınırlandırılması’ anlaşmasına imza attılar. Bu ideal bir vizyondur.
O prensibe hala bağlıyız. Ama şimdi tabiiki NATO Eski Genel
Sekreteri olarak, NATO olarak, nükleer silahlar var olduğu sürece...
NATO da bir nükleer ittifak olarak devam edecektir. Şimdi İsrail-
Filistin anlaşmazlığını özür olarak algılayıp bölgedeki tüm sorunu
buna bağlamak hakkaniyetli değildir. Mezhepçi uygulamaları
Suriye’de, Irak’ta görüşümüzün nedeni İsrail-Filistin (meselesi)
değildir. Ama en önemlisi, bu çatışmaya çözüm bulmaktır. 2002’de
bulunan çözüm iki ayrı, bağımsız ve egemen devlete dayanan bir
yol planıdır.
Moderatör Murat AKGÜN:
Sayın A.F. RASMUSSEN ve Sayın Numan KURTULMUŞ,
değerli görüşleriniz ve katılımlarınız için sizlere teşekkür ederiz.
İlk oturumumuzu burada sonlandırıyoruz.
kalmec.hku.edu.tr
21